Syntagmatis iuris vniuersi. Atque legum pene omnium gentium, et rerumpublicarum praecipuarum, triplici volumine comprehensarum ... Auctore Petro Gregorio Tholosano, I.V. doctore, & olim in academjis Cadurcensi & Tholosana professore, ... Haec quarta

발행: 1593년

분량: 296페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

251쪽

restituere . de istumae P.

' Aemil. Pro

D M. in viis A. tema. I.

De Persenis.

eau sis recenset Iulius Capitolin , 13 Vule alius Gallicanus .h Ad hanc potestatem, alia omnis in ad stratuum qui imperabant, populique Romani deuoluta est, ut suo loco ilia tute ciuili & politiuo explicautimis. Ira ad hane solam reipublauta pertinet, debesque studere principes, ut subditi in quiete&pace uiuant . ' Et publicis occupari negotiis, s de

alia mente retinere quod Antigonus rei filio suo, quem se immodesta iacem & uiolentiorem I quam par esset,serere uideret, lixis: mis noregnum nonrum nobilem esse feriatur Zὶ ε Regum duae sunt artes praecipuae , militaris,&legum: ut pacis, de belli tempore recte republ. gubernent,& tueantur. Arma & leges mutuo

auxilio egent. Et prii ceps ad iudicandum potissimum, Se regendum bonis legibus populd, praepositus pestias eius se inium de piruptitarium debet elle legum omnium,' atque philosep Lia plenum. Et tum demum fiate respublicas dixit Plato, si aut philosophi ad regnum promiterentur, uel reges, philoseph rentur. Non oportet certe nauitam nauigandi imperitum, naui regenda praeficere, alioquin periclitantur qui in ea sunt, potis Itinim furentibus uentis δε concitato mari.Nec quoque ter

publica pubernacula commissa impetitu sit cessiis uel exitus habent sollices, ubi illa potisi simum seditionibus Ebipi. Sie enim optime Mitylenaeus poeta Lyricus Alcaeus, remptibi cam perturbatam δε stadim,pet nauim allego ire designat sub Mycillu tyranno Mityum: o

crevi tempe is prernit,

Rempublicam o ut omnem.

Et niat hauri iarasmiina malorum, Quanuma intrat nauis

is Regnum hilariam scindi Plato dices, at Aliud

.mi undum legem, aliud secundam genus esset semaiulum legem constate Carthaginensiuregnum, ciuile quippe eum Lacedaemoniorum autem, e Macedonum, seradum genus: quia habetem successio in quandam per genus. '16 Motem fuisse Lacedaemoniis a maioribus tr ditum sibit .Emilius Probus, y ut duos his rent semper retes,nomine magis quam imp.rio ex duabus imitiis Proclis & Eutisthenis,

qui principes ex progenie Herculis Dati hae

ria emant. Hariam ex altera in alterius ta miliae locum fieti non licebat: itaque utetque suum retinebat ordine. Primus in eo habebatur, qui maximus in ea esta ex liberis eius qui regnans

decessis Ita Si is virilem sexum non reliquisset, tum deligebatur qui proximus esset propinqui

I7tate. Inidiata etiam republica Indorum reges ex duabus familin per successiones assumebantur,ut authot Diodorus Sicilius'. In Gallia nostra reges ex genere succedunt primogeniti r

pis primortui. eui si nulli supersim filii supre

stites, ad proximiote ex genere diadema dese tu exclusis sceminis ex lege salica: deserit t Is men ter tecta generis successio. Hoc imperisi, quod ex successione datur, videtur fuisse prima

in ot in natura inductum, secundum ea quet docet Aristoteles . Ut primans coniunctione miris sceminae facta, imperium suetit vito, cui erat muli et subdita . Et haec suit prima s cietas quotidiana, prima domus, primum impetium, quod de genuis inde imperauit qui es

autem nati plures ea psima domo sunt δε seo sum diuersis domibus habitare coeperunt, reuerentia genitoris primi,ut antiquioris, de impe- iij honos animis adhaesit separatorum: atque eos,qui domibus separatis imperarimi, maxi-mξ primum ex quod descenderant venerati de honorate aequum visum suit: illum autem -- gillis prospicere. Si e pagus coepit fieri ex natis natorum, de uni subditus suit, omni sq; domus regebatur a seniore. Et postea senioris proximiores,priores elle perunt:& ex pagis ciuitates, ex civitatib. regna composita, remanente

gubernadi paterna potestate cui & resia simi- Is dis. Prisci reges quidam tamen eligebant sbi successores in regno, quos vocabant Coritos, hoc est, Iones vel hastatos, ita Sabatius Saga creatus Coritus a Iano . Et Atius 6. Babylonicrex Aurunum. Et tempore regis Athladis regis I 2.Babyloniae, Hercules filius eius , T lius a filium lanigenis creat sit sibi Cotitum. Tempsere Sphaeri 11. tegis Babylo. Morges filius Italia ocreauit Coiitu tuum cognatum Combolas nem, ut scissa it ossis.Apud Romanos,in m

rio praeelecti principum filii sivi imperatoris,

Caesares dicebantur, quas desgnati augustae maiestatis haeredes,ut aut hors partianus. η Et hinc Germani, Romanorum regem Caesarem appellant.Iidem i, principes dicti iuuentutis, testibus Tacito,suetonio,&Lampridio.Eratq; hoc nomen auspiciti suturis imperatoribus, cui in Hispania,qui mortuo partie res nu admptuti sunt, principes apeellantur. Et filii Impea I ratota apud Graecos dei potae dicti. Vt de hodie filius regis proximus succession ridicitur Asom seur,uel alio nomine Delphinus: ab eo tepore, quo Vmberius, secundil Paulum AE milium,

uel f ndit Nicolaum Gillium. Imbentis Delphinati si princeps, Philippo valesio Galloru

regi,Delphinatus dominatum cessit,ea lege de conditionci ut proximus regis haeres dominus diceretum ruocabant Allobroges quippe suosa a principes,Delphinos. Fuerunt quatuor m narchi principales orbis per successionem in filios translatae,donee incuria, uel ui in aliam ditione translatς sunt,uel deficiente genere:deficium enim, & seneseunt quoque familiae aemotiuntur, ut regna. Expertumq; illud in m narchia Galliae,quae et tu mutauit succedendi ordine:non tamen in alterius regis ius, quam proprii trasuit, ex quo c5firmata fuit. Imperio quoq; Romano idipsa aecidit saepe, de series saz I miliars in eo turbata de expuncta est.Et tandε desjt ipsem impertu in oriente, de translatum in occidente, in Carolu Magnum Francomae natu in Germania, filium Pipini regis Galliaru& Beria, anno Domini sol. anno a I. imperi Constantini de matris Helenae. In cuius familia remansi ad mortem usque Ludovici Balbi regis Galliars, post euius a uita obitum, tra statum est in Saxones Allemanos, penes quos

iure successionis quoque a patre in filios perue

nit, usque ad tempora trium Othonum , qu rum postremus ueneno dato a Romanis,h mae mortuus est. Qua rone Gregorius 1 .nati

ne saxo,qui pulson Othonae antipappa Ioanne I pdicto, restitutus in sedem ei at,ut impetij dignitas

co iam.

252쪽

Syntagmatis Iuris Universi. Pars II.

communicatio dignitatum per vices, viderut

et sq

gignitas apud Germanos suos maneret, syn do congregata sanctionem tulit de imperat te deligendo, quae usque in hodiernum diem obseritatur, anno sis ' electoribus Germanis constitutis . h Post quorum electionem triplex diadema, seu tres coronas suscipit, prima

Aqui rani in Coloniensi diocesi: s ndam, in Modiei ense ciuitate a Mediolanensi archiepiscopo: postremam Romae a summo pontifi

ce .c

De Populo. Cap. III.

