장음표시 사용
291쪽
contenti liib tectum reposuisse,desidiunt 8c operimcus extrinsecus illitis, - gniunt. remouentes in quantum seri potest a uino acris cotagionem:a quo tam manifeste laeditiir,ut uia se tueat in uase pleno,& ideo aeri minus peruio. γ .
rerum si inde halam s.& locu aeris admistioni patefeceris reliquum quod remansi omne conumpitur. Media igitur pars quantum a cosmio summi uir, uso,tantum a noxa remota est, Sc quasi nec turbulenta,nec diluta.
Adiecit Avienus: Cur radon potio meracior uidetur ieiuno,quam ei qui cibum si pste Et illa: Uenas inedia vacuefacit,saturitas obstruit. Igitur cum potio per inanitatem penitus influit, quia no obtus in cibo uenas inuenit, nem fit admistione dilutior, per uacuum means gustatu sortiore sertitur. Hoc quom stiendum est mihi, Auten us inquit,cur qui esuriens biberit,aliquantulum famem si1bleuat: qui uero sitiens cibum sumpsti it non selum non 'domat sitim,sed magis cupidinem potus accendit. Nota est,inquit Disaritis causit. Nam liquori quidem nihil officit,quin sumptus ad omnes corporis intes quoquo uerilis permanet,& compleat. Et ideo inedia quae inanitatem
iecerat,ac sim potus remedi quasi iam non in torum uacua recreatur.Ciba tus uero utpote concretior grandior, in uenas no nisi paulatim cosectus admittitur.Idm sitim quam reperi sinullo solatio subleuat.imὁ quicquid soris humoris naetiis est,exorbet:& inde penuria eius q stis uocatur,aizetur. Nec hoc mihi, Avienus ath noratu relinquo,cur maior uoluptas es cum sitis potu extinguitur, im cum times sedat ciso. Et Disarius:Ex praedietis quoque liquet.Nam potionis totus haustus in ome corpus simul penetrat,& om, Gum partium Disiis facit unam maximam & sbisibilem uoluptatem.Cibus amrem exiguo subministratu paulatim penuriam conseiatur. Ideo uoluptas es multifariam comminuitur. Hoc quoque si uidetur addo quaesitis,cur qui auidius uorat,sicilius sitias capiunt,quam qui eadem quietius ederint. Breuis est inquit ille responsio.Nam ubi avide deuoratur,tunc multus aer cu eduliis insertur propter hiatum rustiis,& crebritatem respirandi. Igitur ubi aer uenas compleuthad ab aciendum fastidium pro cibo pensatur. Ni molestiissem Disari patere plus nimio ex distendi cupidine garrientem, Zc dicas quae s cur edulia sitis calida sicilius coprimimus ore,* manu sustinemus: M u ad eorum plus seruet,* ut diutius mandi possit,ilico deuoramus,& tamen aluus non perniciose ursic Et ille: Intestinus calor qui in aluo est,quasi multo maior uehementior*,quicquid calidum accipi .magnitudine sua circumuenit ac udebilitat. Ideo praestat,st quid ori seruidum admoueris,non ut quidam tabunt hiare,ne nouo spiritu seritori uires ministres: sed paulisa labra coprimere.
ut maior calor qui de uentre etiam ori opitulatur, comprimat minorem calo in rem.Manus autem ut rem semidam serre possit nullo proprio iuuatur calore.
