장음표시 사용
21쪽
ter sillibera, an etiam intellectus an intellectus , si non formaliter , tem radicaliter sit liber 3 id est, an li-
sertas voluntatis oriatur ex intellectu, tanquam ex radice ξ s. an voluntas irivsa sua libertatis dependeat ab interulectu,&ab eo in alteram partem de- terminetur ξ 6. an voluntas sit potem tia activa, inpassiua λ
Cur Uo luntas moretur liberum arbitriumὶ
Ratio dubitandi est . quia arbitrium pertinet ad intellectum , non ad oluntatem. Nam arbitrari idem est , quod iudicare : at iudicare est eius intellectus: ergo etiam arbitrari est actus intellectus: Ergo nec V luntas, nec actus voluntatis potest 'ocari arbitrium. Haec difficultas videturpendere
22쪽
Hia , quam paulo post tractabimus ,
an scilicet libertas nostra consistat in lavoluntate, an etiani inuntellectu. Aliqui putant partim consistere in voluntate, tanquam in subiecto,pa timin intellectu, tanquam in radice uehc ad hoc significandum, coni usta esse ba' duo nomina, liberum arbi trium : quorum alterum pertinet ad voluntatem , nempe bberum ; alterum ad intellectum, nempe a Mitrium.' Alii volunt consistere in sola vo-hantare, ac proindesolam voluntatem vocari liberum arbitrium i quod di i licit explicari potest. Primo vivo- 'untas vocetur liberum arbitrium,
non proprie, sed pol periphrasin , ut
patet in simili exemplo. Cum enina dicinius, consilia Senatorum , quae dantur Regi, casu libera, non signiti amus libero dari ab iis, qui dant, quia potius coguntur dare ; sed signi camus, Regem non esse addicium mancipatum illis consiliis , sed, posse , auditis omnium sententiis , agere . ccxnere , quidquid velit,
23쪽
Mq. ita periphrasi quadam significaα
inus libertatem Regis. Eodem modo cum dicimus , arbitrium intellectus esse liberum significamus consilium, quod ab intellectu datur voluntati,t le esse,ut non cogat voluntatem, sed ipsam voluntatem , audito consilio, osse sequi de agere, quod velit;& hac periphrasi explicanias libertatem yoluntatis. Alio modo poteli voluntas Vocari liberum arbitrium, ratione sui adiu Nam electio, qui est actus liberie v luntatis, est quasi arbitrium quodda, quo Voluntas unam rem prae alia hi, ainplectitur. sensu, vulgo dicimus, In meo arbitrio est hoc tacere vel omittere, id est, in meta electione dc potestate. Hinc sequitur, nomen arbitrii dupliciter senii posse. I. pro . R diu intellectus, 'scidum cst , quod iudicium seu consilium. pro acta voluntatis, α sic idemcst, quod clectio. Et viros scima accommodari hotest ad significandam voluntatem ,
24쪽
II. QUAESTI Aqua libertate vocetur voluntas libera, eu liberum arbitriunn Z
TR iplex est libertas, ut passim docent Theologio Vna naturae, qui quis liber est a coactione & necessit te: altera gratiae, qua liber est a peccato: tertia gloriae , qua liber est a miseriis huius mundi. De prima intelligitur illua l. CVrinth. 7 37. ii
cordes firmus, non habens necessi talem, potestatem a rem habens fluae voluntatis. De secunda,illud Rom. 6. i 3. Liberatia peccato erui a Zie Zisios liae. De te tia, illud Rom. s. ai. Tunc creatu ra liberabitur aperuitute corruptionis m enatem ori Dei. Igitur certum ea, liberum arbitriam non dono minari Hibertate grae
tiae vel gloriae, sed a libertate naturae. Nam liberum arbitrium, de quo hic agimus, debet cito commune boliis re
25쪽
neque anatura, est homini insita: Ei go ab illa libertate non potest den minari liberumarbitrium, sed asoti libertate naturae. ἡ . , in auteni duplexlibertas naturae. vi insinuatum est: Vna a simplici coa- .ctione; altera simul a necessitate. I bertas a simplici c'actione est, quan- do quis in agendo liber est a coactio ne, non tamen a necessitate, id est quando sponte quidem agit , & nis i coactE, sed tamen necessario: quo p o Pater in diuinis producit Filiuin, de beati in caelo amant Deum. Nam sponto & non coacte id faciunt , sed
tamen necessario. Libertas, neces -
26쪽
. . DE LIBERO ARBIT quoad exercitium actus, quando quis potest agere & non agere: altera contrarietatis, seu quoad speciem actus,
quando ex duobus potest hoc axit iuiud facere, prout Vult. Vtraque libertas, tam ea, quae est coactione, quam quae est necessi- itate, c0nuertit libero arbitrio, seu li- berae hominis voluntati. Differunt tamen iace duae libertates 3. modis Primo, quia prior est communis homini cum bestiis. Nam&bestiae in anuliis actionibus sunt liberae a Co . ctione. Multa enim spontc agunt,de D'n coacto Posterior est illi com munis cum Deo dc Angelis, uel ui non solum spolite agunt, sed in multis ita liberi sunt, ut non necesibio determi nentur ad exercitium aut speciem a- ' ctus, sed in utramque partem sint in- serentes De hac libertate intella. gitur illud Ecclesiastici 11. I . initio constituit hominem , O reliquit i lumin Anisu consilis sui : indiecit mam
data es praecepta Mandata sim re
27쪽
et olueris, porrige manum raam.
