장음표시 사용
151쪽
oRATio i manibus unquam tuis, quod agitium a toto corpore absuit cui tu adolescentulo, quem corruptelarum illecebris irretisses, non aut ad audaciam serrum, aut ad libidinem facem praetulistia Quid vero' Nuper, quum morte superioris uxoris novis nuptiis domum vacuefecisses, nonne etiam alio incredibili scelere hoc scelus cumulasti Quod ego praetermitto,
et facile patior sileri, ne in hac civitate tanti iacinoris immanitas aut exstitisse, aut non vindicata esse videa turi Praetermitto ruinas sertunarum tuarum, quae
omnes impendere tibi proximis Idibus senties: ad illa venio, quae non ad privatam ignominiam viliomim
tuorum, non ad domesticam tuam dissicultatem aeturpitudinem , sed ad summam reipublicae, atque ad omnium nostrum vitam salutemque pertinent. Potestne tibi haec lux, Catilina, aut huius caeli spiritus esse iucundus, quum scias, horum esse neminem,
qui nesciat, te pridie Kalendas Ian. Lepido et Tullo
tuo nomitii, litae timae et ins-- non liaereat T. Ad vitillaciam serrumo Seribit de eo Salliistius , quod iuvenes sit, deo vinciebat, quos secvndum cuiusque
'illi al. ii tea edebatur et aciιam δε- eisseau quo delenderuulineum.nn. et Betilleius admorat epP. II. a. a. Vacusfecisses Suspiciose significaneam ab ipso necatam MFRET.
stitim vel quod sitiam suam, ex adulterio susceptam, in matrimonium duxerit; quod ei obit ei Cieero a oratione, quam habuit in toga eandida Piui iesius euit, praeter parricidium fratris. ait, filiae -- vimini
vilium obtulisse. ID. Proximis idi Quo die usuram creditae Meuniae seneratori solvere necesse rato norati pod. II, s. Movet. Summam re*ublicae Graev e cod. I. et Pith. it. L.illi in e codd. Puri .
vero Lamh Graeu Lallem. Morgenatem naetiorum librorum auctoritata dederunt haec lux.
quum P. Autronius , et P. Cornelius Sulla eosa designati, anahitus Poetias dedissent, nisu illorum locum L. Aurelius Cotta, L. Maulius TorquaM
152쪽
consulitriis stetisse in comitio cum telo manum, consulum et principum civitatis interficiendorum causa, paravisse sceleri ac surori tuo non mentem aliquam, aut timorem tuum, sed fortunam populi romani obstitisse Ac iam illa omitto neque enim
sunt aut obscura, aut non multo post commissa. Quo
ties tu me des alum, quoties consulem interficere conatus es quot o tuas petitiones ita coniectas, ut vitari non posse viderentur, parva quadam declinatione, et, ut aiunt corpore stagi Nihil agis,
nihil assequeris, neque tamen conari ac velle desistis. Quoties iam tibi extorta est sic ista de manibus '
it catilina, qui repetiam ni reiis a P. Clodio Polebin
iactus, consulatum petere prolithitos esset, indignatione et odio in remp.
amelisus, cum Aulionis ex sui serere quidem eum Autronio, anis que nobilibus vitis .eonsilivi iniit
intersciendi ad Lal ian novos mo- stilo restituendique consulatus iis qui abdieare eoacti erant, o up
tamque rempublicam prosualibi sive moderaudi id eo muni initum Micirca notia decemb. Eius rei causa, pridie kal. ian. Qitilinam Cicero ait, in eoisilio stetisse cum telo lum, ut opinor, quum abeuntes magistratu
consules ad puniunt e rostris ex more Posiridie, quum M., , qui et ipse eonis erat,
ut reditur consilio, non aspoisset, ideoque C. Iulius Caesar, ipse quoque eius coniurationis particeps, signum, quod eonvenerat. non ded eis erat autem sis ut, ut i-gam homero desimoi , res vIt-riua progressa non est, sed dilata in non Rhr. Tum qitoque aliquod amicum P. R. numen effecit, ut Catilina. Sallustio Meonio, eollegi. MURET. Lepido et Tullo oonsulibus M. Aemilio Lepido et L. Volcatio Tullo
Byon multo post eommissa' Ninna recte Sehuttius, post alios: non mis ommissa ideoque vulgatam revocavi nori muti Post comm. id est, non ita pridem Italia me sugit, Lambinum iam ita seripsisse: non mutia Postea commissa,
et Graevium, odio viroque dedi e non muta, si At ista interpretatione destituta, nemiuiosisse posse mihi vadentur.
