장음표시 사용
81쪽
rs OPERATION VΜ CH ΕΜ ICAR v Mre queat. Andreas Libavius consuli poterit. De bractea autem ferri materia peti poterit tota horum instrumentorum confectio, si multum talis aquae conficiundum est. Altiter, pro uniea demonstratione, de terra figulina facta sum.
a. Opereulo leni adspersu cinis imponatur non erassiis,huie dein aliquantulum ignis, ut calore solvantur in vaporem humida plantae ; atque succi ejusdem fusi liquestant,inque capacem alvum vasis suppositi descendant, ubi frigore il- Iius densentur, quiescant, guttatim destillent. Ita pruden. ter, per gradus, aucto igne, humida plantae deorsum aguntur, colliguntur. Scilicet spiritus, aqua,cera, gumnii, oleum, resina, salina saponaeea materies, quae in aliis destillationi. hiis praemissis, non ita facile poterat separari. 3. Cavendum est interim in hac operatione, nimius ignis ne amburat penitus partes; quamvis fateri debeam parvum parum movere. Si enim cito violentum ignem admoves, omnia eonfunduntur simul, & quidquid oleosi inest comburitur, Odossem, saporeinque mutat in empyreumaticum, fuli. ginosum, amarum, detestabilem, vix aptum, qui ingeratur homini. Id inprimis contingit in pinguibus, siccis. 4. Quando autem succulerita penitus, v. g. Flores Rosarum, ita cum prudentia, sine ambustione, tractantur, tum aquae sic paratae, succos nativos proxime referunt: quia de saponaeeam illorum indolem exhibent, vires proprias praebent quidem, sed tamen semper aliquantulum mutatas per ignem; und succi presti, ut gratiores semper, ita quoque divi medicata meliores. Paraeelsus vero, Guajacum ita tractans, inque liquorem acidum, olea acria, foetida, convertens, haec tamen ad usus externos, internosque, laudabat: rinde etiam per Germanias aliquamdiu exculta' haec operatio jam fere in desuetudinem abiit i quum minus ingratae supersint. Suffecerit Vobis intellexisse, vidisse.
Ex residuis Procu um V, IK, 17, IS, crematis cineres falsi, ut ex Processu Io, II.
82쪽
t.Ci residuum a Processit Is, vasi ferreo commisit m, tam instilicet herba, quam liquor adestillatione superstes, exsecatur, di dein sartagini ferreae immittitur, igni imponitue aperto, comburiturque, ut in Processii sexto factum est, in Cineres albos, tum de illis Cineribus magna copia salis potest elici, illa scilicet, quae ex herba eruda combusta, ante destillationem, potuerat produci. Eritque cinis, & inde produinis sal, perfecte idem. Ut in vase, vobis examinandum propono. Si vero decomim illud, in alieno residuum, seorsim ceperis, illique admiscueris omnem succum, quem ex herba decocta exprimere poteris, tumque hunc salem paraveris, ut in Processit quinto, iterum habebis Cineres, ut in illo quinto Processit, salsos, salemque eundem, eadem fere copia. Unde igitur destillatio haec materiem salis non minuit. a. Si residuum a Processii I 6, tractaveris eodem modo, ut praecedens residuum, sive solum suceum ceperis, sive succum. eum herba, acquires Cineres duplo salsiores, quam praecedentes, ct salem aecipies eundem quidem, sed duplo copiosiorem. Quand' autem, ut in Melissae cohobatione positi, de ei es ct sexies repetivisti hoc opus, tune erit in hoc sue eo ultimo deetes & sexies plus salis, si comburitur. Quare apparet, residuum a cohohatioue ita increscere in sua virtute salina, saponacea, quemadmodum aqua eohobata in sua volatili, spiritibus d leo plena, parte. Unde etiam hinc probatur modus virtutes proprias herbarum tantum intendendi, quantum Artisset lubet; sicque artem, si usquam alias, certe hic naturam superare, ct emendare. Quin iisdem efficitur, nec cohobationem minuere salis materiem in parte fixiore, qNamvis toties repetatur: modo rite caveamus, ne ulla putrefamo nascatur in herbis. 