M. Tullii Ciceronis Opera ex recensione Christ. Godofr. Schutzii additis commentariis. Tomus primus decimussextus Orationes tom. 3

발행: 1827년

분량: 661페이지

출처: archive.org

분류: 로마

141쪽

Veis, reio blieae salisin distenter e sarines dele a. oetatur uado postquam cicem dixit, Μ. reius caio sentina nrogatus orati nisu babini, a Sin isti cap. 5 rint iis , qua dis uiuotis con sis sicuti de innius iis serunt caprii in more violam tu , supplicium suu endiuu Me censuit. Itaque qu- Munius tu Caimiis sententiam discessisset, eo sol ea ipsa , quae instabat nocte . triumviros quae suppliciuna postulabat parare iubet. Deinde Lentimis, Cethegus, hiatibus, Gabinius, Caeparius in locum ea eris, qui Tullianum appellabatur , deducti, ibique quibus praeceptui erat, iis uiueo

gulam regerunt. Ipse autem Catilina anno proxime sequerito 69 , initio Ianuarii in agro Pistoriensi a Petreio C. Antonii proconsulis legato eum exercitu caesus est. Manlius Et Fesulatius in priniis pugnantes ceciderunt Catilina lotas a suis inter hostium cadavera repertus cia εα ωρ. 61.

Quousque an uia butere,caulaia, patientianostrin

quamdiu etiam furor iste tuus nos eludet quem ad finem sese effrenata iactabit audacia nihilne te no-Ctiirnum praesidium Palatii, nihil urbis vigiliae nihil limo populi, auhil concursus bonoriun omauum, nihil

uotisque tandena Non putarat. ut videtur, Cicero Catiliuam eo die

in senatu assurumini. Sed quum eum, practer spem , --e vidia,et, .ubita indignatione eommotus, inhaec ver

diato Qui tu id quoquesuu on vi, viis de sinis et audacia. qu i dure quapiam animata. loquutus est. Recte enim admonet Fabius miratu ex eo sublimitatem ortiri, quuiu rebus sensu carentibus actum quendan, M

disse tua

I erurnum inusidium iuri Iosia temporibus praesidium palatio imponi solebat quod illud qui occupa,sei, aevi fatale in potestato bitum videbatur. Ilvaim. 4 a -- Φαῖ- Decreverat

enim senatus, ut per totam urbem vigiliae haberentur, iisque minores magistratus praeessent Samotius. ID.

di,in periculi magnitudinem. iiiitiorum die Ioricatus in campum descendurat. Im

142쪽

IN L. CATILINAM , CAP. II 'Ilic munitissimus habendi senatus locus, nihil horum ora vultusque moverunt Patere tua consilia non sentis constrictam iam horum omnium conscientia teneri coniurationem tuam non vides Quid proxima, quid superiore nocte egeris, ubi fueris, quos convocaveris quid consilii ceperis, quem nostrum ignorare arbitiaris O te in potura mores Senatus haec intellis: it consul videt hic tamen vivit. Vivit immo vero etiam in senatum venit; sit publici consilii particeps; notat et designat oculis ad caedem unumquemque

nostrum Nos ausim, viri sortes, satisfacere reipubli-EM, 'idemur, si istius urorem ac tela vitemus. Mino tori te, Catilina, duci iussu consulis iampridem

oportebat in te conferri pestem istam , quam tu in II OS Oinii Es inlitili machinaris. An vero vir amplissi

mus, P. Scipio , pontifex maximus, i. Gracchum, medii, iter labesuctantem statum reipublicae, privatus interfecit Catilinam orbem terrarum caede atque

in domui M sed poteranis e-sul imperare, ut quisquam ad mortem duceretve Poterat ubi ei Geom

missa erat resp. D.

