장음표시 사용
271쪽
. De Persenis.' De Uricolis. Cap. XXIII.
Praenae qui cod.ro Mendico, Mi a poena mi One libertatis, μι-
3 I uarum Iudarum natura, ct munus de uritas tempore bellorura, prohibitis ire arma des
Vomera Ps Iceti habracio uenderedeod Gricolarum fuit hominum primeonditio status a Deo Vis agricolatio homini mandata post pec
. catlim si ante. Primu enim Deus . cicat s paleiues in paradisum introduacit, ut
operaremur & custo, ent illum: ' di subinde
expulsis inde, ut terram cum labore uellerent,
di in sudore panem,id est uictum, compararet, . statuit. ν Adamus agricolas ain agricola. Sie: apud Zachariam, insum μo ras omo a tri suta: quoniao Adam ea piam mea,
at ab ol tantia mea. M Agru ole etia antiqui, plures pratiant in te, iuri, de quibus de iam diximus in lib. a 7Syntaxeon cap. I ac dς arte agriculturae sequentibiis cc. in eodem libro .. que Horatius pii nus Asalicibus seculis, hominea Omnea in agris uitam egisse beatam et
Teatur, inquit, tile qui procul negotiis,
Nec exciatis Halsco miles truti: Nech ret iraetura mare: Forumque uitat ,σsuperba ciuium . Potentiorum limina.
Set ibit seneca Sapionem maiorem abluere solitum corpus rusticis sessum laboribus, M
oercuisse corpus situm orte, ct terri, ut naias
3 erat priscis, subegi Ge. Agricola ab agro qui colit iraeictus est . Est autem ager locus, qui sine uilla est, ut ait Vlpianus .s e Florentinus. varro agoim dictum putat , terram,qubd in ea aliquid agetent fluctus causa. Graecis item ίs: τιτ aγ'i, bd in eo aliquid sat semper, uel in eo aliquid, ueluti praeda capiatur, nem 4 Pestuctus. Agricolla in iure in septuplici sunt disseremia. Psimum censiti,qui descripti sunt in census libro pro terra, & eius ratione quam possident: putant&conscriptos terras seu gros polsellas non potuisse alienare. Et mihi non displicet censitos colonos hodie dici posse clientes Dominorum, quos uocant Obliatios, cessiales, Se ignora censuris,qui liberi sunt, de omnia tributa praestant censibus, dumtaxat
adscripti. Dici de possunt tributatij coloni nexu tantum tributi, ob rei obligati in ideo abire libete a possessione possunt in uendete ius sua, primittente Domino,ut dicimus,directo,' persolutis illi laudi mih aut horamento, & saluuo ei iure praelationis, iuxta formam iuris em- phythmitici Vtis Coloni dieuntur deducti in aliquem locum agricolae, agri colendi cause, quemadmodum coloni &coloniae populi. ad habitandum aliquo missi:a ciuibus ita disserentes qui priores eo in loco erant, quam coloni fuerint adducti. Et si alii superindueantur
ad reparandas colonias, de antiqui de noui coloni rectὰ dicuntur. Et apud Ciceronem,' c lonus est, qui landum pensione colendum accepit a priuato: exemplo colonorum reipublio eae, qui ut plerumque ad captas bello ciuitates agros incolendos, cum Pensionis praestati ne annua mittebantur:paucis excepi is, ut duodecim coloniae Romanorum, qua immunes a pensione erant.Vnde coloniae publica A priuatorum:cum snt qui agros Rei p. colant. de pri-ο uatorum. 1alij coloni dicuntur adscripti,quibus lex seu conditio a maioribus constituta, ut eos perpetuo aeternitatis iure colonos retineat, ita ut illis non liceat ex his locis, quorum scu-ctu rei amur, abscedere, nec ea desererri quς
semel lenta susceperunt. Et Domino sundi ita tenemur, ut sine poena ei iam suscipientis non possint abscedere. Cuius csiditionis sunt coloni Palestini, Thracenses, Illyrieam, de alii quidam . r Illi enim perpetud adhaerent a-S U,ut nec momento quidem temporis debeat separatia gleba,uel honoris,uel alterius bi
quit,uel ossici j causa, conditione quidem ingenui, sed actu,terrae cui adscii pii,serui. Et ita quodammodo serui eorum, quorum pollegio est.. Atiamen si coloni adscripti ij per itiginta annos coluerim s dii in dolii in libet tale quidem plena potiuntur, rus tamen proprium t 7 nent ut incolere. 3. Originat in alij coloni, qui ex adscriptitiis nati, eiusdem sunt conditionis ac patres, nomine tantum distincti, - debentque illi tetrae inhaerere semper, quam Pa-8 tres eorum colendam sulceperunt . Inquilini coloni erunt, qui alibi, qtiam ubi nati sunt , habitint , de agros colunt: uel qui alibi habitant, alibi agros colunt: ut propri colonus, qui in agro, quem colit, habitat.
272쪽
274 syntagmatis Iuris uniuers. Pars II.
. in Linsuecessione, Lεν dedemt ai.
Trgiserti enim eoloni ab alio in alium lytimpo:sunt, si utriusque si indi uel loci unus sit Do
minus, & in qitoliuet eorum habeat colonos, donee ab eius ditione alter locus exeat: ciuo casu, ei qui postea praedium nanciscitur, tenetur propriam sobolem propriorum colonorum restitii et e translatorum. Quando autem δε quo
modo cum solo & sine solo alienari possint hi coloni, uide disputatum, in I quemadmodum,
ii. Coloni hi omnes videmur perpetui suisse, qui principio ex lege uel pacto, Ie & suos cultatae iubiecerut nexu cetii loli: non lecus,quam curiales, qui se de suos curiae in perpetuum o ligant, dum sunt Otiales. ψ sic obini Mariandyni, sese Heracleotis subieeetum, polliciti sel ro mercede in posterum perpetuo seruituros, i sibi necessaria uippeditarent, stipulatione ea
uentes ne ullius eorum fieret lienditio extra re
gionem Heracleotarum, sed in ipsi sistum propria regione. Quemadmodd de,iit ait Arcti machus Euboicatum, ex Boeotis qui Arnaea
coluerunt, qui no recesserunt in Boeotiam pii Pter amorem regionis seipsos Thessalis in set uitutem dederunt, ex stipulatione, ne se extra regionem reciperent, neque occideret ipsique regionem illis colentes tributa per luebant. Qui sile ex stipulatione autem manserunt,ses que ipsos dediderunt,tunc meneste uocati sutipostea penestae, quorum mi uti ditiores erant f Alben ML 1 o ipsorum Dominis . sunt di quinto loco alii copiis et deni ε soni, ratione poenae perpetuo colona tui addicti eius,qui fictitiam mendicitatem,&corporis hi fim op . simulatam aliquorum aegritudinem detexis
IM,' i et set. sexto, ilii coloni este possunt, dicti pi
R prie mancipia nistica, serui comparati a patre- familias, at tando imponetentui. h Suntque di illi in multiplici disterentia,eolente , exercet tes agros, pr posti eorum ii illici saltuarius, qui fructuum conseruandotum gratia paratus ut, pistor,tonsor similiae rusticae, mulieres panem rusticis coquentes uillam seruanteri molitores ad usum rusticum parati, cariae villica: panifieae rei stieat, laniae,sullones. bubulcus, arator, Ia putatores, ossores, pastores. Septimo sunt cobule dis se- loni omnino liberi de ingenui rebus suis ope-22 b iis r 3 tam dantes,rustici, uel ruticolae dicti. Apudi de Indos 14, 1οὶ, seu agricolae, secundum genus hominum post sophistas seu sapientes est: qui neque arma habent, quibus in bello utantur, neque bellicas res curant, agros colentes,te bus liberisque urbibus tributa pendentes.' si euti & tute Insubrium inhibitum iusticis arma uel lanceam portare, uel gladium:alioquin iudex uel arma tollere, uel pro illis uiginti solidos exigere potest.' Nam & illi agricolae etiam sevientibus ad rabiem usque mutuo prouin- cijs,inter medios hostes erant sacrosancti Sintacti,agiique eorum apud Indos, illi ille iuxta eos tranquillὸ aut arationi, aut vindemiae, uel scondationi,vel messi uacabat. r Et hoe ipsum in imperio seruandum Romano cauilia uid tui constitutior iderici C: atis . . urimitores, inquit,' circa rem rufiticam occurati,dian pillis in
parietem rita ut nutas inueniatur tam audax,
H personas, boues, σ agrorum initium: reta ut si quida vid si,quod ad agrormi rusticam curam pertineat, intiadere aut capere, aut uiolenter a fore
praesumet. Si quis autem huiusmoda fiatutum, sutemerario uisa re praesu serit, in qu usum a lata restit xat, o in i notam ipso iure recurrat, imperiali a aduersione nihilominus pumendus.
