장음표시 사용
801쪽
cunt, quorum Dux Vinno erat , adsvocarunt in auxilium Marianos ea Borussi a circa Gn. 12 28, quae res postea magnae calamitati fuit incolis re Episcopis ipsis. Etenim fratres Teutonici non saltem Risae imponebant arcem Dunem undam , sed etiam omnem iurisdictionis potentiam petravoniam totam & Boruiliam suo Magistro in monte Regio praesidenti adscribebant Econtra Archiepiscopus Rctgensis omnem inspectionem in Episcopatus Curi enoem, Revaliensem, Torpatensem & Olilcensem sibi attribuetuit ab .Anno i 2 s s. primi prae sulis Adolphi: unde nno I 298. cae sus est a Rigentibus Magister Tcut Bruno cum 6 s. si atribus, d postea iterum n. a 3o'. ad Trcidam i Klem cum cons deratis Lithii an is Teutonicum ordinom oppresserunt. Ast
sit ipsorum navibus , arcem eortim Rigenses Dunemundam occuparent;
inde mox ab illis fratr. obsessa dein deditionem coacta; disiectisque
muris & portis, magna vi pecuniae haec urbs mulctata est , praesertim quum eo tempore Archiepiscopus urbis apud Pontis Rom abesset. Eo
802쪽
bis ab oris. Magist. petierit frustra,
tamen Archiep. Frona hildus successor eius ex decisione Caroli IV. Imperat. & consensu Pont f. M. tantum Obtinuit, ut Anno Idia T. Ma Dantisci per transactione cum Teut. Ord. urbs cum Iurisdictione ipsi sit restituta. Vbi iterum error Sert
lib. 3. Com. rer. Germ. notandus venit ad huius urbis descriptionem, quum expresse ponar, quod Stepha nus Archiepiscop. Reg. ex ea urbe Victores Teutonos expulerit, & Da narinundam solo aequarit, atque e communicationere, Magi stri Ord. apud Statum 4. Pontis obtinuerit, quum tamen non tantum spacium totius secat i & ultra interveniat, dum Si T c. A. Anno cor. I 7 i creatus fuit, sed etiam Stephanus Archiep. restitutus Anno I 8 o. tantae fuerit paupertatis, ut direptis Ecclesiae bonis, neo habuerit, undet se honeste aleret, dia inde tanquam exclusus .a Bern-hardo Ordin. Magn. in maerore extinctus fuerit. Rigenses vero interea propriae libertatis vindices Duna:-
mundam obsidione longa defatigatam iterum occuparunt,&an. I 8 s.
demoliti sunt. sic nec fuit usquam
803쪽
Teut. ut ibidem vult Berti ut , sed . Walterus a Plettenberg , qui non vi, ni idem dicit Bert., sed sapienti con- slio ad ossicium reduxit Rigenses ,. ac potius vires in Moschos cc externos hostes direxit cinno Ι49d ,ceu ineo uoque id effecit m a coniuncti
ne ut in Ord Borussiae soli superiori. German. nobiles, &in Livoniis cum soli Nestphali reciperemur. an. a ς ε . Rigam Rex Polon. tibi prorsus subiecit, donec nuper Anno supra dictum est, Rex Sueciae Gustavus Adolphus eam strat agemate sibi iterum vindicarit. Plurimae fuerunt Livonis mutationes, ut fere perpezusi fuerit belli ex vicinis regionibus Moseovis, lonis,Sueciae Damaeq; subiectum, unde usque planh exhausa est populis regio : Riga tamen cum Revalia propter Emporia sua semper floruerunt, ceu Rigae in primis Emporium totius illitas tractus
postCedanum diversarum nationum sequentatione celeberrimum , latu plano, qualis est totius paene Livoniae. Magna in urbe annonae fuit ubertas ob frumenti copiam, quum
ηdhue populosa esset regio, quod in
804쪽
, PAR s TERTIA- 7 3 mercatori bus Hollandis, Zelandis, Anglisque varia per reliquum orbem
distrahebatur. Nunc etiam ex Mus- covia talis copia appetitur , vastata ita misere Livonia. Bos pinguis 3. thaleris venit, porcus saginitus thalero &c. Notabile hoc, quod quum
πιο 394. Iohan. Archiep. R gensi nobilitas dioecesis obedientiam plenam negaret, dc ille frustra vi utere- Lur, tandem utraque pars in Episcop. 'Varmiensem & Senatum Lubeccensi compromiserit, quae etiam decisionem caussae Anno Is 97. 34. publicavit. Tanta fuit auctoritas Lubeecensium semper in foedere hoc H8nseatico, ut etiam statuta eorum civitatibus eunctis liberis ad Mare
