장음표시 사용
111쪽
sa Indefinitae orationis. in t .si pluribus. de legat. ij.& in J. Caesar. de publica.11 Insinuationis. in l. modestinus. de donation. 13 Interrogatorior v. in l. ubicuq;. de iterrog.actio. 1 Inuentarii in l. scimus. C. deiu.delib.& in auth. de haered.& falc. in s. si vero expressim .cu seq.11 Interesse. in l. uni. C.de senten.quae pro eo. & in
Iuramenti .inqui quis maior. C. de transactio.&in authen. sacramenta. puberum. C. si aduers
s . Iura meti suppletiui. in I .admonendi. de iureiur. 18 Iuramenti in litem. in i .nummis. de in lit. iuran. s9 Iura metita calumni in l. qui bcura alieno .co, Iurisdictiohu .i in I .imperi v. ae iurisdi.omn. iussior Latae culpae. in l.quod nerua. depositi. -62 Legitimae.1 authe. nouissima. C.de inoff.testam. 63 Legitimationis. in I gallus. 9. & quid si tantum. delibe. &posthu. M64 Modi. in l. quibus.*.thermi lius.dec6d.& demo. 6s Morata in J. si insulam. de verbo. obli . seu stipui. 6 6 Mortis naturalis &ciuilis. ini. gallus. g.& quid si tantuna.de lim. & post. Ο Naturalis obligationis. in l. frater a fratre. de condi indebi. εῖ Nobilitatis. in l.j.C.de digni. lib.xij.
ε; Nontinis proprii & appellativi. in l. si quis infundi. de lega.j. o oblationis. in s. acceptam. C. de usu. i Obligationum facti. in l. stipulationes non dis uiduntiir.de stipulatio. a Ordinis. in I .ij.g. prius. de vulg. & in I.prolata. C. de selyten. 73 Ordinis successivi ex testamento. in I gallus.
quidam rect de liber. & possit.
112쪽
4 Pabuli siue pastionis .in l. non solum. s. sed ve
τs Pacti de haereditate viventis .in l.f. C.de pact. 6 Pacti de retroitendendo. in l. ij. C. depact.inter
τ Pacti nudi. in l. iurisgen.f. sed O nulla. de pact. τῖ Primi & secundi decre. in l. si finita. iulianus. de dam. insect. lγs Probationum omnium. in I.admonendiale tu . relu.& in riibr.C.de probatio. so Prodigorum in I.is cui . de stipulatio. 8r Proteitationum. in l.no solum.f. morte. de Ope.
83 Quartarunt in l. in quartam. adi falci. &inl.Glium. C.famil. ercis. 8 Relativorum.in l.j. in princ. C. de sum. trini.&in l.stichum qui meus erit.de lega.j. 8s Remissionis pesionu .in l. cotem.Lfi.de publica.86 Remissionis fideicommissi. in l.j.C.de pact. 8 et Renutiationis iuris suturi .i l qui lapstitutis.de acqui .haer.& in l. pactu quod dotali. C.de pact. 88 Renuntiationis litis & causae. in l.postquam li-ti.C. de pactis. 8 9 Repetitionis dotis constante matrimonio. in l. si constante. solu.matrimonio. so Sentutiae interlocutoriae. in l. qi iussit.de re iud. 91 Solennitatis intrinsecae & extrinsecae.in l.sciendum. de stipula. sa Suitatis. in i .in suisale lib.& posthu. & in l. si filius qui patri. de vulg.& in Iri'lud hostest . de sui sic legi.s3 Testamenti inter liberos. in laiae colastissima. 6.ex imperfecto.C. de testa.s4 Testameti ad pias causas.in l.j.C. de sacro.eccl. os Transmissionis .ini si insanti. C. de iuridelibe. Vesoris
113쪽
s6 Valoris & augmenti monetae. in l. Paulus . de solui.'7 Variationis. in I.de rebus. re.amo. & in L seriti electione. de lega.j. st Uerborum enuntiatiuorum.in Lex hac script ra. de donationibus. sp Vsiiraru .in l.curabit.de actio.emp.& in l. eetes-mis.de stipulatio.& inl.lecta.sicere.peta.
roo Vulgaris substitutionis. in l. j. de vulg. Potuissem equide circuspecti iuuenesilongὰ plures,& prope innumeras sedes materiaru,non me coCiuilis,sed & Pontificii iuris congerere.Uerum solius laboris opus suisset, & ab instituto nostro qui isthaec omnia ad exemplum duntaxat paramus maximὸ alienum.Vos ipla assiduis studio ac diligentia
contendetis ira vestrum negotium agere, ne lab rem nostrum ultra desiderasse videamini. Philosophos,oratores, bimriompias, poetaw, aliasque idoneos ausores, lateriam recreationu gratia ι-gendos. Cap. xx.
