장음표시 사용
201쪽
pro libitu, s itidem linc publici liris eriint: At de nondum editis non est prae- diciti in introducendum Superiore aestate cum de materia Stellarum istae iacteae cogitam, ua aliam sententiam incidi: Inueni etiam,quae de trabibus dis Uurrentibus cap. . proposueram, prorsus falsa esse. Quapropter totum ilud caput de materia Cometarum eorumque illuminatione sum mutaturus, ion: eq; alia ratione tractaturus, si alium insuper adlati Cometam obserua uero, omneq; diligentia inspexero considerauero. De eo, quod Planetae in iubtilissimo purissimo Aeri e pendeant vlterulis tecum non agam. Trari ut hanc meam sententiam in opere nostro Stellarum Fixarum, nec te immiscui, sed rem ipsam tractaui. Idem, tibi faciendum erit, ut quibuscundue pol sis modis sententiam tuam defendas Iudicabunt postea Doctissimi Manematici, cuius sententia vera sit. Nec enim nos ipsi in hac materia acto- i ta eL Iudicis personam sustinere possumus, sed requiritur ad sentei iam pronunc sandam persona tertia, cpi AreA nullo prorsus praeiudicioidicinata. Reuera Mysterium Trinitatis a Deo creaturis inditum est, inrepetiunt tu omnia Terrena in hoc inferiore Mundo ex Terra, qua Aere, ut
caelestis vel Sol accede, specificat ingenita sua virtute luce per dira exci
quod Diaphanitas eris puri nihil differat a Diaphanitate materiae P an
nici se ullo ex comitatu non uph in ei gere, quas praeterito
cupationibus tuis aestiualibus, quod nimirum Molendinam ad conser -m hartam construxxris, illustrissimo Principi meo indicaui cui
r, amico meo singular , perquam humaniter salutabatis e l
202쪽
eium aliis ad eundem Gell:um literis has quoque missurum aut laturum spondebat. Nuper D VICTov. 1Nvs SCHON FEL DT, Professor Marpurgensis, per CHRis TopiloaevM HARsACH iv M, Illustrissimi Principis nostri Consiliarium a me periit, ut Filium suum tibi commendarem, atque ex te cognoscerem, num posses illum inter studiosos tuos aliquamdiu recipere hin his artibus erudire Sisi hoc tibi videretur, se eum sequente aestate ad te misssurum. Est ut audio promotus liberalium Artium magister. Si igitur tibi hoc commodum est, poteris voluntatem tuam ad proximas undinas mihi declarare, ut sciat qui sibi agendum siti. Haec iam summa festinatione variis distractus occupationibus breuiter respondere volui, quae ut in optimam partem accipias etiam a que etiam oro. Plura scribam, cum occasionem Scotium nactus fuero. Vale igitur Nobilissime Excellentissime s D. . cum, me o quod facis ama. Castellis et Augusti, Annon p. T. T.
