Sancti Ambrosii Mediolanensis episcopi Opera omnia quae extant, ex editione romana sacrae scripturae contextum, ad faciliorem lectorum intelligentiam, ex ipsa sancti doctoris lectione, et ex 70. interpretum, quos potissimum sequitur, translatione eru

발행: 1616년

분량: 351페이지

출처: archive.org

분류: 그리스도교

31쪽

Mara . I L.

S. Ambrose Comment. Lib. IlI.

nev&Graecumret eliet omnia in omnibus Christus. u iret vii in;&libertatem quam tribuerat primo illi A

Dominus enim labba , superiurionem tulit Lbbati Mae, in Adam nouissimore rinaret, ut iam genus homi-eorpotas is quas medium soluit legis parietem, num sine Neellet seruitutis.Sla igitur Thaniar cognoui- qtrinos ab ea platatequae iucundum Deum est, decretorum diincultate prohibebat , eo quod tum M sae-gem non erat tacite gentibus militare Deo, immanis

superstitio Iudaeorum purum auectum gentium a subeu-da obset clone reuocaret. Sid ergo I Lex inutilis: Absit , sed utilisincredulis,inhrmis nee ilaria, quael

generaciones propic INylterium interesse descriptam. um obed. Qua Bist. M. Cur etiam Ruth me tionem recit Mattiaeus inuti quoque sine dubio pari ratione iii une praetermissam exilumare debemus, de qua sensille videm Apostolus sanctus, cum alienigen blieosin errantes praecepta lalutaris austeritate pube rum vocationem gentium piritu praevideret per antet, Mobseruationum auentione concluderet Boa gelium esse celebrandam , dicens quod lex non sit iustis autem lex est , quia1piritalis Ei autem non bona, qui non putat spiritalam, qui mente exiguas humalisque facius , eam quae superlagem est Christi videre non potuit Quem inque tanquam tu nemelle iaciendaui quae legislarae vetabatur Non mille mente subluuis invas, go ex non legitima lal tolem generatione manasse, Setur esse de forme,nusi ad 3osita sed intuitis. Quomodo enim Ruth,cum esset in nigena, ludo nupsit 8 Et quaiatione in Christi genet maiestatem scilicet uone eius putauit Eliangelista copulae comme norati inris quia laxis frustum ua , sed iniustis. Haec enim eum citet alienigenais Moabitis praesertim cum lex Moysi proluberet has nuptias , Moabitasque excludo

pra illum gloriam Dei vidit

collibus Docuit itaque nos Ecclesia in Canticis cantie riim . quoviste partis Domino noItro Ielu Christo o stare non potuit, vel ei qui secutusest Christum , dicens , exscrumti -bκν visarios vominici. ct transiti sum collas . simos fratre meru caprea vi misistariam , minimis B e Gu hic retra pos parietem η stri mouim 'sen μή pro Loemm m . R p . dii fratre meis , O ἀι--- , Surge, inu prosea μέγα, se cob ba mea : --m eua ben--μuti sum abat, dis ii bi, μνα ris sis in ima travisse M. ada torax turtu -- est. Hores Apostoli te pus messis, Christiis; vox turturis, vox Ecclesia lure igitur Dei lilius posteaquam terrenos homines , nec gradientes ad superna corporalibus inspexis angistiis coartatos cinam enim rea θαμαα --. 3vivsimiama descendere in terras ipse dignatus est, ut parietem illum lagia , hoc est, molem quandam&superstitionem intellectus corporalis auferret , quae quasi premeret obumbraret corda populorum M lior igitur maceria quam paries Denique nbn bonus partesdealbatus. Quod non otiose dictum estprincipi sacerdotum eo quod medii parietis impedimetua struabat, quem Dominus Iesus abstulit quasi duramis, litiam, quo clariorem obseruantum religionis intund ret ut iam non unum Iudaeorum genus quasi corporalis quodam praescripto legis inciuium, sed omnes gentes ad Dei mirumpet angelium vocarentur. Duo igitur gemini, dux geminae vitae, duae gentinae sunt multiae, ita ut prior melior sit sequente. Et ideo quod est melius reformatum est. Quis autem neget Euangelium praestare ceret socrus, Euerum is pons rara adpopulum situm regregaleo λ Bonatamen lex is pracliteram mentem erigas. Hl Oadariclum, ct tu reumreepueritnam Ultra et re inime minis Q autein haberet cluitoria gra- spondit Ruth, incontinoami vi iunete, O re eat in . tiae nisi lucem tanti mysteris videremus iocuit enim tam num . ema quocum istumas, uot morbi habuto no, Apostolus sanctus , in simplicitate historiae secre iis . liabitauis. Pon amu . mpium meae item t-, tum quaerere vetitaris in quasdam non intelligibi- Dein is Et τι, -tatasa , --,ctes sepes una, Iesieeundum literam disputationes sensum reseae, scri- semiar. Atque ita duae peruenerunt Bethleem. Hos igiabens . Dicite inbi sub lare εἰ tu esse, na odissi Itur mores,atque hanc charitatem erga semim, pleritem Sennam num est ινι Ἀλι- usuum habuit, num ex amora, ct m delibrat ρdqvitica ilia, Ru rum merusci pia viam de ubina, s indam nomi timem. sistet ab Eccletiaci sic enim scriptam est , salva M. trabunt in viam inmm Ud- adtrerram cteminamgen ναιο- , r*Missa in .)quomodo intrauitan Eces tam , nisi quia salicta&immaculata moribus supral gemta est Si enim lex imprisin peccatoribus posita est,utique Ruth,quae definitionem legis excessit. 4nuauit in Ecclesiam,&famest Israelitis,in meruit inter maiores dominici generis computari, propterco in nem mentis electa noli corporis magnum nobis exemplum est , quia in illa nostrum ommum qui eollecti ex gentibus tumus, ingrediendi in Ecclesiam Domini figura praecessit. Hane igitur aemulemur viqvialiacmorab hanc praerogativam mecuit adsolemtaseclaratis suebs ut historia docet: nos quoque propter morum invii lnem in Ecclesiam Domini meritis suifraganubus adlega mur. Etenim cum Israelitas in diebus Iudicum fames vr- getet, a Belliciem ciuitate Iudaean qua narus estChristus, abiit vir lare agro Moab , cum uxorein duo, si-lus,Elimcilech viro nomen mulieri Noemi Fili esus a ceperunt sibi uxores Moabitidas , nomen uni orpha,&nomen secundae Ruth α habitauerunt illiequuid cemannis,&mortui sunt. Et deresicra mulier a duobus nivis viro proprio destituta, cognitoquod Deus visi ret Israel, regredi domum parans, coepit suadere ut d mum propriam repeteren uxores Gorum suorum Orpha concessit Ruth vero eum iam mansit. Cui eum di

erga defunctum, religionem erga Deum cum cognouis δαιώ... set Booz proauus David, iuxta legem Moysi, ut temen εα as.

desumitorimi suscitare eum sibi elegit uxorem. Reseri fuit inquit)per alleginam iuria. Ilacra --ιώ. te meri fautem aduerterenuod Mnagro pleno minis repertam tu, Mintra uua aiarausiusum est HurusUrin, libera es Aonipulosisicut scriptum est colligens,& emi liuinis re- illam igitur, quam medius paries incidere diuidere Tranians,non potauuenmnabait, sed virum pesiectum se.

non potest,mentis sublimitate tendamus solumfeste. rum secundum intellictum corporalis illa prelas veteris telumenti exptu est ancilla,tenetur libera talibera

sumus liberi Libera estenim Ecclesia expulia estsynagoga Serulabat enim populus Iudaeorum , remotum est seruitutis rugum , quod nostrae animae quondam colla deprimebat, ne ultra parietem vitae prioris pollemus aspicere. Habemus iugum bonum ac laue,quod habenis pacis Ninuae vinculis magis erigatquam depcimat copulatos. Hic est Domiruas,cum in Tara typus ante preis inuitaeo quod ex tribu & ex semine illius Dominus Iesus secundum carnemnoniolum C inrtuna, ledetiam sub te in generatus ei rim quisubige rit, redimoti pretiosa imminisse Cuiuis umideo in manu Zarae praecessit, ut

curaest,unde&meruit audire uiuamatio virtviunt o quia bra eas in emoriam tuam novi tam , plus quampritalmam Nouissima enim miseri tata sesiae eongregatae praestat priorLQuod breuius hie comprehendi, quia plani inubris digeramus quos de Fide laripsi. Appropi

quavit enim qui longe erat, quia longauit qui proximus ιβ... erat; &calceametum proratri multareacquisiuit accepta. Mos enim erat.ut qui proximus erat, si nolletaccipere in coniugium propinquam tuam, calceamen ilium fou retin abscederet.In quo non medioere mysterium, quod is qui alienigenam in diu sumpsit,euangestiandi accepit ramitatem. Denique in typo has nuptias testim L μψε.