aliquot eodd. invenit excessi. Nihil assequeris' Vulgo adduntur ista nihil moliri . quod mihi latere Malea in te ore, quae recta iam
Morge ieroius e textu Hedit Beel αα is inclusit sunt enim Mud dubia
153쪽
i5 ORATIO quoties vero excidii casu aliquo et elapsa est tamen ea carere diutius non potes quae quidem quibus abs te initiata sacris ac devota sit, nescio, quod eanim cesse piatas esse consulis in corpore desigere. VII. Nunc vero, quae tua est ista vita Sic enim
iam tecum locyaar, non D Odio permotus esse videar, quo debeo sed ut miserico dia . quae tibi nulla debetur. Venisti paulo ante in senatum. Quis te ex hac tanta frequentia, ex tot tuis amicis ac necessariis salutavit Si hoc post hominum memoriam contigit nemini, vocis exspectus contumelium, quum si gra- issimo iudicio taciturnitatis oppressus Quid quod
adventu tuo ista subsellia vacuefacta sunt quod omnes consulares, qui tibi persaepe ad caedem con
stituti fuerunt, simul atque assedisti, partem istam subselliorum nudam atque inanem reliquerunt Quo tandem animo hoc tibi serendum putas Sero in
horeule mei si me isto pacto metuerent, ut te metuunt omnes cives tui, domum meam relinquendam putarem tu tibi urbem non arbitraris et, si me meis
roniana. Aeredit quod verba, mi tentia est Ita te geris, ut vovisse mihi latera Matia in em inre absunt vide His alleui Deo, te steat illam in eoi d. Hall. 6 S. Viet Graev. in tonsi lis corpore defixuru in Hae Et elusa est luei,tissiliitim in ei in C, itain primo et Torquatum,
deinde me cona dem saepe iam pote, quod . i. addebatur, recte medio tollere emultus es. ΜvaQ.
Hevmannus ite iussit. Cur enim Neo e putas esse x Esse quod Cieero hine dicerei' Nam etiamsi in aliis abest Lambin e suis eoi . t Catilinae sie saepius vel extorta erat Graiev e primo suo et Franci addide manibus vel elapsa, non tamen runt.
ideo sim earebati Praeterea prorius Quo tua est ista reta' Grin emote secus orationis Me addita eod. Franci dedit, quae in ista tua
mento interrumpitur Fortasse scioliis Mit paliquis hoc eapite s hie intrusit, Vacuefaeta Sie Lain h. Grasu. ubi de aquila a Mallio praemisis apte rn. alii e MSS. Pal. s. Fabi Hiltore. dieitur tu in il ao oonarere ossis. Viet et at olim Mactια actu.
154쪽
IN L. CATILINAM, CAP. ΙΘ Iembus iniuria suspectum tam graviter atque offensum viderem, carere me aspectu civium, quam insestis oculis omnium conspici mallem tu, quum conscientia scelerum tuorum agnoscas odium omnium iustum, et iam ibi diu debitum, dubitas, quoniam mentes
sensusque vulneras eorum aspectum Praesentiamque
vitare Si te parentes timerent atque odissent tui, neque eos ulla ratioue placare posses ut opinor, in eorum oculis aliquo concederes nunc te patria, quae communis est omnium nostrum parens, odit ac ni
tuit, et iamdiu te nihil iudicat, nisi de parricidio suo
cogitare. Huius tu neque auctoritatem verebere neque iudicium sequere, neque vim pertimesces Qtiae tecum, Catilina, sic agit, et quodammodo tacita loquitur Nullum aliquot iam annis facinus exstitit, nisi per te; nullum flagitium sine te tibi uni muli rum civium neces, tibi vexatio direptioque sociorum impunita sui ac libera tu non solum ad negligendas
leges ac quaestiones, verum otium ad evertendas per
fringendusque valuisti. Superiora illa, quum quum
c riuum In sum landa Mile.. libris meit quod ab eo probatum
Tu non solum ad negligemis teges Negligit leges a qua ibino, quilin metu a re audo non onu-
in tu lieituti iii ductus, ninnifesto teneatur altillii tamen via elahitur. Catilina autem Primum accusatris
increpetiui urum, Lepido ei Tullo M atque absolutus per praevariea tiouem accusatoris P. Clodii deitide
etiam cἐ,edic eoi sutilius Caesare et Figulo , ut est apud Dioneni, et tunc
quoque absolutus. De quoque ipso tempore interros ius erat iege Plautia ab L mulo sim iura Mu- Ad negligendas leges in eod. Fabr. et I illorp. sis Merten ivis, unde Guillesin lagi volebat Meretandas. idem paulo pos pro muretemtiis praeserebat eri iecit a quod habent e d. Muret. Pin.
