장음표시 사용
161쪽
x C. XIII. de funeribus Romanorum. quas detexit Plinius pan. c. I l. n. I., Σ. Nervae consecrationem a Trajano factam inde separans- Quem tu, inquit, lacrimis priamum , ita ut filum decuit, mox templis honestasio non imitatus illos, qui hoc idem, sed alia mente fecerunt. Dicavit coelo Tiberius Auginum, sed ut irrideret Vespasianum Titus , Domitianus Titum ; sed ille ut dei situs , hic ut 1rater et ideretur. Tu sideribus patrem intutuli r non ad morem civium, non in contumeliam numIntim, non in
konorem tuum οῦ sed quia deum credis. g. 3. Ritum consecrandi accurate Herodianus descripsit l. IV. c. a. n. 2. Ceream imagianem consecrandi principis bu votibulo palatii lecto eburneo, ac vestibus aureis in trato impostam , quas aegrotaret, per septem dies, omnium consperitui patuisse. Deinde ubi iam visus diem obii e dieitum nobili simos viros tulisse in forum , hvm-Mos cantantibus pueris, o feminis nobilissimis. Quiatius peractis tulisse lectum extra urbem in campum martium, oe rogo imposui e singulari ratione con-srudio: factisque circa ilium ludis equestribus f cem illatam esse a successore principe. Mox ex σμιula rogi nam in partes distinctus erat) aquis
iam emissam esse, quae vulgo crederetur animam principis in caelum deferre. Ex eo tempore defu ninclum pro deo bahitumo cultumque fuisse templis, pulvinaribus, faminibus. f. q. Nec tantum ipsi Imperatores sic honorati fuerunt: Verum etiam augustae feminae,
162쪽
Sect. V. de Gn secratione Principti m. I 3uXOreS, matres, torores principum. Cujus rei exempla multa in nummis antiquis prostant cum inscriptione CONSECRATIO, & appellatione . DIVI, Vel DIVAE: apposita est templi figura, aut aquilae, aut in feminarum conlecratione paVoniS.
g. s. Consuetudo haec ita invaluit, ut vix sub Imperatoribus christianis primis abrogari posset: quamvis illi maxime abhorrerent. Puta- Datur enim pars majestatis esse , & honoris, qui principibus deberetur. Sic, & Eutropius de Joviano, Christi sacris addictissimo principe,
L X.. c. 9. n. II. dicit: Benignitate principum,
qui ei successerunt, inter divos relatus e s. Quod an ita factum fuerit a Valentiniano, & Valente, non leVis. caussa est, cur dubitemus . Cautius idem historicus l. X. c. q. n. IJ. de Constantino dixit: Inter divos meruit referri.
163쪽
a46 C. XIV. de re num. , m inscript. Rom.
I. DE VARIIS ΝUΜΜORUM GENERIBUS.
RAdix nummariae rei est cognitio Aso
SIS : exiguae monetae, quae vix integros tres mum moS, PFENNIGE, ut nos
vocamus valebat, & in duodecim partes , sive uncias tam in nummis, quam ponderibus dividebatur . 3. a. Ex asse compositus est SESTERTI Us ;quasi sesquitertius, id est, asses duo, & dimi
dius. SESTERTIUΜ autem neutro genere erant
mille sestertii. Atque his maximas summas per tonnas, & milliones numerandas describunt ,
164쪽
Sect. I. de Nummis.Is maxime si adverbialiter loquuntur: nam alia ratio est , si per nomina numeralia id efferunt . Sestertios etiam nummos iaepe Vocant absolute. 3. 3. Quatuor sestertii faciunt DENARIUΜ , id est, denos asses: qui si argenteus est , drac mam pondere valet. Saepe denarii mentio est: etiam in sacris , ubi dicitur diurna merces fuisse operarii . Nonnunquam denarii plus , ' quam decem asses valuerunt, quod non obscure colligitur ex Tacit. anual. l. I. c. II., ubi milites n. q. queruntur, quod singuli denis iudiem assibus animam, oe corpus aestiment: postean. 6. addit, ut singulis diebus denarium impe
f. 4. SOLIDUS est nova moneta , posteriori , saeculo in usu: ita dictus , quod ex Iolo auro constaret, intus nihil haberet vilioris metalli. Non enim argenteus dabatur solidus, sed aureus fuit tantummodo: ut copiose Gronovius
probavit de sesertiis . In legibus Romanis ejus mentio crebra, sed posterioribus. Ulpianus I. I. g. Hoc autem Is de fugitiυis e Multa, inquit, centum solidorum statuta in magi ratus. Et Μacer de Severo , & Antonino Caracalla
ι. c. 34. de iure fisci o Quingentos selidos re inferre iussus eS .
