De sermone Latino, & modis Latine loquendi. Hadrianus TT.S.Chrysogoni, ... cardinal.Botoien. Eiusdem Venatio ad Ascanium cardinalem. Item, Iter Iulii 2.pont.Rom

발행: 1534년

분량: 484페이지

출처: archive.org

분류: 연설

121쪽

HADRIANVS c ARDINALIS Hircius in commen. Bene magna compara ta manu prouinciam vastare coepit. Ibidem Bene magna multitudo. Ibide Bene magnu tepus consumpserunt. Ibidem: Bene multis vulneribus afleat.

Ibidem: Nostri ex humili convalle bene lon se sunt digressi.

Boni cosule,modus loquedi vetem illor' id significat, quod bonu iudica. Perfecti

enim illi latinitatis principes,iudicare, sulere dicebantivisi dicas:Rogo boni consulas, id sit,quod Rogo bonum iudices Ouidius de Pontor Vt tamen hoc ita sit, munus tua grande vo' Iunias Ad me perueni consuluitque boni. Idem ibidem: Quae quanquam misisse pudet, quia parua videntur: Tu tamen haec quaeso consule missa boni.

INficiari nemo etiam mediocri ingenio audeat, esse modum quendam loquendi, qui linguam Latinam a Barbarie distinguat. Nam Verba ac vocabula quid per se & sin gillatim significent,innumeri Grammatici copiose disseruere . Sed quid ijs coniunEtis,com posita oratione , usitato more loquendi, mo cius in veteribus , ac persectis authoribus ob tinuerit, nemo hactenus quod sciam plane . considerauit.

Caput enim illud est, caput comae, caput S

122쪽

or' caput malom, caput factionis, & capiti tuo,quod genus execrationis est: & huiusmodi boni authores per transsationem mira cum iuscunditate suis scriptis interseruerunt. Plaut' in Poenulo: Capiti vestro istud quide. Vergilius: Capiti cane talia demens Dardanio,rebusque tuis. Ideme Di capiti ipsius,generit reseruent. Caelius Ciceroni: Te ad nonum Calendarum

Iunii Subrostrai quod illorum capiti sit idissiparant periisse. Plautus in Mercatorer Ad capita rerum Pers

venias.

Idem in Asinaria:Ego caput huic herae argrato fui hodie reperiundo. Cicero M.Marcello:Caput illud est,si ista vi.

ta tibi commodum esse videatur. idem Seruio Sul.Caput illud est,ut Lysonem recipias in necessitudinem tuam. Idem Attico:Caput illud est,quod sis. Eidem:Quarum literarum erat caput Aquioliam nouercam non esse laturum.

Eidem:Quod caput est ipsum non noui. Idem De divin. Sed quod caput est,cur isto modo iam oracula Delphis non aeduntur In Philippica secunda:Caput autem literna sibi cum illa Mima posthac nihil futurum. Idem Bruto:Caput aute est hoc, quod te di ligentissime percipere,& meminisse velim. Idem in officiis: Caput aute est in omni pro curatione negotij, & muneris publici, ut aua

123쪽

HADRIANvs CARDINALI stitiae pellatur etiam minima suspicio. Idem in Verre:Et quod caput est rei frumenιtariae campus Leontinus. Idem in Tuscu . Negauit se iure illo nigro, quod coenae caput erat,delectatum. Cicero pro Tito Annio Milone: Quid quod caput audaciae est Idem : Qua senatui gratias ait post reditum suum,cum praeclarum caput recitaretur. Titus Liuius ab urbe codita: Cum caput res rum omnium in omni hostium equitatu Mastinissam fuisse sciret. CAPITE APERTO, Capite obuoluto. Titus Liuius de bello Punico: Capite aperto est ductus. Ibidem:Obuolutum caput est. Idem ab urbe condita:Caput obuescito,infeιlici arbori reste suspendito.

OVit exit qui legens , quas in Ba scripsi

authoritates de clausula Cum, quemaadmodu praecellentis ingensi vates ilIavsi fuerint,quando lepus significare voluerunt: non supra modum oblectetur,mihil arrideat, qui eas primus ist opinoo notaui, & undique decerptas,quasi in aceruum congessis Plautus in Truculento: Iam bienniu est cum mecum esse ille coepit.

Ibidem: Illi quidem haud diu est, cum den,

res exciderunt.

Idem in Persa: Nondum sex menses Megatribus huc est,cum commigrauit.

Idem in Mostel. Quia septe meses sunt,cum

124쪽

in hasce aedes pedem nemo intro detulit. Ide in Menech.Plus triginta annis natus sum, cum ego interea loci non unquam quodquam facinus feci peius,neque scelestius. Idem in Bacchidibus:Iam aderit tempus,cusese etiam ipse oderit. Terentius in Heautontimorumeno:Si unquavilum fuit tempus mater, cum ego voluptati tibi fuerim. Idem in Adelphis: Videre videor iam illum diem,cu hinc egens profugiet aliquo militatu. Terentius in Ecyra et Hunc videre semper os taui diem,cum ex te esset aliquis qui te pessaret patrem.

