Elementa botanica : methodo Cl. Linnaei accomodata atque in usum auditorum evulgata

발행: 1749년

분량: 126페이지

출처: archive.org

분류: 식물학

71쪽

I 6. Calyx ergo si .ssin est Thalamus , Corolla Auleum , Filamenta Vfaspe alica, Antherae Testiculi, Pulvis Stigma Uuisa, Stylus

Vagiua, Germen Ovarium, Pericarpium O rium foecundatum , Set men Ovum. rq 7. Plantarum Ventriculus est. Terra,

cus , Pulmones Folia , cor Calor , hinc planta Mimal iacier uis Vcteribus dicta fuit. τεῖ. Fl S ilo J qui Antheras si 13

72쪽

Continet , Hermaphroditus dicitur.

In Aph. I 3. & I a. Author demonstravit Antheras &Stigmata, organa esse genitalia plantarum masculina ct feminina. Illa vero organa aliquando in floribus distinctis occurrunt, plerumque autem in eodem flore Conjunsuntur. Flos , in quo anthera sive stamen Occurrit, LINNAEo & VAILLANTIo, dicitur Issalculus , LUDUCIo Stamineus, quibusdam Sterilis, Spurius; in quo stigma, Feminerιs , DIDURIGIO Pistillatus , quibusdam Prolifer , Foecundus, Fertilis , Fructifer. Sed in quo stamen & pistillum simul occurrit, dicitur Flos Hermaphroditus , LUDw1G1o & aliis Perfectus. Adeoque Flos Masculinus & Femineus est modo flos relativus, qui per se totam essentiam floris non absolvit, sed

alterum florem respicit. Hinc RoYENUs in Carniine Eleg. de Amor. Cunnub. plant. Stamina f0la mares, Ozaria sola puellae, Praegnantes utero pign0ra cara gerunt. Hermaphroditus amans geminos in corpore seXus. Nulla foris quaerit commoda, Nata d0mi.

r 9. Planta quae foribus Masculis Mas, quae Femineis S) FemAna, quae Hermaphroditis si 8ὶ Hermaphrodita , quae Masculis &Femineis simul Mn ya, quaeque Hermaphroditis & Masculis aut Femineis simul instruitur , H ueri a dicitur: Haec tamen Hermaphrodito aut Hermaphrodita

constat. ES

73쪽

Ex differentia florum Aph. I 8. tradita variae etiam constituuntur Plantarum Classes. Plantae enim in quibus soli flores masculini, Plantae Mares VOCantur, ut in Lupulo, Cannabe, Salice, Urtica, Spinacia, Junipero, Taxo, aliis; eae in quibus soli flores feminini habentur, sunt Feminae , ut varietas sexus naturalis in praecedentibus. Eae in quibus flores occurrunt Ilermaphroditici, id esst ubi bini sexus uniti in uno flore apparent, Vocantur Hermaphroditas , ut sunt pleraeque stirpes. Plantae in quibus flores sunt masculini de feminini, Androgγnoe dicuntur, ut BUXUS. Quae Uero masculinos & hermaphroditos, Vel femininos & hermaphroditos flores nabent, dicuntur Imbridet, ut Morus, Empetrum, aliae. Distinctiones autem a Veteribus inter marem & feminam constitutae, utplurimum ex falso principio teneritudinis foliorum aut figura fructus delum tae sunt, ita enim ARisTOTELEs de plantis L. I. C. a. Masculum genus asperius & magis rigidum ; at femineum debilius & foecundius. Cl. etiam. CAsp. BAUΗ1NUs Mercurialem fructiferam sive feminam ob fructum testiculatum, Mercurialem marominominat. Geliner. I. c. The LVIII. Valli. Serm. de Sorrici. sor. p. 27.

1so. Luxuriantes Flores ii VJ nulli naturales, sed omnes Monstra sint , Pleni

1 α id enim Eunuchi evaserunt, adeoque semper abortiunt i Multiplicati iro J non aeque; Proliferi stra γMopstrosorum augent Deforma

tionem.