P. Ses io P. Cornelius Scipio iam Serapio, eius qui optim is visa sema iudiea- emist, neposseius, qui c-- porrimis in Capitolio

secerat filius pronepos autem Cn. Scipionis celetierri in vir , P. Afri

eani Patrui, ipsius autet Tiberii consobrinus Atrei cuius Io. P vitia inur a video inisse pretes conturbatri, quod idem et Pon

ti sex Nax et privii iis esse dicator: in en auteui titilia ri piigii uitii i est. Pontili tusenina magistratus uoueat.

ure nisi prohibet eundent ex i-- iisdem uiaximunt esse, et invalunt.

itinum Vulgo additur Nero, Ciere, ut lint in eo plo Iovis Sisetoris quod erat in Capitolio, ioco

scilici munitissimo. FER AT.

coniecti . An n.

143쪽

on Tio incendias vastare cupientent, nos consulas perseremus Nam illa nimis antiqua praetereo, quod C. Servilius

Ahala Sp. elium, novis relaus studentem manu sua occidit. Fuit, sui ista quondam in hac republica virtus,

ut viri sexies acrioribus suppliciis civem perniciosum, quam acerbissimum hostem coercerent. Habemus sinnatusconsultum in te, Catilina, vehemens et grave non deest reipublicae consilium, neque auctoritas huius ordinis nos, nos, dico aperte, consules desumus. II. Decrevit quondam senatus, ut L. Opimius consul videret, ne quid respublica detrimenti caperet Nox nulla intercessit intersectus est propter quasdam seditionum suspiciones C. Gracchus, clarissimo patre, avo, maioribus occisus est cum liberis M. Fulvius, consularis. Similis senatusconsulto C. Mario et L. V Ierio consulibus permissa est respublica. Num unum diem postea L. Saturninum tribunum plebis, et

quod abest Quintil. Ili 4. 3, recte

eiectum a Nautit Lamb. l. dein Iam vulsi orbem,rrae, habet orbem

terrarum.

,- o. Recte praenomen eorrexit m auctoribus ureto, Pighio, aliis. Ha mus Viligo olim iiddebatne enim qiiod quum absit eodd. IIuret. 'ith. Franc. Duisb. delevit post invium Emisinus ne ruuio et

M. Fulν ui M. Fulvius rimens, quem C. Graectius in Deum Tiberii

qui haec verbi remo Leo istinctio paulo insolentior est, Lambinus edidit: ntim tinum diem mstea L. Saturnini trib. t. et C. Semilii praetoris mortem ac Poenam dignitas e Diam remorata est Brei lingerus Mus.

144쪽

i L. ATiMNAM, CAP. Servilium praetorem P. R. poena remorata est 3 At nos vicesimum iam illem patimur hebescere aciem horum auctoritatis. Iabemus enim huiusmodi senu-- tusconsulium, verumtamen inclusum in tabulis, tam

quam gladium in vagina reconditum P ex senatusco ullo confestim interfectum te esse, Catililui, conisnit. Vivis et His, non ad deponendam, sed

ad confirmandam audaciam. Cupio, Patres conscripti, me esse clementem cupio in tantis reipubli

cae periculis me non dissolutum videri sed iam me ipse inertiae nequitiaeque condemno Castra sunt inualia contra rempublicam in Etruriae Lucibus coli cata crescit in dies singulos hostim numerus eorum autem imperatorem castrorum, ducemque hostium, intra moenia, atque adeo in senatu videmus, intestinam aliquam quotidie perniciem reipublicae molientem. Si te iam, Catilina, comprehendi, si intersici tu sero, credo, erit verendum mihi, ne noti hoc potius

omnes boni sinus a me, quam quisquam milesius

rortuis. Mureti coniectiira nilii opus est quod ludem sensitiserans lum

olim me imiam. Castris in in Italia Cn. Manlius habetat tum exercitum Faestilis Pr

petiorensiain, quem onuerat LVeieranis suilae maturuis in cuius

e iris ille militaverat Anon. Sua iam ὶ Iam deest eod. Dii isti. et in rim aliquot Quintil. Ivit or

moriam eorum a Poenam remorata

na remorata est quod sane optimii invidetur; nam mora ac κ ena riget nisi velis pro mortis Poenia acciPere.

in eompliaribus HSS. ut Pall. duobus Graev. Frau . aliis, et omiserunt id serui Graev. alii. Defendit Elan quia

145쪽

isi a RATio istatum esse dicati Verum ego hoc, quod iampridem

tum esse oportuit, certa de causa, nondum adducor, ut iaciam. Tum denique interficiam te, quum iam nemo tam improbus, tam perditus, tam tui similis inveniri poterit, qui id non iure iactum esse lateatur.

