Hipparchus, de religioso negotiatore, disceptatio mediastinum inter ac Timotheum quæ negotiatio a religioso statu abhorreat. Lucubratio Renati a Valle magistri in theologia

11쪽

Synopsis Operri.

Adisim ad disceptationem Ju. t

s. I. Negot atιο emercantium per munera, Rel

. dignitateipponitur ' freti. s.2. Negotiationem' populariter dictam, a Reli glose iunon abhorrere, qua sadere videam tur, Mediastini disputatio ' se , 3. 3 . cuibus confirmari videatur , negotiationem prorsus a Religios tu dissentire , contraria Timothei cyneeriatoris dissutatis fit s. 6. Supponenda ad Controuersitie dijudicatis nem ' s. s. Extremarum sententiarum in binis superi ribin dissutationibuι proposita anaorssvn uerae fol.9 g. 6. Si statim de negotiatioste per venditionem opificiorum, qua religiosi labore suo ct man

bus operando confecerint - fol. i 28 g. ., Sediatim de religiosorum Conuictori-

s. 8. Discussa sigillatim eaifa Pharmacopolarum Religiosorum negatrantium , fol.36 f. s. Sigillatim de Monialium quastubm,ac mu tiplici negotiatione sei. 8sg. Io. Conclusio. De pia ct prorsus νrreprehensa Regularium n otiatione sol. 1 7 .

ADITUS

12쪽

Disceptationem.

ne, a Religioso statu abhorreat. Mediastinis, id 1ere; e contrario, illiberalitatem dc Qrdes relisiosa; nobilitate indignas in negqxiosu quaestu putere,neo in bene constituta religiosa domo aedmitti rite posese, confirmat. Argumentum id est, huius lucubrationis , quam viri pij & religiosae persectionis st diosi, censuerunt huic opportunam tempori, vel etiam necessariam esse ; ut quae mollitudo, verius profanitas nonnullorum Ρrςsectorum in sacros coetus inducit, cum certa Religiosi spiritus labefa-ὸ etione, & clade piorum institutorum Iocul amo-

13쪽

ueantur, & Apostoli oraculum factis comprobetur Est quasi,u magnus,'etas cum susscientia. 2. Negare sane non polliamus, esse qui praebeant

hoc tempore, occasionem iustam renouandi querelas illas Petri Blbsenss Tractatu in Iobum, sub in lium ad illud, Mati sunt ei septemfli , .ctfuitpossessio eius ac 'milia multa nimis. t Monachi & C

nonici regulares , qui viam utar arctioris & sanctum otium elegerunt , simplices quide sunt ut Columbae ; sed vultu , non actu.; habitu, sed non affectu. venient inquit Dominus) ad vos in vestimem ris ou η, intrinsecur autem sunt lupi rapaces. Non est hodie aliquod sorum iudiciale aut venale, cui se viri Religiosi non immisceriae, &cui se importo Hissime non importent. Mundum enim quadam simulatorsa Religione fallentes, falluntur pessime,& mundo mortui negotiantur , & Venantur qirae

mundi sunt. J Addit alia in eandem sententiam, ad Imojum flebilibus modis. Hanc igitur Scabiem de

Ecclesiis corpore extergere operaepretium est.

3. Neque vero est quod quis expostulet aduersus huiusmodi dispurationem, vel ex ea scandalum

infirmis ingenerandum , vel hanc fore sacrorum quorumdam ordinum imperitionem, ex impudentia potius quam ex dicendi libertate sancta & reli. iola profectam. Hoc inquam iniuria expostularetur: Nam scandalum quidem,timendum hac ex parte esso domesticis, negat Cassianus l. 7. cap. Is . haud parce ieserens sordes Monachorum varias, ex caeca argenti cupiditate & philargyria. Externorum vero scandalum, cui ibidem timebat Cassianus, idcirco vetans communicari cum eis librum suum , nequaquam hic extimescendum est; cum nihil hic simus