Barrh. in libertatis signum undique
suerint approbata, ceu etiam adhuc ex tali iure vivispi genses. Reli qua, quum de Rigensibus non iam queamus subnectere, possunt utplu rimum ex hyt. Sax peti. Ast quomo do a Rege Sueciae moderno Gust. Α- dolpho i C. Sept. an. I 6 2I. sit capta, id supra cap. i 8. p. 48 s. dictum est. Ex Leitorii provincia si hinc a Riga ad Esthorum regionem commigremus, investigando secundamHan
in civitatem iuxta sitam, offert se
805쪽
RERUM P. HAN s. inolen post provincia,Parnovia urbs. Namque Esthorum regio quatuor cotia et provincias, Odenpoam, Vir xiam sive Nitlaad, wickkiam, dc Har. riam. Oden poa duas civitates Hanseaticas fovet, Derptum sive Topat una, &Parnoviam. Haec vero a Chytraeo& aliis, qui ducem hunc sequuntur,' in glossis suis plane omissa est, quum
tamen nunquam expuncta fuerit ex foedere Haseatico , sed etia innum inter eas corporis Hance civitates referatur, qui in quotisatione contributionis annuae locum suum factum
tectum habent, ut infra patebit. Est autem cylenpoae Esthorum rei ne palis maritima civitas haec Parnovia, sic nomen gerens a fluvio Parnow , qui in Sylva ampla intra Becam flu.& arcem Neisten sternium originem trahit indeq; in semicirculuse extendens Felam fila. excipit, cum quo se in sinum maris, qui intra veterem Mnovam Petnoam inter jacet., una cum
socio Ru. Peria heia effundit, ut adeo locus huius urbis admodum Emporio sit commodus, & commerciis il-aius terrae omnibus congruenzer aptus. Merces enim hinc praeter frumentum petuntur, pix liquida, linum, cineret coria , pelles ursorum, alcium,
806쪽
lorum ., moriarum , hermeli Dor uni,
asseres, trabes, ligna caesa & levigata ad naves fabricandas, aliaque id genus. Totus enim Livonum provinciae huius tractus usque ad Derptum versus B. Becam usque Emporio in talibus rebus inserUit. Derptum, sive Derbatum , quod aliis quoque Torpatum est,Ruthenis Iuryo gorod, urbs magna dc P amo vi a amplior digniorque propi er sodem Episcopalem ; locum daabet intra duos lacus mediterraneum, quam Becu fluv. , quem incolae Embeccam Vocant, alluit in medio, dum ex lacu WOrZero prope oppidum Lanei ichtoritur , &. per duas sinuationes amplas in lacum alterum Peiba sive Bel bum, cuius longitudo ad 4s. mill . Italica exporrigitur , decurtit. Ante fratres autem Teuton. Ord. fuit cum arce sua Russis subiecta: Volquinus ramen tertius Magn. Magist. ordinis
Onno I 23O Vi eam occupavit, unde
pollea sedes Episcopi facta est, quum
V Valdemarus II. rex Dan. etiam missis in Livoniam copiis urbem Rem valiam; inde V Vesebergam &. Nervam Paulo ante, Vid. anno i 22 condidisset. Floruit haec urbs dives sub A a a s potῆ
807쪽
potestate Ord. Teut. per 32s. Annom Ast anno is s8. a Moscho nimum saeviente occupata & direpta fuit, tunc multi civium Lubeccam confugere. vid. llat. Sax. lib. 19. p. 4 97. Sub iugo Moschico per et S. LAnnos Vivere
coacta est urbs ista, donec a Rege Poloniae vindicaretur, qui I 82. novis eam ornavit privilegiis; sed nunc Regi Sueci ae paret. Revalia hinc sequitur , quarta Hanta civitas in Livonia. Metropolim in Esthorum provincia Harria constituit, & versus Aquilonem ad mare Ballicum sita est , nihilo Riga inferior,a VValdemaro Reg. Dan. 2. no I 23O. condita, dein ligni regni Dan iar, tribus videlicet Leonibus o . nata est simulac eum privilegiit, unde & jus Lubeccense habent ac colunt. Diu fuit sub regno Danis, do- nec Anno I 3 7. Gosuvinus ab EchMag. Ord. hanc urbem , UVesebe gam & Nervam L VValdemaro I V.
