장음표시 사용
11쪽
praemiu perim,ut me i conlectu maloru,quae nostra tot per annos uidit aetas,tatister certe,du prisca illa tota me te repeto, erit innis expers cur quae scribentis unisi numn s no flectere a uero, solicitu tame escere posit. Quae ante conditam condiam ue urbem,poeticis magis decora abulis,quam incorruptis rem g tirum moni x
tis truduntur .ea nec a mare, nec
Datur haec uenia antiquitati, ut hi cend amanu diui nis, primordia urbiu augustiora faciat . Etsi cui populo licere oportet cosecrare origines suas, et ad deos refrre autores:ea belli gloria est populo Ro. ut casuum coditoriss sui parente 'artem potisimustrat: tam et hoc gentes humariae patiatur aequo animo,quam importu patis itur. Sed haec et hisfinalia, vicus animaduorsa sit existimata erat,baud in magno equidem poni dili ine. Ad
illa mihi pro se quis, acriter inredat anim-,quae uita, qui inores erint in quos uiros, quibusl artibus, donm,militias,CT partu et auctum impcriusi: Iubete deinde paulatim disciplina, velut difideles primo mores si quatur animo:deinde ut magis magi s lapsi sint, tu ire
coeperint praecipites,donec ad haec tepora,quibus nec uitia nostr nec remedia pati possimus,peruetum est. Hoc illud est praecipue in cognitione rara salubre ac stagi αrum,omnis te exepli doci eta in illustri posita monumero intueri: inde tibi tuis reipub. quod imitere capias: indefoeduinceptu, faedum exim quod uites. Caetera alit me amor i goci suscepti assi aut nulla unqua, sublica nec maior, nec sanctior, nec bonis excplis ditior fuit: nec in Fam ciniferae auaritia luxuria immigrauerint: nec ubi unius,ac ti diu paupertati ac parsimoniae bonos
12쪽
fuerit iam quanto rerum minus,rento minus cupidiniis crat uper diuitiae auaritiam, Cr abudantes uoluptatest desHorium per luxum atq; libidinem pereundi perdenα dis omnia inuexere. Sed queresar ne tum quidem gratae suturae in forsitan nec iuriae erunt,ab initio certe tanαtae ordiendae rei absint: cum bonis potius ominibus, uo
iisq; ac precationibus deor- deararas, si ut poetis,no bis quos moi esset, libentius inciperemus, ut orsis tanti. opcri successus prosteros darent. A M primu omnium satis consti Troia capta in caeteros sevitum esse Troianos,
duobu Aenea Antenoreier uetusti iure hostii ,σ quia pacis reddedaeq; Η lenae fcmper autores fueri omne ius bol 'inuisse. Casibus deinde uariis Antenorem cum multitudine Henetu,qui seditione ex Paphlagonia pus, e sedes Cr duce rege Olmene ad Troia amisso, quaerebat: nisse in intimu maris Adriatici sinum Euganeis, qui inter mare a cis incolebat, pulsis, Henetos Troianosq, eas tenuisse terras:Cr in que primum egresi sunt lacu, Troia vocaturi. pagos inde Troia nomcn est, gens uniuersa Veneti appellati. Amra absimili clade domo prosi gum,sed ad maiora rem initia ducentibus satis, privio in Macedonia uenisse: inde in Sicilia, quo temsedes,delatu: ab Sicilia classe Laurente agrum tenuisse: Troia Cr huic loco nome e t.Ibi egrest Troiani, ut qui
b M ab immeso prope errore nihil praeter arma Cr nauest superesse cu praedam ex affris ageret Latiniis rex, Aboriginesqs,qui tu ea tenebunt loca,ad arccndauim adu naram armati ex urbe atq; agris cocio runt. Duplax exui id ma est alij praelio victu Latin pace cum Aenea,
13쪽
ro DEC. PRIMAE deinde Ulaitate iunxisse tradunt: alij cu instructae acies costitissent,priusquam gna canerent,procesisse Latina