Quamdiu quisquam exit, qui te defendere audeat , vives et virum ita, ut nunc vivis, multis meis et Minis praesidiis obsessus, ne commovere in contrae rempublicam possis. Multorum in etiam oculi et

aures non sentientem, sicut adhuc fecerunt, speculabuntur atque custodient.

III. Etenim quid est Catilina , quod iam amplius

exspectes, si neque nox tenebris obscurare coetus nesarios, nec privata domus parietibus contineno voces coniurationis tuae potest si illustrantur si

erumpunt omnia 3 Muta iam istam mentem, mihi crede obliviscere caedis , atque incendiorum. Τencris undique Iuce sunt clariora nobis tua consilia omnia; quae etiam mecum licet recognoscas. Me nistine, me ante diem xii Kalendas novembri dicere

resiluit. Masumit uobis tu in He Deus invit

146쪽

in senatu, certo die fore in armis , qui dies suturiis esset ante diem v Kal. Novembris C. Mallium, audaciae satellitem atque administrum tuae Τ uinino es t Catilina, non modo res tanta Ham ima,

tam incredibilis, verum, id quod ηδε admiratidum, dies Dixi ego idem in mi 'λα

te optimauini contulisse in ante diem v K

Novembris, tum quum multi principes civitatis Roma Non tam sui conservandi, quam tuorum Consiliorum reprimendorum causa Profugerunti dum infitiari

potes, te illo ipso die, meis praesidiis, mea diligentia

circumclusum , commovere in conixi imblicam non potuisse, quuii tu, discessu ceterorum nosita. tamen, qui remansissemus, caede contentuti in esse dicebas Quid quum tu te Praeneste Kalendis ipsis Novembris occupaturum nocturno impetu esse com

M sane historis in subtiliter intesti-widam, quam proficis et uiistius,

ei reteri mirabiliter eonfuderunt Aeris in sciendum est in inine diem primo edicta suisse comitia eon uitiain.

Sed quum pridia eius diei Cisero Catilia- ciuisitis ad se tum desis-iisset, sacrum est Sc ne postero dia mitia habereutiis ut de iis rebus in senatu agi posset. Nam alium comitiali die semitus haberi non poter a.

iridi igitur, id eiu ut Miltia, in , ipso comitior die, clamo sesequela senatu Catilinam excitavit. atque eum de iis reboa iussit si quid vellet. quae ad se allatae essent, dicere. Tum ille dixit, duo corpora esse reiP.

ouum desule ius in equis, alterviusminin aliis rapue time, quum iis

inertium esset, eaput se vivo non 3 futurum. His auditis decrevit senati a. tit viderent consules ori quid resp. detrimenti caperet. Haec sumpta

sunt Mureniana iam igitur, quum eonius dicat, diens, quo luine λ Hia oratio est. neominissaeotisulibus

rep. lira, levicesimum suisse prosecto linitis rata ciem diarum tuea . vide-hit eam, ut nos diximus . habita.

eodd. 31M. et edd. veti ita seripsit: fre in armis eerto die. Quod sequuti sunt oliv. Lall. xx. Bech. FortasM tamen verba biis in armis transponenda suti anti c. Muniitam. C. Mullium sie eod. Gembl. v. Lipsium, ii iv eodd. oxx. Et sie edideruui oliv. Laii Oxx. Morgen stero Mesta Plerique o,dd. et eius. In ante diem' dest, in dies qui

esset unte diem in quum dilata sue raut eomitia Aum.

