장음표시 사용
141쪽
Sinere potui, ut ipsos Autores consulerem. Vale igitur felicissime ip-xime, nobilissime, excellentissime Tycho, te hoc sublimi negotio mecum conferre ne desine Cassellis is Calend. Nouemb. Anno S . T. T.
H. LUSTRISSIM PRINCIPI AC DOMINO
T, ID D As Principi ac Domino suo Clementissimo S. P. TARDIvs V M vrere Et si Tu Dr NICE T DE CIM- laxione, luam me ipsius voluntate ad literas quas circa Autumn . dic v. quinoetium antecedentis anni Tua Celsitudo clementer ad me dedit,nunc resipondeam, Illustris s. Generosissimeq; Princeps, occasionem praebuerunt occupationes variae Impedimenta iisdam, quae circa Veris mitium inciderunt, effeceruntq; quominus per eos, qui ad proxia
me praeteratas vernales Nundinas hinc profecti sunt,has ipsas quas tum inaram uae Celsiitud transmittendas curare licuerit accessit,hoc quod in Martim Aprili plures in Venere interdiu apparente, Occidentali a Sole animaduersiones obtinere sperabam, ut eas cum prioribus matutinis, pra stertim antecedente Anno in Augusto habitis, plenuas conferrem, At in rum istorum Scrupulorum, de quibus in Longitudinibus Exatum constiti endis inter nos controuersia est dijudicationem ratam iuberiorem explorationem instituerem , quod etiam aliquoties diligenter a me previstitum est, veluti postea T. eis quid hinc eruerim adinvenerimque plenius exponam. bubmisse itaque tuam Celsitud. rogatam habeo, ut hanc in rescribendo dila-xionem, praesertim cum iam cum faenore resarciatur, candide, clementer excusatam habere dignetur. Scripsi etiam interea Tuae Celsi Mathematico, eiq; mor huius rationes, T. Celsi referendas exposui. Ne itaque diutius id uod hactenus intermillum est differatur, nunciis, quae Celsitud. Tuae ad me millae iterae contanebant, ordine respondebo obseruationes meas T. Celsu inmunicata perplacuisse, exactamque illam congruentiam inter Declin 'iones,' distantias Affixarum Stellarum Tuae Celsi Instrumentis, meis an itigatas, summam peperisse admirationem ex ipso frontispicio T. Cesiiud.
*x um non sine voluptate percepi. Et sane, tam exquisita ratio sidera , scruta
142쪽
scrutandi, ut in diuersis locis obseruationes acceptae tam praecise consentiant , hactenus insolita prorsusque inaudita mansit ut rectissime etiam Tua Celsitudo suam de his sententiam pronunciat. Atque hinc siquido patet, In strumenta nostra, quibus Altitudines MDistantiae Stellarum capiuntur, uti in que adamussim recte se habere adeoq; perfecte elaborata esse, ut nulli sensibili vitio sint obnoxia , praesertim postquam perpendiculi deuiatio illa minutula in Tuae Celsitudinis Quadrante per Mathematicum est redintegra ta. Plurimum itaque Astronomiae instaurationi congratulor , quod ratio illa Pinnacidiorum de Diuisionis , structuraeque exacta Instrumentorum, quibus Siderum loca in ipso Scrupulo adeoq; eius aliquot parte, caelitus inuestigare licet, quod tam veteribus quam modernis Astronomis hactenus
insolens visim est qua ego aliquot ab hinc Annis, non ut spero, sine fi lictu usus sum, Tua etiam Celsitud innotuerit,quod i a Tua Celsitud approbata
in praxin Astronomicam, magno huius laudatissune scientiae en olui ne inco&succes , deducatur sine qua sane in Instrumentorum fabrica mi uisione, ac Dioptrarum applicatione, inter nos conformitate, ad tam exactam Obsei Hationum conuenientiam, in qua etiam nihil ab ipsius caelestibus apparentiis aberrationis lateat , perueniendi omnis alias praeclusa fuisset via. Quod autem nihilominus in Stellarum Longitudinibus quinis proxime inutis disse ramus, quibus meae anteriores inueniuntur, suam apud eos, qui huius subtilis inquisitionis perplexos labyrinthos satis habent perspectos excusatione facile mereturi Ideoq; recte Tua Celsit asteritu hanc discrepantiam non adeo
admiratione dignam si quidem veteres illi Astronomiae Principes, vix in sexta parte Gradus, veritatem in his assequuti sunt, neq; etiam ad maiorem praecisionem, tanquam id nam is foret possibile arbitrantes, aspirare tentarunt; quod tamen non tam ob Instrumentorum paruitatem, MArmillarum variain
