De patrum et medii aevi scriptorum codicibus in bibliotheca Petrarcae olim collectis

발행: 1892년

분량: 55페이지

출처: archive.org

분류: 문학

21쪽

IN BIBLIOTHECA PETRARCAE. Ividebis, Si uerba quaedam margini ad Scripta tecum reputaueri S Itici et Olct, est memoriter et Otim messiti, et Similia'. Idem Commentstrium integerrimum in uetustissimo striSirio I S seruatur, nunc duobu uoluminibus con Stante permagnis et bibliothecae Petraro anae oerte amplissimis, quorum alter 228, alter l6 semifolii congiat'. ostro quidem iudicio saeculi XIlatam claramque scripturam exhibet' initiales litterae coloribus

eximiis depictae sunt Parior tamen in margine, et tantum breui S-simis voeabuli Sigui Sue appo Siti Sonota manu Appuret, Seu Ommuniora exemplaria ad lectionem praelata Sunt, seu antiquitas chartae pergamenae Scripturaeque male Stas nimiam ueneratio nem pepererunt'. In prima Vero pagina, quae uacua fuit Stat haeo pretiosa Petrarcae memoria et mo immeristim Oseti constrii michi

statim per littera egit, quarum Singulae partes conspectu codicis nostri mire confirmantur Deasti me munere magnifico et in Signi. . . Opil immen Saam, quod uulgo tre in parte apud quos dam plurifariam diuisum multis et magnis uoluminibu conti-

netur, et Otum Uno uolumine comprehensum et a te mihi transu mis Sum laetu atque Stupen Su Scepi ... Nemo ex amisit illumst sine admiratione e Spexit, cuncti uti uoce te Stantibu nun-

quam se librum tanti corpori uidi S Se quod de me ipSe proti- teor, rerum talium haud ultimus inquisitori nec mole litterarum

quam Seu Suum ubertate malia opuS... Et libri decor, et uetus uritoris litterae maiestas, et omni Sobrius accedit ornatus'. Gnis. Foliis P, P , 6 , I, etc. 2. o O mill Ludovico-Philippo regnante conglutinatus est; at multo prius re

cisi margines et fronte inauratae Sunt.

3. Certa manu sf. 66 66 66 , 68, s 2 , t 3, 268, prioris uoluminis; f. 8, 8 , posteriori S. . In Fctc-Simile supra citatis, tabula IV, . . Mentionem Ioannis cuiusdam, in calce, cum sit atramento evanido, medicamine etiam chimico adhibito, uix suspicamur. Nullo Patrum Boccacius, ut Augustino Petrarca, duce usus est Augustinum quidem maximosque Patre nonnunquam laudauit, multo tamen rarius quam Petrarca. Maiorem rursus numerum medii aeui scriptorum in manibus uidetur habuisse. f. dis

22쪽

I DE PATRUM CODICIBUS

bus tam pres Si tamque exacti uerbis melius demon Strari codex nullo modo poterat. Ilos duo codices Augustiniani commentarii, quorum alter mancus, ut Saepe sit, alter integer e St, Mediolanen Sium ducum bibliotheca in Castello Papi en Si congregata saeculo XV o Ssidebat. Quod iuuentarii uerba annori 2 descripta Satis docent' idemque, Ut Semel dicamus, ob Seruari pote Si de codicibus sere omnibus in pu Sculo no Stro prae Stricti S'. Opera autem Ambrosii haud multa inter codices nostros remanent Nostro tamen iudicio non ambigitur num Epistulas saltem Patris doctissimi, Mediolani certe tractatas, Petrarca sibi

parauerit'. opuscula etiam eiu uaria, quorum in Scriptiones ignorantur, a Franssi Sco Bruno uenione mandata iisdem temporibus recepit'. Deinde tam familiariter in Scriptore uer Satus St, Ut librum DC Orιbi S rct Amstris 'tam, Ambrosii nomen prae orierentem, adulterinum dicere non dubitauerit : Licet, inquit, non

plene mihi redoleat Ambrosii stilum inter Ambrosii tamen libros medius est ingenti quodam et uenerabili et uetusto uolumine librorum eiu S, quod in archivo Ambrosianae Mediolanensis ecclesiae custoditur; quantum Sane haud fortuiti Su Spicionibu auguror, non Ambro Sit, sed Palladii liber est'. hPauca Ambro Si in PuriSino To collecta reperire potuimuS.

l. In Castello Papiens numeris sis et sis signati erant.