147쪽

ona illo sideres , sensistines, ilIam coloniam me iussu praesidiis , custodiis, vigiliisque esse munitam Nihil agis nihil moliris, nihil cogitas, quod ego non modo non audiam, sed etiam non videam, planeque sentiani. IV. Recognosce tandem mecum noctem illum supe morem. Iam intelliges multo me via re acrius ad salitem, quam te ad perniciem re micae Dico te priori

nocte venisse inter salcarios non agam Dbscure in M. Laecae domum convenisse eodem complures eiu dem amentiae scelerisque socios dum negare audes'

Quid taces Convincam, si negas. Video enim esse hic in s natu quosdam, qui tecum una suerunt odii immortales ubinam gentium sumus 3 in qua urbo vivimus quam rempublicam habemus' Hic, hic sunt,

nostro in numero Patres conscripti, in hoc rhis terrae sanctissimo gravissimoque consilio qui de meo

nostrumque omnium intexitu, qui de huius urbis,

is appetiatus, in quom Gineae d

miis alla erat Anon.

. Franc restititit Graevina quem imitati sunt Emi Lall. Ele olim inverso ordine legebatur quom remρο-

P idii, vulso m is me iis, in quo mei reeis deleverunt Emesti

Bech. Alan modo non audiam , sed etiam

non videam Non modo audiam, sed ------ coene eod. 34M et edd. veiti Noctam Iira superiorem Sic recte Graevii M. quod receperuuleualuim. Nec lini tu iura meri I-- auperiore noctem Nonaia. ut opinor, loquutus esset, si proximam uociem indicare volui uti

Inrer satiarios Falcari anilites fuerunt, qui deibus emui ininii vides Mianum lib. s. oris ita in lite tia ui loquitur appetiuudo pase

liei ista coniuratiouis Falcame . iii serro et Minna demetere civitale in

148쪽

IN L. CATiLiNAM, CAP. 4 4 int lite adeo orbis errarum exitio cogitenti Nosce ego

video consul, et de republica sententiam rogo et quos erro trucidari oportebat, eos nondum OcevuInero. Fuisti igitur apud Laecam illa nocte, Catilina distribuisti partes Italiae; statuisti quoquemque proscisci placeret; delegisti, quos Romae relinqueres, quos tecum educeres descripsisti urbis paries ad imcendia confirmasti, is ipsum iam esse exiturum; dixisti paululum tibi esse etiam nunc morae, quod

ego viverem. Reperti sunt duo equites romani, qui te ista cura liberarent, et sese illa ipsa nocte paulo ante lucem me meo in lectulo interfecturos pollicerentur. Haec ego omnia, vixdum etiam coetu vestro dimisso, comperi; domum meam maioribus praesidiis munivi atque si mavi exclusi eos, quos tu mane ad me salutatum miseras, quum illi ipsi venissent, quos ego iam multis ac summis viris ad me id temporis

venturo esse Praedixeram.

V. Quae quum ita sint, Catilina, perge quo coepisti; egredere aliquando ex urbe patent portae prosciscere. Nimium diu te imperatorem illa tua Massiana castra desiderant. Educ tecum etiam omnes tuos; si rutrius, quam plurimos Pumaues,em Magno me metu

Etiam nune necte Graev. sic repos ille M suis, qui iseum alii quo in multinus Mai. Repugnat qui-Mu, Emesiliis, quia hic sermo sit de

re praeterila. At enim tempua praeteritiim tautum est iu tixine Catilina aut tu dicere uoti Poterat, α ιιιών,

sed εὐ- nunc. Fulvia enim media noete ipsamet ad Ciceronem prosecta hoc ei iudicavit. Plutarch. Sallust. v ET. Quae quum itisinc Argumentativius ininnis est. Si onuit tus --

filia vota sunt, His debes sunt autem vota; ibi igitur si exeuiuium.

