P. Rami, ... Liber de moribus veterum Gallorum, ..

151쪽

P. RAMI LIBER

bent legibus sancitum,siquis quid de Repub. a

finitimis rumore aut fama acceperit, uti ad magistratum deserat, neue cum quo alio communicet,qubd saepe homines temerarios atque imperitos falsis rumoribus terreri, & ad tacinus impelli, & de summis rebus consilium cap re cognitum est. Magistratus, quae visa sunt occultant , quae esse ex usu iudicauerint, multit

dini pro int. Hic postremus Caesaris locus valde plebis illam seruitutem refellit, indicat enim etiam in ciuitatibus,vel quae commodius Rempus.suam administrarent,tamen plebi suum locum fuisse, cum ad multitudinem, magistratus utilia rerum capita referrent. Addit Strabo libro quarto id in Gallorum conciliis usitatu filis se,si quis orantem interpellaret, progredies minister publicus districto gladio, adiectisque minis silentium imperabat,qubd si non acquiesceret,idem iterum tertioque faciebat: denique de

fago interpellatoris tantum amputabat, ut rei, quum inutile redderetur. Tacitus , German rum comitia & consilia ut caetera subtili is exponit,De minoribus cait rebus, principes consultant, de maioribus omnes: ita tamen, ut ea

quoque quorum penes plebem arbitrium est, pud principes pertractentur. Coeunt, nisi quid fortuitum& lubitum inciderit, certis diebus, cum aut inchoatur luna aut impletur:Nam ag dis rebus hoc auspicatissimum initium credunt: Nec

152쪽

Nec dierum numeru ut nos, sed noctium computant: Sic constituunt, sic condicunt, nox ducere diem videtur. Illud ex libertate vitiis, quod non simul nec iussi conueniunt, sed & alter dc

tertius dies cunctatione coeuntium absumitur Vt turbae placuit,considunt armati. Est: vero etiam eiusdem authoris illud de Germanis admirabile,de reconciliandis inuicem inimicis iungendis assinitatibus 5 asciscendis principibus,de pace denique ac bello plerumque in c5uiu ijs consultant, tanquam multo magis tempore aut ad simplices cogitationcs pateat animus,aut ad magnas incalescat. Gens non astuta nec callida aperit adhuc secreta pectoris licentia ioci. Ergo detecta & nuda omnium mespostera die retractatur, & salua utriusque temporis ratio est: Deliberant dum fingere nesciunt, constituunddum errare non possunt. Fuit

verb Gallici concilij parrium illud, S antea in armato delectus militaris concilio propositum, Gallos ad concilium armatos conuenire, quod Liuius libro tricesimo primo de Gallis expositit: In his c est noua terribilisque species visa est. quod armati sita mos gentis erat) in concilium

Venerunt. Ergo veterum Gallorum armata Pallas , in concilium etiam venit: Imo ctiam tuba,

ne quid Martium ἱ Gallicis animis abesse existimes conuocatur: sic enim Hircius de Bellovacorum Senatu , Omnibus aduersis cognita

153쪽

calamitate,interfecto Corbeo, amita equitatu& fortissimis peditibus cum aduentare Romanos existimarent,concilio repenia tubamam c tu conuocato,conclamant ut legati obsidesque ad Caesarem mittantur.

id Germanir quibus insignibus ornati ctacilium adeunt 3 an etiam illis ista conciliorum sunt insignia3 Nihil est Tacitus neque publicae

neque priuatae rei , nisi armati agunt,tum ad negotia. nec minus saepe ad conuiuia procedunt armati. Ergo Gallorum conci lia,ut fortia,sic mata erant. Dixit quondam Romaniis orator

in suam laudem illud effustiis,

Cedant arma togae.