s. s. De Valore solidi nonouna est sententia: nec ferri facile una potest pro diversitate tem
porum . Aliquando, & plerumque solidus, &
165쪽
t 48 C. XIV. de re num. , ct inscript. Rom. '' aureus idem erant, ut Brissonius de verborum fguscatione probavit: aliquando & differentia. intercessit ; ut solidus major esset , quam aureus. Nec AUREUS , quod nomen antiquius
est , quam tolidi, semper idem valuit: sed pro
arbitrio imperantium comparatio inter aurum, S argentum, nunc hoc, vel illo modo, conmstituta suit. Olim , ut Gronovius p. 363. probat, XVII. denarii faciebant aureum . Dio Cassius L L v. p. 333. XXV. denarios requirit ad aureum . Tempore Arcadii, & Honorii, ut est l. un. cod. de collatione aeris, constitutum est,
ut pro viginti libris aeris unus auri solidus red, datur. Casau bonus ad Lampridii Alexandrum c. 39. dicit; solidum pondere duas drachmas aequasse : & ibidem satis luculenter probat . . Quod si est i duplo major erit solidus, quam illo tempore, de quo Gronovius loquebatur. . 6. Quod posteri ores vero per Iolidos numerabant: veteres fecerunt per sesertios , aut sesertia, iisque maximas etiam jummas exprimebant. Id vero diverso modo fiebat, in numerali voce observato. Si enim numerale sorma nominis dicendum erat, addebantur sestertia plurali numeror aut si millia adderentur , genitivo sestertium; aut, quod usitatius erat , nummum . Nummus enim , & sestertius saepe idem sunt. Hinc Plinius l. xxx m. c. 2. adequestrem dignitatem requirit censum sesertia qua dringenta: id est, io ooo, thaleros graveS; qua
166쪽
Sest. I. de Nummis. ψ'les hoc tempore sunt cruce signati faJ , 5c similes, decem denariis Romanis DbJ censendi.
Iunior autem Plinius I. I. F. I9. n. 2. munici inpi condiscipulo , decurioni comen si , iapropter id officium non minus quam centum millia possidenti, offert ad implendas equestres
facultates trecenta millia nummum, hoc eli, Irecenta sestertia.
. 7. Alia ratio est numerandi per adverbia numeralia, quinquies, decies , vicies, quadragieF,
cetera. Tum enim , si sestertia in neutro usurpantur cum adverbio , centenarius numerus
1ubaudiendus est: ita, ut decies sestertium, re cto, & nominati Vo casu, singularique numero, sint 23ooo. thaleri graves quadragies sesertium, tonna auri, ut Vocant; sexagies s sertium, tonna cum dimidia; centies sesertium, duae tonnae cum dimidia; quadringenties se se; rium , decem tonnae, sive millio; millies sese, num , a 3. tonnae , sive milliones duae, & dimidia . g. 8. LIBRAE nomen etiam occurrit , Sc PONAEDO. Pondo, & libra idem: si vero junguntur, aut pondo alii monetae adjicitur; tum vertenda
167쪽
rso C. m. de re num. , Ο Ucripi. Rom. Ox AΜUVERTH UNDMEUVICAT . De quibus plura tradit Gronovius d. l. Libra autem adigenti eodem interprete sunt centum denarii . seu quadringenti testertii. Libra autem aeris fere est sestertiuS.
f. 9. Peregrini nummi Romanis scriptoribus
etiam, quando de rebus Graecorum agunt, nΟ- minati , sunt potissimum DRACΗΜΑ, & ΤΑ- LENTUM. Drachmam diximus octavam partem
thaleri esse, seu denarium, EIN QUENT CHEN ): hinc fit didraehmum , id est, duae drachmae, quadrans thaleri; cujus in sacris etiam habetur mentio apud Μatthaeum e. II. v. 24. Tais
lentum autem diversum erat: quod autem potissimum in auctoribus respicitur, est talentum atticum, quod constabat sexaginta libris argenti, sive 73o. thaleris , ut e Vocantur, imperialibus. Vide quae ad Curtii l. VII. c. 3.
