De sermone Latino, & modis Latine loquendi. Hadrianus TT.S.Chrysogoni, ... cardinal.Botoien. Eiusdem Venatio ad Ascanium cardinalem. Item, Iter Iulii 2.pont.Rom

231쪽

inde ab incunabulis. Varro De re rusticassam inde a cunabulis. Titus Liuius ab Urbe condita:Inde ab incinnabulis imbutus odio Tribunorum.

IAM INDE AB INITIO.

Titus Liuius ab Urbe condita et Iam inde ab initio praeparans anim S. Ibidemclam inde ab initio. Ibidem:Iam inde ab initio Faustulo spes sue rat Regiam stirpem apud se educari. Ibidem: Ut inititutu iam inde ab initio erat.

INDE A PRINCIPI R ET IAM

inde a principio. Plautus in BacchidibusUnde a principio iam impudens epistola est. Idem in Casina: Vt vos mihi aequos iam in de a ptincipio dicam, Cicero pro Cornelio Balbo:O iura praeclara, ait diuinitus iam inde a principio Romani nominis a maioribus nostris comparata. T.Liuius de bello Punicor Iam inde a prin cipus gentis maiores suos bella gessisse.

IAM INDE AB ADOLESCENTIA,

Plautus in Bacchidibus: Hi senes nisi fuissent nihil6iam inde ab adolescentia no hoc tantum flagitium facerent. Terentius in Adelphis: Is adeo dissimili stu dio est iam inde ab adolescentia.

ΙΑΜ INDE A CERTAMINIBVS.

Titus Liuius ab Urbe conditassam inde a paternis certaminibus inuisus.

232쪽

. Vergilius in Georgicis: Iam inde a teneris impende laborem. Cice.De oratore: Est enim illorum exercitastio elegans iam inde ab Aristotele constituta. Titus Liuius de bello Macedonico: Tentare gentem auersam Romanis iam inde ab Racilνli morte, ID TEMPORIS.Id temporis,per id repus,id statisinoe aetatis, id hortim loci,quo loci:elegatissimo dicedi modo scriptum apud illos veteres copetitur, quod est obseruatione,& imitatione dignissimum.

ID TEMPORI DP ER ID TEMPUS.

Varro De re rusticat Ital eorum fructus id temporis maxime consistit. Ibidem: Quod ibi saepe id temporis oriuntur nimbi. Cicero De oratore:Et nosipsi,quonia id tem,poris est,ualetudini demus operam. Ibidem: Sed nunc quidem quoniam id tem potis est,surgendum censeo. Idem De finibus bonorii & malorui Quod is Iocus ab omni turba id temporis vacuus esset. Idem Attico:Venit enim a me,& quidem id temporis,ut retinendus esset. Iaem pro Milone: Deinde prosectus id tem poris, cum iam Clodius, si quidem eo die Ro, mam uenturus era redire potuisset. Idem in Catilinam: uos ego iam multis,ae summis vitis ad me id temporis venturos esse

praedixeram.

233쪽

HADRIANus e ARDINALI sse,quod id temporis venisset. Hircius in commentariis: Id temporis conati ad murum acccdere,vi oppidum caperent. Ibide Incidit idem temporis. Ibidem: Per idem temporis. Cicero in Bruto: Et quidem duo fuerunt,per idem tempus dissimiles inter se. Hircius in commen. Per id tempus fere Caessaris exercitui res accidit incredibilis auditu.

ID AETATIS.

Plautus in Asinaria:Neq; puduit eum id sta

tis Sycophantias struere. Cicero Torannio: Ita viximus, & id aetatis iam sumus , ut omnia quae nostra culpa nobis accidunt,fortiter krre debeamus. Idem De oratore: Quoniam id nobis Antoni hominibus id aetatis oneris imponitur. Idem pro Aulo Cluentio : Se in balneis cum id artatis filio fuisse. Idem in arte Rhetorica: Cum id aetatis, &priuatus essem. Idem Attico: Credo PIatonem vix putasse satis consonum,si hominem id aetatis in tam longo sermone diutius retinuisset. Idem pro Lucio Flacco: Qui quoniam est identatis.

Titus Liuius ab Vrbe condita: Quis,&cuias,& cur id aetatis in castris fuisset. Ibide zQui se id aetatis solicitassent.

HOC AETATIS, QUID SIS AETATIS.

Plautus in Trinummo: Quanquam hoc me artatis sycophantari pudet.

Iom in Bacchidibus: Censebam me estu s

234쪽

DE MODIS LAT. Lo . Tot se a vita maritima, ne nauigarem tandem hoc aetatis senex.

Ibidemi Pudet hoccine aetatis ludum iis is, ctum esse indigne. Ibidem:Hoc demum est quod percrucio me hoc aetatis ludificari. Idem in Persa:Ego scio quid sis aetatis.

