장음표시 사용
461쪽
pe nidiarum 3. iii. cum syriapo tu iubino fiat linctus quo cum baculo glycyrrh. Dcquenter utatur sensim deglutiendo lon- gh a cibo resupinato capite: hoc situ epiglottis cosophago accubat: sic illi patentior fit aditus in asperam arteriam, pulmones,& thoracem. Vel huius loco utatur pastillis incrassantibus capite de catarrho a causa calida descriptis pag. 376. Olet amygd. dul. sine ignis calore extracti, 3. ii .penidiarum, j. i. anaylli, j. s. pul. diatragac. frig. recens praepar. ob semina pinguia quae facile rancescunt,3. ii. fiat puluis qui ute- di tempore in cochleari dissoluetur cum pauco olei praescripti in looch crassitiem quo viatur ut dixi. Praeterea habeat saepe in ore pitulas bechicas vel penidias,vel sacch. crystallinum,
vel rosatum,uci conscr. rosarum.
Formati aliquot lachicorum in ca afrigida. U. DVl. sem urticae.& iridis fio .vir. 9. ii. nucleorum piniae recentium,& pulpae uvarum Datnasse.& ficuum, pinguis singul. 3. g. penidiarum, s. ii. cum syrupo h siopi: aut cuoxymelle simpl. aut scillitico si humor est valde crassus , aut lentus fuerit,ut qui alioquin euelli non posset fiat linctus quo
V. Conseruae storum tussi lag.& helenii,amygd. dui.& nucleorum pini recentium singul. 3. si . facch. crystallini, j. ii .cum strupo de prassio fiat linuus: cui adde croci grana vi. Vtatur
Non v tor myrrha,& similibus ob eorum amarorem, quamuis strenue detergeant. Pandaleones, torrones, & martiopa 'nes, a Medicis Galliae bracchatae&Narbonensis de maxime Medicis 145speliens bus usitatis,in hoc affectu commendantur. Sunt qui foetici successu vice syruporum, & linctuum praescriptorum, utuntur syriapo ex tempore praeparato cum aqua vitae M saccharo, qnia strenue incidit,& deterget. Pauperes quotidie mane utantur decocto hyssopi,& per vices Vtatur mane ovo sorbili eum pul. sulphuris, idque consilio Celsi lib. . cap. q. trinsecus admoueatur sequens olei amygd. lui.& irini, virJ. i. axungiae capi,gallinae,Manseris, Vel butyri recentis, singui 3 si .pul. iridis fio. 3. ii. croci, B. i.sat Vnguentum quo pectus uniuersum mane & sero illinetur. Vci huius loco urere unguento resumptiuo.
462쪽
si humor est adeo frig. de humidus, qui a superioribus vini ci non potuerit,&anni tempus, aetaS, sexus,& vires consentiat udor ra. utere decocto satrae parillae, rad. chinae, cuin ligno fasianas, per multos dies: δe si morbi Neapolitani aliqua fuerit suspitio, utatur decocto ligni ind.&alexi pharmaco: sin autem ceruici admoueatur cauterium potentiale : vel consulat balnea subphurea vel nitros a. Si a vermibus, da potui optatae salomonis 3.i aut 3.i. si. cum crerati decocto hordei,&absinthii p. ma. vel aqua stillatilia portus. iVitanda dulcia, licet detergeant, quia vermes nutriunt. Si tussis puerorum aliunde prouenit,quam a vermibus,detur ita li potui lac caprarum recens mulctu, vel coctu cum sacch. crystallino vel rosato,vel penidiis,vel syrupo violato, aut nenu-phatis sit sitit: vel tussi laginis,vel papaueris,si est vigil . Si pusio
nutrix illi masticet ficus pingues recens siccatas, aut passulas cxacinatas,aut nucleos pini recentcs,vel amygdalas dulces: de capiti admoue empi .ex gummi tacam aliacae paratum. Si tussis fit a phymate,I. tuberculo: aut ex inflamatione,aut a tumore aliquo existente in pulmone, pleura, diaphragmate, Iiene, hepate,aut ab aliquo ulcere, ad propria capita recurrendum erit.