inter primores, duces aduenaru euocasse ad colloquiu: percunctatu deinde qui mortales scitis undes aut quo casu prostem domo quid ue quaeretes in agrum Lauretenrexissent postqua audierit mugiitudine Troianos esse ducem Aenea lium Anchi ae Cr Veneris: cremata, patria Cr domo pro Mos,sede,condendaes urbi locu quaerere: cr nobilitate admiratum gentis uiris, er anima uri bello uel paci paratim,dextera data fidem suturae amicitia sanxisse. Inde foedus ictum inter duces, inter exercitus se Iutatione factam. Aeneam apud Latiisu fuisse in hostitio: ibi Latritu apud penates deos domestissipublico adiuno xisse foedus, silia Aeneae in matrimoniudata: ea res litis
Troianis stem aspriuat tande stibili certis sede sedi
roris. pidum codunt. Aeneas ab nomine uxoris Lamuinium appellati.breui stirps quos uirilis ex nouo matrimonio sui cui Ascanium puretes dixere non .Brito doctinde Aborigines Troianis simul petiti.Turnus rex Rutulorum,cui pacta Lavinia ante aduetum Aeneae uerat, praelatum sibi adueni aegre patiens, sinus Aeneae Latiano. 3 belisi intulerat. Neutra acies Leta ex eo certamine ab t:uicti Rutuli,uictores Aborigines Troianis,ducem tinum amisere. Inde Turnim Rutulis disse rebus adforetes Hetruscora opes,M etiumq; eorum rege conra fugiunt,qui Caere opulento tu oppido imperitans, ta inride ab initio minime laetus nouae origine urbis, Cr tum nimio plus,quam satis tutu esset accolis, re Troianam crerascere rutus,haud grauatim socia arma Rutulis luxit. Ac ne M aduersu titi belli terrore, ut animos Aboriginusiubi cociliaret tesub eodem inresolum,sed etiam nomine
14쪽
LIBER I. omnes essent: Latinos utra s gente appellauit nec deinα. de Aborigines Troianis studio, ac fide erga rege Aenearessere: stetusq; his animis coalescentium in dies magis
duoru populorum Aeneas,quanqua tanta opibus Hetruria eratini iam no renas solum, sed mare etia per totam
Iriliae langitudine ab alpibus ad fretuSiculusama non mnis ui implesseimmen cu moenibus bellu propulsare posse in acie copias eduxit. Secundit inde praeligni Latinis, Aeneae etia ultimum oporti mortaliu filii. Situs est,qtie curis eum dici iussus est,super Numicus en .Iouem Indigetem appellunt.Ncndu maturus imperio Ascaniussi Aeneae filius erat,mine id in crisi ci ad pubcrem aetatem incoli e mansit tantist er tutela muliebri tanta indoles
in Lauinia erat res Latina Cr regnis auitam,paternus
puero stetit.Haud nihil ambigam quis enim rem tam liutere pro certo asti cis hiccine fuerit Ascanius an maior quam hi Creusa matre Ilio incolumi natus,comessiade paternae fugae,quem Iulum eunde Iulia gens autore nor is fui nucupat. Is Ascanius, ubicuch, Cr quaclitis matre viritus certe natum Aenea constat abundante Lauiiiij muItitudine, forente iam ut tum res erat atmopulenti urbem matri,stu nouercae reliquit: nouam is healia sub Albano monte condidit, quae ab situ porrectae in dorso urbis Ioga Alba appellata.Inter Laviniu Cr Alba
togam colonia deductim triginta strane intcnuere anni, tantum tame opes creuerant, maxime Iussis Hetruscis, ut ne morte quirim Aeneae, nec deinde inter muliebre tutei rudimentares primum puerilis regni mouere arma cut Mezentius Haruscis, aut ulli alli accola ausi int. Pax ita convcnora ut Hetruscis Latinus fluuius Albuoi ne nuc Tγberim uoci finis effici. Sγluius deinde reα
15쪽