2. Textus inuentarii colligitur in P. et Uum uniSme, p. 88-8s. Iam autem Petrarcae codicum sortem prospexit uir unicus Leopoldus DELISI R, pretiosi SSimo ad nostrum ar

gumentum capitulo in Cubinet cecmSS. t. I, p. 38-lsio. d. Passim epistulae asseruntur, in Sen. XVI, s Vil sol. II, , t h. 2 b); Conl αGcili. Os io b); etc. At proserre malumus illa manu Francisci penitus transcripta in str. V2o f. si, ubi Quintilianus de usu dictandi loquitur Insi. P. V, 2 Ambrosiusu epistola 8 . Non enim dictamus, inquit, omnia et maxime noctibus, quibus nolumusu aliis graues esse et molesti, tum qui ea que dictantur impetu quodam proruunt et pro-u fluo curSuderuntur. . . Apostolu quoque Paulli sua, inquit, scribebat manu. Sic ipseu ait Mea manu scripsi uobis. Ille propter honorificentium no propter uerecundiam . n ut uersus, ad Petrarcae usum iam cognitum leuiter pertinentes, scripturam aetatis suae Mediolani actae exhibent. . u Pro libro ... beatiSsimi patris atque olim hospitis mei Ambrosii gratias ago h

II, si Editores Maurini opusculum in tappendicem reiecerunt. Apud MI B, P li Ol.,

23쪽

I, BIBLIOTHECA PETRARCAE. b

l 28 ob mill Ludovico XIV regnante conglutinatus est codex, qui olim in Castello Papiens numerum 2 tenebat. 2. Liber Daliquando inscriptionem De si e resurreolionis praebet. F. s , Scriba quinque uersuum Spatium uacuum reliquerat et locum litterae initiali ingendae seruauerat, quo Petrarca scripsit Mic non ebet esse principium libri, Sec vituli. Consolationem S. Ambrosii De Obitu stibi' frequenter asser et ex ea multa colligit,

ut in Fom. IV lo XIlI, I Sen. I, 5 III, s etc. d. p. LXIII S. Ambrosii v. t. II, Parisiis, octo c. lo22 . . Apud Mis e legitur, t. XVII, c. lo Z-ll3l.

6. In Piarisini OS parte posteriore f. 8 , scripsita I equire, uociatione . Ossi/litim 2'. 6. Sub hoc uocabulo membrana perforata est.

24쪽

2 DE PATRUM CODICIBUS

Ex hac inscriptione intellegi potest quid sit adnotationis totius

genus ad philo Sophica aut theologica proposita pertinentis'. Nec minore studio sententias Christo colendo aut uirtuti prouehendae apta colligit, quod innumeri sere loci declarant F. l. L O Cremur mor fletu . . t 2 in Orctre. F. G, Ot qui titi octS. F. tb L o stilentiti et tibSiSte. F. 8 Domine Iesu. . . nulli utilis suinis . Si 'O cicit Sl , HAEMicy... Romanae autem antiquitatis uestigia Semper inquirit. Cum pseudo-Ambrosita rem tritam et peruulgatam apud ecclesia Stico Scriptore narrat, Deum rem Romanam usque ad sine orbis propagari uoluisse ut deinde Eoo legia facilius dissunderetur, notat Franci Scu : Olctra iniseri Nomstris N Scio ri cereote Otii Scissitim cristin Storio . Et iterum sc in lumen cissit Atior Stirius ySctim cto non noctii, Minoisio Laudes denique de rebus ethicis uel litterariis saepiuscule adverbio exoriuntur, qu Ambrosium Sallustii, Ciceroni aut Vergilii imitatorem agnoscit Ciceronistrie f. Pullistrie g. 2, 6, sili Stictri s. si ), Vir ollistrie f. o A. Si cariora eius, etiam in Sacris occupati, Studia