Cice.Attico:Res eode est loci,quo reliquisti. Vlpianus de Iudiciis,lege,Haeres: Defendere se eo loci debebit. Idem Eode titulo,lege,Sed etsi: Si ea res quae per fidei comissum relicta est,eo loci sit, dicen. cum est non debere praescribi. Idem De noui operis nuntiatione, lege, De pupillo: Qui eo loci operantur. Idem De Senatusconsulto Sulaniano,I.Cum

aliter: uicunque eo loci fuerunt, unde vocem exaudire potuerant. Uitruvius: Quo loci describuntur lineae.

IVRARE CONCEPTIS VERBI s. Periurare.

IVrare coceptis verbis, Sc periurare, modus

est loquendi apud veteres . Formula enim quaedam iuraturo proponebatur certis nostatis verbis,in quam iurandum esset: quandoq; absolute conceptis iurare dicebatur.

Plau. in AsinariaiVbi verbis conceptis sciens libenter periuratis. Idem in Cistellaria: At ille conceptis iurauit

apud matrem meam.

235쪽

HADRIANVS CARDINALI sIdem in Truculento : Quid si me iubeat in tromitteres conceptis me non facturum verbis iurem Idem in Bacchidibus:Ego iusiurandum consceptis verbIs dedi. Cicero pro Aulo Cluentio : Dixit se schemium verbis conceptis peierasse.

Iurare in verba , id est quod iuramento pro mittere,seruare ea, quae verbis conceptis essent promisa:modus est ita loquendi.

Horatius: In verba iurabas mea.

Idem: Nullius addimis iurare in verba magistri.

IMPINGERE.

Non est impingere,quod ascribere aut ais

tribuere,ut nonussi insulse volunt: sed in faciem aut oculos iactare,ut infra. Cicero in Tusculanis: Huic calix mulsi im pingendus est , ut plorare desinat, aut aliquid eiusmodi. Idem ad Atticu:Impegit formulam Scaptio Uergilius: Impingeret agmina muris.

INFANTIA.

Nfantia no pro aetate solum,sed pro dicendi inscitia ab veteribus illis ponebatur. Cicero Attico:Omnino accusatoris incredibilis infantia. Ide pro Cluentio:Si nihil dixissem,ne insemtissimus: si multa in eiusmodi causa dixissem, impudentissimus existimarer.

236쪽

OVid sit impressio,diu multumque mea

ditans, cum apud nonullos reperissem impressionem facta esse,adductus sum ut id eise crederem quod impetum, quod quasi per impressum terrorem fiat. Varro lib.i3.rerum Rusticarum:Hostes se arbitrati occasionem habere victoriae, impressios nem facere coeperunt in castra. Ide De lingua Latina: Piso in Annalibus scribit,Sabino bello, quod fuit Romulo & Tatio, virum fortissimum Metiu Curtium Sabinum cum Romulus cum suis ex superiore parte impressione fecisse Curtium in locum palustrem qui tum fuit in foro, antequam cloacar sint fasciae,secessisse, atque ad suos in Capitolium res cepisse,ab eo lacum inuenisse nomen. Cicero pro Lucio Flacco:Non igitur impresssio,non occasio,no Vis, non tempus,non impearium,non secures ad iniuriam faciendam Flac. ci animum impulerunt. Hircius in commentariis:Vt omnium multis tudine in fines Suessionum, qui remis erant ais tributi,facerent impressionem. Ibidem: Cssar equitum turmas suorum iubet

in hostium equitatum, qui ad oppidum in sta;

tione erat,iacere impressionem.

Ibidem: Quo facto,sui sublati uniuersi in hostes impressione facta , in sugam aduersarios

dederunt.

Titus Liuius ab Urbe conditat Postquaim, pressionem sensere ex aduerso factam , & ante oculos micare gladios.

237쪽

Ibidem:Duo extra ordinem millia,qus in inistrum cornu Romanorum in ipso certamine impressionem facerent,tenuere. Ibide: Impressione una totii equitatu fudere. Ibidem: Repetendo signo primam impressio; nem factam. Ibidem: Reintegrato clamore secuti dant ima pressionem.

Ibidem: Dein valida impressione pulsi,terga

vertunt.

Ibidem: Non serentes impressionem Latino. rum,se ad principes retulere.

INIRE GRATIAM.

I Nire Matiam,inire ratione, inire Magistraatum, inire consilium, inire pugnam et modi sunt loquendi, Romano candore conditi,& memoriae maxime mandandi. INIRE GRATIAM: ET CUM PRAEspositione 4,vel ab. Plautus in Curculione: Inibis a me solidam di grandem gratiam. Idem in Trinummo:Hoc pacto ab illo inibis

summam gratiam. Idem in Asinaria:Bene hercle facitis,& a me initis gratiam. Idem in Sticho:Nunc me gratiam abs te ini re verbis nihil desidero. Idem in Mostellaria:Eandem inis gratiam. Idem in Cistel.Hanc inibo gratiam ab illis. Ibidem Et eo a me magnam inistis gratiam. Ibidem: Si eam demonstret, ineat magnam gratiam.