34 Agricolarum seu colonorum,qui sibi uiuili delibesi sunt in rure, dux possunt constitui spe
cies nina eorum, qui sua colunt rura:alia mi si, qui aliena quorum tu iplex differentia, uel cum mercede locantium operas sitas una: alia mi siqui parte seu lim aliqua accepta ex cultis romanente rerum proprietate dominis alienis in
sudant: unde & isti coloni partiatij ditatur, a
morte pars est,unde motitia: Gr cis.Et apud Athenienses teste Plutarcho, ἐκαί uitia, plebeii dicebantur, qu bd sextam fructuum partem diuitibus seluerent. Tettia porro species eorum est qui landos alienos conducunt colendos ad itum tempus sub pensione, vocamus. Renarrenternent, ad suam utilitatem, non dominor si, quique fructus suos saciunt,ubi primum decerpti . Eotum pono qui sua colunt Iura, POt has 5: arbitrium retum suarum est, ut do norum in propria, liberum:r atque priuile ac Is lonotum omnia illis integra sunt. Eorum autem, qui aliena colunt rura, non ita libera: sed primum ex lege locationis omnia agere debet in alienis, tuorum curam susceperunt,in culturam ex ea praestare. Deinceps, ea quae communiter ex bona fide ptiestantur, praeter ea quς expresse placuerunt, ueniunt, ueluti ex tacita conuentione: ut quae de relocatione tacita dicatur,si Dominus patiatur post elapsum locati nis tempus,colonum esse in iando.' Venitque, ut si uilla non reficiatur, uel stabulum, uel ubi greges coloni stare oporteat, ut prςstetur actione ex ςonducto. h Ut Dominus deducere teneatur ex pensione,omne damnum quod in sium contigit colono, ui tempestatis calamitosae eviresisti non potest, ut puta fluminum, gracul rum, sturnorum, uredinis in asturi terrae motus Vt esecto colono propter aliquam etiam legitimam causam, restitarantur ei in res expena 6 sae utiliter pet eum factae Materia autem, circa quam agri cultura uel coloni uersamur, te ra est, quae omnibus agricolis plostat communiter uerum, alis aliis conditionibus de legibus eam colum,ut dixi. Ita tetra ipsa & diuersas leges agricolae quoque accipiunt, ex uoluntate domi notum, ueliaciscentium, uel secundum conuetiones,uel secundum iuris regulas. Quae Omnia &res& per senas, di modos colendi&I fruendi continent. Et quae accurate perseqnu-tur iurisconsulti. In rebus distingunt,num propria,an aliena: num censitatis, lineraseruiens, allodialis, seu datis, uel alterius genetis sit,de quibus suis locis tractatura lis accedunt instrumenta,quae quaerendorum,cogendorum, con-
seruando iuve seu tulim gratia necessaria sunt. Quaetendi causa sunt boves, pecora stercorandi causa,liasa utilia,aratra .ligones, sarculi,sal eo putatoriae,bidentes,& similia.Cogendi causa torcularia, corbes,salces me riae, fornasiae, quales vindemiatorij, exceptorij, quibus ui exportantur. Conseruandi, ut dolia,cupae.' &c. Numerant de inter in strii menta persisnas, agri colas, colonos, & praepostos illorum, villicos, monitores, dc alios de quibus paulo ante. Ars autem agricultiirae de plura alia in rebus&personis desiderat, quam nunc explanemus, mid institutum itabationis iuris non pariatur,&18 alibi etia proprio libro pertractauerimus. Rusticas quasila lege; Grte E edidi i Iustinianus, ad diuersa capita periinetes, inter pini pilas. singulares illae sunt. si colonus partiarius citra uosis tui E Domini magiis dems, manipator eius inter uerterit, ceu fur, ab onmi perceptione excludetur' Alias
u dat aevio. his passim in titulo iora. in ri
273쪽
i pote cum non excoluerit ,sed serius coniecerit, ruta fructibus percipuo . D. d. i. ἐμμενος κύνιον quos menda
tisi findi Dominum deluseris . Et iterum, νε υ
ό τοῦς. καν-αι ιυβανέτω,id est, si coli s ab alio quopiam colono inope, vineam sub hae med eratis colendam receperit, nec uises ut
portet pinant,uel uintam foderit, Natumines uberi sereberfeceritin exfrugibus recipitolia φdepraestantissima: si quas lege metataris percipse fundum coloni peret ἡ 'ofecta cinnaum susceperis, o mstea mutata sententia eum reliquerit, plum fue vim percipiendorum dependiisAliae leges Iustiniani de agricolarum terris non OP pignerandis ob mutuum , inter nouellas p nuntur . Item ne plus faenotis ab illis exigat ut pro debito, quam pro singulis modijs terii ait
datum mutuatarum, octava pars annuatim M
i s pro singulis solidis, siliqua unas Ad agricultia
ram iitcumque pertinent hortulant , olitores, heibatii, seplasiatii. Hortus Olitorius ad redisside necelsitatem potius, qualis ad uoluptatem pertinet,ut constat m Iuliano. 'Nee addubito hortulanos quoque intra artifices anumerandos, s modo agricultura est ars, ut uere est , quemadmodum constat ex libris Varionis, Columellae, de aliorum de re rustiea, ex The phrasto, de alijs, qui de colendis amis, herbis, ct stirpibus, praecepta tradidei uni: sossores t mense eunt fore non putat Ludovicus Romadio nus artifices. Hortulanis Iustinianus in no vellis leges positit. Piimu circa fraudes N auaritiam illi tu: ij enim cum horios a dominis aeciperent locationis titulo insitos, uili pretio Ius tanto aestimabante elaps, autem tempore conductionis ultra ueram ctium aestimatione compendii sui causa Ea propter statuit,ut talis hortus restituatur, qualis receptus suetit, siue eum sterquilinio, siue sine eo. Atque ipsam ol rum aestimationem iaciendam non per hori linos istum, sed adhibitis eum ijs bilis quos uocant summatios, quique harum retum petitis habent, sacrosanctis pertactis Euangelii . Si tuens insuper, ut si quis incultam terram et 2 a tet,persoluatur merces excultae terrae.Desepiasiariis, qui tam cultas, quam incultas notat&eolligunt herbas & radices, easque praeparat: quin ad artem pertineant meduint, non est ami, suum.Et de illis quoque, di pigmentaris cautum, ne cui temere cicutam, alamandram,aconitum, pythiocampas, bimi estim, mandragmras, aut ulceramenti cauc cantharides, denualioquin poena legis Corneliae de seati jam si natusconlibito imminente. Atque prohibitum mala uenena habete uel distrahere, nisi per se antidotum iaciant, aut alex harmacum, uel alijs uenenis mixta remedio uti
et Pascua iambarum mortiferarum locum, p. meo
8 Panora m armenti legere, de a 'ne animes ti estione alvo, de damno ut animati duro earuniati laso uoso terempto. 9 Agaso, an Dominos ιeneatur de damno duro Gepsis mulit.
