장음표시 사용
101쪽
definitio si ne natura, quo pacto nomina si ne
accidentia omnia, quo pacto natura His tractatis, explicemus secundam in definitione generationis particulam , prout proposuimus. Nimanere sensibile, in generatione est ex eo, quod fuit corruptum, aliud produci, quod ad speciem diversum sit. Ut cum exsanguine, fit semen. corrupta sanguinis forma, in eadem materia, inducitur forma seminis, diversi actus specifici a sanguine. Quemadmodum enim ante corruptionem, materia suam formam scr-Vans, per quam cognoscitur, manere dicitur: ita post corruptionem, quia nosub eadem conspicitur, non manere idem sensile dicitur. Nam forma est, ad sensius nota, qua res cognoscimus, unde ea cum non est, nec res sentiri potest vel si paululum immutata, diversi modo res sentitur. Itaque diversius paulum sensus, diversum subjectum omnino non constituit ut ostendit
alteratio,&augmentatio, per quae, mittata subsecta, diversa ab iis, quae ante mutationem C runt, non evadunt sed si subjectum totum non sentiatur, ut idem, tum mutari,existimandum.
Qua de caussa aiecit ultimo in definitione ut idem subjectum in generatione enim totum sensibile mutatur ita, ut ad sensum idem subjectum, non sit, quod praecessit generationem,S quod eam consequitur.
Explicatur particula Forma adsensus notri, Diversissensus,dive
102쪽
uanquam unim generatio sesteram corruptio, formam tamen quandara i genito ser- ari, fuit in corrupto,aliqua item accidentia. Ac adaucta de tarma generationis cla- riora evadunt, postquam dc actu compositi constet An geniti actus, corrupti totum planci perimat. Quam quaestionem alia verborum forma vcstiunt quaesente an nulla forma servetur ingenito, quae fuit in corrupto Et paulo aliter sic, an ad materiam prima m generatione hi se actu resolutio fiat quare ista expendamus. De actu hic qμβr itur autem cum quaeritur, sciendum non intelligia stum generalem, qui est materia, qui generatione non perimi potest. Hic siquidem materiae extensio est, qua in omnes formas, quibus communicat, reagit sed actum quem labet forma Qualiscunque enim forma in materia, cam ad actionem disponit. Hoc probant accidentia ut in pomo ab odore dc uapore ipsum Odoramus colore distinguimus. De substatialiae autem multo minus est dubii,cum per eas accidentales percipiamus. Itaque non tantum percas materia actum habet; sed quot ex iis sint, tot actus peculiares habere,astirmare possumus. Verum, ut informis, discrimen quoddam est: ita actus inter se discrepant. Formae enim quanquam
103쪽
quanquam plures in eodem subsecto esse poscillat, utri eodem seininc, quatuor clementorum, singuinis ipsitus semmis una tamen, quae ultimo informat subsectum substantialis meretur praecipue dici quod ex fac substantia
constituatur,totiusque cxistat essentia,&denominatio reliqua autem forma sunt accciden tium, S accidentium nomina potius iis imponenda Qualitates iam elementorum seminis
sunt accidotia licet ipsius formam constituant Adde, temperaturam sanguinis, dum tranS-sormatur, majori coctione, in solidiorem, , eratis corpori utiliorem substantiam. Accidentia et in esse apparet, quod in uno subsecto impossibile sit plures esse substantias, nisi in plura sub se istum hoc dividuum it Substantia enim est quae per se subsistit. Et cum subjectum distinguitur prima consideratione in aliquid, quod materia est, In aliquid,quod forma si plures forma substantiales sint, plura quoque subiecta
praemitti oportebit,quae eas sustentare debeant.