203쪽
Eadem itera Latine reddita . MATHEMATICO NOSTRO DILECTO,
VVILHELMUS DEI GRATIA LANIIT GRAVIUS
LiNvMinmaniam iter sibi proposuisse. Cum igitur TYCHONEM fBRAH procul dubio inuiset, clementer mandamus, ut scitum ali- 'uod scriptum ad ipsum matures, incertior ab eo fieri expetas, quid nam
egregi nunc prae manibus habeat, tuando ex propositis laboribus aliquid rursias editurus sit, illa enim inspicere phirimum desideramus. Quod S a te in tum iri clementer expectamus. Datum Hombergiri 6. Iulii, Annon
CLARISSIMO ET ERUDITISSIMO VIRO,
Ora cor i Es M ROTHMANNE, cxvOD TAM IN vi Totii in accipias, adeoque sinistre interpreteris meas ultimo ad te datas literas, nimis i rhapsodice ad eas respondeas, cum amicaec vitia i , S inter nos collationis, aici veritatis in abscondito latentis penitius ervi ilia is acri bona intentione scripta sint Neci; enim pone spiam in illis
qx vel impietate nullum initi arrogo
iudicium I scrutator cordium omnium,uti par es , relinquens Nec etiam te authoritat sacrariarn literarum, quasi data opera, aliquid detrahere absoliud dixi, salieni quod Mosis verba de Luna, luminari minore, incompetenter ad corporis,ipsis plaetasq; Siclus reuera moris, magnitudinem tran tuleris,cum potius de lucis Terras contingente praeeminentia accipienda veniant, te ad onui Rationibus quoq; rexistimo non incongruis adjectis. Quod etiami Ophetis uananim deroges, eos non plusquam v a glas imperitum in Astrono vici byiuis intellexisse asseverando, utut dium ius,immeditate instructi et fuerint,
204쪽
fuerint, praeterea antiquissi Patrum visibilium a Dim conditarum rerum excolentium traditiones non paucas, nostris procul dubio abi inicis acceptis certiores tam eliores in promptu habuerint, non approbandum duxi, in qua etiamnum persisto sententia. Neq; enim unquam leuiter de his decernendum
censui. Multa quidem non posthabenda, de iis qua Physice in sacris licerii
continentur, nuper etiam secundum vulgarium Philosophorum ratiocinati
nes, explicuit Franciscus Valle sitis,neq; absq; solerti, quoad ea principia, abore Licet Minulto plura in his longe aliter secundu veriorem Physicam, forte quoq; ex his ipsis non minima de parte potius petenda, enucleanda delitescant. auii, Lambertus Danaeus,vir sane apprime eruditus, de de instituendis aliis optime meritus, Physicam suam Theologicam, tam ex veteri quam nouo Codice non inutili labore extruxit. Possent i fortasse multa de his alias dici, quae peculiare ire uera Metaphysicum, non quale nobis Sta gyrit iste Graecus
obtrusit , requirerent volumen Literas tuas quin satis caperem, nec morbus, licet ille grauis erat, corporis tamen non ingenii, nec occupationum, quamuis hae non pauci e implicationes, adeo ut putas, impedierunt. Nulla enim in illis irresolubilia latebant enigmatas re omni dudum satis perspecta;
Nec quicquam tibi bijcio, quod ex literis illis colligi non possit, imo forte plusquam opus est, parco Conserantur saltem tuae naeae dijudicent i alii, astectibus non induelgentes, neq; sibiis sis nimium placentes. Q latenus sacris literis contraria induxeris, Mantea iam aliquo modo indicaui, te ubiq;studiose id fuere non dixi Nec ego licet Theologiam non profitear, neque quispiam eorum qui eam solide, sincere exercent, tuis assertionibus e De-domenis sacrarum iterarum assentiri possumus: Frustra itaq; praetendis hoc diuerticulum, Cum duo dicunt unum, non tibi concedi tintinum, Neque enim aliis concedendum duco, quod hic reprehendo Augustinum satis liber de sacris nonnunquam pronuntiasse, interdum non incomposite, interdum vero frigidiuscule pro ea temporibus Apostolorum viciniore aetate, non equidem Dei gratia sum ignarus. Sed quid ista omnia huc conferunt, aut ad rem de qua agitur, faciunt. Quaestio mouebatur, an mobilitas Terreni
Globi eademque triplex a Copernico asserta reuera constare possit, anq; illa inuentioni nostrae praeferenda foret, invirum sacrae literae illius imaginationi contrariarentur, necne: Si quid igitur habes e sacris Oraculis, aut horum Interpretibus, utpote Augustino vel aliis Patribus, pro hac Copernice asse tione, tuaq; astipulatione faciens, ex eorum scriptis id cita. Modo iustae fuerint rationes ij non refragabor. Id satis scio, Augustinum, quem solum no
minas, motum Terrae, neq; annuum neq; diurnum usquam concessis , ex querotunditati eius tanquam minus Mathematicus, Antipodas denegando, de traxerit. Quod tamen illi condonandum est. Quare cum rotundam esse non erceperit, motum etiam rotunditati competentem longe minus admixtcxβpotuit.
