장음표시 사용
331쪽
3io LIBER II. liberato proferens , animo tamen non jurandi p
Assirmatur: quia enim is actuS ex animo deliberato processit , dc Iter in eum sensum cum accepit, effectum, qui ex eo sequitur, obligationem scilicet, intentione sua impedire non potest ; nisi qui jurat sciat, aut probabiliter credat , ab eo, qui cum negotium est, verba aliter accipi, nam dictis testem adhibens Deum, debet dicta facere vera , quomodo putat intelligi. Quamvis tamen & sic male faciat, dum nomen Dei assumit in vanum.
X. An quando jusjurandum dolo es
elicitum jurans obligatur Z . R. Negatur ; quia dolus excludit animum deliberatum , qui consistit in eo, ut idem intelligamus Sc idem velimus ; & quando dolo inducimur ad jurandum , prasipponimus factum ita se habere, prout ab altero fuit Propositu m , quod tamen revera ita se non habet , sic non idem intelligimus &volumus. At sit dubium sit, an non etiam sine eo fuisset juraturus, an standum
332쪽
CAPuT XIII. 3rastandum sit verbis , quia simplicitas
quam maXima juramento convenite dubitatur.
XI. diuus juramentum metu injusto
sit extortum e Et hoc in casu jurans non obligatur, quia metus injustuS impedit con-Gri,i. d. sensum deliberatum & liberum, & me-c. 3 tum injustum mihi inferens , non habet jus exigendi a me juramentum. XII. Sed annon hoc in casu Deo acquia ritur obligatio ξηt. Negatur ; quia jusjurandum est 'Id. ad testimonium aliquod Dei,& vero te- stis ex testimonio suo non acquirit 3.1 . obligationem, sed eam vel factumali P ι.ε. quod, de quo testatur, praesupponit. s . 14 XΙΙΙ. At vero Deus non puniret per-ς- 3,
juros, nisi jurans obligatus fuisset
Deo PN . Deus punit pessuros, non quia eX Pus. I. . juramento obligatio oritur, sed quia a j ' η' delictum cum juramento concurrit, si quis pejeret, & nomen Dei in vanum assumat. Hinc etiam apparet, frustra non adjici juramentum negotiis an .
333쪽
ir L 1ns R II validis; acerbius enim punitur, qui iram Dei expresse provocavit ; ω quantum in se fuit ad ipsius miseria cordiam sibi viam praeclusit, quam qui nude promisit, & promissa non
XIV. Si praegetur jusjurandum de
re illicita, quid juris 'I. 14. R. Juramentum de re illicita aut naturaliter, aut divina interdictione vel bisdis. etiam humana, non obligat , quia est Iust F ld. de re impossibili &: propter legis in- p. 7 ... terdictionem facultas adimplendi no- .
XV. Luid si quidem res non siit omniano illicita , sed tamen impediatur majus bonum morale , seu si ρer id prohibeamur obire aliquod oscium humanitatis o pietatis PGrot b c J urans non obligatur, quia profectum in bono & officiis humanitatis P proximo & Deo debemus, qui vult, ut pro virili enitamur ea alii S praestare , adeo ut ejus t ibertatem eripere nobis ipsis non valeamus. Huc pertinent isti, qui adeo duro atque insociabili
334쪽
ciabili ingenio morum feritatem jur jurando obfirmant, scilicet ut ne hunc habeant mensae aut te ii socium , ne illi bene unquam faciant, vel qui alios obstringunt, ne honestam aliquam &humano generi utilem artem alteri
XVI. Luid s juramentum praesetur
M . Quia juramentum non mutat na- Feld. h turam pacti aut promissi cui accedit, S 3 satis manifestum est, ad , omnino impossibile neminem obligari , etsi gra-Viter peccet, qui ita temero jurando nomine divino abutitur. Si tantum Pro tempore, aut ex suppositione sit impossibile quod juratur, ut si filiussam . inscio patre matrimonium jurato promittat foeminae, quod istam soluta μοι. L, patria potestate velit ducere , in pen-ς denti est obligatio, & existente tem-zi: ' 'pore quod supposuit, tenetur verum facere, quod juravit d
XVII. Luae es forma jurisjurandi 8 d. ii N. Forma jurisjurandi est, ut fiat per ' 'R
335쪽
religiosam invocationem nominis db vini di devotionem sui ipsius , sive
utrumque simul verbis eXprimatur, sive alterutrum tantum, puta hoc modo : Deus testis sit & vindex , si sciens fefellem; vel Deus testis sit, aut Deus sit vindex, quae duo in idem recidunt. Nam cum superior puniendi jus habens testis advocatur, simul ab eo perfidiae ultio poscitur: & qui scit Omnia ultor est, ideo quia testis est. XVIII. Licetne jurare per creaturas ΘIV. Non ; quia I. religiosa in vocatio ipsis non debetur. a. quia solus Deus est omniscius ac omnipotens , ut in conscientiae nostrae testem & perfidiae ultorem invocari possit. Sic ergo non licet jurare per angelos vel sanctOS , nec per principem, solem, terram , coelum. Neque execrationes, quibus rem nobis charissimam devovemus; ut liberos , patriam , principem dcc. ut de sinceritate nostra proximus certus sit: neque obtestationes, quando res, quas magni facimus, deducimus in compa
336쪽
rationem , & testamur, non minus id, quod asserimus, nobis cordi esse, de Propterea Verum, quam eaS res, quas obtestati sumus , confundi debent cum juramentiS.
