Sancti Ambrosii Mediolanensis episcopi Opera omnia quae extant, ex editione romana sacrae scripturae contextum, ad faciliorem lectorum intelligentiam, ex ipsa sancti doctoris lectione, et ex 70. interpretum, quos potissimum sequitur, translatione eru

발행: 1616년

분량: 351페이지

출처: archive.org

분류: 그리스도교

21쪽

le fatetur alienum,tu non agnosci proprium alle contra 'sistra.

to alimoniae praesepia faricta pauerunt. Hic est Dominus, hoe praesepe quo nobis diuinum mysterium reuelatum est, irrationabiles gentes pecudum intra praesepia note vivente limoniae lac ubertate pascendas. gnovit ergo i ,species scilicet, formagentilirum a re Dum μ. Et ideo dieit De Mupasiti me, ct nihil malaricru An mmdioerib tignis Deus probatur, quod angeli ministram. quod Magi adorant,quod mari res confitentur Ex utero frunditur,sed eoruscat e coelo.Terreno in diuersorio iacet. sedecelesti lumine tulge . Nupta peperit,sed virgo concepit.Nupta concepitacdHIgo generatui Doc ut nim nos S Matthaeus iton mediocrem m=sterium, quod S Lucas, quia plane iam erat exposivum, illendum putarit talas le diuitem sorectedens, si praesepe Domini sibi cx omnibus

INTERPOSITIO NAR

Istum igitur parvi ilum, quem tu quas vilem qui infid

lis es toltraris, Magi ex oriente venientes, tam longo spatio sequuntur, c procidentes adorant, legem amDellant, α resurrectivum fatentur, orterentes dei se ris luis aut um,thus, rTyrrham. Quae sunt ista verae fideii Aurum regi,inus Deo,myrilia defitiacto Abudi regis insigne, aliud diuinae sacramenrum potestatis, aliud honor est sepulti mortui, sed reseruet. legimus de thesauris nostris talia fratres muliera proseis ramus. Hunc enim AEqaurum invasiu*Idibis. Si igitur in teipso quod es non ex te debes aestimare, sed ex Christo, quantoniagis in C non ira debes aesti mare, sed Ci, Ergo Magi de thesauris suis offerunt munera vultis scire quam bonum meritum ia-bebant8Stella ab his videtur: ubi Herodes est,non vide. tut ubi CHRis Tu est, rursus videtur:&viam demonstrat Ergo steua haec via est, via CHRisTus: quia Iecundum incarnationis mysteriuin mi Raa rva est stella. 1 etur enim fleti ex Iacob, ct exurget homo ex

Israe Denique ubi C, R ira et v M, e stella est Ipse enim est stella splendidavi matutina Sua igitur ipse lueese Gedit.tu pro te non putas elle credendum Natum es Ma ιέ, a. go Masinuntiant regem perturbatur Herodes, congre gat cribas principes lacerdotum is intereogat via Christus oriatur Magi tantumnodo regem nuruiant, Herodes Chrimim requirit. Ipsium igitur regem de quo interrogat, confitetur. Deinde eum hi nasci haberet inquiritur, utique praenulariatus ottendatur. Neque enim quaeri poterat qui non erat nuntiatus o amantes Iudaei, ventile non creditis quem videcisa venisse non ereditis quem dicitis este venturuin Νmitiau, Inquit, miti, rive mamo ador puerum. I iistiscitur quidem Herodes, sed Deum iliai negat quem memorat adorandum Deinde infantes occidi iubet. Cui alii nisi Deo talis victimad bebatur' Expers licet sensus infantia Deum tamen pro quo illimiimtur,confitetur. Haec de Mntllaeo pauca libauimus, vi clareret intrantie tempora adiuinitatis operibus minime vacavisse.

E sores eram is regione eadem vigilanus, eusodientes visitas nouusup gregemsuum. Quod si aetas earnis isnara operis fuit, profecto Deus

erat qui diuinitatis operibus exercebat carnis aetatem: Qui etiam pastores faciebat in illa regione vigilare cust dientes vigilias noctis supragregem tuum. Videteries sae surgentis exordium Christus nascitur,4 pastores vigilare coeperunt, qui gentium greges pecudum modo ante viventes, in caulam Domini congregarent, ne quos, quae non corrunarat corpi' spiritualium bestiarunt petorsitas noctium tenebras pa- Nos quoque qui haec aildin iis α terentur incursus. Et bene pastores vigilant quos bonus pastoriiiserinar Grexiguur populus,nox saeculum P istores sunt iacerdotes Aut soriaste etiam ille sit pastoreui dicitur.his vigilam, confirma: quia non solum episcopos De 3. ad tueiadum gregeni Donimus ordii avi sed etiam angelos de se signat. Accipe aliud documentum. Alia venerunt

Magi, alia redeunt. Qui enim CHRIs Tu viderant, Custis Tu intellexerant, meliores utique quam venerant reueriuntur. Duae quippe sunt viae: m quae ducit ad intericii , alia quae ducit ad regnum illa peccatorum est, quae ducit ad Herodem haec Christus est, qua reditur ad patriain. Hic enim temporalis est ineolatus,seutisiptiun est. Multam thum Paestantvramea Caueamus igitiir Herodein mundanae ad tempus praesulem p testatis, ut patriae caelestis aeternum contequamur habitaculi . Non electis tantum praemiaista proposita sent, sed etiam omitibus, quoniam omniactinominus Chri his.

Vides etiam quia non otiose,vel de Chaldaeis,qui peritio-ies in numeris habentur, Abralaam Deo credidit;vel Magi, qui licet magicis artibus conciliandae sibi diuinitati stu dium impendunt, ortum interris Domini crediderunt: sed ut exaduetiariis gentibus sanctae religionis testituo. ruum sumeretur,& diuini timoris exemplum. Sed tamen qui sunt isti Magi,nisi qui ut historia quaedam docet a Balaam genus ducunt,a quo prophetatum ex orietur'lumiacob Isti ergo sunt non minus fidei quam successionis haeredes.Ille stellam vidit in spiritu. isti viderunt oculis.&erediderunt. Viderunt nouam stellam quae non erat visa a creatura mundi. Viderunt nouam creaturam, non solum in terra, sed etiam in coelograriam noui hominis re

quirebant, secundum quod Moyses prophetice posuit, quia orietur iam is exurga homo ex prae Et enno uerunt liane esse stellam,quae Itominςm Deumque signabat,&adorauerunt paruulum utique non adorassent si paruulum tautummodo GCdidissent. Magus Og intelli sit suas cellineartes,tu non liuelligis tua dona veniuerat

Videte quemadmodum cura diuina fidem adstruat EU Angelus Mariam angelus Ioleph, angelus pastores edo '''

Et factas cum angelo mul rudo exercitas earum dantium Deum,Cr duentium, Gloriat aω mis Deo , in terra pax hominibus bonae volanis

Bene angelorum nominatur exercitiis,qui ducem coelestis militiae sequebantur. Cui igitur laudem angeli, nisi Domino suo dicerenta iuxta quod scriptum est Locre

Irae . Impleta igitur propheta est, Laudas urticatu D minus, ridetur interru De quo S. Marcus est, Quia cumbe erat, ctauerum strabante, istin altero miserico diae insigne . in altero diuinae iudicium potestatis agno

E fiatim es τι scesserunt ab eu anges in

caelum , sores loquebantur adinvicem Transeamus sique Bethlehem , est deamus hoc verbum quoduectum es cur dominus ostendit nobώ. Et, veneruntue manus er inueneram Manam est Io

seph , est infamem positum in praesepio. Indente

22쪽

, ausem cognouerant de verba quod Horum eras ista de puero hoc. Et omnes qui oderunt, miransent de his quae duebanta apo orabin adi M.ti,merinus istantes.M. Vides festinare pastores.Ne moenim cum desidia Christum requirit. Vides pastores angelo credidiste, tu patri,filio spiritui ancto, angelis, prophetis&Apostolis credere non vis Vide quam lignanter scriptura lingulorum ubret momentaverborum. Iestinanr,hiquit,verbum videre. Etenim cum caroDOmis uvidetur,vcrbum videtim, qtiodest filius. Non medi cre fidei tibi hoc videatur exemplum, quod vilis sit pers lisa pastorum. Certe quo vilior ad prudentiam, eo preti sior ad fidem. Non gymnasia choris refert iapientum,led plebem Dominus simplicem requisiuit, quae phalerare auditavi furare nesciret. Simplicitas enim quaeritur,non ambitio desideratur. Nee contemnenda putes quasi vilia verba pastorum A pastoribus enim Maria fidem colligit. Apastoribus populus ad Dei reuerentiam congregaturi

Asaria aurem consimis, omnia verba haerenserens in cordesuo. Erreue si unt pastores,glarificantes est Ludantes Deum in omnisin qua audierant se Ldrean cut Mumes adisi s.

Discamus sinctae virginis in omnibus castitatem, quae non minus ore pudicaritum corpore, argumenta fidei conferebat in corde. Si Maria a pastoribus discit, cur tu desinas dileete a iacerdotibus e Si Maria ante praecepta apostolica tacet,cur tu postapostolica praecepta n gis Cu- eis docere quam disceres Disce vitium eis personae, non 1 usci sexus erum tanctus Deruque Maria praeceptum non accepit,exemplum edidit.

