Compendium dialectices Aristotelis

61쪽

h. .. . a.

neri aditigemus quae si re no exaequatur ica ut c6uer tantur tertia adiiciemus uel etia quarta quousque di sinitio nec plus nec minus ed rem ipsa perfecte absertuteque c6plectatur adeo ut cum ea couertatis sciuolo dissinire Boine primo ala quod botniaximii cu Sest deinde ponale disserent1Lasluo dicoque horne ee a1s ronale qua oratioe stibstatia homis explicata e m si quis putet ut platonici caelestia quoque corpora quae perpetua ac imortalia sunt ponalia esse aiatia hic enim, e sectio ponalis aialis mortale ac mortale mortalita dissinitio hoinis est applicada ut botica1al onale ac mortale quod si quis ut aliqtas credebat niphas esse quasi togamas mortales dem sed hoc bomibus diruiniores quod se ratiocinado discut citioines si nihil penitus audiat nihil discat si quis qua dierum esse putabit sacta huius inominati nῆis distributioe quodniphae quae sciat ex se sciat boines non ex se ocinadoprimo sed audiedo re atque actu quod didicerint sciat diceremus holne esse aiationale ac mortale disciplinae cana ac ita demisi quidquid homo erit huiusmodi erit animata quidqd huiusmodi animal bo erit nec plus nec minus positu erit in dissinitione quod cum accidit uertere retro poteris diminuta enim dissinitio uel bis ma1ore ab id dominore rerii cumuli facit Item cum quid sit uerbii ad uenire studea genus primo assumad cu omne uoce uidea in duo scindi in ea qua aliquid ac in eam quae nihil significat vocemignificate dico ecte uerbii sed non sussicitia significatili uocu quae na

62쪽

tura signiscat uerba non sui addo igit institutione ignificas uerum quonia ta nore quam oro stitutio lignificat ut a nomine separem citempore ut ab Oratione uerbu segregem cuius nulla pars enodare postiumus qua si species uel disseretias cis primo subiectaWones uel specieru dissinitides disiiigedo abseratis ut substatia est quae uel sensu uel mente per se esse copraehendit Et

qualitas est cuiustuque partes uel c6muni termino coiliguntur uel disiicte aceruu ex unitatibus constituunt

hoc mo oc quod e describimus ci dictus ens est quod uel per se cosistit uel alter ibaeret quod si quis n64xi

ma sed logiora enumerat quae tamen cura a per multi tudine copraebendi non possutio fidiuisione explicabit sed ea opone utet quam nulli dissitatione no ratione

graeci περ appellat ut substatia est uerbi gra homo equus bos lapis arbos & cetera Sed de diuisione ac dif

finione satis multa nunc de obligatione non nulla asseramus obligationem Iuniores appellat cii nec necessaria nec possibili re posita de ea sic disputat ut positirone custodiat Thesis ergo quaeda qua nos finitionem rhetoricis nominaiis obligatio est qua qui defendit idcirco dicitur obligatus quod, licet ei qdqua asserere quod cotra id quod posuit esse uideatur quam ad rem

praecepta etia quada asserunt mea sententia utilissim ama qui ea negligui eos uideo aqua puero aut omno rudes mo hoc modo illud incostate ne stulte dicatas Isirmare limi ne tibi uel in sermone uel istribedo accidat primo diligenter caue ne quod ex re qua iam po

63쪽

suisti sequitur uel ex ea simul cu uno pluribushesia datis ignorater neges ut si homine dixeris non negabis alat aut si hominem Meloquentem non negabi prudelem de si haec probum quoque uiru esse no repugnabis Contra uero si quid aut posit1o repugnat aut uni pluribusue in disputando concestis uel quouis modo i sermone datis id pernegandum est Aliter enim nos ipsi causam nostra euerteremus o ex aduersarii causa no ex nostradiceremus ita eloquentem quem dixeriS ineptum negabis Hunc uero oc eloquentem si imprudente asseveres stulticia est Ad haec danda est opera ne quid efferas ex quo alicuiuire quam ia protulisti oppositu eueniat ut si quem insolente appellaueris eunde postea col ab omnibus affirmes Sequitur enim insolentiam arrogant1awhanc odiu Quare oc insolentiam praeterea si quis ex his quaeriam cocesia sunt& opposito eius quod abnuis uno pluribus u conficitur id uero si cum asseveratione agis affirmandu est ut si quonia ones homines natura eloquentes credis artificio te nega eloquente illud constanter proserendu est nulla te obseruatione ad eloquetia iuuari Semper igitur quidquid sequitur ex his quae aut sponte diximus aut interogati dedimus aut etiam coacti concessimus aut oppositi eri repugnat uel spote si praetereundu no es asseremus uel interogat dabimus nisi res apertissime impossibilis sit quidquid auterepugnat dictis uel opposita eoμ consequitur si praetermittendia non ducimu sponte negabimus interogati non cedemus nisi re plane sit necessisti ita primo se