Et sitieronymi codicum ex Petrapeae bibliotheca nullia nunc reperitur, excepto Sermone quodam inserto in PuriSin 6 T, de quo mox tractabitur, multa tamen illius opera apud Petrare amasseruntur, inprimis in Senili tis, in libro II De uit Solituri et in libro I De otio relictiosorum'. ouattuor autem praecipitem Uaerenda sunt 'itae Patrum a Frauci Sco nominatim demonstra tae', siSi Micte', Incssae Sors torum col SiαStissortim', liber COR

l. De quaestione non multum dissimili, in codice Ciuil ilis Dei iam Petrarca scripserat, V lo Q lα. Conciuili quomoc Simul stiant rescienti Dei et liberum arbitritim. 2. De Firmico Materno ex illo codice adnotationem excerpsimus in P. et tiremst ritSme p. do. B. De Ambrosio ueterum scriptorum Vergiliique imitatore, cf. Maximilianum IRM, , ludi Ambrosicinet, ipsiae, l88s, p. 8 sq. . De libro Conle Vistiluntium, . . el lium. P. 28. S. Lege locum Senilium mox, cum de Pur. 25 o agetur, prolatum. 6. Cf. Sen. I, b II, I etc. . In quo Senecam inter scriptores sacros referri Franciscus haud immerito mira

25쪽

IN TIBLIOTHECA PETRARCAE. 2ltrct si iniurium' et Eusebii Chronicae translatio et, ut Saepius nominat, Liber e Hn Oriotis'. In margine strisini OSI Iose phUS , .n G, manu scripsit de anno quo Alexander Magnus obiit: In libro, temporibus HS cctricaei '. aeo semifolii designatio fortasse ad codicem quo poeta utebatur reperiendum haud inutilis erit nutio autem quaerant bibliothecarii nosque certiores

faciant.

Imri Uiroinis Cod ex ille autem picturi eXornandia erat, Uarum omnium Spatium a Scriba re Seruatum est, nonnullis etiam

elegantissimo calamo iam delineatis. Emptus e Stra Petrare Romae anno 33 ' Cuiu adnotatio Summariis constat maxime innita . Clementis appositis. Prioribus quidem soliis alterius quoque manus Soholia reperiuntur'. at frequentiora Franciso nostro

nymus... in eo libro quem duerSta Iovini unum haereticum Scripsit, mille compactum consertumque historiis A OP. 288 . Is liber, tempore medii aeui, scriptoribus matrimonio inimicis breuiarium, ut ita loquamur, uidetur fuisse.

. do 2s mill Fuit in Castello Papiens n. b si, in Francia autem regnante Ludo- uico-Philippo iterum ligatus. . In hoc opusculo multa Petrareae Signacula animaduertes, cum nota f. lo uis et Eoeleste simili su O. G. F. 2s Petrarcae manus in margine duo tantum inruit sumnictrice epulertim Virctinis, et infra Dubiluli mullorum cire assumptionem hectfissime Virpinis

6. Ioannes enim Boivin saeculo XVII hanc subscriptionem legi : Emptus Rome, nati Pli (DRLisi R Cctbine cle mSS. t. I, p. 3s. I. Exempli gratia, . Prim ercto tibituli Clemens ercti, immorictillii lecinime Seeunc eius cubiluti erctflari murici ci citur heterno, uirum eternus, et mulle cire hoc ubi lubiles circumsi trili in PSit S Pectore et Subctritu P. s.ff. I sqq. Eiusdem manus signa satis implicata apparent.

26쪽

22 De PATRUM CODICIBUS

6 et praecipue T. Liui codicem ex nostris Fctrisinus 56cto adnotauit Raymundi illius esse uidetur Superantii seu Superant, qui in Romana Curia iurisconsultus sui cuiusque familiaritate Pe

trarcam SVS St. Duo ergo codices ecclesiastica materia reserti, de

quibus iam loquimur, bibliothecae illius uiri a Francisco tam celebratae assignandi sunt, si modo de Liuiano recte su Specti

F. 2b , Eiusdem liber de ecclesiasticis ostiiciis J. F. to , Irissis il

l Adde quod loco scriptoris apposuit, ex quo aptam suorum prosanorum Studiorum defensionem trahere poterat si Si uero ad asserendam ueritatem eruditionem sermonis et gratiam conseramus, puto ex his non parum utilitatem acquiri Nol quulentis

lieel illi stylibus liberctlibus in ficte eaeerciliatis. 2. Non aec XV, ut Culctiosus Bibl. Destitie salso asserit. 3l8 2s mill In Castello Papiens n. 5 s. Recenter ligatus. . Sunt in principio operum et quattuor partium Dictiosi.

