Sancti Ambrosii Mediolanensis episcopi Opera omnia quae extant, ex editione romana sacrae scripturae contextum, ad faciliorem lectorum intelligentiam, ex ipsa sancti doctoris lectione, et ex 70. interpretum, quos potissimum sequitur, translatione eru

발행: 1616년

분량: 351페이지

출처: archive.org

분류: 그리스도교

11쪽

patrem messorique non corpus videtur in corpore, nee spiritus vidererin spirituri sed lus ille patet via tur in filio, aut filius videtur in patre. Non enim dissimiles in dissimilibus videntur, Ied ubi unitas operati nis est atque virtutis,& filius in patre, & patet videtur in filio inerre, inoint, operasae ctia acu in operibus patris Iesus videtur, in operibus filii pater cernutur.Viduleuim qui Galilaeum illud mysterium id est, ex

aqua vinium factum viditi, quod nemo povit, nisi mundi Dominus elementaeonuertere. Ideo Iesum quando legoqvia caeco liniuit oculos luto, reddidit vini m. I. psum enim rexognosco qui de luto finxit hominem,&m vivendi spiritiun videndi lumen infundit. Video Iesiim,quando peccata condonat. Nemo enim potest peccata dimittere, rus solus Deus Nideo Iesum, quam do Lazarum suscitat, non viderunt qui viderunt. VLdeo Iesum,video etiam patrem quando oculos ad caelum

erigo,ad maria comaerto, ad terram retorqueo rem ibi

Gemina virtus est in homine perfecto, intentionempe,dc actio.Vtramque igitur virtutem sanctus Euangelista Apostolis deserti Non solum enim viderunt, sed eviam ministra, inquit, nubifurunt. Intentio visionis, actionis est ministerium: finis enim intentionis est actio ptincipiiun actionis intentio. Atque ut proprio Apostol rum utamur exempla , intentio est quod Petrus&Amdreas audita Domini voce dicentis, Fau m e. murti hominum snevlla competendinatione reliquerunt scalmum,verbum secuti sunt.Sed non statim in intentione Maio:nee ibi quidem adhue actio, sed intentio, ubi dicit Petrus, Domiae vine non possum σου modo Arimam prorepo m. Eratenim intentio passionis , sed nondum erat actioilicet in ieiuniis iam esset actio esset invigiliis,esset in contemptu corporalium voluptatum. Haec enim est amo Christiani. Neque enim in omnibus rebus simul intentio: actio est sed cum sit ei alterius actio, alterius adhue intentio est. Namin ipse Petrus eum inulta v stolica virtute perpeti praeelegisset postea tamen quando dixit ei Dominus,Tu immundituut crucem suam , secutus est verbum, atque acrionem subiit passionis. Sed fuerit in Petro, Andrea, Ioanne.&caeteris Apostolis intentionis,citionis aequalitas.Est autem nonnunquam plus in intentione quam in actione in plus in actione quam in intentione e ut in Evangelio emimus inter sanctam Mariam, Martham fuit distantiam. Ea enim rebam madebat alia estinabarrim ministeam, et μαθαt,Domuis noesi tibi cura , quod GHquumserermesso ministraret uegoissi, rima ad aue . Et dixitD minus.umba Martha, Mora o minoferetis ill Ergo in altera intentionis trudium, motus ministerium redundabat utrique tamen utriusue virtutis studium suppetebat.Siquidem & Martha ui audisset,et hum,ministerium non subisset,euius actio. intentionis iudicium est. Et Maria tantum gratiae deviu- usque retulit persectione virtutis, ut ungeret pedes Iena, tergeret capillis,& totam domum suae fidei odore eompleret Est etiam nonnunquam maximaintentio, rassa Metio .essi medicinae animum aliquis intendat,& cum omnia m edendi prςcepta cognouerit,non exequatur ossiciae atque ita fit,ut quia calia actio; cassa etiam intentio sit Est etiam in nonnullis uberior aliquando actio,exilior intemtio ut si aliquis raptismi salutaris sacramenta percipiat, &eognoscendis variarum virtutum praeceptis animum no- Iit intendere. fit plerumque, ut per intentionis incuriam fructum actionis amittat ideo ergo utriusque virtutis plenitudo quaerenda estqiram consequi potuerunt Ap stoli,de quibus dicit, sivi a mim,id runt, omini sinunt inrtic viret id quod viderunt,diuinae coscutionis ii telligatur intentio:per id quod ministii

genter.

Potest etiam non ipsi soli visim esse,quod visum sibi cse declarat. Non enim voluntue tantum humanavistimes .sed sicut placuit eiclinianis,inqui do urci thu,qui Gina rivi id quod bonum est, nobis quoque bonuiu videri possi ri. Veratur. Quem enim miseratur, di vocat. Et ideo qui . . . Christumsequitur, potest interrogatus cur elle voruerit Christianus,responder' visum estniitu. Quod cum dicit,non negat Deo visiam a Deo enim praeparatur voluntas homiriam Ut enim Deus honorificetur a sancto, Dei

gratia est Denique plurimi voluerunt scribere Euange-su.sed quatuor tatummodo,qui diuinam ineruerunt grati sunt recepti, 'sin ist, inquit, ct mire astia a princi-μο omnia diligenter. Et ideo non ea quae falsa sunt sed quae vera, sibi vendicant. Denique etiam a sancto Apostolo Paulo testimonium meruit diligentiae. Sieenim latidat Luram: inuin, ua quit, estini Nessi per omneceulastas. Et vere Iaudabilis est , qui meruit tantogentium d etore laudari. Allecutum itaque se non pauca dicit, sed omniaci Malsecuto omnia visum est scribere non omnia, sed exomnibus. Non enim scripsit omnia, sed assecutus inomnia:quia ν fecit, inquit, issis si formo- Mare ipse opere motam arbitror. Aduertis enim

quod conjilite emi ea quae ab aliis sunt scripta praeteriit . t diuersa in Evangelio gratia refulgeret; &

propriis quibusdam singuli libri mysteriorum

que Domini ibitur.

Ex oratine ibi cribere, optime Neophi τι cogno

Scriptum est autem Euangelium ad Theophillam.hoc

est deum quem Deus diligit Si Deum diligis te scriptum est Iad te scriptum est , suscipe munus Euangelistae pignus amici in penetralibus alumi diligenter asserua.Bonum deposita castoa, per Spiritum sanctum quidatus est nobis, frequenter in ice, saeptas discute. Fides pignori prima debetu . dem equitur diligentia necoinnulla tibi pignora aut tinea aut aerugo consuinat. Evangelium bonum pignus est, sed vide ne in animo tuo illud aut tinea aut aerugo conlismar. Consumit tinea, si quod bene legeris,niale credas Tine hoeticus est. tineaPhotinus est, tinea Musistacindit vestimentum, ut separat a Deo verbum. Scindit vestimentumhotinus cum legit, Inpristipiiserar verbum cturnam ero apud Deum, omine l. Integrum emim vestimentum est si legas, Et Deis eras verbam scindit vestimentum qui separat a Deo Christum Scindit vestimentum qui legit, Maces avium inaramis , ut cognoscinu testarn rerum Deum,nasii cognoscatvi Christum. Non enim solum patrem vere Deum cognoscere vita aeterna est, sed etiam Christum cognoicere Deum de Deo, verum de vero vita est sempiterna Tinea est Christum cognoscere sine diuinitatis fide,aut corporis sacramento.Tinea est Arius, tinea est sabellius. Patitur has tineas spiritus fluctuantium, patitur has tineas spiritus, qui non credit quia pater&&filius diuinitate unum sent Scindit quod scriptum estu inparer Amflumin, qui unum per dilcretas substanti

as diuidit spintus qui Iesun Christum in carne venissen5 eredit,4 ipse tinea est Ipse est enim Antichristus.Qui

autem ex Deo sunt,fidem tenent,& ideo tineam pati noti queunt quae diuidit vestimentum omne enim quod inter se diuiditur,sicut Satanae regnum,non potest esse Per. perurun me iam aerugoaninis,cum saeculatium inibus cupiditatum religiosas acies intentionis obducitur, aut L dei puritas decoloratur nube perfidiae. Erugo mentis est rei cupiditas similiaris: aerugo mentis incuria est: aemgo mentis inappetentia dignitatum , si inliis summa spes

12쪽

In Euang. Luc. Cap. l.

. vitae praesentis locetur. Et ideo ad diuinaeonuersi, ac ia mus ingenium, exerceamus affectum ut gladium, quem vendita veste emi Dominus iubet, paratum sempe lucidum tanquam in vagina mentis reconditia habere possimus Armaenim piritalia&sortia Deo ad destruendas munitiones militibus Christi debent semper esse presen- λ:ne eum venerit dux eaelestis mih .utu nostrorum onsensius armorum , a legionum suarum nos societate

ron, ornomen sine edentes in mandatis austi attonibus Domini. In quo patrem omnipotentem, filium comprehendit. Nam filium esse qta legem tulerit, mandata praescripserit, etiam sanctus Lucas euangelista declarat. Et bene iustos ante Deum. Non enim omnis qui iustus est ante homines,iustus stante Deum miter vident homines,aliter videt Deus:homines in iacie, Deus in eorde. Et ideo fieri potest, ut aliquis affectata bonitate populari iustus videatur mihi,iustus autem ante Deum non sit,si iustitia non ex mentis simpliuitate se etur, sed adulatione simuletur Abscondita enim mea homo non potetit deprehendere. Petiem igitur laus est, ante Deum iustum esse. Vnde&Apostolus Gisiain, inquit, non ex homi-mbia sed ex Deus. Beatus plane ille, qui in conspeetii Dei iustus est. Beatus ille, de quo Dominus dignatus est dicere, Eue vere fraesita, is quides no est Vetus entiri Israelita , qui Deum videt, videri se nouit a Deo, ipsi exhibet cordis occulta. Solus enim perfectus , qui ab eo probaturqui non potest filii Iaasi enim Dominania , iudicia autem hominum saepe falluntur: ut 4niustis iustitiae gratiam tequenter adsicribant, iustum aut odio persequantur, aut mendacio decolorent. Novit

autem Dominiacimmac torus

'Oeet nos Spriptura diuina non tum m res in iis qui praedicabiles sunt.sed etiam rerentes oportere laudari viveluti transrrulla

immaculatae puritatis haereditas in iis quos volumus laudare, praecellati Quae enim alia intentio hoe loco iancti Euangelistae,nisi ut lanctus Ioannes Baptista nobiliteturparentibus, miraculis, motibus, munere, passiones Sicetiam si ictu Samuel mater Atina laudatur: sie Isaaea parentibus nobilitatem pietatis accepit,quam posteris deleriquit.Sacerdos itaque Zacharias, nee solum sacerdosata etiam de,vice ia,id est nobis ii tet sepeliotes familias. Et or,inquit Abdoliabin Aaron. Non Alum igitur a parentibus, sed etiam a maioribus saeti Ioannisnobili eropagatur, non seculari potestate sublimis, religionis thecedione venerabilis. Tales enim maiores habere debuit praenuntius Christi,ut non repem te conceptam,sed a maioribus acceptam, ipse insulam iure naturae praedicare fidem dominici videretur ad

uentus.

