장음표시 사용
681쪽
ΟΡVSCVLVM TERTIVM. 66rmino facta est haec promissio de omni spiritu bono concedendo 'postulantibus: Lucae enim II. I 3. ait. Si vos cum sitis mali nonis bona data dare silijs vestris ; quanto magis Pater vener de Calo dabit spiritum bonum petentibus se. Si ergo iusti postulant a Deo spiritualia bona , & ad ea obtinenda multa bona opera faciunt, nihil deest istis operibus quin dicantur merita promissionis: & ideo
S. Iacobus in sua epist. cap. I. r. iustos sic hortatur . Patientia autem opus perfectum habet , vrytis perfecti, σ istegri in nullo deficientes. Si quis autem indiget sapientia , possulet a Deo, qui dat
omnibus affluenter, oe non improperat, O dabitur ei. Postulet autem in fide nihil haesitans : ecce prOmissio assequendi: si autem iustus praeter postulationem, opera bona multiplicet, & praesertim supererogatoria , meritum promissionis habebit: & haec dona pro Colossensibus impetranda per suas orationes , aliaque sua opera orabat Paulus Colost. I. s. 'N'n cessantes pro vobis Orantes , oe postulantes, vi impleamini agnitione voluntatis eius in omni sapientia, oe intellectu spirituali, ut ambuletis dignὸ , Deo per omnia placentes , ι omni opere bono fructificantes, oe crescentes in meu-tia Dei tu omni virtute confortati secundum potentiam elaritatis eius; sua meritoria opera applicabat Paulus; ut Deus illa dona Colossensibus concederet . .
6o8. Dixi, per meritum, non debiti Iulutiae,
quia, ut saepe dixi, Deus nemini debet, sed promissionis, ut cum August . diximus in notabili 3. quia debitor factus est nobis Deus, quod ei placu/t promittendo nobis; ut dicamus ei, redde, quod pro
misisti, quia fecimus, quod iussissi; hoc ipsum quod fecimus tu fecini,quia nos laborantes tu iuvisti.
tari. factus est nobis debitox. Diuitiaso by Cooste
682쪽
66a DE GRATIIS ACTUALIBUS, &c. oties ergo legimus in Sacra Scriptura Dei promissionem alicuius boni spiritualis pro aliquo opere facto ab existente in gratia, legimus, Deum sua benignitate debitorem talis boni, si opus fiat: & consequenrer tale opus dici potest meritum promissionis, .non debiti iustitiae. 6o . Dico 6. Iusti, idest , existentes in gratia sanctificante petentes a Deo continuationem , & multiplicationem auxiliorum diuinae gratiae per bonorum operum multiplicationem possimi ea obtinere per modum meriti promissionis, non
6o8. Prob. eisdem argumentis . DeuS Pro
misit adiuuare petentes auxilium suum , & sic iuxta Augustini dodi rinam,ex sua benignitate, ac fidelitate factus est debitore igitur iustus recurrens pro auxilus, si per bona opera facta ex eiusdem Dei auxilio curet reddere sibi Deum propitium, meretur ex promissione illa obtinere t in hoc enim , ut sepe dixi, consistit meritum promissionis et Anteced. prob. 'ex piat. so. ubi de iusto fit sermo; Qui habitat in adiutorio --tismi, in protectione Dei Caeli commorabitare &c. in quo prae caeteris , quae promittuntur homini
