장음표시 사용
31쪽
gani dispositionem, quam diximus,& corporis refringentis , lu-
millis etiam ratio requiratur determinata; quippe, sicuti lumen debilius minus excitat, mouet sensorium, omni lumine per se carens ita vehemens nimis, dum ulterilis assicit, temperiem organi statim alterat, tenuemque ipsius substantiam, facilEmobilem distis luit, S dissipat,cui modus in exacta mediocritat est. Propterea oculi fenestram interiorem, quam ueam, iupillam dicunt, mutabilem esse opus fuit, ut protens extrinsecus ad refringentis margines, ipsam se, dum posteriora versus Opportune colligit, quasi inplicas minimas corrugat, Ora men sphin ice aperiat, dilatet, multumque ideo subiecti corporis, lentisve lumini exponat, quod equidem e sphaera maiori in illud copiosi is ingruit quod profecto experimur fieri, nolentibus etiam, aut insciis hominibus, quoties obiecta valde distantia, aut illustrata minus occurrunt; ratio est,quod tunc plures in . tromitti radios oporteat, qui spissati in conum , suppleant languidam adeo, imbecillem irradiationem, vicesque moderatae
expleant contra Vero Urgente multo lumine, ue a se ipsam explicando versi is priora , adeo foramen arctat, Vt partem cooperiat, iccultet ambitus lentis subiectae, quidem maiorem, aut minorem, pro excessu luminis, ibiecti vicinia maiore, aut
Veruntamen, quia constat, radios incidentes in crystallinum, tanto perscct j iis c fringi, quanto propius accedunt ad partem perfectiorem refringentis, quae media omnino est constat item, ab eadem parte refractos, sincere magis, talide mouere retinam, quo propius accesserint ad eius scaturiginem, puta ad
neruum, qui centrum Oculi occupat ob id pupilla medium bulbi sphaerici occupasse debuit, figuram obtinuisse rotundam, ut pote capacissimam ' a Centro locum aeque distantem quoquoversum habuisse, ni aliquid aliud occurrat quod structurae rationem mutet, ad se trahat exemplo sint animalia qua prona incedunt,& solum scalpuriendo, Vel excavando, materiam quaerum alimenti, quorum plipillam aliter consorma. tam cernimus Rotunda me hercle inplerisque brutorum non est, sed oblonga, gracilis,' deorsum vergens, cui transversim
32쪽
occurrente palpebrarum hiatu, rima breuior remanet, sinuIetiam ad rotundum vergit. Quare aptissima structura evadit huiusmodi, ad lumen excludenduna, quod uberius prodeat ab obiecto nimis propinquo. Atque hanc arbitror potissimam rationem esse discriminis, in pupillis brutorum, hominum quamuis non implicet,id quoq; factu suspicari ex iaccessitate materiis; quibus enim siccior tunica est,in sequax minus, cum Or- rugari secundum Omnes partes haud potuerit in prima oriagine , pupilla oblonga contigit, diphaerica divergens in rectam.
Ast, cum nutriri crystallini corpus non possit, aut vix possit, parti una reliquarum ritu, quas succo natura restituit alimentali, vel nutritio, ut dicunt, confluente per arterias, in pen, tiorem substantiam carundem diffuso; obstare namque dia phane itati, qua supra fidem, vi lcmus leni cm insigniri crystallinam, tam frequens vasorum distributio propterea conditori toti is visum est, hanc ipsam ex humore componere, tenui mina tunica excepto, ut corpus sui generis solidum peculiari quoque nutritionis C do foueretur . Per caecos itaque meatus, porosque minimos, vix arte ulla perceptibiles, nutrimenti materiam allicit, qua instaureturi; quod quidem facilius assequitur, quo restituti Cne eget quamminima iunmoribus etenim comprchensus humor, appellente lumine, etiam frequentitis, quod ignem csse, aut non ine igne, crium cst ictrimenti minimum , aut nihil patitur. Prina itaquc iitilitas haec humorram ii cum an bientiti Crystallinum; sed no omnis;quippe cum stabiles debeantcsse pariet c cellae istiusmodi visoriae, ut qui cocidere nunquam, nec flaccescere sine iactura potuerint mobiles item, ut mutari queat, pro actionum usu figura bulbi totius & ex sphaerica, depressis triarietibus, aut et Iactis,complanari nonnihil, quandoque etiam elongari in ellipticam formam , ut postea dicemus, Ossibus sirmata parietes nulla ratione poterant, quae rigida semper, mutationes respuunt, mimis pondcrosa sunt. Poterant utiq; cx membranis; ait illis obstabat naturalis flacciditas, ad quan