Eram aurem ambo iussante Deum incedentes in omnibus mandatis iust rationibus Domini=ne querela. Et non erat issis Pur, e quod esset

Elmaris erilis , ambo processissent in diebus

seis. Quid ad hoe reserunt qui peccatis tas solatia praeserε

tes,sine peccatis frequentibus hominem putant esse non posse; nuntur verticulo, quia scriptum est in Iob, Nono mundia a sorde, nec dici vis ei in sis in terra, namer buri mensiti ei ab se Quibus respondendum est, prius utquid sit hominem sine peccato esse definiant virum

nunquam omnino peccalle inde.issse peccare. Si enim hoc putant sine peccato esse, nunquam omnino peccasse ipse consentio. Omnes enim peccauriunt, egemul nec pro peccat Ielaudabilem nee pro laudabili peccatorem , sed unumquemque pro competentium iudicat ratione merit rum. Idem est enim arbiter mentis, tacti. Diuina namque iudiciametitum iusti ex mentis habitu, no aliquo sa-ctorum exitu, metiuntur Plerumque enim aut bona mesfacti reprehensibilis exitu desomiaruri aut improba cogitatio tacti aeuius decore velatur. Sed eciam quod benefecetis , si male eogitaueris, diuino iudicio non potest comprobari. Scriptum est enim, Iuste quod iustis est Nsequeris. Nam nisi ellet ut iustum iniuste inceres, nutiqua dictiim esset Iuste quod iustum est persequeris. Et certe posse iustum iniuste fieri,docuit nos ipse Saluator,dicens,

tis, non eritocut 'pocnia, Bona est enim misericordia, bona est oratio sed potest iniuste fieri, si iactantiaeeausa aliis quis pauperi largiatur, ut videatur ab hominibus. Vndelanchlas Euangelista non solum iustos ante Deum,&incedentes in mandatis omnibus Miustificationibus Domini, sed etiam sine querela incedentes ait. Quod mire cum prophetico congruit dicto,quo sanctusSalomon in Prouerbiis usus est,dicens. Proinde Minoemper ora uora,ct cream hominibis. Nulla ergo querela est, ubivi mentis bonitas concordat,&facti.Et plerumque iustitia durior hominum querelam excitat.Quam vero Ogruat verborum ipsi distinctio, ordo conueniat, diligenter aduere In cessirites,inc i,inomnib-mand oeiust timis Domini. Prius enim mandatum secundo estiuitificatio. Itaque cumandatis caelestibus obedimus, in mandatici edimus Domini eum iudicamus, congrue iudicamus, tacere Domini iustificationes videmur. Plena igitur laudatio, qu genus,mores officium, fustum,iudicium omprehe-dit. Genus in maioribus, mores in aequitate ossicium in sacerdotio, tactiun in mandato, in iustificatione iu-

Factum es aurem, eum erriti ungeretur Zlebarias in oraeine vicisse ante Deum,sicundum con- Sm autem eum; qui veterem euotem orieterit &Jώς

in eam se vitae transformauerit qualitatem ut temperet a peccato negant abstinere a delictis: non possum in e rum conuenire sententiam, eum legamus, emasic Domi--duexit Ecclesiam , t exhibeat ipsamANI Uran, nam babem viaculam , aut rugam , a Maliquidcis Hi sed risit saeua ct immac M. Nam eum E leliaex gentibus, hoc est, ex peccatoribus congregarasiti, quomodo ex maeulatis immaculata potest esse nisi primo per Dei gratiam quod abluta a delicto siti, deinde quod perqtialitate non peceandi abstineata delictis Itaneeab initio immaculata humanae enim hoc impossibile naturae sed per reosin templam Domini or omnis populusseruorabat hora incensi. Videtur hie factus dictarias Gmmus designari sacerdos: quia, sicut lectum est, inpriore tabemaculo semper trabant saιerdotes isteriaconsummantes insecundo orems mes mannos iam summα sacerdos non' sanguine, quem .ssmet refectρvulidelictis, Hic est ille summus sacerdos, qui sorte quaerebatur, quia verus adhuc ignorabatur,Qui enim serie legitur, humano iudicio non comprehenditur.Ille igitur quaerebarur, alius figurabatur.Ille qua-Deigratiam ηtialitatem sui, quia iam non peceat; fit ut Prebatur verus in aeternum sacerdos, cui dicitur, Tu ess- immaculata videatur. Nec otiole iustos ante Deum dixit, certiunetemum , qui non hostiarum cruore, sed proprio G

13쪽

sanguine patrem Desi geneti teconciliaret humano Sed tunc languis trundebatur in specie.&in specie sacerdos o

dinabat munc quia veritas venit. relinquamus speciem, veritatem sequamur. Et tunc quidein vices erans, nunc

autem est perpetuitas. Sorte ergo legebatur ut introiret intemplum sacerdos. Et omnu popula fore orabat si in

typo nullus poterat testis adhiberi, quid aliud significabatur,nisi eum sacerdotem Iste venturum, cuius sacrin cium non esset commune cum caeteris qui non in manu

fictis templis sacrificaret pro nobis, sed in sui corporis

S. Ambrosi Comment Lib. I.

numerauerat, tamen videndi his Deum non promiserat facultatem 'Si ergo i qui mundo lii ni corde Deum videbunti utique alii non videbunt. Neque enim indignineum videbunt, neque is qui Deum videre noluerit, potest Deum videre. Nec in loco Deus vid crur, sed mundo

cordemee corporalibus culis Deus 'lia Ttatur,taec circuisseribitur visa , nec tactu tenetur, nec auditiarais tu, nec sentitur incelIu.Et cum absens putatur,videriir: xcurri-lens est, non videtur. Deliique tiee Apostolii, mite Cnti stum videbant, ideo ait, T.int tempore potisiam is, ' templo nostra peccata vacuaret Sorte ergo quaerebatur 4- me πρη Ψη Qui enina cognouit 1i ilatitudis, siceidos. Ideo tortastein milites vestimenta Domini olarii MD, AElit udo .ctprofundum , pom inis ut sit earia Dinatem Cis Ili: vulti&Chtilium vidit&parrem. Nos en ta fecundum carnem non nouimus Christi si ecvndumstantum Spiritus enim ante ficiem nostram Christus Dominus. quinosin omnem pleiutudinem Dei mitericordia sua implere dignetur, ut rideri possit a nobis Ideo ergo apparuit Zachariae angelus a dextris altaris incensi

quia apparuit cum vnluit non apparit itqitam diu noluir. Apparuit aut ea dextris altaris incensi. atria diurneliis igne misericordiae deserebat minus en inia dextrues mila, ne taminemr. Et alibi Dominia proterito tua*perniamιmdem re M. Atque utinam nobis quoqtae adolentibus altaria, sacrillatii mdcferentibiis assistat angelus, nimo praebeat se videndum. Non erit indubites assissere a steli uri,quasso Chiistua assistit quando Cliris iis imitu,latiir.LIemm iascha κομι- immolatus est C istis. Nec verearis ne tinbetur cor tuum angeli visione Pert irbamur enim.&a nostro aliena mitrari csortiebantur, ut quoniam ui templo suo pro nobis Dontinus deserre faciificium praeparabat, circa ipsam qu que set tis agitationem praeceptum legis impleretur. Pronte quod ait Nonis larem soluere , sed adimplere. Cerierit ipse elle . qui S expectatus in vetet testamento ,- mandato Dei videretur electus Denique&sui3er Apostolum Matthiam Cors cecidit, ne Apostoli electio a mandato diisepare legis veteris videre

tura

paruit aurem is angelin Domini stans a d xtris aliaris incensi, o Zaehartas turbatines videns, o timor iram,super eum. Ait vero ad tam ange-

Non imme ito anselus videtur in templo, quia verit .quado praestringimiar alicuius supeli terit,sicut turbatum ante Laesistiae siDSacerdi,tis iam nuntiabatur aduentus,&caeleste lacrifici lis potestatis occultu. Idem. nai gehqiii occi irrerit nobum parabatur, in quo angeli ministrarent. Et bene apparuiste dicitur ei, quia eum repente conspexit. Hoc enim specialiter aut de angelis, aut de Deo criptura diuinatenere consueuit: ut quod non potest praeuideri, apparere dicatur, Sie cnim tiabes . Apparuit De Abraba ad illa Mambre. Nam qui ante non praesentitur, sed repentino videtur aspectit, apperere memoratur. Non enim simi litet sensibilia videntur, deis in cuius voluntate situm est videti, naturae vero est non videri Namsi non vult, non videtur si vult, videtur. Apparuit enim Deus Abrahae, i quia voluit. alij. quia noluiCilon apparuit.visit mel tetram Stepliano eum lapidaretur a populo, aperiri caelum. : vi sus est etiam ei Iesus stans ad dexteram Dei, non est visus a populo. Vidit Esaias Dominum Sabaoth, sed alius videre non Dotuit quia cui placuit, apparuit Et quid de

confirmare nos mauit

e timeas Zacharia, quoniam ecce oratio rus exauditas. se uxor tua Est bubar erit rustium,er vocabis nomen etin Ioannem emerargaudium tib er exustario est muli is naimitare Gin gaude-

