Matthaei Gribaldi ... De methodo ac ratione studendi libri tres. Adiecimus praeter alias impressiones, eiusdem Gribaldi Capita tresdecim nouorum intellectuum & declarationum, à quodam eiusdem autoris studiosissimo habita

131쪽

Ratio.

Rectum. .

Rego. Reprehensio. Rigora Rusticitas.

Simplicitas..Stultitia. Subtilitas. Temeritas . Turpitudo .

Verisimile.

Virtus. Vitium. Vituperium. Voluntas.

Vtile. utilitas. Salus. Variatio. saeuitia. Veritas.

Μutuuetuite Adoptio..Donatio pr Negotiorum Alienatio. pter nuptias. Arrogatio. Donatio ob

gestio. betatio.

causam. Doso Nouatio.

Nuptiae. Bigamia. Cessio. Emancipatio.

Obligatio.

- Commodatii. -Emphyleusis. Epiuola.

Pactum. Compensatio. Peculium. Conuentio. Permutatio. - Contractus. Heio vi des. Phaenus a Conductio . - Facio ut iacias. Pignus. Constitutum. Feudum.

Pi lieitatio. Consilium.

Fideiussio.

Precarium. Cura.

Interesse. Praescriptib. Promissio. Datio 1 solutu. Delegatio.

Quiratio. - Depositum. Dictum

.. Mandatum.

Remissio.

Diuisio. Dori des. hinnumssio. Matrimonium Satisaeceptio.

Seruitus.

132쪽

Sponsalia. .. Uiura. Dei communes vltimarum voluntaturni A DITIO haereditatis. . . Bonorum pos

. sessio. Codicilli.

Collatio. Conditio. Coniunctio. Contributio, Contrarabulatio. Datu causa cois..ditionis implendae. ν

Dispositio ad

pias causas Dona .causa mortis,

Electio. Exhaeredatio. Falcidia. Fideicomissu,

Gravamen. .

Incapax. Indignus. Institutio. Ius accrescendi. Ius deliberan

di Ius dicendi nul

lum.

Legatum. Legitima. Mortis causa capio. Necessitas. optio,

Relictum.l 3 Repudiatio. Restitutio. substitutio.

Successori

Successio

Suitas.

lares

Testamentum. Testa. inter liberos. Testator,

Transmissio. Trebellianica. Tutela, Vltima voluntas. Vsus. Vsusseuctus. .uorum. Acta. Advocatus

133쪽

Appellatio .Q- Apostoli.

Arbiter. Arbitrator. Arbitrium iu dicis. Articultis. Bona. Causa. Cautio. Cautela. Capitulum. Cessio bonorucitatio Coinmissio. Copromissu. compensatio . Confessio.. Codemnatio.' Conclusio causae Continentia causae.. Contumacia. Copiao . Creditor.

Gumulatio M

Excussio. Exemplum . Expensae.

Nullitas.

Officium iudi

cis.

Ordo iuris.' Positio. Praesumpti. . Priuilegium. Probatio. Indicium. Instantia. Instrumentum. Intercessio. Interpellatio. Interrogato

Interlocutoria. Publicatio. Inuentarium Procurator.

Productio

Prorogatis Q. Protestatio . Iudex. Iudicium. Iudicatum. Iuramentum,

Lis. Ratificatio. Reconuentio . Relatio. Remedium. Renuntiati.

Replicatio. Relponsio. Res iudicata. Lixis contestis Rescriptum velis. '

Satisdatio

Scriptura sententia. sequestrum '

solen

tios Nandatum. Nora.

134쪽

Statutum. Suni mariae.

Subhastatio.

Tempus. Terminus. Tertius.

Testis. Titulus. Victori Victus.

Loci communas erismalium iu torum. Aecvs ATIO. Adulterium.

Aggre r. i Ambitus. Auxilium.

Bannum. Bannitus. Calumnia. Calumniator. Carcera Coertio. Commentariensis.

Consessio. Condemnatio. Conuictus. Crimen. Culpa.Cuaodia. Desensor. Defensio. Delictum. Deportatio. Denuntiatio . Diffamatio. Dolus. Duellum. .

Excessus. .

Excommuni catio. Exilium. Exul. Fama. Falsitas. Fiscus.

Frausa Furtum.

Fustigatio.

Gratia. Homicidium. Hostis. Incestus. Incendium. Indicium. Indulgentia. Insamia. Insormatio. Inimieus. Inimicitia. Iniuria.

Inscriptio. Instigatio. Insultus. Latro. Laesa maiestas. Natus. Maluma Maleficium.