hinc inde inter obseruandum distractionem, illis euenisse iudico, quam quod per foramina dioptrica saltem Stellas obseruare didicerant ubi nisi id quod in
remotiori ab oculo Tabella constituitur, maiusculum fuerit Stella etiam clatariores aegerrime conspiciuntur; i hoc detur, ob foraminis magnitudine ita, quae aliquo tam Diuisionis Graduum partem occupat, in pauculis scrupulis, obseruatio exquisita constare minime poterit. Armillas vero Astrolabicas eo
rum iustae fuisse magnitudinis, inde satis liquet, quod Hipparchus stole
maeus etiam Equinoctiales ingresstus per eas deprehenderint; sit semet Ptolemae quasdam Armillas Alexandriae constitutas, quae nimium magnae erant, tanquam miniis idonea re ij cere videtur. Possiunt tamen adhibita peculiari diligentia, Armillae etiam maiusculae ita affabre componi, ut inter obseruandunt, per suam euolutionem,aut circulorum disiunctionem, nihil vitiositatis insinuent qUamuis non exigua in his requiratur circumspectio, quam praeci- pyra ex parte veterei ctiam adhibuisse non dubito Equidem ego per Ai-
143쪽
eriam, loca satis commodet praecis obseruari, mi altoties experior. In quaternis enim meis imachinis Armillaribus, partim AEquinoctialibus par-xim Zodiacalibus , quae tantae sunt magnitudinis, ut singula Minuta iuxta dia inllonem nobis usitata, discriminatim exhibeanta luas tamen aptiori compendio, quam a veteribus fac ita tum est , construxi quacunq; earum uti libuerit, verus Stellae locus in ipso Minuto exhibetur, prorsus cum eo congruens, qui V per distantia beneficio Sextantum, vel etiam per A Zimu tales Quadran- ei peculiari solertia reuolutos, ingerituri praesertim si par utrobiq; inter obicruandum adhibeatur sedulitas. Alias enim nihili mersimode fabrefactis organis tribuerem, nisi in eundem prorsus veritatis scopum conseia irent;
Atq; eam etiam ob causim, copiam, varietatem in eorum struetiar hactenus e Xpetiui,ut non uno modo sed multifariam obseruando, enucleatior certitudo, expeditatis citra omne dubium comprobetur. In his vero omnibus, quia per
Rimulas illas Parallelas, Stellas coli meandi a me aliquot ab hinc annis excogi a tam rationem adhibeo, multo promtius, scrupulosius, ipsarum exquisi-xa loca, quam veteribus per foramina Tabularum adeo errori, ut dixi, obnoxia, obseruationi indubitatae patescunt. Per has itaq; varias machinas, omni possibili subtilitate,&perfectione affabro elaboratas, Stellarum Longitudines
multiformiter conquisiui, non uni alicui Instrumento confisius, sed diuersis rem omnem varie examinando, magna circumspectione singula trutinando, hoc tantum negotia administraui; idq; non saltem a Solis loco adamussim prius correcto mediante Luna, ut veterestentarunt, sed etiam intercedente
veneris Stella multoties a me exploratum est ut ob id nihil prorsus dubitem, Longitudines a me constitutas omni sensibili carere vitio,. ad tantam praecisionem si deductas, quantam ullius hominis diligentia, oculorum acies comprehendere poterit. Neq; tamen propterea T. . obseruationes improbandas iudico, sed multo potius admiror, quod velata eam amussim, culo stris admodum propinquam concordantiam, accesserint praesertim in ea, quae per Altitudines transitus Meridianos, cum temporis annotatione adhibita est, obseruationis praxi, quam sane maxima diligentia administratam liquet, Chim alias non paucis difficultatibus, anfractibus sit exposita. Quod i aque cis a suis inuentis discedere nolit, ob sedulitatem non mediocrem in Obseruarionibus ad lithi tam rationes proculdubio habet non contemnendas, quibus ego e tam refragari nolo ne i enim disserentia inter nos adeo magna est, ut Astronomicae certitudini sensibiliter officiat. Verum quia Cellitudo Tua existimat suas in Longitudinibus constitutiones ideo tam ratas ex- usq; es , ut ab ijs discedere nequeat, quod non solum post correctum Quaerontis perpendiculum , per transitus Ermuthales benencio exquisici Horologii adinventae sint, sed etiam per Veneris Stellam,m Ianuario pracedentisqnni aliquoties modo etiam mihi usitato, diligenter exploratae, comproba T , , de lus
144쪽
de his T. Celsi meam sententiam si paulo liberius indicaro, id Tuam Celsit.
