Sancti Ambrosii Mediolanensis episcopi Opera omnia quae extant, ex editione romana sacrae scripturae contextum, ad faciliorem lectorum intelligentiam, ex ipsa sancti doctoris lectione, et ex 70. interpretum, quos potissimum sequitur, translatione eru

2쪽

COMMENTARIORVM

SANCTI AMBROSI EPISCOPI

MEDIOLANE N sis. IN HOC TERTIO

TOMO CONTENTORUM,

CATALOGUS.

Nommentariain Evangelium secundum Lucam, decem libri, diuisi, n Epistolam Beati Pauli Apostoli ad Romanos,

In priorem B.Pauli ad Corinthios epistolam,Captavi. I

Inposteriolem B. Pauli ad Corinthios epistolam, sq. m. In epistolam B. Pauli ad Galatas, vi. In epistolam'. Pauli ad Ephesios, Cap. 6 In epistolam B. Pauli ad Philippenses Cap. V. In epistolam B. Pauli ad Colonenses, Cap. V. In priorem epistolam B. Pauli ad Thessalonicenses, sq. V. In posteriorem epistolam B. Pauli ad Thessalonicenses, Cap. m. In priorem epistolam B. Pauli ad Timotheum, Cap. 6 In posteriorem epistolam B. Pauli ad Timotheum, Cap. IV. In epistolam B.Pauli ad Titum, sap. n. In epistolam B.Pauli ad Philemonem, Cap. In epistolam B.Pausiad Hebraeos, sap. .

3쪽

MENTARIORVM S AMBROSI I

EVANGELIUM SECUNDUM LvCAM.

te sexo Are beta in stannem .in quo incipit Euangelium elisant matrimonirem infigulubili statuitur: perparunt opera.

ora le

4쪽

is c. m.

inmmarium in epistolam beati Pauli Apostoli ad Romanos.

5쪽

is c. v.

summarium in post otem Beati Pauli Apostoli ad Corinthios epistolanti Marsipas so Timotheus Ecd a Coristbio Acbria grammo Actparem: o natus

meru

summarium in epistolam beati Pauli Apostoli ad Galatas.

6쪽

Summarium in epistolam Beati Pauli Apostoli ad Ephesos. U.-gratiam ct pacem vetos Dbsis,uitrari- Dest promorum adoptionem Christum, in qua cuncta restaurantini

contristra Iur.

Summarium in Epistolam Beati Pauli Apostoli ad Philippenses. Beatis Paulino Timotheia Episcopo. dimniis c Philippum pra Philin flamo linia vastolus quod qui in eis coepit bonum vin perficiet, Deogratia agit,9 ου' viani nil mectfructu iustitia abundet.

qu Letin vincula Evangeliipropagatιonem iuuer r,quod Lerdiflui, o cum Christo esepraestet, in Orneramen remisere pro illorumsalute cust,mon tu igne conamentur,qaodcriamo par pro raristo est pertinam.' ιte turribum brat sectantes, orate mot proposito Christis cepi eoque ad mortem reacu exinaniuit,re super omnia exaltatin ι uncta ei ruantur hortatur,t cum timore Gyriamvreentur Autem sint imma lari in meso nationupraua Timotbramo Epaphroditum, adeo se m rumpossicetur. Vt malos caueant vetarios confidentre in carneo barqv ipsem.t u damnam,quod contendit se 'oωtions almam comprehendcre,quod Umstianorui co tueatio ea caelestu.quoήexpetiandis es Christin nostri reformator γνω. Ut idem in Dominosa rante via iuuentvrratorer irataebiaommendat eorum med iis, reposeuerent iarunt vadat eo ramissancto Det rem,s Mat,oprecaturcuratiam.

Summarium in Epistolam Beati Pauli Apostoli ad Colossenses.

Summarium in priorem Beati Pauli Epistolam ad Thessalonicenses. Bearvi Paulia, siluanus. ct Timoth variamo pascm Thessalοηκφη ibin optaην profide abortim. ct charitimorum

Oraur: quorum ad recitendum propensionem commendant.