14쪽

3 producturi, quod non vltro in externorum incur-xat oculos. Itaque profari intrepide possum illud Bernardi Epist. 8. ad Suggerium Abbatem S.Dionysii, cum vulgaturus esset quaedam sacrorum hominum probra, offensionem mouentia. Nescio quid prosit, si quod mundus clamat, ego tacuero; omniumque passim naribus injecto foetore, solus dis. simulo pestem , nec audeo nasum contra pessim χPutorem, propria munire manu. J Quare perperam injicitur metus, scandali infirmis ex hac diiceptatione ingenerandi. Nec minus falso obtenditur laceratio, vcl lugillatio alicuius Religiosi. ordinis. Quae enim hic indecora Religioso statui monstraturi sumus. J Etsi fieri videntur in ordine, absit tamen vi sint de ordine. Nullus quippe ordo quippiam recipit inordinatum.Quod vero inordinatum est, ordo non est. Vnde non ad acrius Ordinem, sed pro ordine disputare dicendus ero , non ordinem

in hominibus, sed hominum vitia reprehendens. Et quidem diligentibus ordinem, in hac re molestum me fore non timeo ; quinimo gratum procul

dubio accepturi sunt, si persequimur quod & ipsi

oderunt. Si quibus vero displicuerit, ipsi se manifestam, quia ordinem non diligunt, cuius utique corruptionem, id est vitia damnari nolunt. Ipsis iraque illud Gregorianum respondeo; Zfetius est

mi scandalum oriatur, ouam ut veritas relinquatur. JVerba sunt Sancti Bernardi in Apologia ad Gulielmum Abbatem, cum in quasdam abusiones stringeret stylum , quae non sunt miniis huic loco & negotio accommodata. Ιmb eo ipso quod defectus Ordinum non dissimulantur, honorifice agitur ersa

sacros Ordines; quia viuero agnoscuntur sub deie-

15쪽

ctium eineribus prunae virtutum ; alioqui abstineretur callo conatu cineres per flatum excitandi, prout Petrus Dana. opusc. s. c. I. reprehensionem

ad quam aggrediebatur, defectum sui ordinis excusauit. 4. Imponitur denique sincero studio extirpationis corruptelarum , nomen impudentia , sed a Gn tonibus , & Guelfis, ac Crysianthiis ; sic enim Eu- napius, hominem natum ad annuendum, & omnia quantumuis absurda probantem,Vt placeat eis quorum potentiae lenocinatur, non sine spe ad clauum

semper sedendi, nomine Crysanthij repraesentat: Apud eos item pessimὸ audit dicendi libertas & i genuitas , apud quos improbitas insulse & incondite choreas agit, iuxta Isidorum Pelusiotam l.2. epist. 237. qui obseruat, nonnullos eorum quibus Magisterij thronus commissus est , caeterorum inquam Moderatores atque Praefectos, tametsi talesunt, ut eorum vita longe abhorreat a persona quam sustinent, tamen id unum nulla venia dignum ducere , si quispiam liberam ullam vocem emittat. I Metuentes enim, sinquit, ne quis existat, qui ca quae ab ipsis perpetrantur , teprehendat, eum alia omnia bona, tum maxime loquendi libertatem moliri conantur, ut deinceps libere ac sine ullo metu peccent. J Ab istis loquendi libertas quantumuis sancta, & prudentiae sale condita, ad impudentiam procacitatem resertur, sed maligne atque perue se. Nam, ut idemmet Isidorus hac macula dehonestatus, ob increpitos impios praefectos , ZoZimum, Maronem, ac gregales recte respondit l. . epist. ar.

I Neque loquendi libertas est impudentia, nequci vicissim impudentia loquendi, est libertas appellanda.

16쪽

landa. Sed lapsos pulchre reprehendens, libertas est

dicendi. Qui vero recte agentes conuiciantur, eorum impudentia est nominanda. illa quidem medicinae est instar ; haec vero pestilenti tui comparatur.