32쪽

Bethleem, siar domusi ficia mus phares , ammmper Litandum Donunum in posterioribus canetidam putauit, Thmo Iudae. Dese metuo triti inmmex parila iducrem , Domine non est exal-- in meam , qMetus Et aecepit Bos: Ruth mactasti in matrimonium, &peperit sum acclimri, eQ, Dominis athoris meis nec meMari Sei- Obed patrem esse , auum David. Recte igitur anctus uitenim quando se ibi credidit, este lapsum Denique Matthaeus per Euangelium gentes ad E etiam vocatums,auctorem ipsim Dominum gentilitiae congregati,nis, alienigenarum generationem secundum carnem as. sumpsisse memorauit qui iam tunc esset indicium quod ibtigeneratio caederetgendum vocatorem,quem sequeremur omnes ex alienigenis congregari relinqtientes pnihil aliud esse in homine designatiit , nisi quia Deum nouit Sie enim liabes , uinde iam quod in t hei, Mississemvis quia tam uas eum Si ergo David inselenciam damnat, humilitatem induit, rese in historia uxoris Uriae magisterium istud affectandae humilitatis

adtalcitur. Et tamen si ex ea iratus est ille pacificu, Salo ternam domum,&dicentes es quinos ad Dei cultumvo mon videamus ne sorte mystctium sit , quod sublato caret ut Prulo, aut cuicumque Eoiscopo. Populus trist mn eo de medio , qui ante coniugio sito plebem gentium ius mem 2Dem imminis meus. Ergo Ruth, similia Qvendicabat, alij Ecclesia viro nupserit vero David. Da- Rachel,Oblita populum suum,&domum patris sui, sol uidenim vocatusest Cliristus, in parentis nomen adsciuens vinculum legis,ingresti est in Ecclesiam Soluit aut ius,iuxta quod seriptum eaeInueni Davi erom meum; cui Calceamentum,qui non accepit Ecdesiam.Et Moysi dici nupsit Ecclesia , quae verbi semine&ipiritu Dei plena, tur,vlae cinceamentum dum tuorum: ne ipse sponsus ta Christi corpus esstidit , populum ei licet Christianum. clesiae crederetur.Solus ille non siluit,quive est spon Est ergo mulier, quaeriuente viro alligata est legiri id-sus.Et ideo dicit Ioannes, Cuius ransum dura: μικere com eo mortuus est vir eius, ut non esset adultera,si esset cum amotiramentie ius. Ergo &haee typus est,eo quod aedifi alio vir Mysterinm igitur in figura, peccatum in historia: caret domsi Israel. Quod vero e memoratio eius domi culpa per hominem , lacramentum per verbum.De quamcenroflix merit insered declarat mysterii altioris ex historia quoniam alibi plenius diximus, lite transcurren- pressio, quia prophetatum estex genere eius in Ephra dum videtur Meritoque sanctus Dauid de hae historia Christum ellegenerandum,cum dicitur, Det tibi Dontinis mysticu Psalmu quinquagesimum scripsit propterBethsasacerermut in seria,='nemen infimis . Quae est e bee nuptias , dicens , In plurimum uuam ab iniustitianim virtus,nis quae per Christuingentium populoseon mea, ct adelicto meo mamiame. Si iniquitatem sum Dei gregauitλQgod autem nomen, nisi illud quod Bethleem amicus agnoicit,&meritis suis obstare delicti im si deni

patria Domini secundum amem nascentis elisaeisVn que Deo se peccalle confiterunt cur rude consessione cride per Prophetam est, Et tum rem visata non es minima minis erubescas,cum criminis commentum,non conseLin Hibinum . Ex te enim exiet princ*ι - palam so stpudori Ergo cum David Bethsabee iustoriam non meam Israel. Videmus igitii mulieruiri commemo praetermiserit in suis Psalmis, ut in ea vel mysterium, vel rationem historiae , motibus mysterium conueni actum persectae poenitentiae nos doceret, iure videmus re etiam in senerati hibus dominicis non praetermissarti: Uuit Narb- , quifuit multa, ct Non abnuo,eum quia&ipseDauid qui eam accepit uxorem sibi generatio- Thamar Ruth defendo peccatores quoq; inter malo nis dominicae secundum carne praecellor allentur. Cuius res dominici generis computatos r itorum comme speciale ut dirimus)meurum fuit, ut Ecclesiae hoe my- morationem sanctus Lucas declinare desiderans, alium sterio videret exorium , acciperet oraculum quod ex quendam necessionum ordinem tenuit Neque enim io Christus genere nasceretur Alterum enim ad Eccle-Acliab, neqtie Ieehoniam, neque postremo Vriae uxo siain pertinet , quod dixit , creaud mineam in Ephr rem nomiirandos putauit ut immaculatam sacerdc talis a , inuenimas in m ωmpissisa Alterum specialiter ad generis seriem declararet. Sed ut illi talis consilii sui dominici corporis susceptionem, quod oraeulo mani se . ratio subsistit sancti Matthaei consilium ara stissimo reuelatur, cum dicit, Uructarentis tui namgu-Wrsetim tuomNoli tamen tanto negligens elle promit . psalm ii

m tione iustitiae non abhorret. Nam cum euangeliZaret Dominum secundum earnem de Zara esse generatum, non enim sine eonditione datum elaeselli custodieris te qui omnium peccata se perer sit biectum iniuriis,se 'stamenrum,& testimonia seruaueris Domini,quae in E dirumpassioni nec huius quidem putauit exortem asse angelio se pollicetur esse docturum tibi quoque copiarcndum eripietatis , ut maculatae quoque Origilias non sedis patebit aeterreae.Haec de uxore Uriae De Aes ab aut recusaret iniuriamssimul nec puderetEcclesiam depecta satis curet,cui uxor Iezabel. toribus csigregari,cum Dominus de peccatocibus nasce usafait Maabiei,quifuit μνιμ Salatii telaesioni fi retur. Denique ut benefietum redemptionis etiam a sitis tum Matthaeus scribit Lucas tacet. De Iechonia satisi maioribus inchoaret, ne quis putaret originis maculam doneus auctor est Hieremias maximi reum esse delieti, impedimento Oile esse virtuti: unde nee intolens de sui cui etiam quodnabuit nomen eripuit. Et ideoqvi Ioa- se generis nobilitate iactaret, nec parenrum eriminare chimio Regnorum libris dicitur, lectiomas abHieremia recundior erubesceret, cui obumbrandae originis faces est nominatus,dicente eo Abrectis est Iechonias rem istas daret uti flore virtutis. An vero sanctus David, licet non est Uinium Lyropinquodnotectissime, emoriis Tremulta eius in mysterium figurentiit, non eo praeeelsior, raterraiandi minam Domini,scribe virum istum ab atum, quia quod hominem se elle cognouit, commissum super νη exurre mineeims minthrono David, princepi a. abrepta Vriae uxore peccatum , poenitentiae putauit la in vita. Eo enim regnante Iudaeam Babylonii vasta crymis abluendum ostendens nobis neminem virtu uerunt, neque postea unquam de semine esus regnum

ti propriae debere eonfidere 3 Habemus enim aduersa i quisquam in Iudaea potuit obtinere. Postea enim populustium magnum qui vincia nobis sine Dei fauore non pos-l de captiuitate dimissus se sacerdotibus, tetralesiis sit. Et plerumque illustribus&beatis uiris grauia pecca fuit.Vnde etiam usque ad Christi generationem mansere insuisse reperies,ut quas homines tentationiDruisse eo- tetrarchae, nec ipsi quidem quantum historiad et re gnoscas,ne virtutibus egregiis plusquam homiries erede- galis dignitatem generis reseruantes. Fervirenim ablrenrur. Si enim David qui praesumptione uirtutis elatus his, qui siue argumentari, sue simpliciter docentes . et vete adstruentes tradiderunt nobis mula Idumaei ra- s. ea . . εω--

dixerat. Si reddissi ruribuentabis mada misi. Et alibi , uo

tim insolentiae huius poenam subiisse se memorauit, dicens ι aeriisti faciem t m a me , se sum confusi tu, si pie dominici generis auctor insolentiae excepit evamri quanto magis nos peccatores , ciuibus nullasiatfragatur praerogatiua meritorum,in lentiae se pulum timere debemus,in quo naufragium fit bonoriam: praesertim eum tantus vir nobis & magistetit auctor sit exempli, qui quasi Palinodiam quandam ad repropi-

ttones Ascalonem urbem Pilaestinae ingressi, de fano x pollinis quod vicinum muris erat, Antipatrum Herodis iusdam Hieroduli silium inter alios abduxere raptuctum quem Pater redimere propter pauperiatem nequiuit.Isagirurimburus disciplinis di mysteriis Idumaeorum Hyrcano Iudaeae regi amicitia copulatur, quem pro se ad Pompeium Hyrcanus legatum direxit:&quia ligati nis fructii potitus est, peream gratiam partem rem affectauit occiso autem Antipatro propter felicitatis im uidiam,

33쪽

S. Ambrosi Comment. Lib. III.

uidiam, filius eius Herodes postea sub Antonio senatuC Illud quoque non praetermittendit in ptitamus,quod a consulto Ilidaeis regnare praeceptus est. Cuius, Herodes liauid temporibus vlque ad Iechoniani, hoc est, usque filius&alij tetrarchae. Quod ideo ex Graecoruin historiis' ad captiuitatem , quum decem S septem fuerint reges putauimus Hiansferendum tesareat, Herodem in nullo Iudae,quatuordeclingenerationes sanctus Matthaeus, assinem genere ludaeorum , Unum adulterina fraude veruci rursus a Iechonia, sque ad Ioseph cum viritim quaesisse. Denique conscius noni litatis suae, ne qua posteris suis uel de praescripto veteri quaestio moueretur, scripturas eorum incendit, existit nans quod si indicia de

generationes duodecim computentur , tia tuordecim generationes esse memorat. Sic enim habes , o tigenerationes, ab Ab iam usque ad Daui e mrariones quatuor-

publico sustulilset, nullis aliis testimoniis clarere polliet ludam , amarus,sique ad tra migrationem Babylonis g

qui patriarcharum vel proselviorum veterum generema neratiiones MIMiamin i a transna gratione Ea inis snam.Sed ut pleraque curae humanae lunt, cognitioni hoc que ad Chrisivi generationes quasvi decim. Et primum o-

Mindagini veritatis iudicare non potuit. Ne nobis , portet cognoscere , quod ante iam diximus , possemen possit praeli dicare videamus, qlii Veri regalisque ge i plures elle successiones , pauciores generationes Posianetis disimus Christum,&per veros&nobiles reges a sunt enim diutius vivere ab qii , serius generare, aut in Domitiiserum Sed ubi adulterina regnum esse certe penitus exoties generationis exastere. Itaque non it propago, uecessionem nobilitatis suae, non poten quae regum , cadem generationum tempora. Vnde tiaeued generationis ordo seruauit Tainen ipsum regem l Matthaeus eos, quos ad Penermionem noli putaui H erti- se dum honorem Hulino accipimus Christiam. Qi a nere, piaeteriit. Nam si propostum estet ei successumes