Si ex obstructione trachelae arteriae tussis fit, cuius humor sua crassitie, & lentore inhaerens, aeris ingressum impediat,
quem natura tanquam noxium excutere tentat,Vtere parego-
ricis, I. lenientibus, quae cius crassitiem incidant, de detergeant, de eius acrimoniam demulceant: qualia sunt lac omne, butyrum recens, Oleum amygd. dul. syrupus tussit agiliolatus, capilli veneris, iuiubinus, de hyssopo: hordeatur auenatum, cremor furfuris,&c. Cossum illine oleo chamaemeli, oesypo de similibus.
463쪽
im 3οι tu bris, s απαφλη oi quasi αναφὰγτες, hoc . est, sursum ferentes : quia sanguis ab infernis partibus sursum fertur. Symploma 5 morbus dici potest: Symptoma, quia est de genere excretorum immodicbfluentium praeter naturam ab imbecillitate facultatis retentricis, ratione loci. Morbus, quia ut plurimum fit a solutione
continui,aut ex reseratione, aut valorum apertione. Omnisi cruenta per os facta excretio , undecunque proueniat, aut aquauis causa fiat, semper est contra naturae leges , ad differentiam eius qui per uterum excernitur,aut qui per nares in vere adolescentibus prosilit, qui est naturalis Hi p. teste aptior. 27. sect. 3. siue fiat ex άνας utior autus Oor .aut 2 πηλm Sputum sanguinis, a fluore sanguinis distat sola quantitate. Si ex ore, gingivis,gurgulione,aut faucibus, semper in parua quantit te fluit,& sputum dicitur. Contra, si in magna quatitate, qua lis reiicitur per Anastomo sim,aut Diaeresim, fluor dicitur, teste Aureliano lib. 2.cap. 9. morborum κρίνω.n ea , Causae procatarcticae seu externae, sunt aer calidior, frig. externis. aut humidi : casus ab alto, ictus, saltus, cursus, vociferatio, vectio,aequitatio succusans,exercitium violentum, immoderata venus, tussis violenta,vomitus, tripudium, ira,vsus aloes,& medicamentorum acrium, & acidorum, & alimentorum falsorum, S ingluuies, necnon potus vini meracioris, aut aquq coenosae, in qua sunt hirudines imprudenter epotae, de quibus duas historias narrat Gal. .lo c. affectorum cap. 6.aἡ λ, C ui interi .e anastomotis, sumuntur a sanguinis quan- titate supra modum aucta, ut in suppressis mensibus, aut hae-DM si . morrhoidibus, x mutilatis accidit. Diaeresis causa interna, sumitur a sanguinis vitio,qui sua acrimonia corrodit,& vice
ni p. 6 P. Diapcdclio Vcro causa pendet ex vasorum raritate, de sanguinis
464쪽
guinis tenuitate qui sudoris instar facile prosilit &m os reii
citur absque dolore. Constat inter Medicos de Gal. loco citato, sanguinem qui e gula, aut ventriculo , vomitione reiici:
qui a spiritalibus partibus, tussi : A qui ex faucibus & Colu- . mella seu gurgulione,screatu: dc qui exgingiuis S ore, simplici spuitione expelli. At operaepretiu erit propria signa narrare, quibus distingui possint partes assectae,ne quis in curatione , hae maptysis hallucinetur. Sanguis si a capite manat,cognoscitur ex palati titillatione, seras avelut in catarrho percipitur, screatio frequens , palatumque capite. cruore est sordidum, perinde ac si vulnus iubesset, & colluto
ore aliquo liquore, mox aequEcruentum apparet, quod non accidit caeteris sanguinis reiectionibus. Arctaeus lib. 2. acutorum cap. 2. Si ab ore, simplici expuitione reiicitur ut dixi, succrescit frequens per nares haemorrhagia. Si sanguis e capite in fauces defluit, tussim mouet, qui tu D GaD- ν- sendo non screando ut supra reiicitire, quo reiecto, caput' quod prius grauitate,& dolore conflictabatur,laeuius sentitur, de sanguis non est spumosus, neque copiosus , atque rcpentes ne ulla ruptionis suspitione venit. Si signa futurae haemor- rhagiae per nares praecesserint ratum pro rius fuerit, sanguine e capite emanare. Si a gula seu oesoniaῖo venit, non eXacte . est saliuae permixtus, nec laeuis, aut aequauilis, subflauus conspicitur, nec admodum niger,& parcior est; quia illius partis Venae & arteriae sunt exiles,& cum nausea & vomitu reiicitur: cui nonnunquam iuncta est tussicula ob arteriae cum gula