Μ v x T A fortasse in praecedetibus, & praesertim secundo eapite,aliquantulum durius si par sit,a ciuibusdam scripsile dicemur, in nullam ciuilibus stodiis intermissionem,nullamq; aliis disciplinis,pra ter quam uni legali operam concedere videamur. Verum non abs re iuueni ad leges properanti, illud ipso initio proposuimus, ut ad ea studia maximEProcliuem redderemus. Caeterum ita semper c si re- iudicemuo sententiam nostram temperauimus, extraneas disciplinas principali studio non esse tractandas:qua in re nunc etia nobis constamus Quam do autem seri nequit, ut seueris legum studiis pei petuo insistamus, nullaque intermissione animum releuemu id ipsum temporis, quod iocudioris otii causa substrahimus,non aleae quidem,scortisue, aut
compotationibus, sed liberalibus studiis indulgeri,
114쪽
atque in probatis autoribus cosumi velim , ex quo- rum lectione semper aliquid ad vitae,morumque institutionem addi scere liceat. Placent ex Graecis Plato,Isocrates,Homerus & Hesiodus, quos etiam Latinos habemus: ex nostris, Cicero,C. Caesar,Liuius,Sallustius,suetouius,Plutarchus, Plinius, Uti gilius& Horatius: ex modernis Iouius Pontanus. Non improbo Senecae liorumque philosophorum lectionem,quorum libri si parum elegantes utilissimis tamen sententiis reserti sunt,ex quibus vellit
l,ulcherrimis & suauissimis flosculis) studiis nostris
egalibus non parum ornamenti, cum in loquendo, tum in scribendo accedere poterit.De scripturarum vero lectione, ideo sermonem facere praetermisimus,quod neminem, cuiuscunque facultatis existat c modo Christianus sit tam neglectae pietatis esse arbitramur, qui non in primis eorum quae ad Dei cultum spectant, praecipuam rationem ducat. Vana lique erunt omnia,& Philosophia,& leges, & Medicina,si Christiani dogmatis prεcepta postponantur. Eos vero maxime saluos iudicainus,qui mundana inflati sapientia, nunquam se in spiritum collia gunt,& cognitionem sui, ac Creatoris posthaben-ces, carni duntaxat placere student. At quantum praestaret illos longe minus esse sapientes, sapien-Dia inquam seculari,quae apud Deum mera stultitia est Quonia vero bonoru autorum lectione ad vita, moreri; instituendos,aliquando per otiti no improbamus,nonnullas interim ex variis autoribus sentetias ad re militare cuius nostros etiam iurisco sultos studio s admodum suis e constat pertinentes,cu exempli,tum recreationis gratia subiiciemus. Cicero. ARΜεs Italia vinci non potest, nec Graecia disciplinis. Arma scire milites oporten, magis quam leges, risconsul. Arma alienare militem,graue crimen est.
115쪽
Martianus Iuriscons. Arrianus IurisconcCassiod
Martianus Iuriscons. salliistius. Hierony
fallustius. Arrianus Iuriscosultus. Modestus. Idem . Paulus Iu riscosinus. M A TY Η. si R I g. v a
Ab omni militia serui prohibentur. Adulteri,uel aliquo iudicio publico damnati, inter
milites non iunt recipiendi. Ars bellandi,si non praeluditur, cum necessaria su rit non habebitur. Ad opus priuatum, velut piscatum, venatum, miles mitti non debet. Audacia pro muro habetur: necessitudo etiam timidos sortes tacit. Aliquo modo expugnatur, quod undiq; invaditur. Audentes sortuna iuuat. Arma tenenti omnia dat,qui iusta negat. Arma atque instrumenta inimicorum, pro hostibus habenda sunt. Amicitiae iura non violat, qui inimicorum iniurias ulciscitur. Aliena temerὸ oppugna qui aegre sua bello tuetur.
Bellum ita suscipi debet,ut nil illud quam pax quae
Boni Imperatoris est,eiuium salutem suae incolumitati anteponere.
C. tepus & necessitas postulat,decertandum est manu,& mors seruituti & turpitudini anteponenda. Consilio opus est: prius: ubi consulueris , matuta opus est facto. Contumacia omnis aduersus ducem vel praesidem militis, capite punienda est.