Evsquam eo summatis laus octo ut circum- ridereturfure, vocatum est nomen ει- IV quod vocarum es ab angis pnusquam 3n mero conope In Euang. Luc. Cap. LECircuneiditur itaque puer. Quis est iste puer, nisi ille

Et postquam impotisunt dies pingasionis A faria

sia cundum quo dictum suis e Domini, par

tu Iuram,auris pusios columbarum.

Vssisserent eam Domino. m. Quid sit autem Hierusalem lilii Domino,dicerem, nisi i Ela comit Cratas an te dixisIem Cire cisis enim vitiis,donunico dignus tu' dicati ir obtutu clara ochia Dominisve iustos. Viala, oiniacm legis veteris seriem ruisse typum futuri. Nam aucun cilio purgationem significat delictorum. Seu quo ram prona quadam cupiditate peccandi humanae earnis mentis fragilitas inextricabilibus vitiis implicatur,eo per octauum circuncisionis diem eulpae totius sutura purga tio resurrectionis praefigurabatur aetate. Hoc est erum illud Pinaomnen culinam daperiens vulvam, saxulum Domnis vorabuin verbis enim legis promittebatur virginis partus. Et vere lanctus qui aimmaculatus. Deviq*e psiani

esse qui lege signetur neundem modum ab angelo repetita verba declarant Quod naserui inqvit,sanctum, calat πο- Dei. Non enim virilis eoitus vulvaevirginalis secreta reseravit sed immaculatum semen inuiolanili utero Spiritus sanctus infudit. Solus enim per omnia ex natis desciminia sanctus Dominus Iasus, qui terrenae contagia cori et uiminaculati partus nouitate non icnseri Mecelesti maiestate depulerit. Nam si litteram seq iam ut quomodo lanctus omnis masculus ciam multos sceleratissiunos fuisse non lateat3Nunquid lanctus Ach.ib'Nunquid lancti pseudoprophetae, quos ad Eliae preces vlior coelestis iniuriae imis absumpsit3 Sed ille sanctus,quem in figura futuri misteri pia legis diuinae praescripta signabant, eo quod solus lanctae Messiae virginis ad generandosiopulos; Dei immaculatae facunditatis aper retgenitale secretum. Hi ergo solus aperuit sibi vulvam. Nee

mirum hic enim dixerat ad propnetam, Pri quam reser H-r. marinis nera, nouite, in vulva marrusncti cavi te. Qui ergo vulvam sanctificauit alienam, ut nascereturpispheta, hie est qui aperuit matris suae vulvam, ut immaculatus exiretio rere homo erat in HierusHem, eui nomen S meon est homo se is ornmorasus expectans conseiationem Israel, est Frit- sanctus erat in eo. Et refossum cceperat astrat ancto, non visurum se monem msi rin viderei Chrsum Domim. Et Non solum ab angelis ela prophetis,& a pastoribus,sed

etiam a senioribus&iustis generatio Domini accipit te istimonium. Omnis aetas, uterque lexus, euentorum que oracula fidem adstruunt. Virgo generiu,sterilis pa I. r. frit,inutus loquitur Elizabeth prophetat Magus adorat, vietoctiluus exesint,vidua coluitetur,iustus expectat. Et βι ν, bene iustus,qui non suam,sed populi gratiam requirebat: cupiens ipie corporeae vinculis tragilitatis exolui, sed expectans videre protrusitim: iciebat enim quia beati oculi qui eum viderent.

Et eum inducerent puerum IesuNarenus eius, is facerentsecundum consuetudinem legi r eo: se ne

ebu tua Vrael. Et erantpater est maIerram miraniatessapertu quassicebantur detis. Et benedixit Eguθmeon, sed uada sanam matrem e- Eccepositines Hemmmam, mresurrectionem mucrorum in Israel.

Nuire inquit dimittesiorum tui Domine. Vide iustum velut corporeae carcere molis inciusum velle distblui, ut incipiat ei secum Christo Dissolui enim&cum C i s o esse, multo melius est. Sed quivult dimitti, veniat in templum, veniat in Hierusalem, expectet Christum Domini, accipiat in manibus verbum Dei complectatur operibus velut quibus tam suae fidei brachiis. Tune di

mitteturvt non videat mortem,quia viderit vitam. Vides uberem in omnes gratiam Domini generatione distii-sam, prophetiarn incredulis negatam eta, non iustis. Ecce de Symeo prophetat, in ruin moresurrectionem pluri-mι vertisse Dominum Iesuin Christum, ut iustorum iniquorumque merita discemat, pro nostrorum qualiatate factorum iudex Verus&iuibus aut iupplicia decer-

M aut praemia.

23쪽

inia ι-mia Drisu, quem conscienuae secreta non arulunt. Prophetavitiisque Symeon prophetauerat virgo, prophetauerat copulata coniugio,i herare debuit etiam vidi ne qua aut prosessio deest et,aut sexui Et ideo Anna&stipendiis viduitatis, &moribus talis inducitur vidigna plane suisse credat ur qui redemptorem omnium venisse nuntiaret.Cuius metira cum alibi deleripterimus, hoe loeo quoniam ad alia pro-

, quae stupebat In iuiuore uu

sapientia est arare est gratia quae Deum io-

vi petamus non putamus iteranda. Non otiose inincant os' - oc Intiquatuo viduitatis eius expressit,quia de leptem dodeeades, d aetnerum desig rei

prudentia est responset

hunc

o-Quid enim imagister virtutis, nisi ossicium pietatis implerct S miramur ii patri defert qui subditur matti,Non uti lite inlirmitatis, Ld pietatis ilia subiectio est: attollat licet uis emissius latcbris colubcmperfiat caput, dc se Pentiliis intomat venena peclotibus. Cum dicit se filius imillim maiorem hareticus appulici patrem, ut impe sic una filium ditat intii poteti habetentatotem, ut alienis auxiliis alterat cum qui mittitur indigete, nunquid&Iιumann egebat aurilio,vimatemo seruiret imperioλDeferebat i uni ni deserebat ancille, ipsi enim dicit, EM-n. -- γονυι i. dcfer. bat simulato patri vi miraris si Deo detulici An homini deserre pietas est, Deo deferre infirmitas est vel ex humanis diuina perpende quid hon m Patri dubώ.itu agnosce. Pater honoris assium, non vis vrnlius honorificet patrem Pater voce ciLlesti in filio secemplacere proluetur , non vis ut filius humariae carnis indutus amictu eum humana voce humano loquiturassectu patrem dicareme maiorem ' Namsi magnis Domninotia animu.oema admureas nesUrnis; tique --gnitudo quae finem non habra , nee ausitientum liabet. Sed cur non aeeipiam religiosis auribus filiumratri in lusceptione corporis obedientem, cum resistote accipiam pauem filio deserent a Disce potius truae utilitatis praece lepra,'exempla pietatis agnosce. Dilee quid parentibus --μpueris in Hierusalem, seno cognouerunt uia dc as, eum legis a patre filium non voluntate, non parentes et. Exsimcntesautem 1 messi inco Ppς e,DUD Cmpore discrepare. Etsi permis duo pol rara venerunt uer ducis requirebam eum Heres Pliae Dum sent. Et urique nullum patet ille coelestis labognatos o notas ct non rnuenienses, regress senti g nue ς Lus est Tu matri debes pudotis ti .is.

u i iam virginitatis dispendiunt,partus periculum, ma

tri longa sistidia, matri longa dis miris, mimiserae indiam inuenerum eum m te Maec te ris, votorum cstibus malia rictorum, odiensem Hoc, murragorem με- deritqiindoptauit, partu abGlestur, non timore. Quid supebant aurem omnes qu eum Micbεπς, sepe anxios patres loquar pro filiorum profectu,&multiplica-αψ. Et videntes admirata Et cum facti es tuliari duoderim O. A duodecimo ut legimus, dominicae sumitur disputationis exoriadium Hie enim praedicandae fide euangelizantium

numerus debebatur. Nee otiose immemor suorum 1 cundum carnem paremum, qui Iecundum carnem v tos alienis usibus ccnsis, iactaque semina posterorum tacibus prosatura Nonne promis obsequia saltein oportet rependirCur impio patris vita prolixior, eli communiis raspatrimonii videtur angustior, cum Christus non resu-gia cohaeredes

Am Pistodecimo imperii Tibera Caseris, pro

periturin templo et Hesset iudicio, qui pinx duum nis, tam is in V -- - ν-L- Am triumphalis illius passicinis, in sede caelesti& honore diMdei nostr aes sici a Lus Offerret, qui mortuus cre-

Durrier Traconitidis regionis est Lasenia Abi are rarcha subprincipibussicerdotum Anna est Caipha: fictum est verbum Domini seret Anema chariambum miserao.