Mordicatio & dolor, ad metaphrenum usque sentitur in ea parte quum fit deglutitio, & maximὸ si valde frigida aut calida,aut acerba deuorantur. Perseuerante dc ingrauescente malo, cibum fastidiunt, & saepe non continent. Saepe etiam febrem erraticam, potius quam acutam comitem habent. Rarissimc fit ab erosione: quia fluxiones mordaces, non ita diu haerent, sed prius expuuntur,&deiiciuntur. Frequenter tameaccidit ex vasorum ruptione,quae sua natura sunt mollia, tenera & imbecilla, quaeque facile rumpuntur a tussi concitata, aut vomitionc coacta praeter vasorum plenitudinem,ut docte annotauit Gal. lib. 3. de causis symptomatum cap t, Se rasia
Si eductio est ab arteria aspera pituitosa, vi loquitur Paulus AES lib. . cap. 3I. reiicitur scrcandote cum leniore tussi :& arseris.
465쪽
quod erretur spumosum & leue & paucum est,& sanguis I
inter tussiendo elicitur. A thorce veniens, parcior esse solet,niger ac grumosus, autore Gal. 4. l-orum affect . cap. 6. dolor aliquam thoracis partem premit, &tussis est valde molesta transsumptione . per pulmonem aut guttur contingente facta. Ex pulmone reiectionem fieri vult Hip. aphor. 23. s t. s. ωκυ- άιμα άτ ins Ξm Ticor, o ω - του υ m eii η RO si ..i. Qui sanguinem spumantem extussiunt dolore infra septum transuersum non existente, addit Hi p. in coacis praenor. cap. IT.: iis ex pulmone educitur.
Nullus dolor vel compressio pulmones assicit quia sensu
carent sed tantum grauitas,& facies rubet , de eius color est subalbus, Δ: per interualla offertur. Progressu vero temporis, febris continua sequitur,x maxime in iis quibus ex corrosione,& de pulmonis essentia aliquid . aut cartilaginosa pars evena cfferetur. Aliquem nouit Egineta loco citato ex iis qui sanguinem ex pulmone expuunt, progressu temporis cum maxinia tussi,&sanguinis copia aut s. lapides asperos cxpuisse, voluti tribulos,&alleuatus est: Paulo post in tabem
A Ventriculo , satas is qui excernitur, est niger & concretus , siue ab arteria, aut vena fluxerit. Nausea est multa, de sanguis una cum cibo euomi vir : crebri Ze virulenti ructus eduntur , lipo thymia, & vertigo aegrum saepe di xat cum ventris rosione. Illic sanguis collectus, saepe per aluum s lubrius reiicitur. si ab he- Si ab hepate aut liene prouenit reiectio fit per longiora interualla: Si per vcnam cauam aut arteriam magnam, sensim ad pulmones & trache iam atteriam propellitur, raro accidit codem modo quo in febribus ex horum viscerum inflammatione , tanguis e naribus profuit κώ i5ν ad eas partes per v nas iugulares,& alterias carotidas impulsus: frequentius tamen pcr venae portae truncum & maxime ex gastrepeploide, quae fundove triculi inspergitur si heparra ut ex ramo splenico gastrico minorc,qui vas breue a multis dicitur,ex quo dese tur melancholia in ventriculi capacitate .Aretaeus loco citato, alicram viam cxcogitauit: Hepar atque lien cinquit expediatius sanguinem suum in ventriculum o intestina propellit,
466쪽
quam in pulmones, per venae portae id arteriae mesenteticae propagines. . A venis sanguinem prodire, testatur color ater, M eius Crassities ac prompta concretio. Ab arteriis si quidem flavus, tenvisque venit, de tardissime coit. Ruptionis vero signa
sunt, si copiosus fiuit, de si aliqua causa violenta praece sit,ut ictus, aut ab alto casus , S c. Si ab erosione sanguis fluit, ab initio paucus, de post aliquod tempus copiosus maiore sci- Si 4 era- licet facta erosione ,'de confertim, maxime si nihil contundens praecessit, vel rumpens, sed acris taxio: vcl 'siis longus ciborum prauorum, acrium, salsorum, de similiter me- .dicamenIorum acrium de salsorum. Inaediam,& moerorem idem praestare posse, Egineta lac. si arsi cit. de Trallianus lib. T. cap. I. docverunt, x maxime si pul- ώμπει monis vel bronchii aut alterius vasis portio aliqua relicitur. Si ab aliqua causa externa contundente, frangente, aut in- .cidente, aut similibus citra erosionem : iudicanduiri Diaeresim esse sitnplicem quum nulla substantiae depcrditio appareat.