Illa aegrotos sanos Ieddit,haec vero valentes conturbat. J in re evanescit postrema illa criminatio,qua discussio abusionum , petulantiae δc impudentiae ii simulabatur; siue per eos quorum interest , & ver talis expressionem,ignominiam suam interpretatur: siue per eos qui gnari mutire duntaxat non eloqui, turpe silentium & ignauam.abblanditionem, imis subselliis praeeligunt, pecuinum plane ac mediasti-.: num, vereque seruile cum seruilitate, bipedum ge-: inus. Ioannes Sarisber. l. 6. Polycr. c. 18. ab huiusmodi Gnarthonicis veri professionem coqquari crimini maiestatis professus, addit l. 7.c 2 . omnes bene compositos,illam sanctiun libertatem approbare, Tyrannicam duntaxat rabiem eam perhorrescere,& impedire : Et Tyrannidem appellat, peruersionem lacrae praefecturae; Vt etiam censuit Ilido .Pelus. 1.2. episto. I 2 .& 23 . addens nominatim, expelli ab

eis, qui libere loquuntur, idque Tyrannidis patens

indicium esse contestans. s. Sic remotis Disceptationis obicibus, aduersus negotium perambulans in tenebris descendamus in arenam, dextro cornu Crucis armati: sic enim faciendum admonet Sanetiis Bernardus seriai. h. de S.Andraea. Larua quippe honestatis, mercimo Diis Religiosorum obducitur , ut hamus mortiferx

quaestus leuerius glutiatur. Nerum, inquit ibi Ber- nardus,) Si quis iniquum aliquid tanquam iustum persuadere tentat, a dextris est mihi iste ; Sed Iudas est ue Osculo me prodit ; dc dextro cornu cruci S, ne

17쪽

gotharre perambulans , in tenebris , necesse est propulsari. J Hoc cornu armatus, nihil est quod exti moscat in oppugnatione abusionum & propugna, tione Iustirne, per negotium istud in tenebris perambulans , di uexatae. Thomas quidem Cantipratantis l. r. Apum c.ra. 2.post abusus quosdam in Cinnobia inuectos, liberi iudkij falce succisos,post interpellatam Rectoram Ecclesiis sollicitudinem illis v ibus4bo quis veniet o quando venturus est summus Pontilax , citius aequitate librata, miseria

ista di insania corrigaturi ' subdit. Sed dicetur forfiiah mihi, nec dubito quin dicatur. Quis esti γγ piauit os in coelum, &ad arcam foederis, c-

tiarii inclinatam , manum indignus extendit ξ Ir scentur sexto mihi, sed non Dominus , cuius vices semper dolui & dolebo; pro cuius veritate & Ιustiatia, Minam dignus estem membris omnibus dissipari. Scio tamen , quicunque, quantuscunque ex his scriptis' indignabitur, se debitae reprehensioni obnoxium iudicabit. J ' ri ' :

M. Negotiatio, emercantium per munera,

Religiosas dignitates seponitur. λ

6. TO.ω instituitur disceptatio de quocunque negotiationis modo , sed de sola commu- plniter & populariter dicta negotiatione, cuius honestas quoad Religiosas personas videri potest a biguci. Itaque seponenda est illa aperte foeda , &mul plitie 'capite perspicue peruersa negotiatio,

qux aliqui intra Religiosum ordinem exercent. me . Icit anu praefecturarum ac Mignitatum , dantes de accipientes eo Iimntu munera.

, Non

18쪽

Non debeo videri incredibilia Proserre , clim

exta Profero. Esse enim Religiolos , qui lardum holusmodi mercimonium exerceant, & apud Samchum Anselmum legimus , t 3. epist. no. itemque ampud creditum Cyprianum sub finem Prologii de Oper. Card. & utinam nullis effet recentibus exisemplis testatum. Nec ago de minutiis mundrum, qualia's. Antonius suis benefactoribus transmittebat, exiS.Athanasio in vita c.26. aut qualia Eust citius mittebat Sancto Hieronymo epist. I9. armillas, columbas, canistrum cerasis plenum : Autiquam Iia eidem transmittebat Marcella , cereos,' sellam, saccum , calices, de quibus gratias agit Epist. in. Eiusdem generis sunt, pyxis exigua cereis agnis p ris aut conuestitis reserta, theca una aut altora cum suo instructu, pileolus, calyptra lecticaria, sacerdotale Breuiarium , pius qui iam libelluς, 5 alia ἐμ dem rationis, vel minutiora. Quae vehamicirite vel obseruantiae pignora, ab iis qui dare sine labe possunt delata, nemo intercluserit; praesertin1 fi p rus sit dantis animust , nec hamatum munus .porri gat, aliis smilibus, vel id eodem genere potioribus inuncandis intentus et quod qui faciunt; illiberalistatis & auaritiae a Philone damnantur l. de Plantat. Noe, conserunturque cum piscatoribus, quiescam paruam pisci glutiendam appon int, Vt totum piscem prehendant. Has munerum minutias volo dimissas, sicut etiam non damnari propter eas ordinatorem , si absit pactum , dixit Alex.III. parte Io. Conc. Later. c. . Ago igitur de muneribus magni momenti, cuiusmodi aliquando exhibita nouimus. V.G. de centum duplionibus aureis Hispanicis, de quinquaginta Breuiariis Sacerdotalibus exqui litio-