Cum explorator oberrat in castris, omnes ad te torium suum redire iubeantur, statim deprehenditur explorator. Cum consilium tuum cognoueris aduersariis proditum, dispositionem mutare te conuenit: raro enim absconditum manet, quod ad multitudinis notitiam iam peruenit.
Disciplina castrorum antiquior fuit parentibus Romanis quam cliaritas liberorum.
116쪽
Dolus an virtus quis in hoste requirat 3 Degeneres animos timor arguit. De praeda solicitus miles, magnam victoriae partem amittit.
Dux circunspectus hoc potissimu cogitare debet,ut ipse comeatu abundet, et hostis penuria laboret. Disciplina militaris magis in obedientia, quam in sortitudine consistit. Est quaedam animi incitatio atq; alacritas naturali-ter innata oibus,quae studio pugnae inceditur: hac non reprimere, sed augere Imperatores debent. Etsi in omnibus,tum maximὸ in rebus bellicis, λει Salltimus.
tuna dominatur. Errat qui in bello secundos rerum euentus omnes Iulius Cel- expectat. sus.
Ex hoste non laudem, sed victoriam quaerimus. Incerto au Etiam in hoste virtus probanda est. Fornudabilior est exercitus ceruorum duce leone, Chabrias. quam leonum exercitus duce cervo. Fortitudo quae tuetur bello a barbaris patriam, vel domi defendit infirmos, vel a latronibus socios, plena iustitia est. Frustra contra exteriores bellum geritur in campo, Id n. si intra urbis moenia ciuis insidians habetur. Fieri quid debeat tractato cum multis: quid factu- Modestus. rus sis cum paucissimis ac fidelissimis. Facile clementia, liberalitate, et iustitia regna pa- Incerto a rari solent: difficillime vero stib tyrannide ar- xore. mis retineri. Grauius est delictu detrectare munus militiae,quam Arrianus
Grasiatorum est ac sicariorum, post spoliatos vi PQR R-tores eosdem obtruncare. strenui vero militis, id nullo modo. Incertus semper est exitus belli,et Mars comunis. Cicero. Ia rebus bellicis aduersa autoritatem minuunt. Caesar.
117쪽
sillius. Salomon. et M A TT H. G R I A. D E
In pusna usus & exercitatio solet magis prode
In bello qui rem a Duce prohibitam facit, aut mandata non seruauit etiam si res bene cesserit ) c pite puniendus est. In rebus inchoandis prudentia & consilio ni opor-- tet,periclitantibus vero audacia. Improuisus hostis sortiter opprimitur. In uictos prostratosq; humanitas exueda n6 est: nee tela in captivos,veru in acie stantes exercenda. Imperita multitudo ad sugam promptior est, quam ad victoriam. Iis qui maiores viribus animos gerunt, semper o fuit in bello temeritas. Iustissima quidem arma sunt, quibus publica virinium salus continetur. Labor improbus omnia vincit. lLaudandus quidem est hostis, sed omni arte & st , sdio opprimendus. lLugere in bello peremptos, inutilis est pietas. Malo unum ciue seruare, quam mille hostes pdere. Militaris turba sine duce,corpus est sine spiritu. Melius & tutius est hoste fame urgere quam ferro. Militiae conuenit Christianae,excuti calamitatibus, S probari. Milites neminem concutiatis, sed contenti estote stipendiis vestris. lMinime quidem rei gerendae consilia apud hostes quaerenda sunt. lNuias conatus sui saepe poenituit. . Nullos belli necessitas industrios secit. Magnum est ex hoste reuerti. in Non in multitudine exercitus victoria belli, sed de coelo sortitudo est. Nil magis magno duci conuenit, quam pro omnibus cogitare. -
118쪽
RAYP s Tu Din 1 I az T. st Non minus in milite modestia,quam vilius animi. D 1 &na agnitudo desiderand est . - . Nil interest an vi vel fallacia,captiuus hostium po- Floren. I
testatem euaseri L . di is riscosultus.
Non cartim sed punctim serire,tyrones docendis sit: --: sic Romani, urbis gloria, pugnare solebant. ' , Non sint minis perterrendi, quibus promptius est Incerto a
ad arma iniurias,quam ad verba referre. tore. .
Non oratio uod tabello vis hostiu propulsanda est. Nihil tam diis c de vel arduum, quod pertinax mi- V
N'n multi udine imperita res magnae geruntur,sed . Iin virtute paucorum victoria sita est.
