장음표시 사용
941쪽
parat Patres. Seeunda caula. I lieolo
Narrat si- Qui autem hoc pacto, partim quia diutis inie assuta militudi uerant. partim velut recreandi animi gratia ex Philo
ti '' Christianorum ossicinis osten
. . te; s de iant, ut is meo iudicio existunt per similes qui cum A sypto opibus Aegyptiorum peruenirent in desertum quibus in Ultra mare rubrum, respirantes paululum,&quiesce- hoc com- tes, tuas apcriebant sarcinula 'atque Vicinis comi non strabant,quid secum ex Aegypto asportassent, vel illis potius, qui ad conditionem,qua paulo ante apud Aegyptios vix crant, hoc est,ad ollas carnium, simi lesque in tristi 1 eruitute sordidas lautitias respecta bant, atq; earundem recordatione animum suum reficere miseri volebant. Exod. 16.
Secunda causa,ob quam Theologi Philosophica quaedam rei erunt, plus laudis, quam praecedens obtinet utpote per quam legi timus Philosophiae vius pagi j omni- te fit. V si iunt Philosopnia, sed declarare voletes,quoia in diici- modo ipsa tanquam fidelis ancilla, seu pedissequa, plinaxum seruire debeat dominae suae, omnium disciplinara
hi: i. Regini Theologi . Quicquid enim eximium in Phis obliti iri ylosophia quamlibet late dcducta inest , par est ad
vero eluxi Theologiae dignitatem Ornandam,ampliandamque
Nec potest nisi noxia esse Philosophia, quamdiu
ad Dei gloriam non dirigitur. Sunt nanq; artes liberales, Physice, Ethice, dc quaecunq; Philosophiae ii mine compraehenduntur, praeclara Dei dona, quibus non diligi Philosophi pleriq; omnes, aut ad Dei contumeliam, tur ad lau aut frequenter ad hominum, quandoque etiam ad dem Dei. suam ipsorum pernitiem turpiter sunt abusi, quoruRom Π alterum quidem effectum est, quando Deum, qui se manifestauit ipsis, non coluerunt, quemadmodum decebat, sed spreto eo alios sibi deos beatitudinis lar gitores com menti sunt. Alterum vero quando vel tradendo falsas & ido lota tricas opi n iones, vel da n do pesti fera con si lia, ii numerabiles homines io discrimen pertraxerunt. I
942쪽
uti iusto Dei iudicio ipsi, tanquam indigni posea merito
sessores,ea spoliantur per Christianos, quorum ossia priuanturcium est,deinceps illa decenter uti, atq; quicquid in ea boni inuenerint, hinc ad significandum celebrana Momo-dumq; Dei nomen, inde ad piocurandia humani ge do uti de-neris comunem utilitate expendere. Qua in re non
minus gratu Deo praestant obsequium, atq; olim Hebrae qui diuino iussiti morem geretes,exuerunt Ae- sophia. gyptum auro,argeto,dc preciosis vestibus, dc no mula Alia eomto pbst haec ipsa alacri animo contulerunt ad extrueia Paratio. dum tabernaculum, in quo Deus maiestate suam no tam testatamque facere, necnon religiosE ab uniuersis adorari & coli voluit. Qilia ratione D. August. de doctrina Christiana lib. 2. ca. o. de Hieron. in epist. ad Magnum oratorem, doctissime exponunt, multisque , . argumentis comprobant,ac nisi deterruisset prolixitas, maluissem eam ipsorum verbis,quam eis referre. aedam insuper in eandem annotantur sententaliam. Distinct. 37. Debebant autem concionatores
his duabus causis, i a m expositis non ita facile permoueri, atq; aut parcissime dogmata philosophica expromere,aut semper cautionem seu Opportunam inter- . iPretationem statim adhibere. Enimuero,quicunq; philosophiam nimis fami- Non ebtuliariter intromittit incoctaue. Vbi amplissima nego. nuo est adtia spiritualia pertractantur,atque eius audita senten mittendaeia,aut consilio, non continuo ad ijcit expoenu verbi phsi φω-
Dei temperamentum, hie non modo improuidis le- bb bis 'ooribus dubitandi errandiq; existit author, Veruet Cert seria iam tacite de se suspicionem omnium animis iniicit plurae. quod philosophiae diuturno comercio, ac lenocini js seductus perpera ipse senserit,& meliora ignorarit. Dubita- od haud scio an ipsi Augustino episcopo oc seni, tioqmendi per omnia laudatissimo, quandoque usu venerit. Is ti Augustivamq; Enchiridi j ad Laurentiu , in. 18. disputans de natura angelorum,cu dixisset se ambigere, nu recte aliqui constituant ordines anges orti, in quibus alios Vocantarchangelos,alios dominationes, alios pol
943쪽