Congregaturus scelesiam Dei filius, ante operarerinseruulo. Et ideobene posuit talic us Lucas factum esse Et verbum Domini super Ioannem Zachariae filium in de serto:vt Ecclesianon ab homine cinperit, sed a verbo.Ipsa enim est desemina, quia plures filii desertae magis quam

eiusque habet virilm.Denique ipsi dicitur,tatnesmis .c Λ Extilia desertum, quia nullus adhuc convenae plebis operi Esea tiabiis colebatur, neque ullum adhuc arbores it eq-stu lcrum ferre non poterant, meritorum suorum verticem proferebant Nondum venerat qui diceret, eoaar Aut

otia radiistra in domo Dei. Nondum vitis illa Celestes frui crus palmitibus suis verborum quodam suorum traduce linis sunt in generariones omest patema aterna altera Paterna illa diuinior,materna vero quae in nostrum laborem,samque descendit. Et ivi lue supra naturam , supra aerarem , supra consilem dinem fiunt, non uinanis assignanda virtutibus, sed diuinis resecenda sunt rotei libus. Alibi eum ministrabat.Fa trum est ergo verbum,ut qu- erat nae e. ad ministerium mater impellit, hic, ater arguitur, serta, cuiam nobis terra germinaret Factum est ver quia adhue quae humana sunt exigat. Sed cum hie bum,vox secuta est Verbum enim duodeei describatur annorum , illic discipulos ha- sequitur vocis otiacium. Vnde evbete ditatui vides matrem didicisse , filio ne exige propte quodω-ωμα Prius credulit ut lovi posset. Factiam

24쪽

In Enang. Luc. p. III. Famimestautem verbum, ut sanctus Baptista Iomnes' Dicebarergo ad turba qua exibant, a bapi P. poenitentiam praedicaret. Erideo pleriques,lawniπ' 'eminabi o: Generatio viperarum,quis ostendu --fugerea ventura ira 'Facite ergo fractin dignor paenirentiae. Et ne ea eritis erem vobis Eses, Patrepvmle simponunt , eo quod lex pec tum d Uxi Disfugere,ventura ira 'Facite eroo fra aiensire potuit, donare non potui Lex erum unumquemque - , P. . qui viam gentium sequebatur, revorat ab errore, restringit acrimine poemtentiam suadet, ut gratiam consequatur in autem oenophera via eadIoannem Ioannes vero

praenuntius Christa.ltaque lex Ecclesiae praenuntia,&gratiae praeuia est. Bene igitur sanctas Lucas compendio usis est,ut Ioannem declararet prophetam, dicens factum esse supra eum verbum Domini, alia non adderet. Nullus tam eget iudicio sita, qui vetbo Domini abundat. Vnum itaque dixit. omnia dedarauit. At vero S. MatthaeusNMareus vestim, cinctu, cibo propheta declarare, luerunt,eo quod vestitum de pilis camelorum habuit, zonam pelliceam super lumbos suos, locustas autem mel siluestre edebat. Praenuntius enim Christi non pati batur immandarum perire exuuias bestiarum, plovesiutus indicio desinatus Christum esse venturum, qui besuinis induviis, quae contextae sunt nostrorum deformit temeritorum, gentilitatis immundaeprecata suscipiens, in illo trophaeo erucis velut amictit quodam se nostre carnis exueret Quid autem sibi vult cinebis zonae pellicear, nisi quod raro ista quae mentem prius grauare consum int, ea postaduentum Domini non impedimento coepit esse,sed cingulo Eoquod&iuxta Dauid, in salicibus organa nostra suspendimus: duxta Apostolum,eo de etiam non habemus in carne:& confidentiam habemus in earneuton habemus in voluptatibus, habemus in russi nibus,quo spiritu feruens vigeat assecbis, ad omne a cingamur obsequium coelestium praeceptorum,deuoti ne mentis intenti, atque apparatu corporis expedii Cibus quoque prophetici index ossicit,nuntiusque mysterqest. Quid enim tam otiolum ad horninis officium, quam locustas querereὶ quid eam plenum ad vatis mysterium Nam quo magis adfluetii minutiles , ad usum laboris imeries, ad tactiim fugaces, vagae saltu, ore stridulae sunt lo- Ar quidem viderer mesilia Iudaeorum eo quod varii, noxiae mentis veneno serpentino lapsus, terrena Obilia, non diuinae aliquod mysterium cognitionis p

rentumsed tamen cum dicitur, si semis re superea rem tura rea ostenditur his Dei miseratione insisaprudentia, vigerant silvorum poenitentiam desictorum suturi terr tem iudicij prouida deuotione metuentes Ad generationem ergo,non successsionem reserenda estcomparatio via perarum Aut lariasse iuxta quod scriptum est, Lutenm d testas sterpretes: ostenduntur habere prudentiam naturalem,qui prosetura videant, spontedeposcant, sed adhuc noxia non relinquant. Et ideo admonentur elaritate

sibi magis operis quam nobilitarem generis vindicare, quod nullam successionepraerogati sit, nisi fides adsti-puletur haereditas, quam Dei nurii ad populos gentilium

transferendam.sermone Dronhetico reuelauit.dieen

Dico enim vobis, quivatos esDeinde ita sinis usiliares τοι Abraha.

Nam veri Deus possit diuersas conuertere: commutare naturas, tamen quia mihi plus mysterium quam muraeulum prodest,inpraenuntio Christi nihil magis quam aedifieationem Ecclesiae debeo surgentis agnoscere, quae non rupeis saxis, sed vivis lapidibus extructa, in habita Ium Dei fastigium templi conuersione nostrorum surrexit animorum Etenim parabat Deus mentium nostra

rum dura mollire,&de lapidibus offensonis excitare eultores religionis. Quid enim aliud quam lapides habebantur,qui lapidibus seruiebant, similes utique iis qui faceret

custae;eo conuenientius his populi figura gentilis aptatur esseProphetatur igitur saxoss gentilium fides infunden res nullo usu laboris, nullo operis livetii, sine grauitate, da pectoribus,&tuturos perfidem Abrahae filios oraeulane voce sonum quere ederet, verbum vitae ignoraret pollicentur, quibus per duritiam mentis saxeus quidem

Hie igitur populus cibus est prophetarum. Nam quo numerosior populus congregatur, eo uberior prophetis H, vsis augetur Ecclesiae quoque gratia praefiguratur in meste silueuri, non intra aluearium legis plebis Iudaicae foetu reperta, sed in campi, soliis silua gemilium eum

redartusa, iuxta quod scriptum est, num meamm πιν a. Et hie quidem mes siluestre edebat, annuntians p pulos de petra melle saturandos, sicut scriptum est, Et de petra mella inritit res. Sic etiam Eliam eorui cibo aduem titio inter deserta pauerunt, ut indiciis resipopulos, tionum retro squalentes eolate meritorum, qui ante ἄbum aedis in cadaueribus requirebant, nunc de se a, uentitiam prophetis alimoniam piabituros. Cibus enim prophetarum, diuinae voluntatis effectus est, sicut ipse Dominus declarauit,dicens uino uestrifici me misit.

Et venit in omnem regionem ora uoradicans

baptismum paenitentia in remi onem peccatoram: sicut 'tum egis Ebro Sermonum Uiuero era:

nae inniantis in deserto,Parare ram Donum, re t

xclamantum deferto. Bene vox dicitur Ioannes, Verbi praenuntius. Nam intennatus ipse Quiddici detrin.3ait, insensibilis irrationabilisque naturerius inoleverat.Nam si lapidibus vivis sormatos viros fidei robore sententia apostolica comparauit, iuxtaquod scriptum est. Et vestanquam lapides rivi ad piaminias is itales,insueristiam so- m,uferretrahost stiri tauri multo aptius late videtur-ce prophetica lapidibus homines comparari, qui ita humari sensum mentis amiserant , ut dum lapidibus, tant diuinitatis alicuius inesse rationem, ipsi in numram lapidum non usi corporis, sed mentis habitu verterentur. Denique ex Abrahae secundum carnem decessione manantes, principes Sodomorum appellantur, parietes dealbati ita sibi praerogatiuam generis morum magis similitudo vindicat,quam ordo maiorum.Quinetiam ut scias qui lapidibus comparati sent homines, arboribus quoque hornrites comparauit subiiciens Propheta.

. n. a.

v I. M. a.

Maraia curisadradicesarborumposita est.

uergo a borranserenor tam bonum, excao Exempli autem ideo tacta mutatio est, ut illo compar tionis processu quidam intelligatur hominis ementior iam prosectus. Nam illi ante dese es ad ustiis, nudi adornatum, steriles ad fructum irrationabiles ad prosectu, iam in arborum speciem figurantur,quae rationabili quintam naturae munere decorae ad ustim ad aspectium ven stae, ad fructim opimae, surgunt acuminibus, fianduntur brachiis,replent ut fructibus,stondibus vestiuntur. Atq;

ovouamamuis deserto. Et ideo ait, Quiris me venit, ante Lucinam nossemundarum usum arborum possimus imitamefactivis r quia vox praecedit inferior, verbum sequi ri, meritisque Gescentibus Iongaevae humilitatis radicetur, quod praecellit. Ideo a Ioanne baptizari voluit, fundati sublimes ab humo , decori ad speciem, adultos quia in hominibus verbum consecratur voce doctoris fruebiolorum operum verrices erigamus, ne euangelici Ideo fortasse&ZMaarias vocem recepit qui vocemio securis agricolae trunci radicem sylvestris excidati reenim ιν curus est mihi est non marime iners.Sed vox ista Apostolicaest: Vae

25쪽

nis rae.

mihi est,s non peccata defleuero: Vae mihi est si non media nocte sitirrexero adeonfitendum tibi: Vae mihi est, si dolum proximo meo secero: Vae si locutus non fuero veritatem. Ad radicem securis est post raciat fructum qui potest giatis,qui debet paniitentiae Adest Dominusquinructiun requirat, cucundos vivificet, steriles repreliendat. Anni tres sunt ex quo velut A fructum in Iudaeis ui uenire non potuit vianam inueniat in nobis. Iussim est succid ii .seucritosos,ne terram occupent. Sed qui adhuc non habet fructum,conetur ut inerat in suturum Bonus ille cultor agri interueniet pro nobis insincundis, pro nobis instuctuoris, ut detur pallii in patientiae deseratur, ssorte Λ nos aliquem fructiui ferre Deo possimus. Et interrogabant eum turba, d censes, tau ergo sciemin Restondens autem dicebari , I habet du-tumco,det non hab/nIι est aut habet escas s-Herforat Venerunt autem extublicanivi baptiza. rentur, sed erum aliarsium, Magister, qui aciem tti A tis dixis adeos, d hilam auam consti iuram est vobis, sciatis. Interrogabant aurem eum est milues, Icentes u Dctemus est nos au

Singulis quoque generibus hominiunconvelliens tr buit Suoannes Baptista responsum unum omnibus ita. Publicaius, ne ultra praesciiptum exigant militibus, ne calumniani faciant,ne praedain requirant. Docens idcirco stipendia constituta militiae, ne dum sumptus quaeritur. praedo grassetur. Sed haec Malia oluciorum praecepta, propria singulorum misericordia commimis eit usus id- eommune praeceptu, omni di ossiciis,Oinnib aetatib ne cessaria dilab omnibus deserenda. Non publicanus, non miles excipitiit, non agricola vel urbanus, diues&pauper omnes incommune admonentu ut conserant non habenti Misericordia enim plenitudo virtutum est. Et ideo omnibus est proposta persectae forma virtutis, ne vestimentis alimentisque suis parcant. Misericordiae ta-

men ipsius pro possibilitate conditionis humanae mens raseruatur, ut non tibi unusquisq; totum eripiat, sed quod

habet,cum paupere partiatur.