iusto , adduntur haec. Quomam in me sperauit, liberabo eum , protegam eum , quouiam cognouit nomen meum; clamabit ad me , O ego exaudiam eum: eum ipso fum in tribulatione, eripiam euora ,σ glorificabo eum ; longitudine dierum replebo eum, oe ostendam illi falutaTe meum . 6os. Theodoretus in psal .so. post quam discussit omnia beneficia, quae in eo Deus promi est prsitare homini iusto,explicans illam promissionem,auoniam in me sperauit liberabo eum, Se cl-tera sequentia,est. Deus edocet, quinam sit hei fru-
683쪽
ctus : liberabo eum, uit,ex supradictis visibilibus, inuisibilibusq; insidiatoribus ipsum mea ope munissi:
idcireb eum eu Bodiam, oe protegam, audiam,O pr ces admittam , σ se in aliquam tentationem inciderit , una ero , em idoneam consolationem asserano snon modo ὰ grauioribus rebus ipsum liberabo , verum etiam illuRrem faciam . 6 Io. Et S. Augustinus in eumdem psalmi locum inquit Nos, qui laboramus in terra , adhuc in tentationibus vivimus : quorum gressus rimentur, ne in laqueos incidant. Audiamas vocem Domini Dei nostri eo olantis nos , oe dicentis nobis , quoniam in me sperauit, eripiam eum ; protegam eum , quoniam eognouit nomeu meum : noli timere , quando tribularis , ne quasi non sit treum Deus in tribulatione . Fluctus sunt maris: turbaris in nauigio,
quia dormit christtis r dormiebat in mari christus , peribant homines : si fides tua dormit in eorde tuo , tamquam in naui tua dormit chrissus, quia christus peν Mena in te habitate eum turbari caperis , excita brissum dormientem: exige fidem tuam , ct noueris, quia te non deferar sed ideo putas te deseri, quia non quarido vis eripit: eripuit tres pueros de igne .d i eripuit tres pueros , deseruit Machabeos t absit: σ illos eripuit , O sos : illos corporaliter , νt in fideles confunderentur; istos spiritualiter , ut fideles imitarentur . cum ipso fum in tribulatione, eripiam eum, oe glorificabo eum: ergo clara est auxiliorum diuinorum promissio. Et Christus Dominus,pluries promittit nos inre exaudiendos quoties petierimus Patrem spiritualia bona: Matth. . 7. Petite, oe dabituν vobis r de infra, quanto magis Pater vester, qui iucαlis est, dabit bona petentibus se. Lucae II. Dabit spiretum bonum petentibus; & ex Mati. omnia qua
684쪽
6s . DE GRATIIS ACTUALIBUS, &c.
eu mque petieritis Tatrem in nomine meo , dabit vobis : ecce quales, & quot promissiones . pactum ergo Dei adest: dum autem iustus orat Deum, ut sibi sua augeat, ac multiplicet auxilia, petit spiritum bonum , Se si opera bona ex Dei gratia multiplicet, ut exaudiatur , nihil remanet faciendum,ut dicatur, eum promissionis merito exaudiri , eaque obtinere, Vnde hac phrasi utitur Ecclesia in Dominica prima Adueηtus, petendo diuina auxilia, Exeita Domine potentiam tuam, O veni; ut ab imminentibus peccarorum nostrorum p riculis mereamur te protegente eripi, te liberante saluari: notandum, quod dicit, mereamur eripi,& saluari, quod meritum promissioniS tantum esse potest, non vero debiti iustitiae, quia Deus
nemini ve tape dixi absolute debet,sed ex pro
missione tantum , ac fidelitate. 6II. Concludendum ergo, quod sicut iustus per bona opera potest dona alia, vel eorum augumentum, supposita Dei promissione, mereri , sic & auxilia , si cum fide, ac spe petat: ut dicere possit cum Augustino, Domine, redde quod
nobis promissu , quia fecimus quod tu i σα.
