Nicolai Tulpii, Amstelredamensis, observationvm medicarvm : Libri tres : cum aeneis figuris

발행: 1641년

분량: 311페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

41쪽

MEDICARUM LIB. I. 7 interim, intumuit haud parum guttur; periit elocutiori neque deglutiit, nisi admodum

graviter.

Sed praecipua molestia fuit, suppressa vo

ce qua caruit, ad sextum usque mensem: licet interim non negligerentur, Vel convenientia cathartica vel requisita roborantia: inter quae facile primas tenuit, Oleum, arte chymica, e succino elicitum. Quod sane plurimum profuit, recuperandae voci Quam iterum adepta fecit primum receptae loci

tionis, initium quod etiam ab aliis , alias Observatum a vocalibus A. o. Quibus aliquoties rudite prolatis, profecit brevi

tantopere ut ante diem quartum decimum, loqueretur, non miniis articulate ac si nunquam Obmutuisset.

Quod ipsum,benevolae naturali auXilium, etiam in aliis subinde licuit videre sed praecipue in duobus infantibus, quorum epilepsiam sanavit, per manantia capitis ut cera. Qitibus improvide aliquando suppressis, retinebantur non tantum tetri, maligni morbi vapores sed revertebatur ilico, terri bilis haec nervorum contractio. Neque desi nebat iterum, nisi remota cicatrice, resera retur hiatus, exhalandis fuliginibus, a natu radestinatuS. En praeeuntem naturam, Chirurge; mon

strat ipsa , quali digito, salutarum, inusto B rum

42쪽

18 2sERVATIONUM rum ulcerum usum ex fama tua erit, imo ex usu aegrorum, si hanc sequaris ducem.

Prosunt ulcera arthritidi expellunt lippitudinem sed neminem effcacius juvant quam morbo comitiali, obsessos.

NX acri, quarumlibet partium,Vapore, ce- rebrum vellicante morbum comitialemeXcitari, novum non est. Sed parti alicui, tam exquisitum inesse sensum ut attacta duntaxat, levi, digitorum apice, protinus Contrahat nervos id certe summe rarum est. Et praeter unum Fernelium qui ex simili occipitis attactu , vertiginem vidit obortam, vix cuiquam fortassis observatum. Iuvenis Patritius, annorum circiter quin

decim, doluit ex pube, tam intolerabiliter; extra omnem suspicionem calculi ut ibidem ioci, neque litum olei amigdalini neque linteolum eodem madens, rei ferendo. Sed converso, post mensem, omni doloris impetu, pube, versus latus sinistrum , unde fortassis descenderat, desiit, ex toto , illius partis cruciatus: ilichmale habuit lien:&

ex ipsius consortio, cerebrum. Non secus ac

aliis, ex pede vulva ex liene ventriculus;

43쪽

MEDICARUM LIB. I. Isa ventriculo caput instar cucurbitae, uni verso corpori, impositum. Noxiam autem materiam , a liene, per

venas iliacas, ad ilia, ac pubem descendere, vidit olim vir oculatissimus Hippocrates sed

innuit id, adeo tecte ut a paucis observe

tur. Qui nigra inquit vomunt, ad pubem dolent. Lib. Praed. Expulsa videlicet illuc, acri sanguinis faece. Vnde certe est, quod melancholicis fiant,maximi morbi,ab ilibus.

De quorum molesta dilaceratione, non munus quoque conqueruntur , corbulo qui obnoxiici quibus propterea videntur ilia rumpi cum ob continuam humoris erosio nem tum propter urgentem, dilacerata rum membranarum distentionem. Inquirendum itaque curiose medicis , in naturam humoris, a natura expulsi & ca vendum obnixe, ne facile regurgitet, a loco

ignobili, in partem principem Satius quippe est, pestilentem einscemodi frugem , in

semine comprimere quam adultam deme tere messem.

Sed ad rem liena turgido hoc , atrae bi sis fermento, jam tumidus, diffudit ilico,

ex se, vapores cerebro tam inimicos ut Iu venis protinus concideret, invehementissi mos morbi comitialis, insultus excitatos non tantum , a causta interna sed subinde quoque, ab Xterna.

