장음표시 사용
221쪽
aditar uel etiam ad ita , sed res ab haerede nondum sane Evila, apprehen*:uel ab alio.).l. 2. Et denegatur huius crina i-- haereditanis accusatio contra eos, qui furti conueniri non pos- tem. sunt:&ideo nec uxor, quae socia diuinae, & humanae domus suscipitur ab iis redibus mariti, de eo crimine ac uere noncusari non potesta .uxor , infra. e. Sed couenitur rei ven. conrist iect ad exhib.& tenebitur de fructibus praecepti',& perci- furtu .piendis, & consumptis mala fide. C. eo .l. aduersus.
Stellio natus iudicium famosum quidem non est,sed Stellio eoertionem extraordinariam habet .a a. Σ.dr Stellio na- tuserim tus ab animali quodam reptili, quod est serpenti simile, uel lacertar, habens uarias S diuersas in modum sellarii maculas uenatas: hinc stellio natus crimen .i.uarium diuersibq; coloribus, & maculis aspersum: de hoc gl. infra l. 2. Est ergo accusindus crimine stellionatus, qui uarie tatis,& medacii reus est. Locuna habet accusatio ex hoc crini in qn deficiente alia speciali accusatione, at quum est alicui subueniri contra delinquentem. Sicut n. in pecuniariaca datur actio de dolo in iubsidium. Ra , di in criminibus ubicunq; titulus deficit criminis , hoc crimen stellio natus obiicitur:&.dolo interposito tantum locum habet huius criminis accusatio.&possunt poni exempla, ut si rem obligatam quasi non obligatam uendo, permuto, uel insolidum do, uel etiam obligo , ubi erat primo obligata. Item si quis imposturam facit. l. bo. Impo ianis uiris mendacia imponit, uel si fecit collusione in ne ra. O alterius. J.l. q.f. I.2.S 3.Poena aut stellio natus nulla legitima est, cum nec crimen legitimum, i. ordinarium:. Poena & ideo extra ordinem poena infligit,infra.Lγ.S.poena. Atiliis.
rminus dicit finis, uel limes distinguens confinia
afrorum rhinc Virg. I 2. Aen. Limes erat positus lite , ut discerneret agri. c. rus. de uer.si.Dr itaq; motus terininus, si 'pis ille terminalis, & limes amoueat a priori..& uetusto loco. Et est pessimu factu eo risi, qui terminos finiu causa positos protulerint,id est, ultra debitum sue posuerim,ri licet ex legis. agrariis olim uaria pςna. 'litatae
222쪽
his imposita suerit: hodie tamen modu poenae ex eonditione personae,& mente facientis stitui oportet, infra. l. a. f. I. Terminorum itaq; scienter auulsorum non erae olim mulcta pecuniaria: sed pro conditione admittemtium personali coertione transigendum est, infra.l. I. De collegiis illisitis,ct eorporibus.
Collegi ii dicitur eorum,qui simul cohabitant,qui tamul colligunt, ut col liguntur,& tres constituunt collegium,infra de uerb. fig. l. Neratius. cu itaq; plures simul collecti cohabitant,corpus constituere dicuntur,qa corpus collegit,uel uniuersitatis appellatur. Sunt autem Gacollegia illicita,nisi quae probantur. i. a principe concessa,vel admissi. instat. s. f. in sum.& C. de haere.instr .l.coLilegiu principales at costitutiones praecipiunt.ne patiatur esse collegia sodalitia: neve milites collegia in castris habeant. Sed religionis ca coire non prohibentur. Imo nec religionem collegia noua inconsulto Romano pontifice Illicitum fieri possunt.c. s. dereli.do.&eo. tit. c. Idib. 6.Qui autem de tu . illicitum collegium usurpaverint, ea poena tenentur, qua tenentur hi, qui hominibus armatis loca publica, uel templa occu passe iudicati sunt.i. maiestatis, infra.l.r.& infra ad leg.Iul. ma. l. I.