κώ- ii modo ergo ineris Turenirn tui ponamsupersidem ΠωmλQuo id et cribere rationabiliter moueremur, cur cum in Restio rum libris Paralipomenon conueniat inii odiost Ioram Oaochias regirauerit, Ioas, Amazias, Antasiae autem successerit Ozias sanctus Matthaeus tres isos reges praeterierat Ocho et iam, loas, A m sam,dicst lo-Lm Oa. iam sit biecerit. Sed non eum in regii mduccessione, ted in generatione subiecit. Laeniqtie generationum telatorem se ille memorauit. potuit autem finiti tuo ratia tardius generauerit, & Iosaphat serius percenerit regnum , atque ita loram patri mo , ii in potestate noni hccessit , in generatione successerit inod vero post

lichoniam duodecim generationes eta umerasse videtur Euangelista, si diligenter aduertas Iuc quoque quatuor.

decim generatiotitum poteris inuenire ratiotae m. Duodecim enim usque ad Ioleph nu inerantur , non usque ad

Christum.Tertilis decimus est Christiam sed nihil refert

viruin in duabus generation: bus, an in una mendacium sit.Tamen ne hie quidem caecum aliquem scopulima a linaufragium in uelitas veritatis , duos Ioachim , hoe est, duos Iechonias fuisse historia iudicatri unum ante traiis migrationem , alteritin m ipsa transinigratione generatum id est patrem&filium. Ergo pate inter generatio

nes siti riores e Gomputariis, qui si cessit Iosiae filius mi et posteriores, qui luccessit miri, id est, nepos Iosiae. Duos autem tuisse Regnorum libri indicant. Sie enim scriptum est, Et instituit Pharao eruutam ct Hierusalem Eliathimsidam Iosia regem a Iosia patremus octisnumit nomen eius Iaaetim 'indecim annos regnaωti Hierusa em,cte. Quibus subiecit, Et reliqua verborum Ioachim.ctemuraqra scat, in septa sunt in libro se timum dierum regum Iustia D Armivit Iovi μή cum patribu,suis; π re rarus Ioachim

uisu eius pro ea. Dciem. otio annorum erat Ioachim cum dignaret , c trita mensitas Cruruu inminus em , nomen

vetat uuiis , Nes omnia quae fecit sub ecuia Domini pater eius: cripsi sim in Heinu eius asciati M. uita dono e rex M. nucina ierusalem. Vides igitur quod alliis si rerit Iosiae filius,alius nepos filius ille, cuius Pharaono inen conuertit nepos iste , cui Hieremias nomen imposilit,qui&patiis vocatus est nomine. Et bene sanctus Matthaeus a propheta noluit diicrepare; ut non Ioachim, sed Iechoniam nominaret Sin ui,ut sipra diximus,mai rem fructum dominicae pietatis adstruxit. si generis nobi . modo&angelus de eo dicit, quod dabis illi Dominis Dein

sedem Dauid arris , iuvabit in domo Iacob in agemum'

QuomoGo ergo regnare proniittitur,nec Ostenditur Alit

quomodo ex semine Iechoniae nullus regnaturus dici citrper prophetam e Si enim Christiis regnauit, ex femine autem Iechonia Christias est, propheta men itiis est meistita sunt oracula. Sed illie futuros ex semineaccho niae posteros non negatur , ideo de semine eliis est

Christus:&quod regnauit Christus, non contra prophetiam est. Non enim iaculari honore 1 egnauit, nec indeis

choniae sedibus sedit,sed regnauit in sede David verum cum ipse Iechonias David sederit solem , quemadmodum oluitur quod dictum est, quia David sedem techo

nia posteri non sederunt, cum eadem sedes fuisse videa. tur amborum Itaque nos sedem David suille negare non possumusci non eundein tamen regis Dauid edem ClitillusquamIechoiuas sedit:immo nec quis liram alius ex gemere David sedem eius potuit sedc te quatnClitistiis: quia nee in aliquo alio semen eius aetemum est . sed in

Chi isto, sicut Deus ipse relerauit, dicens , Sernes iuravi in Christo mea si David mentiae , semen risus in Mernum manebit, ct sedes erus liviseimc speclumes Quem igiti ir dicit lues Non Salori onem utique. non Roboam, non Nathan. sed illum de quo solo potest dicere,Poranii in myto.πmum eruso influminibus dexteram etas. Ipse inumbit me, PMe meus es tu, ω, unam insciuium stiis emeneia , ct thronum erustii ut dies i. Non utique hunc thronum Salomon ledit, non

Roboam, non Iechonias Vis scire quis sederit sest de quo dicit Angelus ad Mariam , si concipies in utero, oparies ilium , totalis nemo sinus . Hic mi magnus, o liminis imi stabuis , dabit im Dominus Drauedem Dausapatrusit , regnatit in domo lacob in Hernum irem ei nonii, nu. Si aligelo non credis opli saltem Domino crede dicenti, Tu dicis quia rexsume . Nunquid ergo pse mentitus est . qui regnare se dixit,quia non

regnauit in tetris uomodo Scriptura soluitur, quae®nare cum dicit,&adstruit non regnare In abruptum disputationis venimus, haeremus invia δε quodam veritatis naufragio θ tuamus.Excitemus igitur Christit in

ipsum interrogemus,iple respondeat Interrogemus scripturas, inueniemus quia regnum Domini non est de hoc mundo.Ipse enim dixit, Regnum meum non est de hoc litatem non in omnibusbominus requisuit; sed de capti mundo. Qui daeit non es Iede hoc mundo regnum suum uis&peccatoribus naici voluit, qui remissionem venie ostendit elle supra mundum Ita&erat regnum eius, bat praedicare captitiis. Non igitur luppressit alterum Eu non erat: non erat in saeculo erat supra saeculum. Erate angelista, sed utrumque signatiit, qiuod uterque Iech nim regnum aliud veri David quod ibius Christus acce- nias dictus sit. Ita addito itimore Iechonia,generationes pit:&erat semen aliud Dauid , quod in aeternum manet,lauatuordecim computantur.Ergo illa Matthaeus

de quo solus generatus est Christus, qui solus verus filius

David cuius etiam solus nomen accepit, iuxta quod seriptum est Inurari Dauid struum meam, oleo sincla meornra eum.

Quod utique non de Propheta Dauid , sed de Domino

dici premi declarant Scriptum est enim; disim adiutor; Patriarcliarum tamen ne liraqitam nomina praetermitte superpotentem, exinaui electum depopulo meo. Solus enim' daalbitratus sit sed prae caeteris eligenda Ioseph, Iudae, potes, lus electus est Christus Sanctorum enim maius ymeonis,&Leui. Qiatuor enim genera in his, qu in fide quam in generatione semen est, Et ideo Apostolus ruinisti posterilunt , cognoscimus titille virtutuni. In

est, Qui exfides ni,hisib,sunt abra, I Iuda. id est, illo superiore, domini eae per figuram passio-

Quisvit Iud quisust Iacob inc Pulchre autem Lucas,oniam filios Iacob plures non poterat comprehendere , ne extra generationes uagari superflua serie videretur licet in aliis, id est, longe multo posterioribus,

34쪽

nis mysterium fuisse prophetatum in ioseph praerastitatis exempturri in Sγmeon vindictium Leti pudoris; in Leui ossicitim sacerdotis. Per Nathan quoque exprcstiam aduertiiraus prophetiae digilitatem,ut quia unus omnia Christus Iesus in lingulis quod maioribus genera vim tutum diuersa praecederent Noe quoque ulta inter dominicas generationes conamemoratio non debuit piaetermitti, ut quia aedificator Ecclesae nascebatur, eum sui generis auctorein praemistic videatur , qui eam in typo ante iandauerat. Nam de Mathusala quid dicam, cuius vltra diluuium numerantur annici ut quoniam soliis est Chri lius citius vita nullam selisit aetatem, in maioribus quoque suis non sensisse diluuia videretur Inoeli vero, nonne manifestum lietatis dominicae 8c diuinitatis indicium ex eo quod nec mortem senserit Dominus,&adecelum remeaudiit , cuius generis auctor raptus ad coelum euUUnde manifestumeli.&Christum potuisse non mori , sed voluisse, ut nobis mors illa prodesset.Et

ille quidem raptusest,nemalitia inutaret corras . Dorninus autem , quem malitia saeculi mutare non poterat , eo unde venerat , naturae tuae maiestate remeauit. Siletur plane parricida fratris. Neque enim rationabile erat, ut is qui percusserat fratrem inter Domini numeraretur auctores .eum seruulos iste seruauerit,ut fraterni eos nominis honore donaret. Sed nee illud otiosiam , quod Selli praeteritus non est, quem posteriore Adam generatione luscepit cum duae sint populi generationes, signaretur in typo Dominum nostrum Iesii Christum in posteriore potius quam priore generatione numerandum. Iam de ipso Adam , qui iuxta Apostolum figuram accepit Christi. qiiid pulchrius potuit contienire, quam ut sacrosancta generatio a Dei filio inciperet, isque ad Dei filium dedueeretur , creatusque praecederet in figura , ut natus in veritate tequeretur , ad iiDaginem factus praeiret , propter quem Dei imago descenderet

In Euang. Luc. Cap. III. essisse

Et si mysterium primi discutiamus erroris, lignuni scio istiae boni&mali fallente diabolo, Eua uadente illegusta. uit , ut iste nobis priusqtiam seiret malum, eligeret bonum, dirique serpentis insidias Eeelesia Iliadente vitaret, iuxta quod scriptum est . Quoniampris*itam et pueri nim aut malum , non aede nialitia , t estu quod bonum est, si priussum sis votitre patrem aut hiatum avtyretrinuitan Dant i , Noh. Santaria. die enim est puer cuius incunabula Magi spoliis brientalibus reserserunt, quia gens ante Christum incredula , de exuuiis idi,t rum,mutata iam fide, manubias obrutit Domino triuinia phales. Haec degenerationeChristi non incognita putaui prolixius prosequenda, nequis cum ista in Evangeliis minus attento animo recenseret, aliquatenus fluctitaretri quae sancti Euantali ad maiora miracula, diuiniora Domini gesti properantes , perstringenda breuius , quam di fundenda uberius piatauerunt.Eorum igitur more,qtu satis pittant ignaris viarum quasi notas itineris & semitas demonstrare: spiritalis viae semitas colligentes.videro v-triim secundo veritatis euentia,certe religioso fidei ductu in mysteriorum secreta contendimus,uerentes ne quis istaeum legerit, quod prouerbialiter dicitii , quasi puer machaeram,tractare per infantiain sertiora arma nelciret magisq; vulnus ex imprudentia, qua salutem ex lectione

sentiret Infirmos enim tela sitamqnerant,nec potest ne uti armis,qui serre noli nouerit. Et ideo circa fidem C t4. vir persectus exigitur, inriti non per humum scientiae reptet insantia,non debilis quaedam, nec carens sensibus musticae cognitionis titubet aetas, quae virtute iuuentutis amilla, coronam gloriosi certaminis non requirat de si nescentis a litilae modo,qui prius ruit leporem raperere. dibiis eonsuerat, aut an Ierein:aeuo sciti minorum ali iunplumes scelus requirat, qiri solidiorem cibum asserte non possint.