Ars rustieae uitae, in illis qui armen
ta de oves pascunt,consistere uid tur.Et ex duobus filii primi ascia lae Adami, alter pastor ol tu bel, alter agricola erat .Pastores abiblut Eui letur dici oti tum custodes, cuiusmodi diximus α olim suisse praestatuissimos uiros. Pastorum a
lii mercenarij, alij partiarii, alij Domini anima
lium . Plinii operas suas uel diuinas, uel me struas,uel annuas locant. Partiatis extra sis tem,quam capitale uocant, sartum cum domisenis animalium partiuntur,restii triantque soli ta s.cietate sortem plenam. videtur enim hieiusta secietas,in quam Dominus animalia constitiastor uero operamin indesti iam . ' Sibi& tertio loco animalia seruat & pascit, qui 3 liorum non utitur opera. Appellat Di, es past rum tot sunt,quot sese genera at imalium,quet custodiuntur, ad pascua ducunt uictie Iuli nus de caprario meminit dum ait custodem ea Prarum non teneti iudicio locati ea sum praestate, si sine fraude capri a lationibus abaci sint. Captatio legem rusticam Varro dicta recens inne coloni in agro surculario raptas com ascant. 'Α Bubulci sunt, uel si inles una, uel qui eo millis arante ν atque Celsis , papascendos uatitis accipiunt , haberea tem, tam itiam artifices, si quid imperitia peccatierint, teneri ac pro cul a r O. 'sunt A: ijs annumerandi agas es, equi- sones, muliones. Sunt & Gatij pastores, liue porcina iij, qui civitatu uel multicipii elitu Gdam porcos pascunt,&ducunt in pascua publica donati etiam olim immunitate uiliu munerum: estque praetor urbis iudex illorum costitutus. Neque mirum, si & porcina ij appellatione contineantur, cum& porci pecotum 6 ueniant nomine. Accedunt & phananar ij depastores ansertim, commemorati a Paulo iuris consulto. 1 Animalia depistua, res sint qui bus Dinores incumbunt. Proinde leges des storibus ab illis pendent,&ea quae de nascuis alibi tractauimus, huc pertinent, quae suo loco
cta sunt. Inter praecipuasti insigniores horum leges, istae Obitet erunt recensendae. I salium pascuum locatiit. in quo cum mala herbae nasceremtur, ex bis pecora uti demortuasura, nil dem
1 raballension tum tu De armentariis est titulus in legibus Iustiniani proprius' τι pio
λα-ν,quo leges eorum traduntur.Pila uti demnis sit ab amissione bovis, si eo die quo nil serit,indicauerit Domino, contra, si non in dicaueritia. no teneri de boue interempto a lu
pis , si eadauer Domino indire sitigula sis,ui3
274쪽
Symagmatis Iuris uniuers. Pars II.
e stati in mari , ta putatot . ad legem
ar a musine stamu stirperiisse taetis imisses ridemsi laxatus exosiulatus in fueris casu. Simmo coruuesus eiurando de poturio fue
ῆς si id est, si armentarius Merulo Demflabat . uel bo uinocri ur, uti membro Mutilo rit, uel es curas, non es eat a noxam, sed damnum
praestatos uel O lapide eum petiuer et, a damno Gery Hypothess de mulionibus,ta damnod to a plauitio ex culpa eorunt, lira ipsi non D
minus mulorum teneantur, ii adit Alphenus: conua, si mularum facio,viiii a rei otmidassent, de ita plaustio conuerso ua acto, aliquem o truncassent, ut Dominus non muliones uel agasones tenea Mur. Item de distinctiones de damno dato ada oneratis iumentis supra mo
dum, uel illis ductis per uiam peiorem, sequi-io biis suo loco vide. ν Multo si per imperitiam
impetum mularum retinere non potuerit, si hae alienum hominem obtriuerint, culpaen mine tenetur, uel si propter infirmitatem accidit. Idemque iuris in petana eius,qui,quo uehebatur , propter imperitiam uel in nrmitatem retinere non potuit: uidelicti si alius firmior retinere potuistet.' Bartholus norat agasenes. qui impellunt equos,teneti clamare,ut uia d cedam obuio alioquin reos culpae esse.
t Quid medicina, peries remi M. a Medici ssigniores piosisseribus artum.
Taridulam medici qui eod. 3 obner risi inter medicor. 4 Archuamri messio. Mediem tam Patre. eod. Antonius Musa med πιε Meqicosi sisfactam uadeat. 6 Media imperitia nocens plictenda. - Medisas ciuius via mercede ac D σι
rente morbo vina tenetur sanare.
x Medicinam pii non possuru exercere. Morachis interdicta ars e bisurgica eod. ν Medicine porrigant messicinam, tequam mori aduocaueri spirivialis medicos.