3. Quoties vero herbae, sine sacellaro, ct sine melle, fermen alae, atque dein destillatae, juxta Processiitia i , residuum eodem modo comburis in Cineres, ut hic famim cernitis, tum iterum eandem ferme copiam ejusdem salis habebis: ut & ita liqueseat, ipsam fermentationem si e peractam ne quidem reddidisse volatilem materiem vegetantium, quae igne exusta salem hune fixum exhibet. Id apparet mirabile,
nisi jam eonstitisset Tartarum, fermentati perfecte subtili D
83쪽
autem cum melle prius fermentavisti Rosmarimina, atque reis siduum inde superstes, in spissatum in Cineres comburis, Cia ineres obtinebis, quos hic propono, vix acres, neque talem inde Salem facile produces. Mellis enim carbo haud teme re igne in salinum vertitur, sed fungosus fere, nec acris
. Residuum tandem Processus I 8. crematum tanto minus
Salis generat, quanto plua saponacei salini in aqua deseende cat. Si autem valde parum talis aquae exivit, tum idem fere Sal prolicietur. s. Postquam omnia haec cum cura intelleximus, effetitiis veros Destillationum jam propositarum cognoscemus. Enimvero adscendit per has a planta I A qua elementalis, simplex, plantae. 2. Spiritus in hac aqua. descriptus in Proeesto primo. 3. Oleum Volatile, sulphur dixerunt, plantae; quod primo aquae permistu bane albam reddit; quod seor. sum existens aquae misceri negat, quodque iterum ex ea sensim se expedit; in quo Spiritus prior inprimis haeret, in quo retinetur, cui Odorem, saporem, saepe vires singulares, im primit Hoc oleum est illud,quod soleo vocare oleum pri rei generis in Plantis, facile ct primo separabile ab iis, immiastum humoribus ejusdem, non assixum iis fortiter, neqtie adhaerescens multum solidis harum partibus,neque iis intricatum valde, in multis saepe vasculis singularibus locatum. At.que hisce quidem tribus ablatis de planta, Mostea vix aliquid de pristino illius odore, aut sapore, in reuillio superest. 4. Etiam adscendit hac ratione acidus quida ui, tenuis, volatilis, liquor, qui subtiliter salinus, non figitur igne cremante, sed avolat; unde haud inepte vocari possiet Aeetum naturale Plantae, quod re in Caryophyllis tandem adscendit cum tittima aqua, ct in Cinnamomis; quod post tria priora integre ablata, de omni, & calidissima, tandem elevatur destillando. Sed in parte plantae per hanc destillationem non volati Ii,verum remanente in fundo, cognovinuis. I. Oleum fixius,
humori fixiori residito magis implieitum, nee destillatione hae elevandum; sali plantae proprio tenacissime nexum in ponem; cujusque pars satis magna vi ignis sali conflammintime fixatur cluneo in alcati, quod tamen oleum, sali suo
adhaerens aqua a planta elici potest per deeocta. Vid. Pro.
84쪽
eetam 3 ct q. t. Oleum, quod terrae elementali, nectendae in fabricam plantae solidam, intime infigitur, quodque nulla deeoctione inde secerni potest. Vid. Processum . . 3. Ma xima pars salis nativi, ct proprii plantae. 4. Materies illa plantae, quae dein ignis aperti, re violenti, actione figitur, mutatiirque in sal alcati fixum. S. Denique elementa terrestria pro maxima parte, tam quae in humoribus, quam quae fabricam solidam constituunt. Ajo pro parte maxima : quia de ipsis oleis volatilibus ingens terrestrium copia edueitur.
oleum Plantarum nativum pressu electum de planti De Anamgdalis.