Iamdudu,inat Avienus,nosse aveo,cur aqua quae obsita globis niuiu pe ducitur ad niuale rigorem, minus in potu noxia est, u ex ips,niue aqua roseluta. mus em quot 't noxae epoto niuis humore natantur. Et Diserius: Addo aliquid ante quaestis. Aqua em ex niueresbluta etiam si igne calesat,ia calida bibat,aeque noxia est,ac si epota sit se ida Ergo no isto rigore
niualis aqua pniciosi est,sed ob alia causim,quam non pigebit aperire autore Aristotele,
292쪽
, Aristotele qui in physicis quaestionibus suis hanc posuit,& in huc sensum n, si fallor absoluit: Omis aqua inquit habet in se aeris tenuissimi portionem 4 μ ββ
silutaris e habri & terream secem,qua est corpuleta post terram. Cum e aeris se ore & gelu coacta calescit,necesse est per evaporationem uelut exprimi ex ea auram illam tenuissimam qua descendente conueniat in coagulum,ista terrea in se remantie natura. Quod hinc apparet,quia cum suerit eade aqua selis calore Bluta,minor modus eius reperitur,* suit ante* cogelasteret. De est,quis evaporatio selum in aqua salubre c6sumpst. Nix ergo quae nihil aliud est,in aqua in aere densata,tenuitatem sui,cum densaretur amisit:& ideo ex eius resolutae potu, diuersa morborum genera uisceribus inseminantur. Nominatum gelu,ueteris quae me solebat agitare,admonuit quaestionis,' cur uina aut nunqua,aut rarenter congelascant, caeteris ex magna parie humoiussiris nimietate se oris cogi selitis Num quia uinum semina quaedam in se caloris habet,&ob eam rem Homerus dixit ira,rmo; Gnon ut quidam putant propter calorem:an alia quaepia causa est quam quia ignoro.scire cupio. Ad haec Disarius:Esto,uina naturali muniantur calore, num oleum minus ignituest aut minorem uim in corporibus calefactandis habet M tamen gelu stringitur. Certe si putas ea quae calidiora sent,dissicilius congelascere,c ruens erat nec oleum escrescere,& ea quae frigidiora sunt,facile gelu coat. acetum autem
omnium maxime se oriscum est,at id tamen nun* gelu strinxittir. Num situr oleo magis cata est comit selerioris,quod leuioatius,& spissius ecFaciliora enim ad coeundum uidentur,quae leuatiora densatiora* sunt. Vinod autem non contingit tanta molliti es,& est quam oleum multo liquidius. Acetum uero M liquidissimum est inter caeteros humores: & tanto acerbius,ut sit acore tristiscum:& exemplo marinae aquae,quae ipsa quoque amaritudine sui aspera est,nunquam gelu contrahitur. Nam quod Herodotus historiarii scripto contra omnium se e qui haec quaesierunt opinionem seripsit, mare Bosphoricum,quod δέ Cimmerium appellat, rum* partium mare omne quod Scythicum dicitur, gelu constringi 8c consistere,aliter est ac putatur. Nam nomarina aqua Gtrahitur,sed quia plurimum in illis r onibus fluuiorum est. 8c paludum in ipsa maria influentium,superscies maris cui dulces aquae innatant congelascit,& incolumi aqua marina uidetur in mari gelu,sed de aduenis undis coactum. Hoc & in Ponto seri videmus,in quo stusta quaedam,& uto ita dixerim prosciae gelidae seriantis,contractae de fluuialium uel palustrium
undarum multitudine,in quas licet frigore concreta tamen sunt natantes,quas leuatiores marina. Plurimum autem aquarum talium influere Ponto,& t
tam supersciem eius insectam esse dulci liquore. propter quod ait Sallustius, mare ponticum dulcius quam caetera. Est hoc quo testimonio, d si in Pontum uel paleas,uel ligna,seu quaecun* alia natalia proieceris,soras extra Pontum seruntnr in Propontidem,at ν ita in mare quod alluit Asae oram,ru constet in Pontum influere maris aquam,non effluere de Poto. Meatus enim qui solus de oceano receptas aquas in maria nostra transmittit,in secio est Gadit
mo,quod Hispan Asticam* interiacet. 8c sine dubio inudatio ipsa per Hispaniense M Gallicanum littora,in Tyrrhenum prodit. Inde Hadriaticum mas ui res
293쪽
re laesi: Ex quo dextra in Parthenium linia in Ionium, R diremim in Aege - Ηum mill Latin ira ingredit in Potum. Quae igitur ratio sicit,ut riuatim aquae de Ponto fluant,cum seris influentes aquas Pontus accipiat Sed constat uir rue ratio. Nam stiperficies Poti,propter nimias aquas quae de terra dulces in vut,soras effluit, deorsum uero intro pergit influxio. Vnde probatum est,natantia quae ut supra dixi iaciuntnr in seontum seras pelli. Si uero columna deciderit,introrsam innare. Et hoc fiope usu probatum est,ut grauiora quae infindo Propontidis ad Ponti interiora pellantur. Adiecta hac una consilitatione reticebo. Cur omne dulce magis dulce uidetur,cum frigidii est si caleac Res γndit Disarius:Calor seruum occupat, 8c gustatu limae sertior interpessit. Ideo ex aspiratione oris proucta strauitas , excluditur. si caloris absit iniuria,tum demum potest lingua incolumi Uadimento,dulcedinem pro merito eius excipere. Praeterea succus dulcis per
calore no impune penetrat uenaim receptacula,et ideo noxa minuit uoluptate. De φι aestionibus tribus, s Hunu Disrio proposuit. Capa .XIII.
