장음표시 사용
181쪽
vim possidere videantur, motusque sensus que reprimere atque sopire. II 68. Aliae vero res, quarum natUra et communis effectus est vel sensum sopire motumque reprimere, Vel quae saltem mus Culo cuivis admotae, blandae, et omni stimulo et acrimonia Vacuae, VidentUr tamen haud raro utcunque obscura ratio talis rei videatur motus novos et fati vividos excitant.1169. Aliae demum re ancipitis et quasi miXtae natura sunt, et duplicem vim in se habent, stimulantem scilicet et sedantem; unde varii aliquando, et miri, et ViX non contrarii effectus, alii aliis vel statim vel brevissimo post intervallo succedenteS.IITO. Remediorum autem vere stimulantium 1167. effectus iij iusmodi fere
sunt sensus aliquis, nunc levior nunc acrior, secundum vim remedii admoti tempusque per quod admovetur, in Parte quam
182쪽
stimulus contingit, haecque pars, artes que saepe vicinae, vel fortasse omne corpo Ti Partes, magi quam antea fuerant sentiente factae; et motus aliquis fibrarum musculosarum, cum majorum, quae forsi tan afficiantur stimulo quovis iis aut partibus vicinis admoto, tum quoque minutisse simarum, veluti in arteritS, aut organi secernentibus, quae necessario assiciuntur, ubicunque remedium stimulans fuerit a motum; unde auctu partem stimulatam
versus sanguinis impetus, majorque hujus ad illam, et minor igitur ad alias delata
Copia, et rubor, et calor, et saepe tumor et dolor, et aliquando Vera inflammatio partis stimulatae, et nonnunquam secretio Vel eX- cretio per eam plurimum aucta vel perturbata. Neque profecto solae partes quibus remedia stimulantia adhibentur partesque
iis vicinae ita uaciuntur : Parte saepe valde remotae, sed per consensum cum prioribus conjunctae ad Vehemente motus incitantur, et interdum etiam totum corpuS,
per consensum illum generalem de quo suo
183쪽
suo jam loco 36o. I. dictum est, partium
quarundam affectionem brevi participat, et manifestissime excitatur; et omnes ideo corpori partes, tum quae ipsae stimulatae fuerint, tum quoque reliquae, novam saepe alacritatem, et sane vigorem et mobilitatem, et mens ipsa haud raro novam et insignem hilaritatem adipiscuntur. II7I. Non omnia vero remedia stimulantia seque idonea sunt ad stimulum istiusmodi generalem Per partem aliquam se niverso corpori impertiendum neque sane omne corpori Parte tantum cum tota compagine consensum et quasi commemcium habent, ut quaevis earum affectio cum reliquis brevi et facile communi
1172. Stimulantium igitur remediorum alia magis, alia minus diffusilia dici pos
sunt; aliorum quoque erfectu magis durabiles, aliorum magi fugace reperiuntur: mnibus autem hoc Vitium est, quod
184쪽
essectus eorum excitans plerumque nimigfuga sit, et, quod pejus est, saepe in contrarium effectum desinat; ita ut gratim-rnam illam alacritatem, et mobilitatem, et Vigorem Corporis, et suavissimam animi nilaritatem, quae certa remedia stimulantia
essicere solent, insignis languor, et debilitas, et hebetudo, et moestitia, brevi excipiant.1173. Hinc facillime intelligetur cur tot remedi veres stimulantia duxuriae causa
vulgo usurpentur; Ua ratione et grata, et
nonnunquam hominibus, quamvis ianis, non inutilia fiant quo pacto per multum
usum aut longam consuetudinem nocenti: simul et necessaria assuetis uiant; quantet solertia a tali consuetudine et incommodi praecavendum sit, quantaque Cura et Pru dentia opus sit ut tali prava consuetud jam inveterata tuto abrUmPatur. Ii 74. Quod varia corporis partes attinet quarum affectiones a remediis stimulantibus
185쪽
lantibus promptius Vel segnius Cum reliquis communicantur, nulla fere pars sentiens et mobilis multum assici potest quin inde totum genus nervosum, et ideo totum corpus, quodammodo assiciatur, eandem que conditionem participet. Quo magis vero sentiens et mobilis pars qua libet fuerit, eo promptius et ipsa hujusmodi reme diis assicietur et reliquum corpu assiciet. Sic multa remedia, Ut naribuS, aut uti,
quibus plurimi nervi et acutissimus sensus sunt), aut musculi ipsiS, aut vasis qua sanguinem vehunt, aut organis quibusdam
secernentibus admota non modo has parteS stimulant, sed totum simul corpuSAEXcitant. Nulla autem par corpori consensu magis prompto aut generali cum toto genere ne, vos, et ideo Cum toto corpore Pollet, nec
ulla igitur magis idonea existit cui plurima
remedia stimulantia, quae totum OPPUS assicere cupimuS, admoVeantUI Uam Ventriculus, cum ob plurimos quibus instrui-xUr nervOS, tum ob insignem suam mobi
litatem, tum quoque ob consensum illum egregium
186쪽
egregium quem cum cerebro habere videtur. Interdum quoque cum propter devorandi iissicultatem aliasque causas, idonea remed1 vix in ventriculum recipi aut in eo retineri possent, eadem remedia peranum in intestina infundere optime profuit scilicet quia his non secus ac ventriculo plurimi sunt nervi, et insignis mobilitas, et egregiu cum uniVerso genere nervos consensuS. IIIS. Saepe etiam, ut fertur, egregie profuit stimulantia remedia neque partibus male assectis admovere, neque ita adhibere ut totum corpus fere pariter assicerent, sed eadem prope originem nervorum partium laborantium admovere, veluti cervici et inter scapulas cum brachia male se habent, aut lumbis et ossi sacro cum crura Vel Vesica assiciuntur. Interdum quoque, ut clarus auctor testatur, cum vitium Uarundam partium a malo aliarum et remotarum quasi per consensum aliquem oritur, veluti brachiorum et crurum a colica Pic
187쪽
tonum, oportet remedia stimulantia partibus primo affectis, Vel quam proXime, adhibere, quae tum omnem suum usum praestabunt, quamvis partibus ipsis jam laborantibus adhibita parum omnino valuissent.