1.πn Plantis habetur pars quaedam, sponte sua liquida, aut faeile parvo igne liquescens, quae appellatur Oleum ejusdem. Id quidem quiete diuturna spissum potest fieri, ut in oleo Terebinthinae liquidissimo prius, sensim spissescente
manifesto apparet. Potest etiam frigore inerassescere, globulos formans, instar ovorum piscis. Imo ct in corpus soli. diuti abire, ut in cera patet. Quae unque autem ratione sie 'induruit prius, igne tamen applicato iterum defluit. Igitur Oleum hoc semper, eum liquefactum habetur, simul pingue est: quia molle admodum, valde lubricum ci lubricans, si tractatur, atque interea tenacitate quadam partium suarum lentescens, quod in aquis, spiritibusque, non retinet. Porro Olea haee ubique sunt in flaininabilia, ignem, flammamque nutrire, imo ct in flammam abire apta 3 quod aere, aqua, teris ra fieri nequit. Tandem oleum aquae minutatim misceri
negat, sed eonfusum illi aquam repellit, oleum colligit, sieque separantur indistincta liquida, qua re differt a Spiritiabus. Est igitur Plantarum oleum liquor pinguis, inflammabilis, aquae non miscibilis. a. Oleum hoc in plantis varium reperitur, & multiplex. Volatile enim illud,quod jam in destillatione aquarum de vegetabili pingui producebatur, in se eontinebat Spiritum Retiorem, qui odorem illius plantae ct saporem continebat, hinc
85쪽
so OPERATIONUΜ CHEΜICARUM hine in illo oleo etiam singularis plantae proprietas sensibiis manifesta habitabat, illoque oleo educto, omne residuum plantae nihil amplius de proprio plantae conservabat. Ut, si quis de Cinnamomo, liis Maceris, Caryophyllis, NuceMyristica, aceu rate omne illud oleum subduxerit, in corpore superstite antiquam figuram videbit, indeque quam optime eognoscet, sed caeterum de dote propria nihil quidquam. Omni enim penitus ablato hoc oleo, odore, & sapore, deinceps distingui nequeunt inter se. Attamen ipsum olei cor pus odorem hune, saporemque, ex se non habet, sed tantum ab illo spiritu, qui distinguit haec olea , quamdiu praesens inest, sed si abest, tum olea iterum vix distingui in teia se possunt, sed fere unam, eandemque, naturam habent. 3. Aliquando, in quibusdam plantis, harumque partibus quibusdam singularibus, Oleum sincerum colligitur in am pullulis quibusdam, vel folliculis, adiposis jure vocandis. Alias sileeis plantarum mistae, divisae hine, & vix olei spe.
eie tum apparentes, sed saponis instar latentes, particulae mleosae adsunt. Quoties tum iterum hae absconditae oleo saepartes associantur, aliis separatis, tum statim oleum apparet. Utriusque exemplum facile datur: Succus aqua edumis explanta, inspissatus, saponaceus, exsiceatus, ardendo pingue oleum praesens testatur. Vid. Process 3 ct s In Abiete, Pino, Larice, caesis purum oleum vulnere exstillat. Imperatoriae radix, hyberno tempore recens effossa, bene pura, aeuisto cultro transversim scissa, microscopio spectata, dabit guttulas aurei olei spectandas, quan emergunt in hae superficiei de propriis ductibus, singulari ibidem apparatu positis. Nucem myristicam cultro calefacto, acuto, rite findatis, superss. eiem deinde microscopio conspiciatis, cernetis olei meraci stillas. Amygdalam pariter sie fissam lustrantes idem observabunt, maxime, si calefacta prius, scissa dein, paululum premitur; oleum quippe exsudans se conspiciendum offert. Nusquam tamen luculentius invenitur ι . uberius, quam in Cotyledonibus seminalibus plantarum, ubi arcet a teriero .embryone aquam intempestivam, male acturam, nimiumque frigus, ne facilis oriretur conglaciatio, forte exitialis tenellis staminibus. Oleum illud pariter, instante hyeme, a Praegressa aestate verses eorticem pulsum, ibique aquoso humo.