44쪽

Σ ΟΒsERVATIONUM Nam pressae, vel solo digito, regione lienis, contrahebantur ilico,omnes nervi:& sequebatur confestina,miserabilis, universi corporis, distentio: ardens, iteratis suis circuitibus, usque eo, mentem jam aliquoties labefacta tam L cumprimis, vim ipsius imaginatriacem ut crederet, se nescio, quem regem: destribueretque , non minus largiter, qua liacunque munerari imo integras regiones; ac si revera, rerum potitus fuisset. Insidente ipsi, hac conceptae majestatis, Opinione, adeo profunde Ut summe eXcan desceret corripereturque gravissima epile

psia: si quis majestatis oblitus, ipsum com pellasset nomine usitato Ceu inferius di nitate sua ratus, alio, quam regio insigniri titulo Impositis interim familiae suae quae erat amplissima promiscuis , quorumcul que animalium nominibus. Quae semel da ta quod melancholicis proprium tam fir

miter amemoriae mandavit Ut nunquam

deinceps, inde exciderint licet vel longissi me quis peregre abfuisset. Quod si vero quis, loco ursi, fetis, canis, draconis, aut leopardi,desideraret proprium sibi restitui nomen eum reddebat ilico Voti

compotem modo donaretur aliquo mune re qua facilitate, ab amicis, obserVata, re

demere plerique Omnes , ignominiosa illa nomina Eaque donis ipsorum imposita re tinuit

45쪽

MEDICARV LIB. L Itinuit invicem , tam stricte ut etiam post

plures menses, recordaretur nominatim;

quod quisque vitandae ignominia erg5,

obtulisset munUS. Inusitato autem huic morbo,plurima qui dem nobiscum opposuit, felicislsimus Mediacus, Ioannes Fontanus sed nihil praeponde ravit, vel vino chalybeato vel veratro nigro. Quorum primum,posteris quo commenda re Cornelius Celsus, scribiteXpresse, animadversum esse, ea animalia, quae apud fabros ferrarios educuntur,exiguos habere lie nes.Constabat autem hoc vinum,ex sequentibus. N. Radic altharae, asparagi, singularum uncias duas decoquantur, ex aceto Vini,di infunde colaturae limatura chalibis, libram unam, cum dimidia, deinde insolantur, vel macerentur,per biduum,in cineribus calidis, addendo, chalibi exsiccato, tenuiter trito, vini Rhenani libras quatuor aquae melissae libras duas;ligni guaiacirasi unciam mediam, corticum radicum capparum , tamarisci, ceterach,serpilli,magulorum dragmam, cro ci Britannici, scrupulum concutiantur cot tidie fortiter , in lagena vitrea 3 eccola tura fiat, vinum chalybeatum.

Post cujus usum, inurebatur cruri sinistro ulcus, sed vix deciderat ipsius crusta; quines

fervesceret usque ed, turgida bilis ut nihil a clifferret

46쪽

differret a furibundo Cantillans noetia ta citurnus interdiu, cum vultu semper truci, mente perturbata fame insatiabili, ob structione gulae,iam pertinaci,ut vinullis re mediis reseraretur iterum: nisi forte,per clystere crebrius infusos utique veratrum niagrum , dejectionis causa, aliquoties, Otui

datum.

Hi Corticum radicum capparum,tamarisci, foeniculi, singulorum unciam Herbarum fumariae, melissae, boraginis singularum manipulum Seminum melonum, limonum, anisi singulorum dragmas duas, radiculm veratri nigri, draginas sex,uvarum passarunncorinthiacarum uncias quatuor. Decoque

ex aqua hordei ad libras duas, dissolve incolatura, Sirupi rosa cet cum sena, uncias quatuor misce, fiat potio. Cujus medicamenti bencscio,licet uberius deponeretur atra bilis; peperit tamen ingratus ipsius sapor, tantum fastidii ut necesse fuerit, eo derelicto, praeparare insequens catharticum quod etiam summopere, ipsi in rem fuit. N Foliorum sena mundatorum a stipiti bus draginas duas, radicum veratri nigri, scrupulos duos, seminum limonum,& foeni culi, singulorum scrupulum, infunde per noctem, in decocto fumariae viridis, adde de inde colaturor, confectionis hamech dra

47쪽

MEDICARUM LIB. I. 23mas duas, Sirupi rosace solutivi, unciam cum dimidia fiat potiuncula. Qua aliquoties propinata,ejecit continen ter tantum atrae bilis:ut tandem ad se redierit. Debellato contumacissimo hoste,&expulsa, gravissimae epilepsiae, materia, attamen non sine aliqua mentis labe Quae tamen tanti non fuit; quin potuerit deinceps, cliteris rite operam dare: dc alia peragere, non secus, atque sanissimus. CΑΡ v x Morbus comitialis, a puDa. MVlierem praegnantem coniecit malugnus ulvae vapor, in tam acerbas ne Vorum contracchiones: ut pepererit. Ignara

tamen partum illum a se editum: derogans adhaec fidem, amicis , id uno ore adseverantibus. Ea quippe fuit hujus distentionis