Medici ne queed suadrans procis in per .lum anito Medicis deponentibus de iure urbestinet '
ii Messicorum relationes de morborum induis, quo modo explorande . i. citar. I 2 Medicorum retitio de Nilnere η uthalifatisint
si moriatur uulneratus , tencatur vulnerans
de homicidio. is obstetrum relationes ιν Omodo a iudicibus pedipodo . I Vidm Ulain quotve eius species,
de medicorum genera iam suse explicauimus lib. 28. syntaxeian ar-- tis mirabilis : potissimum c. I.2.3. Ideo ea,quae in tute de hac materia euoluuntur, paucis α Obiter annotasse,ut de caeteras,sus, scit. Vlpianus medicos salutem hominum se sere selibit, & ideo eos praeponit liberalium artium proselibribus Annumerans inter med
cos, qui alicuius patus corporis, uel certi dos ris sanitatem pollicenti ir, iit puta s auricul rius, si fistulae, uel dentium: Non tamen s incantauit,uel imprecatiis est,er ut uti arra uerbo, inquito osoris ut ars exorti arui. Non sumi ita medicinae genera, tametsi sint, qui hos staprofuisse cum praedicatione adsiment.. Sunt
re περιοδευται, medici circulatores, connumera
li, & parabolani, qui ad euiada debilium cor
pora deputantur , sex celiti in Alexandria ei uiui tale, arbitrio eiusdemciuitatu antis itis. Ampellatione q io ue medici,& medicae conti nentur, mulieres, quae inter medicos en metata sum: alibi obstetrices dicuntur , atque eodem preti quo medici, aestimantur, sexaginta selidorum. de artem habere dicuntur. Inter medicos,quia illae medicamenta exhibeat,
stetrices ponit Vlptinus quoque.' sunt&ex medios quidam dicti archi atti, id est, primcipes medici,uel qui principales medici & pretcipui sint, uidelicet delecti, a decurionibus ex
publico salarium accipienter.' Comitatum archiat torum constituit dignitatem Cassiod rus, eiusque formulam tradit. y Meminit de hae dignitate comitae archiatii Augustus Caesar, Sei, uicari j dc ducis qui administrauetit priuilegia conciait. ' Narrat Zonaras, Augustum,cum esset consit,& sanatus fuisset ab Antonio Musa, ei concessasse inter caetera ius aureorum anulorum, necnon immunitatem , de pariter medicis aliolum hominum, immunitatem omnium tributorum, & onerum public
riim, quod de testatur Dio .' Medicorum leges quo am singulare una Vlpiant,ut si medicus, qui, dum aegrum curatet, eundem compulit medicamenta aduersa insetendo, ut ei possessiones suas contra bonam fidem uenderet, praesta prouinciae factum coeiceat, itemque testitui iubeat. imperator Valens ait , pati se medicos potissimum publicos capere, quae fini Osierat, non ea, uae peliclitantes pro saliue promita tunt. v Alia lex, ut sicuti medico non imput tur mortalitatis euentiis, ita quod per impetiatiam commisit, imputari es debeat: praetextu
nim humanae fragilitatis, delictum decipiemus in periculo homines in noxam esse lion debeti Nemo enim assectate id debet, i quo scit, uel intelligete debet suam infirmitate, uel imperitiam periculosam alij sere. 7 Et Proculus ait , si mericus seruim imperis emcris, uel exi euro,vel ex Aquilia comperere discl. Et Caius idem iuris este ait, si medicamento per petam usiis suerit: sed S qui bene secuerit,in dereliquetit curationem, securus non erit: sed culpae reus intelligitiu,' sue gratis, sue mercede conductus operas medicus suas adhibuetit. ν Ita alies obstetrix medicamentum dederit, deinde mulier perierit, Labeo distinguit, icii quidem suis manibus supposuerit,uideatur Odiue:s uero dederit, ut Diu mulier offeriet, in iactim actimnem dandam, utpote qu m Vis causam moltis prati itiise, quam occidi ite unieatur. Et vulgo tamen occidisse uidetur , qui de causam mortis praebuit. M.Atqu mors sit ex medici
275쪽
.l De Persionis initi Liber XV L et re
si .ad medicus. qui a podagra liberate aliquempto serat, pacta mercede & accepta, morbo i . . loca. sublato, eode recurrete teneatiir sitie mercede curare, δέ acceptam restituete, pluribus dispu-
oiseu cui ani, de concludit negative. hii , O--L s Metaicinae exercere artem inhibitum est, potis r. M. L siimum chirurgicam subdiaconis, di amnis, sacerdotibus, quae incisionem, uel adustionem inducit. Et multum mon ebus dicitur desiimquetri officium elii rurgi usurpando, quod sibi minimξ congruit. - In modo curandi, lex illa concilio generali imp ra, ut eum medici primum ab ulmi uideli et graui infit nutate, de
qMe non indiget celeri remedimamictis, uoca--zbuntur, ipsos antea moneant, de inducant, ut medicos aduocent animatum, ut postquam suetit infirmo de spirituali salute ptinuisum,ad ico talis medicinae.remedium salubitus procedat pr . Cum c usa cessante, nempe peccati ,
eanum 'ohibenda Me eos ia. S coqui iuro artifices. 9 Iavimus ''Istores etant olim Romae, ut nunc ubi ille, qui ex lege constituta P nem fari antide uendes tiari. Eiat in pistores in palatio salmi noupia de subiecti comitum horreorum; addignitatem, uel ossicium aliud non poterant con scendere. Dabatur quippe Olim Palatinis an- .nona in panibiis istis, neς licebat in numento exigere. Africanus numerat inter artifices textores. Istis lex a Deo olim imposita, ne uestimentum ex lana linope contexerenti' Prohibitum iure Romanorum priuatis habere u stes sericas intextra viro. δ Erat principis olim teriores,mrcipia uidelicetes alta addicta, qu
is quaec Enrei a Deo tinnutiuntur,ees et 3 qui occultasset ternia libris xuti plectebatur. essedus. Dehine alia in eodem eo ne quis me Pullonra sum,qui lauantit ingunti poliunt,uel
die implo corporali salute aliquid aegrino curant uestimem Vt s urinatores,qui sarci sit. suadeat, quod in periculum animae eonueria- η Attifices quoque leges habent in iure positas: i. HR. Ium a multo pretiosior si corpor ηι nam primum utine mercede costituta uel pt in i me petuis depo'eub deuulavi, in aquis sulloni pestenda curandave uelitis te uel curabile, credi nat est. ut aliis menta,etui sucinato: i dederit ei incla, mam
in sua arte peritis. Imo uni tantum, si unum dati eompetit actio: si mei cede constitui l i ι - . d. tantum ciuitas habeat. Nam de iurisiansilii, eata: si sine constitutione melcedis . tamen ea
t a dea x stimonio, ' legibus constitu - . spe ut constitueretur Postea,praescriptis uerbis,
Deceous ii. a C uere tamen de iit num conduxit, culpam praestare debere, α. - a quod imperitia peccauit: nam ibi culpam ere Celsus respondit:quippe,ut artis .inquit,cunduxiti Neque enim suis debet affectate opus, in quo scit , uel intelligere debet, imperitiam suam alii scire damnosam. - Si uestimenta tua fullo perdiderit, spossis sicile eotidicere, con dicis,& petis sumptibiis fullonis, sn minus, potes ex locato cum sullone experiit:ii dei suli nem tibi condemnabit, tuas autem actiones tibi ei praestate compellet. Nam potest D minus condictione martiua, ct rei uendieati ne, aduersus furem qui aecepit a sulloneas re : quamquam aeMζo sulti sedi solloni competat, non Domino, si modo sullo qui tenetur Domino si si luendo. Vlpiani alia ungularis.&usui quotidiano accomoda lex. Si fullo u stimenta polienda aeceperit, eaque mures r serint, ex locato tenetur:quia debuit ab hae re ea uete, dcii pallium fullo permutauerit Diis alterius dederit, ex locato actione tenebitur, etiamsi ignatus secetiis De materia sessonum, tractat speculator, titide executione sententia, si vers. Io. vlpimis etiam aliam addit legem ex Trebatio, posse prohiberi fulloni, qui fulloni a circa sontem perennem currentem instituit, ne aquam contineat, neve eam spurcam immittat. Iulianus etiam resert eum cui legatus est usis structus domus,meritoria ibi saeete non debere,uidelicet neque diuersistia, neque sullonica. subuenitur etiam se tori, ut poss sit retinete uestem pro mercede suturae. Tinctores lNem habent impostam, neptiuat rum usbus fingant lanas colore smili colori muricis,neve purpuram. Erant in republ. R manarer prouincias impeiij creta loca destinata pannis tinsedis,ubi baphia erat, id est,OLficinae tinctoria,&illis procuratores praepositis ueluti procuratoc baphij Tarcntini, Calabriae: procuratot baphil Salonitaui, Dalmatiae: pro
citratot baphia cisiesu,Veneti et de Histrat: pcuas a ratorsit mortale uel curabile, credi par est, , ut alis
iudices, qui relationes medicorum stiper vulnera iactat diiudicant, num pretio, uel amor uel alio modo illegitimo extollae snt, an non adhibita vulnerum, uel morbi debita eonsigerati ne : ex his enim saepe imponunt rei ad uitanda debitam ultionem iudicibus, de ipsi uulnerati sepε ad exaceibandam uindictam, censuram
aduersus uulnerantes, seueriorem procurant fieri. Et Paulus iuristonso L iubet, icto sng relatum ..ii. . est semel a medicis uulnus non fuisse lethale, hoe essi est, iis postea vulneratus motiatur,prςh ioin ἐὸν . mssi uus ex cura non adhibita, uel mi: tali , u lacustodia: & ex culpa uulnerati, ueluti mee te inii LL, non adhibuerit medicum uel malum adhibueo i. a ii nolit. I et fit. Idem in obstetricibus oblemate debet tu.