86쪽
i re sinatum magis, inprimis eolligitur ingenti abundantia,
praecipue in semper virentibus. 4. Igitur talea vegetantium quam maxime abundant ini partibus plantarum magis duraturis, in defensionem aliarumi partium stirpibus naturalium, iisque prae caeteris necessariai rum; igitur in illis partibus, qui distant inprimis quam re-l motillime a vasis railitum absorbentibus, ct a succo nutrienal te de altrice terra ibidem hausto per fibrillarum meatus pa-l tutos. Sane in semine maturo Lini, licet plus olei invenire, quain in toto forte reliquo integrae plantae corpore.' . s. Quin quandoque colligitur tanta eopia, lit vera olei specie sponte appareat. Haustra sua frangat, defluatque. Unde cortex inprimis, ct fructus, illud praebent. Coni Abietis, Cedri, Larteis, Pini, baceae Juniperi, id docent. Maxime, ut jam monui, in sempervirentibus Ubi exteriora corticis' saepe perfusa hoe oleo, Boreales inprimis arbores, glaciali expositae frigori, in altis, montanisque loeis inprimis, aut editioribus sieeisque, id praecipue deprehenditur. Unde fere licet credere, Oleum hoe multum requiti ad defensionem vitae contra frigus glaciale hybernum. 6. Porro observam iis, pinguia haec olea nasci, & eolligi,
itarn maxime in plantis jam adiittioribus, jamque brevi dormituris, aut jam tei escentibus. Enimvero tam herbae mi nimae, quam arbores, quando satae primo emergunt, parum pinguis offerunt, sed tantum aqtioso , diluto, tenui, suceo turgent; adultae vero uberrimo pingui scatent, Lintini speactate, tota plantas graminis instar, mera aqua videtur viveore, sed quando matura facta est, viriditate amissa, flavestens,iain uberrime fundit oleum, praecipue in seminibus. Idem
quoque in juniore, ct adulta jam pino patet. Notum deinι
plantas arboreas, ct viviradiees, adventante autumno, senissim se contrahere, fisceos suos sistere, vix perspirare, nec trahere multum de terra, neque diffundere per aera. ' Quae apparente bruma perpetuo magis, malisque, ita pergunt. donee tandem penitus fere planta haec quiescat. Quum eon. tra, adspirante vere, Omnia itertim incipiant moveri, ingredi, exhalare. Si stationem illam autumnalem, &hybernam, licet appellare somni tempus, aestivam vero & vernalem, vigiliarum tempestatem, iii plantis,tum semper fere apparebiti Olea in plantis augeri somni tempore, aquam vero vigilia
87쪽
ruindecursii. Cernite imperatoriae radicem hyeme, omni fronde penitus evanescente,terra absconditam, inertemque*nonne dormit φ Erue, scinde, inspice, totam oleo opimo Pininguem reperies. Eandem Majo mense estode, jam aquosam, salinam, haudquaquam ita oleosam invenies. Idem iri ar-horibus quoque videre est. Tandem etiam senescentes stix-pes oleo obrui, indeque suffocari abundantia pinguium, cec-nimus, in Abiete, Pino, sitnilibusque tandem intra adipem sutim suffocatis. Gummi specie in his, resinae, olei, halsami, faeie in aliis. Unde toties mori cortiee obstructo dolent horticolae. Scilicet, ut obesa tandem animalia, nimio pingui immersa, saepe inde suffocata, moriuntur. . Chemicus ideo, olea stirpium quaerens arte sua, prius e scientia rei herbariae discat, tempora esse in plantis, in quibus aqua ct sal abundant in illis, tumque oleosa ibidem magis deficere. Contra, ct esse aliud iis tempus, quo oleo abundant praecipue, sed tum rursus aquam minui, salemque. Dum scilicet nova folia, flores, fructus, naturae vi in planta
.formantur, tum motus humorum aquosorum sale praegnantium promovetur, & olea tarda absunt, postquam vero foliis exarescentibus, deciduisque, floribus jam emarcidis, fructus ipse maturus, perfectusque, fere sponte dilabitur, tum ole se, subtilioribus dissipatis par aestatem, sensim aggregantur, apparent, praedominantur; unde Architecti quoque suam
ad artem ligna legunt hyeme media caesarum arborum, ut durabilia habeant, ct aquae resistentia diu, nee ita temere ca-xiosa futura. Nimirum oleo, eoque ponderoso, scatere deis
prehenduntur durissima quaeque, ct ponderosissima, ligna,
quae aetatem vix sentiunt. Cedrinum, Guajacinum, specu-
Iemur; quanta in illis olei, sed gravis, sed compactissimi, copia Quare Chemista alio longe tempore quaeret plantam,
tit salem inde conficiat; alio iterum eandem stirpem quaeret anni tempore, ut oleum inde obtineat. oleum, maxime nativum, in plerisque, habent prorsus matura, sponte brevi lapsura, hine a naturali jam maturitate sicca uic inque, solique inuncta suo pingui, Semina. Haec igitur Artifices porro paulo magis exsiccata prudenter, conterunt una cum propriis furfuribus in speciem farinae. Si autem semina illa sint ex se adeo pinguia, ut in farinam redi.