rege Dan . I9Ooo. marcis argenti eme-
rer, & Livoniae adjiceret. Sed anno asso, Russis Livoniam crudeliter expuῖnantibus, dc urbem hanc varie oppugnantibus , cives cum Senatu Revalienses se in tutelam Erici Regis.
uecta: dederunt ita, ut privilegia de
808쪽
P A Rs TER τi A. T Zimmunitates integrae illis permanerent γ arX vero anno 1 17o per proditores in manum Sueciae quoque tradita est, uti di frustra tunc a Moschis& Magno Hollatiae duce obsessa fuit.
Revalia autem in commerciis tunc ma/is florere coepit, quum Hanseaticis libertas anηo i 477. Novogardiae in Moseovia sub ducis Iohannis tyransi de imminueretur. Verum quum ex divitiarum accretione Revalienses superbire ae leges proprias sibi
eonita pacta foederis Hanseatici con- sicere,monopolioque novo omnia in se derivare anno Isso inciperent, avaritia haec nimia maxime eos decepit; nec tantum Hanta ab iisdem defecerunt, sed etiam ipse Moschus inde caussam novi belli inde praetendere non veritus fuit. Etenim nolebant Rigenses concedere , quod cum ullo
Cendum, nisi clibertas negotiis periit. Proinde, quae inter Russos & Lube enses aliasque Hansae civitates ibidem ac extera gentes commercia Revaliae hactenus exercebantur, a Lubeccensibus & aliis Nervam translata sunt , praesertim
quum Moschus Nervam occupasset sibi.
, nec cum Rustis ipsis quoddam esset exerum civibus suis. unde
809쪽
τ 3 R E R v M p. II A N s . sibi. Nam Russi mercatores, qui Re valiam antea merces suas deportare. solebant, etiam ante bellum sic offensi , commodiorem suis negotiis Nervae locum putarant. Q u e bello adversus Livoniam moto, & portu maris Bal tici optato Narvae a Moschis capto, sedem Emporii Rustici, quae Revaliae erat , Nervae collocarunt. Ideoque magna frequentia portus il-Ie, non solum ab Haam : sed exteris aliis, Anglis., Belgis, Gallis merces omnis generis convehentibus invis batur. Onno 1 77. Revalia acritera Moscho oppugnata & obsidione cincta fuit, qui etiam usque ad Rigani omnia occupavit. Postquam vero Nerva i Sueco iterum occupata fuit, Revalienses saepius se uso se Hanseaticis civitatibus obtulerunt, instantet petentes singulis huc usque annis, ut commercium Russicum apud eos posset restitu i, deprecati quoque sunt culpam : sed quum civitates ainno 162o usi sint ipsi intercessione ad Moschum, ut Novogardiae posset universabe Emporium restitui noluerunt eos audire. Caussas Vid.apuaci tr.lib. 19.p. 498 Nerva autem urbs a fluvio eiusdem
810쪽
PAns T ERTIA. 7 'Tinni cum . Livoniam a. Russi a se parans , se effundit, velut de Pariano via dictum est , sic. vocatur , &Metropolin irriae constituit. Condita quoque est anno I 223 a Wolde-inaro I I Rege Damae , ut supra retuli- mus; ob loci & portus commoditatem diu fovit commercia H seatica , donec a Carolo Sueciae Regeanvo i Coi ct iso 2 miscre regio devastata dc occupata fuit . Fecit . depopulatio nimia , quod minus
frequens ex aliquot nunc annis em
portum ibi floruerit, quom vir hoc nostro tempore Gustavus Adolphus ingentem laborem impendat, ut ibi
commeatum mercatorum restaurare qLeat: velut etiam non tantum
mereatores & colonos ex ipso Belgio illuc evocari curavit, sed quoque magnis prlvj legiis coloni as illuc ducentes ornare pergit; de quo suo loco plenius. Iam quidem etiam de Novogar-dia Russiae urbe 4o milliaribus a Nerva distante , ut tractus ille ad
mare Balti cum in enumerarione civitatum & Emporiorum Hansae ab- 'solveretur, nobis quid dieendum foret : verum quum illud universale constituat Empori uir uo loco ordinario