Nicolai Tulpii, Amstelredamensis, observationvm medicarvm : Libri tres : cum aeneis figuris

발행: 1641년

분량: 311페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

241쪽

MEDICARUM LIB. III. a17 mat. In quo consistit totum ossicium, quod corpori humano praestat, volubilis haec paria Cujus adducto framo, nisi coerceretur cot tidiana stercoris regurgitatio: erumperet ne cessario quolibet momento, peros, abomi nanda ventris cloaca conspurcata indesi nenter illa parte, qua divinitatis suae semina, aliis communicat anima rationalis. Quippe ita a Natura comparatum est. Ut licet a superioribus partibus oriantur intesti natenui descendant tamen propterea non recta deorsum sed expellant excrementa sua sursum ob sinuosa intestinorum volumina. Praecipue ver circa locum hujus valvulae . Sine cujus impedimento reverteretur stercus facile ad os Gravia namque natura sua se runtur deorsum, maXime invia lubrica ac declivi quibus accedit, quod intestinaten dant continenter deorsum, permotum pC ris alticum. Cujus naturam descripturus Galenus, asserit satis distincte , ciborum de lationem per intestina fieri, intestinis circa ipsos, sese contrahentibus Comment. v. lib.

epid. v I. cap. XXVII.

Quem naturalem intestinorum motum, promovent tam serio, cum septum transversum tum musculi abdomini incumbentes: ut inclinata coli fistula, vix ulla excreta, ab Ιleo sibi tradita, foret retinendo nisi nutanti, ac pronae ipsorum revolutioni, provide

3 obviam

242쪽

118 BsERVAΤIONVM obviam ivi et interpositum hujus valvulae obstaculum. O fortunatos aulicos, stali, contra relapsum,custodia,firmaretur fluxa ipsorum potentia. Non deciderent certe tam facile a summis ad ima Neque momentanea inter valla attollerent, dejicerentque, tam frequenter idem, lubricae dignitatis, fastigium: fiduciamque aliena vi inniXam. Sed de his alii, nos in Medica maneamus palestra Vis itaque invenire insigne hoc,industriae naturie, artificium exscinde transverse, ex intestinis stercore etiamnum reple iis, utramque cum Ilei, tum coli extremitatem. Et conspicies, in ejus medio valvulam commemoratam. Potussimiim vero si infuderis aquam,per abscissam Ilei partem: quam libere transibit, quicquid liquoris illi obtu

At illam, quam infundes per colon, sistet ilico valvula Quam propius quo conspicias, divide scalpello coli tunicas, ab aqua etiam num distentas. Et facto initio, a locoseo opposito, deduceris paullatim, ad ipsam valvulam. Qua vel immum elevata, es luet ilicd, quicquid liquoris fuit remorata. Velut sategimus adumbrare in majore figura. In qua

accurate delineatur pendula valvulae mem brana.

Cujus crassitiem latitudinem nexum

243쪽

MEDICARV LIB. III. 'Is cum intestino colo ac fibrosa vincula; qui bus utrimque Ileo subtus adligatur, siqui dem lubet attente considerare penetrabis, procul dubio, in absconditam, hujus arcani, naturam. Et non poteris non celebrare di vinam providentiam : eximia illa sapientiae onumenta; quae in nobis profusissim. constauit DeuS.

CAP vi XXII. Conpulso abdominis.

Aro contrahuntur homini abdominis nervi Attamen frequentius, quam animadvertant Medici nonnulli consis, nescio qua imprudentia, quemcunque ventriSdΟ-lorem,vel fieri a bile acri vel ob spiritum,in tendentem intestinum colon. Verum mae qualis ventris distentio, adstridia, rigido rum musculorum, contractio, arguunt fatis perspicue, nervos magis, quam intestinat ti. Alias non contraheretur venter tam inae qualiter: neque latera apparerent tam obli qua vel muli uti recti adeo recta introrsum incurvati. Uti luce clarius videre est, in hac, de qua hic loquimur, convulsione. Matronae locupleti coacervavit 1 igidus, ac humidus ventriculus, tantum crudioris pituitae ut saliva ex ore decidua,repleret co