1 Publicum quid. a Populus quid. Collegio constat per sis. eod. Tlebs quot constat personis Od. Turba quot constat personis. Gent oe gentiles cui coe unde.GL 3 Populus diuisus d Romulo Ordine, d utare, o modo.

I Deniseralia quibus constet. 5 Democratia quid, finis . γ Gruum mperiumn reciprocum.

Vod populi est, recte publicum dici luciqu si populicum. M Et publica, quae sunt populi, potissimum qu sunt populi Romani proprie:

aliorum autem, pet similitudinem. ' Populus dicitur multitudinis coetus, ratione communis iuris, S utilitatis unitus: ut definisse Cicet onein libro de republica, cuius pars interijt, testatur D. Augustiniri. Duo uel tres faciunt regregationem,& collegium, s quod per unum ictinetur Decem laciunt populum,& plebem: turbam,quindecim, Gem quoque pro populo accipitur: quamuis alio modo geris, S g nus,& gentiles a gignendo, gnati dicatur. i Diuisit Romulus populum Romanum, ordine, de dignitate. Multitudinem ordine, in tri-iais: tribuet,in curias: curias,in decurias.Dign oate lapatritios&plebeios. Postea &diuissus populus in senatotes, equites, de plebem.Et proinde ex recenti diuisione componius est populus ex patriti js seu senatoribus,equitibus,&,ιι dith plebe, 'de quibus, de de diuisione populis Lore trivio. 4 cundum ordinem iam diximus alibi. r Romulus permisit tria populo: Magistratus creare: ius belli inserendi:&consilium dare,&consilium dicere,iusque legis faciendae. Et in lege

iri 2

quandam continere naturalem gubernatione, quale de gruibus scribit Athalaticus rex Gothorum. es, inquit, moralem Pandam ni u rum exercere concordiam: inrer qua, nulla primitas ritu quia iniquitatis ambitus non ba r gilant visim, communi cautela sese cuBMAM. Sic honor nullus admittitur um omnia sub commiameseruantur. His etiam volatus vicaria aquai

tate is nitur inima fit prima, o quiprimatum tenuit. seposterior non recusas Ovoluntari se Mendo, i ae sunt r.

De Ministratibus in genere p. IIII. V

I MMinruruum testas viae, O rem Magi Berpopseli dictatori eod. a Magistratu diuisiti remi M. 3 Masilirius in quorum locum suffecti. Magis tuum olica persona, is potem di Iudicia in portis ciuisatum fetaris. Potestate olim populi, Imper

totia vel regia nunc, pendent magistratus eorumque potestas . - Antea non ita, quando omnia manu regia fiebant', de per se reges iudicarent, qirando ut iudicarent reges eligebantur: ut Deloces a Medis h& Saul ab Israeliii.co populo electi sunt. Et id nomen explicat: quia apud Paulum magistros de magistratus dici constat, qui magis quam exteri diligentiam Sc solicitudinem rebus, quibus praerant, debent, de a monendo & monstrando. Tum autem dici coeptus magistratus, ctam a populo magistet populi, id est, dictator erratus en, ut author Pomponius Laetus' . sicut Ee magistrum reptili, dictatorem esse explicat Ciceto, i. de ii nitas. Et Varros, M. Her equitum, quὸd summa ρο:estas huiur in equires accensos, Nin summa populi di ον , a quo is quoquener popidi appellatus. I qui, qsid minores quim hi magistri maguratur et Haebasso, Ebarus. Et vox magistratus signifieat eos, qui in pol state aliqua sunt constituti, ut Cicero ait . s M- detis igitur hanc esse magistratus uim ut prosit se scribasque recta oetistitia,'connivm timet leo bus. Ut enim magistratus seges ta populo prinsunt magistratus:uereque dici poten magiAratum esse egem loque nrlegmatitem esse multim magismum. Aliquado etiam magistratus,pro po

straturun udicia populi. iussa uetita cum sciscentur: a testate ipsa seu ossieto accipitur. Distinctiones optimatibus uota plebi liberasunto. Pulsis tamen horto magistratuum hie non ponemus, nec mregibus populus omnem potestatem sibi usurpauit, eamque per certa tempora, de circumscripte exercendam optimatibus, consulibus, senatui,&alijs magistratibus. ducibus c5eesst.Postea tutiam transtulit in principem. De 3 mocratia definitur duobus extremis , potestate summa populi,ac libertate. Et libertas illa, ut liberum si quodcunque uelis aequum face re, ut scribit Aristoteles. Finis mipulatis administrationis libertas:quae conustit, ut per vices imperent ac pareant,& iustum populare quum habeant secundum numerum,non secudum dignitatem Et accidat, ut quicquid multi., hier. Mu udost merit, id ratum iustumve necessario dide hae Mino. 6 eatur.η Democratia populi respublica dicitur, quae eo diuturni ot fuit, quo magis leges com seruauit, de duxit optimas, ut de democratia , Atheniensium ait Pausanias. In democratia

tic. s.

lia quae ad singulorum pertinent authoritate, de iurisdictionem, uel potestatem: quia de his in persecta iudiciorum enucleatione, in depersonis sermo fiet, agetur. Et is satis arbitror me dixisse, in praeludiis optimi Iurisconsulti I terim stiendum magistratus proprie sussectas esse in locum populia: ptincipis,ues aliorum, qui per se potestatem quam habent,uel exercere nolunt, uel non possunt: non enim omnia per nos ipses exequi possumus, semper& ubiusue Et proinde magistratibus opus truit,qui rasilijs sus, atq; specie ipsa, dignitatem respuia sustinerent: eamq; ut ait Iustinianus quoque,4 sibi commissam per partes gubernarent. sicuti enim principes, sic & isti uicarij eorum publicam euiam sulcipiunt, nomine principum, non suo.unde de publicae persenae diretur. Et psincipes ciuitatis a Modestino. Et authom

253쪽

inemptui cim. ut olim p .ll,leserunt. Ius. mpublicum di in sicerdotibus, sicinningi stratibus . quod ad statum rei Ronianae, id est,

reipudipet tinati h sicuri etiam principes tessi publi atum habent potestinent,sic de istius

gum concesseriant executionem de conseria

tionem' voti de pro anima, legibus sunt m ovatus: alioquin enim parum est iura in ciuitate esse, tusi siue,qui ad effectum e dedit eanti Iesit eo horum potestas siue iurisdictio, dicit ut de publico intri austu cum nece litate iurisdicendi reum imperio saepe, &cum maiestate Impetij. Omnibusque horum copi patere de u de ideo Deus iussit Mosi, in portu ciuitatum fitti iudici si dicens: dicer o magi Hratai conflauet in o bur portis sipos dominiuded ris per singilati trabius mdum in IIo mcta nec masteram partem amos propheta, ' oste mali , luturi bono, Et rem parra tui eis m, si forte referreatur domuuus, ιgituranquit Cicero, ' proprium mamus magistratus intelligerese gerere perso a ciuiraris,deberisue eius dignitatem o dccussi eres are seges,

tu' Osir e, O fidei suae commissa meminisse.

Diximus iam alibi de iudicum .&magistratusi decore, de quae in illis requitant ut in motum prauitate,religione,& sapientia. Et ideirco ab

stinebo a tractatione, de suriciet indicasse, ubi

ea explicuerimus.

De persenarum priuatam uitam agentium generibus. Cap. V.

et Indorum miltitudinis dissinino in quot speciei

hominum sapiemum apud Indos mi ur.ead Agricolari securitas apud Indos. eod.

diuisonem ei uitarum primus it se uenit, de ptimus aggressus est alia quid dicere de optimo ciuitatis tam . Conitititit ciuitatem multitudine decem millium,in tres diuisam partes Faciebat unam partem artifices,alteram agricolas,tertiam proa Aristo eicit 2 pulsatores belli atque arma tenentes. ' Apud Indos septem potirimum genera hominum.'