m popularibus actionitar. Populare actione dicimus, quae suum ius .i proprium populi tuet, ut in albo corrupto. s. de iurisd.om .iud. l. si quis id,& in actione in iactum .de deiec. & esu. l. si uero. s. haec autem. Et regulariter populares dicuntur acti nes, quae no sunt rei familiaris p secutoriae:sed ex aequo dc bono extrinsecus ad uindictam .ppositae sunt, qualis est actio sepulcri uiolati a.3 .f. f. de sepul. uio. Ite actio liberi hominis occisi, uel vulnerati. s. de deiec. & eisu. 1 uero. 3.haec at actio. IV pro eo,quod positum est in sub-aruda,vel Ptecto,uel moeniano,uel pergula.D. si uero. s. ptor.& oes aliae actionesin factum,quae reddu tur hodie Ioco interdictorum proditorum de rebus publicis , populares sunt. s. ne quid i loco pubi .l. r. f. hoc interdictu. Et to cuilibet de populo conceduntur, cum praetori t , indagine. l. 2. Sane secundum R. popularis actio
223쪽
dicitur,quae cuius ex populo datur. Cu uero priuatii sieerimen quod obiicitur,ei duntaxat in ledere licet, cuius intere fimon propter pecunia exigendam: sedyp poena
corporalem infligendam. pecuniaria vero petitio si competat, cuilibet de populo datur. inspecta persona q ad agendum admittitur: cuius opinionis, & an sit idoneioraues cuius intersit principaliter quae ipsa fieri desiderat. ita dicit gl. hic super rubro. Seruper enim is cuius in te est praefertur in popularibus actionibus. infra. l. I. in fin. Omnes quoq; populares actiones neq; in haeredestur,neqs supra annum exleuduntur, infrau. L
Da publieis iuditata. V E accusationibus q pecuniariter mouent. 7. dictumeit. Ite qd de priuatis criminibus, ut furto, iniuria, rapina. Verum quia qfiq; fiunt de criminibus accusati nes , ct inscriptiones, ponit primo de criminibus publiacis,& quae sint. Et exponitur publicis iudiciis. i.legibus publicorsi iudiciorum, uel accusationibus publicoru iudiciorum: quorum accusatio est terribilis ad uindictam, di publica.i. populica, siue popularis: ut inst. eod. in princ. quamuis quandoque idoneior admittatur , ut dixin v S. S. xi prox. Et est hic liber terribilis, ut dicit rex. C. de ue.iu. enu.l. 2.f. septi naus. Non at oia iudicia, in quibus crimen uertitur, publica sunt:sed ea tantum, quae ex legibus m- dictoriam publicorum ueniunt: ut lolia male. iuuade adiit. ornelia de sica.& ueneficiet. Popeia de parrici. -- .
ira peculatus,Corne . de testis, Iulia de ui publi. Iulia de ui priu. vita ambitus, Iulia tepetii. Iulia de annona. Et i. tribus modis publicut uno mo largissime, ut oe iudi ciu,qJ iit ad uindicta ,siue ad utilitatem publica, dicitur publicum rita accipitur in l. interdictum,infra eo.l. & liaxatio .F.dissicite. s.de pub. & ueci. Alio modo dicituri ex de populo potest accusare. Ita accipituri itisu. de tu specituto. Samnsequens. Circa hoc dat Ba O tol.in
224쪽
LIGER ALVII. tol .in I. I.infra eo .unam regulam, i ou iudicio m , quod non respicit offensam certae personae principaliter, de il- , Io pol accusare quilibet de populo. Exempjum: dicit statutum Basiliense, summa rone , ac singularis religionis . . intuitu hoc anno factum , una duraturum. ' si quis i rauerit p corpus Christi,aut eius membra, soluat quinque solidos .istud non respicito flensem certar personae principaliter,sed malos mores, io quilibet pol accusare. Ita loquitur lex , Senatus,supra de in iv. Tertio accipitur publicum iudicium stricte:& ita accipitur in toto isto titulo infra. l. I. Et ista sunt iudicia, ex quibus danatus fla/ tim essicitur infamis.l. i. supra de his qui no . in se. Unde non sequit,quilibet accusare pol ergo est publicum iudicium prout accipit hic, ut fiat infamis:&sic stricte puhlicum iudicium,& ita sentit AZo. in sum m. huiustiti publicorum iudiciorum quaedam capitalia sunt, quae dino capitalia. Capitalia sunt ex quibus poena mors, aut
exilium est: hoc est ,aquae, & ignis interdictio: per has Gnim poenas eximitur caput de ciuitate. Nam caetera noexilia, ted relegationes proprie dicuntur: tunc enim , &NU Pi ciuitas ratne tui. Non capitalia sunt ex quibus pecunia
iis . Da,aut in corpus aliqtia coercitio poena est. Da accusationibus, ct inscriptionibus.
