De deorum invocationibus quas in componendis carminibus poetae romani frequentant

1쪽

DEORUM INVOCATIONIBUS

QUAS IN

QVAM AD SUMMOS IN PIIILOSOPIIIA ONORES AB AMPLISSIMO PIIILOSOPIIORVM MARPURGENSIUM ORDINE RITE CAPESSENDOS

SCRIPSIT

TYPIS FRIEDERICI TYPO RAPIII MDCCCLXXXIX. ACADEMICI

3쪽

PRAECLPTORI CARISSIMOIJASCE STUDIORUM PRIMITIAS PIO GRATOQUE ANIMO D. D. D.

4쪽

Disiti Eed by tris internet Archive in sto dnitos: arcnive ors delatis esses eorum invocati sol ni c

5쪽

Inlor omnes constat poetas ab antiquissimis temporibus

a suis numinibus, quae ante omnia fuerunt Musae, carmina Sua auspicavisse. Quamquam autem Usilatissimus hic mos invenitur Musaeque frequentissimis fere, quos in carminibus habemus, diis adnumerandae sunt, mirandum est nominem adhuc accuralius inquisivisse, quomodo poetae ipsorum animos ab illis inspirari cogitaverint, num alii dii deaeve nonnumquam Musarum munere ungantur, similia. Usque quaque exstant de religione et cultu quaestiones, de numeris Musarum, nomen Unde originem ceperit, de Romanorum Camenis, de Musarum imaginibus alia vehit iam Gregorius Gyraldus synlagma de Musis conscripsit opera ed sensita f. I. pag. 553, quo de patronymicis gentiliciisque illarum dearum nominibus imprimis disseruit, vel Hoynius de Musarum religione eiusque originibus

et causis Comm. oc reg. Golt i 66 lom. VIII. 3 Peter senius de Musarum apud Graecos origine numero nominibus

ogit in Muontori Miscellaneis Halaiensibus l8l lom I p.ras sqq.); Godo fredus Hermannus de Musis fluvialibus Epicharmio Eumeli opusc. II pag. 28 sqq.): Oerhardus de earum sculpturis, quae exstant Berotini, scripsit J,Archaeolog Zei fungin N. anni 18id , quod idem is conti in Muso Pio-Clem. I. ISIS, Odo fretius uellerus in Archaeologiae p. 62slraelavit Graia ortus duas lectionum indices conscripSit, quae sunt de Camenis et de vatum nomino ad significandum poetarum munus antiquitus adhibilo Monasterii Guosltra Si et 18 8 s): Dei tersi in programmate gymnasii Bonnensis J8683 exstat inquisitio de Musarum cultu pud Graecos Schill-bachius dissertationem exhibuit, quam inscripsit Thespiacorum libri tertii particula, quae est de Musis e Berotini 1858):

6쪽

ac novissimus Oscarius te de Musarun imaginibus segit Diss. prolinens. 88 3. Quibus accedunt singula capila in Creugeri symbolorum tom. III, in elekeri Gothorlehreelom. I. pag. 62, in re iter Mythologia, nonnulla alia in

eiusmodi compendiis. Nos vero non parvi interesse arbitramur de poetarum more agere et consuetudine eoium dearumve auxilium in faciendis carminibus invocandi. Nec vero hoc libello omnem antiquitatem complectemur, sed in Romanorum lantum usum animum advertemus, ac priorem quasi partem id quod conscripsimus UaeStionum esse Volumus, quibus et Graecorum et Romanorum scriptores aeque respicientur. Quod brevi Deus o M. confici praebeat. Id autem nobis propositum esse videtur, ut priore parte quaeramus, rari dii deaeVe invocentur quibusque ex aliis praeter Musas numinibus amatum poeticum, ut dicere solemus, vales traxerint; altera parte, quae est formalis, quibus carminum locis poetae numen invocaverint, inquiremus, quo loco Versatos deos suos tutelares cogitaverint, quibus formulis in hoc more exsequendo usi sint in me denique speculum praebebimus, equo frequentia invocationum in uno quoque poeta eluceat.