205쪽
pomit Theologorum vel ratium opinationes,, de his censuras, etsi extra eorum forte Professionem, minusque deliberatas, non equidem contemno. Sed cum videam illos tantum hoc nomine accersi os atq; interrogatos, an liquiditas Caeli e sacris literis, siue orbium realitate astrui possit pro it tua clausit innuit cumque scias me etiam longe antequam de his somniaris da ipsum concessisse , atq; pronuntiasse, miror, cur haec nihil huc facientia obij- Lias. Ne i enim existimo vestris Theologis de terna Terrae volubilitate pro positam esse quaestionem , cum paucissimi ex illis , eam etsi quam maxime vel ientia caperent, vivi Terrenis, quemadmodum halibi sit , non parum forte e dicti. Clim igitur de mobilitate Terra ex Aristarch, quibusdam aliis 'eteribus per Copernicum renouata introductaq; controuersia solummodo in ernos mouebatur, sua cluaeso cohaerentia impulsus eam cum limpiditate Caeli confudisti, quam ego nunquam denegaui, ed primus forte omnium id se habere non altem asseuerare, sed e certissimis demonstrationibus pro
bare elaboraui. An hoc est Mathematicum, disparia coniungere atq; implicare. Quod ne quidem Dialectici, siue Artificiales, siue naturales in diuer sisterminis admiserint Liquidissimam ubiq; perviam esse AEthere Mundi substantiam e sacras literis probari posse, vel ipsis silentibus Theologiae Professo tabus, iam dudum compertum habeo. Multa i in eius rei testnnoni uinconsignaui diuinitus patefacta oracula. Quin Clarissimus ille, deq; Do ctrina publica egregie meritus vir D. CAsPARvs EvCERus literis ad me hoc prae tertim nomine datis, plurima sacrarum literarum dicta , huc facientia collegit, meaeque sententiae circa tenuissimam, limpidissimam&nihil nunti superelementarem Caeli materiam erudite atque egregie subscripsit. Idque potissimum, ut Hypothesium mearum inuentionem minime absurda in esiste de quoq; comprobaret. Quando ego meas de Caeli materia ubiq; peruia nullis i orbibus solidis conferta, ut in gratiam veterum hactenus creditum est, nihilommus Aere Elementari atq; animali velut Ioannes Pena Gallus, xuo quidam ali promulgare audetis, non coinquinata ratiocinatione plenius, quam adhuc faetiim est, in publicum edidero , aliisq; dijudicandas concessero, utiq; sacrarum iterarum, quae primas in omni sapientia stabilienda,
at i scientia condenda obtinere merentur, autoritatem citare, Vel te non m
nente, nequaquam intermissurus sum Dei enim solius loriam in omnibus spectandam semper censui, id quod tu recte approbas, cum veri as absque ipsius patefactionei dono introspici nequeat Omne enim donum perfectiam Deo. Meam quintam Essentiam, quam theri, apud Chymicos locutione non ignota, neq; veteribus etiam Philosophis, adeoque ne ipsi Aristoteli li- ex in his non ubiq; satis perspicaci improbata,tribuo, salie mihi exprobare vi qeris Sal vero dulces impidum omni l terrestreitate defaecat uni, exaltat iam, ivllaq; ex parte insipidum, aut graveolens sed perpetuitati Circulari anal
206쪽
gum, nondum degustasti ubi olfeceris, aut saporem eius perceperis, tum primum de his sententiam profer Interea satius est immaturo supersedere praeiudicio. Rogas, ne de Crepusculis te caecum efficiam, neq; temeritatis
accu em, quasi illa scribas, quae non expertus sis. At ego nec te occaecare, nec