Dicta est de his, qui ad accusatione admittunt:nunc ec a- de accusationibus . Est at accusatio nihil aliud. qreu crim. minis per libellu deferre, uel facere ad uindicta: ut colligitur. C. eo. l.cu ronibus.& l. qui ignorat. l. si quis ex faiaecosa - mil.& infra eo.l.libes lor v. R de priuat.delic. su. ut .Et estam accusator necessarius ubicuq; criminis , uel delicti accu-
satio est admissa in publico, uel priuato crimine.C.eod. vi.& infra eo.l. si cui.& ubicunq; de honore adimendo ς tractatur,infra de mune.&hono.l rescripto. fui qλTri- hus enim modis proceditur sup crimine, per accusati nem , s. inquisitionem , & denuntiationem:& sicut isti modi sunt inter se diuersi,& ad diuersum finem tedunt:
ita& diuersmode instituuntur,& eacercentur. ut extradiso beis uag. ad reprimendum, 'uomodo cotra crimine Iarsae mare. teli .proc. ll. I I. de in eis traditur talis regula: Sicut accusationem
225쪽
DIGESTI NOvi. Iosaccusationem pcedere debet inscriptio ita & inquisitio 'nem fama, & denuntiationem fraterna monitio, ut in capite qualiter,& quando. tit. de accu.& in ca .licet Heli.
de sim. Qui ergo ad accusendum alique de crimine Dcedit, det se inscribere. i. adscribere sole liter, ad poenam rationis, q talis est, ut si ille in accusatione defecerit, quod eande poena iusserat, & sustineat, qua sustinere debuis-
set,isque accusare uolebat,& puniit.l. 6. C. e. ti. Et debet accusis aione sui tradere in scriptis cum i nscriptione nominis accusantis, S accusati, & crimine S mensequo
comissum est crimen,& loco admissi criminis, & consilibus siub quibus est admissum.I.e.l.libellorum. in prin. &in authen .de exhi. reis.f. suscepto. Oblato at libello, dabitur dilatio ad deliberadii ΣΟ. die ru. Deliberatione facta eo parcre det accusator,& accusatus, & lis cotestari, atq; opponi exceptiones accusanti: si q reo copetant. Quod si no fiat:& ex interuallo , post lue contra cas opponat: non pot: quia lite conte. recipitur nomen accusati iliter reos, uel statim,uel postea ih continenti. C.adi. Iulia. de
adul.l.adultera & ini. si maritus.f. praescriptione. eod. ti. n. postmo du probatione aperta , debet accu sator in causa producere, ut non emendicatis suffragiis decretorii, uel relationum credat iudex. C. de prob.f. scita. C.e. sin. De custodia, exhibitione reorum.