12 DE c. PRIMAE Diuium creat:is deinde Latinum Ulai tu ab eo cohaniae aliquot deductae,Pribri Latini appellat mansit foetinius postea omnibus cognomenini Albae regnurui. Latino Alba ortus,Alba Ros, Ati Cans, capi cupetus, Capeto Taberinus, qui in traiectu Albulae amnis subra mersu,celebre ad posteros nomen fumini dedit Agripα
pa inde TFberini filus,post Agrippa Romulus Saluius a patre accepto imperio regnat. Auentino fuImine ii ni tis regnum per manus tradidit: is sepultus in eo coisse, qui nunc est pars Romanae urbis, cognomen coliti scit. Proca deitide regnat is Numitorem ais Amulium prois creat:Numitor quistirpis maximus era regnu uetustuMIuiae gentis legat plus rime uis potuit, quam uoluntas putris, aut uerecudia aetatis: pulso statre Amulius relignat:addit sceleri stellissime statris uirilem interimit: statris suae Rheae Sγluiae perlecie honoris, cum vestialem ei legisset,perpetua uirginitatestem partus adimit. sed debebatur ut opinor Aus tutae origo urbis, maxiα mis siecundu deorum opes imperij principium copressa ut mus,cu geminum partu edidistaeu ici rari seu quia
deus autor culpae honestior erat, Martem incertae stirpis patre nuncupat.sed nec di rec homines aut ipsam, aut
stirpe i crudeli rite regia uindicat: sacerdos uincti in custodiam datur, pueros in profluente aquam mitti iubet. Sorte quadi diuiniiss super ripas Tγberis opusus lenis bus stignis, nec adiri usquam ad iusti cursum poterat amnis,et posse quiuis liguida mergi aqua infules beras ritibus dabat.Iri uelut defuncti regis imperio,in proxima alluvie,ubi nuc ficus ruminalis est Romulare uocaratim strui pueros exponui:uastae tum in ijs Iocis solitudi ines erit.Tenet Acsim fluinntem ala quo expositi i
16쪽
LIBER I. rerant puer tenuis inscco aqua destituisset, lupi lienisi ex motibus,qui circa fiunt, ad puerile uagitu cur in exisse:eu sumnus as in antibus adeo mite praebuisse maimus,ut lingua Iambentem pueros magiiter regi, pecoris inum it Faustula fuisse nome ferunt) ab eo ad stibula. Lauretis uxori educados datos. Sunt qui Laurentia uulgato corpore lupam intor pastores uocatam putent inde locum mula ac miracula datum. In genit ita educati, cum prinum adolauit aetas,nec in stibulis,nec ad pecora segnes,Venado peragrares altus hinc robore corporibus
arrimisque sumpto am nostras tantu subsistere, si ii in I
trono praeda onustos impetu Acere, palloribusq1 rupti diuidere CT cu bis, escente in dies grege iuuenu, frius ac iocos celebrare.Iam tum in Palatino monte Lupercal hoc fuisse ludicra trunt,et i Pulunteo urbe Arcadica Palantiu,dcinde Palatinu montem appetitatu.ibi Euandru, qui ex eo gmere Arcadisi multis ante tepe'tibus ea tonuerat locusolenne allatu ex Arcadia instituisse, ut liuo di iuuenes ocaeu Pana uenerites,per luxu atq lasciui1 currerent:que Romani deinde uocarat Inuum fluis deditis Iudicro,cum solenne uotu esset,insidiatos ob ira pra de amisse latrones cuRomulus uise destndisse Remum cepisse captu regi Amulio tradidisse, ultro accusantes: crimini maxime dabat in Ninitoris agros ab his imp tum fieri: inde eos collecta iuuenti manu hostile in modupraedas agere:sic Numitori ad suppliciu Remus deditur. Iam inde ab initio Faustula stes uerat regia stirpe apud se educari ira et expositos iussu regis insintes sciebat, et tepus,quo ipse eos sustulisset,ad id ipsim congruerestare immatura,risi aut per occasionem, aut per necesitate apcriri noluerili. Nec mi prior uenit. Ita inclusubau
17쪽
