Felicis Plateri ... Praxeos seu De cognoscendis, praedicendis, praecauendis, curandisque affectibus homini incommodantibus tractatus. .. De doloribus, libro vno, qui tertius totius est operis, agens ..

발행: 1609년

분량: 1058페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

131쪽

exhibere verentur. quod tamε alij non curant. Ita

ter duna Vero etiam assa mn, quantu quis Uno had-

sta capere potest, eb bita, in causone&Sy ocho de

tertia i a. a d magnum illud incendium res urguendum co fert: adeo ut aliqui hac ratione. quia sa-dores superue: ire solent, inoxa febre liberentur: Dein&ne a calore vetriculi mox emendetur . vel vii voluerunt. i bilem conuertatur,a fiatim bibenda permittitiar: & ante concoctionem Averro es quatuor librarum mensura se exhibuis Te, M a morte se hoc inodo multos libera Te, gloriatur. Cuius nocumetum . si sentia t, vomitus emendat.& si eo facto, ves ter calidi, in tegatur I a .iis. Sicq; Vomitorii usui in quo o: si illud requiratur, praestabit. Cocta aqua simplex . cuin nihilominus humiditatem sua in seruet 3e grata siti in stomacho debilior , quia fiatulentiam & cruditatem deposuit.

melior est.

Composita interdum datus, additis iis, quae vel sun ut nutriunt,vel putredini resistunt, illiusq; penetrationem iuuant, vel potentia refrigerant, vel alioquin eam corrigunt. Ex nutrientibus potius quam refrigerantibu ,, ut vulgus putat, est hordeum. Quo nomine Hota dei decoctum usitatum est, quod cum paruam nuM triendi materiam conferat, affatim quoq; bibere conceditur. Quod de in exacerbatione, cum calor ad exteriora iam peruenit, datus. Panis in aqua agitatus, succuq; depones, eamqὸ dealbans. nutritiuam aliquo pacto illam facit. Amygd. larum in aqua cruda vel cocta contulissarum emulsio, Lac dictum. valde apud Germanos usitata est quae tamen, cum nimium alat,& vi

ctias tenuis hic requiratur. non ita vi ad satietate iri illam bibant, sicuti ferὸ faciunt, concedenda, M

132쪽

t .ut invictus ratione dicetur, propinada. Quod si diluta admodum detur, paucas amygdalas ad mensuram una in aquae id dendo, incommodum hoc minimὰ adferet. Putredini resistentia acida plerumque & dul

eia sunt.'

Acida cum simul refrigerent egregi Α, ijsque aeagri summopere delectentur, prae caeteris competunt. Quo nomine Aceti guttas aliquot, ut sic sena uiuo corrigant, aquq periniscet Calenus. Sed Se succi alij vi Granatorum, hoc modo addi possunt.

lucci alu ut taranatorum, hoc modo audi pollunt. vinumque granatorum, vi nosor utili mu ruindi forum, plurimuin commendatur.

Syrupi aciduli id pr stant, aquis permixti. Quales lurit Acetosus sim. Oxysacch. s de Limonibus. de Acet os ei tri,de Ribes, de succo Oκalidis, de Agresta, de Omphaeio, Granatorum, Pomorum MPrunorum acidorum. Omittendo eos qui austeris inui sunt, qualis ille de Berseris exstit: qui tame. si fluxus adsit alui, non inutiles erunt. Aquae his permiscentur, fiuntq; Iulepi: vi aqua Eridi uiae, Lactucae, quq & per se sola affatim quoque bibitur) Cichorij. Acetosae, qui b. Ω aqua Ro-sarum, si astrictio requiratur, addi potest. Dulcia aliqua putredini quoque resistunt. Atisque ex illis Saccharum potius quam mel, cum facit 8 in bilem conuertatur, in adultioribus si illia deleaentur, interdum potionibus iniscetur: sed quia dulcia plerumq: fastidiunt, potius acido dubcibus strupis, uti di sum, permiscentur. Sed RPassula rurn quoque decoctum in usu, Scaliquibus

gratum est.