rem crarium pronuntiare unquam praesumsi Vtinam tam iterat i alios icaligine mentis, qua plusquam credi natis offuscati sumus, temeritateq; MUndana liberari liceret, aeque atq; oculorum externam imbecillitatem, vel Chyniicis praesertim mediis emendare nonis i adeo difficile est, sane in eo, quoad fieri posset, tuam plurimum elaborandum censerem. Neq; enim opera illa inutiliter collocata foret Scire te ais Crepusculum desinere, Soleo i . sub Hori Zonte depresso,vulgariter Crepusculum pro luce dubia accipiendo Existimas itaque me vulgo saltem approbatanas hactenus in Astronomorum libris contentam opinione venditare, nihil l e propriis aduersionibus huc coim tulisse At quae haec est insimulatio Tamdiu ne tecum perliteras egi, ut adhuc me veritatis ech studiosum,neq; aliunde quam vel iusta ratiocinatione at sex perientia,vel quod potissim si est, patefactione diuina eam conquirere, neq;
data opera falsum pro vero astruere, incompertum habeas. Sufficienter colligere potuisti mene in maioribus quidem ad rem Astronomicam plus facientibus caecutire velle, ne dii in ut increpusculis, facismo negotio animad-xlertibilibus, irrita& Antiquorum saltem sententia vulgari colludendo quip- iam citra propriam animaduersione pronuntiarem Crepusculum cum nul- Aeris pars undiquaq; circa Hori 1ontem vel mininium albescat, determinandum,satis sciebam, quod etiam tum a me ipso, tum a mihi septenis vel octoris ad minimum in rebus Astronomicis inseruientibus studiosis, quam diligentissime aliquoties faci ita tum est, ita ut nullum, ne quidem minimum vestigium
Aeris a Sole illuminati in ulla citima Hori 1ontis superficie dignosci potuerit, quando tempora repusculorum denotata sunt Adhibitis Stellarum, quatoriis a Meridiano remotionibus, Solis i exacto loco, Momnibus per trutinam Geometricam diligenter expensis, tibique si oculos aperire velles, eandem ob caustam ne pro libito aut vulgara opinione constituta, persentisceres, bcraliter communicatis. Si itaq; tu duobus oculis, tabinis quoq; saltem Organis acri- iis haec discernere potes, quam nos omnes sedecim ad minimum luminibus, totidem repluribus sicubi opus fuerit instrumentis,e quidem hanc lincaeitatem atque mediorum modicam requisitionem tibi non inuideo, miror magis. Imo maius adhuc acumen pleniorem l sufficientiam congratularer. Tu itaq;de Crepusculis, tuo sensu abundando tibi quicquid libuerit, persuade, o ea quae indicaui,& pluritat etiam experimentis satis rata esse,nulli i verae refragationi obnoxia,minime haesito Vide saltem ne aliorum non indubias animaduersiones eleuando, ut tuis assertionibus de Aeris atq; AEtheris consimili ex Nilentia quam magna ex parte ob vaporum in diuersis Hortaontibus discreepan inula
207쪽
pantiam, In Borealioribus magis quam Australibus incrassatam sublima- qmq; probare conaris patrocineris, pluribus vaporibus, obscuritatibus atC; nebulis veritatem ipsam, ad quam tendere deberemus inuoluas, quam omnes irca Hori Zontem terrestrem, quouis in loco, iue Australi siue Boreo densae iusseae vaporositates Proinde, cur Refractionib' non ad amussim subscribam, nescire vis, climalia per Instrumenta eruere non potueris, ideo i nihil hic in rei gratiam faciendum propterea iniqua me postulare hoc postulando, i leueras. At quando ego a te unquam petii, ut posthabita veritate, quid pia in ' mei gratiam proferres,aut adeo iniqua ursia id enim reuera iniquum foret, i no fecissem. Imo multo potius de veritate ipsa penitius enucleanda semper monui , cum haec siit virtutum omnium pene pulcherrima praestantissimaq;.
