장음표시 사용
671쪽
etiam gratia appellatur , quia ex diuina liberalitate, ae munimentia profecta est. Hoc etiam dixit, ubi egit de Patriarcha Abraham et operanti autem merces non imputatur secundum gratiam, sed secandum debitum. 38 I. Prob. a. ex Concit. Dio*Olit. cap. 7. Gratiae Dei adiutorium ad singulos actus bonos necessarium non datur secundum nostra meritae idem confirmat Gelasius Papa in epist.6. 82. Prob. 3. ex Concit. Araus. a. plura de hac re dicente, quod nempe gratia semper praecedere debeat opus bonum , non vero sequi illud:
in can. . ait. Gratia Dei praeparat voluntatem homiηis , ut purgetur, σc. non expectat voluntatem :in can.6. inquit. Gratia Dei en causa eur homo credat, velit, petat, σ alia bona faciat: in can. 8. dicit . Gratia prac edit bona opera, ut fiant: Ergo non
cadit sub merito. 83. Prob. . ex pluribus Coelestini primi
dictis 1 in epist. I. cap. 8. gratia Dei omnia bona opera habent originem: in cap. 12. ait. gratia Dei procedunt bona opera . Item , Gratia Dei cooperatur homo, oe hoc donum Dei est . S. Augustini authoritates in sequenti conclusione referam. 86. Prob. s. experientia, quod scilicet prima gratia vocationis non possit cadere sub merito . Si sermo sit de Infideli, Gentili, vel Haeretico , experientia docet, quod sic conuertuntur, ut ipsum mei Concilium Tridentinum docet, fess. F. cap. s. Per gratiam praeuenientem vocantur , nullis eorum existentibus meritis quia siue mediant concionatore, siue immediate a Deo illuminantur , cum ipsi antea nihil cogitarint de re , de qua illuminantur; quia veritas fidei, de qua il- Nnnia a lumi-
Ex Cales . Arg.ab ex. perientia.
672쪽
Exempla vocati nil fine ulla priuia a tione a
6s, DE GRATIIS ACTUALIBUS, &c.
luminantur, ac inspirantur, ab eis non cogitabatur ; ideo nulla apparet via, quomodo illuminationem illam , ac inspirationem mereri potuerint , nihil mim Nolitum, quin praecognitum ; sed a Deo immediater ex sua misericordia illuminantur, ac inspirantur ad veritatem agnoscendam ,& amplectendam : & ideo ex Apostolo vocatur gratia , quia gratis data. Eamdem experientiam agnoscit peccator , qui vel audiens Concionatorem, vel a Deo immediater excitatur, & inspiratur ad detestandum peccatum , illudque confi, tendum; cum ipse in aliis negotijs esset immersus, nullumque opus fecisset, ut illuminationem, ac inspirationem illam obtineret. 383. Prob. 6. Meritum apud Deum , ex notabili 3. est actio libera procedens ab existente in gratia. Sed ante primam vocationem, ac inspirationem , nec infidelis, nec fidelis lapsus i mortale, est in gratia. Ergo neuter eorum habere potest meritum respectu primae gratiae.186. Dico a. Gratia adiuuans, seu emcax , per quam infidelis , ac fidelis peccator consentiunt gratiae excitanti, non cadit sub proprio excitati merito: est de fide , sicut praecedens; imino de hac gratia, quo ad me,principalius videntur locuti Apostolus, Concilia, Pontifices, & S. Augustinus. 387. Prob. omnibus praefatis argumentis. 2. sic : Excitatus, ac inspiratus per illuminationem, ac inspirationem, aut eam reijcit, aut ei consentit: si reijcit,de eo non loquimur: si vero conse tit, hoc oritur ex gratia efficaci faciente consentire, & postea exequi, ut in suis locis dictum, est: in eo autem casu post excitationem , & immediate ante consensum , talis excitatus nullum
673쪽