clementi benigno animo accepturam non dissido Quantum ad priorem, per Altitudine. A1imutha, cum tempore Obseruationis simul dato, loca Stellarum obseruandi rationem attinet, licet ea pos emendatum Quadrantis perpendiculum , earum Longitudines in eundem prorsus situm, quo antea, reponat, non tamen ob id omnem haesitandi ansam sublatam existimo. Significavi vero T. Celsit. inultimis meis literis, quas ob causas, haec Siderum positus scrutandi via, mihi non fatis tuta videatur. Siquidem quacunq; diligentia Quadrans ordinetur, kquam affabre Horologia elaboram sint 'anaen illic ubi vel minime putatur, error aliquis sese furtim ingerit, qui facile paucorum Scrupulorum praecisionem impediat, siue quod Horologium singula temporum momenta non perpetuo aequali tenore indicet, siue quod in ipso Quadrante, quo ad planum eius, non omni ex parte plano verticalium circulorum correspondente aliquid minutuli lateat viiij, siue etiam quacumque alia non facile visui obuia det causa, idipsum contingat. Si tamen Tua Celsitud huic modo, Sidera obseruandi nullatenus diffidit, fiat saltem iuxta utrunq; quinoctium, denuo huius rei peraculum quam diligendi issime, ita, ut trobique locus Solis per Meridianam Altitudinem ditio liter emendatatus, vel etiam e nostra restitutione in motu eius depromtus, adni beatur ad sit etiam in hac praxi Horologiorum exquisitissimorum aliqua arietas,&copia, ut i inuicem in Minutorum minimis particulis exacte correspondeant procuretur, quod si tunc non semel sed aliquoties rem omnem rei terando Stellarum loca, utrinq; , viceversa examinando, in idem Minutum (adhibita intercapedinis earum ratione, siquidem diuersis Stellis hia uti oportebit reciderint, tunc loca earum hac Methodo satis scrupulose adinvenia , facilius concesserim Verum quacunq; sedulitate praecautione tractetur haec Sidera obseruandi ratio, lubrica nihilominus, id deuiandum, in pauculis praesertim Scrupulis admodum prona mihi censetur Alteram autem,qua perveneris Stellam Tua Celsit Mathematicus idem aggresstis est,ratiocinati nem multo potnis huic praeferrem , eo quod ad veritatis penitiorem tranai tem tutius ducat. Quod tamen per hanc ipsam, in Ianuario prae cedentis Anni, easdem Stellarum Longitudines, quas prius Ma meis adhuc quinis Scrupulis dissidentes, adinvenerit,nondum satis confirmat, nihil prorsus in vestris Longitudinibus abundare , easq; omnimode absolutas esse. Nam per Solem Venerem, quo ad inquisitionem Longitudinis Astinarum Stellarum, debita limitatio tunc temporis fieri nequaquam poterat, eo quod Sol linium esset decliuis, ob magnam Declinationem Meridionalem , de ipsa Venus etiam circa AEquatorem, non admodum sublimis ferebatur adeo ut post Occ sum Sosis , quamprimum Stellia conspicua essent, tam alia racii extitit, quiuper Restactionem, quo ad Longitudinena, ulterioriquam reuera erat cerne
145쪽
retur. Atq; hinc factum est, ut neutiquam per Venerem dolem, hoc, gQ nam tinc temporis exacta praecisione in praxin deduci potuerit imo ne- cellarium erat Stellarum Longitudines talibus adhibitis mediis debito viteriores aliquantuluin euadere. Obseruabam quidem Mego multoties circa eosdem dies Venerem interdiu a Sole, noctu ad Stellas, non quod ullam quilitam in Fixarum locis comprobationem inde sperarem, satis conscius i. aeti pq in medietate Lodiaci australi tenabs et i qfi dctionunt unpedimenta, quae non semper sunt praecisi aequalia, , is Punonem, pr ecaueantur, sed saltem ut Veneris& Solis
'perentes motus, e in iis recte constituti Fixarum locis inquirerem, R M ANN M tunc temporas quinorum illorum Scrupulo in in vestris Lonoitu
''g ' mem in pauculis Scrupulis per Refractionem
rum enimuero etiamsi Refractionum Parallaxium uti menia i ii e collarione omni diligentia exsudantur, incaeter requisit , rect m admi strentur tamen nondum omnis dubitandi occasio praerept est, si e
HoriZomem situ, pari l a Terris remotione, vel ea quae utrobiq; huic incidit
tiferentia debito modo correcta pariti utina diligentehe, ehd: ui
'ocedendo, peruenit e vix licebit: adeo in hos itido
