De sermone Latino, & modis Latine loquendi. Hadrianus TT.S.Chrysogoni, ... cardinal.Botoien. Eiusdem Venatio ad Ascanium cardinalem. Item, Iter Iulii 2.pont.Rom

211쪽

HADRIANVS CARDINAL 3s

Hircius in Commen.Vigilia secuda propter multitudinem telorum Turris lignea, quae nos stra fuisset ab initio,vitium lacit,usque ad Tasbulatum secundum,& tertium.

FACERE INIURIAM.

Plautus in Rudente et Faciet nemo iniuriam. Cicero in Verrem: Quid dices id quod dicti ias iniuriam tibi fecisse veram s & subditi Cum maximam C. Verres iniuria secerit. & subditi At cum tibi C.Verres fecit iniuriam. Idem in L. Pisonem: Facio iniuriam sortissi,mo viro mortuo. Horatius:

Luctandum in turba,facienda iniuria tardis.

Cicero Catoni: Armenium regem in Cappaσdocia impetum esse facturum. Idem pro Lege Man.Sed in exercitu vestriini clarum,atque victorem impetum fecit. Idem pro Publio Sextio:Impetum faciunt in i Fabritium. Idem pro Tito Annio Milone: Statim coma plures cum telis in hunc faciunt de Ioco supe,

riore impetum. FACERE CONTUMELIAM.

Vt videat omnes modu loquendi ab illis optimis eius aetatis authoribus diligentissime fuisse seruatum,& si quid esset ab aliquo id statis vitro docto intexuersum,statim esse explosum,leagant Ciceronem,qui Philippica tertia repreheadit Antonium, qui columeliam facere dixerit. Quid est porro, inquit, facere contumelia quis sie loquitur & subditi.Nonne satius est mutum

212쪽

DE MODIS LAT. LO , 9 esse,quam quod nemo intelligat dicere & pau, Io post: Prster duos vos loquitur isto modo nemo.Quis sic loquitur ait: non,quis sic est locutus Nam veteres ante Ciceronem, Facere constumeliam,aliquando dixerunt. Plautus in Asinaria: Tu contumeliam alteri facias,tibi non dicatur. Cato:In hac columelia,qus mihi per buiuscemodi petulantiam factum itur. Videtur ergo Cicero aetatem suam emenda, te loquentem notare,antiquiores alias carpere,& quasi posteris praescribere, ut politiorem dc abstersa a veteribus quasi rubigine mundiore

suae aetatis modum imitentur. FACERE M o Dos.

Terent.in Argumeto Andriae: Flaccus Clau dii filius, modos fecit tibus paribus, dextris &sinistris. Cicero De oratore: Nessi id actores prius vi. derunt,quam ipsi poets,quam denim illi etiam

qui fecerunt modoS. FACERE GRATUM.

Idem Attico:Feceris mihi gratu si ante eo

Eidem: Per mihi per inquam gratu feceris.

FACERE POTESTATEM.

Varro De re rustica:Secundum cibum large ut bibant,faciunt potestatem. Ibide:Sppeetia qusredi potestate facit de his. Cicero in Verrem: Nel se a tus videndi po testatem esse facturum.

FACERE ARGENTARIAM.

1bide: Qui argetaria Regu in ima fecerat.

213쪽

MADRIANVS CARDINAL Is

Ibidem et Quam ille argentariam Lepti fecis, se dicit:

FACERE MANUM.

Ibidem:Illi nocte facta manu armataque veniunt. FACERE PRAELIUM.

Ibidem: Princeps enim omnium Pansa praesiij faciendi,& cum Antonio confligendi fuit.

FACERE VEL LATVRAM.

Varro De re rustica t Item dicuntur qui Vescturis vivunt vellaturam facere.

FACERE CAEDE M.

Cice. pro Tito Annio Milone: Obviam fit esClodius expedit' in equo nulla rheda,nullis impedimetis,nullis Graecis comitibus,ut solebat: sine uxore,quod nunqua fere: cu hic insidiator, qui iter illud ad caede faciendam apparasset,cuvxore veheretur in rheda penulatus. Ibidem: Potuit ne Fabritio viro optimo cum de reditu meo legem ferret,pulso crudelissima in foro caede factas Idem pro P.Sextio: Caedem maxima facias.

FACERE UOTA.

Cato De re rustica: Marti Sylvano in sylva interdiu in capita singula boum votum facio. Idem pro Milone: Deinde subito vultu Millonis perterritus fugeret ad Tyberim vos, ct o mnes boni vota feceritis, ut Miloni virtuti sua uti liberet. Ibidem:Vota enim feceratis,ut in eos se pintius mitteret,quam m vestras possessiones.

FACERE INSIDIAS.

Cicero pro Tito Annio Milone : Milo unus

214쪽

DE MODIS LA T. Lo 98 urgebat: hic Di immortales t supra dixi) me, rem dederunt illi perdito,ac furiosis,ut huic sa ceret insidias.