exercet opus, Per quod mereri possit gratiam illam facientem consentire, sed post excitationemeetperitur se statim consentire: igitur non potest eam mereri, sed a Deo ex sua misericordia , iuxta aeterna suae sapientiae iudicia, gratis eam obtinet: & ideo gratia , & vere gratia est, non merces , aut praemium . Si ergo quis non meruit gratiam excitantem , neque meret essic
s 88. Prob. a. dogmatice: ex Philipp. 7. Deus est , qui dat velle, o peseere pro bona voluntatea. Cor. 3. S. non fumus suscientes cogitare aliquid ex nobis, tamquam ex nobis, sed omnis fuseientia noma ex Deo est: & 1. Cor. . y. Quid habes, quod non aecepsi ἰs aurem ace isti, quid gloriaris,quas
non aeceperis λ389. Prob. 3. ex Concilijs. Diospolitanum, cap. 7. definit hoc modo . Gratia Dei adiutorium ad singulos actus bonos necessarium non dari secvu- dum hominis merita: Ergo multo minus ob merita infidelium, aut fidelium peccatorum. Concit. Arausa. c. 3. sic definit. Gratia Dei facit , ut ipsa inuocetur: in can. q. Gratia Dei praeparat voluntatem hominis, ut ipsa purgetur, velit, ac proficia , oenon ipsa expectat volantatem: in can. s. Gratia Dei est causa eur homo eredat, velit, petat, oe eatera bona faciat et in can. I 8. Gratia Dei praeerit bona opera , νt fiant, oec. igitur nullo modo potest homo mereri gratiam illam adiuuantem, seu essicie tem , per quam praeuentus, seu excitatus ad opus bonum faciendum, consentit facere, & postea facit. 39o. Prob. ex Concit. Trident. sus6. eap. . in quo exacte decernitur modus iustificationis,&
praeparatio ad eam per actus credendi, diligendi,
674쪽
614 DE GRATIIS ACTUALIBUS, &c. aut paenitendi factos absque meritis iustificandorum. Declarat ipsius iustificationis exordiam in adustis a Dei per christum Iesum praeueniente gratia sumendum esse; hoc est ab eius vocatione, qua nullis eorum ex lentibus meritis vocantur , Ni qui per peccata a Deo au er se erant, per eius excitantem , atque adiuuantem gratiam ad conuertendum se ad suam ip- forum iustificationem eidem gratiae libere assentiendo, ct cooperando disponantur, Oc. nullum ergo meritum adest in homine, cuius intuitu Deus conferat gratiam essicacem, per quam infideles , seu fideles peccatores , vel excitentur , vel excitati consentiant, & exequantur. 91. Confirmatur argumento a sortiori desumpto ex eodem Concilio eadem fess. 6. cap. 8.
ubi exponens illud Rot n. s. iustificari gratis per fidem , duo dicit; primum, quod licet causa formalis iustificationis sit gratia sanctificans ex cap. praeed. dicitur tamen fides iustificare tamquam radix , aqua incipit iustificatio, ab actu scilicet credendi ex cap. 6. Secundum ad rem nostram, est, quod quamuis actus credendi, sperandi, diligendi, ac psnitendi praecedant iustificationem; haec tamen, dicit, fit gratis, idest sine meritis r igitur multo minus gratia illa , quae facit credere, sperare, diligere , ac penitere datur ex meritis, sed est omnino gratuita. Verba Concilia sunt hic gratis autem iustificari ideo dicimur , quia nibu eorum, qua iustificationem praecedunt , sue fides, siue opera, ipsam iustificationis gratiam promeretur: si enim gratia, iam non ex operibus et alioquin , ut idem Apostolas inquit, gratia iam non en gratia. 391. Confirmatur ex alio loco eiusdem Con-eiiij in eadem feF.6. c. 13. ubi de Perseuerantig d no loquens dicit.Deus enim,nis illius gratie desu
675쪽