Dicas autem, abesse S adesse non posse,ut accidentia quemadmodum asserunt ii,qui formas substantiales appellant. Responderi poterit codem modo, quo quantitas ctim non possit a substantia divelli, manet tamen accidens ita formas secundarias, licet non possint separari a subsecto, manere tamen accidentia,& subjecta,
sine iis considerari posse. Haec eadem de actibus dicenda
104쪽
proxime ex materia prima componuntur in eam proximere olvuntur. Omnes actus corrupti non solligenito.dicenda sunt, cum subjectum sorma actum
habeat: eorum unus praecipue corpus gubernat, reliqui ejus dominio subsacent. Non tamen amplius ut actus, sed ut potentiae quales erant, antequam in materia actum receperunt. Quod cognoscitur dum subjectum,pereunte suo praecipuo actu, di solvitur. Vt enim sanguis solido, seroso, glutinoso, spumoso concreicit in tem peraturam ita resoluta temperaturam spumo-suiu, serosum,glutinosum solidum dispescitur. Vt, his remotis, tandem veniatur ad materiam primam: nam in compositis ordine ad primum usque actus subalterni sui ita dicam vel mediati sese subsequuntur. Ita simplicibus, actu praecipuo sublato, ad materiam primam pervenitur. Simplicia enim, in quibus una tantum est forma proxime ex materia prima componuntur, sin eam proxime resolvuntur Mistorum autem plures sunt actus,o plures formas. tot enim sunt actus, quot formae. Itaque ii veritati parcunt, qui in composito unicum tantum esse actum volunt. Res enim ipsi ostendit genitum omnes actus corrupti non tollere sed in utroque aliquos similes reservari. Vt enim ad constituendum hominem , per sese elementa Concurrunt: ita in cadavere, ut ipsum dissulvatur Sc putrefiat,in sese clementa agunt. In composito autem, cum actus unius praecipui maneant subactus praecipui dominio quid obstat, cum
105쪽
cum adhuc maneat compositum quin licet praecipuus actus alio qui in genito cstiollatur)minus praecipui actus in eodem permaneant' In clementorum ossiciis dici potest hoc non
inepte, quatenus sunt in eodem composito diversis motibus affectori nam, ut in compositi generatione, illa materiam praeparant, ad prae cipuam formam recipiendam ita in corrupti O- ne, ut aliam sermam matcria recipiat, eandem praeord mant Ad secundam autem quaesti O uti re nem,ex dictis facile est respondere: Non om nos in qua- formas interire, sed aliquas remanere in genito, quae erant in corrupto: minus scilicet praecii Uas, quas accidentia praecipuarum, prius, possc Vocari dictum Momento enim Sc instanti gene Gon ration , rationes non fiunt, scd a prae dere oportet o unimc
alterationem calteratio autem formas secum
habet eorum, quae mixtum ingrediuntur ut elementorum, si per se primo componunt mixtum . sin vero praecesserunt plures alterationeS, plures antecesserunt simul fornace. Neque informis hoc solum contingit, sed tiam inconsequentibus formasu nempe vulgaribus accidentibus ea enim mancntibus formis corrupti, minus praecipuis, in genito etiam permanent, tanquam effectus siuarum caussarum De iis au Cossa es tem solum intelligo, quae caussas permanentes 'ccidemia incorrupto, ingenito simul habent de aliis non Hinc est, ut ea, quae in corpore pendent ab F anima,
106쪽
Saanima,sublata anima, etiam tollantur ut quae ad singulas Cusdem facultates pertinent. Quae vero ad clementa spectant, Ut qualitates secundae gravitas, leVitas, densitas, rarisas, C. quae item ad mistionem, ut compositio, ercchio, statura, figura, quae ad con notationem, Ut cicatrix, character haec nunquam in utro JUC permanere possiunt quia eorum caussi retin cntur, tam in
cadavere,quim in homine. At de simplicibus major est dissicultas haec enim solam habent
nate iis p i materiam primam, formam inquam rc sol mam S Dr vuntur: dc forma sublata ob Renerationem ad resolountur nudam lateriam per Venitur. 5ed composita, quae non resolvuntur generatione, in materiam
primam formas quasdam, accidentia retinent communia. Vt videre est in compositis primum inanimatis, in quibus non prima est resolutio, in materiam primam sed primum in ea, e quibus istum constat: nec tamen hic materiam primam csse negare possumus, in . . . . Omni enim composito adest, licet, formis oc-
na ct in cUlsata in animatis vero, non potest in pri-omm compo mam materiam compages resolvi post enim
fb mi, b dest Vi Ventis interitum remanet forma mistionis. Adde Sc universam corporis figuram,quae non nisi per varias adierationes permutatur. Ex his patet, quaesit forma generationis: S quomodo separata sit a forma corruptionis. C. P.
talidati stella uel ueta sessi ibus subicula aligine ibi et i uetem stincti iamento et materia tenta coa
107쪽
miformae elementorum prim equalitates, s contrariarum rationum solutio.
