Elementa botanica : methodo Cl. Linnaei accomodata atque in usum auditorum evulgata

91쪽

Hoc ex consideratione Generis Rhamni, Campanulae, Cisti, o c. satis patere potest.

attendi non deben P.

Flores a calyce & infima serie petalorum, ut Proliferi iar aprole, ad sui generis naturales

reductantur.

186. Character idem est ac definitio generica sisy): qui triplex datur: Factitius, Ementialis, & Na

turalis.

Garacter , Notio, Nota propria, Nota Charucteri sic est proprietas illa, sensibus . nostris percipienda, qua singulae plantae, ad diversa genera pertinentes a se invicem distingui & ad suum genus referri possunt; adeoque idem est ac definitio generica. Sunt autem Characteres illi , seu distinctio generum primum &praecipuum fundamentum, non solum Botan ces, sed totius historiae naturalis, quo bene intellecto in ipsallistoriae Naturalis adyta sine impedimento pervenire. Ecet.

92쪽

187. MIentialis i 86 in Character notam generi, Cui applicatur, propri-issimam s i i & singularem si os in subministrat.

Character si sentialis sive SinguIaris est, qui unicam altri amVe notam continet, qua sola primo intuitu distingui possit genus. L1NN. Mus. Cist. p. 19. Sic in Parnassia, Nigella, Helleboro , Ranunculo, Aconito a solis nectariis facillime percipitur. Gerania stylum rostriformem habent, Cujus basi semina adhaerent.

18S. Factitius Character: Iz6ὶ genus,

ab aliis sui ordinis tot in , in methodo facta 13), tantum distin

Garacter Factitius seu Artificialis unicam notam generi imponit, qua unum a reliquis sub eodem ordine militantibus cnon ab aliis distinguitur. Talis instituitur per Dichotomias seu Tabulas synoptiCas , uti a Rajo in praecedentibus synopsis editionibus JFunautio, Κramero dati. LINN. Gen. plant. in Praef.

239. Naturalis Character si 86 'notas

Garacter Naturalis qui notas omnes in FructificatiOR

93쪽

scatione obvias & communes exhibet, seu qui a quatuor dimensionibus, numero, figura, situ, proportionuomnium partium fructificationis desumitur. Tales dedit CL. L1NNAEUs in generibus plantarum, ante Cum nullus, eos tamen Vidit BoERHAAVIUS. I INN. Mus. Ost. p. 17. & Gen. plarri. in Iraef. 3. 18.

neus est; Essentialis si 87 bonus, , sed vix ubique possibilis; Naturalis te; in difficillimus est: constructu , constitutus autem basis 116 in est omnium Systematum , generum in fallibilis custos, omnique Systemati s z6-3 ὶ possibili& vero applicabilis.

Factitius Chara ster est quidem intellectu omnium facillimus, sed simul erroneus, quia non omneS Systematici juxta eundem ordinem & ab eadem parte fructificationis desumtum genera plantarum disponunc i88 J, neque omnia in rerum natura existentia genera detecta sunt, aut cite possiunt; & hinc si1 novum aliquod detegitur genus, fallacia evadunt proxima. LINN. Gen. plant. l. c. g. 36. si fentialis bonus, utpote sese commendans brevitate & certitudine, atque in generibus, in quibus multae species deprehenduntur, magni usus; sed an Obtineri unquam queat in omnibus generibus, maxime dubitandum , quis essentiales characteres in Valerianis , Umbelliferis , aliisque ostendit. LINN. Ge r. plant. Lc. S. 17. Naturalis dissicillimus est constructu, quia OmneS

94쪽

S CHARACTERES.

