장음표시 사용
251쪽
ise, E P I s Τ o L A DE interponendo, Vrgeret ut ederem, quod in rem studiosorum esse existimaret,durum &inexpugnabilem me praestiti. Sero nunc .non gesti tali viro moris me poenitet. Nam si publicanda erat, quanto retractatiorem multisque locis resectam in publicum exire prae stitisset' Tamen quando neque praeterbium mutari, neque quod factum sit fieri io- sectum pote it, det illa prior celeritatis suae poenas posterior haec,quam modo mitto, in eius subcedat locum, sine ulla iam extemporali gratia,cum aliqua etiam elaboratς diligentiae nota. Alterum, itis tertia mihi scribendi causa fuit, ex tuis libris adcepi. Nam ubi de Pacens urbe agis,quam ego eam esse, quae nunc in Lusitania Bexa nuncupatur,&pridem scriptis editis, & sermone semper sdarmauerim,quuius tame flaminium, post inlatam a Poenis ei urbi cladem, Badiora nitrasatum sit, manente priore Pacen sis pontificatus titulo,narras tu ista quide, sed Ioannis Genesii Sepuiuedae, quem honoris causis nominatum velim, opinionem adducis etiam, qua ille meum de Pacesi colonia testimonium, apud te vid*tur fecisse dubium,accQntrouersum. am modo rem, in studiosorum rerum antiquarum,& Pacensis coloniae gratiam, disceptandam suscepi. Ponam ergo ipsam et tua Verba, ex Genesij, ut ais,
252쪽
COLONIA PACENII. I Isatim initio dictum ad yrmant, a Pace Augusta, Pr-be ct coloniaRomanorum Anafluuio adposita Nam
Pax Augusta. Maurorum corruptione, in saxa gus, deinde in Badaxos, degenerauit. Ouae urb
quamquam ex parte Baetica adposita est Ana
nio, tamen quia Lusitaniae iurisdictioni contrib ta erat a Romanis idcirco ab eis inter Lusitana; cem sebatur. Qua ratio eadem est Metallinensis coloniae. Horum me admonuit Ioannes Gensis S
pulueda.) Omnium primum, Vasaee, illud nobis constituendum est, coloniam Paceii-sem urbem esse Lusitaniae. Id perspicuum nobis faciet: vel iurisconsultus Paulus, ff. de censibiu, l. In LUtama P icensis ct Emeria tenses iuris Italici sunt, vel Plinius lib. q. cap. altero & vigesimo sicut vulgo circum se
tur. Iulii autem cognominis, memin Ptolemaeus,in Lusitaniae descriptione. Κατεχουσι 3
algarbio: adpellat.CUlticii j sunt qui interius ulteriorem Anae fluminis ripa incolunt, ad Vrbem usq; Heluas, quae ipso etiam nomine Gallica prae se fert origine, ex Heluis Celtaru Narbonensis prouinciae populis. Celticos autem a Celtis derivari, ut a Gallis Gallicosia similia, notius & vulgatius est, quam Vs
253쪽
admonεdum videatur. Sita ergo est Pax Iulia in medijs Turdetanorum Celticorumque confinii' Iu liae Myrtili,quam Mortulam vulgo dicimus, vicina. Esse autem ea quae modo Bexa dicatur, probari potest, tum , longitudine latitudineque a Ptolemaeo descripta,tum quod ab ea Turdetanus ager incipit, tum etiam a Myrtilis vicinitate, quae, praeterquam quod a Ptolemaeo ostensa est, ex Antonini praeterea itinerario depreh&ditur. Sic enim ille. Ab Esuri,per compendiunt,
pacem Iuliam. M. P. ylin minus LX X I.fic My rilin, Μ. P. X L. Pacem Iuliam, M. P. X XXV r.
Qui numerus Optime conuenit cum nostra nouem leucarum computatione, qua leucae
viai, quatuor milia pasuum ad lignamus. huris vel brut id quoque non omittamus, oppudum est in Baetica ad Marianos pertinens monteS, nequaquam aeuo nostro ignobile, quod, deformato paulatim nomine, dici coepit Exerin, deinde Xeri ., Badioetae urbi
attributum, a qua vix quindecim passuum milibus abest, ut hoc ipso, Badiora Pax esse
Iulia non possit. Confirmatur etiam quod adserimus, compluribus in ea urbe mon mentis Romanorum, ipsum Pacis Iuliae nomen ostentantibus, ut in fragmento hoe
quod est in muro, beslsibus inscalpto lito
254쪽
Et in hoc quod est in gradibus summi tem-
Ibi quoque cippus integer est, Aurelid
Commodo dicatus, in quo non solum Pacis Iulia nomen est, verum etiam coloniae. Is ita habet.