dex, ut terquirat si bonae famae, de honinae, si nihil obi jeiatur, si expertissimae in arie: ρ nam istis credi iurat de uirginitate probanda,uel de
uent te inspiciendo, uel impraegnatione, uel potertia coeundi, agatur.' Admittuntur autem dc probationra contra mulieres huiusimodi, &contra earum inspectionem: quia saepe comi m
T puntur illa iudici δε laese quoque marrus Alb
De varijs artificibus obiter. Caput XXVI.
276쪽
et 8 Syntaginatis Iutis uniuersi. Pars II.
rator bapYij syracusini, siciliae r urator baphiorum omnium per Asrieam: procurator Naphi, Girbitani prouinciae Tripolitanae: proci seriti in se latum Baleati uni in Hispania: procurrieacar de confragra Rix Alphonsus calamitatis hiluis causam suoium animis nimia est Lminatis imputans , balnea , alia que uigri nus illecebras quas Mauri Toleii constitii tant, fistulit, & populum admistitiam inrtima is Ibis qui s
bisthii Telonenfis Galliarum: procurat. - Iari , phii Narbonensis Balneatores tum balneari- ῖ tem&seueritatem reducere est conatus. Ibus nix ipati obsequi, qui di untur deterio qui iniet misces connumerantur a Cato, G. m uilioris conditionis ,-histriones ab a Mattiano, Iuriscons quo
tis de nil totis conditionis, quam histriones ab Vlpiano h Eitant olim balnea, de publica de pii nata nunc quoque alicubi.publicui nomm-bus patebat, ut qui prohiberet ut ab eo, Ciset etiam experiri actione iniuriatum Publicis de expenus fiebant ista balnea publica . A sunt prouinciae quadam, quae bis eorum habent necessariam de salutarem causam, aestus pellendos solis, re taces ob sudorem mi retra depellenda uiuscun die modi tamen fini con
tempositis de ad ei ni nandos homines balia o uersati,quae aeriue est. Ss nos decoqui ζι - moratione arte. ει ossicio. alibi plura dixi, a Mattiano, Iuriscons quod di tuent ut Lud uicus Romanus, diretinus, de Francise Clemensis. Andreas porto Balbatia multis
disputat, coquom habete ossicium: uetum' ostietum M attrem habere simul placuit: ' & coquum p incipis habere dignitatem tuetur Baldus. r Neque etiam est qui ambigat, ectra esse praerepta bene condiendi edulia i modo lege rii librum plasinae dehonesta uoluptate P tam de alis,&uetum est partem unam medic me in delectu ciborum.& in illlis pia parandis
nea esse imarent impetobanda nili ad depellen minio lex aliis deca usis nec iij s
sideratione, arte, de officiis, alibi plura dixi, lendo moctos lex aliis decaulis necessariis mus, quae non repeto. Coquorum ueluti omadhibeamu quo casu&eleti religiosis, & ciati hec administri sunt laniones, quommimoisi die, etiam festo. permittuntur. Atque eis strumenta quaedam riseri nutu , 'quae la 4 i. i, , m. in Maurorum letam ciuitatem, amississet, α ni Mida, deueniundapitantes militomis ad uti sibi siem, Muies mi est non mensas, traitino, pondera armata sent in ten, cimi Alphonsitarii venis nonii' inculi sololabra M.
277쪽
De militibus, & paganis, &militia
s Latrones qui milites, quare Δαε Miluit, millam si clas. et Militia spiritualis divisio.
x Mili ia literatia in quibus in latur. Militia apparitorum, aduocarorum.ωδrofessores lagum HIR ro. annos comites M.
eodem.' Militia latina inermis qua. Palatini milites diuersiaeneris. d. 1o Militia ex casu Pa. ii Militia honoraris.
Ilites artem habent quandam quoque adquisititiam,ut alidi docuimus: de ita inter artifices annumerari eos par est. Ab iulis itaque nata He alia pet natum distinctio, quae,&publicas ,, priuatas persenas potest complecti:.t iiij dicti sint pagani,alij milites. Pagani propti E dicuntur,qui habitant in pagis uel oppidis rusticis, a sontibus ita dicti:quia cirea sontes soliti erant antiqui aedificare ninos Ne uil-Ias,aqitationis iacilioris causa, ut ait Festus,se των πηγώνου in α, Doricξ mutato,pagi &ragani iustici. Vt de Persius, ' se paeanum,uidelicet semidoctum, n5 omnino ablutum, uel saturiam scinis musarum, qui Poetas reddere dicebatur Sie enim intelligo potius,quam semi-xusticum,ut di eam semipaganum, quali semia
sontanum, ii in omnino aqua fontis particupem.uerboni mee contextus id docet.
Nec fonte labra prelai tabullo
Nec in bicipiti viasse Pamasso
Heliconiadasque, pallidumque Pirenem Illis relinquo quorum imagmes lambunt Hedos sequaces: ipse semipagantis,
Vacra vatum carmen adscio nostrum.
sic opinor, Diuus Augustinus tectξ uocat et h-nteos seu infideles idololattas, paganos,uelut barbaros,ia ignaros uerae legis. Et inde paga
nismus, retor, siue infidelitas quibus vel bis de sates Chiijiani in eadem significatione , usi sunt, titulis, ne Christianum mancipium haereticus, uel paganus, uel Iudaeus habeat: φα de paganis, & sacri scin eorum. ψ Hine sacrificia quoque pagana prohibita apud summos pontifices . ' Alio modo omnes pagani sunt, qui non sunt armati milites,ut apud Iu
citiussa um producere tenem contra faganum post, quam uera latuentem contra fortunam armat LEt apud Suidam pagani etiam opponuntur militibus,ris uibani sint, nempe ἀe os M.adfertque hune locum πιαέων γ tti, τε iratas τρα τι et Hu παγα . In iure nostro ciuili familiaris
est baec pagan i dictio, pro eo qui non est miles . s Paganum peculium castrensi oppossetum. Et paganicum ius, quod castrense n5 est, dicitur,& habete in paganico. Paganorum itaque tot erunt f ies §iones, ruot sipra hominum differentias ex qualitate istinctas commemorauimus, qui iure comuni uti dicuntur. nisi si quod priuilegium illius pulariter aliunde contingat. Neque itaque de illis plura,sed de militibus agendum erit. Mili4 tes,inquit Vlpianus, appeti amur, vel a mollitie, id est, per antiphrasim, a duritia quam pro nobis sustinent, aut a multitudincia ut a malo quod arcete solem, uel a numero mille hominium, ut miles sit quasi millesimus quisque:&ad priorum accedit sextus Poponius Felius, is ad postremam,valla. ' Militum species eorta, qui regi adstabant .latronum est. Latrones,inquit vario, ' dicti a latere, qui circumlatera erant regi, atque ad latera habebant sertaim, quos postea ab stipatione stipatores appellarunt , & qui conducebantur. Ea enim merces Graecis dicitur Ab eo ueteres Poetae nonnunquam milites appellant latrones qubd utique milites cum serio, aut quM latent ad ins dias faciendas Sie Ennius: ac totas uti atrones LMIacucunt. Quibus &adstipulatur Nonius.Idem Varro quoque,e rationem nominis militis significantius attulit. Milites, inquit,
dii νιοd trium missium primum legis fuat, ac sim
Iula tribus Tatiosum, Rhamnetium, Lucerum, dia singula militum mittebant. Militia omnis constat pugna,quae est impugnatio,aggressio, 6 6d defensio: Et quia varijs modis quis pugnare, obsistercide resistere dicitur, eadem smilitudinne,milites erat diuersat species, militia quoque
diuersa, in nomine consentiens,in pugna&rimorum ratione distingueda. Idcirco ut paucis omnem euoluamus qui uoci assinitatem, di
militia, quo nomine & intelligi par est militesta arma elle uel spiritualem , uel corporalem, 7 seu, ut loquuntur patres,carnalem. ' Rursum, spiritualis,uel in pumis spirituu inter se, vel cum hominibus,uel animae in corpore;vel e .lesiastica clericorum, vel seculatis laicorum
278쪽
ago Suntagmatis Iuris uniuersi. Pars II.