Aestimanue aristem populo se cogitante in cord bin uis de Damne, ne sorte me est se

restondit, dicens omnib- Ego auidem vos actuaba ptizo Videbat ergo Ioannes eordis occulta. Sed eonsidet mus cuius haec alia. Quemadmodum autem prophetis palam fiant cordis occulta Paulus ostendit, dicens, O Lia Moultaru iam nianifesta runt, inpini vim faciem adorabit Demin pronuintiani studuere Dem elis reli Dei ergo mi nus est qui reuelat, non virtus hominis, qui diurno magis adiuuantur beneficio , quam iraturali cernat os scio. Quo autem proficit ista cogitatio Iudaeorum, niti, secundum siccipturas venille Christus probetur Erat enim qui expectabatur de ipse utique qui ope batur, non is qui non expectabatur, aduenit. Quid autem ineptius quamquod is qui in alio aestimatur in seipsis esse non ereditur tu em per mulierem venturum putabant, per vir gitiem venisse non credunt. Quae Deo secundum car nem dignior generatio, quam ut immaculatus Dei situs, immaculatae generationis se talaret etiam in suscipiendo corpore puritatem Et utique diuini aduentus lignum iii virginis partu,non in mulieris constimium est. Et quit rasilus baptiza Cito probauit non esse se Christum, qui libili operetur ossicio. Nam cum ex duabus naturis homo, id est, ex anii subsistatvi corpore visibile per visibiles, invisibile per inuisibile mysterium consecratur. Aqua enim corpus abluitur, spiricii animae delicta mundanotri Aliud agimus, aliud inuocamus licet etiam iii ipse uteianctificatio diuitiaratis aspireta Non enim aqua omnis ablutio est, sed haec inter se diuisa esse non possunt,&ideo aliud filii baptisma poenitentiae , aliud gratiae est. Istud ex utroque,illud ex uno Nam cum communia deli cla sint mentis de eorporis purifieatio su lue debuit esse communis. Et bene S.Ioannes se intellexille significans quid in cordib. cogitaret, o quasi no intellexerit seclinas

maiestatis inuidiam, non verbo sed opere declarauit,non eise te Christum. Opus enim homuus est,agere, nitentiam delictorum Dei munus etsi gratiam implere mysteri

uere corrigram calceamentorum.

Non comparationem secit, ut ipse se tantum sorti rem dixerit Christum: neque enim inter Dei filiunili minem ulla poterat ile collati, sed quia multi sortes. nam&diabolus sociis Nemo enim a te ira fontis pere.

nfir privs Himiunit fortem. Multi ergo sortes sortior nemoniti Christus. Denique coiit lue non iacit comparatio nem, ut addiderit, Cuiusn sum dignω eamenta portam.

Euangelieae praedicationis ostendens in Apostolos se tiam elle collatam,qui sunt calceati in Euavgelium Videtur tamen ideo hoc dicere, quod pleninque loannes per nam accepit populi ludaeorum. Vnde ad hoc reserunt

teret minorem sieti populum Iudaeorum, crescere populci Christianii in Denique ela Moyses accepit peribitam populi,sed ille calceamentum non dominicum portabat, sedpedum suorum. Et isti calcerati sunt calceamento sor-talle non suorum pedum Lille autem soluere calceamelitum pedum iubetur suorum, ut animi eius gress isdemε-tis corporei nexus vinculis abGlutus, iter spiritale gradiarur Apostoli autem calceamentum deposuerim corporale, quando missi iunt sine calceamento, sine virga, sine pera, sine zona Med non statim Dei calceamenta portarunt rottassi post resurrectionem Domini portare co serunt ante enim ne cui gesta eius dicerent, monetatur. enique postea his dicitur, Ite in arbem rei sumstra ι- care Ε-getium o Euangelicae praedicationis vestigium proserentes, toto dominicorum seriem circumsertentor gestorum Est igitur calceamentum nuptiale euan. geliea praedicatio. Sed de hoc oportunius aliquid in aliis explitabimus.

Ipsi in ii ibit in Spiritusancto,drigni,hasens

ventitibrum In man ua, OPurgabit aream me est congregabir triι cum tu horreumsuum paleas autem Unicomburet nextinguibiis Muisa quidem eratia exhor ans euangetitabarpopulo Hero es autem tetraresia cum corripereIur ab Hs de Herodori πι-

refratrusus, o de omnibiu malu auaefecit Herodes,aὸecit se hocsuper omnia, oinclusis Ioannem in ear-

ventilabri indicio discriminandorum Dominus declaratucius liabere meritoriam eo quod dum iumenta in atra ventilantur, plena vacuis, ab inanibus fructuola, veluti quodam aurae sipirantri examine separanriar. Per hanc igitur comparationem ostenditur, quod Dominus iudicii die solid, meritas ictu ue virtutis ab inanis iactantiae exiliumque factorum it fluctuosa leuitate discernat, persectioris meriti viros locaturus in mansone coelelii. ille autem perfectroci satu caris erit qui meruerit eius esse conformis qui sicut granum tritici cecidit, ut pluti mos fluctus inerret in nobis, inuisus paleis,inaitibus in otis noli amicus. Et ideo ante eum ignis ardebi non ita tura sui noxius, utpote qui mala ha probitatis exurat, de splendorem probitatis accuinulat.

Factum es autem , cum baptizatin esset omnis populin est Iesu baptietino est orante, apertum es cae

lum.

26쪽

Raptiratus estergo Dominus , non mundari volens, sed mutare aquas,utablutae percarnem Christi, quae peccatum non cognouit, baptismatis ius haberent. Elideo qui MChristi lauacruin venetit, peccata deponitiPulchre autem in iis quaea caeteris dietasunt, lanctus Lucas Gan

gelista compendium sumptitis intelligendum magis

quod a Ioanne Dominus baptizatus est , quam expres-hun reliquit. Quae autem dominici cause Daptismatis, Dominus ipse deelarat, dicens, Dummio Sis Numdeuram in lire omnem institiam. Cum igitur tanta ad aedificati nem Ecclesiae suae diuino Deus fauore concellerit . ut

tuam,ctiam parris tui. Propterquem virum

, nisi sortet

propter illum de quo dicit Ioannes rasi me venit remefactias De cuius latere dormientis costam Deus M a. sumpsitilpse enim estqui domici &quieuit,&resurreritiquoniam Dominus suscepit in Quae est huius eosta nisi vites uia tu quando miles latus eius aperuit con trinuo aqua&sanguis exavi liquiestustis est pro laeeuli ista ἐρ- is Haec saeculi vita, costa Chriluestri tae eota securidi est Adam.primus enimAdam in animam viuentem inuissi is M. mus Adam in spiritum vivificantem Nouissimus Adam Christus est, eost Christi vita Ecclesiae est. Nos et- postpatriaretras,propheta Migelos, nigenitus destem homembra fimuscorporis eius, de earne eius, otile ossi. deret Dei filius, ad lauacrum veniret, nonne vereat bus eius. Et brinile haec est stade quadam, Sentu demeque diuine de Ecesesacognouimus dictum, NisiDathinis virisumexisse. Haec est costa quae de christo exivit, nee e Raamictim , -- laborauerunt assistrant eam' corpus eius imminuiti Nonenim corporalis, sed spiria Nee initiun si hon1o iurare non potest, qui non pote talis estcosta Spirimsaurem non diuiditus ipse, sed is os, is milt. Haec est Euamater omni uini viue in Si enim intelligas viventem cum mortuis quaeri, intelligis eos mortuos esse qui sine Christo Hor,quia participes vitae non si1nt. Hoe est enim Christa non esse participes, quia Christus est vita Mater ergo viventium Ecclesiaest, iam adsicavit Deso ni Uammo inguram lapide Christo Iesu, insus omni fructura compararata nescit mi et tumori. e niverso Deus,aedificet mulierem,illam quidem adiutri rem Adae, hane vero Christi Non quia Christus adiumentum requiritised quia non quaeriinus&desideramus ad Ch cisti gratiam per Eceletiam peruenite. Et nunc

tamen etiam ego dicere, quia homo viam non possit adoriri. ruli Dominum habeu praeuiantem. Vnde scriptum