SANCTI AMBROS II COMMENTARIORVM IN EVANGELIUM

LIBER VARTVS.

In quartum caput Euangeli secundum Lucaem Trooemium.

O N Uuiau pinori, degeneratione Domini confecimus opus diserte infructusum non seu dominicis diutius inhaerere maioribus. Namsi qui manum maret loriab arant nauigatione reansmutere , altiora compenaeum cursus ducia in mirare M.tantes , agros is vises istore diductas , capi locorum duore , frequenterinusunt quanto magunos in toro non elementorum , sed gestorum corussam si profundo, vicinioresne reponus , o muentes amare debemus excus , ne quis longa, ut gationumad argatus , fasiau vomitum tenere non possit. Certe si quis in He ra. tu vina persexerit , tanquam freque mi librorum portu obtecto , cumm vela deponas , lectionis

anchoram Agas , non videtur deseruisse nauigium , sed confecisse curs/m , si defendi portum. H erissae in locis uenasse amoenuas i a locorum inuiset prinermeantem. Hams VI pem iEam , ut 6g, L fabula ferunt , Me est propheta dixerit , Habitabunt in ca filiae Sirenum Gesnon Haessivra

nemo tamen iure reprehendere , eum se gigames est vallam uanu riptura comprehende νιι. post decem annorum exitia , quibus hensam mu es , decemque errora annos se manum ad x Ret , i patriam , Mophagi seuauitate baccarum tenere potuerunt et si horti Asimor retardarunt L Uremo Sirenes cantu totis Udictum , ad Hud famosum voluptatu naufragium pene deduxerant , nisi adueν--iscebrassentius cantilena inserta cerasociorum Hausisse aures quam magis religiosos miros esto sis actoriam decer admiratione mulceri y Atque hic ram non baccarumsuauiras haurienda , Iedm niiuge qu descendit de calo non olera Altinoissectanda , sed cramentasum Chrsi. Nam qui in n.... sumus es , ora manducet. Non enodemia igitur aures , sta reseran sunt , ut Christivo Us audiri quam qui qui recepit naufragium non timebit. Non corporabbus , ut Vlisses ad arborem, vinculo assigandis , sedanimus aderatis lignum ritatibus nexibus vincimis , ne laseruiarum mo.

35쪽

Quartagerebru , cursemque Moea detorqueat inperacutam vin tuis. Figmentis enim poes eu faba. iaeoloratur , utquaedamputa copuisse in More mam habitasse prodantur aas quos defiemre ni uigiumpropter aurium suavitarem ducit voce'pHUM , in vada caeca deductos e in astitione deespios , naufragii miserabilis serie consumerent. Compositum hoc s=ecie , o ambitiosa eo aratione furatum est , ut mare , -μmma Quora vadose Mamur an od aurem mare abruptim quam secutam , tam insum , ram mobile , tam profundum , tam immundorum furatuum a tibin pro e si is , taui sibi 'paemram Aura , nisi uuara νω nu Herebra , qua constantiam capta motu feminat ua autem in vada , nisi nostras uissen fatalis hil enim iam cacum, quam secularis suisitatis pericu- qua dum muster μι--, visam obruu , ct corporeis qu/h sis copulusensum mentu indu Merito igitur dominus nos' es Christus ieiuniosa nos atque

de reto aduersia va tatum informatiscebra , di tentaris a diabolo Dominusomniam paruu , in sis omnes vincere disicremus. Advertamus igitur , quia ira non otiose a Domi principatiteror.

iuvata Euangelis defcrarat. Tria sunt enim qua ad sumproficium sistis humanae , secramentum, des ium , narium. Nemo enim nisi qui legitime cortaucrit , coronatur. Nemo autem ad certamen virtutuadmittitur , fis abomiab abistus Muia deoctorumgraria risu munere consecretur , Venit igitur Dominus ad iauacrum , t mseri gratia nobuo suprobareturo se. Et quoniam ux caro terra resibus promulgraues τι mysterium diuisisHis ab conditum a scuta in Deopias crederes σε quam non iam ad te monium caelum vocarur , sed mox Dei villa resis ci , eum desertur e curis. Simul ne fides mstremm dubio mentu on invisibilia ιιιιιι Llure declarantur operari. Venit Dominus ad lauacrum. Omnia enim pro te factus es t usu sub

is sunt , quas se esse , cum ευεμ sege non esset Circumcisus es , ut eos quisus Me sunt,

Ler faceret. Hu νύ euge erant , conuiuu communione sociatu es , v lucrarisu eos qu sine lege visebant. Factas sin mi infirmus per corpora flamonem , τι infirmos lucrifaceret. Omm-huspoinem omnia aetase pauperpauperitus, iura Hinibus/ensentibus, surrens esurientibus irens fluentibusero usa Mantibus.In carcere cumpaupere est,cum Mari et,cum Psolis epatituν cum Samaratanastu. In desino esurit, ira Vrami hominis quemper rauaricationem gustaverat iunio

Domini Leretur. Hos opericulo taliscunmbomo mista sisu, Mino emo em amem sese cepit. TEsas aurem pinus Spiritu sancto egressus es ab A Iordane, o agebatur instinium desim s. Conuenit recordari quemadmodum de paradi in desertum Adam primus eiectus iit, ut adnerias quemadmodum de deserto ad paradisum Adam secundus reia uerterit. Vides enim quemadmodum suis nobis praeiudicia realuantur,4 suis nunαbeneficia vestigiis r krmentur. Exterra virgine Adam, Christus ex virgine. Ille ad imaginem Dei factus hic imago Dei. Ille omni bus irrationabilibus animalibus,hie omnibus animanti bus antelatus Per mulierem stultitia, per virginem lapientia. Mors per arborem, vita per crucem ille spiritalium nudus , arboreis se texit exuuisci hic sat euiarium nudus,corporis non desiderauit exuuias. In deserto Α-dam, in deserto Christus. Sciebat enim ubi posset inue. nire damnatum , quem ad paradisum resoluto errore reuocaret. Sed quoniam saecularibus indutus exuuiis redire non poterat, nec paradisi incola potest esse nisi nudus a culpa sexuit vetere hominem,nouum induit ut quia lui non queunt diuina decreta, persena magis quam sententia mutaretur. Sed qui in paradiso sine du Giter amisit accipium , quemadmodum de deserto sine duee iter repetere pol laetamissum , ubi tentationes plurimae, nisus ad virtutem difficilis r lapsus facillisadertorem Cum eadem sit, inutis natura, quae nemorum; ut si adhuc exigua de terrenis ad superna se sibrigunt, dum tenetis aetas adolescit frondibus, seu veneno denatis obnoxia sicile aut succidi possint, aut uti. Si vero aliata se radicesundauerilit', ramorum sublimitate suis ierint; lustra iam vel ferarum morsibus . vel lacertis vestium , vel diuerserum flatuum procellis arbor ro busta tentetur. Quem igitur apponeret ducem contra tot illecebras seculi, contra tot versutas diaboli , cum scitet nobis primo maera carnem O sariarnem , deinde ιιnna potestite , conmmeam minia tenviarum harum aduersui laba ne in δὴ Ainti caelestibus , esse lucta mea Angelum apponeret ' cipse lapsus est:legiones an Seraphim dirigeret &iplum descendit in terras in mediis populi immunda liabia habentis , unius tantum prophetae labia appo Maia . si eat ne mundauit. Alius dux requirendus fuit, Da. 3. quem sequeremuromnes. Quis tantus et set dux qui pro-ldelliet omnibus . nisi ille qui supra omnes est Quis

me supra mundum constitueret , nisi qui maior est mundo I Quis tantus esset dux, qui posset masculum Gina.& emiram, Iudaeum&Graecum , Barbarum S tham, seruum&liberum uno regere ductu,nisisset qui est omnia In omnibus Christus t Multi enim laque rari o. quacumque progredimur. Laquei in corpore . laquei in lege,laquci pinnis templorum, in crepidinibus parietum tenduntur a diabolo Laquei in philosophis, aquei in cupiditatibus octilus enim ninmicis Maraia est H-ν. NAMem aqueus in pecunIa , laqueus in religi neci laqueus in studio castitatis. Exaguis enim, mentis mens inclinatur humana is huc atque illuc pro versutia suadentis frequenter impellitur. Videt aliquem diabolus religiosi virum . Deo venerabiliter deserentem quod sacrosanctum est aestimantem , nullius capacem istiuriae , in ipsi eum religione supplantat , ut saciat non credere quod Dei filius vere hane nostram susceperit earnem . hoc nostrum corpus , hanc nostrorum membrorum fragilitatem: cum utique passio eorporis fuerit , diuinitas exorsiniuriae manserit. Ita de religione fit culpa onmis enim qui aria usui Christianis came, se , de Deo non est Videt integrum, illibatae ammoniae virum suadet, nuptias damnet , quo eiiciatur ab Ecclesia. de studio castitatis a rasto corpore separetur Audivit r.Cεν.