Mors.

Mulcta. Mutilatio.

Nocens Nox

Oecidere. Occultare. Offendere. Parrieidium.

Pax. Peculatus.

Perduellis.

Poena.

Plagium. Plagiarius. Pisblicatio.

135쪽

Restitutio. Tortura. merela. Questio. Rapina. Raptor. Raptus. Relegatio . Repetunda.

sacrilegium. Si carius. spolium. stellionatus . stuprum a Tatio. Tergiversatio.

Veneficium .

Vita.

Violentia. Vis publica.

Vis priuata. Vulnus. MATTHAE I

l l .

136쪽

Τ si librum qui Axiomatum iuris inscribitrer seorsum edi dimus , in quo & materiales Scimorales regulae plenissime coa, geruntur, nec mei fuerit instituti hunc tractatum,qui studendi methodum complecti tanta debet, alienis dotibus onerare. precibus tamen multorum adactus,qui integrum v Iumen usque adeo morari non potuerunt, aliquot axiomata,exempli magis, quam explendi volumiqnis gratia subiunxi . Atq; id sane inuitus laci, & eo minus libenter, cum si nullius ingenii,sed pauci admodum laboris opus esse perspicerem, tum quod inianimo haberem ipsa enuntiata seu axiomata, in ta . tiniorem formulam reducere,priusquam emitterentur. Posteaquam vero res aliter cessiit,& parendi necessitate deuictum hoc ipsum me praestare opor tuit,omnes oratos velim, omnia ut boni consulant. Afferent certe haec utilitatem aliquam tum in te gendo,tum disputando, dum tamen suo loco adducatur,& ad eam,de qua agitur, materiam recte ada plentur. Euoluantur quiso Dini,Cini,Barioli,Baldi,Signorolli,Alberici aliceti,Raphaeldm,Pauli. Imolae,Romani, Aretini Alexadri,Decii,Senensiu, Ticinesium,&. deniq; modernorii olum cometaria:

iueniet isect. subiije, nihil elaboratu, igenioso de

137쪽

Iediore dignum , visi quot huius imodi epuntia is suesit illuM.tum. At vero quemadmodum in graui sbus viris sales , ac dicteria sitis locis si horis emissa vehementer arrident,quae si alieno tempore effluxerint,si sta omnino tq; insipida videbuturi sic horum axiomatum usus ita temperandus est,ut no nisi opportubbloco,&pro rei necessitate sectarrant. Ad hune sane viam iarbidius , Scaevola, Dom itius, Vlpianus,& Iulius Paulus legu coryphaei, suos regularum libros scriptitarunt. Neratius Priscus quindecim,Aelius Martianus quinque,Sextus Poponius unum, Titius Caius unum, Herennius Modestinus decem,Licinius item Ruphinus unum si pra xx. reliquerul. Atq; utinam pretiosissima illa sepellex, pro tot opinionum repertoriis, quae hodie passim consantur,nobis reseruata fuisset. Non obiicerent no bis quidam, apud legum prose res, plus autoritatem quam rationem valere. Sed de his satis. I L o C D axiomatum quos ut magis frequentes aegenerales eligedos putauimus,lii se e sunt: Actus. Bonum,blatum. Benignitas,Ae itas,Rigor.Ca sa,Causatu,Effectus. Correctio.Determinatio. Dispositio. Extensio. Exemplum.Expressum,Tacitum. Factum.Fauor,odium.Forma, tennitas. Frustrii. Genus,Species. Lex. Multa. ordo. Par, Paria sunt. Principium,Finis, Infinitas. Exitus. Publice inte est.inalitas,Accidens,subiectum. Ratio. Verbum. Veritas,Falsias,opinio. Voluntas, blens, Intelio,

Propositum.Vltimum,Extremum.. Transcendemia naturalia.

Ens, Vnum,Res,Bonum, Verum. Pradi silia. Genus,Species,Disserentia, Proprium, Aeeidens.

Praedicamenta.

Substantia,quantitas,qualitas,ad aliquid,ubi, quam

do,situs,habere,iacere, pati.

138쪽

Mens, Dictum, Factum. euentus.l.aut tacta. demen. Causa,locus,tempus,personaque,qualeq;, quantuq;. 1 Euentusq;: hominum haec omnia facta regunt.

Genu .

