Ab urbe condita libri

241쪽

LIBER UL CAP. a. lcrior bello gerendo fuit, quam nunc est an cum Carthaginiensi hoste in Hispania quam in Africa bellum geri aptius est facile est,

post lasos fugatosque quattuor exercitus Punicos, post tot urbes vi captas aut metu subactas in dicionem, post perdomita omniai usque ad Oceanum, tot regulos tot saevas gentes, post receptam totam Hispaniam ita ut vestigium belli nullum reliquum sit, et 1 vare mea res gestas, tam hercule, quam si victor ex Africa redierim, ea ipsa elevare, quae nunc retinendi mei causa, ut terrii bilia eadem videantur, verbis extolluntur negat aditum esse in Africam, negat ullos patere portus M. Atilium captum in Africa commemorat, tamquam M. Atilius primo accessu ad Africam ossenderit, neque recordatur illi ipsi tam infelici imperatori patuisse tamen portus Africae, et res egregias primo anno gessisse ei. quantum ad Carthaginienses duces adtinet, invictum ad ultimum

re permansisse nihil igitur me isto tu exemplo teri ueris si hoc bello, non philo, si nuper et non annis ante xxx ista clades accepta foret, qui ego minus in Asticam lm lo capto quam Sc is pionibus occisis in Hispaniam traicerem nec felicius Xanthi pum Lacedaemonium Carthagini piam me patriae meae sinerem natum esse, cresceretque mihi ex eo ipso Mucia, quod possii in is hominis unius virtute tantum momenti esse at etiam Athenie se audiendi suiu, temere in Siciliam misso domi bello traii

subiger ad deditionem. - tam hercule, 34, 32, . elevare, it Rucksicht aus e. 42.6 - redierim.

bewelse nichis: andere erade das Gegentheil. - omen derit, einen Un-

qui minus queant; ib. 5, 48:cie Att. I, 7, 4: qui magis in andere Verbindun L. 3, 39 6 nequs videre, qui albi minus liceat. annis , gl. 35, 26, b annis

mcla LXXA, 33, 44, 2. XXXX, in

I, 25 si oncederetur, etiamsi nihil referatur, isti esset; ib. b,

242쪽

a Ch. 205. LIBER XXVIII. CAP. 43. 44. 237gressi Q cur ergo, quoniam Graecas sabulas enarrare vacat, nonat

Agathoclem potius, Syracusanum regem, cum diu Siciliai unico bello ureretur, transgressum in hanc eandem Africam avertisse eo bellum, unde venerat, refers μή Sed quid ultro metum inferre hosti et ab se remoto perio cui alium in discrimen adducere quale sit, veteribus externisque exemplis admonere opus est maius praesentiusve ullum 2 exemplum esse quam Hannibal potest multum interest, alienos populere sinis an tuos uri excitidi videas; phis animi est inserenti periculum quam propulsanti ad hoc maior ignotarum rerum est 3 terror; bona malaque hostium ex propinquo, ingressus sinis, aspicias non speraverat Hannibal fore, ut tot in Italia populi ad se εdeficerent, quot defecerunt post Cannensem cladem quanto minus quicquam in Africa Carthaginiensibus firmum aut stabile sit, insidis sociis, gravibus ac superbis dominis ad hoc nos, etiam 5 deserti ab sociis, viribus nostris, milite Romano stetimus Carin

32, 11 nichi nom. e. ins Me Cic. 0r. 1, 44, 196 ta=ita sapientia fuisse putanda est; de In V. 1, b, 7. - cur ergo, iderlegende Frage. fabrila' s. 45, 19, 16. -- vaeat ais Impersonale es istZeit Musseda is vora pellen, s. Cassius in Cie Fam. 12, 13, 2 tibi vacet maeaecipere, meli vo Bieliter undSpateren gebrauehi. AgathoeL etc.,

nisse Maii Meuelai, wo Hannibal in natiencisi.

6. - plus animi, s. 21, 44, 3. ignotar. 2 l. 32, 7; ac Agr. 30: omne ignotum pro magnide eat. - non per. aues e linii das

iii id odi, die fides μ iis, 30, 30, 27 perfidia, ib. 32, 7 in

243쪽

usin xxv P. M. giniensi nihil civilis roboris est, mercede paratos milites habent,

Afros Numidasque levissima side mutandae ingenia hic modo nihil morae sit una et traiecisse me audietis et ardere bello Afris eam et molientem hinc Hannibalem ei obsideri Carthaginem laetiores et frequentiores ex Asrica expectate nuntios, quam exii-7 spania accipiebatis has mihi spes subicit fortuna populi Romani, di foederis ab hoste violati testes, Syphax et Masinissa reges, quorum ego fidei ita innitar ut bene tutus a perfidia sim multa, quae nunc ex intervallo non apparent, bellum aperiet. id est viri et ducis, non deesse fortunae praebent se et oblata casus sectere ad consilium habebo, Q. Fabi, parem, quem daS,man nibalem; sed illum ego potius traham quam ille me retineat in Sua terra cogam pugnare eum, et Carthago potius praemium