tidie pelvem satis capacem. Sed eo fluxu ad intestina

244쪽

aeto OBSERVATIONUM intestina converso, vidimns illa protinus adeo flaccida ut levisismo medicamenti stimulo irritata, excreverint subinde estusissi me Imo interdum vicies, ex quinis granis radicis mechoacanae. Quae tamen, redundan iis humoris copia, nisi illam interdum exhaurirent medicamenta: insinuabat sese sensim in sensiles illos nervos, quos spinalis me dulla dispergit cum per membranam Ven trem succingentem tum per musculos illi proxime incumbenteS. Quibus a cruda hac materia, obsessis, X- carnificabat ipsam subinde tanta abdominis convulsio, quanta potuit esse maxima Imo interdum ita effera ac ferox ut venter vide retur, prae cruciatu , quasi disrumpi. raesertim si foret gravida Sed noctu sempera cerbius, quam interdiu. Qui tamen urgens dolor vix unquam ipsam deseruit, inis expurgata rite caussa per radicem mechoacanam:

vel discusso acri ipsius vapore, utique spiri tu praecordia distendente, sive per mithrida tium, sub noctem potui datum sive per clystere, ante tormentum hoc, mature infusum. Quae curandi ratio evincit certe evidentissime inusitatam hanc abdominis convulsio nem, Originem sumere; ex cruda, ac flatulenta pituita. Ex qua eunde affectum utiq; derivat

Philippus heghsteterus, qvi psulatissime de scripsit observatione prima, de cadis quinta .

245쪽

CADv XX ΙΙΙ.asessus inguinum a uisa VI mares in inguina deponunt Iocinoris,

ac lienis onera : sic mulieres praeterea quicquid redundat circa vulvam. Via autemper quam decurrit immunda haecce illuvies, statuitur ab Anatomicis , inferius uteri liga mentum. Quod utrimque descendit in an dulas inguinales. In quibus uti mulieribus

interdum apparent tumores, aque Venerea:

sic occurrunt quoque in ipsis,ibidem loci,vel

omenti, vel intestinorum herniae. Ac proinde non temere Cornelius Celsus. lib. IV. cap. IV. Si mulieri, cum menstrua non feruntur, sanguis ex ore exit commodissimum est, cucurbitulam incisis inguinibus ejus admovere. Vis caussamὸ vix ullibi locorum, accedes vel propius ad vulvam vel avertes emcacius; efferum illum impetum, quem sanguis uterinus facit, in partes septo transverso superiores. Et praecipue in caput, quod instar cucurbitae corpori imponitur. Carbassia, vidua honesta, incidit ex pravo corporis habitu, in menstrua in ordinata: album uteri fluorem. Quae duo infirmarunt usque ed vulvam:ut collecta magna sorditi deposuerit tandem colluviem suam, in in guina. Quorum immundus abscessus, in pus

246쪽

111 OBSERVATIONVM conversus, monstrabat medicis,quas1 digito,sontem harum sordium esse vulvam. Qua etiam detersa fuit ilico huic aegrae, non tan tum meliuscule sed evasit integre ex sale bris,m quibus hactentis egerat vitam, longe miserrimam.

CAP v XXIIII. Tabes dorsalis. TAbes dorsalis, seu λ ας- ς, duplex est Hippocrati Altera ab immodica e

nere lib. o. de morbis. Altera vero a destillatione in spinam dorsi Libro de glandulis. Quam utramque speciem lubuit Baldui no Ronis lumbaginem Vocare. Quam quam haec vox designet Festo, solam lumbo rum imbecillitatem. Praeterquam tamen in tabe dorsali videre est, cum dolorem conti

nuum tum marcorem insuperabilem. Quorum naturam minus lagnificanter cum eX-

primat lumborum imbecillitas satius erit, stare ab antiquitatis sententia quam temere ab ea desciscere. Dolorem autem hic parit, acida pituita; dilacerans magnopere,vel membranam,quae spinalem medullam proXime cingit vel ipsos nervos inde oriundos. Sed si obstruantur Venae, aut arteriae: 1ve a lumbis,sive a cervice huc delatae vel ob constringens frigus, a nimia

247쪽

MEDICAR vM LIB. III. 223 animia venere illis impressum sive ob pro lapsum crassioris pituitae cujus maximam

copiam equidem aliquando illic conspexi.)Eripitur aegro, non modo consensus inter superiores, inferioresque corporis partes:Verum redditur praeterea sterilis,propter interceptam, decidui seminis,materiam.

Neque marcescit solum ipsa spinalis me dulla, quae obstruitur sed contabescit

tique cum illa corpus universum. Commi nicato paullatim malo,hinc per nervovcere

bro; illinc per arterias cordi; uti pervenas Iocinori. Quorum nobilissimorum visce rum functione, evidenter laesa torpet neces.sario corpus marcescit animus; consumitur miserabiliter homo.