a Nelebstheser von x . guteu Grosoben. . Io. Hactenus de valore numismatum, &variis nominibus, etiam de supputandi ratione : sequuntur nunc ipsi antiqui nummi variae aetatis, secundum materiam, Armam, figuram, inscriptiones, & alia signa tonsiderandia f. II. PECUNIAM dicut a pecude nomen habere: quod olim fuerunt boves, OVeS, por ci, & similia animalia impressa. Quaedam gentes etiam postea iuIs nummis figuram anima- -- lium
168쪽
rstnct. I. de Nummis.lium inscripserunt: equum , hircum , OVem ,
ut de avibus taceamuS. g. I 2. ΜATERIA nummorum veterum vel aurum est, Vel argentum, vel mixtum quoddam metallum. Aurei nummi rariores sunt: nec etiam
tanti, nisi quod materia pretiosa sit, aestimantur, quam ceteri; quia id genus facile salsari potest, & alienum arte , & fraude supponi . Argenteorum magna superest copiat sed & hie saepe falsi pro veris supponuntur. AEnei nummi
propter arris singularem mixturam , etiam quod plurimis addita sernis alio , ut vocant, quam itidem imitari non possumus ad antiquum modum, plurimi sunt veri, & genuini.
g. 13. FoRΜA dividitur in tres modulos e molismum, medium, & minimum. Nec Vero tam ac
curate id ubique servatur, nec semper ejusdem magnitudinis modulus unus est: & ipsa maximi moduli numismata inter se differunt magnitudine, quod ad oculum demonstrari potest Iosephi Monterebit libello de maximi moduli numismatibus Amst. I 683. Iet. Sic etiam est in ceteris modulis, qui itidem inter se disserunt,& variant ratione magnitudinis, & parvitain
q. I 4. Ratione TEMPORIs dividuntur in aconsulares nummos, hoc est . in libera republica sub consulibus cusos: & in nummos factos sub Caesaribus, sive Caesar eos. I. 33. A FIGURA impressa etiam varie d - Κ Momi-
169쪽
I a C. XIV. de re num. , m in script. Rom. nominati l unt, praesertim consulares, ut vidis-riati, bigati, quadrigari, ratili r a signo victoriae, quod continebant ; vel bigarum , quadrigarum, rati S, si Ve naVis. g. I 6. Ratione LOCI etiam numismata distincta fuerunt; quia plurima cusa fuerunt in provinciis a civitatibus, quibus id concessum fuerat a Romanis: quemadmodum integri libri de talibus nummis prostant: ut Harduiniri nummis populorum , urbium I ridiantia de nummis coloniarum secundum Caesarum seriem.
Usus Veterum numismatum est in historia
supplenda; in chronologia corrigenda: ia orthographia ad certas rationes revocanda; in antiquitatibus variis, sacrificiorum , triumphorum , consecrationis, structurae templorum, fio mae navium, Vestimentorum, & 1imilium rerum : quod demonstratum est uberrime ab illustri viro Ezechiele Spanhemio singulari libro de usu , praefantia numismatum. g. a. Utilitati addenda etiam est iucunditas: si selectos nummos perlustramus; & inde oculis subjicimus varias res, quas animus ex historia, vel descriptione non satis poterat ca-
170쪽
Sect. I. de Nummis. g. 3. Neque Vero latini tantum nummi co-snoscendi sunt: sed graeci etiam sub Romanoam perio in Asia cusi, aut aliis locis , ubi graeca lingua obtinebat; etiam a regibus graecae originis, antequam gentes illae in Romanorum potestatem venirent; ut sunt nummi Seleucidarum in Syria, Ptolemaeorum in Aegypto , Artacidarum in Parthia. Achaemenidarum in
ponto, Bosporo, Thracia, & Bithynia, quos nistorica serie descripsit jam laudatus Gillan
g. 4. Nummi autem Veteres, ut nostri etiam,
duas facies habent: quarum prior recta est, &ut plurimum caput, seu imaginem continet; posterior dicitur aversa, quae pl-mque aliquod signum continet cum aliqua inImptione.
III. DE REI NUΜΜARIAE SCRIPTORIBUS.
g. Ι. IN nummis demonstrandis utendum est libris,
qui nummos accurate delineatos habent cum eruditorum hominum explicatione. Pro ipsa introductione generali possunt usui esse Iesultae Joberti notitia rei nummariae, Lipssse expressa latine I 693. Iais, & Caroli Patini introductio adhistoriam numismatum Amst ei. I 683. I a. praeci- Iiue autem Erechielis Danhemii 1bpra Laudatus iber de uis, praestantia ns mi matum Lond. 17o6. f. 3. a.