SVccat Horus: γ cu multa inqt,de potu 3c cibatu quaesisse Avienus,
unum maxime necessarium s te an oblitus ignoro praetermisit,cur i iuni magis sitiat quam esuriat. Hoc in commune nobis Disari si uidetur, absolve. Et ille: Rem tradiam diana,inat, Hore quaesisti,sed cuius ratio in aperto sit.Cum ena animal ex diuersis constet elementis, unum est de rjs l co pus Asciunt,qd 8c selum,aut maxime ultra caetera aptum sibi quaerat alimenni m. calore dico,qui liinem sibi sever exigit ministrari. Certe de ipsis quatuor elementis extrinsecus videmus nec aqua, nec aere,necp terra aliqd quo ala' atur,aut qd constimat exigere,nullam noxa uicinis ues appositis sibi rebus in fine. lus uniis alimenti perpetui demderio, cquid Mendit,absumit. Inspice 8c primae aetatis insinua, i tum cibum nimio calore cosiciat,& coua,sbare cogita facile tolerare ieiuniu, quas exundio in ipsis calore,q nutrimenus recre ri selet. Sed N media aetas s multo exercitio excitauerit sibi naturale calorem, animosus cibu appetit. Cosideremus & aialia sanguine carentia, i nullum esbum quaerant penuria caloris. Ergo si calor in appetentia semp m,liquor aut proprium caloris sinantu inruene in nobis,cum ex ieiunio corpori nuta eta quaerunt, me calor suu postulanquo accepto, corpus ome recreat,& pMtientius expinat cibum Elidiore. His dissitis, Avienus anulu de mensa retulites illi de breuissimo dexterae manus digito repente deciderat. Cum* a prae t sentibus quaereret,cur eum alienae manui 5c digito,& non huic gestamini do putatis potius iniserecondit manum laeua ex uulnere tumidiorem. Hinc Horo nata quaestionis occasio. Et dic,inat,Disui Omis em stus corporis punctad medici notione, tu uero dodisina es ultra Φ medicina postulat consecutus es dic in i cur sibi communis assensus anulum in digito, st minimo uicinus si
quem eua medicinalem uocat,& manu pcipue sinista gestadum esse psuasit Et Disarius: De hac ipsa quaestione sermo quida ad nos ab Ampto uenerat,de quo dubitaba, fabula ne an uera rationem uocarem: sta libris anatombcom postea costatis,ueriam reperi,neruum quenda de corde natum morsum
ingere uis ad digitum manus sinistim minimo proximu,8c illic iure implica
294쪽
. plicatum exteris eiusdem duoeti neritis: M ideo uissim ueterribus ut ille di iusth anulo tan* corona circundaretur. Et Horus:Adeo,ina Diuri veru ita ut siri si in odicis, Aiptios opinari, ut ergo sacerdotes eoru quos prophetas uocat, min templo uidissem circa deorum aras,hunc in singulis di nim constetis odoribus illinire,& eius rei causas inquisissem, R de neruo quod iam di istum est. principe eorum narrate didicerini,& insuper de numero qui per ipsum signiscatur. Coplicatus em senarium numerum digitus iste demonstrat qui omni-saria plenus, perseeius,at* diuinus est. Causas* cur plenus sit hic numerus,illa multis asseruit: nunc ut praesentibus sabulis minus aptas relinquo: Haee sunt quae in Ampto diuinarum omnium disciplinarum compote,cur anulus huic d to in s inseratur,agnoui. Inter hax Cecinna Albinus:Si uolenti. bus erit uobis,inquit, in medium profero quae de hac eadem causia apud Atte tum Capitonem pontisim iuris inter primos peritum,legisle memini: qui cum nefas Ela sanciret,deora formas insciit pi anulis: eo usin processit, ut & cur hoe
digito uel in hac nianu gestaret anulus,non taceret. Veteres,insst,rio ornatus,
sed signassi causit anulum secum circumferebat. Unde nec plus habere A unum licebat,nec cuia nisi libero: quos solos sdes decerneret,quae signaculo cotin tur. Ideo ius anulorum famuli non habebat. Imprimebatur aute Palptura materiae anuli,sue ex serro siue ex auro foret:& gestabat ut qui is uellet,quacunque manu,quolibet d to. Postea,inat, us luxuriatis aetatis signaturas pretiosis gemis coepit insculpere,& certatim haec omnis imitatio lacessuit,ut de alimento pretii quo sculpedos lapides parassent gloriarent. Hinc faetiim est,utc usis anulorum exemptus dexterae quae multum n gotiorum gerit, in laeua re aretur quae otiosior est ne aebro motu,& ossicio manus dexterae, pretiosi lapides s agerentur.Eleetias aute,inat,ipsa laeua manu digitus minimo proximus, quasi aptior caeteris,cui commendaretur anuli pretiositas. Nam pollex,unonae ab eo Φ pollet,accepit,nec in sinistra cessat, nec minus u tota manus scin per in officio est. Unde Sc apud Graecos mi Vt,inaquocatur,quasi manus altera. ilici uicinus,nud δε sine tuitione attreius appositi uidebatur.Napollo ita inis ior est,ut uix radicem eius excedat. Medium & minimum uit uerunt,inat ut ineptos,alterum magnitudine,breuitate altera:& elestiis est,qab utro clauditur,& minus ossim gerit,& ideo seruado anulo magis accommodatus: Haec siuit quae Iecstio pontuicalis habet. Unusqui ut uolet,uel in.: truscam,uel Aegyptia opinionem sequatur. . Inter haec Hor ad Gsulendum seuerus: Scis,irit Disari,praeter hunc ue Apud stilum a me tegit,niluit me a nois censu aliud habere. Unde nec seruus mihi cinec ut sit opto: sed omnem usumvi uino ministrandus est,ego millamet sebi nistro.Nuper ergo cum in Hostiensi oppido morarer .rdidatu pallium me- ι usit p.