155쪽
ORATIO serenda non suerunt, tamen, ut potui, tuli nunc vero me istam esse in metu propter te unum quidquid increpuerit, Catilinam timeri nullum ideri contra me consilium iniri posse quod a tuo scelere
abhorreat non est serendum. Quamobrem discede, atque hunc mihi timorem eripe si est verus, ne p-
primar; sin salsus, ut tandem aliquando timere desinam. is Haec si tecum, ut dixi, patria loquatur, nonne impetrare debeat, etiamsi vim adhibere non possit' m. Quid quod tu te ipse in custodiam dedisti'
quod vitandae suspicionis causa apud M' Lepidum te habitare velle dixisti quo non receptus, etiam ad me venire ausus es, atque, ut domi meae te asse
varem, Masii. Quum a me quoque id responsumtulisses, me nullo modo posse iisdem parietibus tuto esse tecum, qui magno in periculo essem quod ii
dem moenibus contineremur ad Q. Metellum pra torem venisti. Λ quo repudiatus ad sodalem tuum virum optimum, M. Marcellum demigrasti quem tu
Deditu vulgo bio repetitur quoit
melius in se in quinque eodd. oxx. Fraue M. Ven. . M' O idtima te recte ediderunt Norseustem Beck. Vulso M. Leri-AEMn. Lepido eniis in . eo uir involiatio uno praenoinen sui Manio non Marco, quod iam Manutius adcli. l. monuerat.
Ad Q. Me -- yraetor Caecilium Melestui olerent di est. quia biennio de more interiecto, eo mulatum postea eum a Asianio
dem . quem Paulo Post virum Brita-ώ----M: idest eum, pro quo exstat oratio ad Caesarem opinor hune M. Mareellum intumvir M. quo dein Sextiana defensione meniis est, patrem fuisse. Quam in sententiam aut potitis coniecturam adduxit in Paulus m ius, qui tibin sexto e. 6, p. 38s, M. Ra ---.ὶ hist Harum ita acribit meis etham in reliquis Maroe a cur M.
156쪽
videlicet et ad custodiendum te diligentissimum , et in suspicandum sagacissimum, et ad vindicandum Artissimum ore putasti. Sed quam longe videtur a carcere atque a vinculis abesse debere, qui se ipso iam dignum custodia iudicarit Quae quum ita sint, Catilina dubitas, si emori aequo animo non potes, abire in aliquas terras, et vitam istam multis suppliciis iustis debitisque ereptam, sugae solitudinique mandare Beser, inquis, ad senatum is id enim postulas; et, si hic ordo placere sibi decreverit, te ire in e silium, obtemperaturum to esse dicis. Non reseram id quod abhorret a meis moribus et tamen iaciam ut intelligas, quid hi de te sentiant. Egredere ex urbe, Catilina libera rempublicam metu i in exsilium, si hanc vocem exspectas, proficisceres , Quid est, Catilina Ecquid attendis Ecquid animadvertis horum silentium 'Patiuntur, tacenti quid exspectas
eiaci. v -- g, Frane Duishurg. Sententiam sie explieat Graevius ainon potes a te impetrare, ut hie mo
uno onori meo. Non enim, inquit, iam in sermo de morte , quae aequo animo subeator sed de vita, quae aequo animo, propter illa tam multa odiosa et molesta agi non possit; et vitam iubanani suadet eum solitaria commisis Manimio opponuntur morari et abire.. nimvero mim eero iam antea dixisset, non posse Catilina hane lucem , et Duus eaelia ruum esses modum s. s. . i. e. ut Ennii verbo uiativitam ei Bonuin vitalem esse non posse, iam signiscat, alterutram eligendum esse, ut vel vita, vel saltem urbe excedat. Si igitur aequo animo mori non possit, sum
157쪽
auctoritate in loquentiu in quorum voluntatem laci.