Quod ad eos exhortario non infallacia non in adulationeinec iis auari δὲ ex chartiateρω grauarent,propriu laborabisnecessarias i compa runn commmda reorum,cti credendos in alnodo Uamiam. Deagraria agit distolin, quod metallosqui adros consimando mi fumi, Me rensianacteorum de ct charitater tulitnora rasiti inrt umeri ad .ctvim mutua charitate ctritasunmtarem Monerit in via Domini prem in , abstineant afo carisne odoto vise mutuo Lissonin etios p rus manibW,randem resurgentium ordinem describit. Quod daei Domini reniet invinam,incirco vigilandum: vina iωrores nam mouor perfectionem suuratfra tres, ct precam ei gratia . Summarium in postolore. Beati Pauli Epistolam ad Thessalonicenses. Beatis soli Silva sis Timotheuigratiam 2pacm Thegaleru*Ubmprecantur: decrescente eorum fide uilit --ra claritate Deura agunt: quod ancti titant inflamma.

7쪽

I. e. I. Inc. III. In ea

dam de Iariorumgeneae iucurrositarci,Ephesiorum Pnti. tem Ictndextra, iam omnino curre: quod lex bono e

mat,irrure ei negotiam tueatur ut diatre mox'besa re, nec in incertodinitiarumsperare moneat: νι later. Demamgratiam eiprecatur.

Summarium in poste temptari Pauli Apostoli Epistolam ad Timotheum.

Summarium in epistolam Beati Palili Apostoli ad Philemonem.

Exsigura tabernaculi acri scieram rim proseqritur Christi ex sicare emin ntiam Dinon,pβ--L-ticvisundos intro tuιt in sernaculum manufactum sed in catam: nec rasio stam propriam hostim eqsim πιπιο ηοηsingulis AE sed eme tantum anastait ultui Dei pro nobis ad mulion m exbamendape M. Veterusviri sic adtollenda peccata . ad bο mn preficiendos imbecillitat Christimo mica oblatio pargarito sancti cavit mari virtutemo excedentiam ratiandis obripturi demonstrat. Quam brem cin planitis cindis mun- ria, charirarisopodisia rem refugiendum hortarari Commentatiorum S. Ambrose in hoc tertio tomo contentorum summarii finis.

8쪽

SANCTI AMBROSUE PISCOPI MEDIOLANENSIS

COMMENTARIORVM IN EVANGELIUM SECUM

9쪽

Ptiarum sunt, idem utem spiritus odiuisioncs ministcriorum sunt, idcmatitem Dominus:&diuisioncs operationum sunt idem autem Deus,qui operatur omnia in omnibus. Operatur enim omn/a,

arinamur Euanges . . AM

10쪽

SANCTI AMBROS II

EPISCOPI MEDIOLANENSIS

COMMENTARIORVM IN E

ANGELI vM SECUNDUM LUCAM,

a anum quidem mul leonasmψnt oriunarem'ationem rerum qua in nobis compotasum.

a nostrorum,quemadmodum veterum Iudeorum, parib &Π-neribus sorruantur&mulis;atq; exc-plorum simili viii exituque conuentiunt;principioque rerum fine coniaeordat. Nam ueut multi in illo populo diuino infusi spiti tu prophetarunt; alii autem prophetare se pollicebantur, irosessionem clastituebant mendacio: erant enim pseudoprophetae potiusquam prophetae: iicut Ananias filius dotio erat a tem populi gratia discernere spiritus,ut cognoiceret quos reserre deberet in numerum prophetariam, quosve quasi bonus nummulatius improbare in quibus materia magis corruptas Meret, quam veri splendor luminis resultaretisieci nune in nouo testamento multi Euangelia scribere conati sunt, quae boni numuiuilari, non probarunti Vnum autein tantummodo inquatuor libros digestum ex omnibus arbitrati fiunt eligendum. Et aliud quia dei risertur Euangelium, quod duodecim Apostoli cripstile dicuntur. Auliis est etiam Basilides Euangelius bere,quod dicinit secudum Basilidem Fertur etiam aliud Euangelium, quod scribitui seciundu mTh. mam Noui aliud scriptum secundum Matthiam Legimus aliqua,nel gantun Iegimus, ne ignoremus legimus non ut teneam', sed, repudiemus,4 voletamus qualia lim in quibus magniti cecti cor exaltant suum Sed Ecclesia, cui quatuor Euangelii libros habeat, per uniuersuis mutidum Euangeliis redundat: haereses, cum multa habeant, num non habent. Multi enim conati, sed Dei gratia destituti sunt. Plerique etiam ex quatuor Euangelii libris in unum ea qua venenatis putauerunt astertionibus conueniencia, reterserunt. Ita Ecclesia quae unum Euangelium habet, unuDeum docet. Illi autem qui sitim Deum veteris Testamenti,alium noui asserunt, ex multas Euangeliis non unu Deum,sed plures secerunt. Quomam masti, inquit)inari I t.Coiiat utique illi sunt,qui implere nequiuerunt. EGgo multos cepisse. neci inpleuisIe, etiam sanctus Lucas testimonio locupletiore testatur, dicens plurimos esse e natos. Qui enim conatus est ordinare, suo labore conatus est,nec impleuit. Sine eonatu sent enim donatione gratia Dei,qi ubi se intuderit rigare consueuit, ut non egeat,sed redundet scriptoris ingenium Noeonatus est Matthaeus, non conatus est Marcus,non conatus est Ioa-nes,non conatus est Lucas, sed diuino spiritu ubertatem dictorum rerumque omnium ministrante,sine ullo molimine coepta complerunt:Et ideo bene dicit, Quoniam multi tanaris tordinare narrationem rerum qua in nota complerasset:vel quae in nobis redundant. Quod enim redundat, nulli deneitr de completo nemo dubitat, eum fidem effectus adstruatiexitus prodat Itaque Euangelium completum est,& redundat omnibus per uniuersum orbem fioelibus,& mentes omnium rigat, animum confirmat.

