Elementa botanica : methodo Cl. Linnaei accomodata atque in usum auditorum evulgata

61쪽

Perianthio contentos, sed Anthe ris in cylindrum coalitis instructos.

Talis est flos Helianthi, Cardui, &c. Si autem si- aniles flores flosculis communi calyce comprehensis, sed antheras distinctas habentibus instruuntur, illi ac L. AUT MORE ad flores simplices referuntur, sicuti sos Scabioste, Globulariae, Dipsaei, Statices. Econtra Impatientis, Violae, Jassiones, &C. quorum Antherae is cylindrum connascuntur, ad foreS Compositos referuntur, licet ob distinctum calycem ad flores simplices

pertinerent.

ii 8. Umbellatus flos est aggregatus i iplures continens flosculos, receptaculo in pedunculos fastigiatos, ex eodem puncto, producto.

Receptaculo in Sc. Sive receptacusso ramose pedunculato factigiatos: talis est flos Chaerophylli, Pastina

119. Luxurians flos est, cum nΘΠ- nullae Fructificationis partes ad eo multiplicantur, ut aliae destruantur: estque vel Multiplica' tuS , Vel Plenus, vel Prolifer.

In nonnullis plantis a succo copiosiore in illas dolato, Ob culturam, ubertatem soli, aliudve accidens, numerUS partium corollae, sine augmento, Vel potius Cum dCCremento staminum vel pistilli augetur, in quo casu nos dicitur Luxur zy.

62쪽

1a o. Multiplicatus si ty) flos de Corolla raro de Calyce) multiplicata, salvis quibusdam stamini

bus , communiter praedicatur: estque Duplicatus, Triplicatus &C. Perianthium & Involucrum raro, Stamina vix unquam multiplicatum constituunt florem.

MuItiplicatus flos est, curri numerus partium Corollas augetur, remanentibus quibusdam stamininibus: estque Duplicatus , Triplicatus &c. uti in Datura corolla duplici, triplici. Perianthium raro multiplicatur, uti in Caryophyllo Sinensi, & Caryophyllo spicam frumenti referente. Raro etiam Intolucrum, uti in Corno her-hacea. LiNN. sor. Lapp. g. 6s. Stamina ViX unquam , uti in Alcea & adfinibus.

ia a. Plenus c 119 flos est, cum

Corolla adeo multiplicatur, ut omnia Stamina excludantiar, adeoquz tantum gradu, a Multi

plicato iro differt.

Ut flos plenus sit, requiritur ut per numCrum partium corollae auctum omnia stamina CXCludantur, adeoque neque Nymphaeae albae, neque Cacti flos plenus est, licet petata plura numerentur, quam partes PCrianthii, cum stamina foecunda perficiantur. F. B. IIo.) LINN. Lapp., 219.

63쪽

ia r. Prolifer si 19) flos est, cum intra florem, saepius pipnum ia i , alii flores enascantur; prolifer antem frondosus flos dicitur, cum

intra talem florem ramulus vel folia emerganz.

PROLIFER. Ut in Bellide, Calendula, Ranunculo, Scabiosa, proliferiS. . PROLIFER FRONDosus. Ut interdum in Heliantho, Bosa, Loto videre contingit.

a 3. Multae plantarum familiae flores luxuriantes O9 vix exhibere

Ita flores semiflosculosi Tournesortii numquam luxuriant. ScorZoneram quidem flore pleno se observasse referunt Camerarius & Tournesortius, sed negat LINNAE Us, dum nec idcam hujus plenitudinis ab ullo Descriptore obtinere potuerit, nec posi1bilitatem Viderit, nisi quis jaceae modo flores concipiat, ubi CO-rollulae dilatantur & transeunt in eunuchos. Vide b.

gatorum HO vero e Receptaculo fit.

64쪽

so FRUCTIFICATIO.P1sΥ1LLO. Uti videre est in Ranunculo & Caryophilio hortensi prolifero. ΗΕcΕΡΤacULO. Uti adparet in Calendula prolifera.

ctariis peragitur.

In floribus simplicibus Petala & Nectaria sua multiplicatione faciunt florem plenum, uti in Delphinio, Catilia, Anemone, Ranunculo, Narzisso, &c. Singulare autem quid obtinet in Opulo , cujus flores non ut simplices, sed ut compositi implentur, corollula enim tantummodo major evadit, vel radio similis, & genitalia obliterat, uti in Heliantho, Bellide, Calendula. Tagete, &c. videre eit. LINN. h. OE. Io9.

Iro. Multiplicantur si ro) saepius flores in Corolla polypetata, Du

plicantur autem in monopetata , Flores tamen monope talos esse, simulque plenos contradictorium

. non est. POLYPETALA. Uti in Papavere, Rosa, Ranunculo. MONOPRI ALA. Uti in Datura, Primula, Campanula, Hyacintho. FLOREs TAΜEN &c. Hoc ex modo adductis exemplis unicuique constare potest.