Primum locum sophistae habebant, seu sapien

tes, quibus nulla operis necessitas inanista, quam ut suis diis pio salute communi saerimesa si erent: diuinarent de temporibus anni, aut si quae publica ealamitas immineret Secundum genus erat agricolarum , qui neque bella curant,nec arma habent, nec tempore belli infestantur etiam ab inimicis. Tettium eorum,

Liber XVIII. ass

ν σι,δcca. sit pastaresarmet iij. bubulei. Et isti neq; urbes, neque pMos inhabitat: sed in montibus degunti tridulum ex armentis de pecore dunt, auesque de agrestes seras uenantur, initium genus, τι τε μενέ, , id est, opificum de negotiatorum genus, qui ex artificibus tributa petatuebant u genere etiam dc nautae continentur. Ruintum genus eorum, qui πολιαι- , id est. milites dicuna tutinui se uia bellis deserui ei ant. Sextum se nus iaciebant οι ii σκω ι καλια inieι,episcopi,dicti . rei ἐς ' τὰ γοί - , τὰ τε τῶν χωρον.

τό-- ε, a. ii quid in urbibus,quid in agris agatis inquinant,ea lite regibus,si per reges gubernemuriaut magistratibus, si liberaesiit eicit tes enunciat. Septimum genus, est hominum Indicorum, eorum qui de rebus ad publicum pertinentibus consultat 1idque uel cum rege. 4 uel per urbes, quaeliberae imperium tenent. In iure considerauimus quoque istas persenatum diminiones propter diuersa illarum priuil gia,Se naturam. Itaque Indorum sequuti partitionem, de sapientibus siue philosephis erit prima persisnarum notio,& de iis,qui eo tendunt. per gradustae omnibus enim agit iurisconsultus, qui scientiam aliquam uel attem profitentur. sed una diuisione generali, omnium haespersonatum nomenclaturas complectemur,ut memoriae tenacius, quae proxime explicandas sunt inhaereant. Igitur ratione scientiae dec gestionis, diuidimus persenas: in eas quae habent comitionem aut scientiam, uel infusam, seu intellectualem uel speculativam, uel pta meam. Infusam habent prophetae, de diuini. Specula tuarum scientiarum scij, uel habent realium,uel rationalium cognitionem.Qui r alium habent scientiam, dicuntur uel math marici uel Hysici, uel metantini Mathematici in quadruplici sunt dinerentia, nempe rithmetici,geometret, musici,astrologi,uel astronomi. Specula tuarum rationalium personae. sunt grammatici. dialectici, thetores, pom hi

storiographiduris i sulti Priatic scientis par

ticipes in activa sunt, qui gerunt honores de munera ciuilia, illi qui oeconomi dicuntur. Et

oui mores regunt, inspiciunt, de corrigunt,censores 'quoriam nomenclaturae uariae sunt.De honotibus de censeribus,ut de alijs magistratibiis Deo saliete,in iudiciorum perscinii Vetur. De 6 munerum administratoribus paulo insta. Ad praeticam scientiam seu iactivam pertinen e lites, de quibus in re militari.Artifice agi colae, pastores,armentarij,bubulci, suarii, de quibus mox, uenatores, piscatores, aucupes,de quibus diximus alibi ' Nautae,negotiatores, pr polae , mercatores, insutoresque deci Fabii lia gnarii,serrari j, metalla ij, monetarii, archit

,,figuli, aurifices Medici, chirurgi, obstetria cessiatraleptici. Mechanici alii, picitates, baphici,sculptor' celatores, statua iij, plastici,scriptae, pistores, de

huiusmodi, Hallone textores, sartores,dec. Itenulites,qui in mul

tiplici diis,

De pro

254쪽

zs 6 Syntagma in Iuris uniuersi. ' Pita II.

meritum,alijs non sibi innitituretracto eloquio, dum Deus dicit non nosse iomnes, qui dicunt se prophetasse in nomine eius, de , se reiUt, ut omarios iniquitatis. Prophetat sit Balaam, quamiis impiissim de Saul persecutor prophetae, &Caiphas m Phe vir,cum esset pontifex, bd expediebat unum hominem mori pio populo, ne tota gesperiret. Et plures alii, quota ore spiritus timebis,ut instrumeto usus est. Etenisti prophetis donum stratiae est. Annotaui miri&plures vates uindicos inter gentiles, non suo quide merito, sed ad eos si maelitii adhuc p Μtio ore e uincenda.Sunt Sibyllina oracula veridiea,si is men ea non sint alicuius millieris quae Deum non nouerit,admiranda. opinor enim Erythiarea saltem eam,cuitu nobis residua sunt excussa stragmenta & responsa, Deum netum noui se: Etenim in eius oraculis legimus,eam septo steti uxorem unius filiorum Noaehi,iactatamque undis in area, ut quae intra esset una eum leuim S glossis. ' Atque se Dei iussu, oracula litetis mandasse testatur,liis uerbis'

Immitatis μα- ,γοmm obstritat, querne iussis

Amramine uobis rementibiu perearis. 7 Aimitivxscribit Clemem Alexandrinii 'Delpitis in cuti ostendi pom.quandam, supra' quam dicti it sedit serti asibylla, quae Helicone uenerat, educata a Musis, cum esset filia Lamiae Sidoniae. Sidonius autem dicit in ueti bus, ne mortuam quidem a diuinandi arte sis asse Sibyllam,& id quidem,suod ex ea in a' rem recessit post obitum id , quod inserit, Ophistae,id est, sapientes apud ii ' 8 bus diuinat Saugitivis. Ex eo aute quod muta dicebantur, qui sutura uatica tum est in terram corpore, exorta ut consem nabantur,quae ad reipublαα ut, neum est herbam, quam,cum ea bestiae quae lititem pertinebant, ut di imo eo loco essent eomassent,seribit pei sectam sum Attio. Et ut Teientius ait, Ihuc GIVer tuti cognitione pet exta hominibus significas re,non quod ante pedes modo G, sitire, sed etiam se: eius autem animam existiniat esse iaciem, a illa, afutura ui prospicere. Et misu i s M apparet in Lunaa enumero Sibyllarum, sunt olim, qui postea philosophi: xerum enim non est quod post tot allorum liores replea

in prophetis & divinis.

s Prophetarum minoinpi bomines uere. 6 sibitina oracula curassimi. et Sis Ea mortua assime disinae in Isti tis tu iis apparem I trier.

bant.

a J D oriunii is prophetiae Agerentia

consideratione attentiora,rebus saturis proi cebam. Verum ista cautio futuro ra, ex cauis naturalibus facta,proprie non pertinet ad pro sessiunem,uel diuinatione, sed ad prudelia, S: a &istrolo . Propheta: nome, sumpto late uin bulo,& eum qui tatura praedicit , de esi qui saeta scripturaru diuinarii mysteria interpretatur abdita, retinet. - Genus prophetiae uniuersu tripliciter diuiditur,in latam, piaeses, Δ praeteritu.Et Mosis est ptophetiadu nattat de creatione Adami,de de teporibus repetitis ab origineaum et prophetia est eius, quod est occuli si inuenturat du D.Petras taxia Anani & gaphitae detexit. Sed magis proprie prophetia, quae A euentura longe pronaciat.' Prophetarum alij boni,&prophetia illossi vera: alii mali, de pt phetia ueta: alij pseudoprophetaeae prophetia uel usurpata diuinati insilia. Veri prophetae, sint de boni a Deo, ad id munus electi, qualis