Dico tandem: Iustus per bona operara, nempe per mandatorum obseruantiam potest mereri merito promissionis maximam omnium gratiam, vitam aeternam : est de fide. 6Ia. Prob. faciter quod ex promissione diuina , non ex debito aliquo praecedente potest iustus eam mereri , & de facto meretur et ex Mati. I9. II. Si νis ad vitam ingredi , serua manis data , ait Saluator: & interrogatus, quae t resipondet narrans praecepta Decalogi: de David
685쪽
& respondet. Qui ingreditur me nracula, ct op ratur iustitiam , qui loquitur veritatem in corde Do,oe qui non egit dolum in lingua sua, nee fecit pro-xιmo suo malum et &c. & tota Scriptura utriusque
Testamenti plena est eiusmodi promissioniblis
vitae aeternae, iustis , pro operibus bonis, de mandatorum obseruatione, reddendae. 5I3. Quod vero vitae aeternae collatio sit gratia , probatur ex Rom. 6. 23. stipendia enim peecati mors . Gratia autem Dei, vita aeterna in Christo Iesu Domino nostro.S. August. in Euchir. t. Io7. explicans Iocum istum, dicit: stipendium peccati mors; νt mortem peccato non immerito illatam , sed debitam demonstraret : Gratia veris , nisi gratis sit , gratia non ent Intelligendum est igitur etiam ipsa hominis bona merita esse Dei munera , quibus cum vita aeterna redditar, quid nis gratia pro gratia re ditur: & in lib. de Correp.& Gratia cap. II. in quit r. erumtamen, quia , ct ipsa vita alema, quam certum en , bonis operibus debitam reddi a tanto Apoctolo Dei gratia dicitur, eum gratia non bonis operibus redditur; sed gratis detur : sne ulla dubitatione confitendum est,ideo gratiam vitam alernam vocari,quia meritis redditur,qua gratia contulit
homini. Rem quippe ipsa intelligitur , quae gratia in Evangelio legitur, Ioann. I. gratia pro gratia, idest pro bιs meritis, qaa eontulit gratiar & tract. in Evang. Ioan. circa finem explicans illud , Gratia , O veritas per Iesum Christum facta est, inter alia dicit: Nobis promittitur vita aterna. Hac es
autem vita glerna , ut eognoscant te unum verum
Deum, oe quem misisti Iesum christim ; cognitio Dei promittitur, ct ipsa est gratia pro gratia. Alia
eius Doctoris loca mox referam : ergo vita aeterna est vere gratia.
686쪽
6r . Quod vero per merita acquiratur maxima hqc gratia: probatur. Viea qterna iustis concedenda in sacro textu appellatur merces,
Propter Mail. 3. Ia. Gaηdete, quoniam merces vestra eopio- merita Ἀ- .st-caelis i idem habetur in cap. I . num. 41. aeterna. & num. 43. Idem habetur Lucae P. 23. & num. a 3.
idem repetit stpe Apostolus in suis Epistolis i
merces autem est praemium meriti: unde idem Apostolus Rom. . . ait , ei autem qui opera. tur , merces nou imputatur secundum gratiam, sed p x s. sen- secundum delaru in , i cpropterea in utroque Testa. P mento legimus , quod Deus reddet νnicuique se candum opera sua , de quod Opera eoram seqtiuntuillosi si ergo bonis operibus iusti redditur merces vitae aeternae , quia ex Simbolo Athanasi, qui bona egerunt ibant in vitam aremam: de ex oraculo Saluatoris Mate. 23. Uurtia enim, cre dedi
stis mihi mainducare . oec. venite lenedicti Patri mei, possidete paratum vobis regnum a constitutione nisndi, tequitur euidenter, quod bona illa opera iusti sunt merita mercedis , aeternae scilicet vitq ; que in uno sensu est merces, in alio gratiadi ideis merces,stupromissionis gratuitae praemisiud afrsat Confirmatur. Apostolus vitam aeternan appellat Brauium,3c inuitat fideles ad currendum ut illud obliveant: ergo cadit sub merito ι brah. .a, uiuan enim Ob meritum datur t Anteced. proh
ium' ae ex r. r. s. a . Nescitis. quod j , qui insta
τψη runt. Omnes quidem currunt, sed usur accipit brauium ἰ m eurrite ut es rebendatis e omni autem, qui in agone contendit, ab omnibus se abstinet, σ illi quidem, is eorruptibilem coronam accipior, uos autem incorruptam et de ad Philipp. 3I . ait, quae quidem retro D, obliuiscens , ad ea
ναὸ, qua Dat priora extendens me ipsum, ad μ
687쪽
OPUSCULUM TERTIUM . 667icium superna vocarionis Dei in Chrino Iesu .