De custodia reoru iudex ς stimare solet,utrum in ca rς ipienda persona accusata,vel non r & cum tali distinctione: aut accusatus confitetur de crimine: &tunc ponendus est in carcere.I.l. si consessus, S ex tuc cito conden etur, ut tamen iterum, & iterum confiteatur. . e. l. si in ea.& l. Aut differtur,& tunc aut est grauescelus:& ponit in carcere.i .e. diuus. & interim custodit sim ormam,q habetur. C e. l. IRuoniam . Si uero non adeo' graue est crimeu,comittitur alias custodiendus: & maxime si fideiussores dat: quia non est in uincusa coniiciendus is, qui fideiussores dare paratus sit, nisi ualde graue Icelus admiserit:ut in l. diuus Pius.I. eo. potest igitur iudex pro criminis quod obiicitur accusatio qualitate.uel propter honorem quem habet accusatus,vel pyteram
226쪽
plissimas facultates,uel pro innocentia personae,ua talis est persona, quae prima facie uidetur, & praesumitur intnocens,uel pro dignitate eius qui accusatur, facere tale exhibitione,quando scelus non est graue Vuando autegraue est, tunc mittitur semper in carcerem. Masculi a tem tantum recipiuntur in carcere,& recepti diligenter custodiendi sunt astratoribus,qui eis sternunt lectos, α ministris eorum:& a comentaciensibus,qui coimitatur captiuos,& eorsi habent custodia,& obseruat ionem . Et cum humanitate quada isti oes debent tractare incarceratos, nec dcb nt accusatoribus credulitate suam uendere pretio: uel gratia assii gendi in carcer tos fame,uel angustia,uel siti, uel loga tabe, subtrahendo eos audientiae: quia nemine audiunt, & a nemine audiuntur clamates. Si nautem cotra haec fecerint, iudex det eis infligere capitale poena. alio qn infamatur iudex,& periculum subibit pro motu superioris iudicis. Si at in carceratus eualit de custodia, patitur custos eande rina, qua paceretur carmce tus. C. eo.l .ad commentar iςnsis, nisi custos probauerit, incarceratum euasisse casu fortuito, infra eod. l. ulti. Ad I g.m Iuliam maieHatis
eri ἔ Proximum sacrili gio crimen est,qa maiestatis dr.Est
se m-- at crimen laeta maiestatis ubicunque quis aduersus p Lutis. pulum Romanum. i.aduersus principe, & eius securitatem committit: ubi contra urbesm aliquid molitur, ueloe profugit ad hostes, uel et hostes qualitercunq, iuuat,
uel armis, uel pecunia,uel consilio, uel subiectas prouincias nititur sacere rebelles, uel-seditionem mouet in ciuitate, uel P magistratus occidantur, uel princeps, uel qui circa latus eius militant,uel.arma sumit,uel ocul. cupat loca contra Rempub. Et d lex Iulia, quia alu- Mai lio inuenta: Maiestatis aute,quia summa maiestas, & imnati perium,uel pqtestas laeditur: p naat comittentium hoc crimen est, ut hi in i .eorum. iuncta gl. infra e . Et appellatur hoc crimen ardullionis, quia aedatio huius criminis, Perduel- ut quida dicunt,p duellum admittebat,& no in alio cationis cri R. Alii dicunt,& melius, quia pduelles dicuntur hos es.
. Exi in Amphi.Perduelici se in is a penetram.ssic infra
227쪽
Re ver. . quos nos hostes. Dicitur ergo crimen perduellionis. i. hostile. de quo insti. de haere. ab in te.f. per contrarin m. Est & aliud crimen,quasi laesae maiestatis , ut in 3 p --ptiuati carceris exercitio: ut C.de priuat. car. Et in false , moneta.C. de sal. mo.l.pe.ubi de hoc. a Ad legem Iuliam,de adulteriis,ct Hupra. Praecepta huius tituli traduntur. s. de minorib.I. auxilium .F. fi. Et est enormis,& excellentius aliis criminibus: cum omne pactum est extra corpus, nisi fornicatio sim Apostolum : qui.n .fornicatur, in corpus suum peccat. Item ex adulterio Oia pene crimina proueniunt:uiole tia, iniuria, homicidium, periurium, falsa testimonia: hinc est,quod non licet transigere: ut C.de transa.l.transigere. Et dicitur hic titulus ad legem Iuliam,&c.non . a Iulio fuerint leges inuenta , sed quia ad supplendum, interpretandum, Semendandu leges Iulii Caesaris hae
Ieges prodierunt. ideo ad legem Iulia appellantur e namhaee lex lata est a diuo Augusto.l. r.3. e. Est aut adulteria illicitus coitus cum uxore, uel sponsa aliena perpetratus. Et appellat lex stupria,& adulteriu promiscue, ut in l. inter liberas I.e.Sed proprie adulterium in nupta committitur py partum ex altero susceptu, unde nomen copositum est.Na dr adulterium, quasi ad alterius thorum staccessus: ueI quasi ad alteram transtus . Cuius poena est in scemina,& mare,ut habetur. . e.l. quamuis stuprum '. vero iri uirginem,aut viduam committitur: de hoc in s. . inter stuprum,infra de ueras . Cuius poena est,ut institide pub.iud. 3. 2.Incestus autem est, q i cum cognata,vel amni committitur, infraeod. l. si adulterium cum ince- - - s.f.nonnunquam. Lenocinium autem est, cum mari. D '. 'tus de adulterio uxoris suae aliquid coeperit uel qui in adulterio depreheusam detinuerit. Nam qui patitur uxo 'rem suam delinquere, matrimonium Sum contemnit.