. EX. r. ff. I , o, 3b , sis , si , los , etc. Cum signis supra notatis humanisque capitibus calamo in margine adumbratis. G. f. P. et Ilum. p. 232-23 . Ioannis autem cardiualis de Columna, celeberrimi uiri, manus plane non excluditur cf. ibid. p. 2 ). 6. Pecillum EccleSicte inter opera genuina prioris Victorini ab IJALAEAd receptum est, non tamen sine dubithtione. Le OENBres ceruus ueste uiril-Victor ed noua,

I. Librum anonymum in codice, inter lagonis spurios aurea collocauit l. C, p. 263 Semel in operibus suis Eugonem Petrarca nominauit Apol confect Gullum Cctiumri. h. lo8o Inter ceteros quos ad Galliae ornamentum trahit Gallus u invitos, unus est Ugo de Sancto Victore, cuius si sepulcri legisset epigramma, Seiret

27쪽

I; BIBLIOTHECA PETRARCAE. 23

ouid dicam denique de strisino 22 ct Gregorii Commentarium in Iob exhibente' Catalogi quidem Bibliothecae Regiae

consoriptore adnotationem aliquam de origine codicis uiden tu legisse' nunc uero illam frustra quaereres, et in margini bus, etiamsi omnes identidem uolueris, ne minimum quideminuenies Petrareae uestigium Cod ex igitur nec immerito inter dubios collo OZ IUS. FctriSintim 26 o, ut sert opinio nostra, in mente habebat hic poeta, elim ad fratrem monaolium Carthusian iam non sine quadam sacrae eruditionis ostentatione litteras mittebat: IIabes Patrum uitas, illas perlege ut facis, ubi ami eum inuenies, quem testem Se pretis eo Silii non rectis e S. . Lege Gregorii Dialogum, Au

u gustini Solito quia et scatentes lacrimis Confessionum libros, deu quibus quidam ridiculi homines ridere solent, tu in eis solamen a Pelagitam non mediocre reperies'. De Patrum historia opii Seula passim nominat et se Ticini possidere fatetur hoc loco : Scripsere et alii multi res ad salutem utilissimas de his loquor, non quae scientia implent et saepe inflant', sed quaere deuotione humili humanum animum accendunt, ut Collationes re Patrum et Patrum uitas ouarum aliquae non pietate tantum, sed eloquentia refertae, miri modis et lectorem adiuuant et delectant oualis est Athanasii Antonius, cuius uita perlectau multis profuit ad imitationem uitae ... Et Seueri Martinus etsi non Gallum eum fuisse, sed Saxonem, nisi sorte quadam cognatione barbariei ed Baru barici omnes Barbaros Gallos dicat. Sed disputator argutus aduertere debuerit ec. debuit non omnem propositionem esse uersatilem certe enim omnis Gallus est Baru barus, sed non Barbarus omnis est Gallus. n Demugonis origine adhuc disputant doctici viri. f. tiis l. lili deri Frctnee t. XII, p. 2, et Diopyctyhi Belctique,t. IX, 26 . l. Saec XIlI 2 I semifol. 5 o 35 mill Ludovico-Philippo regnante ligatus. In Castelli Papiensis inuentario sic demonstratur sub n. Si tau Gregorii libri xui super Iob in

uno uolumine magno, coperto corio rubeo nouo cum pluribus clauis auri calchi Incipit

Inemit proloctus empturicilionum et sinitur mαρnili cinis illius initieri Sig. viij. 2. re Codex membr. olim Fr Petrarcae v t. III, p. 2bb . . Iram. X, . . Vox est S. Pauli apostoli.