3 7. Compositi ii r) flores implentur i i) vel petatis tubulatis, vel planiS.

Exempla

65쪽

FRUCTIFICATIO. fg Exempla praebent Chrysanthemum, Tagetes, Matricaria; imo in sola Matricaria facile omnes modi plenitudinis florum compositorum videri pollunt.

i 28. Flores Simplices ii ) pleni iai )differunt a Compositis naturali

lum commune centrum floris oc

cupans, Compositi vero staminapistilla propria obtineant.

Haec regula omnino a Tyrone observanda est, nee. gr. Ranunculum fore pleno habeat pro flore composito naturali.

129. Flores Compsiti pleni e petatis planis i et in differunt a Simplicibus pleniss i in , quod Compositi flores pistilla propria, Si implices communia habeant.

Qui hanc regulam non observat, facile florem Matri cariae petallis planis impletum, agnosceret pro flore pleno Anemones nemoro .

13OH Flores Compositi pleui e petatis planis ir differunx ., Compositis naturalibus so in peralis planis,

66쪽

quod Pleni isti antheris destituantur, Naturales vero staminibus gaudeant.

Hanc regulam confirmatam unusquisque Videre potest, qui e. gr. florem plenum Calendulae Confert cum fore ScorZOnerae.

13 i. Racus in Flore' composito naturali his in si pistillis instruitur,

lis instruuntur, si vero destituitur, etiam destituuntur pleni.

RADIUS, aliis Corona, Astrbillae, in fore composito dicitur series flosculorum, coronae instar CiLgens partem mediam, quae Di icus appellatur. Si jam talisa adlus pistillis gaudeat, omnes quoque pleni flores ex tali simplici flore producti pistilla habebunt, uti Videre est in Chrysanthemo ; econtra si radius pistillis destituitur, eriam iis destituuntur pleni inde nati fio, res, uti patet jn Helianthio.

Omnes quoque

67쪽

132. Initio rerum, ex omni Specie viventi una s3 , unicum Sexus par creatum fuisse , suadet ratio.

Hunc Aphorismum ipse AUT HOR exposuit in Oratione de Telluris habitabilis incremento, impressa Lugdb. II; i. Et in genere de Sexu Plantarum egit in Actis Upsaliensibus A. IIo . quae ad nostras oras hucdum non pervenere; quapropter solos Aphorismos hanc materiem spectantes ex Fundamentis Bolanicis transcriptos, sine addita explicatione hic exhibeo.

13 3. Vegetabilia, sensatione licet desti

tuantur, aeque tamen ac Animalia vivere 3 in probat ortus, nutritio , aetas, motus, propulsIO, mombus , morS, Anatomia, organismus.

VIVERE. Vita plantarum optime demonstrari potest in experimentis Cl. Hales institutis.

a l. Omne vivum ex ovo provenire datur; per consequens etiam Ve-

68쪽

getabilia ; quorum semin a esse

ova, docet eorum finis, sobolem parentibus conformem producens.

r3s. Omne Vegetabile ex ovo M in provenire dictitat ratio A experientia, confirmant colyledones. 336. Cotyledones proveniunt e vitello QVi, cui punctum Vitae innasci

tur; ergo folia seminalia s33ὶ,

quae hilum involverunt,iidem sunt.

37. Prolem non ab ovo tantum, nec

a genitura sela, sed ab utrisquestinui prodire probant Animalia Hybrida, Ratio, Anatomia.

r38. Nullum ovum ante foecundationem si37 excludi posse docet. experientia, adeoque nec ova

69쪽

i 3μ omnis Species Vegetabilium is

flore & fructu instruitur, etiam ubi visus eos non deteXit.

o. Omnis Flos 88 3 Antheris vel

Stigmatibus componitur.3 i. Flos si o in omnem Fructum antecedit, ut generatio partum.1 2. Fructificatis 88 itaque continee genitalia plantae , Flos I o actum generationis, Fructus autem partum. 3 3. Antheras i o ) esse plantarum nitalia masculina, & earum pulverem meram genituram , docet essenti 8S , praecedentia i i , situs, tempus, loculamenta, castratio,

figura pulveri .

70쪽

r l. Stigmata si o), germini ubique anneXa 97 , eme genitalia feminina, probat essentia 88 , praece dentia i i in , situs, tempus, decidentia, abscissio.

Generationem si 38ὶ Vegetabilium fieri mediante genitura Antherarum si 3ὶ illapsu supra Stigmata

1 , dictitat oculus, proportio, locus, tempus, pluViae, palmi colae, flores nutantes 86 , submerii, Syn genesia frustranea ; imo omnium florum genuina consideratio. OCULUs. Exemplum in Violis, praesertim tricoloribus , tradit LiNNAEUs sor. LVp. f. λ76.