Dialecticis Antinat urisconsultis homo.

species. 4Dialecticis Homo , Iurisconsultis Titius, Pamphilus. fialecticis Sortes, Plato . Iurisconsultis struitus

omnis dempto ususructu. I nis virtvi . Imperared vetare,Permittere,Punire. a Imper

Virgilius: Tu regere imperio Π populos Romane Ilae tibi erunt artes, paciq; imponere morema e Permit parcere d subiectis, & debellare superbo A tere. . Subiectum Iruris. . . purum Contractus, Ulti ma voluntas, Iudicium. ordo iuris per decem gradus. Mens & consensus hominis. Ex consensu, dicta aut facta. LEx dictis iactisue,contractus,vel quasi. . Ex contractu,vel quas,obligatio. Ex obligatione, actio. cx actione, rma,seu facultas agendi. Ex forma agendi,iudicium. Ex iudicio, lententia..Ex sententia,executio. . Ab executione, lus rei

139쪽

Actus regulatur a fine in quem dirigitur. l.si is qui

in aliena.ver.nemo enim. de acq. re. do. d. l. verum. de sur.

Arius quantumcunque fauorabilis, contra volunta-tem agentis minime sustinetur. l. si idem seruus. de lega.ij.l.si cui pure. in s.princi ad Trebel. l. ver . 'his.vbi doe.de vulga. &pupill. Actus Ventium sunt in patiente bene disposito. l.j. C. de haeresnsti .hin omnibus. ij.de act.& oblig. l. s ego. s.sicer. peta.

Actus purus plenior est conditionali . .si ita seri-

Actus qui pure valere non potest, resoluitur in conditionalem.l. si haereditas.g.si furiosis. & 6.seM. de testa. luxet. Actus conditionalis,n6 nisi impleta coditioneῖς---citur.l.haec venditio. in prin.de contrah.empl. Actus qui ex capite valido &inualido geri potui simpliciter factus,ex valido processisse praesumitur.Roma. sing. I s. per lex in c.nisi. de praeben. Actus simpliciter gestus,censet tactus eo modo quo debuit.l.gallus.f. quidam rectὸ.de lib. & postn.l. si haereditas.g. seruus alienus.de testa.tutet. Actus etiam nullus qnq; poenam sustinet. l. nemo martyres.iunc. gloss. C.de sac. san. eccl. l. eum qui duas.C.de adul. Bar.in l.ubi pactum. de transact. Αctus geminatus plus operatur,quam simplex. l. cuscimus.g. j.C.de agri.& censi. l ib.x. Actus naturalis essicacior & potentior est violento. Bart. in l.& ῖ iusiurandum. g. qui ita.de aeceptil.

Actus iudicialis potentior est extraiudiciali. l. psecta nouissima. C. de pact.

140쪽

Actus iocosus non duponit.l.diuus.de mil.testam.l. fi.de testamen.l.sicut. C. de lib.caus. Actus simulatus nullius est momenti. I.simulatὸ. de

rit. nuptia. '

Actus attribuitur disponenti non exequenti. l.vnu. s. j. deleg. is. Dec.in consi. 2 s I. in causa mag.col. ij. versi. quia ad hoc respondetur. vol.ij. Actus fatalis tibi; feleuat, ubi voluntas desideraturi l.j.in fi.de condit. &demonst. Actus quantumcunque pius & fauorabilis, in alte rius praeiudicium non subsistit. insti. qui b. manu non li. in prin. Actus necessari us magis excusat quam voluntarius. l.qui insistam.in princi p. locati. GΑctus a iuris necessitate dependens, non secundum hois voluntatem,sed iustum arbitrium regulatur. l. si arrogator.f.sed an impuberi. de adoptio. Actus'non dicitur illi praeiudicialis,cui non principaliter, sed in consequentiam praeiudicat. glossi fin.in c.quamuis . de pact.lib . n. Actus sequens,precedentem intentionem declarat l.si hi qui . C.de adulte.f. pauonum. instit.de reris diui. Bar.in l.caetera.g. fi.de lega.j. Actus iuratu,,valet meliori modo quo potest.Lcam pater. f. filius matrem. de lega. ij. Actus si non valet eo modo quo fit,nec valet eo modo quo potest.l.j.de iv. die. Actus inuoluntarius praemium non meretur. I. ita tamen .s ui suspectam.ad Trebellianum. Actus necessarius nullum habet meritum. I. rem l gatam.de adimen.leg.l.unum ex samilia.*.j. de lega.i3.l.proximi .derit. nuptia.

Actus qui potest sine certa solennitate expediri, licer illa solennitas minus legitimὸ interueniat,

in Φ.qui testamento.F. per contrarium, de testam.