Elias,Heli saetis, Enoe,Esaias achai H Hiere cico ueorum comulum. as,A: alijsimiles,nui omni Iem resere sue Io σα ,deos,&- consilium. Conseiuabantur iiii populo Dei, usque ad Aggaeum, Zacha- autem Romae summa cum ueneratione libri

ria. α Malachiam,quibus mortuis celsauit prophetia in Israel, anno a creatione mcdi 3 o ut scribsit Hebrii in suis Chronicis,'Prophetarunt alii homines, quavis improbi essient,&

habent aliqui mali spiritu in prophetiae sed no

chartas illorum etentio opera prostant mula Fetunt ad Tarquinium Prisciun, vel, ut a

dii uolsit, Tarquinium superbum, unam sibyl larum,oraculorum libros detulisse sectau aliquos nouem, setadum alios ues,& pro eis trecentos Philippaeos postulasse. regemq; aspe natum preti j magnitudinem mulieris iras . niam deti siste: illa autem conspectu regis tres .cta nouem,uel secundum alios unum ex tribus combussiste, ac pro reliquis idem pretium p . stulasse, Tarquinia multo magis insanire miniscita tamen denuo uibus alis exustis,uel secundu alias altero,in eodem pretio perseuerasse, motumq; sui e regem, ac uecentis aurei remisseaestis Plinius, DionysHalicat. Solinus, Gellius, Seruius, Suidas, qui de Sibylke nomen dicit esse,id est, dictionem Romanam significatem Prophetam seu uatem. Est&Sibylla, si dicas deorum consilium. Vt Eoles dicebant

de sibylla re

Sibyllini, qui magnis in negoti sconsulebat tur:ueluti quando contra Volicos bello moto, Romae laboratum est uictus inopia,ta magnus metus fuit ne in totum desceret, terra si ctus negante. Sub Claudiano quoque, quo rex sui

255쪽

a naulo pote Marcomani eundia uastabant. Subca-

22 ita lieno, pro pestilentia sedanda. h Et saepissimε

ν ii quoque temporibus. Dignum tamen no-

α' ''' i iis est Christianos nunquam his fidem adhibuisse.quod colligo ex Vopisci uel bis dicentis ad senatum, eum esset controuersia de inspici dis libris sibyllinis, Aurelianum scripsisse:MLω, patres sancti, uos lodia de aperiendis Si irruvii dubet e libris, proinde si in cis a mi

ecclesia, nos ιntemplo deorum omnium tractar e masti . v iis i sed nec per udas Sibyllas aliquando pe ra misit uerum praedici Deus, sed etiam per alios. Sie Larginus Proeulus praedixit in Germama Domitiani diem, quo excessit E uita Mac causa

Romam mi illas, tiamnatus capite, tamen ex cu ne remorata, Domitianus eo interi jt die,

di absolutus a Nerita imperii sitecessore, rus stertia dono accepit. Alius qui Domitiano de - uitam S genus mortis praedixit,& eum liniam dum a canibus , quod accidit. Nam cum rogo urendus esset, imbre ignis extimaus est: ubi e nra uinetiam reperientes antariint. Item Apollonius Tyanaeus, quo tempore abstephano taberio occidebatur , cum in prircelsum atque ditum ascendisset conuocata magna populi turba ,sute Ephesi esset, siue alibi dixit. . . erae Sirpiane, percute homicidam infr, i, capraedixit Macrinum praelectum Pr orio An

I imperaturo quod accidit. Oenone,Cebimus

Hu fim. Hi uxor prima Alexandri filii Priami inlex illo proixit,laturum eum rapturum Helenam ex Europa c bellum sus patri inducturum, de quod ipse in bello eiset sauciandus δε a nemines an Idus. Erat enim numine correpta L& suturaenunciabat. f Quum etiam idem Alexander raptor Helenae, in Graeciam transire decrevisset, Helenus uaticinali coepit Graios uenti ros, Ilium eum suto Irarentes & statro Eostili manu interituros. si Alexaudet sibi ex Graeeia uxorem adduxisset. Idipsum de Cassandra uati cinata: Chalcas in exexcitu Graecorum uates fututorsi eximius' Omitto recensere reliquos, qui in hae diuinationis arte floruerunt, des peueta, sepius tamen mendacia protulerunt: utpote potius dictante diabolo, quam spiritu, sancto loquuti. Quemadmodum illi pseudo prophetae, qui diuinationes suas proserentes dico. bant Haec dixis Dominiu,cum tamen non fuisset in locutus Dominus, nec missiliet eos. Plut lediuinatione de speciebus eius de poena eii huλ -ςr i ib. Is alibi diximus,quae suo loco uideto. Disterem

i:a ti, insignit inter diuinationem, & prophetia,

quam Misere Dchrysostomus, est quia uates gentilium , qui responsaranebant &Oracula,nini in quidem dicebat,meorum autem quae discebant, ni bit sciebantSed non ita tacit spititiis sanctus,sed permittit ut cor cognoscat qus diisi cuntur. Et Hermas discipulus D.Pauli aposto

tus -- ,sime nequitia, sine desiduis Mino usseMi, homine omissesam humiliorem: non sempero bas, nec delingiduloqvitur, irae luiu, sed eum Deus mur. Spiritus autem terrestris σfatuus, --:qui rann habet, primam Milt carbactam, cli impratas nobis suis, is desiciis, in Mimptatibus multis, oe mercedan accipis G --nis.

De Philosephis. Cap. VII.

Sutilia nomen rando in desuetudo abiit,

barus.Dem 7.σ3. ' melle taminum, re' expolia. 9 Aristoteli, σArisvitacuph H inimicus canicallus. io Thilosophi cur a meritas non σωμαii Moracli exis emissum non debent, Modiant Nasicam uel medicino. Hilosephus novi habet composse tum, ut sit is qui amans est & stia diosi,s sapientiae. Et hoc nomenta . sibi primsi imposuisse serant Pythagoram, reiecto nomine sephisiatum uel sapientum,ueluti arrogantiae pleno. Post quem, sapientia: Qui eum secuti iunt professores, idipsi in sibi usurparunt Et paulatim sephistae ii meo quod erat amplissimae antiquitus dignibrati dedecori quodammodo esse coepit:honos que paulatim interijt, postquam Prothagoras Prodicus, de Gorgias auditoribus sapientiam, uel philosephiam uendideriint, ut ait Themisestius: atque qui uel qui stus,uel ostentationis causa pbilosophatentiat, postea dicti sunt sta. phisi t Philosophia, incognitio omnium ptimarum retum M in his exercitatio. 'Phili sisphia, ut ait Ciceto, in tres partes distii buta est,in naturae obscuritatem, in disserendi subtialitatem, in uitam atque mores.' Sic Zeno primus Cittieus, libro de oratione, de Chrysidius in primo etiam de oratione,& primo Phylic tum Apollodorus de Ephillus, Eudromus, Diogenes Babylonius, de Possydonius, tripartitameite dicunt philosephiae ratione Aliam quippe physicen, ethicen aliam, tertiam logicen dies. Has utib paries, Appollodorus locos vocat, Chrysippus uetb 5c Eudromus species, alij

nera. Enimuero philosophiam animanti similem dicunt ossibus ae neruis logicen carnibus, ethicen anima' phi sicen conserentes. siue rursus ovo:esse quippe superficiem logiam, sequetia ethicen,intima de penitus abstrusa physice. Ordo autem harum uatius . Quidam primam logicen , secundam physicen, tertiam obicen statuunt, ut Zeno Chrysippus A abi: quidam alij mutant ordinem leates sex philosophiae paries at dialecticam, ratoriam, talem,ciuilem, naturalemalleologici. Polliant ista

lib. t. ear.