rint , sicut capit opus bonum , ita perficiet, operans velle, O pescere. Cum ergo Deus illuminat, ac inspirat, tunc incipit opus bonum independenter a merito illuminati , ac inspirati: & si hic non defuit gratiae Dei, idest, si eam non respuit ut multi faciunt) Deus ipse , sine ullo istius merito, perficit illud opus bonum, idest concedit gratiam etficacem , per quam voluntas vult illud facere ,& facit. 393. S. Augustinus *pissim ὀ hanc conclusionem probat, quod scilicet gratia ista dicta, qua, seu auxilium quo, necessarium homini post Adami lapsum , necessarium, inquam, ad sancte Operandum, sine merito illorum , qui recipiunt, Deus ex sua mera misericordia concedit, ut per illud, seu illam operentur: ita docet in Evangel. Ioan . tνact. 3. tract. 82. tract. 86. ct tract. 87. in lib. 6.eoni. Iuliau. Pelagianum cap. 8. in lib. coni. Pelagium, O caelenium. De gratia christi lib. I. cap. a a. oe 23. in lib. de Fons Perseuerantia cap. 8. 11.σ 13. in lib. de Uera Innocentia eap. Π7 . lib. I .ad lSimplicianum u. a. in lib. de Gratia , ct lib.arbis. eap. I. s. IAE. oe ai. in lib. de Patientia cap. 2 o. i lib. 3. Hippognosticon. in lib. de Rat. O Grai. cap.
. in lib. I. de pree. me . east. II. in lib. I. col. Pelagium cap. aa. O 23. in ιib. i. eoni. duas epistolas Pelagianorum cap. I9. O 2o. & deficeret tempus, si alia omnia eius loca narrare vellem. Constans autem eius voluntas est , quod tam gratia vocationis dicta sine qua non , & cui voluntas resistit aliquando, quam gratia qua , qua nempe est e Lficax faciens facere opus bonum, sine meritis hominis gratis, a Deo ex sua misericordia concei diantur.
sq. Dico 3. Gratia habitualis sanctificans, seu
docet gratiam finea miserico dia a Gratia hI.
676쪽
6ss DE GRATIIS ACTUALIBUS, &c.
seu iustificans, non cadit sub merito . Prob. ex modo dictis per Trid. Concit. si enim sermo sit de paruulis , certum est, quod absque ullo proprio actu , in Vim meritorum Christi iustificantur per infusionein Gratiae , &donorum , fidei, spei,& charitatis : de de his non est sermo; sed de adultis, quos dicimus, quod sine proprijs meritis , licet precedentibus ex Dei gratia quibusdam dispositionibus , scilicet actibus proprijs fidei, spei, chariratis, ac poenitentie, obtineant iustificantern , seu sanctificantem gratia; illi tamen actus non sunt merita gratiar illius sanctificantis , quia licet proueniant ab homine excitato , inspirato, & adiuto a Dei actuali gratia , seu auxilio supernaturali, non adhuc tamen filio Dei, quia talis evadit per gratiam habitualem sanctificantem. Vt autem clarius pateat nostra, sed communis conclusio , placet ordinem iustificationis a Concilio sancitum breuiter adducere; ex eo enim colligitur totam iustificationem ex gratia obtineri : in fess. 6. cap. s. dicitur. Docet praterea ipsum tartificationis exordium iu adultis 2 Dei per christum Iesum praeueniente gratia fu-1nendum esse, hoc est ab eius vocatione, qua nullis eorum exibentibus meritis vocantur; ut qui per peccata auersi erant, per eius excitantem, atque adiunantem gratiam ad conuertendum se ad suam ipsorum iunificationem, eidem gratiae liberὸ assentiendo , o
cooperando dispouavtur: in cap. s. Declaratur, quomodo fiat haec dispositio ad iustificationem . Disponuntur autem ad iustitiam, dum vocati diuina gratia , ct adiuti fidem ex auditu concipientes liberὸ mouentur in Deum , credentes vera esse , qua diuinitus reuelata, ct promissa sunt, ct c. at dum cognoscentes se esse peccatores , sperant per chrisi merita, iu
677쪽
in Baptismo sibi condonanda fore peccata , c. Deum tamquam omnis iunitiae fontem diligere incipiunt,