28쪽

2 DR PATRUM CODICIBUS

II ieronymi Hilarion eiusdemque uel Ioannes Aegyptius, elu Palatiis primus eremita, quem placere tibi admodum sensi nee immerito ... oui quoniam dinumerare omnes longum est, tibi

cum uoles in nostro Vmctriolo praesto erunt'. D Inter quos

libros discernere placet S. Martini Turonensis uitam a Sulpicio Seuero Scriptam, omnium quidem meo iudicio Gallorum disertissimo', ut alibi ait Petrarca. Ex Lactantio non mediocrem de antiquis robii et Ueteriam re ligione notitiam collegerat et quanti fecerit scriptoris huiuste Stimonium compluribus locis fatetur'. Atque adeo Institi lis rium codicem sine ullo dubio tenuit et adnotationibus locuple tauit. Immo Origenem, ut suspicamur, a bibliotheo Sila seposuit; ait enim , ouod ad Origenem attinet, non iam numerare Solitum quam extimare me noueri Si pauculos libellos incorruptos scripsisse maluerim, quam libro innumeros, in quibus magni, Si uera est fama, et intolerabile sint errores'. DCeterorum autem Patrum rarissime Domina protulit et raro ae de nonnullis uel clarissimis ex aliorum auctoritate uide tur iudicas Se .iorum codices aliquos fortasse in bibliotheca tenuit; si tamen existimare decet ex eiusdem generis plerisque qui nunc in manus peruenerunt et tam medioeriter a domino adnotati sunt, ab omnibus fructum sorte uoluptatem a pauci Spereepit. Fonte aiatem sacrarum litterarum, ne tantum maximo uel antiquissimos Patres, Franciscus diligenter tractabat Poesim apud Dauid mirabatur, quem iam in prima ticolissi octrminis ecloga, seruente tum iuuenta, ita cumio mero Vergilioque Om-

2. Confretistit. h. 66s . Sulpicius Seuerus etiam nominatur in Vit Sol. II, 3 si(Op. 2b8). Eiusdem autem Chronicum, ut nobis uidetur, Petrarca non nouerat de Orosi aequalis libro, cf. P. et titimunisme, in indice. 3. Lem. II, O et Lactantius Firmianus, uir doctrinae multiplicis rarique inter suos eloquii ..., Circa uicies in operibus impressis citatur, sed saepius in scholiis ineditis(v. P. et titim. in indice . De Lactantii auctoritate apud Boecacium multa v. ΗoRTIS, luc , p. 22. . Rarissime adducit Origenem, . Cyprianum S. Leonem papam, . ilarium Arelatensem Laudat ingenium S. ilarii Pictauensis, in sol contret stilum Ose lo8olo8l . Tertulliani nomen etiam non inuetiimuS. b. Sen. XVII, 2 seu in ed. XVI, 2, p. 66, mendis apud nos haud immerito correctiS .

29쪽

IN BIBLIOTHECA TETRARCAE. 25

posuerat, ut Uictoriam ancipitem faceret'. Psalterii ergo codex ab illo tritus in bibliothecis quaerendus est Libros Sacrae Scripturae tam pie tamque familiariter legit, ut eum plura habuisse exemplaria, ob sedis domiciliique uarietatem, haud temere asse ramuS'. Solum ex iis nuno habentias, in PetriSiris Icto, saeculi XIII uergentis codice semifoliis querit condito', Leviticum cum glosa, una Petrarca adnotatione Signatiam'. Codicibus Sacram Scripturam continentibu iure coniungendus uidetur, qui Iosephi Auliqumlcties Iricctiost praebe in latinam linguam antiquitus translatas, ne immerito libris ecclesiasticis translationem illam annumeramur, quippe quae temporis Patrum opus es Se ueri Simile sit'. Eiusdem quoque scriptoris De bello Iti cui O libros Petrapea in promptu habuit', et ipse ombardus a Serico e plurimi opus sacere fatetur, cum in parte in edita libri De Viris illi Strobris, post Francisci mortem a discipulo absoluti, de uita Vespasiani Titique imperatorum nonnianquam illud Sequatur'. Immo graecii historicus a Lombardo laudatiar, Ut uirre indu Stria, et armis loquioque et litteris tunc temporis omniumst peritissimus h ' Deest aetate nostra D lli codex a magistro dis cipuloque usurpatia Si remanet autem striSiritis ci cis duobus, ut

IIune unum canit ore Deum, quem turba deorum Victa tremit caelumque nutu qui temperat Almum ...