ondi cur verita is vincum inmotum Centrum. Si itaq; T. Ceis Mathe imaticus, aliquando per Venerem matutinam diari adhibi uci niluarum meis appo astipulantes, deueniet, antea vero absolu-
146쪽
tam in is certitudinem statuere, superuacaneiana est. Quod autem per meum motum Solis,quem ROTHMANNus existimauit circa S. Gradum pauculis
Minucis iusto tardiorem, defectione quinorum illorum Scrupulorum, quae meis numeris inesse putatur, excusare laborat, frustraneum videtur Siquidem locus Solis verus in tam decliui situ per Instrumenta exquisitissima, adhibita etiam Parallaxi, praecise caelitus non innotescit. Ideoq; praemonui in primis meis literis, infra tricesimum Gradum Altitudinis, non dari per ob seruationem Locum Solis ratum, ob Refractionem indecliuior situ irrepentem Et Tuae Celsi Mathei naticum etiam per iteras admonui, in Boreali Se micircuis cursum Solis solummodo citra errorem examinandum,non item in Austrati, ob Refractionum saepe dictam insinuationem. Atq; haec fuit non mi nima occasio, cur summus ille Copernicus in Apogaeo, Eccentricitate i Solis constituendis, tantopere deuiarit, quod videlicet ad medias partes Scorpi in gressiim eius, una cum AEquinoctialibus transitibus contulerit, Sole tunc ob Refractionem sensibilem non in eo loco apparente, in quo reuera constituebatur. Cum autem Obseruationibus per T. Celsi Instrumenta factis, locus Solis e nostra Ephemeride depromtus, tum circa ambo AEquinoctia tum etiam in toto Boreali Semicirculo apprime correspondeat, ut ex literis T. Celsi Maiathematici ad me datis liquet necesse est, sin reliquo emicirculo Australi,ntillam ab ipso C lo contingere discrepantiam, si qii illic per Instrumenta
diligentius animaduertenti apparuerit, ea citra omne dubium per accidens, ob Refractionis hoc incommodum irrepit ideoq; cautionem diligentem hac in parte adhibendam antea serio indicaui. Quod enim in fine Ianuari T. Qindicat, Locum Solis per T. C. Quadrantem inuentum non discrepas a mea
Ephemeride, ideoq; T. Ceis Mathematicum in examinatione Fillarum, per locum Veneris, eodem,sim fuisse, id, quomodo cum prioribus consistere posssit, non fatis assequor ut potius vitium aliquod obseruationi illi subesi suspicer. Nam licet Sol circa ultimos dies Ianuarii, quinis proxime Gradibus apud vos sit eleuatio qualia hic, tamen nondum adeo in sua Altitudine meridiana sublimatur, quin Re fractioni adhuc satis sensibili obnoxius sit, ideoq; tunc etiam cum nostra Ephemeride ad amussim quadrare non potuit, nisi Refractionis impedimentum excludatur. Quia vero T. Celi indicat per suum Mathematicum, Ephemeridem nostram ad elapsum, . annum conuenienter fui si extensam ut igitur eum ab illo labore, ad plures annos hunc calculum continuandi, inposterum leuem c aui quinq; proximo ruannorum Epheme rades Solis, e nostris Obseruationibus: Tabulis circa motum eius derivatas, ad iunctis chartis describi, quibus ad aliquot antecedentes, se luentes annota facilior est reduci io , cum quarto quolibet Sol in eundem proxime locum iis dem Mensium diebus horis reuertatur. Spero autem locum Solis per ac curatauro crustrionem caelitus quaesitum, cum hac nostra restitutione, coletlacione
147쪽
linione se a, nihil discri ininis, qtio ullo modo insensus incurrere possit, illa turlim, modo in Australi Semicirculo Refractionis, de qua aliquoties sedulon onui, obstacula remoueantur. Porro quod T. Celsit Mathematicus ex eo,
quo Longitudines mea a vestris quinis Scrupulis deficiant, suspicatur me ni-imium tribuere Re fractionibus, id longe aliter se habere , ipsemet confitere id est, quam fit btili diligentia, quamq; vamis modis Refractionum dimensi nem, per diuersimoda Instrumenta , tam in Sole quam Stellis, aliquot ab hincq scrutatus sum, satis perspectum haberet Non enim eas ad libitum,iq quales ipsa Experientia caelitus suppeditat,assumendas censeo. Quae res non uaediocri studio a me multoties, si quid aliud, elaborata est. Siquidem sine Re fractionunt exquisita discretione verorum in Stellis locorum non cor ceditur omnis erroris expers inquisitio. Licet autem Aeris diuersitas