6r6. Interdum vitam aeternam vocat coro
nam , ut in loco prius citato , & a. Tim. 23. noveoronabitur nisi qui legitim certaverit: interdum, quod quidem consideratione dignum est, vocat vitam aeternam, coronam iustitie corresponde tem laboribus iustorum : a. Tim. . 8. de se , &alijs ait. Bonum certamen certaui, cursum consu- maui, fidem seruaui r, in reliquo reposita est mihie Orona iustitia, quam reddet mihi Dominas in illa die iustus iudex : non solum autem mihi, sed iis, qui diligunt aduentum eius: ergo vita aeterna cum sit merces, bravium , & corona iustitiae , datur ob merita . 6I7. S. Augustinus considerans hunc duplicem modum loquendi Apostoli de vita aeterna , quam modo appellat gratiam. tamquam gratis datam ; modo mercedem , bravium, & cor nam , quae ob merita dantur; conatur hec duoeoncordare, & quidem ingeniose de more in lib. de Correp. & Gratia cap. II. Uerumtameυ , quia ct ipsa vita aetema, quam certum est bonis operibus debitam reddi, ὰ tanto Aponolo gratia Dei dieitur: eum gratia non operibus reddatur , sed gratis detur: sine ulla dubitatione eonfitendum est, ideo
gratiam vitam aternam vocari, quia his meritis
redditur , quae gratia eontulit bomisi. Rectὸ quip-ρὸ intelligitur, qua gratia in Euamgelio legitur, gratia pro gratia, idest, pro his meritis, quae eo tulit gratia . 6I8. Et idem S. Doctor iterum conciliat hecloea Apostoli, quomodo vita sterna detur propter merita, & sit gratias qui datur gratis, &non propter merita , in lib. de Grai., oe lib. amb. cap. g. initio dicens : Nascitur indὸ non parua qua-
duo, quod sit mercessae gratia . Iterum
688쪽
Rio. Si enim vita aeterna bonis operibus redditar , sicut aperti mὸ dieit Scriptura, quoniam Deus Nnia cuique reddet fecundum opera eius: quomodo gratiaeu vita a terna, cum gratia non operibus reddatur ,
sed gratis detur pso Apostolo dicente, Et qui ope
ratur , merces non imputatur fecundum gratiam, sed fecundum meritum: σ iterum reliquiae , inquit, per electionem gratiae salua facta sunt: oe mox addidit, si autem Iratia, iam non ex operibus, alioquin gratia iam non est gratiar quomodo ergo gratia vita at ema, quae ex operibus sumitur ἰ an fortὸ vitam, aeternam non dicit Apostolus gratiam i immo vero sic dicit , νι negari omnino non post: nee intellectorem acutum, sed tantummodo intensum desiderat auditorem : eum enim dixisset, stipendium peccati mora: continuo subdidit, gratia autem Dei vita ater.
nu in christo Iesu Domino nostro: ina ergo quastio nullo modo mihi videtur posse dissolui, nisi intelligamus, oe ipsa boua opera nostra , quibus aterauta redditur vita , ad Dei gratiam pertinere , propter illud , quod ait Domιnus Iesus. Sine me nihil potesti facere: ct ipse Apostolus, cum dixisset , gratia salvifacti estis per fidem: O hoc non ex Ῥobis, fecdonum Dei es; non ex operibus, ηὸ fortὸ quis extollatur, &c. 6 I9. Idem S. Doctor explicans verba Paula.Tim. . supra allata, Bonum certamen certati Loec
superest mbii corona iunitis, quam reddet mihi iu' stus iudex , &c. in eodem libro de Grat. & libarb. cap.6. plura, prolixaque dicit s pre citeris
haec: ina utique iam merita sua bona eommemorat ut pon bona merita eonsequatur coronam, qui petinerita mala tonsecutus est gratiam . Denique atten
dite quid sequitur: superes lxquit inibi eorona institia, quam reddet mihi Dominus in illa die iusta
689쪽
Iudex. cui redderet coronam iustus Iudex, si nora donasset gratiam miserieors Pateri oe quomodo esset illa eorona iussitiae, vis praeces set gratia, quo i stimat impium ἰ quomodo ista debita redderetur, nisi Wiiss illa gratuita donaretur . Ergo magna hac vita aeterna gratia propter merita gratuita quoque da
Quod tandem meritum hoc dicendum sit meritum promissionis, ac donationis diuinae , non vero debiti naturae humanς, ex praemissis euidenter patet: in natura siquidem humana non adsunt tales qualitates, talisque dignitas, ut eius operibus debeatur ex vera iustitia premium supernaturale adeo excellens, Ut est vita aeterna .