proinde corrigendam, adiecti sunt humores duo, Vitreus in AqucuS. Ille ut spatium omne rei lcrct, quod est inter crystalli-
33쪽
hum in retinam alter vero , inane, quod est inter eunde crystallinum corneam; ita fit, ut Cornea, quantum expedit, semota seruetur a Crystallino, a Crystallino pariter Retina, absque diaphane itatis periculo ac iisdem insuper foveatur
crystallinus, Qvuear margines, molles, ac lubrici seruentur ab aqueo propterea prompti ad motum, siue illas explicari expediat, quo pupilla dilatetur siue etiam contrahi, ut lumen nimium excludatur. Addo, quod nec aere impleri poterant
spatia illa duo , ni scilicet ' post Crystallinum patet,
quia tutic incidentes radi j a medio raro, puta ab aere, in medium densius , empe Corneam , mutationem , quam subeunt ex refractione ad perpendiculum , illic amitterent,c appulsu medii aerei intra Corneam 3 ita namque perpendiculo rursus divergerent , atque tertim etiam in spatio alter aereo, post crystallinuna quae Omnia conii siOnem attuli illant , oste etiam visum militiis su bilistent. Humoribus igitur repleri spatia debebant, ut factum videmus, nec alia reperiri poterat utilior substantia, ad hunc finem consequendum. Verum, neque praetereunda est dimibutionis rati , siquidem , non casu factum cernimus, quod ante fluidiorem humorem natura locauerit,in tenuiorem, OX crystalloidem , liquato crystallo similem post vero, vitro fuso substantiam analogam . Verum, ut radii Oblique incidentes ita culana , coiritersionibus successivis dirigerentur ad perpendiculum ut rem paucis colligam conducit humOrum lubricitas, cedensque substantia, ad spatia oculi, pro Iaecessitate operunt disponenda, aut pro isti disposita conseruanda l&ad lumen etiam dirigendum, veluti per gradus, in
perpendiculum mecnon ad motus taeae, arque retinae promo
uendos respective, facilioresque reddendos, siue laxari, siue constringi debeant, ipsamque splaaeram Visualem, aut elongari.
expediat, aut comprimi. Caeterum, quantum priaestat ad usus illiusmodi humorum fluor, eo cura malo i,dc diligentia continendi erant, ne efflueret. Ob id natura primum Corneam parauit, qua aqucus humox
34쪽
duram effecit, densam, adinstar cornu, cuius modum exae dimitatur mam ex multis laminis, seu tuniculis compingitur , Ut cornu, ex quibus robur suscipit & ut cornu translucet, apti:sima propterea continendis aquis, luminique transmittendo. Et quia lumen dum primum incidit in illam, mutatione mali' quam ex refractione suscipit; idcirco eam ultra sphiurae termi nos extollere, Marcuare opus fuit, ac copia uberiori radiorum exponere, quos fortiores redditos, vel spissiores in crystallinum
Ne autem plures, quam expediat, antrorsum fierent luminis refractiones , propterea radii minus proportionati obiecto, in crystallinum, mox in retinam prodacerentur cla Omocentricam Corneam anticar Crystallini stipei sciet natura obiecit , spatiumque omne, quod illam inter Sc crystallinum est, Sesaqueum corpus sima ut , quod continentis figuram retinet, eandem ac illa proportionem seruare iussit. Crystallinum autem bina superficie praeditum videmus , traque ad ellipsim vergente, quibus affulgentes radios excipit, eosdemque ad unum punctum conuertit . Scimus enim ex geometrice demonstratis a Cartesio, ad id praestandum, caeterarum apti in iam ei lipsim esse scilicet ellipsis proprium est radios incidentes innumeros in late expansas eius parteS, in punc' una colligere, cu Obstringere, ubicunque istud contii gatur Oc est, in quamcunque partem retinae imi Egerit. ULὶmuis negaridum non sit, perfectissimum vi uni tantummodo e minaxe oculi, qui Vix aliud, quam punctum occupat propterea, quotiescunque aliquid distinctius inspicere volumus aciem simul cum Oculo dirigimus in punctum obiecti, quod distinctissime videre cupimus est in cisii ccessive in aliud, sic deince S.Ca terum, alia ellipsi speci cs cst in superficie externa Crusta l. at alia in interna qtii ps dexterna ellipsis cuiusdam maioris
segment uni refert interna Vero, multo minoris. Hinc error manavit illor una, qui a stirianarunt, internam crystallini faciem l periri licam ei L .