In diape desi,nullus eaedolor, quia sanguis sensim, &non confertim e vasis prosilit: quia vasa sunt rara de sanguis tenuis, de serosus. In anastomosi, nullus aut paucus cst dolor, sanguis conser- itim fluit absque febre aut inflammatione: Et saepe ab eiusmo- Si axesis di reiectione soluitur ple thora, de aeger melius se habcre vi
Si sanguis ab hirudine epota, aut in palato,aut naribus, Vel ventriculo, qui euomitur languis est tenuis, qui sanici speciem si abis. referat: idq; citra capitis dolorem vel grauitatem praesentem, Ge. vel praeteritam. Si nullus ictus, aut casus praeeessit, iudica hirudinem esse in causa, de maxime si aeger biberit aquam coenosam in qua hirudines fit ini: quam sanabis idoneis remediis quibus Vsus . est Gal. in duobus iuuenibus lib. 4. locorum affectorum cap. 6.
causatum diuersitate. Quod ita sci, quae ab ore , aut gin- giuis procedit minus periculosa , quam ea quae a faucibus, gula , aut ventriculo , tracheia arteria , thorace, ii
467쪽
- At qui ex pulmone, non vacat periculo, maxime si est a liquatus, quia eos ulcerat, & in phthisin perducit : si ab erosi ne est ulcsratus. Si vena recens est exesa, facilius certe curatur quam arteria, quia pulmo est in continuo motu, qui unceris agglutitionem impedit. Adhaec talia ulcera sunt rotunda,quae figura ad curationem omnium consensu est dissicillima Hi p. autore 6. cpid. sect. I. dc Gal. in comment. agens dotabidis. Et aphor. 13. seo. 7.sic loquitur Evi os αlος πρασει πωπ ωio sanguinis sputo, puris sputum, malum
. MOων. i.Qui sanguinem vomunt si sine febre, accidat, salutare est: si vero cum febre,aut inflammatione alicuius visceric malum inquit Hi p. aphor. 37. scct. 7.& Gal. in commeatario, de
1. Sanguinem superne quidem offerri, qualiscunque sit, in 'lum. Dcorsum verb niger si deiiciatur, bonum, quum ab haemorrhoide fluit. Qui vero sursum essertur, siue spumosus siue ruber, siue fia- uus, siue niger, siue aquosus, crassusue cxtiterit GH. in commentario, malus. Qui vcrd per nares non malus si in die critia
lieri sanguinem euomenti , menstruis crumpcntibus, fit mali solutio. Hip. aphor. 32. scct. s. quia fit sanguinis euacuatio, reuulso. Gal. σκύαι - μα ά uilis mHογtri Ptolerant Hioς-οι- γ-tia M. i. Quicunque spuinantem expuunt ianguinem, dextroque laborant hypochondrio . a iecore sputant, multique intereunt. Hi p. cap. I 6.coacarum praenot. 4o8. Si quis plura desiderat, legat lib. s. meth. mcd. Celsum, Paulum, Actium, Auic. δί lib. 2. progn. cap. de sputo, Hi p.& lib. prorrhet. Et ut paucis expedia: ex Diapedesi, minus est periculi,qua ex nastomosi. Diaercsis vero qua ex humore acri, mordaci ocsalso fit, substantiam pulmonis crodente, omnium consensa est immedicabilis. Hae mapto is licet non unam, sed diuersam. Universa. Victus rationcm & curationem expostularet pro causarum lis curam. diuersitate , unam tam n uniuersalem nunc dabimus, quae Unicuique causae aptari poterit exArctaeo, Gat. Celse,Aurelia no Tralliano mutuatam.