64쪽

quentia repugnatiaque perspicieta nec ex qualitate eoru nisi necestaria uel impossibilia sint exu cosecutois uel repugnantiae respondendu deinde si quae huiusmoi sunt quae uniore impertinentia dicunt ea proponunfex qualitate rerum ipsarum respondendum ac ut per se necessarium quod nutest negandum sic impossibile per se nun j concedendum Quacobres ingenio ante tota remi quidem acriter prospicere debemus & singula eoru quae dicimus ita consideranda ut quidquid ex quacunque re consequitur non lateat uerum quoniam oratori materia plerumq; uerisimilis raro necestaria est ac uerisimilia in utramq; partem non nuq trahuntur

aut habent ex altera quoque parte aliquid uerissimile ut ipsa quae uerissimilia sunt quandoque opponi uideatur ut multi pecuniae quam officii cupidiores sunt cui opponitur Duerissimiliter dicitur quis est qui non officiari pecuniae cupidior sit Quoniam ergo ita se res habent diligenter aliauertendum est ne ut ignorates modo hoc modo illud in eadem disputatione dicere in deamur quod cum omnium difficillimu in dicendo sit siet facilius si finem quo peruenturi sumuS mente complectamur quidqd dictu eo dirigati ue ne quis putet haec praecepta quae breuiter expostituinon tanto opere utilia esse non grauabor uel ad doctrina tua uel ad rhetorico troa cdmendatione exemploru loco ea dicere quae multi sit, multitudinis iudicio docti costanter asserui quos si uidebit aliis uoluinibus nomiatim redarsuetitutior memoria non ut ipsi putant cit

65쪽

scietiae laudae sed hi ignoratiae culpa a quid quousque

ligua latina adda etia graeca extiterit posteris tradat Solet ergo multi rhetoricae artis ignari nobis detraheres , de rhetoricis scripsimus cu eloquetia priccpS. M. Tullius multa uolinia ea de re nobis reliquerit quo nemine unqua melius rhetorica docuisse asserti de1desu obliti cu longius 1 sermone .pcesserit arcu Tulliuaiunt aliter atque aliter eadem de re scripsit ac in diuersis uoluminibus diue1 as opiniones tenuisse ex cu rudes atque agrestes bomes cosci non uident cos disse non docuisth ipsum rhetorica no dico haec quod mihi etia. M.tullius cossedisse omnia uideat sed quod ex uerbis eoi cosequitur idcirco magis mihi scribendu sutile quod Cicero ut ipsi dicut tot opinioes secutus sit quot

libros edidit Quid quod agaso si ripsit turpe est quillatinis a graeco homine discere deinde cum multa uelit ostendere a maioribus relicta nῆ1s de facilitate dicediuolumina aristotelem hermogenem demosthene ac socratica schola in medit adducit qui omne quonia graeci fuerat no dubito quin uideas 1rretitu uerbis sia1 tegner aduersariu Haec adiicere placuit, ut ignorantia alicuius detegerem nemine enim nominau ssed ut itelligas praecepta haec obligationi semper in omnis1 moeac disceptatione ac multo magi in scribendo conseruada liquam .dicere cilcis eueratioe poteris quod cicero admonet nisi qua dicta uni faciliora tibi exercitatioe seceris a qui haec negligit eos uideo alioquin doetos ea ignoratia sua scripta conectere ut no paruo pudore

66쪽

assici sole quado cum huiuscemodi hominibus sermo habet quos si quis reuocare aberratis uelletio sinuet doctrinae ipsius gratia sed intolerabili quada arrogantia d eum facere putarent Quare putrescant hi quidesua inscitia quavis doctis omnibus atque peritis dede/cori sint cum inter eos enumerentur Tu uero da opera non haec solum uerum 6 multo maiora itura consequaris ut ratio dicendi recte habita maior scietiarerum non abiecta uere doctus & sis o uidearis :.