in his nonnihil aliquando alterare possit, tamen si Caelum undiquaq; fuerit apprime serenum, nulli l crassiores vapores Hori Zontem obtenebrarint, semper eandem pene admuenio Refractionum in consimili Altitudine quantitatem, ut citra omne dubium persuasum habeam, illarum aliam quam oportuit, assumtionem a nobis non est e commissum, neq; hinc in Stellarum a me redintegratis locis, a quid viti oborium. Nec etiam tempus in meis obseruationibus, ilia per Armillas, siue per Horologi , siue etiam per Quadrantem AZimu- talem adhibitum ulla in parere potur in his ipsis ambiguitatem, quemadmodum eae Celsitud Mathematicus frustra etiam suspicatur. Cum enim a Sola per rum enerem ad Stellas, vel viceversa instituitur obseruatio, duorum vel trium Scrupulorum, aut etiam paulo plurium, non venit nec est irio adhibenda in temporis denotatione exacta ratio, siquidem nec Sol nec Venus interuallo decima vel octava partis unius horae sensibiliter locum varient. Nihilominias tamen ubique verum temporis momentum in ipso Scrupulo varia ratione a nobis applicatur. Si per transitus Meridianos vel 1imuthales Siderum situs rimarer, iuxta modum Tuae Celsitudini usitatum , utique exactissima temporis, vel in ipsis Scrupulis secundis cognitio requireretur, erum tum hanc ipsam ob causa in , tum etiam plerasque alias, eam obseruandi rationem , tanquam allucinationi facile obnoxiam , miratis probo.Hc tractionem Solis tantummodo in circulo verticali exhiberi non equidem ignoro, sed eam nihilommus, tum ad Eclipticam, tum etiam qua Orcm, prout opus fuerit, applicare didici adeo, ut Tabulas in eum usum e Triangulorum fontibus derivatas, Gotis meis hac in parte abunde satisfacientes, in promptus ubeam ut inde in tempore etiam per Armillas otia
torias praecis inueniendo, si quando iis ad hoc officium uti libuerit, nulla incidero possit , vel minima deuiatio Quamuis in temporum Minu-xii, i mittas hasce e actius scrutandis , libentius utar Stellis iuxta cri iunum , potissimum vero circa ipsam aquatoris Altitudinem N i vcri an,
148쪽
versantibiis, eo, cille, leo in loco Refractio nihil dispendii inserat, D tali in situ cyssime o usi more uoluantur, te taporis i minutissimas differentias commodissime discernant. Verum ne pluribus opus sit, his circa nostras Obseruationes dubitationibus obviare,unicum saltem addam, quod citra omnem
controuersiam es irrefragabile. Si aliquis in eis Fixarum locis, vel minimus lapsiis subesset, quibuscunque tandem occasonibus ille sue his, siue aliis incidisset, certe in reciproca obseruatione, tam ad Venerem vespertinam, quam matutinam accurata diligentia a nobis instituta , is qualiscunqire esset, sese aperte manifestasset; Hemadmodum in ultimii literis T. Celsit. significaui, me non solum Annoir multoties per Venerem occidentalem a Sole, Interdiu admodum alte euidenterq; appareretem, sed etiam Annolis per eandem orientalem, iuxta medietatem Septembris , loca Stellarum Fixarum diligentissime , mediante loco Solis utrobiq; ex acie compertos restituisse S examine accurato, ea cirra omne sensibile vitium recte se habere deprehendisset ob id etiam Celsi Tua non ab re asseuerat si per Venerem
matutinam omnia Vicetier a comprobata habeam, non facile constare qua in parte discrepantiae illius inter nos occasio lateat. Reuera enim caetera in-nia, quae prius in dubium vocata sunt, soluuntur, irritaq; evadunt, ubi circa
Orientem idem quod in occasu prius fieti, alternatim exploratum fuerit. Si qua enim furtim , vel in Refractione, vel Paralia xi, aut etiam in loco Solis
sese insinuaret vitiositas, eam reciproca obseruatio latere non sinit, tunc enim omnis ad errandum procliuitas facile praecauetur satia propter nullum prorsus apud me relinquitur dubium longitudines Stellarum meis Insti umentis instauratas, ipsi Caelo exquisitissime congruere, de quin illa Scrupti la, in quibus inter nos das erimus, nullatenus in i s desiderari. Qui uetiam euidentioris certitudinis comprobandae gratia feci Mense Augusto praecedentis Anni denuo huius rei periculum , idque duobus diebus videlicet 1 .