10 victoriae erit, quam semina Bruttiorum casuilla. ne quid im

eici das Polysyndeton und der

244쪽

a. m. - in P. 44. 23sieran, dum misis, dum expono exercituni in Africa, dum castra ad caruisonem Uno , res publica hic detrimenti capiat, quod tu, Q. Fabi, cum idior ista volitaret Italia Hannibal, potuistim Me hoc ride ne conrumetumuit in concius iam et paene ustae in uanii e negare posse P. Lictimam consulem, viriundo iis num, praestare, qui, ne a sacris ab tit pontifex maximus, ideo in sortem iam longinquae provinciae non it si hercules ianssilio maturius hoc, quo ego censeo, modo perficeretur bellum, tamen ad dignitalem populi Romani timamque apud reges gentesque eximas perii dat, non ad desesidendam modo haliam sed ad in enta etiam Africae arma rideri nobis animuin esse, nee hoc credi vulgarique, quod Hanniues ausus sit, neminem diis iacem Romanorum audere, et priore Punico besto, tum, cum de Sicilia ceriaretur, totiens Asmeam ab nostris exercitibusque ei classibus oppugnatam, nunc, cum de Italia cerietur, Ahicami calam esse requiescat Miquando vexata iam diu Italia, uratur 14e asteturque in vicem Africa castra Romana Putius caruiminis 5 portis immineant, quam nos iterum vallum hostium ex moembus suis videamus Africa sit reliqui belli sedes, illuc erroris gaque populatio agrorum, desectio sociorum, ceterae belli clades, quae in nos per quattuordecim annos ingruerunt, veriantur. quae ad rem publicam pertinent ei bellum, quod instat, et is

10 Italiam Pyrrhus onerosi st ad urbem venit, der Gedanke ist

245쪽

1 provincias, de quibus agitur, dixisse satis est illa longa oratio nec

ad vos pertinens sit, si, quem ad modum Q. Fabius meas res gestas in Hispania elevavit, sic ego contra gloriam eius eludere et 18 meam verbis extollere velim neutrum laciam, patres conscripsi; et, si nulla aliare, modestia certe et temperando linguae adulescens senem vicero ita et vixi et gessi res, ut tacitus ea opinione, quam Vestra sponte conceptam animis haberetis, facile contentus

essem. ι45 Minus aequis animis auditus est Scipio, quia vulgatum erat, si apud senatum non obtinuisset, ut provincia Africa sibi decer-2 neretur, ad populum extemplo laturum. Itaque Q. Fulvius, diconSul quater et censor fuerat, postulavit a consule, ut palan in senatu diceret, permitteretne patribus, ut de provinciis decernerent, Staturusque eo esset, quod censuissent, an ad populum

liber, dure si velim alari. pertinens ait, de Ari, das es euchangelien, ure Saeli sein konnte;

rem publieam, gl b, 34, 6 memoria continens ait Cie Acad. 1, b, 19 quid eonsentiens it; dei deor.

eineris edetnendo usW. 27, ,11 si ulla pietas it 1, 28, 4;31, 7, 3 sic Mil. 4, 9 si tempus ullum iserte docti machi es der sala alia, raeli tester, damsi nulla I. orguetiellen ei Vo. 22, 29 al: M nihil aliud, gratorum eris 10, 24, 13 si nihil

aliud illud eri laturum te

selbe die Mide gressis Romer

246쪽

LIBER XXVIII. c. 45.

laturus. cum Scipio respondisset, se quod e re publica esse trafacturum, tum Fulvius: non ego ignarus, quid responsurus lacturuSve Sses, quaesivi quippe cum prae te seras templare te magis quam consulere senatum, et ni provinciam tibi, quam volueris, extemplo decernamus, paratam rogationem habeas itaque ba vobis, tribit ni plebis, postulo, inquit , ut sententiam mihi ideo non dicenti, quod, etsi in meam sententiam discedat liri non sit ratum habiturus consul, auxilio sitis inde altercatio orta, cum 6 consul negaret aequum esse tribunos intercedere, quo minus suo quisque loco senator rogatus sententiam diceret tribuni ita decreverunt: si consul senatui de provinciis permittit, starim, rquod senatus censuerit, placet, nec de ea re serri ad populum patiemur si non permittit, qui de ea re sententiam recusabit d, cere, auxilio erimus consul diem ad conloquendini cum con 8

gistrate in Rechi atten Eu e langen, das de gehagi Senator

der Sena naeli dem Antra des Fulvius beselissessi, die Melie nielitan das Voltc di ingen, velit, dam erde Besellius des Senates ais sol-

das nur in Thei de sensiorendieses Bechi halte die ubrige nurbes de discessio te betheiligen

collegium s. 4, 26, 9 ib. 53 7.