Corrigentia cruditatem in ventriculis debilio ribus, quaedam addi possunt interdum: quorum caliditas. si quam habeant, copia aquae euicta facilὸ deperditur. Inter quae Cinamomi tantilium,

133쪽

ii 4 FE E R I v Mut odor tantum suauis aquae concilietur, in ea decoquere, Vel potius ea aqua in aromati Zare vultigatis simu inelt Alij semen Coriandri incoquunt: quorum loco radix Galangae, aliaqι usurpari pos sunt: Santalum rubrum si sumatur, quod aquae uini rubri colorem addit, ad fallendos aegrotantes delirantes, & vinum eXpetenteS, iuuat: praesertim si vino Granatorum . Umosus aquae odor quoque concilietur. Inter medicamentosa alterantia. potiones variet

detulepi, quales in praeparantibus dicti fuerunt,

cum utrumq; prsilent, humores nimiru & corpo ris inde natam intemperiem emendent, per totum orbi decursum eo nomine usurpari possunt. Q norum tamen formas si mutare velimus, hoc

decoctum parari poteth fr. rad. Cichorij. Aspara .gi. ana 3. j. herb. Endi uiae, Lactuc , Portulacae, He pati cete, Lenticulae aqua: an. m j. n. mlar. Bu glossBorra g. an. p. 3. Hordei p. j. s Cucurb. g. Psyilii quod admodum refrigerare creditur 5. j. fiat

decoctio, adde Sacchari q. f. Aceti parum, deco quatur ad mediam consistentiam. Capiat g. q. velit 3. per se vel cum alio potu. Vel sic: rv. herb. Endi uiae , Acetois, Cichorij. Hepat. anam. j. Hordei mundi p. j. fiat decoctio, coletur: adde parum Aceti in pauperibus, in diatioribus syrupos. Vel sic fuer syr Acetos simpl. I. q. mucila g. s. Psyl.

Capiat frequenter tria cochlearia. Solidiora medicamentosa admodum respuunx aegri febricitantes, eaque quae bibere possunt, illis ob siti in oratiora sunt. Ad variandas tamen remes diorum formas, confectionibus siccis in Drma tabularum, non tantum post iu lepos praeparantes,

uti supra dictum, sed & per reliquu morbi processum, i ii possunt. Vt tabulis usitatis Trias an tali.

134쪽

Vel sequetibus: I r. put. Tria mi ali 3. j. Diarrh. D. j. troch. de Camphora H. Coralli rubr. 3. g. coas. Ros Viol B iglos an . 5. st S icchuri dissoluti in aqua Ros & lῖ idi uiar. l. s. fiant tabul re: Vtatur fiequenter mane &vesperi: superbibendo aquam

Endi uiae. Eiec raria mollia eκ conseruis fam, non solum altero die post purgationes ad roborandu Se corrigendum calorem a pharmac o conceptum, ted &alio quoque morbi tempore hoc modo exhibenditur: lit conseruae Ros Buglos Vl l. ari. 5. g. cum Saccharo vel rob de Ribes, quo magis delectan tur fiat bolus, quem capiat. Gratius aegrotanti hoc erit: Η . coni. Ros Ace tosae an ἔ.j. carnium Citri. Lactucarum caulium, Cucurbitarum condit. an. s. g. cum syr. de Ribes fiat. eleel. apiat freque ter . superbibendo aquam Endi uiae Buglos & Acetosae. Clythere, non suum cum constipatio adest, ut ea tollatur, & ut humores ad aluum deri uentur,

sed quoque alterationis caula, i iij ciuntur. Qui tamen minus id quam assumpta pr stirep sunt,

cum non actu, ut illa quae sumuntur, hos frigidoqini j cere tutum sit, nec adeo uti illa ventriculum assiciant: cuius consensa maxim8 corpus refrigeratur , Se sitis extingu tur , idcirco laxatio is potius nomine quam refrigeratio sis usurpantur. Quorum eXempla iam in principio inter laxan tia posuimuS. Praecipuὸ tamen ref igerationis causa talis in ηci potest: . Laerucae, Portulacae, Violariae, Malauae, Semperuiui, an. m. i. Hordei p. j. d. Cord. p . Cucurbit. g. g. fiat decoctio, adde olei Viol. iij. Mellis Violar. g. h. Dia prunis simp. vel Cassiae L. J. sat Clyster. Cibis alterantia permixta, aut condimenti loco