Quoniam vero illapsus radiorum prodeuntium in crystallinum
35쪽
linum, ab obiectis proximis, idem non est , ac illa, quae a
remotis ob id neque refractio eadem, neque concursus idem an punctum, a crystallino aeque distans nec sedes stata crystallino, distantia eadem ab organo formali assignari pol rat ob id datum illi est, ut accedere ad retinam, ab illae recedere possit quamuis non me mutatione bulbi totius ocularis , suspensum a ligamentis ciliaribus , parumper
diuagari, e punctoria collectionis, distinctana partem retinae tangeret, illamque moueret, iuxta proportionem indigen, tiae Modus autem talis est; ubi sese ciliarium processimi , flanaenia corripiunt , itibus oculi, qui sphaericus pene est, contractus ad latera, in longum procurrit, ita fundus oculi, cretina cum illo,deducitur a crystallino.Contrarium vero accidit contrahentibus se musculis exterius quippe bulbus tractus ad latera, undique dilatatur; cum multo maius tunc temporis spatium illud sit, quod est a latere ad latus, illo, quod est apupilla ad fundum, necessum est, ut crystallinus, retina propiora fiant,sive crystallinus ad illam accedat,ssiue haec ad illuna. Ait neque contenta hoc artificio natura, alteruta veluti in suppetias, adiunxit, scilicet pectines processuum ciliarium,limbo interioris arachneae, qua tunica ambiens crystallinum, ita comimisit ut pectinatim dispositi, quoties ipsos se contrahunt, superficiei interna pars elatior cogatur procurrere in circunfe
retritam, a Proinci doPximi totaque complanari eadem, ad
proportionem externae superficiei disponi quo positu,quia plana lens a se radios lotagius emittit, quam elata in acumen,facile dirigit coni aciem inversi, verticemue in retinam, quantumuis
Atque ex dictis patet humoris crystallini necessitas poterat enim natura, vel istis aquis vi a radios refringere visibilium in
retinam, ita ut pingerentur imagines Verum mutari aquae tam prompte non poterant, pro diuersis distantijs, sicuti Crustallimis humor. Hinc colligo primum , sensiam communem est e
qui apprehendit obiectorum distantias, ex mutationibus supradictis crystallini,quemadmodum & magnitudines, ex perceptis
duobus istis, obiecti scit distantia, cingulo visori, haec enim
36쪽
magnitudinem obiecti determinare patet ex geometricis Viso rius autem visibilis angulus, ex anaplitudine imaginis depictae in
sensorio iudicatur; ita&obiecti situs ensui communi innotet cit, quod idem semper sit in retina,ac situs imaginis euersus. O lores vero, ex demonstratis a Cartesio, aliunde non proueniunt, quam ex diuersa proportione inter motum corpusculorum lucis in directum, & motum eorundem circa axem, quem rorula' tionem appellat.Hinc concluditur sensorin coitainiaticin colores varios percipere, ex diuerta rotulatione globulorum lucis,qua
fabrillae nerui optici, aut potius spiritus illi, qui inter fibrillas
sunt, vario modo vibrantur quae vibratio, qualiscunque ea demum sit, communicatur substantia cerebri,atque spiritibus , qui ncerebro, substantiae, spiritibus continui, quae uisculo, ex qΗa de colore viso iudicium nascitur.
Cum igito cuspides coni cuiuscunque in uersi , post crystallinum,in supersiciem ipsiusique planam terminari debeanta etina nonnisi sphaerice poterat protendi, ut partes eius, ea dena proportione Occurrerent radi)s etiam obliquis, ab axe Optico magis, miniisue declinantibus id ut facilius assequeretur natura,& firmaret utilis, Cameram Oculi totius rotundam condere potius habuit;prout hac ratione, etiam abunde prospexit mobilitati organi totius, sine qua, mutila omnino actio fuisset si enim in solo axe optico distinctissima visio sit, ut diximus, ad quam minimum radi)inuersi direche pertiris citri QOS Vero illa tantii natas obiecta reflectunt, quae directe Obijciuntur Oculi Centro latet quod ista, singularia non solum , sed ' minima futura erant, si seruetur proportio humorum, d tunicaruna, per quas lumen directe transmittitur ad axem,&ad sinci una Oculii hinc minime futura erat cuiuslibet rei visio exactissima, s distincta, nisi natur prospexistet, ut oculus in instanti moueri I Ostet, dirigi succes siue in partes obiecti uniersas, cuius radi s incidentibus recla ad axem , perfunderetur, easque propterea distincte, in instanti videret, quamuis non simul, ina, sed seorsum,4 successitae Quamuis autem idem obtineri queat, mutatione capitis uniuersanti notis interim Ocntis quemadmodum iculorum motu stant capite, Vel moto troque simul totum tamen frequenti adeo
39쪽
adeo vertigine agitare caput,operosum nimis, ob tarditatem, miniis utile fuisset;quod facillime assequitur natura,&ssime labo vel insensibili saltem, oculos tantiim, aut praecipue illos agutando coercitos namque eosdem in orbita propria, tanquam in antro quodam,musculi mouent Ocyssime ad Centrum,ut postea agentes de musculis dicemus.