2. Frequentissime in nonnullis libris epistulistae affertur Scriptura et in epist. Sine titulo saepissime cum Vergilii carminibus. In breui oratione coram Ioanne I Franciae rege habita, septem et triginta loca ex Biblia asseruntur Mem citae PS res a Acuc cle INSCP. Series eo , t. III, p. 2li Sqq. . . sio 2l mill Pulchris initio libus exornatus. In Castello Papiens n. Od signatus, in Francia uero Ludovico XIV regnante iterum ligatus. . . los, de anno iubilario. b. De egesippo qui dicitur Iosephi interprete v. Max. Inu, tu ire AmbrOS., p. 6s-68, qui translationem Deli. Iuci. Ambrosio tribuit. 6. In Petraecae scholiis libri Delli citantur v. P. et Num. in indice . In POP. Soci , . , prooemii Antiquitulum locum Petrare ipse sic notat in margine : Videli quoi Securiclum librum se Pinno OP sit. - Narratio in Lee me in IV l OP. 6s habita sumitur ex Deli. Iud. III, I, P. I APOl. Oris li., u Iosephus scholasticus n

30쪽

26 DR PATRUM CODICIBUS

uere loquamur, odio ibu confectus, qui duo Iosephi opera dissimilia complectitur . In sunt 'o semifolia, et rubricae in principiosi leguntur l, Continet hi lio res motis strinoiqum V milictaeaeis. Inc sit retratis f. 2 In ipit ther rimus lutii Issophi sic Semifoliori 6 recto incipit codex posterior, manu et Ortiatua priore longe dissimilis', cum rubrioa lutiti OS ' historisor hi riticti iluttini ucstici Optili Conin Isionem aleaestri-crinum orstinctiisse messoHU Orimi S. Ut prius de priore odio dicamus, opus Antiqtitistitim impersectum exhibet id est duodecim libros ex uiginti'. Summaria permulta Sunt, quibus et parca narrationis distributionem iud primis semifoliis pedetentim explanat tunc subito desistunt, ne amplius in operi marginibus redeunt'. IIae par AntiqMilα-lum prior cum parte De Viri libri nuper reperta et a nobis primum edita mire congruit, qua Patriarcharum uitam Petrare a explieauit Summaria, ut clarum apparet, simia in margine Io Sephi Scribebat, patescente latius operis sui consectione'. Si Scripturae inspectione consideris, hunc duplicem laborem circa anuum s Go factum esse iudicabis, quod ad rationem et tempuS Operum Petrarcae multum confert. Accedit quod in Iosephi codice post proelii narrationem quo Moyse orante Hebraei Iam Amalecili eonflixerunt, Summaria et scholia desinunt si in De Uiris libro Patriarcharum uitae, Sque ad Moy Seu ne ampliUS Ordine productae sunt. Ergo in serie illustrium Ilebraeorum explicanda ultra Moysen Petrarcam non perrexi S So, ut no Stra iam ferebat opinio, AntiqNil ultim codex quem in promptu habemu Sabunde confirmat. Patio de plurimis Summaria Satis docere poS sunt, quot uaria ac curiosa testimonia apud Iosephum Petraro collegerit : F. 2 , Orestitior sitimin ce uioti neque 'io, neque in Dibli Sssi quicl. ili 2 o mill Ludovico XIV regnante ligatus, ut uidetur, marginibus nimi resectis. De codicis historia, s excursum I tu P. et 'tiumstritSme. 2. Ornatu similis est codici Tulliano recensi Scia; at pictura primae litterae initialis desideratur.3. In aliis fortasse codicibus Petrarca reliquos habebat epistula enim a Caesar Sidoni ciuitati missa, ex qua locos nonnullos resert iurant. XIV, lo 2 legitur. . Signacula tantum et uerba simplicia in f et reperiuntur. b. f. Le De Viris ill ce . p. lol Codex, ex quo opus ineditum eruimuS, cti'. 666 I signatur . P. 2 n. 2 exempli causa summaria Petrarcae in uita patriarchae Ioseph omnia edidimus ex Pur. ood, s. 16-23 .

SEARCH

MENU NAVIGATION