notas generi possibiles allegare debet , sed magna quoque habet praerogatiVas ct usus. I. Distincte potest tradi absque methodo, in quocumque libro placeret. aeque perfecte teneri & intelligi, ac dum sub sua mi litabat classe. a. Applicabilis est omnibus methodis datis & dandis , si1 modo in destructibili fundamento fructificationis superstructum siti systema. Desumat quis methodum vel a Calyce, vel Corolla, Vel Staminibus, vel Pistillis, vel Fructu; idem tamen erit hic Character, ubi idem genus. Antea necesse fuit tot componere characteres omnium generum, quot prodiere sy-1temata; hocce autem dato, non item. Si vel mille deteserentur noVa genera, non unicam Notam eam ob causam generi naturali proximo vel addere vel auferre necesse est, uti in aliis omnibus .inevitabile fuit. q. Exprimit eandem idaeam , si vel nomina millies mutarentur. LINN. Gen. plant. l. c. g. I 8.ipi. Naturalis L 189 in Character ab omni Bolanico ) teneatur oportet. 192. Charaς ter 189 in Naturalis omnes fructificationis notas i 67 ), per

singulas suas species sis'

Venientes si sis in recensebit, dissentientes 166 in Vero sileat.

In Charactere igitur esusmodi consciendo adsumendae sunt omnes detectae species; notae quatuor cis )in omnibus partibus fructificationis obviae probe sunt describendae: quaeque non Conveniunt speciebus Omnibus, excludendae, & convenientes solae retinendae. Cumque non uni detur homini omnes videre Species, debet ille qui plures videt, notasque in istis differentes observat, has in Charactere excludere, ut tandem Posteri absolutos videant labores. LINN. Gen. pl. f. 2O.

Reliqui

95쪽

CHARACTER Es. Mi- Reliqui Aphorismi, quum per se satis clari, nulla elucidatione indigent.

193. Nullus character infallibilis est, antequam secundum omnes suas is ) species i 17 in directus. ιρ . Situs fructificationis naturalissimus 97 , ni satis etiam differens 98ὶ est, in charactere 19ι non ad hiberi debet. xys. Character 186 in nomen suum genericum sat 3 in seqntispicio

96. Unaquaeque pars fructiscationis οὶ in Charactere Naturali 19α i

novam ordiatur lineam.

Nomen partis fructificantis s86 lineam is Sin differentibus literis

inchoabit.

96쪽

nis compendiose describat Cha

racter.

obscuri & erronei non admittendi sunt.

zor. Termini r 99) necessariis plures

. excludendi , pauciores augendisserit.

cet diversis Systematibus cs -rr), l

' immutabilis servetur.

ao 3. Genus sis') unica specie is 7 constare potest , licet plurimis li

s epius Componatur. t i

Nullum genus a reliquis distinctum ideo cum genere quodam noto confundi debet, quod unica tantum obnstet specie, si notas characteristicas distinctas ha- ibeat; fieri enim potest, ut in alia orbis plaga plures sejusdem

97쪽

classico i'), licet in hoc la

tius sumantur omnia.

aos. Classis genere magis arbitraria in est, utrisque magis ordo zo6. Classes quo magis naturales Li63

eo, ceteris paribus, etiam meliores sui P.

zor. Classes dc Ordines nimis longae vel plures , dissicillimae sunt.

Hoc maxime patet in Classe Pentandria, & hujus Ordine Monogγira, quamobrem eam ulterius subdividere voluit AUTHOR in Sa smate Naturae.

zot. Ordo genera , inter se magis assi-nia dc similia , propius collocabit.

98쪽

io . Faciet plantarum ue) adeo ad

haerere, ut ride assumta fructificationis principia deponantur, est stultitiam sapientiae

loco quaerere

Ex facie enim si genera determinarentur , Certe Adoxa esset species Fumariae , sed flores selictusque toto Caelo differunt.