---. Denique illa persectior, quilatelligeretie si ab L. ne Dominoambulare non posse risist inquit tuaιαιο- reme. Et vita iustoriam veniamus, nonenim simplicem tantum trigestae sellam debemus haurire, sed etiam ctus nostros ad aemulationem scriptorum referre, ex Ε-gypto populus exivit ismeiebat viam quae ad terram me.dis duceret sanctam. Misit Deus per noctem columnam i

Fgnis , ut per columnam populus viam disiceret. Misi i nunc creatur. Et ideo nouo verbo via est Seriptura, quia etiam per diem eolumnam nubis, ut neque ad sinistram, i superia suamin s. persum ne aut apostolorum M viata neque ad dexteram desinatet. Sed non es tali, homo, rum. Et me domus spiritalis surgit in sice dotium iam

ut merearis deruigiais columnam non habes Moysen, ictum. Veni Domine Deus, aeditica mulietem istam, non accipis signum. Nunc enim post aduentum D Mifica ciuitarem , veniatae puer tuus. Timenim credo si is 3 mihi fides erigidire sigma condiantur.Tim Ecce mulieromnium me de Domino.Immuteris enim, Domuuincircui mater, ecce domus ipΙritalis, ecce ciuitas quae vivet inae- tum Minmeam. Oer piraeos. Vides utique quia ubiqueiternum, quia mori nescita pia enim est ciuitas Hierusa Domitii virtus studiis eooperatur humanis ot nemollem,quae nunc videtur interris, sed rapietur supra Eliam. potest aedificare sine Domno, nemo eustodire sine Do Elias enim unus fuit. Transferetur super Enoch, cuius mino, nemo quidquam incipere sine Domino. Et ideo, mori non inuenitur ille enim raptinest. Mniautiamutaretiuara Apostolum, Stuemis Misoaemiis eqvise . Haec autem inligitur a Christo quasilpontagio omnia ingloriam De ritu, ct nomine, rum,nos,ileuetam Prios sancta, immaculata, sine ruga Et quanto mesiusto fli. In duabus autem ephisilis, alibi in iis e Domini strius Christi istin loriam Dei tacere te praecipit: vileias etidem esse patris de filii gloriam, eandemque virtutum,nec in aliquo circalui diuinitatem patrem filium discrepa- δεμ a re,qui circa praesidia nostra non discrepant. Docuit 1 rur

me David quod nemo sine Domino aedificet domum, eustodiat ciuitatem. Docuit me etiam Moyses quod nemo nisi Deus seeerit mundum. In cipio enim uis Deus cartim ct unum Domit etiam quod hominem Deus pere suo tueriti motiose posuit, Finxumis hominetudeli molem , insit laxu in faciem inflatum vi et ut etiam quendam Des citra aediheationem hominis , se quodam orporalis operatiotiis aduertas. Domit etiam δε- uia, mulierem fecit Deus. Immisit enim De ρον in iam , Hild mi in , Osuinissimam cosum ista ra

costam aliambum it ab adam . in macierem Non frustra ut dixi eorporalibus'ilibusdam manibus circa Adam ωtat in Moyses Deum inducit operantem Mundum Deus heri iussit,&factus est uno verbo opus mundi scriptu-psum iis in indicatissolutum. Adhomnem verutur manus iapus quodammodo studuit tibi propheta Dei laborantis ostendere.Plus ne o quid in his intelligere, quam lagoi

tum corpus assumem quam unus assumptus est' Haee. nim est spes Ecclesiae Rapietur protecto,assumetu trassereturia coelum. Ecce curru igneo raptus est Elias, rapietur dk Ecclesia. Non mihi eredi, crede vel Paulo in quo Christus locutus est asinquit innutibine uiam Christi in aera, ct ira flemper cam Domino ex M. Ad hane igitur aedificandam mittuntur quidem plures, mi tuntur patriarcha,mittuntur prophetae,mittitur Gabriel archangelus, innumeri angeli diriguntur, multitudo coelestis exercitus Deum laudae, quia ciuitatis huius aedificatio propinquat. Mittunturplures ad eam, sed Christus eam solus aedificat. Verum non estiolus, quia pater praesens est. Et si solias aedificat, gratiam tamentantae indificationis non Alus usurparia Scriptum est de templo quod aedifieauit Salomon , in quo typus riclesiae fuit, quia siepi Imram erantqriis tam portarent,oacto in ramilia Uam cessam, triam si otio peram praepositi. Veniant angeli illi, veniant lapidum caesores, odiatur superstuatipidum nostrorum Apera levigentur. niam ωqui in humeris portant.Scriptum est enim,Supra hume νοι tollantur. Venit ergo ad Ioannem,quoniam caeterae peristis.Vemi ad Ioannis baptium, sed Ioannis baptisma habebat poenitentiam delictorum.Et ideo prohibet eum

opera Dei elaboratam. cogunt subuenit Apostolus, luoannes , dicens, matectisobat ri, rari admet stumri.&quod ego mintelligebam quid , in peccatum non habes λ Ille enimbus, ins o caria de innem Q , - cabitis malueritum baptizandus est a me, qui peccatum habet. Quautem mmia viros sensaestri diuino mihi spiritu reuelauit, , carum non fecit, lauacrum paenitentiae cur requirat di tata, Maanim hocnvi est. Quod lacramentum is inquit)δηρώ:hoein,dum Meses aedificetur, iisse Misera tincta emaci si ista reti in hamo par aere omnem iustu-OM- ,cta inebaνxoris Quoniam membra iste tenim, δε- mbus, lastitiarim murre in sernan sumus corporis eius, deratne eius , &deolsubus eius. Dedit mihi pauperi,dedit nulli inopi gratiam,quam ante essest iste vir propter quem mulier paretes relinquat i non habui.Iustu ergo ma

Relinquit parentes Ecclesia quae degentilibus populi l nisi ut quod alterum facere velis , prior ipse ineipias.conPegata est:cui prophetire dieitur, olui visne psi . de tuo alios horteris exemplo vst institia . nisi

27쪽

Sancti Ambros; Comment. Lib. I l. D

a est a

ut qui eam subpit, nor quasi Deus sensum aut mini-i diceris,Dtius memesis., te compiacui. Si vis distere Filium sterium carius excluderet, sed quasi homo carnem vince cum Patre semper esse praesentem, egeni litvocem diceret,ut vincere me doceret Docuit enim me qua ratione nisi ascendera in cacum tuiti fide endero ad infernam,ades . possim teretenis concretam vitiis obnoxiae casuis illuvie Si Patris testimotuum quaeris,audi sua Ioanne.Crede igi- sepelire eriminibus, renouare virtutis. vere diuinam plures,cui se baptietandum credidit Christus, cui Pater Fuin humilitate Domini prospicientiam Quanto enim a i lium coeleui voce commisit,dicens: Itius Flius me dii lectio humilitas,tanto diuinior prouidenti animarum usumquo complacui. Vbi sent Ariani, qua bus non placet sitarum acetbitate Deus progreditu &remediorum tuo filius, in quo complacet pater Hoc non ego dico, nequeti usu, qui nullis remediis indigeret, Deus proba r. hominum quisquam locutus est, neque per hominum Quid enim tam diuinum ad populos prouocandos, qua Deus neque per angelos, neque per archangelos, scd abvi nemo refugiat lauacruin gratiae,quando Christus laua ipso Patre vox de coelo reuit, signauit. Deinde alibi idemerum maenitentiae non refugit Nemo se dicat Ortem es Pater repetit,dicens, tu visu sua c2m,mptis comm- se peccati, quando Christus venit ad remedium peccat I ripsi mauiute,dicentem utique, Popam insumus. rum. Si pro nobis Christus lauit, limmo nos in corpore Qui ergo filio non credit.non Gedit Patri Testis est ille suo lautici quanto magis nos nostra deli lauare debe de Filio si dubitat de Filio, paterno non creditiar testimus Quo igitur magis opere , quo magis mΥsteri. monio Deinde cum dicit,isqvi complum non aliena in Deus quamquam Deus omnibus quam hoc probatur Fili ed sua laudaLQuid est enim dicere, In complative quando per totum mundum qua generis humani condi- nis quia omnia quae habet Filius, Pater habet: sieut tio diffunditur per separatarum diuortia tra usque re quae Patris sunt, Filii sunt'Filius dixit, omnia quabael ρο- uno momento in uno corpore Deus fiaudem tor urasinat. lndinetentis elum diuinitatis potentia non ετ m.

vetuisti erroris aboleuit, gratiam regni coelestis effudit Vnus enim mersit,sed lauit omnes:vnus descedit, ut aloederemus omnes unus omnium peccata sulcepit,ut in illo omnium peccata moreremtarierisi mittier vos ut Apostolus dicit apin rus ille a minu,

non vit.Haec de nobis.