Plena semper. redundantia sunt diuina benescia,

non exiguo constricta numero, sed uberi bonorum e aceruata congestu:vt hic primo precationis fiuctus dei mde sterilis partus uxoris .ium laetitia plurimorum, anagnitudo virtuti Altissimi quoque propheta promittimn hominibus loquimur, cum etiam de piis caelestibus vitia in 'ii'ς m, ne quae et dubitatio,riat quoque vocabit i Matins

tutibusvi potestatibus legerimus, via Deum nem v aes,m1uum' Et addidit quod ultra eaelestes est potestates: Unigenitvisibin Mest infima patris, ipse enarras I. ut aequiuicatur igitur necet Ie est, si Deum patrem nemo vidit unquam, filium visium esse in veteti testamento, desinant haeretici ex virgine ei principium dare, qui antequam irasceretur ex virgine videbatur Aut certe reselli non potest vespatrem, vel filiuin, vel spiritum sanctum si tamen& spiritus sanctus vitiis eli ea specie videri, qua

voluntas elegerit, non natiui irriaiierit: quoniam piri-tiim quoque vitum accepimiis incolumba. Et ideo Deum nemo Mest,nquam . quia eam quae in Deo habitat pleni rudinem diuulitatis nemo conspexit, nemo mente aut oculis eomprehendit me: ergo , ad utrunque reserendum est. Denique eum additur, Vnigeni βω ipsi enarravit: mentrum magis quam oeulor visio declaratur Species enim videtur, virtus vero narratur illa oculis, haremente comprehenditur.Sed quid deTrinitate dicamas raphim quando voluit, apparuit, vocem eius E ia, lus audiuin Apparuit angelus 4 nune praesto est, sed non videtur.Neque enim in potestate nostra est videre, sed in potestate illius apparere Tamen , etsi potestas non est videndi est gratia promerendi ut videre possimus. Et ideo qui habuit gratiam meruit copiam: nos copiam non meis remiu,quia Deum videndi gratiam no habemus.Et quid mirum si in praesenti saeculo . nisi quando vult, Dominus non videtur In ipsa quoque resilirrectaone non facile est Deum videre, nisi iis qui corde sunt mundo. Et ideo beati , Dienim Deum ridebunt, Quantos beatos iam tum designatur Tantis igitur stipia votum fluentibus n6 inini erit dissidentiae poena silentium est quod in posterioli laus explanabimus Solemnis autem laetitia est in oriatu&generatione sanctori Im.Sanctus enim non solam narentium gratia sed etiam salus est pluri moriun. Vnde admonemur hoc loco sanctoru generatione laetari. Adm nemur etiam parentes gratias agere non minus pro ortu quam pro meritis filiorum. Non enim mediocre munus

est Dei, dare liberos propagatores generis, successionis haeredes Lege Iacob duodecim filio generatione gaudete Abrahae filius datur, Zacharias exauditur Diuinum igitur munus, ecunditas est parentis. Agat iraque patres

gratia qui generauenuit: filij quia generati sunt: matres. quia coniugi praemi honorantur Stipedia enim militi et lux fili sunt. Vemet in Dei laudem terra, quia colitur: mundius,qui cognoscitur ecclesiin, quia deliotae ma mero plebis augetur. Nee otiose in principio statim Dei iussu coniugium copulatur, nisi ut haeresis destruatur Sie enim Deus coniugium probauit, ut iungeten sic remi ineratus est,ut quibus sterilitas filios den egasset, pietas diuina e5-

cederet.

ceram non bibe . Non corporis hic, sed animae magnitudinem declar uit Est eora Dorruno magiritudo animae, magnitudo vi tutis. Est etiam panarias animae, pueritia virtutis.Iuxta, no pro ratione

14쪽

In Euang. Luc. Cap. l.

cati . .

temporis sed pro qu.ilitate vi mitis:vt vir persectus ille dumtti qui careat errori pueritiae, clubricum adolescentiae alitini maturitate iron uentiata Putillus auten , qui nullum adhuc virtutis videatur rubuiIL processim Vnde illud in Hieremia, Cum miseretur Dominus lamentatis Ephrem, peccata propria deplorantis: traumtaue. inquit, me. Hleiavi mihi e pliae Ephrem, puer indelam. Si enim non fuit let piter indelicii di unqiram peccauisset. Et bene v-t:. .rique dixὲt,&indeliciis. puerum. Est enim puer, q-i non pecca Eccepi Tmein queIn elegi Per de iiaias itaque peccauit, qui non ira erat in rimatus a Doliatrio vinci sis esse erroris. Ergo si puer in deliciis non fuillet, in ii iii virum Ferfectuin virtutis Proccssi et aetate,n-n liram lapsus illLt, Hilli nectis et Iset veniam suorum petere delictorum, clam n agis meritorii praemia spei te deberet. Quod etiana Dominus noster in Evangelio viderii e primeres, cum dicit, Nolite contemnere unum depugi iis Sed loco suo plura se ruentur. Ergo pusillus contrarius est nugno. Et si,iuxta Apostolum, paruvlus sit elementis est me semis parviilisiube extrubllius m nrier ergo magnus supra elementa mundi est, Erit itaque Ioannes inagnus non virtute corporis,

sed animi magnitudine. Denique non fines alicuius propagauit imperii, non triumphos aliquos bellici cera taminis adoreis praeoptauit sed quod est amelius,ind serto praedicatis, delicias hominuin eorporisque lasciui am magna animi virtute depressit. Paruulus ergo in saeeu-lo, magnus in sipiritu Denique quasi magnus, nec vitae captus illecebris, semetitiae constantiam vivendi desiderio mutauit.

. Bene ista iunguntur. Nunquam parii momam pratulit, Iule Achab recis pratiam non Quaeli is

Ets risusancto repsebitur adsue in mero muris

. Non dubium.verum hoe angeli esse promissium, siquidem lanctus Ioannes alitequiam nasceretur, matris adhuc in utero situs,spiritus accepti gratiam designauit. Nam eum paler eius mater nulla ante mira: Min secissetit, in utero patentis exiliens, Domini euangelizavit aduentum.Sic enim habes,quod cum duenisset mater Domini ad Elietabeth at illa ficie visat aes silinatior iram auribis mea- θαπι infans in rura meo. Nondum enim erat illi spiritris vitae, sed spiritus gratiae. Denique Malibi viuendi substantiae praecurrete sanct ficanes gratiam potuimus aduertere,cum dicit Dominus P Asiam reformarem αν- .re mmtero is quam exires de vulva matris, sanctificavi trict prophetam ingraudripom te Alius enim est spiritus vitaehu i iis, alius gratiae. Ille nascendo fiam it exordium, moriendo desectiim: iste non temporibus, non aetatibus coercetur, non obim extinguitur, non aluo mattis excluditur. Denique &MuaciaMar lena iancto spiritu prophetauit:.Elilaeus mortuus des Linctium cadauer hominis tactu

sui corporis siscitauit:& Samuel post mortem, secundum seraptur. testimonium , sutura non tacuit. Et spintu inquit replevitur.Cui enim adest spiritus gratia, nihil deest Et euispi litus sanctus infunditur anagnarum plenitudo virtutum est.Denique ait. Et

Deum ipse

Non egemus restimonio quod plurimorum Enctus Ioannes eorta conuerterit,in quo nobis prophetice scripturae: euangelicae suffragantur.Vti enim Omnis ina smo,Parate viam Domino,nemo testemisianax Ac baptis nata populis frequentata declaratu.conuersit plebis non mediocres facios esse processus quia dum credinu Ioanni, ereditur Christo.Non enim de iis, sed de Domino praedicabat praenuncius Christi Et ideo ait.

Et risubit in consecta Domini inflixissese vir

tute Elis o conuertas corripurum ι flus, erincredulo adrem enim sine vi xute spiritus,nee sine spiritu virtus est. Et ideo sociasse inspirituisit Iute Elia, quia tinctus Elias & virtutem magnam habuitvi gratiam,vt ad fidem animos, puto tum a perfidia retorqueret.Virtutem abstinentiae aliaque patientiae,& spirit una prophetandi. In deserto Elias,

in deserto Ioannes. Ille corius pascebatur, hic dumis:&calcata omni voluptatis illecebra, parsimoniarn xumque contempsit. Ille Achab regis gratia uitilite spreuit Herodis.Ille Iordanem diuisi, lue ad la erum alutare conuertit. Hic cum Domino versatur in tenris cum Domino apparet ingloria. Hic prioris ille seque M. Otis domitiici praecursor aduentus.ille post triennium plu- 'uiis terram rigavisi&hic post triennium arescentem no siti corporistiumum fidei imbre perfudit. Quaeris quod triennium sitλEm,inquit, Mi tr Mnt e quo renis pinens fract-msculaea hac,ononina o lyriciis enimn vine-rus debebatur,utiatus populis redderetur: Vnus in patriarchis annis. Denique de hominibus tune anni prouetus suis qualis serme noli ruit postea stiper terram: Alius itin Moyse,&prophetis caeteris Tertius in Domini salua. toris aduenm iace, inquis vinum Domini Geptum, ct diem .ri . retrimetis Et ille paterfamilias qui plantavit vineant, non Marr. M. semel e ac oresset c uum, sed saepius destinauit. Nam, imum seruulos, secundo alios semulos destinauit, tertio autem filium sium misit.Venit ergo Ioannes in spiritu virtute Eliae Alterum enim sine altero non potest esse, si ut etiam inleque tibus reperitur,cum dicitur, mit crinsinterueniet in trictrutinaltissimia habit titi. Sed sol 'ρtasse hoc sipra nos,&cupra ostolos videatur plerum. Nam&ille sub Elia diuisbantiae fluuialium recursus uniadarum in originem flumini, sicut dicit scriptura: Iera n o Auto. conuersis est retrorsum in significauitiaturaris lauacri unita j o. Iram mysteria per quae in primordia naturae sitae, qui bapti arti