Non potin in deterius labi portuna,vbi afflictis r
bus opem afferre non possis. Non vlla perenni Amplexu sortuna uet. . Sillius. Nulla fides, pietasq; viris qui castra sequuntur. Lucanum Optimὸ ducis munere iungitur, qui res hostium Plutarchus. quam maxime exploratas nabet. Omnia prius experiri Imperatorem consilio,quam Terentius. armis decet. Optima vi ctpria quae sine sanguine euenit. Laertius. Optimus miles in re rustica nutritus. Vegetius. Ossicium regentis exercitum , non tantum in dada, Marcianus sed etiam in obseruanda disciplina consistit. Itirisconcomni laudodigiuis est,qui nee aduerti fortuna staΚ- gitur,nee in secundis rebus extollitur. Omnia,etiam extrema,prius tentada sunt,quam ad G. arbitrium & deditionem hostium compellaris. Pluris faciendus est dux sine exercitu, quam exem Plutarchus. citus sine duce.
Pax bellta parariir:nec eam tueri licet,nisi ciues sint Id . ad bellum instructi. Pulchrumque mori silccurrit in armis. Virgilius. Parum quidem sibi consulere videntur, qui hostem Incerto a - in puga temeri&siae causi lacessivitas . 'H a Parum
119쪽
Cicero. Vegeti ire. Idem Augustin. Laertius. Iustinianus
Imperator. Incerto a tores Laertius. Seneca.
Curtius. Incerto aitore. Vegetius. Incerto autore.
Parum Iaudis habet victoria, in qua plus fortunae Iudibrio actum est, quam hominum virtute , seu consilio prouisum. Pertinax inimicus,magis beneficio,quam vindicta
Quatuor in lammo Imperatore requirunturi scie tia rei militaris,uirtus,authoritas, felicitas. Qui secundos optat euentus,dimicet arte,non Casu. Qui desiderat pacem,praeparet bellum. Qui pi aesumit de viribus suis antequam pugnet,ipse prosternitur. Qui tuto regnare volunt, beneuolentia, non armis Ripari oportet. Qui pro republica ceciderunt, in perpetuu per gloriam viuere intelliguntur. Qui viribus maiora audent, temeritatis quidem poenas saepe persoluunt. Qui iustius de Imperio certant, promptiores ad victoriam redduntur. Qui maiorum iustituto ius ipsum in armis habent, caedibus, praeda, ac rapinis pro legibus utuntur. Qui prius iniurias intulere,grauiores ipsi expectent necesse est. Quantum in bello serrum, tantum in republica eloquentia valet. Q Ddcunque libet Deere victori licet. Qui raro aut nunquam viderunt homines vulnerari,vel occidi, cum primum aspexerint perhorrescunt: & pauore confusi de iuga magis quam de conflictu incipiunt cogitare. Rationem belli necessitas mutat. Rectὸ omnia prouidisse, non tam prudentiae debet, quam sortitudinis videri. sapientis ducis est,inter hostes discordiarum ca
satius est pacem ab hostibus petere , quam bel lum
120쪽
Ium frustra moliri. Saepe hostis clementiam vincit delicti magnitudo. Sero patriae consulere videntur, qui desperatis r
Sera nimis est post clade belli deliberatio. Satis quidem prudentiae in gerendis rebus habuisse
existimantur, quorum virtuti & constantiae selix successus illuxit. Turpe est Imperatori aut militi dicere, non putara. Scipio. Tolle moras, semper nocuit differre paratis. Lueamis. Turpissimum est strenuos Imperatores latronum Incerto
Turpe est tot calamitatibus assectos,superbὸ adhuc
cum victoribus agere. Unicum consilium rectum, magnam militum m num prosternit. Via hostibus qua sugiant inuenienda . . .
Vbi summus Imperator non adest ad exercitum, et . tius quod non facto'st usus fit,q; qt sacto'st opus. Vinculo quodam patientiae obligandi sunt impe Macrobiuctus belli. Vna salus victis,nullam sperare salutem . Virgilius.
Vn bel mori r tutia la vita honora. Petrarca. De Iurisconsuliorum lauditin. Cap. xxx. B o N o R v Miauthorum lectionem cum peri
cundam,tum perutilem esse inficiari certe non ponsumus. At si vera fateri volumus,nihil omnino adeo elegans & iucundum iacit Θ inuenietur, quod ad nostrorum iurisprudentum responsa collatum, non inspidum videatur.Ego enim quantum mihi usu venisse comperi ubi multa variaq; percurri, nihil tandem quod ad Iurisconsultorum elegantiam, vel diagnitate accederet,nihil quod eoru dogmata aequaret,usquam offendi. Tria in illis summa admirati ne digna semper iudicaui: primum φ no in fabulas, aut commentitias narrationes,sed in leges, ae prae-