Et defendit Spiritus senectus corporati stetiscus in Esem,ctvox de caro auita sin meas

Nunc consderemus mysteriumTrinitatis. umDeudicimus, sedPatrem confitemur, Filium eonfitemur. Nam eum Ieriptum sit, Diliges Domnum Deum tramc sinsoles ia auia Filius esse se solum, dicens, Sedra in solas, Pater enim meiacm est Nee nune solius est: Patet enim se adesse testatuti Adestvi Spiritas laticius. Nunquam enim secer utiliter partem&filium, sed unam pati Filioque panicipat potestatem. Credamus Patri, cuius voce eu menta sonuerunt. Credamus Patri, cuius voci elementa obsequium praestiterunt Credidit mundus in elementis, raedat in hominibus.Credidit in exanimis,credat in vive-tibus Credidit in mutis,credat in loquentibus. Credidit in iis qui non habent sensum credat in iis qui sensum ut

S ANCTI AMBAE O S II

COMMENTARIOR v MIN

potest a te Trinitas separari. Denique aperium Mara , ct defendit virum sanctus corporati odiis furi columia in iasium. Quomodo ergo li retici dicunt quia soluti in coelo est, res non est solus in terris aduertamus mysterium quare cui columba Simplicitatem enim lauacri requirit gratiavissimus simplices ueut columbae Paeem lauacri requirit gratia,quam in typo oliuicolumba quondam ad illain arcam quae sola sint diluuii immunis, aduexit. Docuit me cuius typus coluinbaula erit , qui nune destenderes uisis b,Τμfu thri,au seu Iohanna,rufuisRedignatus est inspecie columbae.Docuit.in illo ramo in il se Τη fuit Zorobabel, fuit Dis Melis fur Nera,quila arca typum fuit se pacis Ecclesiae, quod interipia mundi seu HV, risui Aia A visuis Gyam, qui fuit EA diluuia Spiritus sanctiis ad Ecclenam suam pacem arserat ada, qui suis Her, quisit Iesu, quisus Eliseere, fructuotain. Docuit etiam David, qui propnetico spiritu u in Iorim, usui Mau/υλν αι Leu ,1u fuit 0meon , qu fuit Iada , qui fuit Iosep , qui seu Iona , qui fui machim , qu fu, Melcha,quisui Menna,qui r Mathata, qui it Nathan,quisui Dauia,qui it esse,qui it Hobed, qui

Oa ιι tmιbipen cernens baptismatis sacramentum ait muscia columba Venit ergo spiritus sanctus, sedattende mysterium venit ad Christum omnia enim per ipsium factasunt,ela in ipso constant.Sed vide beneuolumDominum.qui solus se iniuriis subdidit,selus gratiam non De

aerampa latum tabit obu νι vobisiamfitun aeternam,spiritum ymiaturium hic mundia non potestacii πωMaason videt evin, neget Atti .Merito ergo is in corpore demonstrauit, quoniam in diuinitatis substantia non videtur. Vidimus Spiritumaedlpecie corporali:videamus Satrem sed quia videre no possumus idiamus. Adesterum beneu lusDeus;no derelinquet templum sau.Vult omnem exς-dificare animam, vult eam ad salutem informare, vult lapides vivos a terra ad coelum transferre. Diligit templum suum, nos diligamus eum iasigimus Deum, praumeius se nn Si diligimus eum,nouecnius eum. Memmiam quia nouum , ct ac prae πιη------ modo enim potest Deum disgere, qui non diligit vetitatem,cum Deus veritas sise Audiamus ergo patrem; inuisibilis enim pater , sed .filius inuisibilis seeundum iuuinitatem Deam enim Minorida nquam. Cue Ucifilius Dei in eo utique quod Deus est,non videatur,demonstra rpore:&quia Pater corpus non gerebat,

maiorumDomini generationibus dicimri,quarum nonnullam videmus in Evange- Loiecundum M.1tthaeum, vel in hoc,cuius tmerpretationem habemus in manibus,eLie distantiam , quoniam non est eredibile, aduersaria sibi sanctos viros potuisse dicere,de generatio-bus praesertim Domitii Saluatoris, quanto studio poli re se voluit inco tideoprobare voluit Pter nobis in Filiole essiepraesentem l mas,ondixisse eos descrepantia demonstremus. Et pru

m in

28쪽

In Euang. mum omnium neminem mouere debet quod ita seriptissest, Impurabatur esse irim Ioseph. Bene enim putabatur,qilia natura non erat.Sed ideo putabatui, quia cum Maria quae Ioseph erat desponsata geluierat Sid enim habes,

ne per virginem, dix unus ctiam qua ratione per desponiarum , quare censius teinpore nasci voluerit Dominus salutaris. Non alienum etiam videtur, qua ratione fabrumpatrem habuerit de Haremus. Hoc enim typo eum patrem tibi essie demonstrat qui sibi irator omnium condita mulidunuitam quod scriptum est, inprimi ορ- cit Deuscasamo terram. Nam etsi humana non sunt om- palanda cliuitus , typus tamen integer est, quod patet Christi igne operatur&Ipsti tu, tanquam binius antis e faber vitia nostra circumdolat, cito seeurim admouens arboribus inscecundis,lecare doctus exigua, culini rubus seruare sublimia, rigida metium sipuritus igne inollire, an varios usus omne humanum gelius diuersami. nisteriorum qualitate formare.

Cur autem Ioleph magis quam Mariae generatio de- selibatur,cum Maria de spiritu sancto generauerit Christum, Ioseph a generatione Domini videarur alienus, e pollemus, nisi consuerudo nos instrueret, scri-

IIObed, Hobedgenerisit Ies,ct Iesegenerarui David. iii nim periona quaeritur, qui etiam inutiat, i eliquis curiis ei uitarum generis assertia dignitatem. Quam deforme autem , Ii relicta viri origine,origo sceminaequaereretur,ut vider tur patremno habuille ille totius mundi populis praedicandusa Sed etiam alibi diuet ordine

generarionem doceamus este decursim, ne hic qiloque

Euangelistae dicerepare videantur, qui veterem ordincm 1 int secuti. Sic enim habes , in bomam aramathaim Sophi, 3,onomen rivi Elcara, fluuH eroham sit Helis, pta SophilianumseEphraim. Vides & a patribus ad filios. a filius ad patres originis et riptionem veteri more contextam. Vides ubique familiam per virorum generationes esse decuriam. Noli mirari quod Ioseph origo descripta est. Etenim secundum carnem natus, ultim debuit sequi carnis;&qui in Mulum venit, iaculi debuit more describi,m xime cum in Iosepti origine etiam origo sit Mariae. Nam eum citiustus suerit Ioleph, utique ex tribu sua&exp

tetissim accepit uxorem , nec potuit iustus sacere contra

id quod lege praeseriprum est. Sic enim habes, stata unusquisiqueinhaereae rate trio iapatria adhinetam fis Israel, nec de bu iambum,anμα, - omnusta pia habet hereditarem in et morum stata re ex paracte mis patrum mi reor. Itaque Moensius tempore Meclidit Iod hae domo&de patriamuid , t proteretur tam λα- Mores . Quae ex eadem domo , ex eadem patria profecsionem deseri, utique eiusdem tribus4 eiusdem patriae se esse desis t. Cognata quoque Mariae induestur Eliet beth et primo quod omnes Iudaei cognati, quemadmodum de Apostolus docuit,dicens, optabam emim anathema esse ipse ρυμπιιι armis N et cundum innem, quisext fraesita. Cogiis ergo, quia ambae Israelitae erant: simul&cognatae, quia an ita erant excitibu Iuda Didiei sti ex tribu Iuda Mariam , diste&Elizabeth. Nam olens

nim iuxta tribus suas Moyles habitare unumquemque preseripserit istique cum in ciuitate Iudae manserit, eratin in tribu Iuda, maxime eum ex genere Eurabeth fuerint sacerdotes, quorum Deus portio esLSimul quam pinhrum,ncum illa praenuntium Christi, Christum ista generauerit,in altera de spiritu sanam conceperit, inera lanctUrepleta spiritu prophetauerit, secundum earnem

quoque videantur mille cognatae, quae secundum Deum Ipiritalis cognationis consortio non carebanto Quod n πιναν, secundum lanctum Apostolum,&, ieeundum legem c

Luc. p. III.

qui unaeam erant,&vnus spiritus,quomodo poterat fieri ut viderentur patriam & tribum habere diuisam AOeedit illud quod etiam angelus Gabries de Domino praenuntiauerat,quod vitilli Dem. Da pamula Centum est igitur etiam Mariam de David generationem. nasse.Simul etiam distimus enihil reseri e quo ordine generationis senes exprimatur, cumitu statune inde sit

u' Α--μt M.Curantem lani Matthaeus ab Abraham generationem enumerare coeperit Christi, sanctus vero Lucas a Chlisto usque ad Deum perduxerit , explanandus viderur. Sedirnis eur sanctus at Mia . Lilueus eum ab Abraham coeperit generationis ordinem, non ita posuerit, ibistremam1 bν sed labost m

dum puto. Non enim otiose fidelissimi auctores generis eliguntur , ut intelligamus quod in ipsi genera ltione Gitus spiritalis maς successio requiratur. Duo sunt enim isti viri in quos manauerunt promissa ditntia. Prior Abraham , qui ante Moysi legem, ante popu- να A.