L. AELIO. AURELIO COMMODO IMP. CAE S. AELI. HADRIANI ANTONINI. AVG. PII. P. P. FILIOCO L. PAX. IVLIA
Facit ad eam quoque rem annalium libellus ille quem tibi aliquoties ostendi,sine dubio ante annos tercentum scriptus, in quo haec ad verbum leguntur. Afra. M. CC. Pri-- calani Deiabiu,imrocle sancti an re ciuita a,' Ma
255쪽
Eris TOLA DEPaca, id est Beria, ab hominibus regis Poringulis domini si fons, videlicet Ferna o Gonsului, ct qui busdam alijs plebeis militibus, inoctu invaditur, ct viriliter capitur, ct a Christianis psidetur. I
tiat non mediocriter ii stram hanc rationem Rases M aurus, qui Marrochiorum tyranno imperatori Vocato, tuc oppressa P
nicis armis Hispania, Cordubae regnanti,de rebus & urbibus Hispaniae librum composuit.Ouuius libri a me in scholijs in Vincentium nostrum mentio est sacta. Is Rases quude Bexa loquitur, terminus, inquit, B ensis
inera ex parIe Et riten i termino iurgitur,altera
Scallabitano. Terminus quem barbarus iit e Rases dicit, non agri, territorii ve intelligo dus est, sed iurisdictionis. Na quum in treis iuridicos conuentus diuisa esset Lusitania, inieriten se nn, Pacensem, o scassabitariurii, colli- citur Bexae conuentum fuisse Pacensem, dc
Dexam Pacensem Vrbem. Et quoniam G nesius argurnentum etiam sumit ex deprauatione nominis Pacis si gusta in Baxangus ct
Badaxos, imitabor & ego illum, reddamque
rationem corrupti nominis. Neq; deterr bor, si ea res parum inlustrem faciat orationem, modo ei de qua agitur non parum asserat lucis. Ingenito oris vitio Mauri nonnullas no stras literas nequaqua recte pronunciant, sed eas vel in mutuo inter se e
gnata ,Vt Hispani quoque solent, vel in sibi
256쪽
COLONIA PA CENfr. II familia reis commutant. Est illis litera Xim, qua pingui admodum & vasto sono ita pro- .serunt, ut stridorem seruetis sartaginis, precipue ubi inter frigendum salsum quidpiam iniicias , referre Videantur. Ea litera nostrum. S. fere reddunt. Heinc fluuius Iis, abi jt in Tinii, cro, in Xucam, Saetabis, in X libam, Mentes , siue Mentissa, ut est apud Liuium, in Mentixam ct Montixam. Illa quoque ,
litera nostrum. C. sequentibuse, vel, i, so- ilent efferre, ut prO, C E, C I, X E, X I, pro nuncient, sicut etiam ex hac contagione Vi- di nostrorum nonnullos, qui lenem illam doctiorum Italorum prolationem perpe- Tam aemulati, pro Cicerone, Xixeronem dicerent, & pro, Feci, Fexi. Redeamus ad Poenos. Literam. P. plerumque transserunt in cognatam illi. B. Et ne diutius in his moremur, de industria, quum haec scriberem, Poenum adolescentem iussit Lusitanam hanc orationem pro nuciare. Sentior, perdone merosesa mercee. Hanc ille ita reddidit. Xenior berdone me voxa merxee. Et pro Pater noster, dicebat Fader noxier. Tandem quo casurum sit tantum ineptiarum, aduerte. Pacensem Vrbem solebant antiqui, nunc addito cognomine, Pacem Iudiam dicere, nunc remoto , Pacem tantum , sicut Bracarum Augustam, vel tan- tum Bracamam; Emeritam Angustam, Vel tantum Emeritum. Mauri itaque, pro Pace, P a muta-
257쪽
mutatis literis, baxe dixerunt, inde vocali biistras spositis, Bexa. lam dudum arbitror, ex insidijs auscultas, ut meu intercipias se monem, destruasque hoc totum, quod molitus sum. S dicas controuersiam de Pace Iulia non esse, quam Genesius Lusitaniae urbe esse, non nc get, sed de colonia Augusta P
centi Anae fluuio adposisa, quae licet ex Ba ticae parte sita sit,adscripta tamen es et Lusitaniae, quemadmodum & colonia Metallinensis. De Pace Augusta, statim. Fingamus' tamen in teri m esse Badioca. Sed quum, Stra bone excepto, qui Lusitaniae Australe latus amne Tago determinat, reliqui omnes qui Geographica scripsere, Vtramque prouinciam Ana fluuio discerni tradiderint, neque urbem ex Cisananis aliquam, in Transananam prouinciam, aut contra in illam ex his contributa meminerit, Unde id probat Genesius 'A Metallinensi colonia, quae in ea de Anae ripa sita est, quae ad Baeticam spectat, de tamen inter quinq; Lusitaniae colonias nu'meratur j Non net Coniectura igitur ad auguratur, non autem Valida quapiam ratione coarguit. Sed hanc ego coniecturam no tam leuissimam,qua vanissimam esse, iam ostendero. Ad ij ante aliquot annos, celeberrim si