Angelos esse dictos milites costat, di militiam summotum angelorum, ' bonorum, x' qui pro Dei pugnant voluntate,malorum: qui adue santur,quive impiὰ volunt, ut dij adorari. Vnde& militiam coeli quidam contra Dei mandata dicuntur adoras te, siue dieamus stellas, siues piluus immundos, utrumque enim probo. Pugnauit angelus Dei Michael,& angeli eius, eum dracone angelisque eius in coelo, a quo eum pepulit.' Et apud Danielem, oengelus ei ait , princeps regni Trasar iresiuit miti νηο dulus. Et ecce Mahari ν su de principiabus nimis uenis in adiutorium nretim, oe ego ν mansi ibi iuxta regem Persarum lugnam en virtutem angelorum homines in exercitu Senochoibexpetu fit Iacob cum rediret in patriam. s Dest tibit & pugnam ct certamen quod habemus quotidie cum daemonibus, item arma spiritualia nobis necessaria, D.Paulus ad Ephesios epistola. In summa,in cat ne ambulantes, ncitamen secundum carnem militamus. Nam arma militie nostrae non sunt carnalia, sed potentia Deo ad destructionem munitionum consilia destruentes, dic. Hane animae militiam& eontra uitia ta contra daemonas, omnes quidem exercent, Christiani potis limum homines,de id uersiim stimulos in serioris, de irrati nati spatiis la tant: cum militia hominis uitant super terram. Et seneca, atis, re,nii Lucilli,netilitare e β. Veriam magis ea pi sellis clericis illa militia eurae est. Et de istis dictum, nemo militans Deo, implicat se negotiis seculatibus, ut ei pl ceat qui se probauit: nam ct qui certat in agone, non coronabitur, nisi legitimὸ pugnatierit. 'Militant enim ci rici Deo diuersis officiis de ordinibus 'de qui bus ait Zachatias,e circundabo domum meam exi s qui milutant γε iri; militum Christi arma, orationes de lachrymae: λ nee quis Deo, de hominibus simul tecte militare potest. Alia quoque est spiritualis pugna ct militia, quae personis etiam non eccleilasticis conuenit; istique milites quando ingenio, uel rationibus, vel ossicio contendunt & laborant, pro salute humani genetis de reipub.cuiusmodi sunt primum,
qui certamine literario uetum excutiunt. Cuius concertationes D. Paulus ' pugnas dicit verborum ,& interdum vanas ct inutiles, ut sophistarum . Eiat militia in praetorio duplex, apparitorum & aduocatotum. Apparit tum Vlpianus describit : de horum manus diiscitur militaris. R Advocatorum militiam Cicero,urbanam vocat, respondendi, scribendi, cauendi. Nec minias etiam militate uident ut aduocati seu patroni causariam, qui gloriosae ii eis confisi munimine, i e Ac alios a calumnijsti iniustitia defendunt. Vnde de illis dicitur, exemplo militum armatae militiae, esse peculiuquasi castrense. Ratione osticii, proximi s erotum scriniorum literatam quoque militia serere dicuntur.Quare de illi completo tempore suae militiae, a principe donabantur cingulo comitiuae facti consistorij in diem uitae.' Priuilegium quoque imilitiae N peculij quaticastrensis, concelsum proconsulibus, praesectis legionum, praesidibus prouinciarum , de alijs administratoribus a principe praepositis, m morialibus agentibus in retius, magistris studiorum libet alium, archiatiis, de alijs omnibus , qui salaria uel stipeiidia accipiunt publica .h Eliinperator Valens grammaticos, sin
philus, legum profestates, qui per uiginti annos probξ munete docendi functi sunt, ann merari S: bonorari cum iis, qui ex uicaria sint
principis dignitate ii bet,ci inter comites. s Militia inein is, palatina quoque, de qua Sidonius meminit: in via de Palatini milites, quicunque in Ausus orum ministelio suerunt, quos modo aulicos uel curiales dicimus, ii ra quoque de illis tractam. isti non stimis militabant, sed nienss Se consitus opem serebant. Eramque aliqui eo tum comites palatini d mestici comitatenses di mittenda iu, id est , qui milii possent, uel idonei es lent, ut mitterentur ab imperatore ad regendas prouincias. sLiant eu palatini sacrarum largitionum,& rei priuatae, militari dignitate decorati. h Inter palatinos milites connumerantur praepositi sacri, uel principis cubiculi: memoriales, qui scriniis memoria epistolarum,libellorum, sacratumque dispositioni. m reseruntur , Sc initaten Ies palatini, dc singularum urbium. Et isti omnes castrense peculium habere dicuntur . Dagnitate etiam aequant iura, prinpositos cubiculi Augi isti di Augustae , praesectis praetorio, praesectis urbi , de magisteriae dignitati peditum & equitum. Dicuntur de aliqui in schola vestis sacrae militare, priuil aorijs militum donati. ' Militia quoque inetam is ex casu appellata quaedam , de qiua ct m minit Iustinianus, quando propter aliquem casum sot tuitum officiatu principis , ossicium
situm minus implere poterant, de eis coadiutores dabamur ; ea nam casu militiam dictam in alios transset te licebat, ut tradit Latius Taurelius. ' Quod Arcadius Caesar sua constiti ii tione lai explicauit. e Postumus istis adnangere honorariam militiam , quae citra cingulum militiae conceditur. Quales de milites seii qui tes princeps secit togatos , amplexu u A lio modo seu codicillis: qui videntur milites ostentionales dicti apud Lampridium, ' nempe ostentationis causa α honoris gratia ficti, milites.