um in mari diutile laui,& super littus sele fccaui, nihil minus eaede in ipse
post ablutionem maculae sordium visebantur. Cum* me res ista stupefaceret. ssistens sorte nauta,qn potius ait in fluuio ablue yallium tuum,si uis emaculatum. Parui ut verss probarem:& aqua dulci ablutum at* siccatu,uidi s edori suo redditum. Et ex illo causam rearo cur magis dulcis aqua,* salsa idoneas serdibus abluendis. Iamdudum, is ius ina haec quasio ab Aristote
295쪽
le M proposita M luta est. Ait em aquam marinam multo spissiorem esse,ci hest dulcis: imo illam esse seculetam,dulcem uero puram,at subtilem. Hinc iacilius ait,uel imperitos nandi sustinet mare: cum fluuialis aqua quasi infima, 8c nullo adiumento fulta mox cedat,& in imum pondera accepta v ansmittat. Eigo aqua dulcem dixit,quasi natura leuem,celerius immergere in ea quae abluenda sunt:& dum siccatur,sectim sordium maculas abstrahere marinam usro quasi crassiore,nec sicile penetrare purgando,propter sei densitatem:& uix siccatur,non mulium serdiu secum trahere. Cum* Horiis ris a uire uideretur,Eustachius ait: Ne decipias quaeso credulu,qui se quaestionem pisam iamist fidei tuae. Aristoteles cm,ut nonnulla alia,magis acute Φ uere ista disseruit. Adeo aute aquae densitas non nocet abluedis,ut saepe qui aliquas species purgatas uolunt,ne sela aqua uel dulci tardius hoc essiciant, admisceant illi cinerem,uel,si desuerit,terrenum puluere,ut crassior fidia celerius possit a luere. Nihil ergo impedit marinae aquae densitas. Sed nec ideo quia salsaest, nus abluit. Salsitas em sndere,& uelut aperire meatus solet,& ideo magis est cere debuit abluenda. Sed haec una causa est,cur aqua marina non sit abluti
ni apta,qa pinguis est,sicut Sc ipse Aristoteles saepe testatus est, di sales docet. quibus ines quidda pingue nullus ignorat. Est & hoc indiciu pinguis aquae
marinae,cp cum inspargitur flammae,non tam extinguit, uiniter accenditur, aquae pinguedine alimoniam imai subministrante. Postremὁ,Homeru sequvmur,qui .lus fuit naturae conicius. Facit em Nausicaam Alcinoi si iam ahloentem uestes,cum super mare esset non in mari,sed in fluvio. Idem locus
meri docet nos marinae aquae quiddam inesse pingue permistum. Ulisses enim iamdudu mare euassset, & staret siccato corpor ait ad Nausciae famulas:
ost hia cum descedisset in fluuiu diuinus vites,qui in omi re naturam secutus est ex 'lit qd seri selet. ut a ascendunt de mari,s in sele steterunt,aqua cividem celeriter Gle fcces,maneat aut in corporis sepsese ueluti flos Oa,q 8c in detergedo sentiat. Et haec e aquae marinae pinguedo, i sila impedit ablutione.
aTq caeteris expeditus mihi te paulisa indulges, modo aute nobis de
aqua sermo sitit, quaero cur in aqua simulacra maiora ueris uidetur: Renus apud popinatores plera P scitamentoisi cernimus proposita, pliora specie Φ corpore. Quippe videmus in doliolis vitreis aquae plenis,Moua globis maioribus,& iecuscula sibris tumidioribus,& beluas spiris insem tibias. Et omino ipsim uidere,qua nobis ratione costet aa selent de hoc nonulli nec uera nee uerisimilia sentire. Et Disarius: Aqua ii Ut densior est aeris tenuitate, M ideo eam Gelatior uisiis penetrat cuius ostensa acina uidedi aclies scindit,& in se recurrit. Scissa dum redit,iam n5 directo ictu sed undi uersum incurrit liniameta simulacri:& sic si, ut uideat imago ars po sto granssior.