In Epidico:Si isthuc homine, que tu qu iras

238쪽

DE MODIS LAT. Loet. Iro

tibi comonstrasso, ecqua abs te inibo gratiam Terent.in Adelphis:Ego lepidus ineo gratia. Idem in Eunucho: Adibo,ati ab eo gratiam hanc,quam video velle,inibo. Idem in Ecyra:Vt gratiam ineat sine dispens dio sito, Cicero Seruio Sulpicio:Gratiam quoque nos

inire ab eo defendenda pace arbitrabatur. Idem De ossiciis:Sin erunt metita,ut non inseunda,sed reserenda sit gratia, maior quaedam cura adhibenda est. Idem in Uerrem: Nemo erat voluntatius Iaus dator Praeturae tuae,defensor periculorum tuos rumi praesertim cum inire a populo Romano gratiam posset nemo.

Ibidem Vt idem Pompeius non ab homine solum, sed etiam a prouincia tota se huius abs

solutione inire gratiam arbitraretur, Caesar in Commentariis t Qui se summam a Caesare gratiam inituros putarent. Titus Liuius De bello Macedonico:Apud regem gratiam initam volebant. Idem De bello Punico: Gratiam magnam a pud Hannibalem inituros.

Idem De bello Maeedonico: Vt dum Isteret

gratiam inirent.

INIRE RATIONE M.

Cato De re rustica:Vbi ea cognouit, ratione inire oportet operarum,dierum. Cicero in Verre Mihimet ineunda ratio,&via reperienda est , qua ad Apronij, siue adeo qua ad istius ingentem immanemque praedam Possim perueniIe.

239쪽

Idem Rufo: A me inita ratio est, quam qui dem omnes non solu probant, sed etia laudant. Idem Ser.Sul. Adiuves,ineast ratione,quemadmodum illa mulier Romam perducatur. Idem contra Rullum: Inietur ratio quaestus de vestra pecunia. Caesar in Commentariis: Vt quo primu cur reretur, aut cui rei ferretur auxiliumvix ratio

iniri posset. Titus Liuius ab Urbe condita: Ab eodem in

ita ratio est.

Ibidem:Inita tandem ratio est, ut quod viri

bus deerat,arte aequaretur.

Ibidem:Ne oppugnandi certa ratio iniretur. Ibidem:Haud facile inibatur ratio iubendi. Ibidem:Inita ratione minuendi eius. Ibide:Vix se ratione inire posse,utru a se ausdacius,an fugacius ab hostibus geratur bellu. Idem De bello Punico: Rationem iniit, qua Senatum seruaret. Ibide:Ne tantu bellu efficerent,inibatur ratio. Ibidem: Se aliquam rationem inituros, quo modo ab hispanis sumant. Idem de Bello Macedonico: Atque ego nonnullarum cupiditatum,nec causam quidem,aut rationem inire possum.

INIRE CONSI L IV M.

Cicero ad Brutum:Consilia inire coepi Bruatina plane. Titus Liuius de bello Punicor Inde consilia

inire cum genero coepit.

Idem ab Vrbe concita:Qui regni recuperan di consilia inissent

240쪽

DE MODIS LAT. LOQ. TITCaesar in Commentariis: Una cum Ambio, rige consilium inierat. INIRE PUGNAM, ET PRAELIV Μ. Plautus in An phitryone:Antequa cum TasPbiIs a te pugna fit inita. Titus Liuius de bello Punico: Tentata verius pugna,quam inita est. Idem ab Urbe coditat Hoc ultimum utrinq; initum finitumq; est praelium.

INIRE URBEM. .

Titus Liuius ab Urbe condita:Vt ouans sine militibus urbem iniret. Ibidem: Triumphantes victore cum exercitu

urbem inierunt. INIRE CONSULATUM, T.Liuius ab Urbe condita:Consulatu ineunt. INIRE NUMERUM I N T E Rafectorum.

Idem De bello Macedonico: Numerus insterfectorum haud facile iniri potuit.

INIRE IN TERREGNUM.

Idem ab Vrbe condita: Tertio die et inter,

Cicero in Secetido de legibus: Sequebantur epulae,quas inibant propinqui coronati.

INIRE CONVIVIUM.

Ide in Ver.actione sexta:Quo cu inire conuisuiu,nemo unq, nisi turpis impurusq; voluisset.

INTENTARE MORTEM, MANUS.INxent re mortem,intentare manus, modo loquendi elegantissimo, veteres illi frequenter usi sunt: id enim significat quod morte