Cicem pro Lucio Murena: Qui locus est ius dices quod tempus quς dies qus nox eum ego

non ex istorum insidi1s,ac mucronibus, non inlum meo,sed multo etiam magis,diuino consistio eripiar,atque euolem

Idem Cassio:M .Fabium,quod mihi amicum

tua comendatione das,nullum in eo facio quaessium.Multi enim anni sunt, cu ille in aere meo

est,& a me diligitur. Idem De oratore: Iam anni prope quadrini

genti sunt,cum hoc probatur. Idem Attico:Vtina illum diem videam cum tibi gratias agam,quod me viuere coegisti. Eidei Eandem virtutem istam, veniet temspus,cum grauiter gemes.

Idem pro T.Annio Milone:Erit illud Prose.cto tempus, & illucescet aliquando ille dies,cum salutaribus ut spero rebus tuis, sed sortasse motu aliquo comunium temporum, qui quam

125쪽

HADRIANVS CARPINALIS crebro accidat experti debemus scire, & amiscissimi beniuolentia,amicitia,& grauissimi ho minis fidem , & unius post homines natos foratissimi viri magnitudinem animi desideres. Idem Attico: Triginta dies erant ipsi, cum dabam has literas. Idem Caesari: Aliquot enim sunt anni,cu Vos duos elegi,quos praecipue colerem. Idem Attico: Vtina eum diem videam:cum ista oratio ita libere vagetur , ut etiam in Sicae

domum introeat. Idem pro eodem:Dies n5dum dece intercesserant,cum ille alter filius infans necatur. Ibidem:Vnus & alter dies intercesserat, cum res parum certa videbatur. Ibidem: Anni sunt octo, cum iste in ista mea ditatione versatur. Idem in Philippicis: Vicesimus annus est,cii omnes scelerati me unum petunt.

Idem Attico: Sed tu omnia cosilia aesserebas in id tempus, cum sciremus quae Brundusii ascta essent. Eidem: Ipse discrucior venisse tempus cum tam nec laxtiter , nec prudenter quicquam saacere possim. Eiciem:Biennium iam praeteriit,cum ille Cabsipides assiduo cursu cubitu nullum processit. Idem in Verrem:Vna nox intercessera cum iste Dorotheum sic diligebat,ut diceres omnia

inter eos esse communia. Idem De oratorerVix annus intercesserat ab hoc sermone cohortationis meae,cum iste accusauit Caium Norbanum.

126쪽

1dem de ossiciis: Nondum centum & decem anni sunt,cum de pecunijs repetundis,a Lucio Pisone lata lex est. Idem De diuinatione; Quoniam multi anni sunt,cum bella a propraetoribus, & proconsus

libus administrantur.

Vergilius in Georgicis: Scilicet 8c tempus vente cum finibus illis

Agricola incautus terram molitus aratro,

Exesa inueniet scabra rubigine pila. Idem: En erit unquam Ille dies mihi,cum Iiceat tua dicere facta. Idem: Nec longu in medio tepus, eu clamor ad aures Peruenit. Idem: Turno tempus erit,magno cum optauerit emptum Intactum Pallanta. Idem Tertia iam Lunae se cornua Iumine complent, Cum vitam in sylvis,inter deserta ferarum Lustra domosque traho. IdemtSeptima post Troiae excidium iam vertitur aestas, Cum freta,cu terras omnAs,tot inhospita saxa Syderaque ementa ferimur. Idem: Vix haec aediderat,cum inusis imbribus atra .

Tempestas sine fine furit. Ouidius de Fastis: Iam tria lustra puer furto conceptus agebat

127쪽

HADRIANVS e ARDINA L Is Cum mater nato est obuia facta suo. Titus Liuius ab urbe condita: Permulti iam

anni erant,cum nulla certamina fuerunt.

Idem de bello Punico Dies haud multi ἐπιν'

cesserant cum legati venerunt.

Idem Ab urbe condita: Tricentesimus sexaήgesimus quintus annus urbis Quirites agitur, cu non uniuersa Hetruria vobis bello par est.

CONTURBARE.