296쪽
, dior. Na & suis orbis matutinus selim nobis maior apparet. a interiacet inter nos N ipsum aer adhuc de nocte roscidus,& grandescit imago eius inna in
aquae speculo uisatur. Ipsam uero uidendi naniram no insubide introspexis nὸ umidi a Epicurus:cuius in hoc non est ut extimo improbanda sciaretia. astipulate prae timocipue Democrito.Quia sicut in caeteris.ita & in hoc paria senis um. Ergo censet Epicurus,inomibus corporibus iugi fluore quaepia simulacra manare,nee unqua tantulam moram interuenire, quin ultro serant inani laura cohareetes corporum exuuiae,quarum receptacula in nostris oculis stanti 5c ideo ad deputatam sibi a natura sedem proprii sensiis recurrui. Haec suntq uir ille comemorat,quibus si occurris obuius expecto quid reis . Ad haec renides Eustichiusan propatulo est,inquit,qd decepit Epicurv. A ureo em lapsus est ali rum quatuor sensuum secutus exeplum,quia in audiendo,& gustando,& odorando,at tangendo nihil e nobis emittimus, textrinsecus accipimus,quod sciisum siti moueat. Quippe N uox ad aures ultro uenit,& aurae in nares insuum,& palato itSeritur quod gignat sapore, & corpori nostio applicantur tactu sentienda. Hinc putauit 8c ex oculis nihil foras proficisci,sed imagines rent
in oculos ultro meare. Cuius opinioni repugnat, in speculis imago aduersi conleplatorem seu respicit,cum debeat in quidem a nobis orta recto meatu si ora ocu- proscistit posteram sit partem cum distedit ostendere,ut Iaeua laeuam,dera ra dextera respiciat. Nam histrio psonam sibi detractam, ea parte uidet,qua induit,scilicet non iaciem,sed posteriorem cauerna. Deinde interemare hueuit; uellem,an tunc imagines e rebus avolat, in est qui uelit uidere: an & cite nullus aspicit emicant undi simulacra. Nam si quod primu dixi teneat,quaero cuius imperio simulacra praesto sint intuenti,M qties quis uoluerit ora conuretem,toties se H illa eouertante Sin secundo inhaereat, ut dicat ppetuo flumre rerum omium manare simulaπa. quaero ibdiu cohaerentia permanent nullo coagulo iuncta ad pinanendum et Aut si manere dederimus,quemadmoda alique retinebunt colore cuius natura cum sit incorporea,tia nun* potest essesne corpore: Dein, qs potest in animum inducoe,smulato oculos uerteris, incurem imagines c di,maris,littoris,prati,nauiu, cudu,& innumctabilia Spraeterea retin, quas uno oculone iactu videmus,cu sit pupilla q uisii pollet o pido paruae si qnam modo totus exercitus ussit an de singulis militibus , ctasimulacra se congerunt,nP ita collocata tot milia penetrant oculos intum. iis Sed quid laboramus opinionem sc inanem uerbis uerberare,cum ipsa rei uanitas se resillac oestiit aute uisem nobis hac prouenire ratione. Genuinu lumen e pupilla quacuno eam uertois,directa linea emicat. Id oculoni domesti cum*fluuium si repererit in circusese nobis acte luce,p eam directim pgit,ci diu corpus ostendat. Et si ficie ureteris ut circunspicias utrobi acies inde directa procedit. Ipse aut iactus, quem diximus de nostins oculis emicare,inxi piens a tenui radice in semina si latior,sicut radii a pictore singutur. Ideo per minutissimum foramen contemplans oculus,uidet coeli prosanditatem. Ergo tria istanobis necessaria sunt ad eflectum uided lumen quod de nobis emitti mus,& ut aer qui interiacet lucidus sit,& corpus,quo os se desnat intenso.
si diutius pergat rectam intensionem lassata non obtinet es sessa in do
297쪽
xteram larium. dictundit .Hinc in q, ubicun* terrarum steterris,uideris ti hi quanda coeli conclusionem uidere. & hoc est, quod horizontem ueteres uocaueruntiqnorum indago stiliter deprehendit dirediam ab oculis aciem per planu contra aspicientibus non pergere ultra. C.LXXX. stadiara inde in orbem iam recurvari. Per planu ideo adieci,sa altitudines t issime aspicimus: quippe a M coclum videmus. in omni horizontis orbe ipse qui intuetur centron est.Et qa diximus Φtum a centi O acies uis ad partem orbis extendistur,sine dubio in horizonte orbis. CCC. LX.midiorum est:& s ulterius a intuetur accesserit,seu retrorsum recesserit,similem circa se orbem uidebit Sicut igitur diximus,cum Iumen qu pergit e nobis, per aeris lucem in corpus inciderit,impletur ossicium uidendi. Sed ut possit res uisa cognosci, nun hvat visam si eciem rationi sbasiis oculorum,& illa aduocata memoria reci ostit. Ergo uidere oculorum e,iudicare rationis,memoriae meminister sa trinii est ossicium,quod uisem complet ad dignoscenda syra,sbisus, ratio, memoria.Sensus rem uisis, rationi refundit. Illa ad uisiim sit recordatur. Adeo auteintuendo necessarium est rationis ossicium ut ispe in uno uidedi sensia,etia alium s issem memoria suggerente ratio deprehendat.Nam si ignis appareat,stit eum N ante tactum ratio calere. Si nix sit illa quae uisa est,intelligit in ipsa r
tio etia laetus rigorem. Hac cessatquisus inessicax eradeo,ut Q remus in aquas actus uidetur,uel-turris eminus uisa cum si angulosa, rotunda extimatur.