Ergo Andatus in petra, qui omnem fidei sumpserit ploentumque constatiae. recte dieit, Qua innuum luaesiunt, quoniam non signis&prodigiis, sed verbo atque ratione vela& salia dilcriminaiit qui salutaria Domitii gesta describunt vel qui animum mirabilibus eius intendunt. Quid enim tam rationabile, iram ut credas,cu legis agella quae stupra homine diri potioris ei lenaturae'At vero cum legis eaqiraeliint mortalia, suscepti credas este corporis passiones λ Ita vel b. tque ratione, non signis fides nostra iandatur. Sicut tri

runt.

Miamin nobis qui ab initio 'si via

Non congruit ista locutio, vi magis ministerium verbi visum quam auditum este credamus. Sed quia non prolatiuum verbum,sed stibilatiale signatur, inbun illud quod curamum est, bab aliis innon vulgare verbum sed illud caeleste intelliga inus cui Apostoli ministrarunt. Et

tameninexodo lectum est, Quia populus videbat vocem Domitii: utique vox non videtur, ted auditur. Vox enim quid est,nisi sonus qui non oculis eeralitur,sed aure percipitur 3Verum altissi in ingenio voliti d. larare Moyses quia vox videtur Dei interioris enim mentis videtur obrutu In angelio auietion vox, sed illud quod voce praestantius est, verbum videtur. Vnde Ioannes sanctiis Euangelistae quoderat, incliti tisi inim,q daudiumnia, O quodvissimis, o oculumssuperstoim , --us no scrutaramat de verbo vita, crrita apparuit, ct M iin, ct testamώr,

M. Vides ergo quod verbum Dei Duilii in est Apostolis,&auditum. Non soli in enim secundum corpus viderunt Dominum, sed etiam secundum verbum viderunt enim verbum, qui cum Moyse ilia viderunt gloriam verbiIsti enim viderunt Iesum , qui in se viderunt gloria falij nsi viderunt, qui corpus tantiummodo videre potuerunt. Non enim corporalibus, sed spiritualibus oculis Iet is videtur. Denique Iudaei non viderunt eum, quia non videbant in spiritu.Vidit eum Abraham quia scriptum est. braham dum me iriit, avisinest. Vidit ergo eum Abra. ham, qui Dominula utique in corpore non videbat ted qui vidit in spiritu,vidit in corpore qui autem vidit in corpore non vidit in spiritu. nee in ipso vidit corpore quod videbat:Vidit eum Esaias:&quia vidit in spiritu,vidi, in corpore.Denique habeLaer,inqui de rem neque decorem. Non viderunt eum Iudaei:obcaecarum enim erat insipiens cor eorum. Ipse quoque non se posse a Iudaeis videri testificitur dicens , arescαι, tiquumttaculis . meis a Mem sustentes. Non vidi eum Pilatus, non viderunt illiclui clamabant, Crinistri ervii Meeum. Si enim vidi sent inquam Dominum maiestatis crucifixissent. Qui ergoDeum vidit,vidit Emmanuel,lio est,uidit nobiscum Deum. Qui autem nobiscum Deum non vidit, non potuit ridere quem virgo peperit. Denique qui non credi detunt Desnlium, nee filium virginis erediderunt. Quid est ergo Deum videreZNolo me interroges, Euangelium interroga, ipsim Dominum interroga, immo docentem aues,niline qui ridet mrividero patrem qui me misit. Quomoda rudicu, ostende nobispatum Νon creta quia et in patre, cr

Dan. a.

Esaia D.