II 6. Ex variis remediorum stimulan tium in corpore humano effectibus jam i 17o. recensitis, perspicuum est, ea in plurimis et quidem satis diversis morborum generibus interdum esse profutura, variisque ideo consiliis a medici saepe praescriptum iri. 1177. Imprimis igitur ad excitandas partes quasdam natura sentientes sed morbo torpentes, Vel ad integrandum et quasi acuendum universi corporis sensum siquando hic praeter naturam defecerit, veluti in Anaeshesia generali, aut stupore membri cujusvis 177. 8.), aut in caecicate illa quae a minuto vel amisso nervi sensu, non a vitiis humorum Oculi, oritur, et quae mauro ty
188쪽
26o. Vocatur, saepe usurpantur, et haud raro utilissima fiunt. Scilicet nervis alia quando sentiendi facultas plane deficit, fabrica eorum adhuc integra atque intacta, propter causa valde obscuras vel penitus ignotaS, quae tamen non adeo fixae aut validae sunt, quin ope idonei stimuli finibus
nervorum tenuissimi adrnoti, ipsae vel prorsus submoveantur, vel sensus saltem iis nervi redeat. MaXime vero dolendum est hoc non perpetuum esse, sensumque saepe vel deficere vel penitus deleri causis adeo validis et fixis, veluti compressione aliqua, aut laesa fabrica cerebri nervorUmqUe, ut neque dum hae causae adsunt per haec aut ulla remedia sensus in partibus affectis ut decet renovetur, neque ipsae per stimulantia remedia nervi admota tollantur. II 78. Porro ad renovandam Ut reficiendam movendi facultatem fibrarum musculosarum, quae saepe deficit, cum in iis musculis qui voluntatis imperio subjiciuntur, tum quoque an ii Partibus quzehulla
189쪽
hujus imperium non agnoscunt, veluti in paralysi, aut generali aut quarundam tantum partium, stimulantia remedia cum prudentia adhibita, et fatis diu continuata,
saepe multum prosunt, et aliquando morbum penitus tollunt. Hoc autem non constans aut perpetuum esse satis superque notum est quod profecto nil mirum, quum paralysis, non secus ac defectus sensus, tam saepe oritur a causis vel prorsus fixis et immedicabilibus, vel quae saltem per stimulantia remedia nullo modo tolli possunt. II 79. Citra Vero paralysin vel generalem vel specialem, actione multarum Partium quae omnes forsitan magna saltem e Parte per motum musculorum fiunt)languent aut plane deficiunt, non sine magno incommodo aut periculo. Tale vitium haud raro oritur vel a torpore aliquo partis ipsius, vel a defectu soliti et
naturalis stimuli, ideoque per remedia stimulantia optime et efficacissime corrigitur, nimirum quae per suum essectum generalem
190쪽
lem totum corpus aliquantum Xcitant, et
mobilitatem aliquam partibu etiam ma-Xime torpentibus conciliant, et his partibus admota naturalis stimuli quacunque de causa deficientis vice funguntur. II 8o. Hoc modo omnes fere secretiones et excretiones aut deficientes promovere et restituere, aut ad libitum excitare et augere possumus, per stimulantia remedia rite adhibita Pari etiam ratione idonea remedia stimulantia certi partibu admota novo et minime naturales, sed saepe necessarios et saluberrimos motus in iis eff-ciunt. Hoc fundamento nititur administratio multorum remediorum evacuantium, veluti quae Vomitum, aut alvum, aut urinam, aut sudorem, aut salivam , c.
moVent, quod tamen hic indicasse sat fuerit, quippe de quibus nominatim postea agendum sit. II 8 I. Pari quoque ratione hujusmodi remedia haud raro praescribuntur et egre-