fiterint acinalia nialitia reformantur. Quid quod etiam μ' in Apostolis sitis ipse Dominus vi autem spiritus esse tri j

endam promisit,dicens, Accipirau nutem, aduenientem Assii. raso tirrefractu Deinde insequutibus:Dc iness,inqui s. r. tos inde caeci,tanquam vi magnore rursγΠω Beucri ni tria.quia spiritu oris eius omnis virtus eorum.Et virtus stilla, quana sanc Lo iritu Apostoli consecuti sunt. Bene etiam praeibitas te taciem Domini niatus Ioannes, ut praenuntius natus est,&praeni uarius mortuus est. Et fortasse hoeinysterium in hac vita nostra hodieqtie celebratur. Praecurrit enim animae vostrae quaedam virtus Ioari. nis,cuin eredere paramus in Christu, ut paret ad fidem a nimae nostrae vias, de vitae istius tramite tortuos recias semitas nostri faciat commeariis, ianfractu labamur e

toris, quo omnis vallis animae nostrae vimatis seu tib. possit impleti.&hinnis saecularium altitudo meritorum Domino se humili magis timore prosternat, sciens nihil si1-blime posse esse quod fragile est. Ei disii πιαι-- ad Angelum mnde Mesciam' Ego en sumsenex, ct uxor meaprocessis in dubin seis. Et Noondit ei angelu dicens, Egosem Gabriel, μι assi uote Deum est mis sum hac annuntiarenti. Eiecce eris tacens, is non poteris Mui oueis Hem quo hae saniora eo quod non Oedidisti veri

bemperfectam. enuam ivsoram parare Domino Condemnatur silentio ineredulitas sacerdotis & fides prophetarum probat oraculo.C-- , inquit,Erdui, Quid clamabοὶ Omnis caros m. Vides iubentis imperium obte' 'perantis obsequium:interrogantis affectum, obsequen-ltis oracul um.Credidit enim, quid climate exposcit:& quia credidit, prophetauit. At vero Zaesiarias quia non credidit,poruit loqui. Et erat Hexpectos Zachariam se miraban-

tur,quodraraiarur e in rem . Egressia orem non potera loqui ad Hos er cognouerunt quod visonem ita seu in rem e erat innuens rLs,er remanis

15쪽

8S. Ambrosi Continent. Lib. II.

Ei se innuensita, &e. Non inius mysterium, nee unius silentium est. cet iacerdos, incet propheta Nisi fallor in uno vox totius plebis obmutuit, quia in uno tot ad Dominu populus loquebatur.Ceilatio lacrorum, silentium prophetarum; cirurnitas prophetae, taciturnitas iacerdotis Gominianquit,ralatam,travi reph - , μη arium.Et vere abstulit prophetas, a quibus a stulit verbum quod loqui in prophetis solebat. Et vere his abstulit virtutem,a quibus Dei virtus recessit.Abstillit hiscitissarium,quos magni consilii atavius declinauit Atastulit vocem,quia vox verbi, non vocis est verbum. Nam nisi verbum istud operetur ii nobis nullus est senus vocis Vox Ioannes cst D enim Granι indesino, Christus est verbum hoc verbum operatur. Et ideo ubi desiuit perari,muta repente,carens spiritu veluti quadam anima, lingua conticuit Transiuit enim ad nos Dei verbum,& in nobis non tacet Denique iam non potest Iudaeus dicere, quod potest Aeere Christianus quia experimentum quaerituetia qui in me ιμαικ Christin Remansit ergo murus Σαha , O eras renuis diu.Quid est mutus, nisi quidam sine verbo

eorporalis actus,indicare moliens,nec exprimens voluntate quidam,suprema morte voce supprella, mur sermo

morientium i Nonne tibi videtur huic similis esse populus Iudaeorum, ita irrationabilis, ut actuum Gotum non poscit praestare rationem:qui in ultimo spitius vitalis obitu constitutus, vocem quam habebat,amiserit, tituban- is actu corporis signum verbi cupiat explicare, non verisbum Mutus ergo,sine ratione, sine verbo Cur enim tibi magis videatur mutus esse qui sonum . quam qui mysterium nesciteEt est profecto vox operum,fideique clamor sicut lectum est sanguis pinuruiritimas adnu. Et ille clamat,qui in corde suo clamat per diem.Quia ergo eordis clamorem perdidit, perdidit etiam linguae. Nam quidistinctionem fidei non tenet, quomodo potest tenere verborum ut ante quidem Moyses dixerat quia loqui non poterat, sed posteaquam dirat, verbum accepit, bonorum operum edidit charitatem,Ergo sicut Moyses typus populi sui t&typus legis , ita etiam Zacharias fuit. Singula itaque ut concurrant, considerandum est Verisbum in tem,lexin lilentio.Ioannes appellatur,& Zacharias loquitur verbum editur,lex absoluitur,sed legis a Glutio vel bi est explicatio.Et ideo qui dixerit verbum,l quitur,etiamsi ante non sit locutus Ab angelo iubetur Meere Zachariasin angelo vox premitur Iudaeorum. Non enim humanae, sed diuinae hoe potestatis imperium est ut non loquatur Deo, qui non credit Christo.Et ideo crei, ut loquamur.Credat Iudaeus, ut loqui possit L IIIur spiritu mysteria, intelligamus rationem laetificiorum veterum aenigmata prophetarum. Mutus est qui non intelligit legem, mutus est qui non intelligit diuinarum seriem scripturarum. Vox enim nostra fides est ideo malo in ecclesia quinque verba mente mea loqui, alios instruam,qaam decem millia verborum in lingua. Linguet enim in signum sunt non fidelibus , sed infidelibus:ptoplietis autem non infidelibus, sed fidelibus.

f. i

n hos autem dies concepit Elie abeth uxor e , droceustabasse mensibus quin sue dicens diutis mila

opprobrium meum inter homines. Magna ianetis cura est verecundiae, ut plerumque in is psis pudor voti sit sicut hoc loco aduertimus ianuam taurabeth,quae utique filios habere eupiebat, occultantem se mensibus quinque. Quae causa occultationis,nisi, dor est enim unicuique omcio praescriptaaetas: quod tempore decet. tempore dedecet aevique mutatio. facti unicuiusque mutat saepe naturam Sunt etiam ipsi quaedatempora praesiti pia coniugio, quando dare operam libetis sit decorum: dum anni vigent,dum suscipiendorum liberorum spes est. Dum generandi usus est in exem plo,e

pulae quoque usus in studio est. at vero ubi matura aeui senectus accesserit, istas regendis liberis aptior qua creandis,pudor est legitimi licet coitus indicia gestare,&grauari alienae ratis onere, xtumesicere aluum non sui temporis seu .Senes enim ab ipia concluduntur aetate,&iusto intemperantiae pudore reuocantur ab opere nuptiarum Adolescentes ipsi plerumque filiorum vota praetendunt,& excusandum arbitrantur aetatis calore,generati

m affectum.Quanto magis senibus agere turpe est,quod adoleicentibus pudor sti Quinetiam ipsi iuuenes, sobria timore diuino corda qui temperant, succepta plerumque sobole renuntiant operibus iuuentutis. Et quid mirum de hominibus, si pecudes nitoque muto quodam opere loquuntur, generandi sibi studium non deriderium esse

coeundiὶ Siquidemubi semel seliserit genitali aluo semen receptum, iam nec eoncubitu indulgent, nec lasciuiam amantis, sed curam parentis assumunt. At vero homines nec conceptis ipsis,nec Deo parcuntnillos contaminant,

ui tristin viaramarusanitisti uite Ad cohibenda petulanctam ruam, manus quasdam tui auctoris in utero hominum formantis aduertis.ille operatui diu acri uteris eretum incesta. Vel pecudes imitare,vel Deum verere.

Et quid de pecudibus loquor λ Terra ipsi a generandi opere perequiesciti &si impatienti hominum studio i ctis stequenter seminibus oecupetur inpudentiam multat agricolae foecunditatem sterilitate commutat. in quidem in ipsis elementis , ac pecudibus ab usu non cessare generandi, naturae pudor est Merito ergo etiam mincta Elizabetherubescebat gratiam, etsi non agnosceret culpam. Nain etsi de suo viro conceperat, neque enim aliterras est credere rimen partus sui erubescebat aetatem: & rursus caruisse se gaudebat opprobrio Pudor est enim sceminis nuptiarum praemia non habere,quila haec sola est cauta nubendi, Hoc igitur opprobrium consola Vtur sui pudore sublatum,eo pudore,ut dixi, quod pudebat leam propter aetatem.Vnde intelligi potest, quia iam non conueniebant inter se concubitu coniugali. Neque enim ea quae senilein non erubesceret eoitum,erubesceret pa tum .&tamen erubescit onus parentis, quandiu nescit mysterium religionis. At ubi id intellexitiilla quae occilitabat sequia conceperat filium , iactare se coepitqiua gerebat prophetam Et quae erubescebat antri benediciti&quae t dubitabat ante, firmat δεω enim,inqui I,n se invitois pia ita sis tum meis exustauit in gaudia inserus in utero meo. Itaque magna voce clamauit, ubi Domini sensit aduentum, quaa religiosum credidit partum. Nulla enim causa erat pudoris,ubi prophetae ortus,datae, non arsectata gnerationis adscisceret.