7쪽

Par prior.

qui dii deaeve invocentur. Inquirentibus primum nobis, ut erat propositum, quaenam svatum numinae, ut ait Ovidius invocentur, non alieniam esse videtur, primum inde ab antiquissimis poeseos Romanae femporibus incipientes, priusquam Gruocis litteris poetae imbuti erant, inquirere, quomodo sua numina Romanorum Vales compellaverint, ut ipsos in vaticiniis componendis adiuvent. Neque enim, Ut nonnumquam legitur, omnes litterae , poesis imprimis, peregrino ex populo Romanis advectae ab ipsorum ingenio omnino alienae sunt, nec propria ad significandas eiusmodi artes vocabula desunt; sed prisca iam aetate Romani suum habebant Musarum cultum, et vates, qui stant poetae Vi quadam divina et quasi vesania in scribendo commovebant r/Je. Sed admodum paucos inveni locos, qui biis eorum nUminiam, quae soli Romanae genti innata ac propria erant, auxilium a poeti invocetur, nec quidquam novi quaestionibus illis adici POSSe puto, quae apud Bernhard L. Rom. pag. is et in Graia hii doctissimis sane dissertationibus reperiuntur Ind. loci. Ionast. Si et Sibi. Nam Oola ultimi liberae reipublicae Romanae saeculi, quorum fere sola opera satum nostris temporibus tradidit, suos deos cum Graecorum ita conferre amabant, ut, si aliquid commune in utriusque populi mythis reperiebatur, Graecum deum et Romanum in unum confunderent nec genuinum suum habitum et sormam conservarent id quod singularoin difficultatem viris doctis praebuit cf. Roschori exicon

i Isidorus Orig. VIII T. 3, Varronis locum inierpretatUS.

8쪽

mythologiae plurimis locis . . sub Voce Dianae, Faunuset;

Vetustissimum locum habeo in orti versum in Baehrensii Fragmentis poetarum Romanorum p. st: Vetersem, Casmenae, caseum rem Volo prosari Et Priamum '. Sequitur illustrissimus locus sex Livii Andronici Odusia Baehrensii Frgni P. R. p. dii: Virum mihi, Camena, insece VorSUllam, qui Homeri versum 'uνδρα μοι γνεττε,,ουσα reli reddit At Horatius eundem versum sic latino vertit Art poet. v. illi: Dic mihi, Musa, virum captae post tempora Troiae Qui mores hominum multorum vidit et urbes. Qui loci quid nos docent ouamvis maioria carminum X Graeci Romam iam translata esset, forma certo et locutio genuina et primitiva erat; nam Camonae sunt numina Romanorum propria neque his locis, ut postea saepius, pro Musis posita, sed Livius Andronicus Graecorum Musas in suam formam Romanam reddidit, quod sequitur olium ex ligni. 25: Nam diva Monotas silia docuit si e Monetae filia Homeri vorsum rospiciens Od. VIII So:

Est igitur Camena silia Monolao, ut apud Graecos Musa siliae Mi L μοσυνγ Solon eleg ligni. i. Item pro Zευ loVem, protior aer Minervam similia nec Graeca nomina deorum recipiebantur, nisi deerat apud Romanos illis quod rosponderet, ut Apollinis Sed in Monetam ut inquiram, num eam sibi uixerit Livius, qUue xi fιοσυri sponderet, siseri non poterit, cum similis locus non existat. Memorabilis quidem luvenalis versus est scit VII sit , quo monotum in o poetica nominat. Quid Ioniam poetam faciat canon inter alia dicit:

Communi feriat carmen triviale moneta. An de Moneta dea cogitavit, cum carminis habitum cum monetae comparet

l Animadvertas allitterationem, quae vocatur: agmenae-eaSenm, Protari-Priamum, quae versum non nullius momenti esse certe efficit.

