Commentariorum Chotinensis belli libri tres. Auctore Iacobo Sobieski, in ea expeditione ex ordine equestri comissario, post vero Castellano Cracoviensi. Opus posthumus

11쪽

DEDICA ΤΙ Ο

Solem ferre possint, queis visus est hebetior. Sed nec longe quaerendus ejusmodi veniebat Patronus , Cum Τuae divinae Virtutes , Illustrissime Heros, jam olim me, qui in Orbe sum

minimus, quam universum Orbem,& quidquid in eo praeclarum reperitur, in sui admirationem traxere. Res Tuas, laudabiliter domi forisque gestas,omnes loquuntur,quiTe unquam viderunt , audiverunt. Audivere Pontifex, Imperatores, Reges, Resipublicae, eloquentiam summam cum maxima prudentia junctam. Videre majestatem vultus in corpore specioso, elegantiam in singulis membris &admirati sunt. Ipsa vero etiam Roma, Vrbium

12쪽

DEDICA ΤΙ Ο

Urbium ac Religionis caput, penitus obstupuit, ubi insolitum comitatum, inauditum antehac Tuorum assieciarum splendorem , quem in solenni Legatione, nomine serenissimi Regis Τui, praeferebas, suis adspexit oculis. At Polonia , in cujus Tu suprema specula constitutus, Te Iustitiae summum antistitem, bonorum asylum,

malorum vero terrorem laudat arte

numque laudabit. Bonae etiam litera quae Rerumpub. fulcra sunt & ornamenta, Τe unice suspiciunt, quod immortalis Dei beneficio caelitus datus , quantum singulis ingenio, doctrina, eloquio, prudentia praevales, tantum universis palmam praeripere ass-

13쪽

DEDICATIO

assidue contendas , eaS autoritate

Tua, quae summa est fovendo, atque eximiis beneficiis promovendo. Tibi ergo, Princeps Illustrissime jure quodam proprio hocce etiam opuS Consecrandum erat, quod 1 tineis & blattis per me vindicatum, Tuis augustis faustisque ominibus in aeternitatis aedem inferretur. Sed & alia superest dedicationis meae causa. Volui omnino memoriam Illustris . Ceis. Tuae per hoc renovare quam tamen scio nunquam apud Te intermorituram )maximi illius senatoris , Illustrissimi Sobiescit, Tibi vero etiam quondam intimi ac conjunctissimi , quippe quem ad Tuas incomparabiles Virtu

14쪽

DEDIC AT I O. te s proxime accedere judicabas, eoque intensius amabas, quod in ip , prope Teipsum Cerneres. Accipe ergo, Princeps Illustrissime, seculi decus , Tui quondam paris, hoc est summi in Republica Polona senatoris, Sc innocentis Viri opus magnum solersque de Bello Chotinensi , & quotiens per graviora Reipublicae negocia licuerit, in eo tanquam in tabella ali

qua contemplare Veterem amicum;

reS vero ab illo pro Patria eo in bello gestas , literisque Consignatas oculis aC mente quandoque revolve. Mihi Vero,qui eximiarum IllustrissimaeCelsΤuae Virtutum admirator semper CX-titi, clementer concede, quo sub

15쪽

DEDICATIO

umbra illarum non minus secure,' quam cum laude vitam ejusmodi Vivere queam, quae omnibuS prodesse nemini obesse unquam voluit.

Illum issima Celsitudinis

Devotissimus cliens GEORGIvs FORS TE RUS.

16쪽

CHO TINENSIS BELLI

In ea Expeditione ex ordine Equestri Commissario, ; post vero Castellano Cracoviens,&c. &C. LIBER PRIMUS.

Onstitutum mihi est describere Sigismundi Tertii Poloniae Regis, contra Osmanum Turcarum Imperatorem, eX- peditionem : bellum certh, quod unquam memoria hominum protulit , aut aetaS mortalium Vidit, maximum tapparatu & copiarum numero formidolosissimum, rerum gestarum magnitudine celeberrimum , ipla Vero celeritate , & prospero eventu , supra omnium seculorum

fidem, stupendum ; ubi non in longinquis& diversis regionibus, sed h vicinis castris,

atque adversa ex propinquo acie, non plu- . Tibus annis,tanto minus mensibus sed pau-

