장음표시 사용
271쪽
aut internum aut externum perti nterna et
Dent, diligenter obieri at, In eo religionis aut internae aut externae sanctitas existit. Custum internum pono in animi erga Deum deuotione : eriernum in actibus corporis, quibus animL deuotio denotatur. Vnde Ecclesia interna et externa nomen accipit : interna constat ex hominum complexione, qui ex animo Deum colunt , in exterisma continentur illi, qui eidem exercitio sacrorum externorum dant animum. Ex hac cultus varietate etiam disserentiam religionis interna et externa ortam esse ex ipsa, quam
in hoc g. formavimus, religionis definitione patescit f. 18SDevotionis vera atque propria Imperantis significatio est, quod ex piis cogιιasionibus dignoscatur. Hom num I iam ei reli autem cogitaιiones hasiere cognitμ gionem in πον possumus, et ex consequenti de ternam:inde iis, Utrum pravae an bonae sint, tu. g/qημ dicium ferri ab imperante nequIt.
Ac quoniam Ecclesia et Religio interna cultu interno 3.18S. , hoc est, devotione g. eod. ,
siue, quod idem, pii, cogitationibus F. hoc)N 3 nitiis
272쪽
subsit ; ne subesse quidem per rerum naturam ρυμ ob id, quod in ipsius cogitantis potesta
te non sit, ut, si veritatem rei dispiciat, eam a veritate aversam ad Principis libidinem iudicet. Quare nemo subdiιus imperanti ssubiicere potest, quod ad Religionem internam. Quoniam itaque imperantis nec est, nec esse potest ius in alterius religionem internam et sequitur, ut subditorum Religionem internam permittere, i. e. tolerare debeat. Inde iustiagra tolerantia hominum diuersa Religionis in Republica. De qua re si latiorem tractationem legere cupis, vide sis LOCKIvΜ de ιοί Nnιιa. In causa tolerantiae generatim haec formula constituenda est, quod 3sta religio, qua non est conιra conseruationem et salutem Reipublica, ab imperante externe ιolerari in
sura circa asseruimus, eiusdemque ius rioni modo in Melelaam et Religionem inte ecclesiam et nam g. ρraced negauimus. AC religionem cum praeter internam ecclesiam
externam raterna reperiatur g, Ι8 δ
273쪽
aex eo essici cogique posse Hato, ius imperauintaneam lorum habexe in Ecelesiam Religio memque extonam. Quod cum nomen ιuris circa sacra habeat g. 183. sacra hie nihil aliud signare queunt, quam cultum Dei exterinnum, L e. talem, qui signis corporis explicatur. . ' Quoniam conscientia est posi- Imperantita in cogitatione de bonitate aut ημα
prauitate actionum nolirarum estias mismoralium : haec conclusio ex g. xentium. ii860 conficitur, quod penes προ- ,
ranum non possit esse amperium inteonscienorias starentium. Non potest non male ratio- .cinari MovTvΤNus in Politica contracta generali, qui ius in conscientias imperanti tribuit
ex absoluta populi subiectione, cum tamen in eo subiicere sese populus imperanti non poΩsit g. I86. . Quod argumentum quoque
allatum inuenio in libro a BARBETRACIO Clatino sermone in Gallicum verso, qui inscriptus est : Pouvoly des Mutieratns et de laobexte de conscience,pag. eι heg. in editione illustrissimis S. R. I. Comitibus de Holien-lohe tangenburg. LvDovICO et CHRisTLANodicata. Confer. Biblioιι. Miuers Tom. U.