vnde D. Augustinyra dicta dubitatio
states alios virtutes,&c. mox ita subi jcit sed nec illud quidem certum habeo, utrum ad eandem societatem pertineant sol& luna,&cunaasydera, qua uis non nullis lucida corpora esse, non cum sensu vel intelli gentia, videantur. Haec dubitatio ex Platonicorii as seitioni b. animo Augustini inhaerenti b. de sorsitan tunc apud philosophantium conuenticula iactatis, nata est, aperi. autem hoc dogma Platonicorum ver bo Dei repugnare depr henditur. Neq; enim desinit scriptura, solem, lunam, stellas,esse animalia ratione ac sensibus more nostro, ut illi volebant, pr dita, multis minus desinit esse creaturas angelis pares, vel angelorum coetui annumerandas, sed perspicue ait, corpora esse per se a Deo condita,quae emineant dc luceant in firmamento caeli, atq; lucem impartiendo omni b. hisce inferiori b. discrimen faciant diei a nocte, quin etiam sint insigna ac stata tempora, in dies atq; in an
nos, Ut nimirum anni partes,ramniumq; temporum vices ordi nent ac moderentur. Genes. I. Psal. io . 36.
Neq; etiam stellae decernuntur esse spiritus, quemadmodum an peli. Psal. io 4. Iseb. t. Sed alii melius de tota hac re iudicabunt. Idcirco aut adscripsi hic de beatatissimo patre August. quo omnes aduertentes, quid tanto viro acciderit certius intelligat attentione or esse multo maxima in legendis diiudicandisque Iucu brationi b. neophy torii atq; aliorum quorunc unque qui philosophoru doctrinis prope toti sunt immersi. . Allegoria est venustissima,qua admonet Hieron.
si philosophorum placitis & quibuscunq; dictis uti li
buerit,operaepretium esse abradamus& praecidamus in ijs,quae superuacanea vel noxia cospicin tur, dum apta fiant omnia nostrae religionis argumentis, qu*habemus in manib. Domini voce in Deuteronomio praecipitur, inquit mulieris captiuae cum qua Philo sophiam vult consori radendum caput,supercilia, mnes pilos corporis amputados, & Iacea habendam
in coniugio. d ergo miru, si & ego sapientia s cul xem,propter; quij venustate,& mcmbrorum pulchrit
944쪽
chritudinem, de ancilla atq; captiua Israelitiden face ire cupioZJc si,quicquid in ea mortuucst,idololatriae, voluptatis erroris, libidinu, Vel praecido, vel rado, Mmixtos purissimo corpori vernaculos ex ea genero do imino Sabaothὶ Labor meus in familiam Cnristi pro- 'Isicit, stuprum in alienam, Auget numerum seruoru . γSed haec de secunda causa satis. Tertio, coacti sunt S. Patres saepenumero ad Philo. Tetti, sophicas res descendere,propter aduersarios, siue Gen caui, pro-tiles,sive hereticos. Si quando enim nostris homini b. p x qua negotium fuit cum Gentilib.apud quos sacra scriptu 'ra, in nulla aut modica erat existimatione, necesse habebant nostri ex Philosophis, Poetis, historicis,omni- tres philoque Gentiliu bibliotheca,quam sola illi recipiebant, sophia ac Venerabantur,conquirere,quod pro se, & veritate tuenda faceret,atq; ita Gentiles suo ipsos gladio confodere. Quod Apostolum quoq; fecisse videmus, qui inon dubitauit,disputans apud Athenienses, praeterea scribens ad Corinth. de ad Titum testimonia de poetis sumpta usurpare. Qua in re adeo deinceps prosecerunt nostri, dc plera ostende que inuictet aetern q; religionis nostrae capita certa es rut olim se tam euidenter ex ipsorum Gentiliu monumentis patres ve- demonstrarunt, ut non pauci Gentiles ad nostram religionem, contempta sua a uita,amplexandam adducti sint, ut Adrianus Imperatorideli filius libro quem hi, per ei obtulit Quadratus episcopus Atheniesis, persequi philoso-
nostros destiterit, ut Iulianus, tanta inuidens nostris rhiam. gloriam, ratus si publico edicto cauedum, ne literis Philosophicis dare operam Christianorum liberi amplius permitterentur. Aduersus haereticos autem nostri depugnantes, a via philosophica arripere,seq; ijs muniri sunt coacti, quod cernerent eos,quamuis scripturas admitterent, tamen errorum suorum venena, ex Philosophorum
M Poetarum Circaeis poculi; primu hausisse, deinde ex iisdem presidium omne petere solitos. Quam ob causam non minus lepidE quam vect dixit Tertullia Ili a nus
945쪽
ticoru Patriarchias dicit Pertullianus.