Et qui de tali contaminatione non indignatur, merito pqna adulterii confligitur. Nam de lenocinio punitu equis ut adulteraut in L Σωi .infra eo. & ini. qui domum. . abra legem Iuliam,de vi publiea. .
Quia plovo adulteria , di stupra ui committuntur,
228쪽
ponitur de ui publica, di priuata. Habet autem Iocu Iex Iulia de ui publica: qn cum armis facta est:uiolentia,veIris pasi aliquid quod pro uiolentia reputetur , puta m arma vel M. tela domi habuerit,uel in agro, uel in uilla, uel in publi co .cum telo fuerit, uel homines in armis habuit causa vim face seditionis.I.eod. l. I. 1.& 3. Item quandoque etiam si fiat uiolentia, non punitur,ut si fiat ad defensione, & incontinenti, S cum moderamine inculpatae tutelae: ut dixi s. de ui & ui arma. Alioquin illle qest expulsus, cu aliquid fecerit ad uindicta. uel cum ex interuallo postession sua
recuperauerit.etiam pdonem de ea expellendo, ciuiliter ac criminalitcr punitur: ut C .eo. l. si quis.& Inst. de pub. iudi . S. Item lex Iulia. Cum at incontinenti v resistiti gitime: in aggrediente redundat culpa omnium delictorum commissorum tre uiolentiar, siue ex parte aggredietis, siue aggressi aliquis occidatur. C.eo. l. si crime. Singullos casus in qbus locii habet haec lex non prosequor: O euidenter enumerantur infra .e.ῖ totis, poena huius cri-
minis est,aquae & ignis iterdictio,& deportatio,& oium bonoru publicatio. L3. Lex Iulia Insti. de pub. iud: seriti autem occiduntur si inscio domino. Si uero iubente do
mino,damnantur in metallum. C.eO. l. seruos.
Ad legem Iuliam de vi niuata. . G1Raa Vis priuata est,quando committitur sine armis . Neeta. ' dii deo priuata .qaptiuatusit crime, immo publicu est seper. s. de pub. Iud. l. I. Et est eius poena ademptio tertiae partis bonoru.C. e.L. tutoris. Et amissio dignitatis , & δε- mae.) e.l. I .& d.f. lex Iul. de ui.Vn solet dici: Vis priuatarer u deponit ab ordine re v. s. tertiae partis,& dignitatis. 'Sed deportat s vis armata sequatur.gl. in c. a. de Or. g. Ad legem corneliam,de sicariis,o veneficis. Quia intentata vi illicita saepe comittitur homicidiu.C.acia. Iul.de vi pub.l.quoniam.& de rap.vir. i .in prinei. deo de Sicariis. i.homicidis uideamus. Sicarii aut diacuntur a sica,qδ est serreus culter utrinq;. scindens. Inst. de pub.iud. g. ite lex Cornelia unde uidebatur bim qui cu sica occiderent hac tenerentur. Sed tamρn generalius
die accipitur si a sicut Mesum per interpretationem
229쪽
. DIGESTI NOVI. rostiuris,ut contineat telum, & lapidem, lignu, 8c quolibet ferrum. Nam occidens homine telo. i.quocunq; qc manu mittitur: uel qui alique cuni telo causa occidendi nisquitur.l. Cornelia de sica. punitur. Et est Sicabiste cuItellus uel gladius, que portat peregrin. quandoq; in baculo quodam,ita ut non appareat. Unde di: Sica lates mucro est,sicarius inde uocatur.Ea de lege damnantur etii capitali supplicio uenefici : qui malu uenenu neca inhominiς causa secerint,vel uediderint, uel habuerint: vel vi incantationibus, & susurru magicis homines occia erint.Et olim committens in hanc lege Cornel. no o cidebatur,sed deportabatur,& Oia bona sua publicaban itur.3.eo. l.eiusdem .s.legis Corneliae. & l. pen. Hodie autem homicidas serro persequimur,quia eos occidimus, S sic psna legis Cor. est mors,ut not. gl. r. d. F. item lex Premit, 'Cor. lnstit. de pub.iud.& not. infra l. I.ubietia colliguntur casus quibus quis hac lege tene tur. Ad legem Pompeiam de parisidiis.