274쪽
Ecclesia non Cum coeuntes in secietatem a
Iγὼ 'scita, qu lem habeantur aequales, ob msed potestati qualia iura g. m) : consequens
ciuili subis est, ut in societaribus aquaisbuacta ac in nemo vι imperans, nemo ut stare iP' habendin. . Parens enim ab imperante intuitu iurium plane diuersus est, adeoque inaequalis: quippe hic summam ha bet ciuilem potestatem g. 23 ; iste obligationibus potestati ciuili mutuo respondent bus tenetur g. 27. . Ob eamque causam, quod Ecclesia est societas aequalis f. I83 ), etiam 1n Eecissa nemo stotes ex ea parte,quarenus est membrum Ecclesia, ut imperans con siderari, et ex consequenti Ecclesia quoque ut Respublica peculiaris concipi nequit g. 2. . . Qu/re vehementer errant, qui Eccle sam esse peculiarem et praecipuam Rempublicam autumant, eamque a rationibus Reipublicae separant, atque Monarchiam Ecclesiasticam sibi fingunt. Potius ex iis, quas suppeditavi, rationibus comprehendi potest, quod Ecclesiam externam, quando ex complexione parentium constat, atque ac singulos parentes, qui sine statu Rei publicae non intelliguntur I. 26. , in Republica , i. e. impe
275쪽
g. I9O. Vindicauimus imperanti ea, Nudum iuν quae Vocant, iura circa sacra g. ravem a iI83. I 870, quae ex numero vibpriuaria eorum iurium sunt, ex quibus im- ve Marari perantis potestas ciuilis constat potes ideo-
Ii, i e. complexione omnium iurium f. eod.), cum imperans non intelligatur
9. 23 ) : non potςst etiam quidquam iuriisum, si quis imperans et esse et vocari velit, a potestate ciuili separari. Quibus rebus adis ductus hoc fieri nego posse, ut alii concedantur priuatiue quaedam imperii iura : adeo. que et ius circa sera aliis largiendi poιsas imperanιi non est, multo minus ius hoe sua nais rura a potestaιe riuili es separatum ; siqui- . dem id ex potestate fluere atque imperanti competere liquidius demonstrauimus I83. . Ex eodem fundamento vuENDELERus in Theismate Politico de semma potestate circa religionem, ra. 7. defendit, quod si iure, quod circa Religionem est. destituatur Princeps, amittat Naiestatem seu summam potestatem, quippe quae ex eius sententia, est totam aliquod M.
276쪽
zbis ciuilem in Republica habet, conm
factae mi cedatur : ius circa sacra Limars
u e concessio siue translatio nostri i ris in alium. Quocirca huius generis alie- nationes infirmo, quid λ quod nullo, nitun tur fundamento. Secundum quam sentenotiam UENRICvs V. Imperator, dum de inuenitura per annulam et baculum cessit, et Papae in ormatiensi conuentu IIaa. concessit, non poιuit eam ab imperio alienare, et Papa valide concedere I uia sub ea investitura regalia seu iura . circa sacra comprehenduntur, uti ex tabula huius cessionis, quam BARONI-vs Tom. ra. Anna au dictum annum Ia. et 1 . stag. st. et No. ex Autographo. Vaticani
Codicis inseruit, patescit. Quae iura circa sacra inseparabilia esse et a Principe nemini pacto ullo tradi posse, g. operiori euicimus. AC quoniam itidem per Concordata, uti vocant,
Nationis Germanua iura quadam sacrorum ita
277쪽
-- to J in Papam sunt translata, prout haec transi tio apud GoLDAsTVM tu Const. Imper. Tom. r. v. ao7. reperiunda ostendit: inualida aeque hac translaιio iurium, ac cessio investiturae per annulum et baculum, est pronuncianda. Sunt et alia argumenta, quae has transactiones infirmas reddunt, quae habet inter alios SCHIL-xERus de libertase Eeclesiarum Germania,cap. F. s. v. etc. stag. 39. etc.