si Romula rem aperit. Forte Cr Numitori, in custodia Remum haberet:audisseis geminos esse ratres:comparado eorum aetatem,et ipsim minime seruilan indole, tetigerat animum memoria nepotu sciscitandoq eodomi cruent ut haud procul esse quinRemu agnosceret Ita undis regi dolus nectitur. Romulus no cunn globo iuuet: num nec enim erat ad uim aporta par scd alijs alio itinere iusis certo tepore ad regiam umire pastoribus, ad regem impetu acit: cr i domo Numitoris alia copura: Irnanu,adiuvat Remus ita regem obtruncat. Numitor inter primam tumultu hostes invasisse urbe, dis adortos regiam dictitas,cum pubem Albanam in arccm pridium
armisq, obtinenda aduocasset: post qui iuuenes perpetrata caede pergere ad se gratulites vidit extepla aduoricato cocilis,l celara in sic fratris,origine nepotum, ut genit ut educatcut cogniti ellcnt,caede deinceps oranni; ses eius autore ostendit. Iuvenes per media concionem agnane ingrefccu auum regem salutassent: siccum ex om msi mu titudine cosentiens uox ratu nomen imperianis regi es ecit.I α Numitori Assana permissa re,Romuli Remus cupido cepi in ijs locis ubi exposit ubiq; cdum cati era urbis condendae: Cr supererat multitudo Albanorum Latinorum cy:ad id pastores quos accesseri qui omnes facilest em acertitaparuam Albam, paruum Lauinum,prae ea urbe quae coderetur ore. Intervenit deinde
his cogitationibus austum malam,regni cupido, atq; de foedum certame coortum isatis miti principio: quonilia gemini scii nec aetatis uerecundia discrimen acere posset ut dij ii quoru tutela ea loca essent, augurqs segerent,qui nomE nouae urbi daret, qui coditam imperio reae geret. Palam Romulius, mus Agentium ad inaugurandi
18쪽
co alutauerat tempore illi praecepto, at hi numero auiuregnum trahebat. Inde eu altercatione congrest cerrimine irarum ad caede uolutum ibi in turba ictus Remus cera. cidit. volgatior fama est ludibrio statris Remum nouostri luit e muros inde ab irato Romulo,cri verbis quos increpitans adiecisset sic deinde, quicus: alius transiliet
notata mea:interjectu. Ita solus potitus imperio Romuritas codita urbs coditoris nomine appellata.Palatinu prisma,in quo ipse erat educatus,muni sic ra dijs alijs Arubano ritκ,Graeco Herculi,ut ab Euidro instituta erit, acit. Hercule tu ea loca Geoone interempto boues mira hecie abegisse memorant,de prope Tγberim fluuiu,qui prae se armenti; agens nando traiecerest loco herbido,ut quiete et pabulo laeto reficeretboues,et ipson sissum uia procubuisse:ibi carni eum cibo uinoq; grauatu sopor op pr si se pastor accola eius loci nomine cacus,serox vis ribus,capitis pulchritudinc boum,cum auertere ea prodam uellen quia i agendo amentum in steluncam conrpulisset, ipsa uestigia quaeretem dominum eo deductura crannauersos boves eximium quens pulchritudine,caudis in I cluncam truxit . Hercules ad primam auroram somno excitus cim gregem perlustrasset oculis, Cr par
tem abesse nia mero sensisset,pergit ad proximamictun*c in i sorte eo uestigia ni rent: qκae ubi omnia foras aersa uidit, nec in parrem alium fine confisus atque inceristus animi, ex loco insisto agere porro amitsim occcpit. Inde cum actae boues quaedam ad desiderium ut fi) reoli laruam mugissent,redditi inclusurum ex 'duca boum,ox Horculam conssertit: quem cum uadent ad si eu
19쪽