In qua tergemina, nerVorum, Venarum,ac arteriarum via, invenire quoque est viam; inducentem, vel febrem convulsioni; vel

convulsionem febri. Siquidem febris supervenit convulsioni discutit ut cum Galeno loquar aestuans cordis calor, illud frigus: quod lenta, ac viscida pituita impresserat, nervis spinalis medulhe. Quod si verbionvulsio sequatur febrem. Vel exaruit spinae medulla, praefebrillincendio Vel acris, fervidae bilis, vapor, ab accenso corde, per arterias, illuc effusus, pupugittam rigide sensiles ipsius membranas: ut inde

sequatur exitialis nervorum contractio. ΡΟ-tisumum

248쪽

liminiim si vires exhauserit praecedens sebris. De qua propterea satis, circumspecte Hip

vulsioni supervenire, satius est; quam con vulsionem febri. Samueli verspretio elevabat impurus lien, tot vapores versias cerebrum ut inde de stillaverit iterum plurimum acrioris pituitae, primum quidem in occipitium, ac cervicem: 1ed mox inde, in spinae medullam: sotissimum in lumbos, ilia, a coxae articulum. Quarum partium immanis dolor excruciauit ipsum tormento tam indefatigabili ut amistso omni colore, ac decore, inciderit in lentam febriculam consumentem ipsum mor te adeo tarda, ac misera ut ante ejus accestsum , non semel exoptaverit, languentem emittere animam: reluctantem exspuere

spiritum. Quod ipsum etiam, in hoc morbo observavit, auctor libri de glandulis. Sed ferendum fuit, quod non licuit mutare. Praesertim Labe hac, jam penitius in fixa, quam ut cesserit vel tempori, Vel reme diis etiam convenientisismis Argumento certe evidenti Pervicaci sacrae hujus fistulae, abi, auxilia medica esle, non solum infirma, sed ausim dicere, nulla.

249쪽

MEDICAR vis Lia III. idis C AP v XXV.Coxa dolor abscessus alus. UXor generosi alicujus equitis, depositura a partu, praegnationis reliquias,excrevit untaxat, purum putum sanguinem eumque tam copiosum ut infirmatis viribus, exhausto impense calido innato, tantam inde imbecillitatem contraxerint a tus, genio sito fraudati ut nequiverint a se depellere destillationes, quas nimis quam frequenter, ipsis transmitteret refrigeratum

cerebrum.

Sed prae caeteris, infestabatur summopere coXa quam trium mensium curriculo, tam miserabiliter excarnificavit acerbissimus dolor ut aliquando coaeta sit, totos quadraginta dies, eidem incumbere loco. Neque vel latum unguem inde recedere: quin protinus deficeret anima distraherentur nervi: obrigeret, instar alicujus stipitis, corpus universum. Ac proinde cubandum fuit assi lud, in latus obsessum: quidem tam stricte ut nunquam licuerit illi supponere culcitram pli meam: nedum cubile permutare vel tantisper insidere sedili molliori. Exorto interim, ex adstrictissimo hoc decubitu, tam ardcnte pruritu circa coxae articulum ut ipsa inde vereretri

250쪽

Qs B sv RVAΤIONUM Vereretur,non tam gangrenam, quam omnia modam, depressae partis, corruptionem.

Paruit tamen necessitati; cessit, licet invita, dolori inexorabili. Cujus crudelem

cruciatum, ubi ne tantulum quidem immunutum irent etiam valentissima remedia.

Tulit tandem suppetias Deus Expulso immedicabili hoc dolore , per insignem femoris absces m. In quo tantum puris fuit collaetum ut inde, primo eruptionis die, profluxerint ultra decem vascula. Quibus aliquoties deinceps repletis, habuit ipsa tandem tolerabilius, devicto malo, taedii plenissimo recuperavit iterum cor pus habilis sinum. Quod licet macies ita labe

factaverat, ut piguerit vel loqui, vel semovere. Peperit tamen ipsa postmodum gemellos; vivens non minus prospere, quam unquam ante inflietum infortunium. Vere itaque Galenus , ex Hippocrate , acut G morbos ut per excretionem, sic longos judia etari per abscessiim. Prog. lib. II. 1eci . LXV. Sed viderint h1 eruditi, utrum M significent Hippocrati, vel hunc affectum, vel ejus causam , vel utrumque. Galenus

dicit clare. Κε-- Hippocrati esse diuturnas defluxiones in articulos praecipue in coxam Idemque ferme Hesychius, Erotianus, alii. Cum

SEARCH

MENU NAVIGATION