FACERE FUNUS.

Cicero pro Cluentio:Et ibi de integro funus iam sepulto filio fecit.

FACERE REUM.

Cicero pro Cluentio: Tamen habitus Oppia, nicum reum statim non fecit. Ibidem:Reum statim fecit. Ibidem: Apud eosde Iudices reus est factus.

FACERE MENTI NE M. Cicero pro Cluentio: Quo tandem igitur ore mentionem corrupti iudicii tacitis FACERE IvDICATU Μ.1dem pro L.Flacco: Cum iudicatu no faceret. FACERE IMPERATA. Caesar in commentatiIs:Iussus arma abucere, imperata facere. FACERE VINDEMIAM. Varro De re rustica: Uuas autem legere &vindemiam facere inter aequinoctium autum nate,& Vergiliarum occasum. FACERE SEΜENTEM. Cato De re rusticaeSementem facito ita. FACERE HAEREDES.Cicero in Verrem e Viros bonos dc honestos complures fecit haeredes. Ibidem:Fecit haerede 31.Octauiu Ligurem.

FERRE, INFERR E, REFERRE.FExxe N inferre pedem, est intrare. Refers re pedem est eius cotrarium: quod inepte multi dicunt retrahere se. Afferre pedem,

215쪽

HADRIANVS CARDINALIS

venire. Conferre pedem,simul congredi.Efrire pedem, est exire . Qui modi dicendi iam cum bonis alijs literis pene ad unum interierunt. Vergilius: Inde domum,si forte pedem si forte tulisset, Me refero. Idem:

Quam nec ferre pedem dedecuit choris. , Ρlautus in Menechmis: Propera Menechme, fer pedem. Ibidem: Huc intro retulisti pedem. Titus Liuius ab Urbe codita, inclinante iam in deterius Latinitate, prppositionem addidit, dc inferre pedem,pro Ferre dixit: Audent ultro gradum inferre. Ibidem: Paulo post ultro inserens pedem,ad

unum omnes occidit. Ibidem: Clamore renouato inserunt pedem. Horatius:

Neque impudica Colchis intulit pedem.

REFERRE PEDEM.

Plautus in Mercatore: Hanc volo prius rem agi,quam meum intro refero pedem. Vergilius: Die pedem referens, & inutilis, in ligatus Cedebat. Ouidius de Ponto: Cum profugum possis ipse referre pedem. Ibidem: Turpe referre pedem: nec passu stare tenaci. Catullus: Ad Idae retuli nemora pedem, Propertius: Nescit vestra ruens ira referre pedem.

216쪽

DE MODIS L A T. L o Q. , 9 Galba Ciceroni: Duce cohortes erant,& cos hora praetoria pedem referre coeperat. Τ.Li.ab Vrbe condita,Cu gradu retulissent. Ibidem:Interfectum rati,gradum retulerunt. Ibidem:Nisi referetibus gradum consul motum excussisset. Ibidem i Vt pariter & socii rem inciperent, referrentque pedem. Ibidem:Dum pedem reserui,ne a tergo Vub

nerarentur.

Ibidei Primo resistuti deinde reserat pedem. Ibidem: Dolo,non metu pedem retulit. Ibidem: Tum primu referri pede apparuit. Caesar in Comentarus: Pedem referre,& losco excedere,non turpe putarent. IbidemiVulneribus defessi pedem reserre. Ibidem: Paulatim modo pedem retulerunt. Ibidem: Permoti barbari costiterunt,ac Pava Ium modo pedem retulerunt.

AFFERRE PEDEM.

Catullus: Abite unde malum pede attulistis.

CONFERRE PEDEM.

Cicero pro Planco: No possum magis cosos repedem ut aiunt ut propius accedere.

EFFERRE PEDEM.

Plautus in Captiuis: Seruate istum sultis in, tus serui,ne quoquam pedem esserat. Uergilius: MEne esserre pedem genitor te posse relicto Sperastis Cicero ad Atticum: Nunc illam, qui pedem porta,quoad hostis cis Euphrate fuit,non exrualerit, honore augeri me in cuius exercitu spemo.iij.

217쪽

HADRIANVS e ARDINA, Istisius exercitus habuit, idem non assequi dedescus est nostrum. FALINORIS, ET SCELERI scrimen

OB seruandus & hic dicendi modus, quo

Cicero aliquando usus,posteros Vtidens iidem uterentur edocuit, cum facinos

ris crimen,crimen sceleris,crimen delicti quana dot posuit.Crimen enim quandoque pro quasdam quasi calumnia,sive accusationsequandosque pro ipso delicto interdum pro genere pec cati:Facinus vero & scelus pro quadam specie, vel forma dissinitur. Cicero M.Marcello:prinium ad se reuocaret maximi facinoris crimen. Ibidem:Cur non coprehenderint,cur non ipsius confessione facinoris multorum oculis, des nil voce, tanti sceleris crimen expressexint

Idem pro Cornelio Balbo:Nam verius nihil est,q quod hestemo die dixit ipse,ita L.Corne, lium de fortunis omnibus dimicare, ut nullius

in delicti crimen vocaretur. Uergilius: . t. Et erimine ab uno Disce omnes. Idem: Sere crimina beIsi. Idem: Crimen amor vestrum.