si neSent, tum contunduntur inodo, in mortario lapideo, laque
88쪽
PARI I. IN VEGETANTIA. Miaque saepe hae actione profluens oleum produnt, ut in Amygdalis, nucleis Pini, pistachiis Terebinthinaceis, tam manifesto patet. Dein, praeparata sie, farina vapori aquae calidae exposita aliquantum, & dein iterum leniter siccata, ape riuntur inagis, magisque, ut facile pressa dimittant olea uia. Farina dein, vel pasta, intra fortia lintea cannabina capitur, bene elausa undique. Tum farcinulae ponuntur intra laminas ferreas,ealefactas in aqua bulliente,tandem proelo quam fortissime comprimuntur illae laminae. oleum tum calore hoe, non nocente, fusum, per plagulas panni pressum exsudat stillatim in suppositum excipulum, liquefactum quidem, eminpyreumaticiun nunquam, sed fere nativum sie, ut in planta exstiterat prius. Potest vero hoc artificio eliei oleum de seminibus plantarum macilentissimarum, ut de Cannabe, Lais diuea, Lino, aliis infinitis, in quibus nemo mortalium unis quam erederet, tale pingue abscondi posse. Ita de Caryophyllis Indicis, Macere, Nuee myristica, oleuin hujusmodi copiosum exprimi potest. In quo tamen nequaquam aceris rima illa aromatica vis dominatur. Nam e Macere, & Nuisee myristica, satis blandum, valdeque crassiim, balsamum potius exhibere videtur, quam acre aromaticum urens, quale
destillando inde producitur. Sane mirabar olim, bono suc-eessii praescribi oleum pressum seminum Sinapi contra acerrimos a calculo dolores. Mirari desii, quando oleum illud exploratum adeo dulee ct mite se daret, quod in destillatione
eorundem seminum tam aere apparet, ct igneum vere. Et sane ne jam quidem mirari hanc rem satis positim, utcunque toties consideraverim. Cur enim hoc in oleo presso non adest
acer odor, acutus sapor, qui ita excellit in oleis stillatitiis eur acrimonia Spiritus Rectoris, qui hospitatur in oleo, hie se non inanifestat φ sive aquam spectes, sive salem, ipsumve spiritum, ct ejus oleum, forte non tam apposite, ut Tibi pro miseras ipse, respondebis. s. Utique parum valde salis in hoc oleo reperitur. Et tamen de plantae singulari ingenio habet multum,ut sensus dOeent. Recens interim quamdiu habetur miseela sui aere in is volvit, mitifidat, obtundit in humoribus; fibras, membra. nas, vasa, viscera, affrimi sui laxat, flexilia reddit, emollit, duritiem, fragilitatem, tollit. Estharas mortuas, aridas,
humectat, lenit, reddit separabiles a vivis per stiliones vita
89쪽
les. Desendit in vulneribus nudatas partes, ne aer siccus iI. lis noceat arefaciendo. Prohibet quoque tenues humores, ne per oscula aperta discisso runt in vulnere vasculorum nimis exhalent, sicque extrema vascula corrumpant. Hinc est optimum ad recentia, vivaque, vulnera ANXilium, quo consolidentur brevi. Quin etiam Anodynum habetur summum, aeria demulcendo, laxando stricta. - io. Sed quam notabilis est in oleis hisce proprietas quatam cito, calore tant ina septuaginta graduum, tantum a pristino degenerascunt ingenio, absque ulla omnino alieni ad. mistione. Enimvero de erasso tenuius fit. De blando aere. De dulci amarescens. De insipido fere rancidum. De albo flavescens. De anodyno erodens. De Iaxante inflammans. Omnes quidem hae mutationes satis cito ita contingunt; paucis nempe diebus aestivo calore. At quantae mutationes loleum Amygdalinum taeens linctii