Αnnota autem, ut haec tota pars tum hietvibus membris, tum lucisis tum etiam iis, quae incisis breviora sutit,

coutineatur quod dicendi genus ad imperandum, et perienesarie unxvium esse trudit oeninuius improsileiaeereo Sie eodd. eonsensu etiam Quinti Inst. Orat. IV, 3,

149쪽

ORATlo liberabis, dummodo inter me atque in murus intersit. Nobiscum vereari iam diutius non potes non seram, non patiar, non sinam Magna diis immortalibus habenda est gratia , atque huic ipsi Iovi Statori, antiquissimo custodi huius urbis, quod hanc tam tetram, tam horribilem, tamque infesta in rei publicae peste nitoties iam essu gimus. Non est saepius in uno homine

summa salus periclitanda reipublicae. Quamdiu mihi, consuli designato, Catilina, insidiatus es, non publico me praesidio, sed privata diligentia defendi Quum proximis comitiis consularibus me consulem in campo,

et competitores Mos interficere volti isti, compressi conatus tuos nesarios amicorum Praesidio et copiis,

nullo tumultu publice concitato denique, quotie cumque me petisti, ex me sibi obstiti quamquam videbam, vemiciem meam cum magna calamitate rebpublicae esse coniunctam. Nunc iam aperte remi in blicam universam petis templa deorum immortalium,

tecta urbis , vitam omnium civi uin Italiam denique totam, ad exitium et vastitatem OCas.

I. Quare, quoniam id, quod est primum, et quod

Iubenda est gratia' mitia auctoritate utriusque sui et Franc cod Graev transposuit post huius urbis;

idque imitatus et Bech. At si quid an itandum sit, latim res oeuias habenda es miti post Mitiis vi do

Namius in uno homine Idest ii cines sereudii, diutius iuuamno, qui saepius romi' perdere voluit. Aliam iiiin iam coniuratiouuin Cutili in

m summu Et sic M. Cuiae Bain. it edd. ile'. Noug. neuitianui suis. . aliis deleri iussi P ximi eomitiis' abilis a mea quibus designati sunt Silanus et Murena. MVRET. -m mu ne mora si e Graeme cod utroque sim et Frave. Volso

Petisti in Verbum gladiatorium. MVMτ. Gladiatorium enim impetus Petilioue dicebantur. n. Quore-Proprium πιι lis Graemet eod. Barb. Vulgo quare quoniam id quod Primum atque huitis 43ν Prium est. In codd. Murcet sic: quare quoni uim id quod ei νrimum, quod huius immitim oti in duobus

150쪽

IN L. Cail LINAM, CAP. 6 47 huius imperii disciplinaeque maiorum proprium est, sacere nondum audeo faciam id, quod est ad seve

ritatem lenius, et ad communem salutem utilius Nam, si te interfici iussero, residebit in republica reliqua coniuratorum manus. Sin tu quod te iamdudum hortor 'arieris ercliaurietur ex urbe tuorum comituit

magna et perniciosa reipublicae sentina. Quid si, Catilina Num dubitas id me imperante sicere, quod iam tua sponte faciebas Exire ex urbe iubex

consili hostem. Interrogas me, num in exsilium non iube, sed si me consulis, suadeo. Quid est enim,

Catilina, quod te iam in hac urbe delectare possit Zinriri nemo est, extra istam cyniurationem perdit rum hominum, qui te non metuat, nemo, qui non oderit. Quae nota domesticae iurpitudinis non inust

vitae tuae si usquod privatarum rerum dedecus non haeret infamian quae libido ab oculis, quod facinus

iii eunt,erniciosa. iiiii e Curtius. in quo tamen como, Militavistin illiustitier perniciosa ei sentina interponi.

Non tu o Ne poterat quidem: nulla enim lex erat apud veteres

Romanos quae lini anulescium exilii, iii illaret, scd iii exiliuin Latit. sui legis muli in bust erre tu civitate

nuicis uti Cium miro Caecilio Mum id es enim cutilino Ila Giacv. ex iisdem codd. Vulgo quid enim

Catilina est. D mesticae turpitudinis Si Saliu-- lio inlitarcho et Apronio credamus,

tilina fratrem occidit et filium, vi Auleum Orestinaui uxoren, duceret, ei sitam deuique stiani Marii Am i Assentior Heumanno qui verba uues inelq- spuri esse cense et ex aute deutium interpretatione nata. Nihil enim flerunt quod non et im

iere inepte dicitur relaturum remis Mil. in Denique ιnsinuaesii posse rectearn post alios negavit simile

SEARCH

MENU NAVIGATION