LUXURIANTEs FLOREs NULLI NATURALEs , SED OMNΓsMoNsTRA sUNT; Monstrum enim dicitur, cujus partes naturalem non serVant symmetriam, quodve partibus quibusdam aut caret aut luxuriat; omnes igitur flores

Luxuriantes, quum ejusmodi statum praeternaturalem H a inducunt,

74쪽

inGUCUnt, Jure merito Monstrosi Vel Deformes dicendi sunt. Haeca autem denominatio sorum Cultoribus proculd ibio neutiquam placebit, penes quos illi flores elegantes visa peculiarem habent gratiam, & magni aestimantur: sed antho philorum auctoritatem hic non agno-1cimus, illi enim naturalem soris structuram nec intelligunt, nec curant, nec deformitatem talem capiunt, Quae structurae peritis tamen aperte sensus incurrit. Neque de gustibus disputandum , quae enim rara sunt & monstrosa, magis semper sunt in deliciis, quam quae ordinaria & communia.

SED ET EUNUCHI, quod talas significat, oui ob genitalium defectunt, labem vel alium flatum praeternaturalem, Corundem functiones ad opus generationis spectantes CXercere nequeunt, ut ideo sec foecundatio, nec partus sequatur vegetabilis. Eunuchi igitur vegetabilium , nimia nempe plenitudine tales facti, non monstra proprie dicuntur, ob generationis impotentiam, quae in Partibus minimis & latentibus aliquando citra ullam sensibilem deformitatem contingere potest, sed ob numerum, figuram, strian proportioItem par tium nuturalem, nimia petalorum luXurie laesam, quae evidentem simul incnstrositatem inducunt, Vora monstra CVadunt. Pleni flores porro cum tales snt juxta Aphor. III.

quorum Corolla numiero adeo ex Cedit, Ut Omnia sta-Wina penitus excludat, & nulla supersit sub haC COnoitione possibilitas, qua foecundationem pdmittere, semen concipere & verum partum Cxcludere pos enit, ergo illi SEMpER Aro1 11GNI', perinde ac gallinae pinguiores, Quod nec inter caetera animalia est infrequens. Hi lsoue sortis inter vegetabilia sunt Genista,

Hesperis, Tropaeolum, Nepatica, arcis us α Lilium

ρOre Plero, &C. QitCruin semina perfecto se vidi se n rao unquam gloriari poterit. Qurandiu vero corolla in foribus duplicata, triplicata vel & multiplicpta luxuriat, tamdiu semina quoque foecunda utplurimum sunt eΤspcetanda, quoniam Uxta Aph. lao. non omnia stamina dcnciunt. EX. g

dulas

75쪽

CHARACTERES

Isi. Fundamentum Boianices ) Duplex eit: Dispositio dc Denoni

natio.

Primus gradus sapientiae est 'res ipsas nosse, quae notitia Conssistit in vera idea objectorum: objecta distinguuntur & noscuntur ex methodica illorum Divisione seu Dispositione, & convenienti Denominatione; adeoque Di postio & Denominatio Fundamentum est nostrae silentiae, utraque a Bolanico cum judicio instituenda, harum enim ope in amplisssimo Bolanices campo Viator Inanu quasi ducitur ad plantam sibi oblatam agnoscendam & denominandam, atque ex denominatione data ejus historiam & facultates ex auctore Cognoscendas. LINN. Sut. Nat. Ohf. in tria regna. S. IO-ti Ob . in regit. Teg. g. 2.

siones vel conjunctiones docet; estque vel primaria, quae Genera, ordines & Classes, vel secundaria, quae Species & Varietates instituir.

76쪽

61 CHARACTERES.

113. Dispositio is a) Vegetabilium vel

S nytice vel Ssematice absolvitur, diciturque vulgo Methodus.

ones bifurcatas, longiores vel breviores, plures vel pauciores tra

dit, a Bolanicis in genere si SC

non agnoscenda.

per V appropriata membra resolvit: Classes scilicet ordines, Genera, Species, IV arietates.