ADDENDA&EMENDANDA . l

PV. 2. Lin. Ip. in fine adde. Conveniunt hae ori--nes in eo , quod substantia ipsarum sit sicca admodum prae reliquis plantis; unde non 'aliae plantae frequentius Lapidi Schisto imprimantur. Haller. Heia Dei. ISO. QUOd omnes Cauliculis, e terra erumpenti bus, in cincinnos inflexis Constant, quos sensim eX- plicant. Dillen. Eph. Nat. Cur. Cent. VI. App. p. 89. PHg. lin. I8, in fine adde. Sic etiam Peduisculus in Phyllantho. lPV. s. lin. Ia. ps accipiunt odite. Et hinc est . lquod arborem inversis omnino situ cres ere posse vi- ldeamus, si convertatur; tunC enim radices rami evadent, l& rami radices; quod inter nova hortulanorum inven- lta .nUmeramus. EXCmplum praebet Tilia, qualem in lUorto Clistortiano, inter alias curiosa vidimus. lPin. yiιb lin. 36. inbere. , qui quaquaVersum lsuper terram boriZOntaliter protenditur. lPag. S. lin. xli. 46 . lege 6 8. Pug. Ir. Iub lin. omhsum 6 si russum si vasasmpticissima absque ramis extendantur a basii VeIsus apicem parallele cum solio. H. S3. PQ. 13. lin. 1. IIJ Aerulum lege l

99쪽

Pug. 23. lin. 37. in habetque praeterea stjgma duas singulares proprietates, quod nempe scim- per uidermidis expers sit, nec CortiCe gaudeat, ut ceterae partes; & deinde semper hum0re madeat. PM. 19. lin. I9. in fine adue. Nam dantur quidem plantae, quarum aliae filamentis staminum, ut Aristolochia; aliae stylo pistilli, ut Tuli pa, Papaver, Parnassia, destituuntur: omnes vero floros, ct tot quot unquam existunt, aut Antheris instruuntur, aut Sί - .matibus , aut ambobus simul ornantur, ita ut in unaquaque specie vegetabilium Antheras adeste vel Stigmata , & in hisce ergo partibus constituendam es1eessentiam floris, nemo non videat. Hinc quoque patet ille error Rivini sectatorum, qui Nectaria in Helleboro,iqigella, Passi ra, loco fiorum adsumentes , illos

ad fores compositos retulerunt, Cum tamen DCC gaudeant propriis pistillis, nec antheris haec corpora. Rag. 29. Iin . 27, adde. Ex hisce etiam sponte sequitur Fructificationis essentiam' cons1stere in flore 2 fructu. Et denique quod Vegetabilium essentia consistat in fructificatione, exinde patet, quia nulla datur plantarum species, quae fructisic tione non est instructa, cum. tamen Ceterae plantae partes saepe desiderentur, .uti Vidimus Aph. 8o. Pag. 33. sub tin. I r. adde. PIITILLI AUTEM DIVIsIo

Sc. Sic Stigma Duplex, quis do pericarpium est bilo culare, ut in Peisonatis & Umbellatis; Triplex, ut in Liliaceis trilocularibus; Quadruplex , ut in ParnasJa quadriloculari ; Quintuplex , ut in Quinqueloculari-hus aut Pentaspermis, Geranio, Pyroia, Oxalide.

SextupIex, ut in Asaro sexto culari. Uecuplex, ut in Phytolacca decemloculari; Multiplex, ut in Malvis multilocularibus, vel in Papavere totidem receptaculis seminum instructo, videre licet.

36 , 37 , 38. Ponthed. Iege Ponted. 39. pro lin. 16 θ' 17. sub titue. LOCULAMENTA. Uniloculares in Mercuriali. Bis culares in Helleboro. TriIoculares in Orchide. Quadriloculares in Fritillaria.

100쪽

rs AD BRNDA & EMENDANDA.Pag. 39. pro lin. 3δ ρ' 33. DEHISCENTIAM. Ad basin per partes seu valvulas discedentes, in Epi- medio. Longitudinaliter in Leucojo. Ab apice in Ga- Iantho. Vel duobus ro stris in Vaccinio, Erica, Pyroia,

Andromeda. Pag. 49. lin. r. adde. PROLIFER dicitur, quum pistillum in alium excrescit florem cum suo pedunculo. ut in Bellide, &C. g. J Q. IZO. lege I 26.

TABULARUM

EXPLICATIO.

TABULA I. II. III. IV. exhibenticones Foliorum Simplicium.

tum. 27

P. I r. suinquepartitum.

Dentatum. 3o Serratum. 3IDuplicato - serratum. 3 3 Crenatum. 38 Acute crenallim. 3s obtuse crenatum. 36