468쪽
. Imprimis aer cligatur ad frigidum Sc siccum vergens: vitando calidum &humidum,& ventum austrinum. Eger de cumbat in domo satis ampla obscura,&lecto immobili mi. ni me calido aut profundo. Si sit aestas, humi sternentur foliaritis, lentisci, salicis, myrthi,quercus, cucurbitae, rosarum , adii spirationem. Caput cubantis si sublime, praesertim si ex spiritualibus profluat sanguis. Somnus sit nocturnus, aut matutinus, de 'non diernus , qui undecunque sanguinem fluentem de aliam quamuis excretionem sistere potest , exceptis sudoriabus. At si haemaptois fit explet hora, priusquam depicta fuerint vasa, vigili et digerentes magis conducunt. Aluus liberacile dcbet,quae si talis non est, natura iuuanda crit clystcribus, Ut balanis ii pauper. Quies tum corporis cum animi,& silentium commendantu C. venus prohibeatur.
. Cibi eligendi sunt, qui vim emplasticam habeant,& refrigerent, S: liquidi potius quam solidi, ne masticando aliqua fiat
commotio: quales sunt semota, amy lium , panis lotus, pulscx farina tritici, lacte M sacchara parata , aliena, hordeum a 'priore cqrtice mundatum,oriza,lens, panicum, milium etiam a priore cortice mund .ex simplici aqua coctu& cum saccha .ro de pauco accli ubi tenuior victus confert. Vbi vero plenior nutriatur iure pulli gallinarum, capi, consummatis, colati tris& similibus pro aegri viribus. Ossicium medici inquit Celsus, cst aegrum superuacua materia non onerare; neque fame pet-
Sic dum vires constabundi, primis diebus, largior, S fruquentior cibus non dabitur, priusquam primus sit concoctus. Idem praestant cochleae quod glutinis quiddam naturalis M. compaginandi virtutem habeant. Item quum plenius nutrire
volumus conceditur usus auium, ut columbarum , phallanorum,atagenarsim, perdicum &c. quarum pectora Crunt myrtho aut simili penc tranda ut sit in cibis medicina ut loquitur
Avicenna. Item concctuntur Uro porcina & horum cxta: necnon veruccis, agni,& vituli pedes, S quaecumque alimentum crasium,& viscidum praestant,& oua ex aceto ta indurata mandere licet. Acetum ex Aureliano lib. 1. P qκμγιμν cap. I 3. contra multorum sententiani rodest , si ex capite de gingiuis sanguis fluxurit: quia sanguiuem concretum tanti, γdissoluit mon item si ex pectore, quia tussim commouet, Metri.
469쪽
pulmonis vicus exasperat. Ex olleribus imprimis commendatur portulaca,&cius succus: perinde atque urticae, qui sanguini sit stendo est efficacissimus, de eadem ius culis cocta. Item lactuca, seriola, plantago, centinodia, germina, maluae, dc aia paragi, Oxalis, cucurbita, semina q. frig. ma. S minora, uua immatura. Ex fructibus, cydonia mala minora potius quam struthia seu maiora, quia magis astringunt δί quae condiuntur' cum saccharo dc non cum melle. Malum granatum, aurancia dicta, sorba , mespilla immatura, corni fluctu saporis austeri, pira, dactyli, uuae pensiles, corynthiacae, damascenae cum gigariis mansae , caseus recens dc non salsus, lac chalybeatum si nulla est febris. 2 Pisces saxatiles, ut luctus, perca, astaci, acipenser&C. conceduntur. Trallianus damnat amygdalas,ficiis, pistacia, stro bylos: ut ad sitim compescendam conccdit melopepones. Propotu, si febrit aeger, bibat aquam frigidam, aut temperatat
aut coctam cum coriandro,aut cum tu leporosato, aut syrupo .