alius , quia νη- - , ex quo emmam adorat , a que veneratur. Insidiatur ei diabolus , claudit a laesi audia r quia νη- Dein per quem mma , ita nμmia pietate impium esse compellit dum patrein filio separat . patrem filiumque eonfundat is petibnam unam putet esse , non potestatem. It que dum menseram fidei nescit . perfid- incurrit aerumnam. Quomomodo igitur hos laqueos euut, bimus , ut mutauis& rios dicere , anima, rasis 'U-i I

36쪽

U, ct s liberatisiumus Non dicit. Ego contriuilaqueum; non ausus est hoc dicere David, sed Adiat in nostri mmmmeminini ut ostenderet unde laqueus solueretur, ut prophetaret quod venrurus euet in hanc vitam, qui contereret laqueum fraude diaboli praeparatum.Sed nonpotuit melius conteri laqueus, niti praedamaliquam diab lo demonstrasset: ut dum ille festinaret ad praedam suis laqueis ligaretur, k ego possim dicere, Mauras parauerant pedi binistis, ct i inciderunt in eos. Quae potuit esse praeda, nisi corpus t oportitit igitur hanc fraudem diabolo fieri, ut suscipetet corpus Dolninus Iesus,& corpus hoc eorr sortiori Sed qui quadraginta diebus esurire non potuit, ostendit non cibum esurisses eorroris, sed salutem s-mul ut aduetiarium lacesseret iam timentem,qui quadragintadierum fuerat ieiunio vulaeratus. Et ideo fames Domini pia fraus est, ut in quo diabolus maiora metuens iam cauebat, amis specie lactatus tentaret ut hominem ne impediretur triumphus.Smul illud disce mysterium, laneti Spiritus opus hoc est, diuinitii suille iudicium ut tentandum se diabolo Christus offerreti

1m. s. Dati . ,

a meta , baee ramis est vox. Maon det, I. ias insem,osmi Hi omnυ regna orbuterrae inmo quiata re, habes deuotionem spiritusvi vigorem. Quid empori , ct auit, 'bi dabopotestatem hane repudias dignationem Dominis Dignationis est quod 'ruersam, or Horum .quia m/hi tradiistit,

sine it corpus meum, dignarionis est quod luscepit in se ivstis,ae. m. Tu ergoprocidems adoraue eo iurias meas,sescepit infirmitates meas, quas utique numta Dei sentire non potuit,cum etiam natura hominis e temnere didicerit,uel sustinereae perpeti. Et ideo sequa-ram me, eruntsua omnia. Et res ondens Iesus, δxit

is.Scriptum est, Dominam Deumtuum adorabis, ct Hisbsermo D duxit Eum in erus mio ruit

lius idini de deserto ut ad paradisiim redire possimus, vemittetehinc deorsum Graptum senim quoda elusuismandaui de scis conseruent te utamma.

in mar, exercer,ungit oleo spiritali ubi videt robustiore persata disructuosa traducit ut quando querebantur Iu-ldais Midaei quod discipuli eius sabbato de segete spicas vellerent iam enim Apostolos sitos in agro culto,&fructiros. Tria praecipua docemur esse tela diaboli,quibus ale

uulnerandam mentem hominis eonsileuit armari Gupere collocauerat postea in paradi se conmittitit tempore lae unum, liud iactantiae, ambitionis tertium. Inde autem passolus.Sic enim habes, lacra Ha I , zmd palis sua transim trans tmmtem Caedron, bierat binas, inanem miratist ipsi cum discipulis L Agro enim saxundo hortum esse potiorem docet prophetalin Canticiscanticorum,ssicaens, Immesa ιμβω- γημ;h- Uin tu missiones tuae paradisin. Illa est enimanimae pura&im maculata virginitas,quae nullo cerroreroenarum, talis a fide saecularis voluptatis illecebris, nullovitae amore tra ducitur.Denique virtute Domini hominem esse reuota tum,prae exteris hic Euangelista qui testatur,qui solus in duest Dominum dicentem latrona,Amei cco tibi, hodum

ικm eris in paradis. Plenus igitur Iesus Spiritu agitur in de sertum Consilio, ut diabolum prouocaret; inam si ille eertallet, non militiste viei siet Mysterio, ut Adam illum de exilio liberaret Exemplo, ut ostenderet nobis dia bolum ad meliora tendentibus inuidere,&tunc magis esse eauendum, ne mystersi gratiam deserat mentis iniit Diebus quadragiata, olentabatura Habolo is nihilmanducauit in HebasHis , Quadraginta dierum mysticum numeru recognoscis. Tot enim diebus aquas abyssi effusas esse meministi: tot ieiunio dierum sanctifieato propheta re sim coeli serenioris esse sementiam Tot ieiunio dierum sanctus Moyses praeceptionem legis emeruit:tot annos in eremo constituti patres panem angelorum Ecelestis alimoniae gratiam eonsecuti sent,nec antequam mystici numeri tε- pus explerent,terram repromissionis intrare meruerunt: Tot ieiunio dierum Domini nobis in Evangelium pateDei ingrelsus. Vnde si quis Euangeli j gloriam fructi que resurrectionis optat adipisci,mystici ieiunispraeuaricator esse non debet, quod&in lege Moyses okin Evangelio suo Christus, musque testamenti auctoritate praescripsit fidele virtutis esse certamen.

Et consi uis illisposea esuriit.

Quid sibi vult quodEuangelista Dominum esurisse si gnificauit, eum de Moysiatque Eliae ieiunio nihil talerit deamus exprelsum Numquid hominusn patientia Deo

coepit, unde iam vicerat. Et ideo inde incipio in Christo vincere,unde in Adam victus sum,si tamen mihi Christus imago patris, virtutis excplum sit. Discamus igitur eauere gulam, ea re luxuriani,quia telu estdiaboli Laqueus tenditur cum mensa regalis conuiui, praeparatur , quae constantiam saepe meniis inclinat. Non solum enim cum audimus verba diaboli, sed etiam cum videmus eius copias, laqueum vitare debemus. Didicisti igitutdiab litelum sume sturum fidei, loricam abliinentiae. Sidquid sibi vestialis sermonis exorsiim,Sisim Dei nisi quia eo nouerat Dei filium esse venrurum, sed venille perdiae innrmitatem corporis non putabat'Aliud explorantis,aliud tentantis est,ela Deo se profitetur credere, de homini conatur illudere. Sed videarma Christi, quibus tibi non sibi vici Nam qui maiestate sua lapides in panem posse conuerti,naturae alterius transfusione monstrauit docet nihil tibi pro diaboli arbitrio nec declarandae virtutis cG- templatione faciendum. Simul in ipsa tentatione artifice diaboli disce versutiam. Sic tentat, ut exploret:sic explorat,vi tentet. contra Dominus se sallit,ut vincat:sieadhue vincit,ut satur. Nam si conuertisset naturam, proderet creatorem Medie ergo respondit, escens,Scriptum est. anon in panesis visu bonis, Minomni reris Dei. Vides quo genere utaturarmorum , quo hominem aspiritalis nequi incursione defendataduerses irritamenta gulae septum arque munitum Non enim quasi Deus utitur potestate: quid enim mihi proderat )sed'liasi homo eo-mune sibi arcessit auxilium, ut diuini pabulo Iectionis intentu famem corporis negligat, alimentum verbi cel stis acquirat.Huicintentus Moyses panem non desiderauit.Huic intenrus Elias famem prolixioris no sensit latu

nij.Non enim potestqui verbum sequitur,mnem deside

rare terrenum cum lubstantiam panis eoiastis aecipiat iHumanis enim diuina priemre, non dubium est, eo potabus taritalia Tt ideo qui vitam desiderat, illamia n is res. nem expetat, qui per insensbilem substantiam humana corda confirmat Simul cum dicit, Nompansis virutho Deus ληω,osteriaitvthomnem esse tetatum,h est, susceptio lnem nostram,non suam diuinitatem Sequitur iactantiae telum,quo procliue delinquitur:quia dum hominesti riam virtutis suae iactare desiderant,de loco meritorulis tum statione deceduuia

Et da

37쪽

S. Ambrosi)Comment Lib. lv.

Ei dax illum in Hierusal .ct statuit eum Aprapnino templi. Hoc qiudem ethiactantiae . et dum se putat unusquinque ad altiora conscendere , sublimiuro usurpationea ctorum ad inseriora trudatur. Et rixis ιIsi, Urim Dei es, mittet elantalessum. Vere diabolica vox , quae mentem hominis de gradu altiore metitorum praecipitare contendit. Quid enim tam proprium diabolo, quam si de reat vitul quisque se mittat deorsunsDisce ergo: tu G. bolum vitacete. Agit te spiritus , icquere spiritum. Non te reuocet carnis illecebra, spiritu plenus disce contemnere voluptates. Ieiunia , ii vis vincere. Consequet,sest ut per hominem diabolus te putet este tentandum Christus quasi sortior facie ad saciem tentatur, tu perhoininem. Et illud diaboli verbuin est, cum dicit. Homo sortis es , manduci bibe, o similis mane. Noli te tibi credere,non erubelcas egere praesidiis quibus non egebat Christus,&tamen ea non negligebar, veste doceret,

dicens , Cauete ne gravetur m volaum m misis crapula. Non erubest Paulus , qui ait, Sumtror, nann aera dens.