18 quibus circa Veneris cum Ioue coniunctionem ferme partilem, serenitatem nactus admodum puram hopportuna, Veneris Stellam mane a quibus
dam fixis Sideribus, praesertim utroq; Geminorum capite diligentissime obseruaui, postea i ad Solem supra Hori Zonte sust ciente Altitudine eleuatum, omnia direxi, deinde non solum, cum animaduersionibus Anno gr. in iisdem quoq; Stellis, beneficio Veneris vespertina habitis, accurate contuli, habita etiam ratione in Sole Venere cui Parallaxeos aliqualem diuerstatem incidentis discrepantia , sed etiam cum Obseruationibus Veneris, ad ea ipsas alias i propinquas Stellas, hoc ipso Anno Mense Marcio, Aprili, cum Venus interdiu occidentalis a Sole satis appareret, multorie diligenetissime exploratis, denuo expendi. Cumq; omnia admodum praecisa trucina in his ubiq; librassem, tantum abest, ut Longitudines Fixarum prius a me con 'stitutas ulterius producendas adinvener , ut si quid in illis herandum cis
149쪽
potius dimidium Scrupulum redundans auferendum foret, quae tamen praecisii otiosa est, pene i inperceptib:lis. Cum itaq; bis vice uersa mane vcsperi comprobarim, per Venerem S Solem, Stellarum Fixarum restitutio nem praecisam, utpote Annore r. vesperi rari mane, tunc etiam denuo proxime elapso mane, to eodem labenteriri vesperi, ita ut collatis, inuicemque viceversa ponderatis singulis,in idem prorsus Scrupulum earum ioca , quo a me prius ordinata sunt, recidant, nihil i sensibilis varietatis ullonio o suggerant , non possum non tam crebro, variis organis examinatae&q:raxi sinio se atq; reciproce comprobatae verificationi acquiescere, pCaeserti cum ultima binae viceversi habitae obseruationes , tam probe prioribus su
fragium tulerint insuper hoc habuerint commoditatis, quod Venus virobiq; ae iii aliter fere a Terra distiterit, ob id Parallaxium differentias in con simili proxime Alcitudine insensibiles obtulerit Refractionum etiam obsta culo in pari circiter eleuatione ita enim Obseruationes ordino, ut quae in
iisdem circiter Altitudinibus accepta sunt, inuicem conferantur nihil vitio sitaris gerente. Testimonium etiam non obscurum praebet huic nostraeeimendationi Stella ea, quae in Virginis pica collocatur Maec enim ex sola Declinatione una cum Latitudine per distantiam Stellula quadam Drac
ni vicina Poto Eclipticae seculiari ratione prius sedulo me inquisita, pinnitis nostris Seliarum Longitudinibus , citra aliorum medrorum coon uionem, apprime astipulatur, in idem Scrupulum; velut haec stera alia huc facientia, breui, fauente Deo, locupletius e certis Obseruationibus Demonstrationib' , manifesta comprobataq; reddam, consentit. An autem ad tam exactriam praecisionem ulli Antiquorum inde ab Astronom ae exculta pri-naordio,vel Recentiorum aliqui,vsque ad haec tempora peruenerint, qua nutum industriae, laboris uertis oris sui de sumtibus Instrumentorum non dicam, qui omni aestimatione maiores sunt in his enucleatius indagandis m. penderim, aliorum rem omnem fundamentaliter incelligentium, esto iudicia una inter quos Tua eis. ut maiorum illustri prosapia Princeps natus generosissimus ita etiam ingeni acumine, kiudicii grauitate, ipsaq; adeo e perientia vere principem locum non minori Eruditionis quam generis clari- tua me meretur. Haec licet ita se habeant, quod in Lonstitu imibus Fixarum a me constitutis, nihil prorsus sensibilis deuiationis au dubii commi catur, consulte tamen facit uace it quod obseruationibus, propriis niti umentis conquisitas constanter inhaeret, donec exactiorem aliquam inquisi iCno:ia in his institui curarit. Nec enim decet in iis, quae sentinus exponian tu de Mechanice adhibita compe enti diligentia pervestigari, inde i, per Geometricam certitudinem in numeros re lotu queunt, allorum inuentis contentos