19쪽

xis sorinae,& concinne compactis,quorum pretium

aureos centum .eXcedat. Haec enim non sunt muta

rum minutalia, nec ad merum testimonium religio ita charitatis aut obseruantiae referri possunt; cum viai cuipi in e magnatibus dantur, penes quos est summa rerum. Dantur igitur ut mollitus accipien-xis animus, refundat quod habet ad manum , & tam benevolo muneratori gratus, nolit elle sub odio, quem affectiis xeniis delinitus, intellectui lenocinatus, bonum dc amabilem, atque adeo promotione dignum exhibet. Ignem spinis supposui.Sed tanti est veritatem Dei in iniustitia non detinere,quod Apostolus: censuit probrosissimum. - 7 Quamuis autem haec dignitatum nrindinatio, nomine mercaturae &i negotiationis venire queat, planeque possit integrari ex vera emptione & venditione, ut negotiationes aliae proprie dirue; tamen vix est quod in tali negotiatione exagitanda ponarmus operam : quandoquidem quatenus vere est se

cr tum dignitatum emptio ac venditio, non disci pata pura & puta simonia, de cuius monstrositate sese alio loco disputatur.Deinde adeo spurca & foeda est huiusmodi negotiatio , ut nemo se ea distentum profiteri velit ; sed qui illam obeunt, attentis, me inuigilent,ut lateae negotium, vel alio quopiam

extraneo titulo quasi tectorio obducatur ; puta erogandae egenis eiusdem nationis eleemosynae , aut tuesidae dignitatis primario cuipiam muneri gentem spectinti consentaneae. Qui tamen colores &praet tus, nequaquam purgant simoniam , cum munus pecuniarium , aut aliquid pecuniae aequiu leos,conscrtur autaccipitur tanquam pretium men-he intentum, exbibitum aut captatum ad parandam

20쪽

vel compensandam religiosam praefecturam; tamet si seelusa formali & sensibili pactione de confercndo eo pretio.Nihilominus eniim pensitationem muneris , eiusve acceptionem , aut utramque , si uterque eum quem dixi animum induerit, esse simoniacam,clarum est ex notione simoniae mentalis. Quod ramen ij, quos attigi, praetextus quaerantur , & nemo adeo effrons sit, ut palam & publice profiteri ausit tale mercimonium I argumento euidenti est, eius foeditatem non egere eductione', vel discussi ne. Quare mercaturam illam hoc loco seponamus,tafiquam aperte aversandam, nec ancipitis malitiae;

praeiertim si venalitate proprie dicta sordeat. Duplex quippe in hac re secerni potest venalitas: una proprie dicta per veram emptionem & venditionem, saltem mente exercitam ; alia similitudinaria, quae seclusa rigorosa ratione mercis ac preiij, in

praefecturarum collatione aut acceptione, aeque tamen intuitu dignitatum sacrarum exhibet aut asmittit munera. Neutram exagitare iusta tractatione est animus, ob causam propositam 8. Tantum , quia alterutra in recte alioqui constitutas Religiones variis praetextibus obrepit, admoneamus obiter; priorem non modo illiberalemae sordidam , sed aperte sacrilegam & impiam elle;

cum contineat emptionem ac venditionem spiritualis iurisdictionis,quae nullo humano pretio aesti mari potest, cum sit perfusa Christi sanguine, & a

Christi institutione trahat originem. Argumentari praeterea contra eam iniquitatem licet ex crebra inhonestate, & indignitate venalitatis praefecturarum secularium, quae purg humanae sinat, & citra omnem comparationem despicatiores. Verum est a'