Conturbauit me fateoro cum intelligere

satis nondum possem quid verbum con turbo penitiore significato sibi vellet,csi euolutis tandem diuersorum authoru scriptis,

id mihi visus sum percepisse.Est enim Contur hare id fere,quod decoquere: quod ut alus post iudicandum melius relinquam,Ioca ipsa ex qui bus collegi, subiiciam. Cicero ad Attici: Illi dij sint irati huiusmodi, qui conturbare quidem putat sibi lice. re,quod equitibus Romanis. Idem Quinto Ciceroni fratri: Misi ad Caesia, rem eodem illo exemplo Iiteras, locum autem illius de sua egestate ne sis aspernatus: Ad que ego rescripsi, nihil esse quod posthac artis nos

strae fiducia conturbaret, lusique in eo generere familiariter,& cum dignitate. Idem pro Gn. Planco : Nam quoa ais inmnon plus me Planco debere,quam bonis omnis bus, quod iis aeque mea salus chara fuerit, ego me debere bonis omnibus fateor, sed etiam ir, debeo boni viri, & ciues , Comitiis r se meo nomine debere Planco a fac me multis debere,& in iis

128쪽

DE MODIs L ΑT. Lo . Ss Pi inco. Vtrum igitur me conturbare oportet an caeteris cu cuiusque dies venerit,hoc nomen

debitoris quo urgetur nunc competitor disses, uere quanquam dissimilis est pecuniae debitio,& gratiae.Nam qui pecuniam dissoluit, statim non habet id quod reddidit.Qui aute debet,ars retinet alienu.Gratia autem δc qui refert habet,& qui habet,in eo ipso quod habet,refert. Vlpianus De institoria actione,l.Quicunque: Idem Labeo ait: Si quis pistor seruum suun isolitus fuerit in certum locum mittere, ad patnem vendendum, deinde pecunia accepta prs senti,ut per dies singulos ei panes prςstaret co turbauerit, dubitari non oportet, quin si pro misit ei dari summas,teneri debeat. Alphaenus de inrem verso:leghQuidam serauumBoues vendidera alios redemerat, num venditori non soluerat, postea conturbauerat: qui boves vendiderat, nummos a domino pe rebat actione de peculio , aut quod in rem dos mini versum esset.

Conscendere proprie nauigantiu est,quod

ab usu prope communi recessit.Ita enim tritum erat, ut quandoq3 absolute a pera sectissimis illis authoribus diceretur. Cicero Attico: Idibus Martiis Pompeium a

Brundusio conscendisse. Caesar in commentariis:Erat completis litos ribus contentio,qui potissimum ex magno nusmero conscenderent.

Ibidem: Tandem idonea tempestate nactus, milites,equitesque conscendere naues iubet.

129쪽

HADRIANVS e ARDINAL 1sIdem de bello ciuili:No minori animo,ac sducia,q ante dimicauerat, naues conscendunt. Ibidem:Nominatim euocati atque obsecrati,

naues conscendunt.

Ibidem:&quo ut animo mancipia,atque im pedimenta in Italia relinquerent, ipsi expediti

naues conscenderent.

Vergiliust Bis deuis Phrygium costendi nauibus aequor.

Cinxumpere vulgata significatione, id est

certe,quod inquinare,contaminare itia re.Considerantibus aute,& diuersa bonorum authom loca rimantibus,interior quidam sensus occurrit, quo meo iudicio id significet, quod destruosiumpo,rod'perdo. Plautus in Ampnitryone:Tace , ne corrumpe oculos. Idem in Mercatore:Nimium stulte facis,oculas corrumpis tales. Varro De re rustica: Neque rubigo frumensi atque arbores corrumpit. Idem et Caprae omnia nouella sata carpendo corrumpunt. Cicero pro Aulo Licinio: Tabulas,quas idem dicis solere corrumpi desiderare. Idem in Verrem: Vt tabulas publicas corruapere auderes. Caesar in commentarus:Vt aequo animo ipsi sua frumenta corrumperent. Sallustius in Catil. Dubitando & dies prola, tando agnas opportunitates corrumpere.

Idem in Iugurthino; Praeda omnis a prosua

130쪽

DE MODIS LAT. LO sogis corrupta.

Ibidem:Illaque & domum,& semet igni cotrumpunt.

Ibidem:Nam cu fontis vens paulo processe. rant gni aut lapidibus corrumpebantur. Propertius: Et saepe immeritos corrupta dentibus ungues. Idem: Illa puellarum ingenuos corrupit ocellos. Idem: Corrumpit dura catena manus. Ouidius de arte amandit Quid teneros lachrymis corrumpis ocellossIdem de Ponto; Ilis ego si demens ausim corrumpere nomen. Idem de Amoribus:

Quid fles , & madidos lachrymis corrumpis

ocellos

Vsp.locati & conducti, lege, Sed addes: Sed

pretium & trapetum vitiatum dominii reficere Gebere,quod ii culpa coloni quid eorum corruaptum sit,ex locato eum teneri. Idem eodem titulo,leghEx conducto:Sed de si uredo fructum olivae corruperit,aut solis fers uore non assueto id acciderit, damnum domi,

ni futurum.

Idem ad legem Aquiliam, lege, Si seruus: Si

quis alteri damnu fecerit, quid viserit,fiegerit, ruperit iniuria: quanti ea res erit in diebus tri, ginta proximis , tantum ex damno dare dam. nas esto. & subdit: Celsus ait: Lex ruperit, ru/pisse verbum sese omnes veteres sic intellexeam corruperit,& subdit: Celsus non neget sta

SEARCH

MENU NAVIGATION