iaciat rationis negligentia: quae si se intenderit, agnoscit in turre angulos,& in remo integritatem. Et omnia illa discernit,quae Academicis damnadorum bi a suum occasionem dederunticum sensus unus inter cirrtissimas res habedus sit,
comitate ratione,cui nonnun* ad discernenda speciem no sitfficii Ibistis unus: Nam si eminus pomi O malu dicit,sgura uisatur,non omino id malu est. Potuit em ex aliqua materia sngi mali smilitudo. Advocandus est igit ibisus ab ter,ut odor iudicet. Sed potuit inter congeriem malorum positum,auram odoris ipsius concepisse. Hic tactus consulendus est,q potest de pondere iudicare. Sed metus est ne ipse fallat, si sillo opifex materiam quae pomi pondus imitaret,el LConfugiendum est Otur ad saporem,a si se mae consentiat, tu esse nulla dubitatis e. Sic probat,efficacia sensuum de ratione pendere. Ideo dous opifex omnes sensis in capite,id est circa sedem rationis,locauit.
Sesin remscriptum fit a Plisone, cibum perfloni Hirsa,pcim uero perque τροχ dicitur, libris pulmonis illabi. Caput .XV. HHIs dieiis,fiuor ab omnibus exortus est admirantibus dictoiu selidita
tem,adeo ut attestari uel ipsiam Euangelu no pigeret. Dilarius deinde subiecit: Isti plausis sunt,q prouocant philosephiam ad uindicandos sibi de aliena arte tra status,unde sise occurrit in mantinos errores. Vt Plato uester,dum nec anatomica,quae medicinae propria est,abi necrisum de se posteris tradidit. Dixit em diuisas esse uias deuoradis cisami 8c potui:& cibum quidem per stomachum trahi, potum Mo per es vira quae πυμ dicitur,sbris pulmonis allabi Quod tantum uirum uel extimasRues in libros retulisse,m, randum est,uel potius dolendum. Vnde Erasstratus medicorum ueterum nobilissimus,lneum iure inuectus est,incens illum retulisse longe diuersas rario depre
298쪽
i deprehendit. Duas emim esse fistulas instar canaliu eas. ab oris Lucibus proficisci deorsum,& per earum alteram induci delabim in stomachum est lenta omnia & poculenta ex co* serri in uentriculu, qd Grece appellat I m κοι7υα, at illic subigi digeristi ac deinde aridiora ex his retrimeta in aluum conuenire,quod Graece κῶλιν dicitur: humidiora aut per renes in uescam trahi: & per alteram de duabus stiperioribus fistulam,quae Grsce appellatur ποδρα nisi α, spiritum a summo ore in pulmonem,at inde rursum in os & in nares Gin arci per* eande uocis seri meatu:ac ne potus cibus' ue aridio quem opore rei in stomactu ire, procederet ex ore, laberetur* in eam sistula per quam spiritus reciprocat ex easti ostensione intercluderet animae uia, imposita esse arte quadam Sc ope naturae inin M, VPKquasi claustrum mutuum uti ius p si uis, is sibi sunt cohaerentes: eam* λ αγλω inxinter edendia bibendum , opire ac protegere si τροχas,ne quid ex esca ponit ue incidere an illud quasi aestuantis animae iter,ac propterea nihil humoris influere in pulmone ore ipse arteriae communito: Haec Erasistratus,cui ut extimo ea ratio consentit. Cum cin cibus n5 squalidus siccitate, sed humoris temperie mollis uentri inseredus sit,necesse est eande uiam ambobus patere,ut cibus potu temperatus, per stomachu in uel trem condatur:nec aliter natura coponeret,nisi , salutare inti animali. Deinde cu pulmo & selidus 8c levigatus sit,si quid spissiam in ipsum deciderit,que-