asperlis Angina fauces pulcherrime muleel. Oleum idem post paucos dies linctum ab homine sano integras ejusdem fauces lubito inflammat. Quoque dulcius fuerat recens, eo aerhis rancescens, ct vete. rascens. Hine Amygdalae, Nuces JugIandes, Pistachia, quam tetra, postquam raneida, quam prompte anginam ProVOeantia ad guttur, quam facile febres excitaritia, per incensas fauces, oesophagum, ventriculum, intestina. Discite haee Medieit in aeutis dum suadetis usum salubrem AmygdaIini olei, curate, pressiim sit de amygdalis non rancidis, ut recens pressiim urente Syrio non fit nychthemero antiquius. Idem Observatum in Butyro, animaIium erudo pingui, in lardo, in medulla, perfectis magis horum oleis. Quam haee blandareeentillima quam horrenda, quando aestuoso coelo absque sale committuntur aeri. Flavescunt, eaerulestiarit, Virescunt, acerrima,ct facile in peste lethali, fracedine venena. ta sane eva/unt. I Ioniae in caseo pingui, butyroso, acerri. ma, si veterascit, aerimonia exoritur φ Vidi sane labia, gin. givas, linguam, palatum, fauces inde violente inflammari. Quid interioribus igitur visceribus accidat, facile perspici.tur. Vos cogitate porro, Auditores, obvium experimentiam, quo brevissime igne ebulliens hoc oleum tam cito flavescat, rubeat, nigrescat, amarescat, acre fiat, sicque brevi evadat insalubre. Tum .atelligetis, Olea haec horarum sex spatio in ventriculo amarillima fieri,atque in fauces ct os regiar-
90쪽
PARs I. IN VEGETANTIA. 8ς gitantia, salso pro bile haberi: quum igni iniecta ardeant,
flammamque concipiant. Ex quibus observationibus circa
ingenium hujus olei quam plurima intelliguntur in Historia Naturali, Medica, Pharmacelitica, Culinaria.
0lea nativa cum propriis corporibus trita cum aqua
I Ci eorpora oleo plena, jam deseripta praecedenti Proces:
se, praeparata fuerint eousque, ut requiritur ad olei i de expressionem; tuin vero loco pressionis, conteruntur inmortario lapideo, pistillo ligneo, cum pauca aqua lente, inter terendum, succeisive affusa, ut ita abeant in pultem bene subactam, mutabuntur in speciem albae massae ; quae, quo diutius ita conteritur, eo pariter magis homogenea erit, aptiorque huic processui: nam quo magis minutatim sic attenuatur, ct commiscetur intime materies,eo melius sequentia fieri ex arte poterunt.
2. Tum affundatur plus aquae purae, calidae ita, ut jam uteurique superfluat; fiat attritus assiduus, ut prius, incipiet nasci liquor, supernatans corpori, lacteus, pinguis. Dein quiescat vas paululum, S leni vasis inclinatu effundatur humor, ille superior per linteum rarioris texturae, ut defluat,
ita transeolatus, in uas purum. 3. Residuo crasso, quod in fundo vasis, inque linteo, remansit, iterum affundatur nova aqua, fiat contritus,ut prius. Liquor albus, crassus, pinguis, iterum natus, effundatur ut supra per telam raram, ut addatur priori. Crassiora autem residua denuo cum aqua terantur, liquor natus eodem modo separetur, idemque opus repetatur patienter ad finem MDque. Liquor sensim incipiet nasci minus albus, magis dilu- u , non pinguis, tandem penitus aquosus, neque tritu vel diuturno magis saturandus opinio pingui. Tuinque pau- eulum admodum restat in mortario materiae prioris, id autem sursuraceum, macilentum, exsuceum, in aqua solvi per eontritum diuturnum prorsus renuens, mere terrestre