Aera quidem non caedebat Apostolus, sed potestates ae fias verberabati i inquit -τα meum oestruitutisula -cio.ne ferte cum risu praedicauerim , ipse reprobus inueniar. Sinuit infirmitatem suam diabolus malitiamque dcsgnat, qtua neminem potest mittere deorsum, iusi ipse se miserit. Nam qui relictis coelestibus eligit terrena, voluntarium mimidam praecipitium vitae labentis incurrit Simul quoniam telum suum drabolus vidit obtusum, quo omnes homines propriae subiecerat potet ali , plus coepit quam hominem iudicare. Sed Dominus rursus nee in quidem quae de se fuerant prophetata, ad arbitrium di boli putauit esse facienda.sed diuinitatis propriae auctoritate eruata,versutiae eius occurrit: ut quia scripturarum exemplum praetenderat, scripturarum vinceretur exemplis Pothstas enim est Deo vincere, scriptura mihi vincit. Disce hie quoque, quia Satanas transfiguratfieretur angelum v. descripturis ipse saepe diuinis laqueum fidelibus parat.Sic haereticos iacit, sic euilcerat fidem, sic iura pietatis impugnat. Ergo non te capiat haereticus, quia potest descripturis aliqua exempla proferet , nec sibi arroget quod doctus videtur. Vtitui diabolus testimoniis seri. Pturarum , non ut doceat sed ut circumscribatri fallat. Cognouit aliauem attentum religioni, virtutibus clara, signis Moperibus praepotentem:iactantiae tendit laqueu, ut huiusmodi virum instet tumore,quo pietati se non credat , sed cedat iactantiae mee Deo deputet, sed sibi ait

get. Ideoque Apostoli non initio, sed in Christi nomine

moniis imperabant, ne arrogare sibi inquid videre tur.Sic Petrus claudum curat dicens, In nomine Iesu Nati

missas,quoniam raptus est in paradisium, iamst resia inque Lilia,qua non θατε motuquι. Pro huiusmodiguriabor, pro me into Mngloriabor in is infirmitarabinmen Ergo&hie di, bolas, quoniam sortem elisit contum praetendit, quae etiam sortes decipit. Sed Dominus respondit ei, num tabis Domino Deum tuam. In quo Dominum & Deum Chrilium , mirem&fiuum potestatis unius este cognoscis, iuxta quod scriptum est, Evomu reumfamas. Et ideo si unum obtendit diabolus, curre ei quia scriptuest SuiminEt distinguemrains, non ut potestatem ducetius sed, patrem filiumque secernas. vide quia omnia a Deo. Neque enim sine Duomuncius, quis mandium ipsumfactus est. Sed licet a Deo fictu sit: tamen opera eius mala , quia seculum in maligno positum est , ordinatio mundi a Deo, opera mundia malo Lia etiam a Deo potestatum ordinatio , a malo ambitio potestatis Dorulitarum est inquut potestas nisi a Deo. Quaaatem sunt , a Deo ordinarasaraci Non datae , sed ordinatae.&, vi resisti intestati, Dei inatim ardanarium resistit. Hic quoque licet dicat dare se diabolus potestatem, mnia tamen illa ad tempus permissa sibi esse non abnuiti Itaque qui perinis , ordinauit , nee potesta, mala, sed is qui male utitur potestate. Denique se non tinere potesarem, Fri bonum,ct habebutiadem misia Non emo p testas mala , sed ambitio. Denique eo usque a Deo ordinatio potestasis , ut Dei minister si qui bene vitur potestate. Dei , inquit , minisse est tibi in lanam. Non ergo muneris aliqua culpa est , sed ministrici nee Dei potest ordinatio dii plicere , sed administrantis Merio. Nam vi de eoelestibus ad terrena derivemus exemplum . dat honoribus imperator is habet laudem. Quod si quis r te honore usus fuerit , non imperat ris est culpa, sed utentis. Habent reum tua crimina. quia non potestas unumquemque, sed malitia sua implicat. Quid ergo Bonum est uti potestate, studere honori Bonum s deseratur, non eripiatur. Distinguet inen hoc ipsum bonum. Mius enim bonus in saeculo,alius persectae virtutis usus.Bonum est enim cognoscendaediuiuitatis studium,nullis occupationibus impediti. Nam

etsi multa bona,vira tamen est vita aeternari iacestorem vita erema , ut cognosiam te sedum verum Deum , quem

misiss Iesum Christin. Et ideo vitae aeterna maximus fructus, alus Deus vita remunerator aeternae est. Solum ergo Deum & Dominum nostrum adoremus,4 ipsi selisuruimus , ut solus ipse nos fructu remaneret amplissimo Fugiamus omnia quae diabolicae subiacent potestati, ne tanquam malus tyrannus in eos quos intra suum regnum inuenerit, accepta saeuitia potestatis utatur. Non ergo a diabolo potestas est, sed obnoxia tantum insidii, diaboli Nee tamen ideo mala ordinario potestatu m,quinnulo obnoxiae potestates Bonum est enini Deum qum rere , sed qifidam ipsus inquisitionis anfractus Merror obrepit.Nam si inquis tot in iacrilegium saeui terpret

tione vertatur, in deterius vertitur quaerentis onerua: non tamen inquisitionis,sed quaesitoris est culpa: Mei

quisitio obnoxia malo,sed quarentis affectus. Quos si is qui Deum quaerit, propter tragilitatem carnis, mentis angustiam saepe tentatunquanto magis qui semium qum ritu Atque hoc ipso perniciosor ambitio, quod blanda quaedam est eonciliatricula dignitatum: saepe quosvitia nulla deflectunt, quos inalia potuit mouere Iuxuria, nulla auaritia subruere, iacit ambitio criminosis Habet enim sorεlem gratiam,domesticum periculum: ut dominetur assis,prius seruit Curvatur obsequio,vt honore donetur: dum vult esse sublimior, fit remiuior, cum in ipia potestate, quod praecellit alienum s Legibus Gnim impetat, sibi seruit Dicet fortas te aliquis, quia selus

qui malum fecerit, timet tameia qui mare nauigatiplus timer.Econtra in immobili terrarium statione eonsistens non solet timere naufragium. At si mobile conicendat elementum, frequentioribus obnoxius fit periculis. Fuge ergo saeculi mare, naufragium non timebis. Et site.

Et donissum diabolus herammm gemastissimum, θεμ- quenter arborum vertices pirantium verberent flabra ventoruma solidatis tamen radicibus nullus calus est. At in mari furentibus ventis, etsi non omnium naufragiuomnino tamenpericulum est. Ita etiam aduersis salibus nequitiae spiritalis,nullus in arena vel in talo tutus est,inaues Tharsis vehementi saepe spiritu conteruntur. Haee moraliter.Caeterum quod ad mysticum ordinem nectat,

Dissi omnia regna octis imam numentat mi. bene in m mento temporis iacularia&terre demonstrantur. Noenim tam iis pectus celeritas indicatur , quam caducae

fragilitas potestaris exprimitur. In momento enim cuncta Illa praetereunt , saepe honor saeculi abiit antequam venerit. Quid enim saeculi potest esse diutu num,cuin pia diuturi non sint laecula Docemur hie in anis ambitionis flabra despiceres, quod omnis dignitas saeculatis diabolicae subiacet potestati ad usum fingua Litanis ad fructum Sed quomodo hie dat diabolus poto terdictae arboris selitentiae facilitate trangressus, temera- em, de sibi legis, Quia omnisparsas a Deo est Nunquid a quoque ambitionis crimen incurrit, dum militudia potest quis duobus doluitiis seruire, aut aduobiis accipeanein diuinitatis affectat. Et ideo prius Dominus veteriste potestatem: Num ergo contrarium est Minime. Sed i nexus ιoluit Muriae vitios iugo coortuitatis cui .viii -

cernis vetusti erroris vincula sitis re luta vestiguprimo gest,secundo facilitatis,tertio ambitioius laqueus solueretur Pellectus est enim Adam cibo: in esum in

38쪽

in Evang. Luc. Cap. IN

eere erimina clipnirarum praesidio diiceremus. Quod i homo doloribus,corpus ulceribus. Quanta haec tela vn si Dominiis eius proprianon desiderauit mallem cur de Dominusnesin habere quod perderet. ideo pamquaeris3S,etrator omnium laeuhstoriam subeundo pau- perhue venit, ne haberet diabolus quod auferret Vis

pertatem contempsit cur tu fastidias quod natus es, appetas quod indebitum est murea quae ad usem tibi diuturna esse nonpollunt, ad iupplicium diuturna deposcas Caue insidias caue fraudes. Et hoc ipsis quod ad si1bruendum hominem totum versiita diabolus mundum fraude concutiat totius iaculi pugnet illecebris, eius tibi blanditiae plus cauenda Non Euam cibus in flexit, non mandatorum obliuio deissiluit, sed promissi honosis ambitio illecebrosa decepit. Quae si solum Dinminum odorare voluist et, indebita non ities iset. Et ideo remedium datur quo telum ambitionis obtundas, ut ii Domino seruias Caret enim ambitione religio de

uotio.

Et consummat omni tensatione, diabo recessis ab isi, que a tempώμ.