admodum penetrat,aut transmitti potest ad locum digestionis,cum constet,si quando easu aliquid paulo densius in pulmone uiolentia spiritus trahete deciderit,mox nata tussim nimis asperam, & alias quassationes usin ad uexatione salutis Si aute naturalis uia potum in pulmonem traheret,cum corpulenta bi-ς huntur,uel cum hauritur potus admistus grauis,seu ex re aliqua desiore,quid as silmptis pulmo pateretur Unde a natura prouisa est, quae cum cibus semitur operimeto si arteria ne quid per ipsam in pulmonem spirini passim n ahente labatur. Sicut cum ismo emittendus est,inclinatur ad operienda stomachi uiam,ut ampuli uoci patere permittat. Est 8c hoc de experientia notu, Q qui sensim trahunt potu uetres hiat humectiores humore qui paulatim sumptus est,diutius permanente. Si quis uero auidius hausisit, humor eodem impetu quo trahitur,praeterit in uesicam,& sicciori cibo prouenit tarda digestio. Haec autem disserentia non nasceretur,si a principio cibi & potus diuiti essent
meatus.Quod autem Alcariis poeta dixit,& uulgo canitur,veii non μααon
D γα α ριφῆis, ideo dictum n, quia pulmo re Pa gaudet humore, scis trahit quantum sibi extimat necessarium. Vides satius juisse philosephorum omium principi,alienis abstinere,* minus nota prose re. Ad haec Eustachius paulo Gmotior, minus thinat Disari philosephisu medicis inta eba, sed modo uideris mihi rem consensu gnis humani decanta notam. credita,obliuioni dare: philosephia artem esse artium,& disciplina sisHἔplinam. Et nuc in ipsim inuehit parricidali ausit medicinaicu philosephia illie habeat augustior ubi de rationali parte id e de incorporeis, tat:& illic hiclinet ubi de physica, O est de diuinis corporibus uel coeli uel sidem,tractat. Msicina autem physicae partis extrema sex est, cui ratio est cum testeis terre nisi corporibus. Sed quid ratione nominaui,cum magis apud ipsim regnet
299쪽
conis stura quam ratio: Quae ergo con est de came latesciata audet inequii sre philosephis,de incorporeis 8c uere diuinis certa ratione tractanti. Sed ne uideatur communis ista defensio tractatum uitare pulmonis, accipe causas quas Platonica maiestas secuta est tm te quam memoras,inuentum naturae est ad tegendas detegendas* certa alternatione uias cibatus N potus,ut ibium stomacho trasmittat,hunc pulmo siticipiat. Propterea tot meatibus distinetus est,& interpatet rimismon ut spiritus egressiones habeat,cui exhalatio occulta sussiceret: sia ut per eos si quid cibatus in pulmone deciderit, succus eius mox migret in sedem digestionis. Deinde armi is si quo casti scissa fuerit, potus G deuoratur,sed quasi lcista meatu suo, rete fiat foras incolumi stomaclao,qd
non contingeret nisi Mutta uia esset humoris.Sed & hoc in propatulo est,quia quibus aeger est pulmo,accenduntur in maximam sitim: quod no eueniret,ni ti esset pulmo receptaculum ponis. Hoc quo intuere,quod animalia quibus pulmo non est,potum nestiunt. Natura enim nihil superfluum sed mem-hra ungula ad aliquod uiuendi ministeriu secit:quod cum deest usus eius non desideranir. Vel hoc cogita,quia si stomaclaus cibum potum* susciperet sup-fluus foret uesicae usis. poterat em m utriuis res stomachus retrimenta intritino tradere,cui nunc setius cibi tradit: nec opus esset diuersis meatibus quibus sngula traderentur,sed unus utrioue sitfiiceret ab eadem statione transmisib. Modo aute seorsum uesica & intellinum seorsum saluti seruit: quia illi stomactus tradit,pulmo uesicae.Nec hoc praetereundum est,quod in urina quae e retrimetum potus,nullum cibi uestigium reperitur,scit nec aliqua qualitatelli rum retrimentorum uel coloris uel odoris insicitur. Quod si in ueste smul sit disserat,aliqua illarum sordium qualitas inficeretur.Nam postremo lapides qui de potu in uesca nasciantur,cur nunquam in uentre coales tant, cum no nisi exponi sant.& nasti in uentre quo debuerint,si uenter esset receptaculum pinnis in pulmonem defluere potum nec poetae nobiles ignorant. Ait enim Eupolis in sabula quae insitanir Coelaces: Euripides uero huius res manifestissimus astipulator est. Cum i nn N ratio corporeae si bricae,& testium nobis nobilis autoritas amputetur Platoni, is ne quisquis contra sciatis,institit
Oiam1 ne iussi erit an gallina. Caput .XVI.