Is 7. Species siss) tot numeramus, quot

diversae formae in principio fiunt Creatae. t i 3 a .

SPECIEs vocantur, quae praeter communem serictis-Cationem singulares & manifestas habent notas in par. tium quarundam externarum 1 ron Cariabilium numero , figura a

77쪽

sigura, situ Vel proportione ObVias, quibus a ceteris congeneribus distinguuntur. Plantae V. Gr. omnes quibus Ranunculi nomen conVenit, non tantum a caeteris

generibus distinguuntur nota propria omnibus Ranunculis communi , sed a se invicem singulari quadam speciebus singulis hujus generis ita propria, ut nulli alteri ejusdem generis conVeniat. Tuur1r. in1

Species autem tot sunt, quot diversas formas ab initio produxit Infinitum Ens; quae deinde formae secundum generationis inditas leges produXere plures, at sibi semper similes, ut species nunc nobis non statvlures, quam quae fuere ab initio. Ergo species tot 1 unt, quot diversae formae seu structurae plantarum, rejectis Varietatibus etiamnum hodie occurrunt. Lm i. Gen. pla=rt. in praef. p. a. Sst. Nut. Obf. in triar NH. g. q. Dissicillinium quidem est definire, quaenam corpora in prima creatione praesentia fuerint: sed alia nobis non relinquitur via, ad species disquirendas & definiendas, quam crebra observatio; huic ergo insistendum est. Lud E. L c. g. 232.

138. Varietates sis s) tot stant, quot di ferentes plantae, ex ejusdem speciei ci 17 semine sunt productae.

VARi ATLs sunt formae seu structurae Plantarum quas locus vel casus parum differentes exhibuit, quare omnis varietas nisi sit sexualis, est status plantae

praeternaturalis.

Tribus modis sunt Varietates. Primus est, cum in 1lore, praesertim corolla, fiat varietas per luXuriationem,. cujus primus gradus est duplicatio, triplicatio, mult plicatio; secundus plenitudo; tertius vero prolificatio. Secundus modus fit in Planta ipsa luxuriante vel deiectum adimittente, vel monstrose cum fratribus Coalita & fasciata dicta. Tertius modus, ubi statura plantae immutata persistit, sed alia levis intercurrit differentia

78쪽

6 CHARACTER E s. rentia sensibus percipienda ,' ut OCulis color, naso o dor, linguae sapor, 6 desiderio tempuS divertum. Utinam plerique Bolanici agnovitient istos, qui inter species & varietates intercedunt limites, non ita praeter naturam & necessitatem multiplicassent specia erum numerum. EX. gr. I Ournefortius Tulipas p s, ubi una est, & Hyacinthos 63 , ubi duo sunt, numerat. Michelius unius speciei, Trifolii pratensis albi Bauh. pin. 327. scxdecim faCit. Quae omnes nil sunt nisi spuriae, ex ineris luxuriantis naturae lusibus prognatae. Quis enim Quaeso in regno antimali rubrum a variegato, Vel nigrum a bove candido, specie distingueret. Dissicillimum vero tapius est veram illam speciem invenire, ex qua tot Ortae sunt varietates. L1NNAEi Crit. Bol. 8, 3 QP 2y9.

Genera tot dicimus , quot

diversae constructae 9a fructificationes proferunt plantarum species i 7ὶ naturales 3p93.

GENUs est convenientia quaedam certarum specierum seu similitudo quorundam Vegetabilium ad speciem diversorum, quae in numero, figura, situ Vel proportione omnium fructificationis partium ita Conveniunt, ut ab omnibus aliorum generum speciebus in aliqua adminimum parte differant.