Qiiud arma belli, toga pacis, cuius eloquentia comes & socia sit.esset insigne: Et cum Romanum forum militibus armatis septum in iudicio Milonis esset,ncm soldm animo pertimuit, sed toto corpore perhorruit: At Gallorum arstris mica eloquentia est, locusque & tempus idem imperatoribus δc oratoribus conuenit: dc Gallus orator armorum splendore ad sertius agendum dicendumque animatur. Orant in Gali rum concilijs principes et omnino quorum de re caussaque agitur, ut exemplis Uud Caesarem manifestu est. Apud Germanos ait Tacitus in publicis concilijs Rex veI princeps plout a ras cuique , prout nobilitas, prout locus bellorum, prout facundia est, audiuntur , authoritate sua

dendi

154쪽

DE MORIB. VET. GALL. 7

dendi magis, quam iubendi potestate: licet pud concilium accusare quoque & discrimen

capitis intendere . Romanis oratoribus acclamationes audientis populi, vel secundae vel aduersae signa probatae vel improbatae orationis erant: At armatae concionis apud Gallos ab ipsis armis signa haec peti decuit. Ergo crepitus armorum assensionis signu & probatae sententiae velut applausus apua Gallos fuit. Sic de Vercingetorigis oratione septimo libro Caesar, C

clamat omnis multitudo, & suo more armis concrepat,quod facere in eo consueuerunt, cuius orationem approbant: Sic apud Marcellinum libro vicesimo primo Iulliano cocionanisti,Gallorum exercitus applaudit,vocesque horrendas immani scutorum fragore permiscet. Gallicum consilium armis initur, Gallica eloquentia armis approbatur: Gallicum etiam ius. iurandum ab armis exigitur. Carnutes, ut est

septimo libro, principes se belli contra Romanos, in consilio Gallorum, fore pollicentur: de quoniam in praesentia obsidibus cauere inter se

non possent ne res efferatur , ut iureiurando aefide sanciamsipetunt collatis militaribus signis, quod more eorum grauissima ceremonia continetur,ne facto initio belli a reliquis deseratur.

Atque illud eodem libro sanctissimu nempe iusiurandum est de praelio equestri confirmando. Conclamant equites sanctissimo iureiurando - Κ ii

155쪽

confirmari oportere, ne tecto recipiatur, ne ad liberos, ne ad parentes , ad uxorem aditum habeat, qui non bis per hostium agmen perequiatasset. Cui simile est illud apud Marcellinum de Tulliano,libro vicesimo primo, Iussi uniuersi incius nomen iurare, tenniter gladijs,ceruicibus suis,admotis sub execrationibus diris verbis iurauere conceptis. id Germanus oratorὶ qui

bus indicijs eloquentiae suae vires intelligit 3 Si displicuit sali Tacitus) seemitu aspernantur, sin

placuit, fiam eas concutiunt. Honoratissimum assensus genus est,armis laudare. Sed iam perorandi tempus est. Q mobrem veteris Galliae mores, temperatiam in vita victuque, fortitudinem in periculis, prudentiam in artibus Jc dias ciplinis, iustitiam in his ipsis moribus timocratico Reipub. genere conformandis δc instit endis sic expositos habemus, nouae Galliae mores , si quando confectis propositarum vicili rum studijs pauid maior otij libertas acciderit, maiore,ut spes est,sicuti rerum dignitate dc gra- ria,sic animi alacritate laetitiaque prosequemur.

156쪽

ERRATA sIC CORRIGITO

Fol. 3. pag. I. lin. F. morem. II. 2. Ic. oppidum Ic. 2.21. terga. IV. I. 2o. obsidetur . . decernunt

non. 2I. I. II. conuersurus. 22. I. a. annorum. 2. II.

estsecundo. 3I. r. 23. constitui. 32. I . . alternu. 2'. meassue. 2. I . auertebant. 33. a. V. in ructa 23. altitudine. 38. I. 2 o. floruerit. I. I. 3. I . Diodorus. 2.28. hos. ες. I. 22. appellantur. 2.13. Deiotarus. 4'. I. A. Romanorum. Sy. r.'I3. Dru dum. ST. I. 2 . damnata. 33. a. . oluestri. cf. I. 12. duce. 68.2. 28. Demabat. 6'. 2.2 .prime es memorantur. To. a. IT. potentiamque.