Si enim , inquit Apostolus, non famus Iaseientes
cogitare aliquid ex nobis , tamquam ex nobis, quomodo poterimus ex nobis, seu nostris operibus mereri, & assequi maximum omnium bonum i , vitam aeternam i Ideo S. Augustinus in cap. 6. nuper relato, post iam dicta, inuehens contra Pelagium dicentem, de gratiam, & vitam aeternam ex nostris operibus nobis dari, inquit. Si cum Pelagiani dieant vitam aeternam secundum merita nostra dari, intelligerent , ut etiam ipsa merita dona Dei esse cognoscerent, non esset reprobanda ista sententia. Quoniam vero merita humanam pradicant , ut ea ex femetipso habere hominem dieant: prorsus rectisme respondet Aponolas . Quis tera
discernit i Quid autem habes, quod non accepissi s s
autem accepini, quid gloriaris quas non acceperist Prorsus talia eogitanti veνismὸ dieitar,dona sua coronat Deus , non merita tua, si tibi atri o , nou ab illo sunt merita tua di haec enim si talia sunt, mala sunt, quae non eoronat Deus : si autem bona sunt, Dei dona funi, quia Iacobas Apostolas dicit. Omne
690쪽
6 o DE GRATIIS ACTUALIBUS, 'c.
datum optimum , O omne donum perfectum desunsum en , descendens a Patre luminum ; O Ioannes Praecursor Domini. Non potere homo accipereia, quidquam , nisi fuerit ei datum de caelo. 6ao. Concludo ergo cum simplicitate sermonis . Si Deus ab aeterno non elegisset homines ad gloriam , nullus hominum haberet ius ad illam : & si non decreuisset eam dare propter bona opera, tamquam merita fundata in infinito merito Christi Domini, nemo illam obtineret: &ideo omnes praedestinati, siue Patriarchae, siu Prophetae, alijque Sancti, qui Christi aduentum praecesserunt ; siue qui eum secuti sunt , ut Apostoli, Martires, simplices Confessores, Uirgines, Viduae, Anaclioritae, &c. ideo ad vitam aeternam electi sunt, quia Deus voluit; ideo ad gratiam electi sunt, quia Deo sic placuit; ideo bona eorum opera facta in gratia , & fundata in Christi merito, meritoria sunt consecutionis viti aeterne, quia Deo placuit sic disponere. Vnde si Apostolus dicit eis operibus deberi coronam iustitiae, intelligedus est de iustitia proueniete ex pacto,promissione , ac fidelitate Dei facientis, quod promittere voluit , & nobiscum opera illa facit , I quia nos laborantes iuuat, ut ex Augustino diximus ser. 16. de Verb.Apost. 62I. Haec sunt, quae pro mea tenuitate de rebus tam arduis, ac subtilibus in hoc triplici Opusculo contentis potui ex S. Augustini Doctrina, si eum intellexi, dicere , ut amicis meis satisfaCerem . Nulli contrariae sententiae Authori volui liniuriani facere; uullam sententiam reprobam νὴ lsed omnes in sua probabilitate relinquere. Silquae dixi placent alicui , laudet Deum, a qrio Ibona omnia. Si non placent; eiusdem S. Augetisti-l