Vocabulum Genus hoc loco in propria significatione adhibetur, nam Classis quoque quibusdam Genus Summum & nostrum Genus ad ejus distinctionem Genus

Subalternum vel δεῖ erius VocatUr. Genera Vero tot sunt, quot attributa communia proxima

specierum distinctarum, secundum quae in primordio

Creata sunt: confirmant haec revelata, inventa, Obser

79쪽

rum si 19 convenientia in partibus fructificationis, secundum principia Naturae de Artis.

CLAssIs s tu GENUs SUM 1UM est convenientia Gcnerum inferiorum, in partibus fructificationis, quibus nota ql Ledam Communis adeo propria est, ut ab Omnibus aliis generibus prorsus differant: adeoque Considerari potest ut cohors plurium plantarum , quas quis in mente sua sub eadem notione comprehendit. RoY. for. Leγd. prod. in proes. Classes autem differunt a Generibus isp), quod Genera sint infimae specierum 157J classes naturales, qu

sodales agnoicunt, non subalternaS. SECUNDUM PR1NcIPIA NATURAE & ARI 1s. Vid. ib. I 62.

i i. ordo sis 1) est Classium iso subdivisio , ne plura genera IJ9

distinguenda simul & semel evadant, quam animus facile assequatur.

ORDO, FAM1L1A, GENUs JNTERMEDIUM, Tournρffr-lio SEcTio, nihil aliud est, quam Classis 1iab diviso &LCRerum Cognatorum Compages. Si C E. Gr. Primulaveris & Auricula ursi sunt duae species ad unum Genus Primulie juxta LiNN. sor. L p. g. 79. pertinenteS, quae plurimas sub se comprehendunt Tarietates , Praesertim colore Corollae Conspicuas , variisque ae superbis nominibus ab Anthophilis donatas. Hae autem species, quinque staminibus instra ictae , pertinent in Methodo I INNAE 3, ad Clas em Pentandriam & quia uno gaudent pistillo, militant sub Ordine Pentandria Monogynia.

80쪽

CDAR AC TER E s.

162. Naturae opus semper est species sis n& genus isy, Cultur ac saepius varietas is 8), Artis dc Naturae classis i So) ac ordo ini J.

NATURAE OPUs SEΜPER EsΤ spEcIEs. Omnipotens enim Creator determinavit iecies Viventium generatione ex ovo sive semine; Genes. I. v. Ia.) sola igitur hac constitutione species sunt vere naturales, & avarietatibus immensum distant, quodcumque enim ex eodem semine , quibuscumque in circumstantiis, &quantacunque cum dissimilitudine prodit, illud ejusdem esse speciei indubitato concludimus. Br0 all. l. c. IV. S. Omne quoque Genus esse Naturale, in ipso primordio tale Creatum, est axioma per totam historiam naturalem, quod vix argumentum admittit contrarium: non enim licet conjungere sub eodem genere Equum S Suem, liCet ambae monungulae essent; nec Capreolum, Rangiferum & Alcen genere distinguere, licet cornuum figura differant. LINN. Gen. pl. in proes p. r.

CULTURAE SIEΡIUS VARIETAS. Cultura pluriuili, imo

infinitarum, Varietatum mater est; hinc si solo ferti-Jissimo committantur semina radices Plantarum sylvestrium , mirum quantum staturam, Iaciem , flores mutant; aliae tum luxuriant foliis, aliae floribus, aliae fructu. Horticultura docuit mille modis flores majores, formosiores, plenos, Variegatos; fructus majores,

sapidiores, gratioresque producere; in his semper videmus aliquem defectum; in floribus circa genita a; in fructibus majoribus saepius Circa semina; hinc fertiliores semper sylvestres & pareae plantae. Si terrae

sterili & minus succulentae committantur hae per Culturam CXaltatae plantae, recedunt a genio isto, quem in hortis adsumserunt, & minores factae naturales evadunt & foecundiores. Plantas rarissimas in hybernaculis calidis summo studio fovemus, ubi foliis super-biunt, foresque tum rarius producunt: at in terra ste-xiliori, aere subaperto, minores evadunt & foecundioreS. AmaranthUS

SEARCH

MENU NAVIGATION