Prope omnium eriminum sontes haec triagenera domonstrantur esse vitiorum. Neque enim coniumniarum omnem tentationem Scriptura dixisset, nisi in his itibus estet omnium materia delictorum quorum semina in ipsa origine sunt cauenda. Finis ergo tentationum, finis inopidirutum quis cauis tentationum, causes niduintum sunt Caula autem cupiditatumsint, earnis oblectatio species gloriae, auidios potentiae. Quam religi sum videtur ut commorationem Clitimanae scaeminei non recusest sed erebra inde tentatio. Si attentos Deo viderit bolus,seuerit ut decipiat. Sed tu quamuis de proposi-

in praesumas, caue te imatione sciens iaturam Haec tria, si tecorderis, etiam Paulus cauenda praetcribit, designans tres eue species peccatorum a quibus liber, expectatiustitiae eoronam. Neietis m,inquit,t verbo aduinio μι misn vim occasioinea rim, minustus, neque mam quis cias iam bis,4 ideo diabolum vicit,coroiiam petiuit vides ergo plum diaboluin non illa in iudio pertinacem, silere verae virtuti. Eoi inuidere non desinat, men inline sormidat,quia frequentius refugit triumphati Audito itaque Dei nomine,rea't,inquit, abillo,squeadrerum. Postea enim non tentaturus te aperte pugnat riis aduenit. Docet igitur Seripturadivina, non selum contra carnem Munguinem,sed contra insidias spiritales tibi esse eertamei Vides magnincentiam Christiani viri, qui certat eum rectoribus mundi desilaeteonstitutus intra is , adure1- tata nequinii μαι caelestibia animi virtute decernit. Non enim de terrenis contendimus,

vidimiremus in tertii sed spiritali propositis praemiis de

regno Dei. haereditate: neeeue est igituli piritalia prius impedimenta superentur Corona propolita est,su unda certamina sunt. Nemo potest nisvicerit. eoronas nemopotest vulco nisante certaum siti Ipsius quoque coronae maior est fructus, ubi maior est labor Auctaenim Oangustas νυ qua d ad mam iuta νοεθθariosa piad ad mortem. Et ideo tentationem numquam timere debemus. Utenim caulavictoriae, materia triumphorum. Diues ille qui tentationem non sensit in seculo, in paenis est apud inferosci pauper ille Lararus, qui ita pati pertate morboque afflictus est&attritus, ut ulcera eius a canibus lamberentur. vitie istius labore miserabilis, coronam gloriae quamuiteterne Musta erum tribaluiones, non quorumcunque, sedιε am. Denique ιμοι iuget Domin Q cogat Petrus tentatus est, ut negaret; egauit,visseret.Et quid de ceteris dicam Nem pe Iob erat probatus Deo sed licet probarus erat, victis tamen non erat. Probata erat deuouo tamen preimium non habebat. Et ideo tentatulus offertur, ut gloriosor redderetur. Illius quoque certarrunis reteriri gradum 'sjectes. Non unum telum diabolas habet, frequentat spicula, ut aut premio vincat, aut tedio. Primo eupiditate vulnerat, secundo pietate , tertio sanitate Mentis

enim pariterin corporis pugnat

seire quam verum se apsum Dominum dicentem audi, reui hininminidi inceps, in meinuenit nihil oluit etiam paucorum et se pater,ut essetomnium Frustra autem corporis tentaretur ulceribus, qui contemneret omnes

corporis passiones simul ut offenderet nobis quod imis maculata comotis hoste depulta, victoria sibi deberetur. Sediue quasi homo luis tentatur, hie publicis Illi patrimonium aufertur, huic regnum orbis offertur. Nect rumsine fraude diabolus, qui exaberare Destilium veretur: illum iniuriis tentat, hunc praemiis Ille quasi seruulus dicit, m--deo. Domnisabstulit, hic naturae suae diciis r. sim silani'; conscius suasibi ridet offeret Elmad illum μι reuertamur, ingruit nuntius seper nuntium, congeminant vulnera,nectamen sortis athleta turbatur. Adhibe tacturmillier primae fraudis illecebra hie per viminemna itus, errori obnoxiam non habebat. miei adhibentur qui prauis consiliis opprimant relucrantem: Ied in omni qvi inciderauri, nusquampectavit Iob latius isti, pecu Dei. Nam quod maledicit diei dicens, Pererudies illainga νυσα tibi. si , de infra, Sed nialedicia eiu quin Mimit dum vim, quib-ba magni isti opprimere: ad hetiam pertinet, eo quod diabolum tanquam procellosi seculi istius cetum Dominus noster Iesus Christus oppressit:&generationis suae earnalis diem perire desiderat, ut dies eius in genera tione numeretur.Pereat,inquit,ssies secularis, ut dies spiritalis oriatur. Ergo in tentatione S.Iob mysteria loquitur. Qui enim vincebat laeulum,Christum videbat. Nos igitur non timeamus tentationes, sed magis in tentationibus gloriemur, dicentes, Quando infir min, tunc tentes βιπια tuncerum nectitur corona iustitia Sed illa Paulo sortassis accommoda : nos autem, quia plures cororiae sunt, quamcumque sperare debemus. In seculo lauriu roria est, corona eli scutum. At vero tibi proposita est eotona deliciarum Corvi enim desciam Mumbrabit te. Et alibi, Scin bo in volantagistra coron sti noso, Scias nandabit te quoque O bo requem dilexis Dominis ιoro ait. Ergo qui vult coronam dare, tentationes aggerit. Et siquando tentatis, enia se quiaparatureoroira Tolle martyrum certamina,tuliasti eoronas tolle cruciatus, tulisti beatitudines. Nonne tentatio loseph virtutis est celebrarior Nosule iniuria ea ceris, eoro est casta ruris Quemadmodum regni in AEgypto consortium potuillet adipisci, lusi ven us fuisset fratribu, quod Dei faintim esse arbitrio ut iustus,t baletur, ipse monstrauit, dicens, Quemadmodumseret inhadumo, tρ πα-populis mali. Nondebemus igitur tentationes saeculi pro nialis timere,quibus napraemia comparantur: sed magis rogate eontemplatione condistionis humanae, ut eas tentationesse amara, quas ferre

Et egressuses Iesitam inures risin in Galilom: ama exmper uniuersam regio vim de ii Dipse

Esa propheta. Completur hoc loco prophetia Esaiae dicentis . nis

Christus , qui Eumina omnem his inem ve rarum Form dum Deinde librum accepit ut ostenderet seipsum esse qui locutus est in prophetis in remoueret sacrilegia perfidorum, qui alium Deum ducunt veteris testamenti, laetibus inueάα alium noui: vel qui initium Christi dicunt esse ex virgine. qitoque ipsa tentationum, pro diuersitate certantium est Quomodo enim caestra virgine,Auatiuidamno diues vrgetur, pater dispendio filiorum. quebaturr

uc. s.

39쪽

S. Ambros)Comment Lib. IV. BEius reus rubrum,inuenis locum Giscriptum erat, Spiritin Domi per me propter quod unxit me euangest repaverisin mist me are contria

sem, di mutere confractos in remissionem, tradicare annum Domini acceptum, o diem retributionis. Et cum cuisset Gram,reddidis ministro, dis Ei omnium in nagoga oculi erant intendenses meum. Coepit auremdicereisulas, uia hodie impisia est haescriptura inau-- vestru Domneste moniuulldabant, o mirabantur in verbisgrana, qua/υ- cedebantia orer i-,o dicebant, Nonne est ρ-

vides Trinitatem coaeternam atque pessinam.Ipsum loquitur scriptura IesumDeum hominemque in utroque clectima,loquitur&patrem, spiritumiancrum Spi

ritus enim lancius cooperator ostenditur, quando cor-

porali specie sicut columba descendit in Christum eum Dei filius baptizaretur in fluuio, pater loqueretur o. Quod igitur maius quaerimus testimonium, quam quod se ruisse qui loquutus est in prophetis,propria voce signauit ungitur olao spiritali xvirtute coelesti, ut paupertate

conditionis humanet thesauro resurrectionis rigaret eterno, captiuitatem mentis auerteret caecitatem illuminaret, annum Domini perpetuis durusum temporibus praedicaret,qui redite in orbem laboris nesciat, continuauonem fructus homirubus& qudetis indulgeat Atque ipse iraad omnia se curuauit obsequia, ut ne lectoris quidem aspernaretur officium. Nos vero impii, qui diuinitatis fidem miraeus operum colligendam contemplatione

duo vosu, quod nemopropheta accept-siva tria

si a Non medioetis inuidia prodi rur, quae ciuicae ctaritatis obura, macerba odia causis amoris uaflectit. Simul Ulo pariter&oraculo declaratur, quod frustra Issieticordiae caelestis expecies si alienae silicii bus virtutis inuidias Aspernator enim Dominus invidorum

est , ab iis qui diuina beneficia in aliis persequunmr, miracula suae potestatis auertit Dominicae uirippe casenis actus, diuinitatis exemplum est, inuisibilia nobis eius per ea quae suntvisibiliademonstrantur. Non otiose itaque siluator excusat, quod nulla in patria sua miracula virvitis operatus sit, ne nasiis aliquis viliorem patriae nobis esse debere putaretassectum. Neque enim ciues poterat non amare qui amaret omnes: sed ipsi se haritate

patriae duminuident,abdicarunt: charitas enimnoe lintur, non in sur; nec tamen exors beneficiorum patria diuinorum est. Quod enim maius raculum,quam quod

in Gnatus est Christuc Videte igitur quid mali inuidia afferat Indigna propter inuidiam patria iudicaturin qua ciuis operetur, quae digna fuit in qua, linteonei, do nulla erat cognoscendae diuinitatis ubertas.Sed de hoe plenius diximus eum de Viduis seliberemus.

Et multi ors erans in Iuda temporib- Elisei

mientibus diuina benencia, sed obseruantibus deserumtur. Et bene apto comparationis exemplo arrogantia ci- tuum retunditur invidorum,dominicumque facium obpturis docetur veteribus conuenire, quod in libris quoq; Regnorum legimus gentilem virum Naaman propheti co Oraculo leprae maculis absolutuin, cum plurimos Iudaeorum lepra corporis pariter mentis abitimeret. Si- idem etiam quatuor illos qui cogente fame in castra regis Syrii primi tetenderunt,tradit historiasiisse lepro s.