XIX. Si quis juret per fasos Deos,
an obligatur ΘAssirmatur, quia ex errore putat se jurare per verum Deum, seu quia sub falsis notis, generali tamen com- 'plexione numen intuetur, veruS DeuS, i
s pejeratum sit, in suam injuriam id
factum interpretatur. ιXX. An Christiano licet a gentiliabus , quibuscum negotium es , tale
juramentum exigere PChristiani quidem non debent sub tali forma gentilibus deferre jura- dae. 3.i: mentum, multo minus ipsi ita jurare, si IF quia idololatricum est; si tamen ad ἰ i. 'duci non possint, ut aliterjurent, ipsi quidem jurabunt, ut oportet, a gentilibus autem accipiant juramentum, quale habere possunt. E
XXI uis es estientus juramenti Θ g. ra . N. Sicut intendimus per juramen- '
337쪽
mittatur, aut ut confirmetur, aut ut controversiae finis imponatur : ita etiam effectus juramenti varius est, praecipuus tamen praecidere contro-yersias,& omnis disputationis finis est juramentum rem sancienS. Pu i 4. XXII. An quis obligatur juramento M. promittens latroni pi 3. N, Non, quia vitium est in latrone, ilicet dum metum injustum mihi in-eomeoos. fert non Potest acceptare promissum,h t Ziegi & sic si de facto aliquid promisi, nulla L. RU.I. eX Promiuo oritur obligatio, nequi-3. -'ii. dem respectu Dei nam Deo nihil
isto promisi , neque dixi in honorem M
I 3.c. is gloriam divini nominis latroni dabo.
: .d idem dicendum , sit aliquid piratae,
saqq. quatenus tali promittatur. Secus est
si hosti publico, quia metus quem infert justus est. XXIII. An cogitur quis fidem juratam si servare, qui eam antea fregite Grot.I. 1. IV. Si jurata promissio respectum ha- beat ad alterius promissionem, ita ut ei
338쪽
CAp UT XIII. 3rrei quasi conditio insit, si alter promis
sionem non impleat, non fit pessurus, si vicissim non praestet quod juravit, ob defectum conditionis a parte ejus cui juravit, conditione autem deficiente deficit promissio & nulla est: e- Ventus enim ostendit nullam esse o-- L 3.bligationem , ut quae non nisi sub con- , ditione contracta erat. Si vero diversi generis sint promissa , & citra respectum mutuum, omnino juramentum erit servandum : licet enim ipse contra jus naturae egerit, quod vult paeta esse servanda, mihi tamen delinquendi impunitatem concedere nequir. XXIV . Si quis juramento confirmet contra rum , in quo enormiter es
non mUtat naturam contrastus , cui c. m.
accedit. Si ergo contractus propter
inaequalitatem interveniensem Potest ter. Mor. rescindi, etiam juramentum potest re- scindi , quod eam praesupponit aequa- ad. V. 'litatem , quam contractus jure naturae 'ς'
339쪽
L r Η Ε κ II. XXV. An haeres obligatur ex juramento defundii pGrοt. d. IV . Si eX promisso jurato persectum; jus tertio sit acquisitum, haeres obligatur, quia hoc onus bonis adhaeret, c. -s in 7 in quae succedit 8c defundium repraesentat. Si nemini fuerit jus quaesitum, de ipsa obligatio consistat tantum inpietate , fide, constantia , haeres non obligatur, quia haec ad haeredem non transeunt , sed finiuntur cum persona jurantis. Imo priori in casu, si haeres non praestat factum defuncti, non siet Pedurus, quia juramentum continet devotionem sui ipsius, ic vero haeresse ipsum non devovit, sed tantum pem Grot.r. α. fidus. Sic si populus juraverit, illi tantum, qui jurarunt , si juratum non praestetur, fient pessuri, non autem reliqui, qui juramento non consenserunt, Sc in quor'm animam non est juratum; sicut nec successores, sed tantum fiunt perfidi.
XXVI. Possumi sine jurare in alterius
340쪽
Ita, si procurator meus mandato c. s. de speciali instructus nomine meo juret ipse fecisse videor, quod per alium feci, dc si non ser vem, quod jurato pro- , misi, periurus sum. Sic possumus ju- Frante. Erare per literas , nihil enim refert, sive sei. r. verbis ore prolatis sive scriptis Deum si h .
XX VII. Si jus quod tertio ex jura- :
mento es quaesitum remittatur ab
ipso an perbarus sis , s promissum
non praesem 'M. Non , quia remissio ipsius facit Grif. d. ut juramentum habeatur pro praesti-ς 3-to. Sic etiam aliquis non amplius tenetur ex suo juramento, si qualitas, M.
sub qua alicui juravit, cesset , ut si magistratus desinat esse magistratus, si subditus discedat a civitate &c. nec opus est speciali remissione jurisjurandi.
XXVIII. An quod contra juramem tum At illicitum tantum es , an
irritum Pht. Judicandum est eX natura actus or. I. I. aut juramentum continet plenam ah dica- g. 7.