tormin perspicis Io si hoc idem huic dolescenti optimo, P. Ma tio, si sortissimo viro, M. Marcello dixissem, iam mihi comuli 'hoc ipso in templo iure
optimo senatus vim et manus intulisset. De te autem, Catilina quum quiescunt, probant quum patiuntur, decernunt quum tacent cla inant. Neque hi solum quorum tibi auctoritas est videlicet cara, vita vilissima, sed etiam illi equites romani, honestissimi atque optimi viri, celerique sertissimi cives, qui cirricumstant senatum, quorum tu et frequentiam videre, et studia perspicere, et voces paulo ante exaudire potuisti. Quorum ego vix abs te iamdiu manus ac tela contineo eosdem facile adducam, ut te haec, quae iampridem vastare studes, relinquentem, usque ad portas prosequantur.
IX. Quamquam quid loquor' te ut vita res frangass
i ut unquam te corrigas tu ut ullam fugam meditere tu ut ullum exsilium cogites Vtinam tibi istam mentem di immortales hi in t Tain etsi vide, si mea voce perterritus ire in exsilium animum induxeris. quanta tempestas invidiae nobis, si minus in praesens tempus , receni memoria scelerum tuorum, at in
posteritatem impendeat sed est mihi tanti, dummodo ista privata sit calamitas, et a reipublicae periculis
tivismi sui, in imum itiata certe Mitiquus erat prosequendi eos, qui in i legeretur is uitiata re, inis' exilium abirent. Sie in oratione . quia tu iactitiam fugam me luere κυ-- Proruanu baues uitur; VM eie mu3 etc. eadem iure maueret autumni
158쪽
seiungatur sed tu ut vitiis tuis commoveare, ut legum poena pertimescas, ut temporibus rei publicae cedas, non est postulandum. Neque enim is es, Catilina, ut te aut pudor unquam a turpitudine, aut metus iericulo, aut ratio a furore revocarit. Quamobrem, ut saepe iam dixi, prosciscere ac, si mihi inimico, ut praedicas tuo constare is invidiam, recta perge in exsilium vix seram sermones hominum si id seceris vix molem istius invidiae, si in exsilium ieris iussu consulis, sustinebo. Sin autem servire meae laudi et gloriae mavis, egredere cum importuna sceleratorum manu; conser te ad Mallium concita perditos cives secerne te a bonis inser patriae bellum exsuli impio latrocinio, ut a me non eiecitis ad alienos, sed invitatus ad tuos isse videaris. Quamquam quid ego te invitem, a quo iam sciam esse Praemissos, qui tibi ad Forum Ariretium praestolarentur armati 2 cui sciam pactam et constitutam esse
cum Malliodiem' a quo etiam aquilam illam amenteam,
demini, idemque Placuit nuper se Lio, et GodreMio inimici dura . 'ast Vulgo eo Hed σα Aue ratio a Iurore reo arithSie legitur apud Quintilianum lX, 3. . utide inserui unquam quod in edd. est. Notan tamenesi lectio MM. Conini nepinoimi αὐ- sis, si M
seiam 4 iem - quo etiam Ad Iorum Aurelium Drit is locus prope laevam Arminiae, sive Ioris aninis ripam . vulgari nilne voealiuio Monte alto, oppidiim satis celebre.