S AN CTI AMBR OSII

COMMENTARIOR vM IN

EvΛN CELIVM sECYN- dum Lucam. LIOR SECUNDUS.

In mense aure exto missus es avel Gabrieli

Deo inimitarem Galliaracem nomen ceraret vir

ginem destonseram vir cui nomen eratIoseph,de δε-

mo maiier nomen virgin I, Maraa. ATENT quidem iliuina mysteria,κα facie iuxta propheticum dimim, quisquam hominumpet bire ossium Dei. Sed tame ex caeteris iactis atque praeceptis Domini laluatotis politamus intelligere& hoc propensioris fuisse consilii, quod ea potissimum electa

est, Dominum paretet, quae erat delpomata viro. Cur autem non antequam desponsi iretur,impleta estὶ Fortasse ne die eterur quod conceperat ex adulterio. Et bene viru-que positit scriptura,vivi dcsponlata esset,&virgo.Virgo, ut expers virilis consortii videretuCdespontata, ne temeia ratae virginitatis adureretur infamia cui grauis altrias coria ruptelae videretur insigne praescire Maluit auten i Domi-

16쪽

In Euang. Luc. Cap. I.

nus aliquos de sui ortu,qiram de mariis pudore dubitare. Sciebat enim tenerum esse virginis, lubricam famam pudoris, nee putauit ortus iridem matris iniuriis ad stiuendam Seruatur itaque unctae Maria sicut pudore integra, ita inuiolabilis opinione virginitas oporterenim sanctuin abbubonam testim in hooeq Husanrbeed euit finistra virgim somnione uiueritibus velamen ex- eiulationis relinqui, quod infamata mater quoque Domiώni videretur. iid autem Iudaeis, quod Herodi posset adsibili natum viderentur ex adulterio perseeut Quem admodum autem ipse diceret, Non mi legem sequere, sed adimperiri si videretur civisse legis iniuria, eum partus innupta lege damnetur Quinetiam locupletior testis pudoris maritus adhibetur,qui posset& dolore iniuriam, vindicare opprobrium, si non agnos Tet incramentu. Quid quod etiam fides Mariae verbis maior adleitatur,&mendacij mma remouetur Videretur enim eulpam o, umbrare voluisse mendacio innupta praegnans Causiam autem mentiendi inde oniatahabuit, desponiata n&h buineum coniugi praemium, & gratiaΚuptiarum partus sit enuriarum. Non mediocris quoque emia est, vivi

ginitas Mari falleret principem mundi qui eum desponsatam viro cerneret, partum non potuit nabere suspectu. Fallendi autem, ut dixi principem mundi uiue eoniunum, ipsius Domini verbadecurant,cum Apostoli iubentur taeere de Christo, cum lanati prohibenturgloriari de remedio,ciundaemonesprecipiuntur silete de Dei filio: quod etiam Apostolus declarauit dicens, Ommur Dei sapiemiam inmetsterio is musiam , quam nemo primi ransι α serasi commi Dinanis novis r κωρο- Dominum mustitu cruci ixissent hoc est nunquam me redimi Domi- rumorte secissent Aselut ergo pro nobis, sesellit ut vin-eeten sesellit diabolum cum tentatetur, eum Dei filius diceretur, ut nusquam diuinitatem propriam fateretur. Sed tamε magis sesellit principem laeuli. Disolus enim etsi aliquando dubitauit , cum diceret, Si μι- mira, mittere de sum tamen vel sero cognouit, diseessit ab eo. Cognouerunt&daemones quiescebant, umine, qu es Isin fili , - ν-μ anu remis torquere non Et ideo venisse cognouerunt, quia praxognitum habebant eventurum. Principes aut inculi non emnouisse, quo maiore possumus quam apostolice sementiet probared cumento si eum cog mssent, uanquam Dimmum nisi ara trucifixissent Daemonum enim malitia facile etiam occulta deprehendit. At vero qui laecularibus vanitatibus cmpantur, scire diuitia non possunt. Bene autem sibi diuit runt Euangelistae, Hunctus Matthaeus Ioseph abangelo moneri induceret, Maria eoilige timeret acciper quo testimonium terreis, non Quaenisset,' hiciplinarias tetur, eum dicit angelo, Quomod et istud, quon minam nonsumini Ied&ipse unctus Lucas virginem decurauit dicens, Esnoro virginis Maria. Elpropheta edocuit, qui ait, Em ius m ter accipist. Et Ioseph designauit qui ruoniam praegriantem videbat quam non cognouerat, imittere gestieban. Et Dominus ipse in eruce positus relanifestavit eum dixit matri rus r.eιωβι- tuM. D inde si isti Em mare tua. Etiam uterque testatus est,

disci ius materi'ciam illa horas repit istaminins . Vtiques conuertissent, nunquam virum proprium reliquisset, nee viream iustus tristus esset se discedere. Quomodo autem Dominus diuortium praerepisset, cum M. , ipsiuisu sententa, quia inis dumttere debet Marem, excepta . . . -- μ' --MPulchre autem docuit unctus Matthae is in us ouid facere debeat iustus, qui probrum eoniugis de-M-s.... prehenderit, ut incruentum ab homicidio, eastum ab adulterio praestare se debeat uri enim uintum meretrici,

----est. Ergo ubique in Ioseph iusti gratia&pers

na seruatur,ritella ornenu. Os in nuia Olivataei loquituris iam. Iudinum ebul talem.Nec te moueat quod frequenter scriptura coniue dicit. Non enim virginitatis ereptio, sedeoniugii testificatio, nuptiarum celebrario declarat . Denique quam non accepit,nemo dimittit Et ideo qui volebat dimittere fatebatur acceptam Simul etia mouere non debetquod ait Euangelista, Non cunmt eam, donec perit tinem. Illud

enim velut dioma eripturae est: taut habes M, Et .aec se caru et sum. Nunqvid post illorum iniectutem

Deus esse desiuit Et in Pimo,DixitDomininimi meris ea doris meis omc aram inmetiarimosfi ecta pedam tuarum. Nunquid postea non ledebio Ves quoniam qui mu- iam agit,iatis putat quod caustest dicere,redundantia non requirit. Sitis enim est ei viciniam siue tum adstruat, incidentem differat. Et ideo qui incarnationis ineorruptum susceperat probare mysterium, non putauit uberius orosequendum virginitatis Mariae testimonium, ned fenssor aragis virginis quam assertor mysteris crederetur. Cerie quando iustum docuit Iosepha tis declarauit quod sancti piritus templum mysterii, matrem Domini viol re non potuit. Dedidimus aeriem veritatis, didicimus e6silium:discamus mysterium.Vere desponsat sed virgo: quia est Ecclesie typus,quiest imma in ed nupta. cepitnor virgo de soles partinosvirgo sine gemit itideo Hrtalle icta Mariasij nupinabalio repleta: quia&singulae ecclesiae spiritu quidem replentur &gratia, iun-

η , Domin-tecum, bened Iarasimermata res. mauum vividit eum, mora sinistro uue . Disee virginem moribus. idisce virginem vereeundia, disce oraevio, disce mysteri Trepidare virginum est&ad

omnes viri ingrelgus pauerciomnes vitiatratus vereae seant mulieres propositum pudoris imitari. Sola in penetralibus,quam nemo virorum videri,solus angelus repererit sola sine eo te, lasne teste,ne quo degenere de prauaretur affatu, ab angelo statatur Duce virgoverborum vitarelasciuiam Maria etiam tautationem angesi,

Erat cogitans cum verecundia, qui pauetaneamprudentia, quia benedictionis nouam formunm mirabatur, quae nusquam lecta est,nviqiram antecomverta Soli Mariae haec tautatioseruabatur. Bene enim lola gratia plena dicitur, uae bl gratiam quam nulla alia meruerat,eonsecuta est, ut grati repletur auctore Erubescebat ergo Maria, erubescebat etiam Maabeth Et ideo emi se musquidintersit inter mulietisvivirginis verecundiam. Illa de eatua erubescebat, haec pro verecundia. In muliere

modus pudoris adhibetur, in virgine pudoris auget Dinarieti adeam, Uti in Marrat,i aenisnemm gramm apudDeum est eccerastipuit utero, ordirus --, sevocabis nomen eris D . Hu

Dictum est pridem etiam de Ioanne ab angelingataeis tu magnis.Sed ille quasi homo magia',hdcquati Deus magnus ad auenim irarus,ctuMM---, cor munimiaianae vime καatvere est ille, gnus, quia mur natu mulieram ubera, ora me Bapti a nemo est. Habet tamen maiorem, quiaqm minoresin rumiri, muresias, Magnus autem Ioannes , sed conii Domino. Mammis,sed Dori, tu Ioarinem vinum

bitilite eum publicania perexato . manducat, bibit. Ille abstinentia meritiun colligat, cui potentia nulla, tutae Christus aut mi natundite suppetebat delicta d nare cur eos de aretquos abstinentibus poterat pomstare minores'Simul mymenon dedigetiar eorum c&uiuium, quibus daturus est iacramentum Hieerso man

Meat,ille ieiunat.Vtriusq; populi typus, initioieiunat,in hoc pasci sed ieiunavito Christ', ne eptu declinares:

maducauit si peccator h. viginti cernetas, agnosceres Pote

17쪽

S. AmbrosiDComment Lib. I l.

in .