. etra Ohiones a te assertas, cur omni ex parte approbare nequeam,&mea me
docent Instrumenta Si in uno at s altero, iisdemq; fallembi cubitalibus, vivem ea inuentione profectis, per Vittichium vobis propalatis, ne i etiam tunc fatis maturis, haec alia quam ego plusquam vicenis organis, plerisque eoru quadri cubitalibus Auin cubitalibus, pluribus quoq; adhibitis obserua xorabus visis acumine satis valentibus accuratius collimare solus potes , est quod tibi lanc praerogatiuam non inuideam Quin, sic erit, cur mihi
gratias agas, quod te per me excogitata Instrumenta (neq; enim id iam igno
ras tam perspicacem reddiderim Id sit tem tibi persuade, quemadmodum iri palestrica Arte fieri solet, nullii mathletam Progymnastis suis , ea confestina indicare, quae sibi ipsi in exercitio isto defectu aliquo unquam obessent Sic etiam nec Vittichium nec ullos alios omnia mea, suae veritati pervestigandae ad amussim sunt necesssaria ita diuulgasse, quin adhuc portori ex parte apud itum Autorem sarta tecta maneant Frustra itaq; de tuis Inst Numentis atque Ubseruationil, nimium gloriuris Forte si hic esse omnia i ipsemet per longe plura minimeq; dubia organa,vel tuis solius oculis, me praesente intuerexis, aliud diceres. Sed vites ractiones tuas nimium modica esse crepus cula nimis lata, non satis inter se conueniunt. Oportet itaq; in alterutris vel vitasq; errorem non modicum latere, aut sane Aerem in hoc parum Boreatiore ioc quantum ad Crepuscula attinet, aliquanto defaecatiorem , qua im est , quo ad Refraetiones vero turbidiorem , id quod vel te ipso iudicesimul consistere nequit. Attende igitur his diligentius, vel si iii lubet, aut in procinctu non est acquiesce saltem aliorum minime dubiae decisi et, neq; hic tibi quidpiam immaturo decernendum praesume. Tatuum libri mei lias in dubium vocatum, aut etiam attentatum, nunc approbas, nec ampli USxeprehensione dignum aestimas Licet illum quem allegasti, non publico ed tram, aut ulli libro praefixerim, sed saltem in literis qui ibiis iam ad Illustris s. Principem tuum datis illum obiter annotarim Gratulor itaq;&tibi de mihi, Vod ampulchre respueris, antea enim obiecisti,me corruptioncm Ca lom-
208쪽
troducere,cum generationis illic circa Cometam vocabulo uterer,n misi gi- de verba mea urgendo. At vide potius, ne de industria nunc sterendo, Cometas in Calo Venerari alicubi praeter opinionem pecces, non tam Grammatice quam Phusice, modo vocabuli proprietatem retinere deceat. Quod non a sertiue sed dubitanter acci interrogatiue ista proposuisti, ut meam sententiam
plenius explicarem, id nihil apud me noui est Nam Vittichius taplaeri sali sic mecum egerunt, obiiciendo ea quae nullum mercrentur dubium,ut alia quaedam expiscarentur i verum postquam ego in eo, tum etiam aliis idipsummatur experirer, cautior factus sum, vivi non pauca in Germania hinc inde meis sumptibus laboribus comparata, idq; Dei solius gratia ab alijs pro suis etiamnum venditentur, dictitenturq; sago parui facio. Neq; aegre fero aliquo riuulos ad Exteros derivari, ipso fonte penes suum Dominum ad huc Dei beneficio scaturiente. Non tamen sunt falsa proponenda,ut cognoscantur vera Vera enim&falsa sunt dissentanea, nisi quis, uti apud Geometras fit, cum assertiue nihil probari possit, pernegationem rem in absurdum deducat. Sic etiam quae de Cometarum cauda proposuisti, tum in scripto illo tuo de Cometa Anniis tum literis ad me datis nunc reuocas, neq; te illa tanquam vera vi sisse, sed tantum, ut meo iudicio subij ceres, asseris. Licet vero scriptum illud diterae tuae quiddam aliud prae se ferant, attamen quod hic in viam redieris bene me habet Placet enim , quod ratiocinationes tuas quae ex Illustrissimi Principis Obseruatione de Cometa Anni 8 comprobationis loco adduxisti, quam parum valida sint Lex quo ista tibi in superioribus literis ob oculos posuerim iam satis videas, adeo ut te ista non scripss e, ipsemet, ut apparet, malles. Quae excusanda istius Obseruationis caulla vi tra ea quae ego produxi adfers, apud ni facilem merentili locum, qui non tam obsertiationi aliquantulum deuice, sed potius, quod tu hanc non satis circumspecte nimium vi seris, omniumque aliorum in plurimis Cometis inuenta
hinc eludere conatus sis, imputem. Rogas, ego haec non publicem, utq; tuam de Comotarum generatione sententiam scripti mel non immis eam.