te hominem vita es mors , bonum anat m quod placuerit et , dabitur θ. Vbi diserte explicatur libertas necessitate , his verbis; Deus reliquis hominem in manu con timui. Et quia illa libertas duplex est, ut dixi ; altera contradictionis , altera contrariet tis ; utriusque assignatur exemptur Nam ad ubertatem contradictio xiis pertinet, seruarc & non struar praecepta: ad libertatem contrarie tatis, cligore bonum aut malunt , aquam aut ignem, 'itam aut mo
Secundo disserunt, quia volunt quatonus est libera a coael piae, diacitur agens naturale F quatenus Ver est libera a necessitato , dicitur
gens liberum. Hoc sentu intelli gendi sunt D. Tholmas in ' Par. Pas. artic. q. pc i schol stici , cum dicunt voluntatem dupliciter spectari posse. i. Vt natura est. 2. Vt rati'
28쪽
DE Lia ERO ARBIT. 'esse principium simplicis voliti0nis posteriori , electionis: priori, liberam
ςsse a coactione ; polletiori, neces1-xatc.Hinc sequitur, cum disputant C tholici cum lacereticis,an homo habeae liberum arbitrium , hoc so una disjurare, an sit liber a necessi tale: Et cum olim negarunt Manichaei , hominena habere liberum arbitrium, hoc sol a in Aegine , hominem est e liberum a necessitate. Nam facile concedebant, berum esse a coactione. : Hinc oritur tertia dicturentia, quia ς Voluntas, quando peratur ex priori libertate , quae est libertas a coactione, dicitur sponte seu voluntario operari: quando vero ex pol criori, dicitur libere operari Quid autem intersit inter voluntarium & liberum, seu inter a-α0nem voluntariam & liberam , db sendum est,cap 3 quaest 1
quae adsurri poterant, infra commodius discutientur, praesectim haec tria a. An homo in statu naturae corrupi P ,
in quo iam sumus, habeat utramque i
29쪽
bertatem, tam a coactione, luam I de cessitate ; an vero hanc posterioren Porpeccatum primi parentis amiseri a. An voluntas hominis, Cum natur liter sit libera a coactione , possit aliquando cogi ad agendum. 3. Cum e dem voluntas naturaliter sit libera a necessitate , possit aliquando necessit ii ad agendum. Primum punctum disputabitur, capite . quaesitono . Reliqua duo capit. 1. voi agetur de Va artis impedimentis ci avrum liberi
la voluntas formalitersis uera,an etiam inte
Durandus putat, tam intellectum,
quam voluntatem formaliter esse liberam rimo magis intellect m,quam volutatem. Priorem partem probat 1.
quiaTheologi definiunt liberum arbitrium
30쪽
DE Lis PRO ALBI quod sati cultin omnis istis:Ergo tam ratio, luam voluntas ei libera α. Quia potentiae rata liberae , ut docet Aristotes.s libro nono, metaph. capite terxio: sed tam i tesse stus , quam voluntas, est potentia rationalis: 'Ergo utraque formali ter est libera. 3. Quia voltuatas non
potest aliud eligere , quam quodi ellectus iudicat disse eligendum so si intellectus non est liber in iudi-
ando , nec voluntas potest esse libe-ia in Higendo. Posteriorem probat, quia intellectus non penari a volun
vate, Cum tamen voluntas pendeat ab
intellectu: Ergo intollyra est magisti- -- ain olux Abj docent, LiamVoluntatem maliter esse liberam V o. Tholmas
E Scotui plerique recem itio es. Pr mo, quia scriptura soli 0luntati tribuit libertatem, ut Ecclesia stici decimo quinto . decimis sexto. Si volu ismandat mare . Et prima