M. Tullii Ciceronis Opera ex recensione Christ. Godofr. Schutzii additis commentariis. Tomus primus decimussextus Orationes tom. 3

발행: 1827년

분량: 661페이지

출처: archive.org

분류: 로마

631쪽

onATio opti inartir , flens . Et recenti laetitia, et misio dolores ac desiderio in ei Egit lyerte multo gravioribus verbis meam causam, quan egomet de me agere potuissem'

Summi enim poetae ingenium non solum arte sua, sed etiam dolore expuiniebat uid enim qui rempublicum certo onimo aduruera, , uerit, steterit cumae in minum me stetisse dicebat, vestros

ordiries duinoris trahat Revocabatur ab universis. re dubia nec dubitarιι initam ferre , nec viti Pe-

Percerit. Hac quantis ab illo clamoribus agebantur'Quum iam omisso gestu, verbis poetae, et studio actoris, et exspectationi nostrae plauderetur 5ι- - amicum, summo in helio nam illud ipse aetor adiungebat amico animo, et fortassis homines propter aliquod desiderium approbabant summo ingenio praedisunt. Tum illa, quanto cum gemitu populi romani ab eodem paulo post in eadem sabula sunt acta O Mers me, me ille absentem ut patrem, deplorandum putabat, quem Q. Catulus, quem multi alii saepe in senatu patrem patriae nominairint. Quanto eum nes do illis nostris incendiis ac ruinis, quum .patrem pulsum, patriam amictam deploraret, domum

incensam eversamque Sic egit o demonstrata pristina fortuna, quum e Convertisset: Haec omnia

uiui nisummari fletum etiam inimicis atque invidis

excitaret.

LVII. Proh dii immortales quidet illa quemad-

timarum in corrigendi meensuerunt Manut et Vrsin. Vulgo uto

i verilauit qui sequuntur sunt

ex Ennii Andromaclia deprompti. ReMocabatur Cogebat populus histriones, qita semel dicta placuerant. saepius iterare. MAN.

missa consideratione actoris , quum unimus in cogit do occupatus esset Ηοτ. Adiungesia ne suo non aio scriptum. AN.Sιιmmo ingenio praeditum mempe hae vel ba, qti; e non exstahant in tragoedia ipse actor Aesopus Ci-

632쪽

PRO P. EXTio, CAP. 58 a inodum ditau idem quae mihi quidem ita et acta et

scripta videntur esse, ut vel a Catulo, si revixisset, praeclare posse dici viderentur is enim libere reprehendere, et accusare populi nonnuniluani lenieri interii

solebat, aut errorem senatus: O ingratifici Argii ι inanes Graii, ii emores beneficiato Non erat illud quidem verum, non enim ingrati, scd miseri, quibus Deddere salutem, a quo acceperant , non liceret; nec unus in quemquam unquam gratior, quam in meoniversi. Sed tamen illud scripsit disertissimus poeta

Pr me egit sorti Sstinus a Clor non solum latinius, de me , quum Omne cordines dena onStraret, Senistiani, equites romanos , universum populum romanum accusaret Exstilare sinitis, iotatis elu, uisum puto Uini. Quae tum signiscatio uerit omnium, qui declaratio voluntatis ab universo popula xonian in causa hominis non popularis, existimare facilius pos , Sunt, qui adsuerunt. LVIII. Et, quonia in trie huc provexit oratio, his laso casum meum totios collacrymaxit, quum ita doleiate vageret causam meam, ut vox eius illa praeclara lacrymis impediretur. . Neque poetae, quorum ego semper ingenia dilexi, tempori meo desuerunt: eaque populus romanus non solum plausxi, sed etiam gemitu suo comprobavit. Vtrum igitur haec Aesopum potius prome aut Attium dicere oportuit, si populus romantis liber ess t an principes civitatis Nominatim sum

633쪽

on rio appellatus in Briti, Tuntas, qui uertatem hus

stabilioerat Millies revocatii in est. Parumne videbatur poplitur romanum iudicure id a me, et a sena luesse constitutum, quod Perdili cives sublatum per nos criminaruiritui 3 Maxilii una vero populi romani

iudicium universo consessu glailiatorio declaratum est. Erat enim munus scipionis, digitum et eo ipso, ei illo Q. Metelio , cui dabatur. Id autem spectaculi genus erat, quod omni Dequentia atque omni generela ominum celebrabatur, quo multitudo maxime delectatur. In hunc consessum P. Sextius, tribunus plebis,

quum ageret nihil aliud in eo magistratu, nisi meam causam, venit, et se populo dedit non plausus cupiditate, sed ii ipsi inimici nostri voluntatem unixersi populi viderent enit, ut scitis ad columnam Maeniam.