lam ludaeorum gropria derelinquens , Memnoseens Deum . meruit fidei restimonium , quia relidis De

oremarum seria ire tiam , qui etiam a Deo aecepit oraculum, die te Iibi , m de renariis , ct decogna- tumetua , Osis domo paruain, ct vade in terram quam in

scamre,'m Distrabo nomen in 'ae, meaia , O beneduum b--oteste , o indica , --es te, O bene ceruin intest ramis terra. Vides igitur congregationes gentium ' acrosanctum Eeelesine cerum oraculo diuino huleelle prirno promissum. Et ideo is a etor generis debuit designari , qui instaurandae Eeclesiae sponsionem primus emeruit David quoque merito &4iae auctor genetis declaratur, quia cum iureiurandore

sponsum quod ex ipso secundum carnem Christus fui

rus estis,aecepit. Sic enim scriptum est, Iurarit Dominin Daait uritatem in non portebit eum me fructu murut inporamsupodem tuam. Et alibi , Semri iurasti is metomes, Dauiamentis , men eris in auerna m manesu, se ειε Mimmis,nspectu meo. Et in Paralipomenon, Pari νEt mi cam completiberindusim, ct dormieruc harribis Grais si iras firmo tuum peste, qutenrderenturea, o paraboreInu eius inem aificaser domvim, Oregamsi minis saevium. Ego eis ei hi pinem is si erit, ii tam 9ms mordiam meam novilis amare, carmipersa inquiora tofuerunt Per Esaiam quoque idem Dominus Deus ge- πλει nerationem Domini reuelauit,dicens, Exiet virgari ratae Iesse, θηκα aceetur astender requinaes per eum sistus D- ε, ηnt Muraris Ointrilevius. Et iustari terit ram Dis r in exurge imperarere biniis ipse genteuberabant. Etesibio Puer natas est natis, Diniarvis nota, citiωΠιnuprumβρον humeras- , vorabiturnomen ersu, mum n-Diangelus Adducam extim pane super principes O salutem rismet potestMeias , pam nas non erit Inu, insideD- ct in regno eius. In qu iuxta Aquila quoque interpretati nem,non quasi de homine, sed de eo qui ultra hominem esset,vidimus extitilla promimina. Idem enim interpret tusett.Puer tinest ista, Uindarusest is, macta smm

DAE Osuper regnumerin omnia conuenire Christo, euideribus signaruroraculis, nec Te diuinae fructu poten- ad Salomonis gratiam derivati, qui David filius fessi leuius finis haud dubie cognoscitur. Finis enim fuit regni a Ruri Salomonis, S pacis, ut Regnorum lectionibus demon 3 ι' strutur unus est Chri frus, cuius regnum non habet finem. Deinde nullis Sala mon gentibus imoeduit, Chri st vero Mesesiam de nationibus congregauit. Postr mo uiuente Dauiddi natus est Salomo, regnum est eo-

securus I autem qtu promittitur,post moriein David surrectimis este monstrarur sic entiata ,simiscam c.

29쪽

iliam.Quis est iste proprius Dei filius, rusi cui dictum est,

D meinesta, ego hodiernvitet Et mis ordiam meri non dispergam abra, ct ideo ne sinuas in domo mea, ct in regno e insecutam. At vero Salomonem sorinile ideo errat L iagrauiter,ne errarent homines &adipsuiri crederetur ma. mile promissium, diuinarum Ierie cognovimus temonu. AEdincauit enim templum Astariae idolo propter amore mulierum, ind. gnatus est Dominus in Salomonem Si igitur uiuete David regnare coepit sic enim habes, quod

dein li errauit,si offendit, vides quoniam promissi secies Christum spopondit.Et ideo istos duos generis auctores Euangelista delegiti unum qui promisim accepit de coimgregatione popularum alteru,qui de generatione Chriae oraculum consecutus est Et ideo licet ordine sit succes sonis posterior,prior tamen quam Abraham in Domini generatione describitur: quia plus est promissum eccpis-

I de Clitistinquarn deEcclesia, quoniam Ecclesii pia per

Christum. Ergo unus princeps generis secundum carne, alter princeps generis secundum spiritum alter secunduseminis gratiam alter secundum populorum fidem Potior enim qui uiuat, eo qui saluatur. Et ideo David filius dicitura Libo granatumri a Christinu M. Eius enim

Irimo loco debuit filius dici,cui lare fi lius est promistus: icet Apostolus etiam Abrahae Christum dicat esse pro

diar. MFemirabis, tanquam in mustis,si uininos, semiiurvo,quodes Christus: ut alteri proprietas generationis,Principatus alteri deferatur illi delatum eli ut Iesus eius hi ius diceret huic quasi princi pi familiae gentium praerogati seruatur, ut ab Abraliam generationis dominicae manaret exordium. Qui enuncidet auctor est,ipssura allerere

unde ad Deum putauit originem eius ei Iere-

serendam,quod verus Christi generator Deus sit, vel secundum veram generationem pater, vel secundum lauacri re eneratio in mystici munetis auctor. Et ideo non

S. Ambrose Comment. Lib. III.

raret. Simul in hoc quoque vituli figura ignatur, quod ubique sacerdotale mysterium putat esse seruati luna. Nec telis si ab Abraham plures secundum Lucam succeΩsones, ue ad Cluitam sunt, pauciores secundum Matthaeum,eum per alias personas generationem sateari, Dse decursam. Potest enim fieri ut alij longaeuanxtransigerint vitam, alictius vero generationis vir immutata arrais te decesserint cum videamus complures senes cum suis nepotibus vivere, alios vero statini filiis obire susceptis.1llud iisque aduertimus,quod fanmis Matthirus, Iacob qui fuit pater Ioleph filium Mathan esse memorauerit: Lucas vero Ioseph,cui desponsata erat Maria,stium t eli, Heli autem filium Melchi esse descripserit. Quomodo v-nius duo patres,id est Helivi Iacob quomodo etia duo paterni mi, Mathan & Melchio Sed si requiris, inuenies

quod iuxta praescriptum legis veteris duo fratres diuertos filios ex una uxore generauerint. Traditur enim Mathan, quia Salomotie genus durit, Iacob generasse filiaim.&vxore superstite decessisse, quam postea Melahi accepit xorem, qua generatus est laeti. Rursus Heli statre sine liberis decedente, copulatus est fratris uxori, e gener uit filiuni Ioseph,qui iuxta lege Iacob filius dicitur: quo-itiam semei fratris desuuiinitiater iuxta legis vetetis serie luscitabat. Ita duorum filius dictus est, non ab utroque generatus, sed quia alterius secus idum generationem, alterius secundum legem factiis est filius. In quo praescripto legis suturam perpetuitatem defunctorum seminis nobis elIepromissam non intellexit populus Iudaeorum, sed secundum literam accipiens, graciam corrupit Oraculi. Alius enim erat stater, qui defunctorum fratrum semesuscitaret , non frater secundum carnis germanitalem, sed seeundum iaciae puritatem. Et ideo traifestater non redemit.redemit homo:quia no germanus frater ille, sed mediator Dei&hominum , homo Christus Iesus resurrectionis gratiam propagauit. Licet sit versiculi istius ilia interpretatio, quam suo dicemus loco. Non absurdum aurem videtur,quod geminato mystico numero quate rias denas generationes diuidendas sanctus Matthaeus putauit, ab Abraham usque ad Dauid a Dauidusque ad transmigrationem Babylonis, a trans nigratione Babylonis usque ad Christinnesin quo vices mutationium pariter Ab Abraham enim viique ad Dauid tempora

a primogenetationem eius coepit describere, sed postea i sine regibus fuit populus Iudaeorum. Regnum enim tu latet ta. quam baptismum eius explicuit,auctorem omniuin De stuma Dauid coepit, deinde per reges actum genus omne per baptiumum cupiens demonstrare, Christum quoquelest ludaeorum, vintemerata usque ad transnigratIonem - λυ a Deo ordinerranasi e successsionis alteruit, uniuem coii eorum regna manserunt. Post transmigrationem vero intexeuis ut&se adum naturam,&secundum gratiam, loccasum degenerantis populi iobilitas circumcisa ver feeundum carnenii Dci filium derminstiaret.Quod autem Pgebat. De quinquagintavcro generationibus quas ab A. euidehtius diuinae generati Orsis indicium, quam quod de Iaham Lucas coiitexendas putauit, numeri mystici ser generatione dicturus, ipse in patrem praemunioquem rematice ivi memissi iam in quo complanu strum Abrahae,qvi suurbMe,oc. Hic quoque aliquit lent serere quaestiones, quod Matthaeus ab Abrahamucque ad Christum quadraginta duas generationes enumeraueritλueas vero quinquaginta: quod per alias petu nas Matthatus,per alias Lucas generationem manat ted uata gratia suis claret. Namin decimus &septimus numerus mysticus est, tertio uterque repetitus mistetiti signat. Et Pentecosis,cuius Lucas,&Τessaracoste,cuius Matthaeus secutus est gratiam. Latis superque numerum mysticum prodiderunt. I ait Pliarer quisvit vG,o c. Plerique etiam mirantur cur Thamar mulieris famosati ut illis videtur Ma seopserit,in quo iam illud potest probari quod divinus, thaeus commemorationem in domitum generatiotieco quia cum alios Marihaeus maiores dominici generis alios vero Lucas in ordine generationis texuerit ab Abraham tamen& David reliquos auctores generis uterque signa- texendam putauerit eum praesertim Sarae Rebeccae, Racheliarictarum seminarum nusquam secerit menti nem Sic enim habes,Abruina grarint Isaac. Gumuit Dis

galem alteram iacerdotalem Christi similiam videtur o- gelista nomen inseruit,de qua diuise interim tractandumstendere. Nd non ita accipere debemus, quod alterum altero istius sed alter steti pari fide&veritate concordet.Fuit enim vere seundum carnem regalis,4 iacem dotalis familiati x ex regibus, iacerdos ex iacerdotibus: licet oraculum non de carnalibus, sed de coelestibus e primatur quoniam & rex in Dei virtute laetatur, eui iudicium a patre rege desertun& iacerdos est in aeternum, se cundum quod scriptum est, Dei simias in semim stamiandinem inissedera. Bene igitur uterque tenuit fidem, ut Matinae per reges duci imoriginem comprobaret, Lucas per tacerdotes a Deo transmissam in Christum sianctiorem piam originem de.