Lege Pompeia de paricidiis cauetur,ut si quis patrε
matrem,auum,auiana,fratrem,& sororem,& caeteros qparentum aut liberorum uocabulo continentur aut aliis qua assinitatis necessitudine iunguntur,occiderit: vel caius dolo malo id factum erit, incidat in hane asperi imap nam legis pompeiae:cuius pq nam quia Pompeius statuit, ab eo denominata est. Sed accuratione inuenit Cornelius Sylla,ut s.de origi n. iur. l. 1.S. deinde Cornelius.'
Quae poena talis est,ut neq; gladio, neq; ignibus,aut alia i
solem ni poena puniatur: sed insutus culeo .i. corio, uel pelle, cu eane,gallo gallinaceo,&uipera,& simia,in ui- . Kinum mare, vel in amnem proiiciatur, ut totum elemeneorum usu vivus careat,& ei e u superstiti.i.uiuo,terra mortuo auferatur.Insti. de pub. iud. , alia deinde. Et dicuntur Paricide quia parem. i. aequalem sui generis, aut Pan stirpis occidunt, qui S Parenticidae,&Patricidae appella M.tur,fm Prisc.eo op parentes uel patresoccidunt. Sed co- Patrio.. munis uocabulum est Paricida , quoil ad omnes cosan .guineos referri potest,& sic etiam parentibus hoc crime Parens, Wrpetrantibus conuenire. Et hoc crimine di poenam cida,
230쪽
ponit Tull.in oratione pro Sexto Roscio. d legum camelia desalsis, o de senarusconsilio Libonians. Sanatusconsilium Libonianum, factu est ad supplendum legem Corneliam. Psna autem legis Corneliae dς salsis,quae etiam testamentaria appellatur , irrogatur in
eum, qui falsum testamentum fecit. Esit autem Fallum, rassum. immutatio ueritatis,ut in authe. de instru .cau. in prin. coll. 6. δή dr immutatio ideo,quia salsatores student im- inurare uera: uel imitari ea q uera sunt, ut falsa uideane ueri si milia . Locum habet haec lex Corn.de solso, comisso dolo. non aliter. C.eo .nec exemptu. Et comiti utar falsum pluribus modis: puta scriptura, siue quis scribat falsum,sive deleat uerum ut res. i. i ei ueritas non appareat
S ita secit illesibile scriptura: non distinguo sit testame. Ξ . tum,uel aliust instrumentum publicum uel priuatum,
vel utrum sint tabulae cerear,uel ligneae, uel rationes, beo. l. I.f. qui in rationibus.&l.Paulus. S. Paulus. Item comittitur dicto,ueluti in teste falsum asserente,uel uariu testimonium ferente. Et iudice scienter contra constitutiones iniquum iudicante,S qui ad praedicta consitum fusi. uel opem pristiterit,ut si iudicem uel testem corruperit: S qui falsis legibus utitur in allegando. I.eo.l. 1., item. S 3.sed etsi quis. Et eius poena est deportatio in liberis hominibus omni u bonorum publicatio. Inserui autevltimum supplicium. sicut & in lege de sicaritis & ueneficis obseruatur.l. i. f. s. i. eo.& Instit. de pub. iud. f. item ita a- lex Conelia. Libonianti autem senatusconsultum locuomm sena habet, cu quis pecuniam recepit uel de ea paciscitur I Gn. . aduocatione uel testimonio instruendo: uel si societates fecerit 3 innocentum obligatione,ut I.eo.l. I.& S. ad te gem Iul. de ui pri.l. ex Senatust.& de concucl. 2. Item:
Iocum habet cum quis ex testamento militis sibi legat adscribit: de quo per Spec. de fide instrv.f.ad haec.
N c lex locum habet cum is qui habet publicum octeium,pecunia data,vel promissa sibi,aliquid facit,quod facere non debet: uel omittit, quod facere debet: ut si ob. iudicandum, uel non iudicandu Iudcx accipiat, ves