vehementia : ut extenderit se, ultra horas novem. Quibus exactis, corripuere ipsam febris,ac sopor aded torpidus, a sanguine impetuosius sursum rapto ut tali vena aliquo ties fuerit ferienda Antequam iterum de scenderent ipsi menstrua,& cessaret,ex toto, febris, vehementer ipsam eXagitans. In quem inscium partum, ab eodem ut vae consortio, incidit utique, haud diu post, assinis nostra, Maria Corvina Sed privabatur haec praeterea visu. Licet foris nec heb

tudinem

48쪽

Σ asERV ΑΤΙΟ NVM tudinem acies nec aliud aliquod vitium Ostenderet externa oculi tunica. Quam coe citatis speciem bri, veteres; guttam serenam appellant recentiorum nonnulli. Quod vitium ut insanabile habetur,siqui dem insidet ipsi cerebro sic curatur etiamd1 scillime , quantumvis fiat, ex aliarum partium consensu. Ac proinde nequiit e tiam in hac argi a tolli, nisi per remedia valen timima. In quibus excelluere ampla vesica toria, internis feminibus admota. Quorum Ope retrahebatUr,tam potenter,sanguis,sur sum vergens ut recuperata gratis 1mi lunai nis usura evaserit feliciter perniciosiss1mam illam caecitatem quam plerique Medico rum judicaverant habere certam despera

tionem.

Sed circumspecti Medici est, praesagire

quidem pericula sed interim non omittere, quae ars reqUirit. Et cur quano, desperaret quis fieri posse, quae hic facta sunt incipe a Dimose, perge prudenter, c annuet forte coeptis tuis Deus

morbis vocatur reciprocu circllitiis.

Quem quo comprehendis miniis eo admiraris

49쪽

M DICARVM LIB. I. 2s raris magis Latet quippe plerumque ipsius causa. Et absconditi ordinis ratio, defatigat

etiam acuti una ingenia Praesertim qu rundam morborum, ea cum sit conditio ut cottidie, non semel atque iterum, sed inter dum quinquies, vel sexies accedant, rece dantque Idque non aliquot menses; sed in tegros subinde annos servante quolibet in sultu, exactum, reciprocantisperiodi mo mentum. Uti id nonnunquam videre est, vel in interpolato capitis dolore vel reciproco artuum tremore, sed nullibi evidentius,

quam inperiodica illa, pilepsia, quam hic

inseram. Matronae locupleti, intervenere, eX en ire diutius adstricto, non modo horror, C febris verumetiam frequens animi deli quium accedens primum quidem promi

scue &indistincta; sed mox ordinate, cum inaccesssione, tum in recesssione. Quod tamen reciprocans animi deliquium destitit exto to, post duos menses. Sed ea cum lege, Ut illi evestigio successerit, admirabilis quae dam epilepsia insurgens cottidie, modo te nis modo quinis, modo senis circuitibus. quorum impetus fuit subinde adeo efferus: ut opus non semel fuerit, ipsam detineri aquatuor mulierib us. Suppressa interim qualibet accessione voce;occoecatis oculis; obsurdescentibus au

50쪽

16 AsERVATIONUM ribus, & cessante tam diu, sensuum interno rum, functi ione donec post horam quar tam is enim terminus cuilibet periodo fuit pretefixus ad se reverteretur mentis iterum compos: protinus apta respondere, ad quίecunque interrogata. Quae animi praesintia naans1t illi semper immota usque dum recurreret iterum novus insultus abolitu rus denuod interiores,G exteriores sensus. Quem tamen reciprocum ordinem immutarunt stibinde, vel aeris inclementia; vel animi adfectus vel inopinatum aliquod in fortunium. Et prout vel leniretur, vel Xa cerbaretur hic morbus pro eo etiam, vel tolerabilius, vel deterius sese habuere utique ipsius accessionem modo leues , Od a speri; nunc plures, moX paucioreS. Quin imb, deficiente fomite,defecit nonnunquam integer aliquis insultus. Sed com moto iterum corpore, rediit utique facilli

me Veriim cum novo invadendi, ac remit

tendi ordine. Qua recidiva frequentius ipsi

interveniente, vi causa fuit propterea, mutare unquam cubile suum, nisi forte sub ho ram, Venientis accemonis. Ne si secus faceret, pretecipitaretur denuo, ex motu illo, in no vum circuitum. Qui plerumque excurre- tot, ultra quartum, quintumve mensem, antequam ipsam iterum desereret.

Unde faectum, ut circa summum morbi

SEARCH

MENU NAVIGATION