256쪽

et 18 Syntagmatis Iuris Univers. Pars II.

membra ad tria reserti sit periora , a radi ex diui sione antiqua Hebraotum filixit, in monet Eusebius, ct inde etiam hausi se Platonem. Qui primus tres illas species philosbphia coni im-xit,cum antea separatim circa illas aliqui philolbpharemur noli in omnibus. h Primum Nnim philos phia in physica erat contemplatione. Huic adiacit postea sociares ethicen. & Plato postea utrisque logicen:&laceiam philosophiam conii uixit. Coluerunt tantum disseten. di talionem Gorgias de Euthyde inus , Zeno, de omnes Eleatici qui dialecticat illi dueriint. 15 non ad moles et ivatos instituendos se conuerseiit,ut & Eutypnro,Philebus & Crito,& septem sapientesa halere excepio: Alii ad publicos, ad res publicas ct leges sol mandas ut Plato: alii ad res naturales indagandas, ut Timaeus. Thales, de eius discipuli: His ad με τὰ τα φυσικα, ut Parmenides, sophista,Platonici. Vnitier saporto philosophia in actione de contemplatione uersatur: proinde dilae eius mini partes, harum altera aditu altera cotempla uua dici potest.Aetiua ad asendam uitam,id est, ad mores instituendos. Pettinet: cometriplativa, ad conspiciendas naturae causas. syncetissimam v titatem. sociatodia actiua Pyi fiagoras, in cotemplativa excelluisse creditur: Plato utram

que perfecit. Et ideo insectatur Meos, qui tamulatili de inani philosoehia detinentur toto uisis tempore, qiu sophismatis de dialecticis gryphis uitae degendae necessitium tempus repi nunt,& senricistin illis. In quos etiam Archillenius saepe inuehitur. Diuus Paulus de de ea loquitur, uid te, iuquit, nequis uos decipiat per o Uum Veta philosophia,ad moracon sitionem derectam institi itionein pertianet. Quia uit tum omnia disciplina est,quae

sue in publicis simul Se priuatis nemiris excel

lit ciuitates dc rempubi si nihil prohibeat, co- stanter de sociiter de retite administrat. Qirare

vlpianus tu fisconsultos, qui in nodis controuersiarum decidendis uersantur, ueram tradit

profiteri philosephiam. s Afranius poeta uotam sapiet iam opinatus est, este filiam usus de

memoriar : utqtu sapiens retum humanarum

esse uelit, non libris selis, nee disciplinis rhetoricis cpus ei st, sed oportere eum uersati sumque, exercetique in rebus comminus noscendis, periclitandi Que, omniaque a de euenta

fit miter memini Ile. versus Asiani j recitat A lui Gellius, hos, ulla me gemui es peperit memoria.

e Mi me uocant Grais ιυ sapientiam.

Et Macedo philosophus, cuius de meminit Gellius, nihil fieri posse indignius de intolera tius dicebat,quam quia homines ignaui ae deside operti baibade pallio, res de emolumeta philosephiae in linguae itoborumque artes eduraterent: de uitis facundissimE accusarent, intercuribus ipsi uiti s madentes. Atque ideo Iuuenam, Vstra satironiatas uere timcnu, σῖ- tim Occeani , preties allauid de moribus aud MLM Cmuos simulant,qBacchanalia un t. Improbant hanc sephistarum garrulitatem iura pontificia. ν Nam uia ad cognitionem suit puus,do tandem Dei, philosisphia uera est: tui autem argut ijs utitur δε uita abutitur in uerborum pugnis , contentionibus, aberrat a se

ro re uia, quam philosophia perquitit de sequitur de contra ipsisti mr philosephiam philos

phia abutit ut .Qui enun se planὰμ Deum eo. snouerit, non inutilem se putabit re perperam uel sibi sui creatum, i do proximis ac patrix,& omnibus,si quid de illis prodesse possit. N que philosophi in dico, qui sapientiam amat nisi ipse quoque sapiat: aliter enim N aliquan

do impia lationes, ci similes, philosi hi die

rentur, qui uelint nolim auia iit sapientiam.

1 qua pulchra per se de amabilis est. Cum t men ipsi nee sapiant, nec sapere studeant. Grunt de isti personati philosc rhi, qui muti de paralytici intra priuatos parietes latent, sibi de alijs inutiles, Tondus iners terrae, fietes cresumere nati. Vel celiEintalicis ingenii habendi sunt, qui per ea tempora, quibus alis in philosophia muta prosecet int,vel proficere possunt, nihil sedidicisse, nec per totam uitam prostentur, quod possit usui respii blic elleSatius suillet illos addici glaebet uel alio corporali mancipatos fuisse uiticio, quo sibi, S alijs potitissent utiles esse.

Scio tamen postremis temporibus, philos, phoseos tantum dictos este, qui speculationi telum o sbphisticis inuolucris inreti, sta communi hominum uita separarunt, de spontanea Paupertatem elegerunt, saltem diuitias comitemnebant. Et aliquando philoisphantium horum turbae de coetus odio Guntremi' blicam administrantibus :qubd otiosis deci mationibus,cum praxim non nossent scienti rum quas profitebantur, seditiones di tumultus concitarennputabant enim qui boni erant, inter illos tam facile tempti blicam poste componi de emendari, ut erat illis iacit Ede republica optimE constituenda disputare de opinari,reueta ignari non tam iaci se saeia dc actus prisci,ae uocessor in iur a lingua , de leges antiquas,

etsi non omnino utiles, meliores tamen eue nouis, quae reipublicae faciem immutaret, ut alibi

docuimus. Erant de alij inter illos suptibi subpalliolo de larua plutosophica, qui dum opis

Dionem sapientiae prater alios sibi arrogabat, de contradicendi studio, ut sua firmarem,to 6 centur, omnia perturbabant. Et proinde in ea regione Italiae, quae tunc magna Graecia appellanatur coetus Pythagolicoriim ob clandestianam cuniurationem concrematus suit,masnareium publicarum mutatione facta , utpote principibus ciuitatis cuiusque temeia inters

ait Polybius. Plato iussus uenundati a Dionysio tyranno Syracusano. Epicurei ma senatusconsulto sum exacti. Et Messeni jan

Archadia, eos, qui eodem quas praeseri pasti

essent, expuleruiit. Quos de pestes adolescen tum eis edicerem, de philosophice labe mi primere, propter mollitiem de impietat Iositaque ante solis occasum atro Messenio excedere iusserunt: ijsque pulsis ruina lustrari, a staeodotibus, a Tinuesus se enim a gerendis honoribus suos magistratus appellati, totam urbem purgati, tanquam a sordibus d sentina quadam liberam. Ferunt dea Lyctiis in Creta ex Epicureis eo profectos pulsos esse,legemq;

populi sermone scriptam, qua est ni nata: s pientia ac degeneris de turpis inlidiores de dijs

inuis Lyctio pelleremur. Quod ii quis eb pet

udaciam uenisset coepta lege, ni in catasta uinctum iuxta curiam dies uiginti nudu melle de lacte persundi, ut ab apibus de muscis in summaretur in totum:quibus exactis, si sere

stes esset, adhue muliebri ueste iii dure , de saxorta ciritali

in L sed di

257쪽

l professio. . . de

Liber XVIII. et su

dis egemus. Geometrae a terrae mensura dicti sunt, & ag timensores:qui tamen a tutelis non excusantur, nisi a principe curam atte illaesentem suscepti int.

De Physicis, & Metaphysicis.

Caput IX.

. Hysici dicuntur qui rerum naturas

considerant, ct inquirunt: quom

i do autem illud fiat,&de Physica a fatis abundὰ diximus lib. tr. Syntaxe. n. Physici,olim philosephi nomine dicti sunt,& de philosephis iam dictum est. Iis continent ut & metaphysici, qui altiora, & abstracta contemplantur, de quibus diximus lib. io. Syntaxe n. Quotum etiam nomine&cont nentur Theologi , qui areana de diuina petu ctant mysteria, & de rebus ova naturalem inruistionem excedunt: de quibus de egimus in acramentis, de in rebiis sacris, de lib. . Syntinaeian. Et agitur in titulis, De summa trinitate,

de s de catholica, in utroque iure, ciuili & pontificio, dc diuino. Et de sacrosanctis ecclesis,de episcopis de clericis , de quorum etiam nos ot-dinibus &ois ijs , de sacerdoti se, diximus propith locis. Physeae appellatione iuris pontifi-eij authotes de comprehendunt medicinam, quam& ptohibem religionem dc claustrum professis.