Cur igitur non curabat fratres, non curabat ciues, non ,- nabat propheta consortes, cum sanaret alienos, sanaret eos qui obseruantiam legis religionis eonsortium non habebant nisi quia voluntatis est medicina , non gentis, diuinum munus votis eligitur,non naturae iure de

fertur misee Christiane rogare quod cupias impetrare: fastidiosis viros coelestium prosectus munerum non se quuntur. Sed quamuis simplex expositio moralem in D met affectum, gratia tamen non est occulta mysterij. γenim eum posteriora superioribus derivantur, tum et iam superiora posterioribus adstruuntur. Diximus enim in librosio invidua illaia quam Elias te sest, pum Ecclelue massiim. Populus Ecclesam congregauit, vis quatur populus ille exalienigenis congregarus. Populus illeante leprosus, populus ille aliternaculosus, prius qua mystico baptizareetur in flumine, idem post sacramenta baptismatis maculis eo oti, mentis ablutus, iam non lepra, sed immaculata virgo coepit esse sine ruga Merito ergo magnus Naaman in conspectu Domini sui, Scadmistabilis facie des bitur,quoniam in eius typo salus futura gentibus declaratur, qui sanctae consilio uestae, quae se ctis viribus ciuium in hostilem carti venerat potestiue,

propheta salutem sperare commonitus, non terrenire

os imperio, sed diuinae sericordiae liberalitate sanatur. Cur mystico numero mergere iuberus CurIordanis si uius eligitur vi subori,inquit,sboso Pharpharsinius massyra indane Sed iratus hoc praetulit,Iordanem meditatus elegit. Nescit enim ira mysterium,fides nouita iste baptismatis gratiam salutatis: qui leprosus merserat,fid lis emersit. Disee spiritalia sacramenta sputii Corporis remedium petitur,mentis acquiritur Abduitur caro,ais crus diluitur. Non enim magis corporasquam mensis lepram video fuisse mundatam , quando post baptismum veteris erioris colluuione detersa,negat te diis alienis' stias quas spoponderat Domino, litaturum Disce etiam congrua praecepta virtutisci probauit fidem, qui praemia recusavit. Disce utroque dictorum factorumque magiste-

Ian. δε

duam

Non quia Elta dies fuerunt, sed in quibus Elias oper tus est: aut quia Elias dies faciebat illis, qui in eius operirio quid sequaris.Habes mini praeceptum,vatis exemplum,Paruacciperegratis dam, nee vendere mysterium,sed offerre. Non erum pretio laxatur Dei gratia, nee in sacramentis lucrum quaeritur,sed obsequium sacerdotis. Non tamen satis est si lucrum ipse non quaeras: familiaequoque tuae cohibendae sunt manusmec hoc solum expostatur, ut te solum castum immaculatumque custodias. Non enim dixit Apostolus,resbium, iatria, sim castumcustodi. Quaeritur ergo non tum tua ab huiusmodi nundinis, sed etiam domus tuae castitas. Oportet enim irreprehensibilem εο surdorem, si domui bene apositum, filios habens subduos, omni gine. Si quis autem domui si praedesse nescit,quomodo Ecclesiae Des diligentiam habebit8 Instrue ergo familiam tuam,hortare, custodi:& si te sesellerit ser-liumanam enim non excipio facultatem prophebus luem videbant gratiae spiritalis, conueriebam i leo deprehensus repudietur exemplo Cito turpem se

ad Dominum. Et ideo aperiebatur coelum videntibus ae linuitur lepram mercedem,&peculii a corpus animumque lysteria;claudebatur,&fames erat,quan- male quaeso commacillat Gobti, inquit pet Milam,

40쪽

θρο sebis exeavrum opine,.strinuta, eres θω a 'esce, σμι abeo. Et iamproiecissistilum dormium Naaman actauisivi eremi tuo usium auri VHς. ---m,extu abuti, nihil eisium notati. Ua- quia facto auctoris successio dat tinam haeredis Ine piabilis estenim venditi culpa mysterii, iratiae vindicta coelestis transiit ad posteros. Denique Moabitae&-teri non intrabunt in taeseiam usque ad tertiam quartam generationenauamdiu videlicet ut simplieius inte pretemur donec culpam auctorum multiplicis successio generationisaboleret, Sed eum illi qui in Deum idolola. triae errore deliquerunt, in quatiam generationem vid antur esse multati profecto durior videtur ess essententia, qua Gieti semen usque in aeternum pro cupiditate habendi prophetica auctoritate iam tur: praeiertim cum Dominus nostet risus Mais Tu per lauacri regenerationem omnibus remissionem dederit peccato umet nisi ut vitiorum magis quam generis semen in-re:ligas Sicut enim qui filis promissionissent, aestimantur in semen bonum ita etiam qui filii erroris sint aestimantur in iumen malum. Nam & Iudaei ex patre diabolo sunt, non utique earnis Iecessione , sed criminis. Ergo omnes cupidi, omnes auari, Giezi lepram eum duuitus suis possident: male quaesita mercede, non tam patrimonium facultatum quam thesaurum eriminum congregarunt, aeterno supplicio, breui truma Nam cum diuitiae sint eaducae, poena perpetua est sm neque

nequeelmosivi, nequeta uste inuretarum De pside

Drepserisor ira omnes ini qua haec audientes .e urrexeruns, Geiecerum istum emra ciuitate: se auxerunt tam usque,

nun inuera

uerat quae palles

Per quemcιuita eorum erata, Icara, ut racFιta roseum.

Merilegia Iudaeoriim, quae multo ante Dominus prinProphetas, Ami versiculo declara-elletineorpore constitutus, dicens, Retribuebant mihi mala pro b Q. in Evangelio docet esse completa Nam cum ipse per populos beneficia diffunderet,iluinnurias irrogatanta Nec mirum si perdiderunt1 lutem, qui eiecerui.t de luis finibus salutam Moralis enim Dominus in qui docuerat exemplo sui Apostolos suos omnibus omnia fieri; nec volentes repudiat, nec imost alligat, nec eiicientibus relucitatur, nec rogantibus deest Si e Gerasenos alibi. m viriutes eius sustinere non

pol kntiquasi infirmos & ingratos reliquit. Irae autem D.

Hinc intellige non ex necessitate fuisse, sed voluntariam corporis passionem:nee aptum a Iudaeis, sed a seipsis oblatum Etenim quando vult capitur, quando vult elabitur quando vult suspenditur, quando vult non ten tur. Et hic in stupercilium montis praecipitandus escend rati & ecce per medium illorum, mutata subito vel obstupefactaturesilium mente, descendit. Nondum enim h in venerat passionisci quin etiam malebat adhue Iudaeos innare quam perdere, ut inefficacia oris exitu desinerent, velle quod implere non possent. Vides igitur& hie diuinitatis esse, quod non captus est, illic voluntatis Lle quodcaptus est. Nam quemadmodum a paucis teneri potuit, qui a populo non tenetur Sed noluit lacrilegium esse multo m, ut in au res culpae crucis inuidiam retorqueret,atque a paucis quidem Ingerem sed pro toto

orbe moreretur.

Et defendi in Caphararaum riuitatem Giatam ibiqu/docebat Arisbbatis. Et perint in doctrinacius,' inpotestare erassermo i ius miris agoga

eras umo habenis ritum immundum est μα--πιτ vocemagna duens, Sine, quiansiuistinius Guilli lauriumst me Mene, veniinperdere nos e Scio te, qu si m- exierat. Simul ostenditur natura diaboli non im cris Des. Et increpamni maesus duens, Obmu proba, sed opera utiqua. Nam quem per naturam

eris efflauor in omnibus, ct Moquebamur adinvi cem, entes Euod est hac verbum, ruta inpo e te est virtute perat immundus ritibus,or exeum E aemulabasti fima de Hocin omnem locumIλι- ramae regrinu. Surgens autem Iesus de nag ga, in

trauu in domum Sinonu est Andrae Socrus amem

mos vanistinguoribus urebana tuos adeum Atria singulumanusi onem, curabat eos. Exiebant aurem damonua minuetimantia Odisenna, Quia tu

ne commotus, nec scelere offensus, necὶniaria violatus Iudaeam deserit: quin etiam immemor iniurii, memor clementiae, nunc docendo, nunc liberando, nunc Mnando,infidae plebis eorda demulcet. Et bene S. Lucas virum ab Spiritu nequiriae liberatisante praemilii, sabditace minae sanitatem utrumque etiam extun Dominus curaturus aduenerat, sed prior sanari debuit qui prior ere ius est, nec praetermitti illi quae mobilitate magis ani Hilum prauitate peccauera Et docebat illo, sabbatiis Sabbato medicinae dominicae opera coepta significat, ut inde

noua creaturaeceperit,ubi vetus creatura ante delii itanec

sub legeDei esse silium, sed lupra legem in ipsis principio

desigriaret:nec silui legem sed impleri. Neque enim per legem Sed verbo factus est mundus, sicut I gimus. Verbo Dominicaelum risum. Non luitur ergo lex, sed imple.

tuntur fiat renouatio hominis iam labet tis Unde&Apostolus ait Evisantes νει vere tamur is uire novam quin secizndum Deum crearines.Et bene sabbatho coepit,vr ipsum se ostenderet eatorem,qiu pera operibus intexeret,&prosequeretur opus quod ipse iam coeperat ut si domum taber renouare dispoliar,non fundanientis, sed a culmi-nmus incipit seluere vetustatem. Itaque ibi prius manum admouet, ubi ante descrate deinde minoribus u cipit, ut ad maiora perueniat Liberare,doemone xhomines, sed in verbo Dei possunt iresiarrectionem mortuis imperare, diuina selius est potestatis. Nee quenquam mouere debet quod Iesu Nazareni nomen in hoe libro diabolus ditasse primus inducinita Non enim ab eo Christus nomenaccepit, quod de coelo Angelus ad virginem detuliti Est enim nutus ampudetiae, ut inter homines aliquid primus usurpet, ad homines quasi nouum deserat, quo remorem suae potestatis incutiam Denique, Mihin Genesi primus Deum nomini nuncupatui se enim Go. tabes, Da iser rumueri, Quidni edissi , med tu ab omni lim Vterqueigitur deceptus a diabolo est,ian, tus a CHRis To Euangelicae igitur letationis disce mysteri at e induorum ianitate publica sacramentiam

1alutis agnoice Suutenm in Adamo exmoriantur, ira Ometim omnes vivificabantur. Quis est ille qui in synagoga spiritum habebatimmundum, nisi populus Iudaeorum, qui quasi serpentinis spiris reuinctus, Minnodatus diabolitiqueis, simulatam corporis munditiam interioris mentis ordibus inquinabat Et bene,in senagoga bomo erus quisse rem immundum habebat, quia Spiritum ianctum

SEARCH

MENU NAVIGATION