1 Milista armata quae. a Billa pugna unde orta: tur.
Bellorum leges a rure gentium quare positae aut
Hostis quis d. Trado civisaeod. 3 Bellum ex quibus causis iustum sit, o 7. I I. Τ 3 Pellam quomodo sumniti inicebatur. . et Ira ii Dciendi signa me inuentimum tu
Fax proiecta Pinitium pugnae daturaeod.s Het aiax, seu caduccatorcs Eui, eorumna
6 sacerdotes in exercitu mGracto pugnamti cin
Pax belli finalis,cosa, obedientia. s Milites in insututione inunipa. addisi putre cae
Io Aima lex temperato regit. II Homicidio excusatur, interimis obore Me, uel iuben reprincipe. Iliti colporalis,ddarmata, aqua ν dicti, est,cssat misg corporalibus extrinsecus, uel in.
minus uel eminus certa tuta quam
uis in ea plurimu ingeni si valeat, cu no laisi vi corpori sata virtute animi militia Gedat.' De
279쪽
De Personis. Liber XIX. et 8 i
qua nune dicendum Ie de eius militibus,qui &a iure nomine armatis militiae a superioribus a dili inguutur.' Pugnarum seu bellorum 6c controuciliarum sontem ex concupiscemijs hominum de malitiis proe et e notarunt sacrae lit rae, ' & iurisprudentiae nostrae authotes Bella autem legitima a iure genti lim inducta, ut ab eodem discretae gentes, regna condita,agris ter
mini impositi. - Nee tamen bellum dico per se tutis esse alicuius, sed decernendi belli leges: bellum quippe a belluis, de serino quodam in
genio manat,& inde dictum autumat Festus ei sinuit Cicero. Imo maiori immanitate peccant in eo homines, quam serae rationis expertes:neque enim unquam inter se leones, aut inter se dracones, qualia homines bella in tet sese letum. Animalia enim eum sito genere pacifice degunt,congregantur e stant contra dissimilia. Et, ut ait Xenophon, ε μυμα
uidetur esse homini maximum bonum, bellu
m agnum malum: quia ab illa ιι θυι , animi tranquillitate,quam Democritus fiammam foelicitatem statuit e alij stoici concordiam, hommines avocet. Et imperio,ut ait Cornelius Tacitus, iuendum non est, ubi legibus agi potest. Quamobrem in hae corrupta hominum natu
ra, quae ad dissimi tendum prona est, de facile
temere concitatur, aliquo modo consensia publico gentium projectum est. Et leges iusti uel iniusti belli, de modus inserendi adiectus,secundum quae tantum liceat. Sic Vlpianus, Io II es, inquit, i quibus Milum taue populus Romnus Acmur, uel sempido Romanosaeteri u roseu latruncidi, o pudines. Quod sequitur
Pomponius. Ita Cicero iradit, Pyratam non esse perduellionis nomine compraehensim, id est, non esse hostem,cum quo bellum definitu. sed communem omnium este hostem. Vocabat enim antiqui quos nos hostes dicimus peladuelliones , de latrones, hostes.' Marcus Tul.
3 Cicero, 'belli aequitatem Getissim Esaeciali populi Romani iure, praesesipta ictibi ex quo intelligi possit,nullum bellum esse iustum,niti
quod aut pro rebus repetendis geratur, de ante denunciatum, aut indictum si Liuius e qum
que de Fenei tella, ' de forma belli per saeci
lem indicendi tradunt, quae fiebat uobis concepti immi illa in hostes telo uel hasta sanguine insecta. quibus & testimonium adserunt, Gellius, Dionysius Halicarnasseus. Pluta chus. Atque inter militaria iura lixe in pontiscis fanctionibus, belli inserendi inuenitur Alemnitas, deris faciendi nexus, fgno dato egressio in hostes uel pugnae commilito, fgno dato receptio.Fla iij militaris disciplina stipediorum modus. ignitatis gradus, praemiorum honor, praedae diuisio, reseruata principis por-6 tione. Erant dc ante pugnae eogressiim publicae quaedam, de inuiolatae quaedam caeremoniae ut
ante usum receptae in bellis tubae,motis erat ut uates ante praecederet, lauro coronatus, ac sacem gestans ab hoe uim belli utrique abstin bant aseni uocabant in unde de prouerbi lim, nee igni set quidem reliquus iactus. Quod de colligitur ex Euripide, I dum agit de concursu, dc celtamine Et ne lis de Polinycis
Tubae clangor ignum cruorinasit, uompetu i veruta insticvicem. Narrat & eodem loco Euripides, eossem ante pugnam in procinctu,& suos deos oratiis. Antonius Panormita. autem bellum indici etiam solitum per ferream chirothecam tradit. Ammianus Marcellinus, ' alte ius signi meminit, dum agit de oppugnatione Anudae ciuitatis Romanorum saria a Grinabate Chiorum rege eum Pet Q.Vo, inquit,utioimbutus itis snse fectamsanguine ritu patrio, nostrique more com
cem faecia es armis exercitau c crepans, inmolat
in muros. Cum belli fidem dabant inter se Gauli,uel datis obsidibus peragebant,uel exacto iureiurando& dato ab omnibus collatis fgnis
litaribus,quae erat more eorum,ut ait Iulius
Caesar, grauissima eaeremonia, ne facto inhio belli a reliquis deseretentui. ' Liuius ait apud antiquos ex consensi morem indicendi bel Ium. suisse per istalem, hastam serratam ut sanguineam praeustam ad fines hostium set entem, & non minus quam tribus puberibus praesentibus dicentem, populi priscorum Larianorum, hominesque prim Lami, populo M as viritium bellum fecerunt, deliquerum. Quodρ pulus Romanus ainitium bellum cum priscis tusest esse , se ut re popoti Romara Quiruium rem suis, consensi, conscio belltim cum miscis Lar vis fieret ob eam rem ego populusque Romanus lopalo prisco Latinorum, hominibusque priscis Lati s bellum indico, facioque. Qi , ubi dixi et,
hactam in fines eorum emittebas.adduique Liuius, Hoc tum modo, ab Larinis repetitas res, o bellum invictum,moremque eum mureos accepisse M Getilius ex Cincio De re militari r .libro, refert, fincialem populi Romani, bellum indicentem hostibus, telumque in agrum eorum iaciem tem,ita loquutum: Quodnytilus Hermund uti
hominesque pom Hermunduti bellum iecere ei, quere uti que populus omam,s Heramindulo, hominibusque Iur mundulis bellum indico fati que. Sallustius namque addit smatum deci uille sito mulique iniussu nullum potuisse faedus fieri. inaduceatores seu smales Gallici.