De personis uacantibus speculativis rationalibus scientius. Cap. X.

De Mathematicis. Cap. VIII. Sciemiis Incula in rariora assin im

De Personis.

praeeipitari iusterunt. ut author suidas. ' Qu modo autem mathematici, alij que diuini ei cti sat Roma, duit ut dilineriminibus de his agimus. Philosophos qui rebus innovandis studerent, deuitandos suadet Agrippa Octauia-ῖ no. Vespasiatius philolbphos omnes ob ni miam dicendi libertatem, Stoicos, dc Cynicos urbe expulit, praeter Musbnium de Demetrisi,& Hostilium in insulas relegauit. Plures tempore Domitiani occisi, qu studio philos s Phiae operam darent. Φ Antoninus Caracallus, philosophos,qui sunt Aristotelici nominati ia lmagno odio est prosequiitus, ut uoluerit libros Ariitotelis comburete, atque Aristotelicis sodalitates, & caetera commoda quae habebant in Alexandria sustulerit , criminatus eos, qvbd Aristoteles causa mortis Alexandri uisus es- Io set. Imperatot Valens patui iacit philos phos imo contra eos contorquet philosophis,

nee admittit eam ad excusationem munerum

persen alium. Turpe erum, inquit Ras patria functiones ferre non m R, qui etiam fortunae se ferte profitetur. Minus etiam admittitur in illis philosephis patrimonialium munerum excepti indum patrimonia habent, imo de philosophia illos conserte debere arguit, cum contra piosessionem bona possideant. . Et ex substantia maxim manifestum sit, eos non esse

philosophos, sed potius philosophos uelle ui

deri, ut eo praetexta ait mur . sunt tamen oui ueram philosephiam authotitate publica a Ii cem,a munerioυs immunes., in concilio Tu

ronensi prohibitum fuit religiosis professis uo

tum regularis uiue, monasterium exire ad a

diendam Ili discam uel medicinam sub prae

textu consulendi languentium fratrum corpori biis. Poena transgressoribus imposita, quod de firmauit Honorius a. sum. poni.

Vgustus Imperator, Mathematiacos,Geometras,de architems qui diuisiones partium omnium, incilionesque teruant,mensurisque Hruntur, ad par stud uni discendi de docendi I ge compellit,immunitateque donat. Arithmetici qui numerandi artem tenent, Se docent, in iure probantur,utpote reipublicae, uel negotiis eius necessarii. Horima nomine continen tur,numerarii, qui postea a Iustiniano tabul iij dicti sunt.' Et ealculatores, qui ad calculum numerant, qui prosessorum etiam immunitate donantur. Numeratum olim & nunc calculis,id est, lapillis,nemo dubitat:undedi prostat titulus. De errore calculi, scilicet in non noceat, sed retractetur .e Et indicat Persius. Hunc, Macrine, diem numera ruebore illa. Qui tibi labentes apponit candidus annos. Musici , qui dicantur & de eorum diuersan menclatura, ex his quae de musica diximus, lib. I I 2. Syntaxe, n c. 3. .la sequentibus collige. De Geometria δε partibus eius,diximus li. 1 3. syntaxe, n. De Astrologia,autem lib. 8.Geometriae artem discete xique exercere, publice interet . Ars autem mathematica uana,diuinatio uid licet,omnino interdicta est. Mensuratione terrae,infinibus regundi de terminis describen-Nfetiores ordine persenae,quae speculatiuis tantum rationalibus uacant,& necessariae tamen, ut bass& sundamentum aliarum, sunt primum Grammatici, qui litteris cognoscendis,coniungendis,& proferendis, de in componendo sermone studium adhibent, de quotum arte pauca nostractauimus lib. I 6.Syntaxetin.

Grammaticos sequuntur Dialectici seu sephi, :Rhetores seu oratores. Qui quadosunt probati & recepti ab ordine eluit ad erudiendam iuuentute, ijsdem studijs publice, consequuntur,ut omnium liberalium studiorum professores,immunitatem de uacatione a muneribus: scilicet si ex numero eorum proselibrum sant, qui uacationem habent, non aliter. Qui t men pueros primas literas docent, ut arbitror in hune ordinem non allecti publicum immunitatem a ciuilibus muneribus non habent. Sed nec cui eorum, id quod supra uires sit indicatur,adprssidis religionem pertinet:siue in ciuitatibus, siue in uicis primas literas magistri doceat. Poetae hoe pciuilegi inaut ulla immunitatis praerogatiua non iuuantur: nec calcolatotes, ut diximus. De poetica uidebis explic tionem, lib. t nostrarum Syntax n, de de historia,& histoliographis, lib. et R et a De

tino ri

258쪽

Syntagmatis Iuris Vnluers. Pars II.

. l. et de ium.

et tot

m Aelius Ioat

n is, in Antonino Catualia

De iurisconsultis. Cap. XI.

3 Misertoritimi sonsiliorum Lo Iuras ignotantia ueraci sat, ubi est copia laris constat. 5 uruco sutorum opera in omnibus Uus Alexam

Impliatori. 6 Papiniam mors.

7 Monactis laia ciuiliaeue reprolibitin. Vristonsulti aut iuris petiti,&lera doctores,eirca speculativam pri-

md in versantur,& vetam philois - - , phiam, aequi boni ciue cogniti nem: ' de eam postea utilitati putilicae, peracto legitimo studiorum curriculo, communicat. . Atque qui diu uel sati indisquisitione erant, olim responsa dabant eon lentibiis, quae pro lege habebantur,quum de quandiu cum ea authoritate respondendi tacuitas data est. Ad Iurisconsultos tirieres olim Gadibatur, a thore Cicerone, A ut non solum de omni tute ciuili , versim etiam de omni officio aut negotio res erreturan conficiendis testam elis, esit tactibus,& obligationibus adhibebatur,eorumque responsa iudices sequebantur . Audit rium idcirco habere dicebantur tuticonsulti, ut legimus de auditorio simili j Papiniani. Et adhibebant ut in consilium a magistiatibus ipsis ii iliconsulti. Reddebant portb te nsa

post longam in foro causarum exercitati nem: quo tempore oratores senectute graues, deposito causarum sotensi uiri onere, domi , quo suam etiam tum dignitatem tuetentur,

ius respondete solebant. Et ita Cicero, sub Crassi perlo ira iuris interpretationem, non si Um ad usum forensem , sed etiam ad decus de ornamentum senectutis sibi compat asse dicit. Et in solio ledentes tu ra prilem ii iris consultos respondisse idem tradit. h Et de se, Ego vero nquit, ataris potvit vacati i confidisum, cum praestitiis his recusaram, quominus more patrio sedens in suio, consulentibus responderem, sene Elatisque non inerm , Par oraque honesta fungerer munere. Paulus refert Labeonem respondiise, iuris ignorantiam non excusare eum, qui iuris consi isti copiam haberet. Alexander Seu rus imperator , negotia Ze causas prius ab scibiliorum principibus & doctissimis iurisperitis,& sibi fidelibus, quorum ptimus iac Vlpianus suit, tractari ordinarique, atque ita labi reserti uoluit. Familiaresque iuri consulti ei Deciant, Fabius , Sabinus Sabini siti, Caio , Domitius Ulpianus, AElius Gordianus Gordiani imperatoris pater, Iulius Paulus , Pomponius, Alphenus,Asricanus, Florentinus, Ma tianus, Callistratus, Hermogenes,Veii ut eiu , Tryphonius , Mesamis , Celsus, Proculus, Modestinus, serEomnes discipuli splendidissimi Papiniani, omnes iuris professores, ut author ilius Lamprydius. Qui tamen Papinianus iussu Bassiani siue Antonini Catacallae silii Seueii , perculsus fuit secim , ct a militibus occisis. simulque cum eo filius eius,& Pettonius, alij que, iubd Getae fratris partes suis .sent secuti . statutum in synodo I tirones, ne monachi ordinem regularem Prosessi claustrum exeant , legum ciuilium audiendarum causa , ripis etiam id facientibus imposita excommunicationis : ' Quia ab cim es claricis

imo etiam opprobriosum pseperitos ae M osendere /sse discipum . forensium'

De gerentibus munera ciuilia,&corum generali distincti Cap. XII.