euc nisi etiam per propriam, taminime dubiam experientiam eadem conmprobata fuerint. Intelligo praeterea Tuam Celsitudinem de publicatione lorum
150쪽
corum Asti artam Stellarum hactenus per sua Instrumenta instauratorum ire suoq; Mathematico hanc eximiam prouinciam demandasse, id equidem omni laude dignissimum censeo ne tot laboribus revigiliis, tanta' indust ri a sedulitate multorum annorum decursu comparatae crete te obsitationes, suo frustrentur usu fructu . Quare vel hac sola ratione Celsia PhlTua de tota Posteritate optime merebitur, ta ea nilia illam interm OH-t Uram famam, cum grata nominis celebratione reportabit, quae apud eruditos de intelligentes, non minus quam Illustris prosapia, A Gubernationis dignitas, claritatem, reuerentiam eximiam perpetuabit Optarem vertis luminum, ut Celsit. Tua pari sedulitate Planetarum etiam apparentes motus, caelitus indagari curaret, id quod per restituta Asfixarum loca, non di ficulter praestatur. Et si non alibi, saltem iuxta Acronychia trium superio
rum Planetarum fulsiones in in Venere atq; Mercurio prope extremas eorum a Sole digressiones nonnunquam vero in his omnibus, circa loca inter media, apparentias eor tua exquisite inuestigari, plurimum conduceret, ut de Apogaeorum Eccentricitatum, proportionis i circularium motuum ad intricem ratione praecisio quam hactenus cognitio inquiri posset. In quibus ommbus ego quoq; inultas abhinc annis non inutilem, et spero naua in ope-sam , veluti suo tempore fauente Numine patebit quando ea quae in his magna & diuturna sedulitate ad inueni, Astronomia cultoribus comm tini candi dabirer occasio, ubi plures in Saturno praesertim extremae nocti, fulsiones, in remotioribus Eccentrici locis, quod tardius in eo perficitur, per accuratas
Obseruationes examina uero Qxiod Tua Celsit tam clemen ei uti benigne pollicetur se non passuram,ut meae obseruationes,, verificationes in Affixarum locis, hinc inde spargantur,mihi ex voto maxime cedit. Ipse me enim peropportunam commoditatem, mea in restitutione Aisorum Stellam ni in uenta publicare, inad posteros transmittere decrevi. Discrimen alitem quod inter nos hac in parte incidit, etiamsi interea forte non concilietur, nihil fere quod reputandum veniat, importat se recte Tua Celsitudo asseuerat, totam rem metrus apud alios fidem promerituram , ubi nihil ingratiam per mutuum consensum citra obseruationis certae experientiam admissum fuerit. Vbi vero Celsitudo Tua sua Instrumenta, alia ratione (prout se in animo habere scribit instaurant, non dubito quin certo certius experietur, quinq; ilia Scrupula, de quibus internos agitur in praecedenti Tua Celsit. Fixarum restitutione abundare praesertim si per Veneris potissimum Stellam, tam
ama utinam quam vespertinam duplici ratione Obseruationem accuratam in stirili, scisito imodo examinari curarit itum demum propria experien ia ei suaden e hunc excessum lubentius corriget , Minuciationi accuratiori vom manus porriget. Rectissime interim Tua Celsitudo concludit tantilla in internos dis repan iam non eius eueniomenti, ut masnopere mentioncin