Tantus est ex omnibus spectaculis usque a Capitolio, tantus ex fori cancellis plausus excitauis ut nunquam maior consensio aut apertior populi romani univei si

suisse una in causa diceretur. Vbi erant tum illi eon-cionum in eoiores, legum domini, civium expul

sores alium est aliquis improbis civibus peculiaris populus cui non ossensi invisique suerimus rLIX. Equidem existimo, nullum tempus esse se quentioris populi, quam illud gludiutorium neque concionis ullius, neque vero ullorum comitiorum. Haec

Atii tragoedia.

et Metellum et Seipionem appellati in epistolia Cieeronia, atq- etiam in antiqui num-a, lient animadveris iere.

634쪽

PRO P. SEXTIO, CAP. 49 63i igitur innuinerat,ilis ioininum multitudo, haec populi omni tanta signiscatio, sine ulla varietate, universi, quum illis ipsis diebus de me actum iri puta .rretur, quid declaravit, nisi optimorum civium saluolem et dignitatem populo romano caram esse universo At vero et ille tribunus plebis, qui de me, non patris uvi, proavi maiorum denique suorum omnium, sed Graeculorum instituto, concionem interrogare solebat, Velletne me redire, et, quum erat reclamatum semivivis mercenariorum vocibus, populum ronianum negare ducebat is, quum gladiatores spectaret, numquam est conspectus quum veniret. Emergebat subito , quum sub labulas subrepserat, ut Male te appello dicturus videretur. Itaque illa via latebrosa,

qua spectatum illo veniebat, Attilia iam vocabatur. Qui tamen, quoquo tempore conspectus erat, non

Ille tribuntis plebi, Sina ι tibi otiitelligitur Sex. Attilius ille Gavi 'us ex Miscura G. iurun, simili, iuo item Auitiorum gentem adopi ius, propter hanc adoptio

initae iam est in Aldiva. s. o sua Ἀμ-litiae exivisuit P. Manulius: Nun-Η M u conspicius , quum ad forum

vis spectaudo sudiatores veniret, , ii, os euin tabulas, quae specta

euius imus inter ii ei ivsepuli perquisiem Uiri apparens ita sator: M.tiae te M llo, quae euram somno

lώn. l. i. Quemadmodum igitur Menitionis innium de terra sublio e

sistit, L ad x trem illa pronuntiat. sie Attilius quum sit labulas sithre Pserat, emergebat subito ut tuast Nemnon muruo Fem dicturus videreiur. Nam

prorsus ineptum est. Auiti lue dum esse vidit Mavultus. Qui iamen Λliud age ha Erue-siliis, quum legeudum opinabatur quo ι--α, quasi Auitium sudi lare extinxia inmitti verissima est vulgata, quam reclesie exposuit Manutius qui tamen quoquo emirute conlectus erat, Postquam remerat

635쪽

modo gladiatores, sed equi ipsi gladiatorum repen-- linis sibilis extimescebant. Videtisne igitur, quantum inter populum romanum et concionem intersit dominos concionum omni odio populi notaria quibus

autem consistere in operarum concionibus non liceat, eos omni populi romani significatione decorari ΤLX. Tu inihi etiam M. At lilium Begulum com ni e

moras, qui redire ipse Curthaginein sua voluntate ad supplicium , quam sine iis captivis, a quibus ad senatum missus erat, Romae manere maluerit, ei mihi negas optandum reditum fuisse per similias imp ratas et homines armato, vim scilicet ego desideravi