nus, philosophos esse haereticorum Patriarchas. Hae retici namque, ingeniosissimi ferE semper homines. dialecticorum contortis & aculeatis sophismatibus, atque omni instrumento Philosophico pulchre in structi, magnam ct firmam sibi spem iniiciebant de religionis nostrae doctrina per se simplici, dc omnibus auxilijs externis orbata, cito ac facile euertenda. Atqui nostri, maxime qui antea in Philosophorum eastris militassent, necnon eminus, dccominus, ecquouis telorum genere certare essent periti & parat viriliter restiterunt, & iacula philosophica in Eccle sam vibrata, celeriter admirabdi agilitate ac viribus retorserunt in aduersarios, qui emiserant. De qua haereticorum versutia, ac vicissim nostroru heroica vi tute, ex Tertulliani, irenaei, Epiphani j, Augustini,aliorumque scri piis contra hae reticos paratis, plura li
Quarto & postremo visuntur splendori rerum Theologicarum implicata & commista nonnulla de Philosophia humana. propter quaestiones quasdam ab ipsis Christianis in Ecclesia propositas. Disputata est Hieronymi de Augustini seculo de origine animae,& utrum anima iit ex traduce. Et ante ea tempora,Vtrum Deus sit incorpore's, an vero & anima in corporea exi stat, praeterea de arbitrio,& volutate hi
mana,& pluribus huiusmodi.Ut non dicam in principio senes eos, in Psalmis, in Hiob, in Eccle si aste, tanquam in cineribus reconditas, esse quasdam hinc imde scintillas. ex quibus interpretes, si modice saltem a filauerint, suscitare cito queant, disputationum philosophicarum ingentes flammas. Hoc autem genus quaestionum cum non possit reuera expediri sine philosophiae praesertim naturalis,adminiculis, quid esse eissent eruditi Theologi,si a commorantibus in vicunia philosophis nihil quicqua suppellectilis mutuo ac issentiQuidὶ quod multa a philosophis olim discussa, magnam habent cum doctrina Christiana assi 'itρ; emi atagunx xci' Thcologi Ostendere,quom
946쪽
do accipi eadem debeant, dc distinguunt qua in parte veritati consentanea locuti illi fuerint, quave in parte hallucinati. Tale est, cum quaeritur, an peccata omnia sint, ut Stoici opinantur, pariaZan probari possit eorundem Stoicorum ἀπαθεια, an virtutes genti toicorulium aequent Virtutes Christianorum n quorum 'uis hominum, etiamque impiorum benefactis repe- peccato- dat Deus praemia ΘVtrum mundus ex nihilo extite- Ium. ritZan ex praeiacente materia3 an idem sit sempiter aut finem habiturus 3 Vtrum gubernetur numinis prouidentia, aut casu fortuitoque seratur omni aisnsit fatum an necessitate fatali cunctaeuenianti Anstellae & corpora caelestia aliquid valeant in dirigendis hominum voluntatibusὶ Non possunt fanheisu gere Theologi,quinde his & similibus quaestionidi interdum diiser ni, non possunt autem quantum fatis erit disserere, Philosophia penitus eli nata de
Ex his omnibus igitur promptu est dispicere, quas ob causas scriptores Theologi, locos Philosophicos liquoties obiter attingant,vel excutiant diffusius. Itaque pii concionatoris ossicium est diligenter aduertere in authoribus,quibus euoluendis distine tur, quo de negotio potissimum hi disputent, quod ubi probe intellexerit, perfacile agnoscet , qua occasione, & quem ad finem Philotimica sint adhibita. id est,an propter studium diu multumque in iis ante
collocatum, an ut verus usus Philosophiae ostendatur, atque ea Christiano um res ornentur,an propter aduersarios, seu gentiles, seu haereti
cos,an deniq; ob quaestiones liquas in Ecclesia