Atqui te hic celare non possum , me per literas rogatum a Nobilissimi viro D. HENRICOR AN Zovio, Vicari Regio in Hol satia, tum etiam Claris sint, Eruditissimo D. Aspano P EvCE O, Philosopho eximio, at liquibusdam aliis non ineruditis viris id expetentibus approbantibusque pecu liari Tomo uno vel altero Epistolas Astronomicas mihi a variis hinc inde per scriptas , una cum mea ad singulas responsione publicem. Quot illis non denegandum duxi. Cumq; dictus RANEOvius principaliter Illustris sinii Principis tui, atq; tuas Typis consignari expetisset,i per se mererentur, ux riorem&principaliorem voluminis partem occuparent, iam i liber ille sibi, raelo sit, ea quae aliis addixi, rursus in tuam gratiam detrectare faei in secta reddere nequeo. Nec video cur id a me expetendum fuerat, curque
209쪽
concederem, cum nihil hac in re tuo Illustrissimo Principi, quod obsit, aut ulla ex parte deroget, sed ollem quae in ipsius Celsitud. praedicationem, uti par est, potius cedant, admittatur. Nec etiam tibi quicquam hinc creatur periculi aut detrimenti, cum honorifice semper de te loquari sentiam. Quod si tu quaedam in prioribus scriptis taliteris proposita, postea mutas, te rectius deliberata corrigis, tuae existimationi hinc nihil decedit, etiamsi priora publicentur. Imo praestat alios cognoscere, quam difficile sit, etiam ingeniosis industriis viris veritatis latebras extricare quod non omnia quae prini fronte recte se habere putantur, undiquaq; rite constent. Quodq; dies
Viem doceat, posteriores cogitationes, ut plurimum, licet non semper pri- Pres antecellant. Reuocarunt ali admodum eximi viri multa a se prius minus considerate pro veris habita, etiam ut ijs materiis, ubi non adeo difficilis rataici hic veritatis pervestigatio. Quando ex profesta circa totius operis pilogum, quod de Ascititiis Caeli Phaenomenis prae manibus habeo, Cometarum naturam procreationem, iuxta omnium quotquot mihi innotuerunt opinatione disquiro, hanc etiam tuam, cum aliis quibusdam coninmnem praetermittere, ut quam congrua sit, quod, alias tibi scripsi, ne indicem, haud possum Attamen cum videam te in his teipsum corrigere atq; priores conceptiones antiquare, faciam eius quo illic mentionem, idq; conuenienter excia sabo Ego tuum scriptum de Cometa publici iuris non iam: minus nonnulla hinc citare atq; expendere in laudabilem tui mentionem potius cedet, quam quod reprehensioni erit. Dicis quidem me pugnaturum cum muto, si id agam. At non mutus eras cum haec scriberes, literisq; ad me datis asigna res Sunt enim notae scriptae, praesertim tti pro ipsis verbis&loquela, imb&plus merentur ponderis. Sic etiam quantum ad meas teras attinet, quas publici iuris reddere, nisi rogatus ab amicis, ut dixi, nunquam constitueram, cum saltem obiter, prout in buccam veli erat inter phita manegotia exarata erant, scias me non adeo earum penitere, uti tibi liberum reluaquam, siue priuatim sui publice, quocunq, libuerit modo, quae in his contenta sunt, discutere, probare vel improbare. Si quid iustis,a-
V lenili quodata feruore sententiam amatura