O mouentur aduersus peccata pir eorram odium aliquod , o detestationem, proponunt fuscipere bapti fimum, inchoare novam vitam, oe seruare diuina ina
data : haec est dispositio per Dei gratiam praeuenientem ἱ & adiuuantem , seu essicacem secuta rin cap. 7. dicitur . Hane dispositionem , seu praeparationem iustitia ipsa consequitur, quae non estfota peccatorum remiso; sed γ sanctificatio , oe renouatio interioris hominis per voluntariam susceptionem gratia, oe donorum: & post multa dicitur. amquam enim nemo possit esse iusius, nisi tui merita pasionis D. V. Iesu Christi communicantar: id tameu in hae impi, iustificatione sit dum eiusdem fanctissimae passionis merito per Spiritum Sanctum eb ritus Dei diffunditur in cordibus eorum , qui iunim cantur, atque ipsis inhaeret. Vnde in ipsa iunifieatione eum remissione peccatorum , haec omnia simul infusa , accipit homo per Iesum chroum , tui inseritur, fidem, Dem , oe charitatem , &c. Ecce ordo iustificationis: At quoniam remanebat unum dubium soluendum, quia Apostolus Rom. 3. diacie , Iustificari gratis per fidem , Concilium in cap. 8. ad rem nostram sic declarat, Persidem iusti cari dicimurii quia fides en humanae salutis fundamentum, radix omnis iustificationis, sine qua impossibile est placere Deo, oe ad filiorum eius consortium peruenire. Gratis autem iussimari ideo dicimur,quia nihil eorum, quae iustificationem praecedunt ,siue fides, siue opera, ipsam iunificationis gratiam promeretur . Si enim gratia est, non ram ex operibus; ali quis, ut idem Apostolus inquit, gratia iam non engratia. Concludendum ergo , quod non solum gratia prameniens , ac adiuuans, & ipsamet gra-o o O o tia
dissicultata tollit Conineilivio o
678쪽
Aliqua e -d e re posisse sub merito ex Dei promissione . Habitus Theologiei possunt au. . geri. Εκ Concit. Trid. Ex orat. eIesiae .
tia sanistificans , quae est causa formalis iustificationis ; sed totum opus iustificationis , & quoad singulas partes, sine merito obtinetur, sed gratis ex Dei misericordia.
Videndum modo , quaenam cadere
possunt sub merito, si non ex debito iustitit , sal
tem ex promissione diuina, Dei que fidelitate , ut ex Augustino notauimus, quod Deus voluntarie debitor noster fieri voluit, promittendo nobis qui voluit. s 97. Dico igitur 4. Iniustis existentibus ingratia sanctificante ex Dei promissione, non ex debito iustitiae, augumentum fidei, spei, & charitatis, seu gratiae eadere possunt sub merito per opera bona facta ab eis cum auxilio gratiae. 98. Prob. I. quod isti habitus possunt augeri . Apostoli Lucq IT. I. petunt a Christo, Domine adauge nobis fidem: de Ecclesia in oratione Dominicae I p. post Penthecosten sic orat. Deus da nobis sidei, spei, oe charitatis augumentum . 399. Prob. a. ex Concit. Trident. fess6 cap. Io. ubi de augumento iustificationis, idest donorum , quae iustificationem constituunt, sic loquitur . is ergo iustificati, σ amici Dei euntes de vir- te in virtutem renouantuν, ut Apostolus inquit de die in diem , hoc est mortificando membra eamis suae,st exhibendo ea arma iustitiae, in fanctificationem per obseruationem mandatorum Dei , ct Ecclesa, in ipsa iustitia per christi gratiam accepta, eo operante fide bonis operibus erescunt, atque magis iunifican
tur, sicut scriptum est. Qui iussus est iustificetur a huc: & iterum, Reverearis usque in finem iustifica