Hetaldi dicuntur regis, quibus mos est gestandi pacis tempore spinter & armillam: in praelis autem paludamentum,quod eos tutos reddit ab omni iniuria. Ii nomen a quadam prouincia accipiunt singuli, ut heraldus Aquit ni , heraldus Normanteae cados in umba principis adigi immunes esse, monomachijs & d euitanibus interesse oporteti Denique si de pace ineunda agitur, si inducit petuntur, si belulum indicitur, petassati caduceatores ij mittuntur, per hos maxima quique negotia geri etiaconsueuerunt. Si de leuioribus agatur, per tym
panistas ct tubicines, id expeditur, habentque isti heraldi,&lacialis Romanorum & patris
patrati ossicium, ut annotat Vincentius Lup nus. Hostes etiam regni Galliarum dici eos,
quibus bellum indixit publice rex, plurium 6 authoritate firmat Nicola. erius' Aderat in
exercitu Hebretorum sacerdos domini, qui cohortaretur ad pugnam aduersus hostes populum, & monet et ne timeret, quod Dominus cum illis esset, ct pugnaret pro illis contra ad-uetiarios, & esset eos liberaturus de periculo. Admittuntque etiam idipsum iura cauonica, ut sacerdos ea de eausa intersit pilentiu , iniuM autem minime: alioquin in irregula
ris . t Quamuis nee in bello iusto tacerdotes Pugnare possint, nec contra infidos seu inta deles,
280쪽
deles,catholicorum loca inuadentes,' nec di ees esse possint: h repugnat nam lite sacerdotii sanguinem sundere, ut nee clerici sententiam sanguinis seu mortis, in reos serte possint. Et
ideo dictum Dauidi est, pio ali ii in uiro &qui pr lia domini gesi erat, a Domino Multum Durunem esid implarim bella bellatin non
poteris adi care domum nomisti meo, tanto es osυ1guine carum me.ψ Erat & mos priscorum gentilium Romanorum & aliarum gentium eum res in discrimine uersarentur, ut iracsidiae exer Iritus rei tinguetulae cati se cum facto amictu faterdines intum prodirem, re pacem uel iii tam deprecarentur: nempe cum insignibus insularum,cum capitali uelamine laneo,ut tanta OG sua oculis, animoque religione hostes mota rentiit. Erat namque ex populi Romani disciplina antiqua .ne quid quod usquam sanctum esset, apud eos iliolaretiir, ut ait L Scipio apud Livium. sic memor idem Liuius, i quo tempore C. Marcius Coriolanus iratus plebi R manae ad Volscos se recepit bellum tenouaturus ex consilio senatus pro concilianda plebe,
oratores pacis ad Marcium mistas, semel a que iterum, de cum illi non reciperentur in castra, sacerdotes quoque suis insignibus uelatos isse sipplices ad castra hostium resert S: Cosen et Taciti, s quem alijdicum ptimum hist riae, concitatis ducibus 5: exercitu Imperatoris a Lugdunensibus contra Viennenses, ipsos Viennenses cum halid ignari essent discrimisenis sui,uelamenta&insulas praetulisse ubi a men incesserat,& arma.genua, uestigia praehenet sando militum flexisse animos . Iustum itaque habitiim est bellum, quod primo habet legis aut horitatem,h uel principis in.cuius manu de potestate arma sunt: qui antequam illud mo ueat,& cum exercet uindictam, id ob quod susicipit, debet expendere, num sit iu stu m, finemque,uidelicet pacem. Bellum enim nisi Ie sitimas eau fas gere lum est: quarum illa prior, ut qui in pace uiuete nolunt & rebellant, cogantur Sic enim arma,& leges quae pacis sunt, mutuo se lauent auxilio. Et qui tui sus, sententiae pacis & iudicis parere contemnit,manu militari cogendus est: quia executio pari iudicij potissima est, quae ad essectum sententiam di cit. Et iura nostra, ctat ensis laus de industria nostra latet in tutela depraesdio bellicae uicii cis, de omnia quae in imperio sunt, re status ciuitatis per eam defenditur.' Bella ita suscipienda sunt, ut in pace uiuatur sine iniuria : 'quia nee leges de iudicia esse possunt: pace sublata. 8 Idei reo in omni sere institutione rerum publi catum obseruare licet, semper milites suisse addicto, ut illi alias reipublicae partes , ct Pers nas defenderent .r Belliani cogit,inquit Arist teles, homines esse iustos, de temperatos. ' Et sortitudo, quae bello tuetur a barbaris patriam, uel domi defendit infirmos, uel ab hostibus, socios, plena iustitia est. Et Augu stus ea quae ii dicta sunt soluenda in usum exercitus Princiapis . pro communi salute solui dixit, Iustinianus: ut de Alexander Seuerus dicebat se magis milites seruare, quam seipsum: au bd s
lus publicam ijs esset, eosque aegrotos inuis rubii eo si s bori suis expensis curati iubebat . sie etiam magistratibus opus fuit gladio, de armata quadam militia uti, ut iudiciorum uigor in medio poneretur, ne quis iam sibi ualeret permittere ultionem . neve sua aut holitate quilibet ad arma temere ueniret. y proinde dicuntur habe e toti .iu i ' re gladij potestatem, ad animaduertendum in Dein roses homines: ultor enim iniquitatqgladius est, a maiore potestate illis conces
sus, uel a principe, qui a Deo habet: 4 uel aio lege, cuius anima est magistratus. Nam &
lex bella,& eorum iura temperat, ut constat ex
disciplina militari, de titulis de re militari. Et uim armatam cohibet & punit. Qui sinul in
communione uiuunt, ut ait Aristoteles, necessarium est ipsis habere arma, quibus, ta magistratibus parete inobedientes compellantur,ci quibus uis propulsetur externa. Aliae causae
- iteat unia coime sine male. se uodie.
belli suscipiendi iuste a Platone explicantur. ..tun aduerat, inquit Alcibiades adamanta prouocari, ciιm ues decepti, vel supra re coariis Mus,o aduersus intusos .Et Aristotelawlimn δρcipiendum eiu in tos,sci rempublicam au eius sitie amicos, me sociss muria uiolare miluntur. I stum item est bellum, quod ex edicto geritur de rebus repetendis, aut propulsandorum hominum eatis a. t Naturalis defensio est contrauim. Et Epaminundas Meneclidi dissuadenti Thebanis bellum,de suadenti pacem Iesus,in litit, verbo cives tuos, quod hos a bello euocasini enisu nomiae seruistitem imponis. am paritur pax belloiaque qui ea diutina uraret frui, bello exercitati esse debent. Quare siprincipes Graeciae esse vis iis coris eu uobis utendum, non pauIrra: ut rosea χmilius Probus. Suadet Demosthenes 'Atheniensibus, alendas esse perpetuo quatuor legiones, de tempore belli de pacis, ne ex improuili, post hae eos hostis inuadet et, sed sui'ὴ peliae praesto essent,si Oetent. Diuus Augustinus tradit, excusati ab homicidio, qui Deo authote bella gesserunt: aut qui personam gerentes publies potestatis, undum eius leges,hoc est iustissimae rationis imperium , sceleratos morte punierunt. Non enim ille occidit, quiministerium debet iuben ti, sicut adminiculum 3 gladius est utenti. e Ideo plerumque bella geruntur, ut ad pietatis iustitiaeque societatem, uictis Aellius eonsulatur,' permissaque a Deo ut priscis temporibus, pio fide& republica , Christiana propaganda, dummodo absit desiderium sundendi sanguinem, uel praedandi: siquidem intentio mala, licitum per te bellum, iniustum facit. Generalis intentio quippe definis gerendi belli, paeis studium, duo capita habet, ut mali coerceantur, de boni iuuentur, α subleuentur. Et ita etiam bella pro eccissae tutela suscepta meritum habent,μ ut qui in illis cecidetiti salutis aeternae sam participes. Et summa laus est, militiae utilitatis communis causi intendere.Τ
De persenarum militantium distinctione. Cap. III.
1 Militiae amat s is summa disso, exere a Mibi et ab Drep thali resis . 3. Milites nareficiali, tantum oris ciues Itymni, qui diligi poterant. 4 censi ciues qui, o quando militare litisit
Proletaris φιλ quando misitarent eod. Bona obsidis loco rempulcerent . eod.s ratam detrectasse graue scelus, O accerim punitum s exempla.6 Militare ciues debebant I avi ex lege duci
7 Milites ciues γλ pe grini turriss militaret. s seria militare non p