videtur. Primum enim, si veris intcdas animum,haec mulier non tam famosi,quam iusta. Non enim emporalis v E .

sum libidinis requisiuit, sed successionis ratiam concupivit. Erat enim deforme, liberos non habere quod etia Liarinis. legum ciuilium fuit auctoritate multatum. Promiserat ea

filio suo Iudas,sed diu pactarum scedera distulerarum,per moram promissi defunctus est sponsius. Non duc ,.

vi ginitatis, nondum viduitatas vernabat gratia. Dolens se line filiis remansisse, dolum studio generationis eom. menta est, Iudam consilio praeuertit, ut se ei demo fibriaret ororam, posteaquam defunctam eius cognouit ri Vides ubique mulieris vitam probari, quod non

30쪽

uatio, e quodammodo vitamnoruni videtur incisa de

qua in Wpo illaobstetrix, briasse iustitia,'inae inos emisses aluo naturae nutris excepit,dixisse proditus, In exin μιον. Et reuera mirabilis ille erat ordo pietatis, nona Moyse, nee ab aliquo homini, nec per hominem , sed munere quodam sapientiae sponte se infimdentis imprestus Pri- inalgitur disciplina pietatis secundum Euangelium, quia per crucem uanguinem credimus Christori Diti Α-

lienum praeripuit thorum, non meretricio studio quali meretrix adornata est. Non enim vagam optauit libidine sed diu soceri fraudata promissis, ex ea familia quam delegerat,eonuerso dolo fructum voluit suecessioni, adipisci.Quis itaque eastis,illa quae tamdiu expectauit promulam , an ille qui amorem ferre non potuit oblatum illa quaesponsi tamiliam non refugit, an iste qui meretri. ccmputauit,liti quaehoram sui eorporis volentibus non permisit ade urant .aniste qui quod studio coepi erro braham diem vidit , ct νώ - cuius mergratiamini ris, ad se esitorus gratiam calutate mulieris consium tyroarcae figuratamcipiritali cognitione praesentit . cuius smauisIlla quae filios non habebati&tempus conceptio Isaae vicem in sacrificio non recusistit quem Iacob eum

nis mora mugistimebat excludi, illa quae grauitatem vinceret, adorauit Leuius Elatas ruborem vidit vestimenta maturioris elegit: iste qui aetatem adolescentioris ada torum . nam secundum Etiangelium vita etiam prophe mauummique ipse conlauus est,diceris,lusi raraestria rarum est in cuius sanguine inter excidia mundi publica tiaquemve quam ego , propter quia non odi m Menscio meo latarum salutis insigne Rhaab illa typo meretrix , myi.ue illa expetiti exactorem ipsum suae voluit eastitatis sterio Ecclesia, figurauit: quae inultorum convenariam Ueruque nunquam polina inum experia est, amictum copulam non recusatieti quo coniunctior pluribus eo e viduitatis sempsit a coitu. Iste unius horae impatieusistior,immacuiata,virgo line ruga, pudor integra, amore qui annos a puella exegerat castitatis , luctum rapulit, vestem mutauit,comam totondit, rogum deseruit, th rumamatorescendit. Sed non ita illam defendimus, ut istum accusemus, immo utrumque excusemus. Non a tem nos sed mysterium quod copulae illius fructus expressit. Generauit enim mulier Phares & Zaram filios, generauit geminos unde non otiose Matthaeus utrumque signauit,cum Phates tantummodo commemorati nem causa deposceret Phares enim genuit Esion,Elion genuit Atam, deinde per ordinem siliguli Curautem, cum Isaaeduos genuerit Iacob plures, singulorum tantummodo, quos litecessionis dominicae causa poscebar,

secit Scripturae series meritionem,liorum amem amque memorauit nis quia hie in utroque mysterium est Tractavimus moralem locum, quia non opera mereui- eis exercuit,sed munerascecunditatis elegit. Tractemus histortium, elamystieum ventilemus. Neque enim sine mysterio potest essequodannulum,in moriale accepit,&virgam. Non vilis persona quae mereturaccipere ornamentum, signaculum,potestatem,sictorum sigmculium, pectoris ornamentum regiae libertatis insigne. Ergo ut ordiamur historum,cam generaret tamar,legisti quia unis de rem eius praemisit mani m qiram a pubendens, e , --

obsterris, Quid Mi asper resipes Et mauit nomentivire

rei. Dp ipse eximis auertius, in cuiusniarauerat otium,ctumaura omen erina, N. Vides quanta aenigmata mysterium plodanta Manus praemissa, coccum ligatum,red repleta,casta meretrix, vidua tentis,uirgo fereunda. M eretrix, quia apluribus amatoribus fimitentatur eum dilectionis illerebra.& sine eolluuione delicti starea a Lhistimeretrui, ---ms. Vidua sterili quae viro parere non norit absente Venit vir , irine populum plebemque generauit. Virgo foecunda , quae hanc genuit multitudinem eum frumi amoris, line via libidi ius. Sed ut ad histoliam reuertamur, quid bivolunt obstetricis et tua dicentis, Humremor; nisi quia exus typum gerebat, qui ortu corporis posterior, virtute veritate primus existens , primatum sibi omnium vindicauit Indevi Ioannes , Post me veni vir, uti ore mefacta est. Quid sibi .vult quod occum in manu eius ligauit , nisiqitia typus eius erat, qui cis indicio suaere sanguinis lusione actum illustrauit humanum rataque poste quam manum reduxit, quasi incisione facta sepis , exiuit frater eius , quem quasi medium parietem sepis vel λ .

maceriae Apostolus nominauit, atque ipse de nomen accepi Phares enim diuisio ei Vnde&Ph, tisaei nuneupati,eo quod a multorum se comunctioiubius separarent.Beatius autem multo melius uillet non incidit Iesepem,sed unam eandem Mindiuiduam permanore. Quod fierepotuit liet vitae, quae priormanum misit, hoe est, actum ostendit seum, consequens fulisset vita quae secuta est. Multo enim meliuς si eirimcisus populus vitam maiorum volvisset imitari. Sie enim fuissetv-na spes, una maceria, una aedificatis prioruin ac sequentium. Sed quia prioris illius vitae actum, posterioris infirmitas non potvit implere, incisione sine dubiosacta se M .

cta manus, vox obstetricis gemim, quod ptiorallereri pis eius siue maceriae, quae secundum Dei unae listataret,spemalter incidere Cur autem alter manum praemio erat, tamquam medius paries interiechus est, ut illas sit ex utero, alter genitali praecessit exortu,nisi quia per pes, hoc est, perpetua atque continua bonorum mo- geminorum mysterium gemina describitur vita , una se rum aedificatio rumperetur. Sepes enim est quaageres eundum legem itera lecundum fidem: una secundum liacumdarur emolas,suris remoueturi arsus, quae cul- teram,altera secundum gratiam DPrior gratia quam lex: taeoncludit, deserta secernit Maceriaquoque domum

prior Mes quam litera. Et ideo gratiae typus manum antes claudi , haec si maneat , domus tua est. Denique praemisit quia grai actus ante praeeessit, qui fuit in Iob, inferam , inquit, macer reus , ct erit in direptio . Melchisedee,AM amaseae lacob, qui perfidem sines optemus ut haec integra sit maceria domus nostrae , d lege vivebant orata enim Balamma, o reputatum mus spiritalis quae in nobis est. Non enim ab homines ei ad iustitiam Melchisedee quoque sancti gratiam Dexaedifieari potest, scd aDeovitio, quiest, Et maceriamtin raecedes lacrificii figura monstrauit. Praevenientes enim uin diati Perdiderum igitur salutem, qui maceriam perdiegem Patriarchae sincti praescriptorum vinculas absola Dderunt.Mane ergo maceria,man ut haec sepes Vis scire fi libera e simili nodis Euangeli, gratia refulserunt. quam sit utilis sepe Septores lavispinuis tribat . Iunior horum fratersecundus ordo pietatis. Primus er- nesiodire inguam nem m. Sepes enim ista te defendit m in Patriarchis,secundus in regibus&iaeeta unis est. a culpa Ergo Dominus Iesus , qui postea seeundum utraque enim vita secundum Deum invia illi quoque amem venit in lucem, veteris illius munitionem sepis qui secundum legem Moysi religiolam tum militiam instaurans, in maiorum nos actuum & antiquam simpli-

militabi

onoris ex Tres

pietatis fetu is in auctoribus quam in haredibus. Prior xit , o bem ad uin sapis. Tulit enim illum obicem enim Zara, qui interpretatione sgnificat oriens. Lux qui unitatem menti, corporis , seriemque vitae sim- enim pietatis veri splendo otientis est , illius utique t plicis diuidebat i atque ipse factus est pax nostra, oui qui dixit , oriens nemo esturam e cuius patriareias pri fecit utraque unum , α medium parietem maceria Gl- mirus radius lucis illuxis. Hi enim primi vitae suae achrum i uit Quem parietem exponit Apostolus minutriri es in hoe sinito praemiserunt , in quorum manu nostri se in rimas ergo inimicitias ulit Dominus Ἀρο-lquoque acri tanquam plenioris corporis , qui adhuc cem resudi legemque mandatorum in decreris euacua triaturae quodamgenerimus utero tene mur, figura prae- uit, ut duos conderet in uno nouo hominet in quo non cessit. Sed media tanquam sepe obiecta legis est obter solum exteriorem Sinteriorem,sed etiamIudaeum signul

SEARCH

MENU NAVIGATION