Potestatem magnus ergo Ioannes, sed habet principium , habet finem Dominus autem Iesus idem est finis atque principium, idem primus&nouissimus, Nihil alite primum, nihil ultra nouissimum. Neque te generationis numinae consuetudo in vitiam trahat, ut putesnon primum esse, quia filius est.Sequere scripturas, ut errare non possis. missius dicitur. Lectum eueciam quia& solus patet, qui solus habet immortalitatem,&lMem Misas in Vitae sicut legisti . Et immortis 1 ι .Sed neque primus ante patrem, neque lus sine fidio. Si alterum negas alterum adstruis, utrumque sequere &viumque confirmas. Non dixit, Emptior,&ego posterior: sed, ηιπι- ct a nox imin. Primus est filius,&ideo coaeternus 1 Libet enim patrem cum quo

sit aeternus Audeo dicere, Primus est filius, sed solus non est & bene dico .vi religio te dico. Quid erigitis ad pietatem haeretici aures an laqueos quos tenditis, incidistis. Primus est filius, solus non est Primus , quia cum patre semperi blas non est, quia sine patre nunquam est. Non ego hoc die, sed ipse dixit.Εt Mnsu se , qu apater mecum est. Solas pater, quia unus Deus solus pater,quia una divinitas patrasvi filii& spiritus inlini.Et quod unum est, solum est. Solus pater solus unigenitus, 1 luso spiritus sanctus. Neque enim qui filius, faten aut qui ρο- ter. filius: aut qui spiritus lanctus, vilius Alius pater,

alius filius, in spiritus sanctus Legimus enim Rogabo parum θώιumpa litam mutet Nbu SOlus pater,quia v-nus Deus, extis ovinia Solus filius quia unus Dominus per quem omnia Solum diuinitas iacit, generati, patrem

testificat ut&filium ut quisquaslius sine patre,aut pateresse videat sine filio.Ergo nec Glus,quia no selus immota talis, nee solus lucem habitat inaccellibilem,quia Deum nemo vidit unquam, nisi unae it uin qui est in sinu paris, qui sedet adderet patis. Et tune quidam audet dicere inacessibilem lucem esse quam habitat parer. Nunquid lux mei or patret Quae autem lux inaccessibilis ei, cui non est inaccessibilis pater Et ipse lux vera, gentior lucis aeternae

de qua dictum est Erat lux vera, ct illuminat omnem homin venientem in hunc mundum. Vide ne illa sit lux inactes-Videtur hic non credidit te Maria, nisi dilige ter aduertas. Neque enim fas est ut electi ad generandum unigenitum Dei filium, suisse censeatur incredulaeQuo ergo modo fieri posset. salua praerogatiua matris, cui profectos

it amplius deserendus ue&vt praerogatiua maior maioresiam fides ei debuit reseruari.) vi acliarias qui non cre diderat, silentio condemnaretur: Maiia autem si non credidisset, Spiritus sancti insulione exaltaretur sed neque non credere Maria. neve inmu temere debuit vltirpare: non credere angelo vlurpare diuitia. Neque enim iacile erat scire mystenum absconditum a saeculis in Deo, quod nee superiores potestates cire potuerunt. Et tamen non fidem renuit,non oLIicium resutauit, sed accommodauit

aftectum, oseondit obsequium. Etenim cum dixit, Quomodo se s no de affectu dubitauit, sed qualitatem pu-us quaesiuit effectus. Quanto temperacior ista responito, quam verba sunt iacerdotisλHaee in. Quomodose ima Ille respondit . unde richiam Haee iam de negotio tractat: ille adhuc de nuntio dubitat. Negat ille se ei edere quod negat se scire, &qras fidei adhuc alium querit auctorem: ilia se sacere profitetur, nec dubitat elle faciendum; sed id quomodo fieri polisit, inquirit sic enim habes. Quomodo istud, quoniam inam non misini Incredibili, inaudita generatio ante audiri debuit ut crederetur Uirginem parere, diuim est signum mysterit, non huniam. Dabir, inquit, Domin is vota signum me virgo in mero accipiet, parui fruum. Legerat hoc Mari ideo credidit futurum: sed quomodo fieret, ante non legerat. Non enim 'uem admodum fieret, vel tanto prophetae suetat reueiatum.

Tanti namque mandati mystctium non hominis suit, sed angeliore promendum. Hodie primum auditur, petrarinsania veraemet in te, Et auditur,&creditur. Dixit aatem Maria, Ecce ancilia Domini, contingat

Usecundum verbum tuum. Hae sesso abuti

Vide humilitatem vide deuotionem Ancillam se dicit

Domini, quae te ligitur.nec repentino exaltata pr sibilis quam habitat pater, habitat& filius: quia paterim i milia est. Simul ancit dicendo, nullam sibi praerogati filio, filius in patre Bene ergo rei rius: late enim tum ruam tantae gratiae vendicauit,quq faceret quod iuberetur. ditur Dei crustae caelestis substantiae magni rudopor imitem enim hurnalemque Pritura, humilitatem debuit igitur. Nihil praeseriptum, nihil circurristri Prum,nurule etiam ipsa praeserre ιιemmis Domin, Miringat missi mensuun,nihil cuniens Trinitas habe Non loco clauo candam urebam tuam. Habes obsequium vides votum. ditur, non opinione comprehenditur, non aestimatione L aerum ancilla Damm,appanarus Omcii est contingas mihi concluditur,non aetate variatur. Dedit quidem Dominus Iesias hominibus magnitudinem Ino em enim terramemur sonin timum, chiasines oris terra verba emium, non in s nes tamen meridi, non in fines coeli, non vltra cinios At vero inmmmo Iesu omnia condita flamininino interea, vi

bina ct inuisibilia &ipse est ante omnes, omnia in ipse constat.Coelum aspice, Iesus illic est Terram intuere, Iesus adest Ascende verbo in aelum, descende verbo in infernum. Iesiis adest. Etenim si ascenderis ineaelum Iesus illie elasi deseenderis in insernum, adest. Hodie cum I quo mecum est Intra hoc punctum, intra hoc nomentum. Et si in Armenia nunc loquatur Christianus, Iesus adest Nemo erum dicit Dominum Iesum,nisi inspiritas M. Mbytas opinione si penetres,ile quoque Iesum videbis. Scriptum est enim, Ne dixeruia corde tuo uis vicende m ca laruald est Christum deduceresaat audesendrima sum hoc estChristuma mortuis reducere. tergo no est,quic estia, infernia, & terrena compleuit Bene erso m

Mus,cuius virius mundu- quaarer te inmmo a secandam exbum tuum, conceptus est voti Quam cito ergo etiam de impari conditione credidit Maria sQuid erum tam impar quam Spiritus sanctus,&eorpus Quid tam inauditum . quam virgo praegnans contra legem mira consuetudinem contra pudorem, cuius carior cura est viminiλὶ Zacharias autem non de impari conditione, sed delenili aetate lio credidit nam conditio congruebat: Ex viro &faemi solemnis est partus, nee incredibile debet

videri, via naturaeoncordat. Cum enim aetas naturae sit, non natura aetatis fit plerumque ut aetas impediat naturam non est inmen irrationabile ut minor cedat eat maiori. potior praerogatu naturae usum inferioris exsudat aetatis. Huc accedit quod Abraham&Sara filium in senectute susceperaiit: MIoseph filius senectutis est. Quod si, quia risit Sara reprehendituri iustius condem

tur qua nec oraculo credidit, nec exemplo.Maria autem eum dicit, uomodo ieristia, qua n virum non cognous'

non videtur dubitalle de iacto, sed de facia qualitate quaesisse Liquet enim quod faciendum este crediderit, quae quomodo fieret, interrogauit. Vndevi meruit audire,

Mai. .

istius astissima obumbrabit tiMideoque es quod

mne Verbum. cum iacerdos negasset, virgo correxit errorem Neemiiarum si Dominus redempturus mundum, operationem suam inchoauit arriatre, ut perquam salus omnibus parabatur, eadem prima fructum Ialutis hauriret ex pignore.

Et bene quaesiuit,quomodo fieret.Legerat enim quia virgo conciperet, sed non legerat quomodo genera

do autem acciperet, in Evangelio primum angelus est

18쪽

urgens autem Maria in Hebin illis, abiit in montana eumfestinaraone in ciuitatem Iuda est n-traauari domum Zachartae. Διμι Ebeabeth.

Morale est omnibus, ut qui fidem exigunt, fidem M. struant Et ideo uigelus, eum abscondita nuntiaret ut Ldem adstrueret exemplo, senioris laminae sterilisque co-ceptum virgini Mariae nunclauit ut possibile Deo omne quod ei placuerit allereret. Vbi audiuit hoc Maria; non quasi incredula de oraculo, nee quas incerta denuntio, nee quasi dubitans de exemplo sed quas laeta pro voto, religiosa pro officio, festina pro gaudio, in montana pe rexit. Quo enim iam Deo plena, nis ad superiora eum i st ratione contendereta Nescit tarda molimina sanctistuctus pro nostrae virtutis processu nunc floret, nunc

fructificat in nobis, nunc rediuiua corporis reserrectione ει unde hoc mihi, ut

adme.

Non quasi ignorans dicit Scit enim esse spiritus sancti gratiam operationem, ut mater prophetae a marre Domini ad prosechiam sui pignoris salutetur. Sed quas non humani ho meriti,sed diuinae gratiae munus esse eognoDcat, ita dicit, Uncthren ip hoc est, quo tantum bonum mihi accidit, ut mater Domini mei veniat ad me non cognosco meum.Vnde hoe mihi 'quia iustitia ' quibus factis pro quibus meritis Non usitata lue ossicia memina

quam, gnantibus debeatis exhibere cognatis.Matiam,' iλUDQico mysterium, mater Domini vetbo sueta, Deo quae anteloia in intimis penetrabilibus versebatur,non a 4πα est, publico virginitatis pudor, non ab studio asperitas momitum,non ab ossicio prolixitas itineris retardavit.Inmon Ecce enim mactaest vox clurationis tuam an

a Virgo cum restinacione, virgo orncii memor,iniuriae,

spiritus gratiαDistite&vos sanctae mulieres sedulitate des, non demorari in plateis, non aliquos in publieo miceere sermones Maria in domo ferae, festina in publico, mansit apud cognatam sum tribus mesibus.Etenim qiiei propter officium venerat, inhaerebat ossicio Mansit autem mensibus tribris non quod domus eam delectaret aliena, sed quia frequentius videri in publico displicebat. Didicistis virgines pudorem Mariae,diicite humilitatem. Venit propinqlia ad proximam iuniora seniorem nec solum venit, sed etiam prior salutauit. Decet enim ut quLto castior virgo Ianto humilior sit. Nouerit deferre senioribus.Sit magistra humilitaris, in qua est professio castitatis.Elt&causa pietatis ρομ-1 norma doctrinae. 5- tuendum est enim uui ad inseriorem, ut inferior adiuuetur Hur cva Christus ad Ioannem. Denique etiam postea vitan aret baptismua annis,Dominus venit ad baptismum to quoque adue.