135쪽

Pz3RI V . ' illis addita, ut illi no n soluin nutriant & resciant, sed & refrigerent efiiciunt: quod & vulgus hac ratione fieri, cum illis semper cibos velit obtrudere, inagis probat, aegri autem in potu fieri potius expetunt. Quod hisce modis rectius perficitur. 1usculis eo nomine, Lactuca, Acetosa. Portulaca, Borrago, Endi uia, quae gratiora prae caeteris sunt, incoquantur quq ti aluum laxam. praesertims Spinachia. Melta, aliaq. emollientia seu laxantia

addantur, seruant.

Formula; in iustulis decoquere solent, quae tam es gratiam iusculo minimὲ addunt. Veluti: N. seminum Acet, se, Lactucae an. 3.j.s Melonu 3. q.

s.fia i forinulet lupiria res: coquantur in iusculis. Condimenta varijs modis in hunc usum ex A,

rantiorum Limo num, Cerasorum, Granatorum.

Ribe: Vuze crispae, Berberis, succis & carne : Vel ex aridis fructibus Cerasorum, Prunorum, parunt decoctione emollitis, quq valde grata sunt, parantur. Et poma Acida, uti Limonia in taleolas secta, ad illo q: Saccharo. interdum & aqua Ros condiata laudantur. Reliqua cucurbitacea 3ccucumera iscea, quia facile corrupuntur, satius est omittere. Bellaria alia ex sacco Ace tota, Aceto & Sae charo,uti & Portulaca aceto condita, utilia quoq; existunt. aliaq; multa similia. Extrinsecus occHrrentia , alterationis causa I surpanda, sunt aer quem attrahimus: remedia qua quae adhibemus. Aer frigidissimus a natura, vel sic arte paratus, inspiratus, plurimum alterat, cum illius actualis &potentialis frigiditas pulmonibus communicata, vicinitatis causa, magnum cordi accenso adferat, leuamen. Interea tamen eis sic inspiratione attractus conserat aer, non tamen ad occursu in illius

136쪽

ςorpus subito denudare & refrigerare aegri quod tamen maximὸ, dum ob calore inquieti sunt, praecipuὸ dum exacerbationes fiunt, eae petunt) debent idque ne ex subita illa repercussione laedanis tuti&sudores, praesertim si illi instent. impediantur. Interim tame ne integumentis stim ijs,&praesertim plumeis & pellice is, corpus magis incales scat, cauendum. quo nomine ia lecti linteamina &-

indusia frequenter mutare: uti &lectum ipsum :pluma Sq; ex eo auferre, vel puluinari corium in sternere, valde iuuat. Vti & si radios solares a conelais, hominumque frequentiam, ne illis incale scat, auertamus aeremque salubriorem intromittamus , meridianum impediamus. Cubiculum Aqua cum Aceto conso ergamus. Floribusque &herbis frigidis, folijs Salicis, Vitis, Ne nu pharis,

consterna in US.

Applicantur extrinsecus alterationis causa, quq partes principaliores potissi inum, quarum causa praecipuὸ adeo incaluit, ut cor, hepar, renes, refris gerant. Sed &cerebrum refrigerant a , idque doloris capitis 3edes vij causa, quae ob i lius calorem quoq: accidunt, sicuti in symptomatib. dicemus, adhibentur. Vti 8cillis partibus: quarum magnus cum capite consensus, Ut sunt, testes, extremitateSq; corporis, evistit. Corpotissimum, admotis, vel stati in in principio, si ardens sit febris, in alijs vero in augmento& statu primum, materia prius euacuata.aliquomodo, refrigerandum erit: cum zb illius febrili calore concepto . caeterae omnes partes similares calorem praeternaturalem conceperint additis semper, quae nobiliss anum hoc viscus proprieta te reficere & roborare possint ' Ω medicam 'rivim penetrando ad cor deducere. Q in pectore zor uis regioni, insorma epithematu, vel unctionum:

137쪽

FEBRIVM&pulsuum quoque in carpo, alijsque vi, sub cuia te arteriae se offerunt, regionibus applicis ritur. Sic que parari pol sunt. λEpithema cordiale in causere M al js specie bus, cum magnum est iacendium , Ilabito adbi bendum: Rr. aquarum Ros. h. ij. i V ol. B g ossi

Di amarg. frig. 3.j. misce fiat Epithema Appii ccturpanno serice O. qai succo cherane, tinctus, &c iar. me sinum dicitur, eo madefacto: actu, si magii ut sit ardor, frigidῆ. in alijs tepide. Aliud esti thema admodum cordiale N: aqua arum Ros h. ij. aq. A cetos E, Buglossviri utq;, Uio . Nenu pharisan. I. j. Scabiosae, Mesillae, Acet, ScVini albi an. g. 5. succi Limonum, vel Citri , vel Arant. vel Pomorum odor. ac id. g. q. Santal. Omnium I. j. rasurae Eboris, cornu Cerui an. 5 g. Coralli rub. Lap. praetios an. 9. q. Margar. 9 6. Clystalli ue g. Croci 9. R. misceantur, fiat epithema pro corde & pulsibus. Vel sacculus talis pulsibus in carpo & pedibus' oque alligetur ' Ις. f. Ros Rub. Viol. Bux os . si utriusque an. 5. g. fiat pulvis: adde pul. Carv, phyl. 5. l. Santal. omnium, ligni Aloes an a B j. Croci gran. v. pul. Di amarg. Dig 8. f. miscea tiar omnia, ligentur in duobus paruis sacculis: irro rentur Vino albo&Aceto,&succis dictis: L gentur supra pulsus. Vnguentum pro cordis regione & pulsuum:

liae mos 3.j. Camphorae gran. vj. Croci P. β. succi Limonam g. ij. misceant Ir. Hepati quoq; refrigerationis causa epithemata

adhibentur, atq; unctiones additis quet viscus hoc nobile

138쪽

nobile simul corroborent. &quae simul obstructiones, si adsint. aperiant. Hoc enim fiscus infe brib. admodum quoq; incalescit,&ipsius cosensu

caeteri rum calor etiam augetur Vel minuitur.

Epithema admodum refrigerans, ardentibus febribus accommodum sic parabitur: Hr. aquarum Lactucae, Ne nuptiar. Solani an. g. i. g. aquae Ros 50.aq. Endi uiae, Cichorij an. g. s. Aceti ros . j. Camphorae grata. vj. misce, fiat epithema, applice

tur ut moris.

Aliud hepati magis appropria tum, &cum Ob. structiones adsunt, utile : N. aquarum Endi uiae, Hepaticae, Cichorij, an. g. h. q. Roff.j. g. aq. Lactuc , Semperuiui an. g. j. aq. Absynthij 5. vj. put. Tria sant. Spicae. Ros rub. an. 3. g. Aceti troch, Camphorae B. s. fiat Epith. Sacculus talis parari potest, idem praestans: Ist. B. Ros rub. Viol.&fl. Cichorij an. p. j. o mi ita Santal. an.5. q. seminum Acetosae, Endi uiae, Portulacaean. 3.j. f Petrosel. 5.5. Spicae nardi 9.j contundantur: insuantur in sindone rubra.fiat sacculus: maceretur in aqua Endi uiar&Ros & pauco Aceto: Adhibeatur regioni hepatis tepidὸ. Vnctio hepatis regionis, post epithematum π- sum, exurguento Santalino comodὸ instituitur. Quod&vngueto ex oleo Ros.&Viol. addita Spica nardi & Cera, praestari potest. Renibus cnm & horum calor in febribus acutis magnus sit,& reliquorum calorem augeat, Unspuet ita talia etiam adhibentur, illisque dorsum Sclumbi iti unguntur. Quale Vnguentum refriges rans renes et Gal.