Nomen et originem liuinitiab Aiuelioqui, lam, qui Aurelius visim a Mi Pisas usque sub initium haud dubie
sithaetae a Romanis Etruriae, stravit. Quis autem fuerit ille Aii relius ilicertum est. Claver Ital antiis lib. II. P. a. Amusi
gratia addendum es e vidit Gulielm. praeeunte Beckio inservi Vtile olim quum seiam, abaliis simpliciter sciam editum.
norum temninni proprimo signum suime aquilam eonstat. num autem legio divideretur in i cem Mortes; prima uiuaque lesiouis e ors
159쪽
on1Ti I quam tibi ac tuis nibus perniciosam esse Confido et lanesta suturam cui domi tuae sacrarium sceleritin tuorum constitutum fuit, sciam esse praemi
sam Tu ut illa diutus carere possis, quam venerari, ad caedem proficiscens, solebasta cuius alia με saepe istam impiam dexteram ad necem civium transtulisti' X. Ibis tandem aliquando, quo te iampridem tua ista cupiditas effrenata ac furiosa rapiebat. Neque enim tibi haec res asser dolorem, sed quandam incredibilem voluptatem. Ad hanc te amentiam natura peperit, voluntas exercuit, sartuna servavit. Numquam tu non modo otium, sed ne bellum quidem, nisi nefarium concupisti. Nactus es ex perditis, atque
ab omni non modo sortuna, verum etiam spe derelictis, conflatam improborum manum. Hic tu qua
laetitia perseuere quibus gaudiis exsultabis' quanta in voluptate bacchabere, quum in tanto numero tuorum neque audies virum bonum quemquam,
neque videbis Ad huius vita studium meditati illi
sunt, qui seruntur, labores tui iacere humi non modo ad obsidendum stuprum, verum etiam ad tacinus obeundum; vigilare non solum insidiantem somno maritoro, verum etiam bonis occisorum. Habes,
per suinpiebat aquillam, ut est apud Vegetium. Erat autem aquila parvum sacellum, sive, ut taeero hie loquitur, sacrarium in quo uerat aquilae in , veram Mea, ut bis viam s. situm ex inferiore parte acutae quo in terram defigi posset portabat is, qui aquai redire tur. Narrat Diovia M. Aquilas illas divino Min asio solii es-, et eaqminino do recitavi, indi ni et Cieraunishoe loeo etha confirmaut ΜT ET.
Haud seto tamen an verba qua laetitia perfruere sint interpretamentiam e rum quae sequuntur bus saud is Minonis somno mari rum Seil ut uxores posset vitiare ut Ovidius, quem laudavit ad h. l. Murelus: em. ait, maritorum somnis utinatur
mian verum tamen eat neersorum.
160쪽
m L. CATiLiNAM, CAP. II i5 7 4 ostentes illam praeclaram tuam patientiam simis, frigoris, inopiae rerum omnium quibus te brevi tempore consectum esse senties. Tantum profeci tum, iuuii te a consulatu repuli, ut exsul potius tentare, quam consul vexare rempublicam posses atque ut id , quod esset a te scelerate susceptum, latrocinium potius, quam bellum nominaretur.
XI. Nunc, ut a me, a tres conscripti, quandam prope iustam patriae querimoniam detester ac deprecer Percipite, quaeso, diligenter, quae dicam, et ea penitus animis vestris mentibusque mandate Etenim, si mecum paula, quae mihi vita mea mulio est carior, si cuncta Italia, si omnis respublica sic loquatur: κTulli, quid agi, Tune eum, quem esse hostem comperisti , quem ducem belli futurum vides, quem
exspectari imperatorem in castris hostium sentis auctorem sceleris, principem coniurationis, evoc
iurem servorum et civium perditorum, exire paueris, ut abs te non emissus ex urbe, sed immissus in urbem esse videatur ' Non hunc in vincula duci, non ad
mortem rapi, non summo supplicio mactari imperminis Sisi vina ciuiuis sietas. AbaLictetinis emim in Sallustitis ei
edes et rapinas grain fuisse. α s. Re uti lumbin de ui edidit eonio libriis NM u enim ut uretus, comitia intellexit, qui in Cisero Catilinam ompetitor viest D sitas vero bene nismiit. lna Cieeronem
significare se iam ouaulem perse-eisse ut in eomitiis eousularibus ei mitio nou haberetur. Horum miniti
vinostratus deminitam bellum , non ad privatum. Quare nominari debet, quum a privato declaratur latrocinium, quia invadit in potestatem masti,tratuum populi romani Amm.
2, 3a Vulgo abest G2 in emissus ex urbe' missus habent plerique eodd. et Quiuiilian. IX J οε Λ Graevii eodex imitammamo, quod ille utatum puta inta aetolis, qui nescimi a nuti μα- nunquam dira pro amandari. Non mino Sic ambin vulgo