17쪽

BELLI CHO TINENSIS,

cis diebus unius Regni nec integer exercitus , Cum tribus ferE Orbis partibus decertabat, Vixque non totius rei Christianae extrema alea ac fortuna, ad Tyrae vertebatur ripam, ut Chotinum proximioribus antea proVinciis notum, nunc Turcarum cladibus nobilitatum , in ultimis terrarum finibus per seram posteritatem claresceret,& magnis scriptorum ingeniis exercendi styli latissimum campum praeberet. IuVeni vero feroci, ac indomito Tyranno, Carolum Cholhievicium Palatinum Vilnensem, Magni Ducatus Lithvaniae supremum Ducem, ut aetate, ita judicio maturum, Variisque bellorum casibus eruditum, Occulto quodam consilio fata opposuere. Quin imb hoc etiam spectaculum casus edidit, ut duo juvenes Principes, nascendi sorte pares, hinc Vladisiaus primogenitus Sigismundi filius, illinc Osmannus, pro tot populorum salute ac gloria in arenam descenderint.

Eo igitur ordine , quem ipsemet vidi, &diligentius observavi, ea fide, quam Com

18쪽

LIBER PRIMvs. 3missarii officio functus in omnibus consiliis adhibui, totius belli, quadraginta diebus gesti & confecti, seriem persequar : Cum nihil Turcis snam & in hostibus virtus solet esse admirabilis) perinjuriam aut odium

detracturus : tum nec plus aequo Polonis, ob innatum in patriam studium , conces

Quam primum Othomanici Imperii moles, Africae jam, & Asiae gravis,in Europam

se exeruit, ac translata sua Constantinopolim sede , Graecis & Triballis late dominari coepit: Poloniae quoque Reges , Vicinarum ProVinciarum, gentiumque , Origine , Cognatione, & lingua sibi conjunctarum , eXtremis calamitatibus Praemoniti, barbarorum magis indies crescentem fortunam ditionibus etiam suis habebant suspectam. Inde cum Bajasete , & Selimo , illo filio , hoc Melimetis secundi nepote , Casimiri tertii, ejusque liberorum mutua intercesserunt foedera, pluribus legationibus, ac ipso sacramento utrinque stabilita, incontaminata coluit fides. Hanc a majo-A 1 ribus

Amititia

PHonorum eum Tum eis.

19쪽

BELLI CH ΤINENSIS,

ribus una cum imperio traditam sibi ami citiam Sigismundus primus, omnium aeta tum memoria dignus Princeps , par pari retulit Solimantis , inter Turcarum Imperatores rerum gestarum gloria eminentissimus , qui saepius multa propensissimae in Polonos voluntatis indicia edidit, vetum que Dedera sanctioribus adhuc, ac aeterna quodam nexu duraturis pactis resarcivit, quae in honorem memoriamque ejus S OLIM AN EA appellata, ad hunc usque diem, non sine magna veneratione , a Turcis leguntur. Sed rerum humanarum Imperiis etiam adjuncta vicissitudo interrupit nonnunquam haec constantissima pacis studia Stephano enim Palatino Moldaviae contra Ioannem Albertum lata auxilia, Conjuncta in ipsius Rustiae visceribus cum acerrimo Poloni nominis hoste socia ac infesta a ma , cum Sigismundo primo regnante , in O akoviensibus campis saepius Cum mutua praeda consertae utrinque manus , & liquot postea in Podoliae ac Russiae Provincias subsecutae incursiones , non leViter

20쪽

LIBER P R I M V S. scam Polonorum, quam Turcarum irritarunt animos , non sine certo quodam praesagio funesti aliquando inter hos populos bulli. Augusti tamen & Stephani, prudentissimorum Regum , insignis solertia, omnes majoris incendii scintillas sopiente, . sancita olim Divis majoribus suis foedera, iteratis vicibus redintegravit. Ingemiscebat multoties alti spiritus & vasti animi Princeps Stephanus, communibuS malis ac periculis per totam Christianitatem serpentibus : atque Sixto V Pontifice Maximo ad sacri belli piam societatem inviditatus , volvebat Regia mente dignos vir- vute sua conatus : s ed dissicjllima imperii sui tempora , & continuata cum Ioanne Basilii Magno Moschoviae Duce bella retinebant pares animo impetus. Tandem

viam fata invenerunt, tantique, ut mOX CX-

ponemus , belli cum discrimine belli gloriam Sigisinundo huic Tertio , non sine

magna tot aetatum & Christianorum Principum invidia reservarunt. Aliis enim con- llum erat de longe tantum fremendo