Vel quod sic parabitur: N. unguenti Refriger Gal. f. ij. ol Viol.Rosarum a n. q. j. Aceti g. g. Camphorae gran. v. agitentur simul, fiat unctio. Testes cum renibus atq; uniuerso corpore, pro

139쪽

pter vasa multa ad ipsos descendentia, eonsens habent maximum: ob quam causam illis refrigeratis, corporis magnum incendium ex parte qu'que restinguitur.

Quota ut diuersi mod8. sic &hoe fotu potest fiebri R. aquarum Plantag. Nymphae et an. I iiij. Ac etiros. J j. Vini rubri .j. g. misceantur,&intincti parant a diu frigidi testibus applicentur.

Extremitatu lotiones frigidae, ob eundem consensum magnum, quem cum reliquo corpore habent, idq; propter vasoru illic sub cute conuenientium congeriem, uti & neruorum,idem praestant:& somnum simul conciliant. Quarum exemplar hoc sit: Lactucae. Violariae, Semperuiui Portulacae, i. Vitis, Salicum an. inj. cap. Papa v. n. Xq. vel herbae, si vigiliae adsint m. j. Aceti g. j. Vini albi mens. 5. aquae Fontis q. s.coquantur, adde Lixius parum ad corrobora, tionem articulorum : Hocque decocto manus, Mbrachia , & pedes.& tibiae, bis in die, vel semel sub noctem, tepid) lauentur. Iuuat&si manibus frigida ut Lapides, Poma,

similiaq; reti, eant. Viri uin conseruatio in febribus continuis acutis summo necessaria, quas altero oculo, ut docet. semper intueri oportet mam illis deficientibus frustra Medicus laborat, cum naturae opus sit, febrem euincere, qua succumbente, morboque superans

te, cr sis perfecta, fieri nequit: sed vel imperfecta fit, vel in ea lucta succumbit, aegerq; eXtinguitur. Conseruantur autem & vivendi ratione, seu usu decenti aeris, cibi & potus, aliorumque : dein de

medicamentis.

Aer plurimum eos reficit, si praeter frigiditatem competentem, uti dictuin, liber sit & purus: eaq: ratione vireε refocillat, de simul alterat. Cuius

140쪽

Cibus . vii sanis & aegris quamdiu viuun t ad resstaurationem deperditi necessarius est; sc& hic.

cum praesertim corpora vehementer calore exoluantur, requiritur. Sed quia is ut nutriat, i natura nostra quinci & concoqui prius aliqui ties debet loque nomine naturam cibi ext ibitione a morbi materia concoquenda revocamus. maxime si illi copiosum, aut qui aegrὰ euinceretur, exhibere mus hanc ob causam ille cibus qui aegrum aliquo pacto sustentare queat, atque interim naturae minimum nego iij prs bere possit, illi debet stifficere. Talis autem Tenui, esse de hei: qualem Hippoc. in

scutis morbis esse voluit. malis vici ur, qui parum nutrit, rariusq; certoq; duntaxat tempore eaehibetur. Qui tame secundum magis & minus dis ferens, vel tenuis: vel tenuissimus: vel medio modido se habens existit. Interim consuetudinem, quae altera est natura, diligenter obseruantes, illique aM liquid condunantes. Tenuissimus victus, nunc extremὸ tenuissimus est, quo in vigore morbi utendum esse docet Hip poc. Quem & aegri Obbreue hoc tempus, quo natura in morbo expugnando impedita est, facilius perferunt: qui alias si summὸ exquisitus diutius perseueraret, ut idem scribit His p. periculosus esisset ob quam causam tenuissimus quidem, non tamen extremὸ tunc esse debet. Iσquo tamen mi nus, sicuti in eo frequentius, quod pleniorε, quam par erat, exhibent, sic morbum facilius aegrum se peraturum vulgo inept8 existiman te, peccatur. Rarius autem qui exhibetur, tenuissimus esse dicitur, ut se inel in die: vel si bis detur,pauci tamε sit nutrimenti. Parum nutries cibus inprimis huc refertur. Vis decoctum Hordei no potus, sed cibationis cauis

SEARCH

MENU NAVIGATION