Vide distinctionem , singulorumque verborum proprietatem Vocem prior Eurabeth audiuit, sed Ioannes prior gratiam sensit. Illa naturae ordine audivit,iste exultauit ratione mysterii Illa Mariae, iste Domini sensi aduerum Fontaria mulieris, pignus pignoris.Ista gratiam loquuntur, illi intus operantur, pietatisque mysterium maternis adoriuntur profectibus duplicique miraculo Tlitant matres spiritu paruulorum.Exultauit infans, est mater. Non prius mater repleta, quam filius:

filius et set repletus Spiritu sanc epleuit

trem Exultauit Ioannes, exultauitvi Mariae spiritus Exultante Ioanne,repletur Elietabri: Mariam tamen nona pleri spiritu, sed spiritum eius exultare cognouimus. Iniseomprehensibilis enim incomprehensibiliter operabat et repletur,ictaante conceptu

Benedicta tu inter mutieres, o benedia sem

e torris tui. Novit sermonem suum Spiritus Lanctus, necunquam obliuiscitur. Et prophetia non solum rerum completur miraeulis, sed etiam proprietate verborum. Quis est isten Mi fructus verit is .misi ille de quo dictam est,nta cistaιω- mn sim mentifractis ventruὶ Hoc est,haereditas Domini filii sunGqui merces sunt fructus illius, qui de Mariae vel ite processit. Ipse mictus ventris est,stos radicis, de quo M.tti l bene prophetavit Esuas dicens, Exier inradera elasecto, brataremis emist.Radix enim est familia Iudaeorum,

virga Maria, flas Mariae

sunt tibia Domino. Vides no dubitasse Mariam, sed credidisse, Mideo stu-ctum fidei eoiue tam Beria inquit) quanta di sed&vos beati,qui auditis,&creditis. Quaecunque erum credideritanima, concipit&generat Dei verbum,&opera eius agnoscit.

Sitin singulis Mariae anima, rimagnificet Dominum: sit in singulis spiritus Mariae, ut tultet in Deo. Nam eis secunduin earne una mater est Christi, secundu fidem, men omnium si bis est Christus omnis enim animaeoncepit Dei verbum,si tamen immaculatavi immunisci vitiis, intemerato castimoniam pudore custodiat. Quae- eumque itur talis eiIe potuerit anima, magnificat Domitium,sicut anima Maris magnificauitDominum,&Gultauit spiritus eius in Deo inlutari do Magnificatur nim Dominus , sicut de sibile sti, Magni uare Dominam mecum. Non quod Domino aliquid humana voce possit adiungi, sed quia magnificatur in nobis. Imago enim Dei Christus est: ideo siquid iustum religiosumque fecerit anima, illa imaginem Deiad cuius est similitudinem te ara, magnificat. Et ideo dum masnificat eam magnitudinis eius quadam participatione sublimior fit ut illum i maginem splendido bonorum colore factorum,&q iam aemulatione virtutis in se videatur exprimem Maiaetificat autem anima Mariet Dominum,&exultauit spiritus eius in Deo: eo quoddi animas spiritu patri filioque

deuota, unum Deum ex quo omnia in unum Dominum per quem omnia, pio veneretur affectu Sed Mariae quo perlonamello eo prophetia plenior Nee otiosum videtur quodvi ante Ioannem Ehetabeth prophetat, &M Gante Domini ortum:serpunt enim iam tentamenta se-lutis humanae. Nam sicut peccatum a mulieribus coepi ita etiam bonum a mulieribus inchoram viscemine quo-one muliebriaopera deponentes, infirmitati renuntient& anima quae non habet sexum, ut Mariaquae nescit eu

i C. . .

veluti bonae arboris 4em,religioso imitetur studio castitatem.

19쪽

Bene inducitur sancta Maria Membuisse ossietum M mysticum numerum custodis te. Non enim blatamiuaritatis est causa quod diu mansit, sed etiam tanti vatis prosectus. Nam si primo ingrella tantus prosechiis extitit,ut ad salutationem Mariae exultare Iinfans in utero, repleretuespiritu sancto mater infantis quantum putamus vis tanti temporis unctae Mariae addidisse praetentiam; φημ-ι Muria cum illa mensiti trib. Vngebaturit que, quasi bonus athleta exercebatur in utero matris propheta: plissimo enim virtus eius certamini parabatur. Denique tamdiu mansit Maria, quaesu Elizabeth patiendi tempus impleret. Quod si diligenter aduertas, imuenies hoc nusquam positum, nisi in generationetustorum Denique impleti fiant dies ut pareret Maria, impletum est tempus ut pareret Etaabeth: impletum est vitae tempus, eum iancti, iri ex hoe vitae curriculo demigrarent.Plenitudinem iusti vita habet inanes autem dies sunt impiorum.

Elpeperit iam. Et audierant vicini est cognati eius. quυ magnificauis Dominin metfincorae se

cum uti, congratuiabantur ra. Pepetit ergo filium Elietabe th, Meongratulabiantur vicini 1 labet sanctorum editio laetitiam plurimorum, quia commune est bonum Iustitia enim communis est virtus. Et ideo in ortu iusti suturae vitae tristine praemittitur,&gratia secuturae virtutis exultatione vicinorum praefigurantesignatur Pulchre aut tempus quo fuit in utro propheta, describitur, ne Mariae praesentia taceat ut sed tempus siletur infantiae, quia infantiae impedimenta nesciuit. Et ideo in Evangelio nihil super eo legimus, nisi ortum eius, oraculum, exultationem in utero. vocem in deserto. Neque emmullam insanii sensit aetatem, qui supra naturam supra aetate in utero positus nutris, a mesura coepit aetatis plenitudinis

S. Ambrosi Comment Lib. II.

Et miratisunt omnes Continuo uteressitas E actum es, in die octauo venerunt eis mcidere puerum, est vocabant eum nommepatrusim. chariam Ursondumaser ramor iuxu, Non, Mite sanctus Euangelista praemittendum putauit, quod plurimi infantem patris nomine Zachariam appetilandum putauerint; ut aduertas matri non nomen alicuis

rus displicuisse degeneris,sed id sancto infusu si titu quod

ab angelo ante Zaciatiae fuerat praenunciatum. Et quideisse mutus intimare vocabulum filii nequiuit uxori, sed perprophetiam Ebrabeth didicit quod no didicerat a marito: Ioanness, inquit, vinuisti hoc est, non nos ei, men imponimus, qui iam a Deo nomen accepit. Habet vocabulum suum quod agnouimus, non quod elegimus, Habent hoc merita unctorum vi a Deo nomen accipiant. Si e Iacob Israel dicitur, quia Deu vidit. Sic Dominus, i stet Ieses nominatus est antequam natus, cui n5 angelus, sed paternome imposivit.Mariabitinenim.inquitosvi me Ie cum in quicum euot, ct iura dabuntur qui reumsunt in

annu quadringen IM. Et eris p amnos hos , ormissorum is Christin, ct conuerterins ἰμι. Vides angelos, quae audi rint, non quae varpauerint,nuntiare Nec mireris si, men mulier quod non audiuit, asseruit, quaaado Ipiritus ei sanctus qui angelo mandauerat, reuelauit. Nequepoterat Domini ignorare praenuntium,quae prophetauerat

Bene additur quia nemo in cognatione itur hoc nomine,ut intelligas nomen non genetis esse,sed vatis, Zacharias quoque nutu interrogatur sed quia incredulitas ei artatum eripuerat lauditum, quod voce μ ρ. nota poterat, manu auteris est locutus.Scripsi enim,dicens Isannes estnomen eιin. Et hic nomen non imponitur. sed adstruitur: meriton e continuo resoluta est linguae Psalamius, quia qtiam vinxerat incredulitas, fides soluit. Creda 3mus: nos igitur ut loquamur,ut lingua nostia quae inere 'dulitatis vinculis est ligat rationis voce soluatur Scriba 'mus spiritu mysteria, si volumus loqui scribamus praenuncium Christi non in tabulis lapideis, sed in tabuliscordis earrialibus Etenim qui Ioannem loquitur, Christum prophetat Loquamur Ioannem, loqiramur, Christum, ut nostrum qitoque os possit aperiti quod in lacerdote tanto irrationabilis modo pecudis Taena nutantis fidei eoercebanti

EI Zachar patre e ---e pira sancto, se prophetabat uens, Renedic Dominis Deus Israe uia fiuauit, es αι redemptionem plebis

seme. Et erexit cor salutis bu, in domo David puerisit. Sicuti Mus sperosanctorum,quisse. cuissent prophetarum eius Samrem ex mi cum ii em dema omnium qui erunt nos Ad faciendam misiericordiam cumpanibus nobis .er memorarit amenosumancti, o radum quod iurauis ad Abraham trem norum, duarumst nobis. Isne timore emanu inimicorum nostro-νum tiberari,Muramus is, Insanctuat est Uitra, coramque, Ddix runt aditim, uia nemo es in eognationerua qui vocetur hoc nomine annuebant ergo patrierin, quem vellis scari eum, Et accepit pugi orem, o ri t. duens, Ioannes es nomen Din.

Et ophetabat, Fide viam bonus Deus,&facilis mdulgere peccatis.Non solumablata resutuit,sed etiamin spirata concedit.Ille dudum mutus,prophetat Hae enim gratia Dei maxima, quod eum qui negauerat, confitetur. Nemo ergo dissidat, nemo veteruin conscius delictorumorem diuina desperet. Novit Domin mutare sentctia, si tu noueris emendare delictum.