ri: de rursus . Videtis quoniam ex operibus lanifieatur homo , ct non ex fide tantam: Iac. a. Hoc ν
ris iustitia incrementum petit Sancta Ecclesia, eism
679쪽
orat, da nobis fidei, spei, ct charitatis auumentum:& in ean. 2 . Si quis dixerit iussitiam acceptam non
conseruami, arque etiam non augeri eoram Deo per
bona opera , sed opera ipsa fructus solummodo , ct
figua esse luctificationis adestis , non autem ipsius a genda eausam, anatbema sit. 6oo. Cofirmatur. Omnia Sacramenta in non ponente obicem causant gratiam ex Tridentino fess. 7. canon.6. O 8. cum hac tamen differentia, quod duo Sacramenta Baptismi, & Poenitentiae dicta sunt mortuorum, quia suscitant mortuos, per peccatum conferendo primam gratiam sanctificantem; cltera quinque dicuntur vivorum , quia iustis tantum conferunt augumentuin gratiqsanctificantis. Ergo tam gratia , seu charitas, quae per Scotum idem sunt, quam aliae Virtutes
Theologicae per bona opera augeratur. so I. Prob. modo, quod augmentum concessum a Deo intuitu bonorum operum cadat sub merito promissionis diuinae, non vero debiti iustitiae . De merito iustitiae patet, quod non adsit, quia sicut docet S. Augustinus , & ante eum S. Paulus, ve patuit, Deus ex debito iustitie nulli debet: de merito vero promissionis sic probatur. Apocal. 21. II. praecipitur, qui iustus en, iustificetur adhuc , oe qui fanctus e II, sanctimetur adhue : idest iustus incumbat, ut fiat iustior , &sanctus, ut fiat sanctior: at hoc fit per nouos gradus Sanctitatis, quos Deus concedit iustis , &sanctis, quos nequit a semetipso homo producere . Sed, ut ex Concilio nuper vidimus, per fidem , de bona opera habetur hoc iustitiae, de sanctitatis augumentum. Ergo per ea opeta a Deo requisita, tamquam merita, sine quibus maiorem sanctitatem non cocederet, regulariter. Con-Ο o O o a seu u.
sub merito promisit nis cadieaugumen tum tum a
680쪽
nia requi- sta talis meriti. Promissio patet ex
Seripi. Alia donaead repos. sunt sub merito promissioni .
66o DE GRATIIS ACTUALIBUS, &c. seqv. prob. opera illa bona facta a iusto habent
omnes conditiones meriti ex promissione : sunt enim bona, ut suppono ; sunt libera i sunt facta a viatore; sunt facta a iusto existente in gratia ;tandem supponunt pactum diuinum de augendo gratiam contentum implicite in praefato dicto , qui iustus est , iustificetur adhuc ; ct qui fractus erit, sanctificetur adhuc , quia homo per Dei gratiam , t dispositive tantum concurrit ad illam per bona opera; Deus vero effective per productionen Oaugumenti sanctificantis gratiae. Ergo implicite eam promittit sancto, & iusto bene operanti . Si enim de hac promissione Dei, fidelitate, & benignitate , non esset certus, ea opera non face
6oa. Confirmatur a pari de vita aeterna, quepromittitur homini bene operanti, & ideo bona opera dicuntur in iusto merita respectu vite ceternae, ut dicam postea . 6 3. Confirmatur a. ex alia promission Christi Matth. 13. I a. & cap. 23. 29. habenti dabitur , oe abundabit: igitur homo iustus habens gratiam sanctificantem , credens quod possit ei conferri alius gradus illius per sua bona opera facta cum Dei auxilio, & in ea abundare , dum ea facit, cum promissione Dei facit: igitur sunt merita promissionis. 6o . Dico s. Iusti orantes , & postulantes a Deo alia spiritualia bona conducentia ad salute propriam, vel proximi, ut dona Spiritus Sancti,&c. per multiplicationem bonorum operum possunt mereri a Deo eorum assecutionem