illud religiosissimumq; tota Hispania Vim
258쪽
quum redirem Vestigandae antiquitatis causa Metallinon se oppidum deueni. Sumptis que indidem qui corismon strarent, quum cernerem situm esse oppidum ex parte Bablicae, magnopere admirabar, haesitabamque es etiae ea Metallinensis olim colonia. Inde conscensa arce, subiectum agrum circum spiciens, aduerti longo limite depressum locum in speciem sicci aluei, ad Australe. ipsius oppidi latus. Super qua re rogqti commonstratores, responderunt, ubi paulum excreuisset amnis, redundantia illac etiam
meare. Euestigio subiit animum illud Horath nostri, Cusum inlitauit iniquum fregibus amnis,
Idque quum apud me pro non ambiguo
iam esset, non audebam tamen adseuerare, donec e re nata sententiam eam corroboraui. Ex eodem enim latere,a medio arcis colle ad imam planiciem, brachium duplici
muro, ac opere fornicato,ductu olim, nune
ruderibus poene obrutum, inueni, per quod ij qui in arce essent, tecti &inuisi aquarentur. Manifestum indicium illa parte fluxione perenni antiquitus tuisse fluuium, oppidumque ipsum re vera in prouincia fuisse Lusitania, quod nunc mutatione fluenti, Baeticae parua quaedam est adcessio. videsne non tantum labasse, verum corruisse
259쪽
EPIsTOLA DE etiam Genesiij ratione, sub rutoifirmament quod tam qua validissimii ad adprobatione ille adsumpserat. Fadiozam attributa Lusitaniae, quemadmodii & Aletallinense in colOniami Pace ia Augusta adgrediamur,& apud que auctore, quave in terra sita suerit, con sideremuS. Pacu Augustae nome apud unu Sir bonera quide corrupte,legitur. Quuius Verba,ve vulgo in latina lingua couersa circumsuruntur, adpona. Ita enim de Tartesso. Ceruregioni elicitate ma suetudine imulis urbanitate, adcedit proxime ad Turdetanos ct Gallos, ropter vicinitate cognationem ., ut testu es I Polybius. Caterv illis minor.Vt plurimum enim Vicatim habitant, ct vixunt. Na Turdetani, praesertim qui circa satim loca tenent, in Romanos penitus ritus transforma sunt, uec propria memoria lingua se;
fiant amplius, plurimis Latini facti, secum ad Olua cepere Romanos. I ras paris abest, quin uniuersi Romani sint. Et nunc bubitata urbes, ct in Gallia Pe augusto,ct alia in Turdulis augusta Emerita, ct in Celtiberis Cisarea Augusta, ct alia colonia quadam. permuratos dictaru ciuitatu ritus demou- Irant. Heic iuvemus potius qua reprehendamus interpretes, qui tamqua aliud agentes, ita Celticos qui Ana adcolui, Gallos,& eoru regione Gallia adpellant, quali n5 de Hispania, sed de Gallia ipsa Strabo ea scribe us t queretur. Et quod maioris videtur es e ne
gligentix Strabo ita scripsit.ε το
260쪽
1ibus ciuitates id enim lignificat graeca dictio συυυωκιςl dyM.) in Celticis quidem Pax Augusta. Nec excusari poterit interpres, quod supra legatur ita ὀ 5 ανας ρος νοτο arillpi τημ W-
λέο M. Id est. Atqui atras, sese in austru conuertit, lateramna regione illaci terminans, qxa Galli vi tori expat te possident. Na sine dubio legendit ei se κελτικοι, id est Gltici, no x; τοὶ, id est Galli, adparet ex ii, quq de Artabris circa Nerium incolentibus, paulo post scribit. πιρααύσι 3
αυτ υκελταοι, συγγεννεις s υνη τῶ ανου. Id est, circum habitat eam Celtici, conssnguinei, aut si ad verbum vertendum est, congeveres eoraq2i ad Anam ut. Ouum audis Celticos ad Nerium, eorum esseco sanguineos qui ad Ana sunt, nonne claru est,&hios & illos Celticos vocari, no Gallos aut Celta , tametsi & Celtici Gallica gons sit,& a Celtis prosectat Scio Gallos omne is, id quod etiam Strabo libro quarto scriptu reliquit, siue propter Celtaru claritatem, siue propter Massiliensem usum coepisse a Graecis vocari. Celtas, Vel potius Cestos, qua forma multu usus est Polybius, &