3 Municipes qui. Muxus publicam O trixarum quid. 3 Muneium Eritium diu sis. 6 Munerum personalium diuiso, o nuis.

7 Munera patrimonialia quae, o mista. 8 Muacra Ha Orrinalia, extraordinari rebus asiar retia indicta.

9 P visores artium oneribus bosphlaram mili

tum, O angariarum immune=.

ao Munera,ev honores inqui laudisserant in quibus

conueniunt, II.

Ia Hunorumgradus, diuinctiones. Honor delatus a principe digitior caterisaeod.

Fianae aliae distinguuntiat ratione honoris uel mutieris, quod gerunt in ciuitat municipio, uel re publiea . Honor municipalis , est administratio reipublicae eum dignitatis gradu siue eum sumptu, siue sine erogatione Copus ias, Sita a munere, quod potest elles ne hono te& dignitate secernitur. Inter honores sunt magrmatus, decurionatus, rei publicae administiatio . Et munerum qu que appellatione ueniunt honores , &ita si nor munus dicitur. Sed ea ratione, qua munus pro ossicio accipit ni, non quando pro mnere munus. Nam tune, ut diximus, nonora munere disset tr& ita uerum est, quod dicitur , honorem sustinenti munus inferri non posse : de contia, munus sustinenti , hon rem deserti polle. Et videtur lex constituere honores duplices personarum,& patrina ni Orum Sunt enim tes, quae posset bribus dant dignitatem, ut conlatariis, seuda nobis lia,S: id genus alia. Munus aequivocalionem habet ad donum,& ad onus, quod cilm re mittitur , uacatio muneris dicitur, de inde in munitas, Et ad ossicium,unde S munera misellitae, id est, ossicia. Munus Martiano,quod necessario subimus , more, lege, imperiove eius, qui iubendi habet potestatem. Et ita distinguitur ab appellatione muneris , quod pro dono sumitur:cum dona sint, quae nulla neces state iuris,osseiove, sed sponte praestantur. Ita latius patet muneris appellatio, quam doni, 'quia omne donum dici munus potest , non donum omne, munus: habet citim munus Gmne causam quanda in , ob quam si, quod donum non habet . ' Honor itaque cum duinitate erit munus,&sine dignitate esse poLt. Munus secundum Varronem , quia muniendi causa imperatum, i quo ei iam munici

pes , qui una muneribus sui si deber i dicti.

v Modestinus L honorem, eod.

dum. deni exib. r. l. io. d. vaca auiane. r.

259쪽

1 L in honor ratiarii. ac ua

surdus, qui bis ron est mniic actae testa.

De Personis.

Publicum munus dicitiir, litod in administradarepubl. cum sumptu sine titulo dignimus subimus. ' Munus publicum, inquit Pomponius,est ossicium priuati hominis,ex quo commodum ad singulos uniuersbique ciues , remque eorum, imperio magistratus extraordina tio peruenit. ν Hinc & municipes illi qui aliquo loco munera, id et homela municipalia cas iunt. Privatum contra erit munus, cuius uti itas ad priuatas pertinet per senas.Est de quoddam munus publicum authoritate, de priuata utilitate: nempe quod aut horitatem habet a publica eauia, sta utilitatem singuloriim, ut singulorum , non uniuersos simul respicit,3 quale munus tutelaein curae. Hermopenes Iurisconsultiis, munera ciuilia, iii personalia, Sepatrimonialia diuidit,ut Vlpianus. - Arcadius Iuriscons. tertiam membrum addit mixto tu. 6 Perian alium de quaedam eum dignitate de honore, quaedam sine dignitate. Petibnalia munera sunt, quae animi prouisione&corporalis laboris intentione,sine aliquo gerentis det timento perpetrantur:ueluti tutela, cura, calendariis curatio, quaestura tyronum seu equorum pro- ductio Jce. Patrimonialia sunt, quaesumptibus patrimonij de damnis administrantis e pediuntur Et ex his, quaedam polletatibus iniunguntur,sive municipes snt liue non sim: qualia quae agris uel aedili ijs indicuntur 1 alia quae non nisi municipibus re incolis. Mixta sint, in quibus corporale ministerium de patris moni j onus inest. Horumque omnium munerum,quaedam ordinaria quaedam extraordin tia sent. Rursum munerum alia rebus adhaerent alia indicuntur:adhaerent praediorum collatio,iuae strati angariarum exhibitio, hospitiim si sceptio, aduersiis quae nulla priuilebas excusim. Nisi de his nominatim concess a, ueluti nominatim immunes facti fiant ab ang rijs,di hostillio militum, professores artium linio heralium i Differentiae pili res inter honores, dc munera, illita eam,quae initura nominis diauersitate: ueluti qudd ad decurionatum, nemo post quinquaginta annos uocatur inuitus, quamuis si consenserit decurionatui etia posu o. rectEgeratinon tamen munera sit bire cogatur. 2 surdus de mutus omnino excia tantur ab honoribus,' non a muneribus , scilicet patrimonialibus : nam a persimalibus excusantur ep.Vacatio muneris excusat a munete, sed non ab honore.' oenium excusat a munere quod implendum labore&corpine, non autem abii honoribus,qui pelaguntur consilio. Commune utrisque in ciuitatibus de munidipijs hon res de munera muniei j per uices,& aetates,&gradus, iure aluiquitatis distribui R deserit. Item hoc generaliter communicant inter se honores de munera, ut in utrisque consdera

di sint primum ipsi honores, ius gradus eddignitatis sint,i e munera qualia sint dehinc pe senae, quibus deserantur honores uel muneia adminiit ationes: dehinc lex, ex qua deserumtur: di sermula seu ordo a lege constitutus. In honotibus ipsis gradus sunt multi, aliique xlijs maiores de minores,& digniores. Honor squippe alij numicipales, alii te j seii ab Imperatore concessi, qui potiores in dignitate. Et qui principi digni visi sunt,multo magis in anterioribus sunt adiuuandi, ut ait Iustinianus Caec Atque princeps qui magistratum dedit, omnia necessaria censes it ei de decreui ista r Et

Liber XVIII. agi

ut se ibi: Theoderietis Gotthorum rex, sin tui Romano, non est maius metitiam, qii ani ratiam inuenisse regnantium. Nam quibus est de cunctis optimos quaerere, uidentur semper meritos elegisse. Caeterum magistra tuum & honorum delatorum a principe uel populo, olim gradus maiores & minores sui Gie apparebit latius, cum de magistratibus, α tum iurisdictione agetur.

De honoribus municipalibus,&diuersi ex illis persenarum distinctione. Cap. XIII.

Saturium ex paruo eatam de senes accisi

Honores seu σῶ quis possit subise eod.

6 Honoribus murreribus qui excusentur. Luna fac utares Minores gemitibus re sero

8 Equitum elissio ex censu, aliis ribus Minido omnis.' Decurionis consitirenescensus. Io Dos uxoris non obligarur pro decurro m 'rui. i i Honoribus fungi quis remur in loco origisus. a funera Gi quissubire, O honores cogatur eum

ia Municipes qui dica Mur. I asaremam originem qui sequatitur potiar quam patris. is Patria propria, conmunisi a. 16 Ma mim facit mumcipem. Libertus patronori sequitur oria nemo domicilium. M. is Inretitus munkipem facit. io nomicissim ubi quis habere scatur, ar. Peregrinari quid M. Ituolaciariatir quis di Πιν. Advena quis,eod.

scis uicus decrem alio bi habitans incola fit,

eod.

et a Domicilii transferendi libertas quando. 23 Domitilium in diuersis lacis quando quis Ligere

dicatur.