pronuncies Gratulor ibi, quod ex cognatione materaae Stellarum talaetitae ad aliam opinionem diuerteris cir ca Cometarum conforinatio in
Lucte, ut corpus Cometarum, vel teipso latente, prope Reuolutiones Sa- turninas
210쪽
turninas Terris distans ut de eo qui Annoas apparuit, consignast 1ideos
necessario&Terra&Mari omnibusq; circumfluis vaporii, multis paras angit maius existens, prout ferunt Geometrica demonstrationes, nihilominus hinc in supremit thera ascendisse, nescio quo incognito raptu, partem esse suo toto multo maiorem, pronuntiare ausus stis; idq; prorsus contra rationes Mathematicas. Si Physicis ita sentire lubet, coniungant hasta nias caeteris. Bene igitur superinducis, quod ea, tuae de Trabibus discurrentibus, quarum forte occasione tam absona prolapsus es, cum reuera huc nihil conferant, tantia shaec inuicem distent, quantum Caelum verra, prorsus falsa esse deprehenderis. Habeba in animo, te vltimis literis&de his admonere, quod quomodo neglexerim, non recordor Nam inscripto tuo de Cometa Anniis. ubi tali as
seuerare conaris, ad marginem memoriae caussa haec annotaram,quae vel tunc
vel alias per opportunitatem commonefacienda duxi Halitus istisve Chas mala longe sunt nobis propiora,quam quod hyberno tempore a Sole nimium
infra HoriEontem depresso, illuminari queant, veluti ratio docet Geometrica MOptica. Quin& Anno 1s 88 eius rei evidens feci periculti die. . Decemb. circa octauam vespertina Animaduerti enim tunc accurata inspectione Chalcniat quam plurima hincinde versus Septentrionem volantia albicantia i , ita ut lumen quoddam umbram etiam Tereae illustrans prae se ferrent, longe nobis viciniora esse, quibusdam densioribus nubibus circa Hori Eontem Boreum egregatim disperiis, adeo ut Chasmata illa inter nos iubes, discurrere uidenter apparerent, ita ut hali ex meis, quibus monstrabam, id satis perspicue discernerent. A Sole igitur versus Antipodas submerso ista vaporum illuminatio fieri nequibat cum ne nubes quidem longe a Terra remotiores
ipsius lumen percellere potuerit, quod facile Geometrice haec mensurando patebit. Nubes autem illa, de quibus loquor , non fuerunt continuae, sed ci ea Horirontem sparsim dispositae, ad Altitudinem, quo ad visibilem Hori Eontem, circiter graduurio Cum igitur Radi Solares partem umbra Terrae. bis adeo propinqua in ista eius sub Hori Zontem demersione non contingant,
frustra asseritur, per illuminationem ab hoc quippiam eius cernodi contingere. Simile quid saepius consideraui, praesertim hoc ipso Anno die r. Ianuarii, cum quo et circa octauam vespertinam, quando plurima ad Septentrionem hic spectabantur Chasmata, quae nubibus longe propiora cernebantur. Quapropter
frustra hinc aliquid subsidi peti sti, pro innaturali illa Cometa ruin generati ne stabilienda Atq; si scire cupis, quid ego de his Chasmatis sentiam Sulphureitatem quandam Terrestrem in propinquo Aere ardentem, discurrentem i&nonnunquam usq; ad verticem ascendendo totum Caelum complentem, modica tamen a visu nostro distancia esse iudico, ventorum aut siccitatis frigoris breui subsequentiu praenuntiau interdum etiam, si saepius contingan animis e diu durent, Acria ad contagrum Epidemicae luis propensi indicia. I M