C A P. III. Nierim tunicarum interiorum historiam prosequamur 'c
quidem primitin Retinae, quam hucusque visus organum formale supposuimus, quod ad ipsam actio lumnus non tanta in pertingat,sed terminetur quinetiam, cum solum inlpia, receptio, aut comprehensio sensata obiecti celebretur, per pecies, iuxta Peripateticos optici,per radios dicunt. Ea autem nihil aliud est, quam expansio medullaris nerui Optici, qua is ea lentore quodam crassiusculo, nigri pariete camerae cu Iaris Obliniuntur; quod quidem sensorium formale 'iku expandi portuit sit enim constitisset in puncto, impolit duc
foret, Vt puncta plura sit AI M A inersa distincte exciperet. μ' rum, neque pura planities, aut stiperficies, ut dicunt, mathematica fatis fuisset adsensum, in qua actio corporea fieri nequit; idcirco crassiusculam Conditor rerum effecit retinam nec non subdiaphanam, ut ultra superficiem quoquo pacto admitteret radios, quibus spiritus, quos continet, mouerentur vehementitis Ast,ne radi ultra nimis diffunderentur in latera sciri Otidis, nigredinem viae. e interposuit, qua eius qualiscianque perspicuitas terminatur.Et cum ex diuersitate vibrationum, quibus retina a radiis afficitur, colores producantur, illam admotus quoscunque suscipiendos ita disposuit,ut capax esset Omnium colorum, quos aut non perciperet,aut no aequatile salte, si aliqua specie determinata motus magisagitaretur , quama alia.
40쪽
alia Atque talis omnino structura Retina est, talisque eiusdem
Altera Tunica Hyaloides,vel Vitrei, aemulum fuso vitro hu-na Orem, qua substantia, qua perspicuitate, continet. Eius origo in semen refertur , aut ab illo prodit, quem comprehendit, humor superficie scilicet ipsius crassescente in tunicam, prout plerisque probabile visum est;cuius mehercle perspicuitas tanta. ut nulli perspicuo corpori cedat. Arachnoeides tertia est, Crystallino circuntensa, tenuitatis tantae, ut separari a subiecto humore vix ulla ratione possit. seiungitur equidem haec in oculo bovis, grandiorisque alterius animalis, atque etiam in homine, si clixetur; tunc enim sponte, quasi tunica abscedit, quod vix sine coctura sperare licet. Huius quoque Ortum adscribo illi, quem circundat, humori, dc ambit. Cum igitur trium humorum duo peculiari tunica contineantur, unus Aqueus est, qui libere fluitat, in spatio, determinato nihil-Om Hau intra Cornea limites praeter usus antea dictos, hoc etiapraestans, ut luminis violentiam omnino igneam , ad crustallinum asscilgentis quoquo pacto retundat, perutilis, hoc etiam
Nec minor est Vitrea molis utilitas, qua natura, ut dixi, absq;
mapedimento perspicuitatis, oculi cameram replet, atque con cinnat. Dignitas tamen flamma crystallini ut minus mireris, bapiente Olim Viros, sensorium formale visos cri iras gratia ceterae oculi partes condita sciciliat, crystallinum statuisse licet tam cia perperam, quod credo me hactenus probasse, iuxta cuiu iris exim ijs, Omnique exceptione maioribus.
His utcunque expositis, superest ut de Iride oculorum pauca quaeda iudicamus, excepta ex illis, qua futuis explicare oleo meis ad Gai Art. Medic Capit potissmaum XXVI. J XXVII publicis P r.electionibus. Primum autem, tanquam consenta in eum iam dictis de coloribus supponamus , colores illosis, ,