Ordinationes Ecclesiastica mir- Suppotest Men- ωdnunge congruunt cum significatu legum, quae starun, Ec- dinis clesiae respiciunt. Ecclesia in statu riones et
ciuitatis est in Republica 3.189.), Ecclesia in qua penes imperantem ius le- ' ἡ igum serendarum 3. M J : quare
in aperto est ad cognoscendum imperantis iis dinvitones Ecclesiasticas prascribendi. Quae collectae cum constituant ius Ecclesiasticum :non potest non ad Principem facultas pertunere ius Ecclesiasticum constituensi.
g. I93Ob ius lagum serendarum im- Ad Impe perans iusparentibus dicit g I I. . γ' N. Qui cum iuste et legitime dicere ' legem
278쪽
Hesyastica legem Ecclesiae possit g. I9a. :
pertinet. imperanιi iurisdictio ecclesiastica competit. g. I9 Item facul- Reformare, vera atque propria ἐσε , siqnificatione,est aliquid immutare
Nam adiis de in tutis priorum, et eam par-phora in Iem, quae corrupta est, corrigere. cultu extem Refνmare itaque sacra est cultum diis Hinei Dei ς ternum In melius mutare
pis pende- 3, 187. . Si quis verbum secro-ant. rum, quod, quando de Reirmatione loquimur, dubiae est significationis, in eam partem interpretari velit, ut signet etiam cuItum Dei internum et hoc quoque illi permittere possim. Ac si quis tunc inihi hanc quaestionem ponat r num imperans iacultatem habeat reinrmandi lacra, in utroque significatu sumta annuo ae quidem probo primum, quod ad cultum externumia Reisrmatio generatim est, ut finiuimus hic, mutatio in melius ἱ imperans Rempublicam, et ex consequenti Ecclesiam, quae in Republica est, externam I89.) in meliorem vertere statum potest g. 8 . : ergo imperanii lici um esse dico in ea, quam gubernat, R pullua, Ecclesiam externam, siue cultum ex-
279쪽
ternum g. II . , idis enim sacra strictius sumta g. 187 , reformare Quae mea senetentia non pugnat contra illam GuNDMNGII in I. Mis G. cap. g. σε, qui negat adiaphora in cultu externo ab arbitrio Principis in ciuitate pendere. Potius haec GvNDLIN GII sententia ex meis principiis ita confirmari potest. Imperans, ut imperans, nihil nisi quod ad conseruationem et salutem Reipublicae spectat, agere potest g. as. et 38. . QuaψPropter cum natura adlaphororum ita sit Comparata, ut eorum mutatio nec quidquam faciat ad conseruationem Reipublicae et sal tem : adlaphora mutare imperans , ut impo
Nn em quoque ivi sit sacra etiam at ex ea parte, quaten d cultum De3 mariti sis isternum oectant, reformandi, cra, etiam huic sententiae firmandae has ratio q u st AE adnes suggero easque concessas. Imperantis potestati actus parentium, cae aduersa fla voluntate profecti, subsunt q. χ47. . Voluntas est propensio ad bonum, naista ex eius notione animo impressa. α uales itaque notiones antecedentes in animis quasi Consignantur, tales actiones voluviatis con
280쪽
aω s. I=y. sequuntur. Quod si ergo corrigenda, i. e. re formanda 6. I9 .st, voluntas ob Respustica halutem, corrigenda seu reformanda etiam simi in animis notiones. Iam cum imperans
auste dirigere s . s. , idque in melius, i e. reformare, queat g. I9 actiones a voluntate prosectas: potest etiam legitime notio
nes resormare. Notiones vero ea um rerum,
sua ad cultum diurnum res ciun/, dogmata Religionis seu sacra interna spectant 3. 19 . . Quare imperans habet facultatem reformanis di dogmata Religionis ac sacra ex ea partes quatenus etiam ad Religionem internam pem. tinent. . Caue putes hunc g. cum g. I86. pu
gnare : nam ibidem nego, quod Religio interna ab arbitrio Principis pendeat, ita, ut quamlibet Religionem introducat , ibidemisque assero, eum prohibere non posse illam Religionem, quae non pugnat contra salutem publicam, siquidem nihil nisi tale quid proin hibere imperans potest. Longe aliter se hahet ivi reformandi dogmata, quod Principiis tantum concedendum, in quanιum dogmata
saluti publica aduersancur . 87. , melioraque surrogantur f. I9 . Ob quas quidem rationes iure potuit Reformatio RHigionis in imperio et aliis finitimis, non quod ad ritus solum, verum etiam quod ad dogmata Reliagio.