Nier haec Euangelus gloriae Graecorum inuides & illudens, secessant,ait, uhaec quae inter uos in ostentationem linivacitatis agitantur: quin potius siquid callet uestra sapientia scire ex uobis uolo,ouum' ne prius extiterit,an linac Irridere te putas, Disarius ait,& tamen quaestio qua mouisti,& inquisitu 5c scitu digna est.Tu enim me tibi de res utilitate comparans consuluio sti,utrum prius gallina ex ouo,an ouum ex gallina prodierit.Sed hoc ita se sinu redum est,ut de eo debeat uel anxie disputari. Et proseram quae in utran pariem mihi dicenda subuenient, relicturus tibi utrum eorum uerius malis uideri. Si concedimus omnia quae sunt aliquando coepisse ouum prius a natu
ra sectum iure extimabitur. per em quod incipit,imperseetii adhuc & timi me est,ia ad persectione siti per procedentis artis Zc temporis additamentatames.
300쪽
Armatur.Ergo tiatura fabricans auriri,ab informi rudimento ec It 8couum A in quo necdum in species,extitit pro eme paulatim maturitatis efleetii. inde quicquid a natura uari js ornatibus coparatum est,sine dubio coepit a simplici,& ita cotextionis accessione uariatum est. Ergo ouum uisii simplex & undi* ue sinii pari s cie creatum est, & ex illa uarietas ornatuum quibus cori stit auis species,absiluta est Nam sicut clemeta prius extiterunt,& ita resiqua
corpora de commixtione eorum creata sint: ita rationes Eninales quae in ovo sunt,si uenialis erit imi tramito,uelut quaeda gallinae clementa credenda sitiat. Nec importune clementis de abus sunt omnia, um coparauerim. Omni emgenere animatium,quae ex coitione nasciant, inuenies ouum aliqrum esse principium instiir elementi. Aut enim gradiuntur animalia, aut punt,aut nando uolando' ue uiuunt. Imadientibus lacertae similia ex ouis aeatur.Quae sti B punt,ouis nascuntur.Uxordio uolatia uniuersa de ovis prodeunt,excepto uno
quod incertae naturae est Nam vespillio uolat quidem pestius alis,sed inter uolantia non habendus est,qui quatuor pedibus graditur, sermatos* pullos parit,& nutrit lacte quos generat. Natalia pene omnia de ovis oriuntur generissis,crocodilus uero etiam de testeis qualia sunt uolatium. Et ne uidear plus nimio extulisse ovum elementi uocabulo, costile initiatos sacris Liberi patris:in quibus hac ueneratione ouu colitur,ut ex se a tereti ac pene sphaeraliat undi uersum clausa,& includente intra se uitam,mundi simulacra uoceL Mundum autem consensu omnium consitit uniuersitatis esse principium.
Prodeat a seiorem uult esse gallina,& in haec uerba teret quod desuidit assisere: Ouumaci cuius est,nec initium,nec finis est Nam iniitu senen est,si-ς nis auis ipsa formata. Ouum uero digestio est seminis. Cum ergo isne anim lis sit,& ouu taninis,ouum aut ante animal esse non potuit: sicut non potest digestio cibi fieri an sit a Uit. Et tale est dicere,ouum ante gallina fustum aesi qs dicat,matricem ante mulierem si stam. Et a interrogat quemadmodum gallina sine ovo esse potuit,similis est interroganti vinam pacto holas fusti sint ante pudenda,de cibus homines procreantur. Unde sicut nemo recte dicet,hominem scinitiis este,scit semen hois: ita nec ovi gallina,sed ouum esse gallinae. Deinde si concedamus ut ab aduersa parte dictum in haec quae sunt,ex tempore aliqd simpsisse principiu: natura primum singula animalia persem Aramauit deinde perpetua legem dedit,ut continuamur procreatione silccessio.
D Persecta aut in exordio seri potuisse,testimonio sent nunc q* non pauca animantia,q de terra imbre persecta nascuntur ut in A gypto mures, & in aliis locis ranae,sci pentes*,N smilia. Oua autem num de terra sint procreata. sa in illis nulla persectio. Mura uero persecta format,& de petiectis ista procedunt,ut de in ritate partes. Nam ut concedam oua auium esse seminaria,
uideamus quid de semine ipse philosephorum definitio testatur qus ita sanciuSemen generatio est ad eius ex quo est similitudinem pergens. Non potest autem ad similitudinem pergi res si necdum est: scut nec seme ex eo quod adhue non sutastit, anat. Ergo in primo rerum ortu intelligamus,cum caeteris animantibus quae solo semine nasiant, de quibus non ambigitur,quin prius se
rint * semen suum, ues quoque opisce natura extitisse perso . Et quia uis