dicta sunt de forma generationis in-genere caussa simplicis, concrctae, alta ta sunt itaque, quomodo ea sese habeant, operaepretium est videre Sumplici autem, prius qualitates tributa 'sunt, tanquam formae scalidum, frigidum, humidum, siccum, quibus S a se invicem clementa distinguerctur, omnibus subessent actionibus. Nam qualitate pri Cap. r. Lb. mae, hoc dant elementis, ut cons ungi possint, si se cum aliis in mixto. Materia enim prima, passiva est, mut conjungatur, opus laabet agente, cum quo connecti possit Subsugantur enim mere passiva, per se, ob quam caussam fit ut caedem qualitates, in simplicibus elementis, plane dominentur, supra materiam primam. Unde Philosophus eas, materias clementorum, balitare,
quandoque Vocat:nonnunquam formas: inter rararam e
dum eorundem principia Quae, sunt hic di ustincte intelligenda, ut respectu ipsorum ele cipia quom mentorum sint formae conjunctae enim cum materia prima, elementa constituunt Materiae vero dicantur,rcspeci iam isti per eas enim,elementa connectuntur inmisto,tanquam vinculum, materiate . Principia sunt, comparatae ad elementa , antequam componantur. Quod F autem,
108쪽
Dubium. e forma, Paccidens cenon potest. Elementa in
autom, form: sint elementorum postea vinculum, quo mistum constituitur, fortasse alicui mirum videbitur idem nina estis demde forma es accidens nullo modo esse potest: proinde in his duobus geri cribus, quomodo dii
ferant, diligentius animadvertendu Elementa quidem, in isto soriam a suas, ut prius, non retinent, Vertim sub alia quadam existunt, quae proportione duarum activarum dominatium, Ac duarum passivarum subiugatarum Oritur. Et recte dicendo, nec clementa in composito a parcnt, sicut nec forma elementorum sed quiddam ex his commilitum. Itaque dicimus, per se tantum tale apparere mixtum reliqUa, quae aliqualem in eo exercent virtutem permixtiam, SI amixto sustentata adesse Mutuato scrmone, ex logica, in qua substantias appel-llamus, qua per se substent ex opposito acci- detrita, quae non per se substant, sed ab aliis, dependent Quae tamen cognominat IO, LGtan tum cris accidentibus, quae dimcnsionesta rent, attribui solet verum etiam substantiis ge-IlIinis, S propriis. Manus enim , substantia, alia i in corpore est accidens S anima, substan
tia r spectu corporis in quo est accidens di
citur. Quem quidem usum loquendi, non in 'piarum libertas, in Philosophia introduxit: ii sic Aristotelis frequens ejusdem usurpu- quam etiam observasse videtur Io Metaphy.2. illi fil
109쪽
ijs plays et ubi igni accidere ait, Ut clellaenium ricto dic W: l ti sit; nam ctim clementum est , in mixto est , '
quo sustentatur, nec per se esse, amplius vide-ti
midum, siccum, negat esse substantias sine u areth s. bio respectu mixti,pariter intclligens, in quo latcnt,&Occultantur. Nam seorsim S per se con sideratae, substantia: sunt. Quod vero qua litates, iis formae sint, apparet ex hoc tum enim solum constantiae matella prima qualitatibus: quo rualecri formam tribucre nccesse est, cum in iis, praeter haec duo, nihil aliud sit, materia autem sus cntat formam. Quare qualitates
quaestistentantur. Vera erunt forma elemento rum Ex his dicimus clementa per se esse sub xlhmi ab. stantias, in mixto vero non est, sed partes sub se subctantia stantiarum. Peric constare materia.& forma: sura(,Wram Tibin mixtos est tanquam materiam: aeorum s bria uia- qualitates seorsim formas csic elementorum: rrim
in mixto, tanquam accidentia. dictum enim prius sormas minus praecipuas, in mixto esse, ut accidentia, respectu praecipuae Itaque in mixto per magis,&minus dici. Sed ob hoc possis obj Asbscum quibusdam urgere, vera formas non di eji: reson-ci verae enim forma substantiales, perfectaeci sunt aequalitcr nec carum una, magis talis, aut
minus, alia dicitur. His autem quod respon- ' ' deatur, in promptu est per se, non intendi, velim lo remitti. Ignis enim in sua consistentia, semper
110쪽
obiec sonem secundana. Prima ratio. Lib. Acroa. Seram la
talis similiter aer, aqua, cum terra quod autem inaequalitatem habeant, id ex mixto fit, in quo, quia est contemperantia, exuberantiae remissionem, esse oportet: ut quaedam dominentur, quaedam sub augentur, idque,diversimode, secundum discrepantia mixta, ex discrepanti elementorum concursiti. Quare haec tactilis qualitas quam Vocant, magis vel minus alis cst, ob ea quae tanguntur. Quod tertio obsiciunt, ad formam substantialem, non esse motum, ut est Arist. s. Physi. o. ob id nec alterationem : qualitates autem sint termini alterationum, ad quos proportio est omnis generationis, ut stibstantiae esse non possint, bona interpretatione solvitur. Ibi enim Philosophus significat, geracrationem successive non fieri, sed sorma rerum generatarum in instanti introduci non vero, negat alterationem,aut motum formam substantialem praecedere, quod certe multoties, tum libris de ortu, cum etiam acroamaticis, s d p. asseverat ut colligi potest cx definitionc generationis, nupcro nobis eX plicata Nisi hercle, mutatio esset, ante introducta formam substantialem, essent res Omnes perpetuo tales sub ejusdem formae praetcxtu. Et unde est ista, aes ivarum, S passivarum quali atum tem perae conjunctio,ex qua mixtum sis stantiale oriture, nisi alteratio sit,s remisnoli tensae quorundam virtutis, qua mixtum in-Orediuntur.