Domus sua in aliena ciuitare domiciliam nons est eod. 24 Domitibum abi tales miles. 23 Domicilium uxoris, s visae, B d cabist.26 Domicilium ubi habere dicatur νclegatur. 27'H-oribus σ muneribus gerredis postulatus abor ne,patria domicilio ui concedendus. 2 8 Honores munera non continuanda inter patrem, filium, alios. 29 Imnorm repti eorum qua intercedunt intersutia temo um. 3o Honores misera ordine murutipibus deferri debent.

260쪽

161 Syntagmatis Iuris Universi. Pars II.

s Gellius, lib.

Honoribus visioribus suilli, inlacritas

Honorati quomodo, quo Oretinesunt ines oscribent. Fili atri Agnitatem ad it maiorem.

i Niei honores municipales, esto do decurionum, optionum, lusi uirorum, &magistratuum municipalium, descrisorum ciuitatum, legati ivin. Et hine annotamus pio instituta tractatione,alios decuriones dici, alios duum uir , alios municipales magistratus, alios d sensores ciuitatis,alios legatos. Decurionatus,

est dignitas municipalis, de honor plebeius.

Ex cuius ordine eliguritur tantum ad duumviratus honorem, &ad alios, quibus sungi plebeii non possunt. Sitque statuit Aligustus ut ad subeunda patriae munera , dignis timi meritis di facultatibus curiales eligantur.ψDecuri nes,liiquit Pomponius, ' quidam dictor trat,ex eo quod in initio cium colonia deducerenetur, decisa pars eorum pia de creemur consili publici gratia

fuere, tribu morum sns, O selectorum, O taricum

Pister hos etiam num Longenti Mocabantur ea

mnibus selicti, ad custodiὸ scin is sUr Ilartim in comisiss, tundae o quinta decuria a caro ediceta. D infimo a ulo iudices Nestuque intelligit attici Tradunt decuriam suill e Romae classein α --dinem . decies centenis iudicibus appellatam, qui in singulis curiis sedebam. Huicque erat

decuitatio, in curias descripto ct decutiatus, incuriam adseriptus. Erant Sin palatio principis decuriones , in curia & inter senatores eius de si uti alios. r Meminit Suetonius, s exemplo ui bis Romae,decurias iudicil in colonin & municipibus ab Augusto ordinatas. Ad hunc in rim , inquit, urbe, vibunisque rebus admis iratis, Italiam duodetriginta cciloniara m n mino deductarum asses eque clauit, operabique, ac ni Aga tarptibviis, plurifauam eatroistatiam inre ac digna. tisne urbs quodammodo pro salte a va adaqua--,excogitiuo sint resisti agat m, vis de magi-II ratibus in is decuriones colaritim sua qui que colonia ferrent: o sub diem comitiorian iasignata conscribis tasu. Voeat set E semper hos consi- 6 Iima muterent, ere itaq; decuriones erunt in

lii causa delectos, limus secundus buletas,in epistolis, Meutiam bulem. Pondi' coloni, decutiones instituti sunt, exemplo rei pii blicae Romanae, ad cuius imitationem illae ii: structae sunt:de ut ait Gellius, . maiestatis de amplitudinis Pantis. Rom. istae coloniae, quasi estigies paruae simulachiaque esse quaedam uidentur. Sicque Iustinianus explicat: h .im . . t ιαν

bis tam conIEruerunt remρHuicam , ij ex Uufore rati scint , si ad imitation a regiae urbis per suguta

municipia nisi orer congregarem , er formam quandam senatoria curiae cohstituerent, per quam o pubisca tradiarentur, o omnia rectefereia, Ocidore. Populum autem Romanum indine dedignitate diuisit Romulus 'ordine, in tres Pat-tes, quas tribus uocauit: qui illis praeerant itibuni dicti.Dehine tribus ungulas in decem di uilit partes, quas curias dixit, luatum prascini cutiones. Curiae rursum in decem curias diuisae, quarumque praesecti decutiones dicti. Itaque primi ungularum decutiatum, ut scribit Varro: decutiones dicti . Et decutio a decutia Nonio Marcello: ut a centuria, centurio. Placuit autem hoc nomen decurionis pio honoribus minoribus usurpare, non babita ration numeri, sed quod in diuisiotubus sit petioribus, a Romulo in populo suerint inferiores praes G. habentes tamen sub se curam eorum qui in deeutia erant. Et proinde decuria estertur pto classe de ordine quolibet, neglecto num ro denatio, ut di apud Vegetium . . Deetitio is dicitur, qui non tantum decem , sed riiginta , duobus plaeest militibus. Et apud Cicerone, decuriones municipioru in , pro senatoribus eo tum. Sic de Plinius ' D. Huno, inquit, decurus ordinante , maior pars iud cum in aureo anulosuit: hque non equiter,sed iudicis uocabantur. Epirum nomen sub Ilebat is immis equorum publicorum , iudicum quoque non nisi quatuor fa re decuria pruno, utique singula miltia iuuciu- 3s in a sum , nondum prouisup au hoc mu ins Hratim: seruatumque in hoduram es , uequis ea nouis c-bus in his iudicat et . Et pollea, '

decuria quot et ipsae pluribus esjocta naminibus municipiis,qui adiecti sunt in ordinem ex plu

ribus idoneis ad munera & honores,de quibus' lex municipalis disponit, numero, no quidem de natio considerato,sed alio ccstituto, di: de tetminato, qui ubi plenus non est, alii in locum deficientium subleguntur: quia ex utilitate ordinis est, ordinem semper plenum habere. Ita se dum ordine quo adiecti sunt, nisi quid aliud impediat deseruntur decutionibus honores: eolque illi subire,& munera,exemplo tutorum coguntur. Et eo nomine si non subierint,ad damniim reipub. tenentur. Ordo gei Edotum etiam honorum adhibitus, facit ne promiscua iacultate, liceat prius maiore magistratum,quani minorem suscipere,neque omni aetati , nec cotinuare honores quisquam possit:yneque quia magnos honores icituuntur munera magiaa,ideo maioribus omissis, minores c,

tra ordinem acceptare quisqua possit. In personis decutionum & aliorum honorum consis deramus, ut sint huie muneri idonei, qualitate& pallimonio. Qui non Prollibentur,decuriones ei te pollum. h Minoies et 1. annis quidem decutiones esse pollum ex causa tantum,&sportulas accipiunt, uetumtamen sumagia non serunt. Salarium enim quidam accipi bant de publico decuriones.' Non postulit d

curiones creati nauicularij, creati tamen m

netibus compellunt ut sunsi. Rei: ciuntur de submoti ab ordine ob crimen ignomini sum. s Item debitores reipublicae, ex anteriori administratione reliquatarii: nisi prius solii lint, uel cauerint, seu fideiussores dederint: quia de tunc soluisse videmur. Ex alia tamen causa ut ex mutilo debitor reipulaeius honoribus tangi potest Item rei,ciuntur a nouo h

nore , criminum res sam, ante sentemtam a solutionis: tamen antiquum de possessum retinent. Caeteium sine legitimo accusatore,nemo ab honoribus arcetur. Impuberes non sunt ad honores admittendi etiam penuria personarum, nisi alia sit lex municipalis, ' de nisi, idque iato, ad tribunatum.r In adultis tamen, alii et statuitur: ' quamuis in decurionatu, de patre pio infante te obliga me, insantem declitioni ui fieti rei pontii in iit. Admittuntur tiam alioquin idonei: cuiliscunque sepostulo

nis sim, tute ciuili. Spuri j quoque idones pi bi,5 moribus, de facultatibus: liis ali, legitimi

f. demuncti

e Callistrat L

n uter P.

i. l. rescripto.

mune ib. r.

ni P. r.

q L eum filius

SEARCH

MENU NAVIGATION