Elo puer, propheta Altissimi voraberis missis

nim antefaciem Domi parare Uin Gus. Addanda cient salutis popineisu, in remissonem peccarorum Eserum. Propter, fera miseruordia Dei nosra, in quibus sita- nos Oriens ex asto Lucere is qui in tenebris ervmbra morsu sedem addirigendos pedes no osin viam paras. Puer aut m resilas, se confor abatur stiri u

cterom desertis sue in diem sensionis ad

Domino prophetarct, ad prophetam illa verba conueritivi hoequoque beneficium esse Domini designaten necsi publice numeraret sira, quasi ingratus tacitisse videretu quae agnoscetiat in filio. Sed fortasse aliqui quasi irrnio nabilem mentis excessum putent, quod octo dierum alloquit ut insatem Verum,si teneamus, intelligemus profecto quod potuit vocem patris natus audire 'qui Matiae lalutationem antequam sceretur audiuit Sciebat pro is secto alias esse aures propium, quae si tritu Dei, non cor poris aetate reserarim Habebat Intelligendi sensiuin, qui exultandi habebat,stectum. Simul thuaaduerte, quain

20쪽

In Euang. Luc. Cap. II.

paucis Elia abeth, quam multis Zacharias prophetet,

vicique lancto replenis spiritu loquetratur. Sed disciplitia seruatur, ut muliet discere magisqtiae diuinatiant studeat. quam docere Nec facile ullam prophetaue uberius quam matrem Domini repetimus Prophetula Marias Bror M. ron quam cito cantici verba conetulit Eademq; ubi prolixius est locuta cum fratre, nequaqtiam sta poenam se

monis malit.

Faeram es autem , in diebinita exiit edictum . Caesare Augus, et censem profiteretur uniuersm

orbis. De ortu salitatoris dicturi, non putamus alienum, ut quo nariis sit tempore, requiramus. Quid enim proseisio in cularium ad generationem Domini pertineret, usi ut adueriamus hoc quoque diuinum esse mysterium p quia dum professio ,cii latis obtenditur spiritalis impletur, non terrarum regi dicanda,sed coeli Prosessio ista, dens is est animorum Abolito enim synagogae censu vetusto,nOuus census ec lesia parabatur, qui ilibuta non exigeret, ted auferret: spiritaliter in typo plebs sua iam Christo

nomina conserebat Non hie spatia tetramam,sed mera litium animoriamque censentur: nec describuntur limites, sed proserunturis nec aetas vita distinguitur,sed omnis adscribitur. Nullus erum ab hoc immunis est censit quia omnis aetas munifiea Christo est ueni vagientes pueri martyrio coii fitentur, quem intra uterum politi exultatione restannici Nihil in hoc centu vereare te iribile, nihil immite,nihil triste: ibi viatim quemque fides signat. Vis Christi audire cenibi esῖIubentur censere, sed non virgis:

nec terrore, ted gratia plebeii quaerere:conde lesbdium,

non possidere aurum Talibus eens biibus aequisitus est orbis. Deniq; uti ias celisum non Augusti esse, sed Christititotus oes ,rofiteri iubetur. Quando nascitur Christus omnes pio ite litur: quando mundus concluditur,omnespcriclit intur. Qui rigo poterat professionem to-tius orbis exigere nisi qui totius habebat orbis impensi

Non enim Augulii, sed Dominι terra,ctylen Iadociinoris terraram ctru et 7qm baserant meo Gothis non imperabat Augultus,non imperabat Armeniis,imperabatChristus. Acceperunt utique CHRIO ceniores, qui H martyres ediderunt. Et ideo socias lenos vincunt, ut praesentia docent, quoniam quern illi Otalutione sanguitus satebantur, huic Ariani quaestionem generis inserebant.

Haec professioprima sacra spraeside Syria Cyrino:

est ibant omnes ut profiterentur singuo in Guuarem fiam Apendis auremo Ioseph a Gaura de clauate

Nazareth in Iudaeam in cimtarem Dauia, qua voca

tur Bethlehem : eo quod sit de domo es amitia David: v pro tracta cum Manacissponsus sibi ore

praguame. Ilaz pro soprimu facta est a Ur. c. Atqui pleratque i.im P. IIesi errarum Lepe fui ite descriptas loquuntur ru-storiae. Hare est ergo professio prima, non terrarum, sed

mentituar qua omnes profitemur, quia nullus excipirur, 1 On Praxonis euocatione, sed vatis qui multo ante prae, dixit, neemte plaudite munitus rabidare Des in Me exalta rum mamoerusi ininterriti uirexmagmvsupe omnem terram. Detuque ut scias cenilim eue iustitiae, veniunt ad eum Ioseph,&Mari ho est iustus,&virgo. Illa,quive bum letata leth ita. quae pareret. Ubi autem prohientur

iustus,&virgo, nil ubi nascitur Christus' miserum=in-rinqvi confiterin lasum Cissum in carne renisse, de Deo est. Vbi

autem secundit altiotem rationem nascitur Christus, nisi in corde tuo,&in pectore tuo Piope est enim verba in in ore tuo, iii corde tuo. Pulchre autem quoa&pr.rsidis nomen addidit, ut seriem temporis designaret.

Pr inquit Cyris facta est bra prima ofessio. Vt quasi consulem quendam signi rati huic libro Euangelista adieripsisse videatur. Nam ii consules adseribuntur tabu-

lis emptionis quasito magis redemptioni omnium debuit tempus adscribi Habes ergo omniaqtiae in contractibus esse consueueruiit. Vocabilium summamillies' testaten gerentis diem, locum causam Testes enim adhiberi lent hos quo alienatiuitati sua . generationi securidum carnein CH Ris Tu adhibuit, qui signarent Euangelium, dicens, Vos reus mihi testes in Hier salem.

Factum es aurem, cum essem ibi, implusum dies vitareret. Eveperit diu uumprimo natum, Erpannueum in luit, estposivit eum Vr pro quia

non erat ei Acm in diuersorio. Bleuiter S. Lucas quomodo, quo tempore, quo loco secundum carnem Christus natus sit,explicauit. At vero de elesti generatione si quaeris, lege Euangelium Moannis, quia coelestibus exorsus ad terrena descendit: illic in uenies quando erat, quomodo et at & quid e rat,qiud egerar, quid agebat ibi erat, 'tio venerit, i

tu reat apadmum labes quomodo erat. Habes etiam quid erat:DDeiu,tiiqiiit erat Hrbum. Quid egern omnia per ipse actasunt. Quid agebat Erat inerara quae Uzminatorum hominem venum: in rc modum. Et ubi erat In hoc mundo erat moveriem: Insano taronis. Quomodo venerit Verbum caros tum est. Quando venerit, Ioannes testimonium perhibet deiplb, dicens, IIu es q-ixi, qaipos me venit. te mesaclinest, lanior me erat. Qua causa venerit Ioannes ipse tellatur. Eiae agnMDei, e aequi tollit petiatum mundi. Si igitur generationem tramque cognovimus, utriusque vi iam et se cauiam qua venit aduerti mus, ut percuntis mulidspectatum ulcapiens, peccati l bem,&o nilimnioltclmi Ite,qua vinci non Pollet. abo teret in se litens est, ut nunc quoqile S. Llicas Euangelista nos doerat, vias Domini secundum carnem crescentas ostendar mee qiunia tuam mouere debet quod altioriciantilio Ioannis In l. iii Lia i diximus praeterminaria, Christi veto oportere esse . . t ripiam. Non enim omni uis est dicere tactvisium stimuin x. , rari mos iam ou ---mι- ouima MMDn. Neque de quoquam alio ita dici intest: quia νulneratae estpropter iniquitareta ast is, insem me propin Galanofra ille igiturparuuliis ille infantuliis fuit, ut tu vir possis esse perfectus. Ille inuolutus annis, ut tu mortis laquesssis abiblutus ille in praesepibus, ut tu in altibus. Ille in tertis, vitula coelis Ille locum in diueria tio non habebat, ut in plures haberes in coelestiuus mansiones seruiu;n diuisis et, propterici pauperfitinis, ut illius inopia vos ditarern m. Meum ergo paupertas illius patrimonium est,& in si initas Domini nita est virtus Maluit sibi egere, ut omnibus abundaret Meillius insantiae vagientis abluunt iterus, mea laclyrnae illae delicta lauerunt Plus igim Domine Iesu iniuriis tuis debeo quod redemptus sum,quam operibus quod creatiis sum: Non prodestiet nasci niti iedimi profuisset. Sed nemo intra vlum corporis formam omnem diuinitatis includat Alia natura carnis Halia diuinitatis gloria. Propter te infirmitas, in se potentia propter te inopia, in se opulentia. Noli hoe aestimare quod cemisci sed quod redimeris agnosce. Quod in pannis est vides, quod in coelis est non vides 3 Infantis audis vagitus, non audis bovis Domitium agnosce tis mugirus A nouit enim bri possessore suum,cta a prasipe Domini, imo praesepium dixerim, sicut scripsit qui transtuli nihil enim apud me distat in verbo.'ti non distat in sensi. Nam si orator illorum qui phaleras sermonum se qliuntur, neget in hoc positas elIe riunas Graeciae, hocian illo verbo usi is sit, sed rem spectandam putat: si ipsi philosophi eorum qui totos dies in disputatione comuniunt minus Latinis ieceptis usi sermonibus sunt,ut propriis uterentur quanto magis nos oestigere verba debemus, spectare mysteria, quibus vincit sermonis vilitas, quod perum miracula diuinoriim nullis venustata sermonibus. vetitatis sitae lumine refulserunt lenique asinam illam rationabilem non siicco deliciarum sed succo naturalis

EI. .

SEARCH

MENU NAVIGATION