9쪽

oua cum ita sint antiquissimis temporibus Camenas Musis aequales fuisse apparet, ac posteriore demum uoluto ad

Camonas Musarum munera delata SSe noe non Camenarum

cultum antiquitus Romae floruisse Ora uertias l. c. luculenter, ut opinor, probaVit Sed invenimus etiam aetate Augusto nonnullos apud poetas locos, quibus dii Romanae genti innati ac proprii invocantur ut valde disserunt hi loci ab illis, cum tantum ornamenti causa a poetis illa prisca numina vocari constet Ovidius Fast. I 65. sqq. Carimentalia describens Carmentum deam invocat, ut his in versibus propitia sit ac poetam adiuvet:

IPSA mone, quae nomen habes a carmine ductum, Propositoque fave, ne tuus erret honos. Quae dea, quamquam nomen ad Verbum carmen accommodatum esse Videtur, non est numen furoris poetici , sed ea,

quae a mulieribus potissimum colebatur. Non aliter idem auctor ast V 88 in Floralibus oscribendis Florum dos ni adloquitur, ut afflatu divino ipsius animum moveat, unde ludi Floratos initium ceperint ii emque Janum Fast. I quibus diis simile quidquam apud Graecos non respondebat. In Fastis autem Ovidius singularem intor poetas Romanos locum obtinet, nam quemlibet deum, cuius forte historiam vel festum canit, precatione adit ut sibi in componendo carmine faveat et benigno adnuat, qua de re infra saepius et copiosius loquendum erit Eundem foro rem apud Vergilium habes, qui Palem, riS- cum illam hortorum deam, auxilium rogat, Ne IlI inita; ibid.22 In Culico autoni Pales una cum Musis advocatur, V sto: ouaro Piori laticis decus, ite, OrorOSNaiades, et celebrate deum plaudente chorea

Et tu, sancta P iES, Te cultrice vagus saltus feror inter et astra. Notissima denique res est C amoenorum nomen OStPrioribus aetatibus saepe pro Musarum poni, atque etiam Camenas invocari, ubi Musas into egit poeta. Ita Horatius e

III i. st Calliope Musa invocata dicit:

Vester, Camenae, Vester in arduos Tollo Sabino e. q. S.

10쪽

Neque ullius momenti esse potest quod Ovidius Fasl. IV is Camenas, Aonias nominat, cum intellega Musas. Item Cornelius Severus Baehrensii Frg. P. R. p. 55 sq. segm. 5 Musas dicit

Hoc loco id adiciendum est a nullo poetarum Romanorum Falani opem compellari, quamquam corium esse videtur illi facultatem adscriptam ess vales divino instinctu inspirandi, ut ait Ennius in prooemio ad Annalium VII F g. P. R. p. bbi:

.... ScripSere alii romVorsubias, quos olim Fauni vatesque canebant; ac Fronto de eloq. p. 8 dicit , Faunos, Vaticinantium incitatores e. Cf. Lucroti IV Sst Faunos chordarum sonus dulcesque qUerelas canere Festum s. v. Saturnia Marii Victorini Art gram. IIII 8. Invocationem autem nusquam, ut dictum est, inveni. II. Iam illis temporibus, cum mons propria Romanorum integerrima esset, isque innata maxime vigeret, Graecorum artes liberales immigrare in Italiam coepserunt a Musae, adiutriceSUniversarum litterarum Graecarum , loco Fauni Camenarumque numina artium liberalium Romanarum, quae celeriter efflorescebant, factae Sunt. Auctorem huius mutationis, quantum ad

nostram quidem quaestionem de Musis affines, Naevium poetam Varro nominat Frg. P. R. p. s6 lagm. 8 apud Geli. Iria, ): Immortales mortales, si foret a flere, Florent divae Camenae Naevium poetam; itaque postquam est Orchi raditus thesauro Obliti sunt Roma loquior lingua Latina ). Ex hoc igitur tempore Fauni Camenaeque in sempiternum Musis Heliconis cedere debebant. Nam quamvis Saturnii Versus, qui

1 Pravo Baehrensius codicum lectiones mutavit in Orcho fraditus thesaurus e. f. erigit edit. Geli. - itteratio huius quoque fragmenti memorabilis est.