is DEC. PRIMAE iuncant Cacus ui prohibere conatus esset, ictus claua,'dcm pastorum nequicquam inuocans, morte occubuit. l: Euando se pro*gus ex Peloponneso, autoritate ma l gis,quim imperio regebat loca uenerabilis uir miracuta sio liter aram,rei nouae inter rudes artium homines: uene Prabiliordiuinitate credits Carmentae matris, quam suo loquam ante Sibγssae in Italium aduentum miratae hae ge res fuerant.Is tum Euader concursu pastorum trepiduis litum circa aduenam manidistae reum caedis excitus,po Fquam scinus sicinorisc causam audiuit, habitum fio Imams viri aliquantum an Iiorem augustiorems huma
nu intuens,rogitat, qui uir esset ubi nomen patronis ac patriam accepit Ioue nate Herculas salae liquinte mihi mater veridica interpres deam aucturum coclestium nummorum cecinit tibis ara hic dicatum iri, quam opuletis
sma olim in terris gens maxima uocet, tuos ritu colatia Dextra Horculas dari accipere se ome, impleturus Ata, ara coctis atq; dicata, ait. Ibi tum priinu boue eximia capta de grege, acre,adhibitis ad ministerire dapems Poα
titijs ac Pinarijs,quae tu semiliae maxime incbtae ea loca incolabuntsctu .Forte ita euenit, ut Potitis ad tempus praesto essent,inq; exta apponeretur: Pinari extis aderasis ad caeterum uenirent dapem: inde institutum mansῖα donec Pinarium genus Altine extis solenibus uescerenis tur. Potiti, ab Euandro edocti aurei lites sacri eius per illas aetates fuerunt, donec tradito seruis publicis solenni semiliae ministerio, genus omne Potitiora, interiit. Haec tum sacra Romulas una ex omnibus peregrina suαscepit, iam tum immortalitatis uirtute partae, ad quam eum suasti ducebant,futor. Rebus diuinis me pera petratis,uocatas ad conciliu mestitudine, quae coalescere in populi Anius corpus nussa re, pinorquam legibus
20쪽
poterit,iura deditiquae ita sancta generi hominum agre' pre rarus,sise ine uenerabilem insignibus imperii strifa
, se cum caetero habitu se augustiorem, tum maxime lictoisii ribus duodecim sumpti ficit. Alii ab numero auium quae
augurio regnum portenderant, eum secutura numeram
. putant. Me haud poenitet eorum fiententiae esse,quibus erit gnaritore Cr hoc genus ab Hetruscis finitimis,unde sella curulis,unde toga praetexta sumpta est, numerum quos, ipsium ductum placet er in habuise Hetruscos, quod exu duodecim populis communiter creato rege,singulos sinisi, g si populi lictores dederint. crescebat interim urbs maeli nitionibu alia atq; alia appetendo loca: cum instem ma, tu uturae multitudinis, quum ad id quod tum hominum
ut erat,mnirent.deinde,ne uana lictu magnitudo esset,adja ciendae multitudinis euus, uetere consilio condentium ur, ita,qui obscurant atque humilem conciendo ad se muttiis , rudissem,natam e terra sibi prolem mentiebantur: lam qui , h*η septus densis sentibws inter duos lucos est, disium, ι -': sinitimis populis turba omnis, sine diserimis is an serum efflet, avida nouarum rerum perfugit: , primum ad coeptam magnitudinem roboris filii. cum: i in uirium haud poeniteret,consilium deinde uiribus p cetum creat senatores: siue quia is numerus satis erat, at quia soli centum erant,qui creari patres possent.P h, ς te ab honore, patrici s progenies eorum, appetis Nili et res Romana adeo erat ualida, Mi cuilibet finitio L in ciuilitum bello par esset:sed penuria mulieru hoo di ratura magnitudo erat: quippe quibus necis les prolis,nec cum sinitimis connubia essent. Tum g patrum Romulu3 legatos circa uicinas gentes is sociorum connubi s nouo populo peterent.b Vrbes