Cicero pro Publio Sylla: Cur in pari causa, non paria signa criminis repetiunture Ibide: Qui ab illis etiam in crimen vocantur Ibidi:Et ex ea crimen aliquod in Publiu Syblam quaeris. Ibide Nel enim istorum fasinorum lato3

218쪽

PE,MODIs L AT. Lo . Io rum tam atrocium erimen iudices Publio Syblae persona suscipit. idem pro Q. Ligario: Nsuum crime C.Caeasar,& ante hune diem inauditum. Ibidem Ergo haec duo tepora caret crimine. Ibzdem: Sceleris vero crimine furoris parri cidii immunes sint. , Idem pro L.Flaccor Ma ictum omne non modo crimen effusit. IIdem pro domo su ε Cui ego crimini respon/dere sine mea ma xima laude non possum.

dies,non ita factus.

FActus ad unguem, factus ad libidines,no

ita factus,modi sunt loquendi selicis illius - faeculi elegantissimi. Horatiust Fonteius ad unguem Factus homo. Cicero in Verrem:Rubrius quidam homo factus ad istius libidines. Idem in Bruto: Siue quod natura non esset ita factus.

AD exemplum autem, vel ad exemplar, idem est quod ad similitudinem.

Plautus in Mercatore: Verum ad hoc exemplum nunquam ut nunc insapio. Horatius:

Plautus ad Exemplar: Siculi properare Epi

carmi. .

Alphamus de conditionibus,leg In testamesto: Vt monumentum ad exemplum eius.quod via salaria esse fieret.

219쪽

Fraus. .

NE ea res mihi sit fraudi,hic modus loque di apud veteres id significat, quod, Ne

ea res mihi adscribatur, vel ne noceat, nsve vitio detur,unde poena aliqua proueniat. Antiqui enim fraudem poenam vocabant. Upianus de aedilitio edicto, l. Cum autem: Veteres fraudem pro poena ponere solebant. Cicero pro Lucio Murena: Id erit eius vitri eo fraudi ac crimini. Ide Atti.Fit gratia Bruti S.consultu,ri neve salaminis n6ve qui eis dedisse fraudi esset. Idem in Uerre:Statuunt illi, atq; decernunt, ut hae Iiterae,quibus exstimatio C. Verris laede

retu remoueretur:opera que daretur, ne ea res

C.Uerti fraudi esse posset. Idem pro Sexto Roscio Amerinor Id erit ei maximae fraudi. Idem in PhiIippicis: Censeo ut sis,qui in ex, ercitu Antonis sunt, ne sit ea res fraudi, si ante Calend.Februarii ab eo discesserint. Ibidem:Duos Gn.Pompeir summi ac fingu . Iaris viri fractes incolumes haberemus , quibus certe pietas fraudi esse non debet. Ibidem:Eis fraudi ne si quod cum M.Anto

nis fuerint. C. iΙdem pro Cluetio: Quae res nemini unquam fraudi fuit. Idem Lentula: Si quid ex iis rebus, quas tibi fortuna largita est, nonullorum hominum per

fidia detraxerit: id maiori illis fraudi quam ti

bi futurum. l

220쪽

xor DE MODIS LAT. Lo Q.

Horatius in Odisi Τu separatis uvidus in iugis

Nodo coerces viperino

Bistonidum sine fraude crines. Idem: Cui per ardentem sine fraude Troiam, Castus aeneas patriae superstes Liberum muniuit iter, daturus Plura relictis.

Vlpianus:Si quid in fraude, lege,si quid do

Io:Cognoscit Praetor, & operam dat, ne ea res fraudi sit. Titus Liuius ab Urbe condita: Alsi metu,ne non venisse fraudi esset. Ibidem:Ne cui fraudi esset conscisse milites. Ibidem:Ne cui fraudi esset secessio militum, plebisque. Ibidem: Ut transitio sibi, nec fraudi, nec hos nori sit. Ibidem:Latu afl popula est, ne Seruilio fraus di esset,quod patie vivo sdilis plebis fuisset. Ibidem:Vt qui ciuis Campanus ante certum diem transisse sine fraude esset. Ibidet Sua omnia sine fraude Pecij deportat. Idem De bello Punico:Vt sine se ude Puni. cum emitteretur praesidium. Idem ab Urbe condita: Militibus cauendum, ne fraudi secessio sit. Ibidem: Tulit ne cui fraudi secessio esset. Ibidem: Iudicibus ne fraudi ea res sit curare.

Exmanus non solum frater,aut ex Geramania oriundus, quod manifestum est: sed quandoque etiam Germana patria,