Omphacij,aut granatorum, aut aqua chalybeata si dulcia ab -' horret aut pauper . Si nulla es ebris,lc vires pessundant, concedendum erit vinum crassum, austerum quale est tortivum
dilutum aqua chalybeata, aut pluuiali. In genere potus se .
De vens Venae sectio a quavis causa fiat ii raptois celebrari potest, sectione. largior tame in anastomosi,dc diape si, de polibaemis de quibus suppressi sunt menses, aut haemorrhoides, aut quibus ali quod membrum fuit mutilatum, Sc quum validae sunt vires, C. V a axillari aut poplitis, vel tali si ex suppres s mensibus. Contra si vires sunt deiectae, educatur in minori quantitare, ex angusto vulnere per vices digito indito vulneri: sit vires
Dὸ 'eis . Si quid eam dissuadet,cucurbitae cum scarificatu scapulis,
a ceruici, hypochondriis , clunibus, aut se mori sus admoueri Dituris cr possunt. Vel harum loco frictiones, aM ligaturae partium exfrimano. tremarum conceduntur. Asanguinis missione, quiescat pati'lisper aeger cum silentio. Mox oxycratum probe dilutum propinandum ex Tralliano, ut sanguinis grumi dissoluti reij cian tur, de alterius fluxus prohibeatur. Idem praestant bitumen 6c mumia cum liquore idoneo, Vt aqua stillatitia nocum viridium: vel huius loco, aliquod coagulam dc maxime leporinum, teste Gal. lib. simpl. medica-
470쪽
. mentorum decimo ' Interea si aluus in dura, ante venae ctionem inijciatur sequens.
v. Decocti communis cly steris: st, i. dissolue mollis rotati. n& olei ros utriusque j. i. s. cassiae cum sacch. i. fiat et, stet in
statim supponendus. Nunc de sinplicibus medic. quae a Grae- 'cis dicuntur quibus sanguinis impetus 1 ohibeatur: is hamata
deinde de compositis quae in ossicinis praeparata scruamur. Qui de simplicibus potcst me dcri, dolose quaerit composita: ρ ρ ρ ρ ornat dus docti 2. parabola is . diu tini. Inter simplicia quae ratio & experientia huc usque docuit, sunt radix symphitima quae ulcera a quavis causa scaturiantagSlutinat teste Diosc. lib. . cap 9.petum seu pectum Mni- .cotiana vulgo dictum autore Nic. Monardo. Bursa pastoris portui. & succus eius, radix rubi & huius folia, flores defructus: medianus cortex quercus, eius glades, S gallae virides, rhaponticum, lentisci folia,N quae ex ea cxudat mastiche, suc- 'cmum, & gummi Arabicum S trag*c. icthio colla sanguis draconis: succi porri,& Vrticae,&polygoni, hypocistis, acacia nostras, thus obsoniorum,plantago,rosae,omphacium, corallinum, lapis haematites, balaustium, bolus armena, terra sigillata,& blesia: nuces cupressi, hippuris, vulgo equi scium, Oxyacantha, corna, mespilla, sorba, cydonia, dactylli & cxt.
mumsa, amyllum, farina tritici,albumen oui crudum. λωσμα Composta, sunt strupus rosarum siccarum, de omphacio, granatorum, de symphyto, Cydoniorum,myrthinus, e berbcris, tu lepus Alexandr. sacch.rosatum, & crystallinum, troch. ramic , ac succino, de terra sigillata: mithridatium,& theriaca recens, philonium, &trochisci de cynoglosso ,ncpenthechimicorum si incrassandus est humor dc somnus conciliandus. Olearo satum, Omphacinum, myrthillorum, leti scinum cydoniorum, de mastiche: V. comitissae: Empl. de mastiche' contra rupturam, aut quod uis aliud astringens ex tempore paratum. Inter condita, sunt conseruae rad. symphyti, rosarum, mina cydoniorum,& eorum caro condita, baccae berbcris, uua immatura, nuces conditae sine aromatis,mel rosatum Coagulum omnes recens,& non antiquum in parua quantitate sumptum, dc caphura.
Ex supra scriptis prudens Medicus mutata forma remediorum omnis generis remedia, tam interna quam caeterna, suo arte componere poterit. In diapedesi conueniunt condcn-