247쪽

lega petit postero die permissum senatui est provinciae ita decretae alteri consuli Sicilia et xxx rostratae naves, quas C. Servilius superiore anno habuisset permissumque, ut in Africam, si id e re publica esse censeret, traiceret alter Bruttii etasellum cum Hannibale cum eo exercitu, quem L. Veturius et Q. Caecilius sortirentur inter se compararentve uter in Bruttiis duabus a legionibus, quas consul reliquisset, rem gereret, imperiumque in annum prorogaretur, cui ea provincia evenisset et ceteris praeter

mimul es praetoresque qui exercitunis provinciisque praesuturi

in or nivi in de Sirenis

miselit et haben cheint. - ροι mias. Scipio erhenni das erran-geaclitet seine Popularitat ei ne

e. 10, 16, ne seli geringe lotte, mi de re nielit nael Amea seminhonnte Waliren Sicilien lange Zeit Flotten vo 100 und meli Schissen, s. 27, 22, , geliab hat. - quem eici darnach ist, da in Verbum, vo dein der Meus abhangi, nicti seliten hann, et causgesallen: qum sutrum mallet eae duobus, qui ibi essent s. 7, 3b, l . de quoseonsules habuissent ic. 10, 8): L.

Vetur et P. caee sortirentur etc. inter se stetit sons bei comparare, s. 24, 10, 2 30 1, 2 32, 8, i, uncis auel hie dari in denhen aber Me 42 4, 2 et sor

eines Beeres ir aucti sons er-walint, s. 27, 22 4 prorogatum imperium ut Provinciam cum

dere Mellen die neue consulii eigeniti et nur de eine demelben

undiratore ruckien Pighi verm. ceteris propraetoribus proconsulibusque, qui praefuerant Mad vig praeter quisus emisules prae torragus exerestibus in mas abernu bedeuten wurde: eteris μxem citibus et provinciis praeter οι,

248쪽

a. o. 205. LIBER XXVIII. CAP. b. 243 erant, prorogata imperia. . Caecilio sorti evenit, ut cum con lisule in Bruttiis adversus Hannibalem bellum gereret. Ludi deinde Scipionis magna frequentia et favore spectan l2lium celebrati. legati Delphos ad donum ex praeda Hasdrubalis portandum missi M. Pomponius Matho a Q. Catius tulerunt coronam auream cc pondo et sintulacra spoliorum eo, pondo argenti facta.

Scipio cum, ut dilectum haberet, neque impetrasset neque iamagnopere tetmidissei, ut voluntarios ducere sibi milites liceret tenuit, et quia inpensae negaverat rei publicae suturam classem, Mut quae ab sociis darentur ad n Iabricandas naves acciperet. Etruriae primum populi pro suis quisque facultatibus consulem adiuturos polliciti Caerites frumentum sociis navalibus commea ibyraeterquam quibus aueeedebanteonsules praetoresque, qu am-

eenta de ducentum ein, 8 27,

249쪽

UBER XXVIII. CAP. Q.

a. u. 49.

lumque IIinis generis, Populonienses serrun , arquiniensesi lintea in vela, Volaterrani interamenta navium et frumentum, Arretini uu sculorum, galeas totidem, pila gaesa hastas longas, millium quinquaginta summam pari cuiusque generis numero 1 expleturos, securis rutra alces alveolos molas, quantum in xLlongas naves opus esset, tritici centum et viginti millia modium, 18 et in viaticum decurionibus remigibusque conlaturos Perusini Clusini Ruggellani abietes in fabricandas naves et frumenti mag

scuta und galeae. - secures Eum

tur humus aut eaeeiditur caespes, si1 das Letate die utra. --Olas,

250쪽

mun numerunt abiete ex publicis silvis est usus. imbriae is populi et praeter hos Nursini et Reatini et Amiternini Sabinusque omnis ager milites polliciti Marsi Paeligni Marrucinique multi

voluntarii nomina in classem dederunt Camertes, eum aequo 20 laedere cum Romanis essent, cohol tem armatam sescentorum

hominum miserunt. xxx navium carinae, viginti quinqueremes 2l decem quadriremes, cum essent positae, ipse ita institit operi, ut die quadragesinio quinto, quam ex silvis detracta materia erat, naves instructae armataeque in aquam deductae sint. Profectus in Siciliam est xxx navibus longis voluntariorum 46 septem serme millibus in naves impositis et Ρ. Licinius in Brut 2

lauru' s. 24, 3, 4; b, 5b, tegula;

vortier, Woci edocti Sp. aucti abietem geli abi 2 haben scheint abietes Scipio gehein das Anerbietende erWalinten Gemeinde nichi a

stellen ollen. - omnis ag. also auel die librige Stad te de Sabi-nerlandes. - Marsi P. f. s. 26,

6. - Camertes, . 9, 36. - cum

Zogen. - quam 27. b, 9, gi Flor. l. 8 2, 23 I intra sexageramum diem, quam eaea silva fuerat,

emitis νεαρ ra nauium insatisdis des Duilius in anchoris stetit.