qui dum vis suit, nihil egi Et queni, si , is non fuisset, nulla res labefactare potuisset. IIunc ego Puditum repudiarem , qui ita florens fuit, ut verear, ne quis nie studio gloriae putet idcirco exisse, ut ita redirem 2 Quem enim unquam senatus civem, nisi me, nati nibus exteris commendavit cuius unquam propter

salutem, nisi meam, senatus publice sociis populit Oniani gratius egit De me uno patres conscii pii decreverunt, ut qui provincias cum imperio obtin rent, qui quaestores, legatique essent salutem et vitam meam custodirent. In una mea causa post B

ex istis tabulis , ita ex ili illi lii tire ivthia repentinis sibilia , non rnodo guis

diatores, sed ipsi gladiatorum equi perturbaruiniuri dure ren Nempe esse riorem, D ex aedis quod erat eurriculoriam genus, Pugnabant. Tu mihi Exprobraverat Ciceronx adversarius, voluisse illum per vim redire turpiter in uriam, neque linia

tali in suisse M. Regulunt. Ean. Et homines armatos in Vel accusator Albinovanus . vel ipse ille Atli-uus Cicerouum uotavcrat quod nou

dilreeti verit ossicii amicorum . reditur eius per vim , Per aer o Comparato , et homines armatos adiuum

x eui ilium itaque ei opposite te inpium Attilii Remi Eis enim Cicero a Q. borruerat, vitio animi

ei vertebat celisutor pugilani illacia VIII ut sebr. inter eius fautore et

Clodiunos eoinmissam Mirum ultor insitum in i oe loco iiaesisse. Vim scitiori Murin i ii nice i. q. quasi ego unquam vim

desiderasseii, aut reditum opinoeni per vii mihi couciliatum.

636쪽

mam conditam factum est, ut literis consularibus ex senatusconsulto, cuncta ex Italia, omnes, qui rempublicam salvam vellent, convocarentur. Quod num quam senatus in universae reipublicae periculo decrevit, id ii unius mea salute cons anda decernen, dum pii lavit. Quem curia magis requisivit quem forum luxit quem aeque ipsa tribunalia desicleraverunt Omnia discessu meo deserta, horrida, tua, plena luctus et moeroris fuerunt. Quis est Italiae locus, in quo noli fixum sit in publicis monumentis studium suluiis meae, estimonium dignitatis qLXI. Nam quid ego illa de me divina senatusconsulta commemorem vel quod in templo Iovis Optimi Maximi iactiim est, quum vir is , qui tripartitas orbis terrarum oras atque regiones tribus triumphis adiunctas huic imperio notavit, de scripto sententia dicta, inibi uni testimonium patriae conservatae dedit, cuius sententiam ita frequentissimus senatus sequutus est,

ut unus dissentiret hostiis idque ipsum tabulis publicis mandaretur, ad memoriam posteri temporis sempiternam. Vel quod est postridie decretum in curia, populi ipsius roniani , et eoru in , qui ex municipiis convenerant, admonitu, ne quis te caelo servaret,

ne quis moram ullam asserret si quis aliter fecisset, eum plane eversorem reipublicae fore, idque senatum gravissime laturum et ut statim de eius facto rese

xetur. Qua gravitate sita quum frequens senatus nomnullorum scelus audaciamque tardasset tamen illud

addidit, si diebus quinque, quibus agi de me potuisset, non esset actum, redirem in pati iam dignitate omni recuperata. LXII. Decrevit eodem tempore senatus, ut iis, qui ex tota Italia. salutis meae causa convenerant, age

637쪽

venirent, rogarentur. Haec erat studiorum in mea salute contentio ut ii, qui a senatu de me rogabam. tur, iidem senatui pro te supplicarent. Atque ita in his rebus unus est solus inventus , qui ab hac iam impensa voluntlite bonorum palam dissideret, ut etiam

Q. Metellus consul, qui mihi vel maxime ex magnisco tionibus reipublicae suisset inimicus, de ea salute retulerit. Qui excitatus summa quum auctoritate P. Servilii, tum quadam gravitate dicendi quum

ille omnes prope ab inseris evocasset Metellos, et ad illius generis , quod sibi cum Eo Oni mune esset, dignitatem, propinqui sui mentem a Clodianis latrociniis reflexisset quumquo eum ad domestici exempli memoriam, et ad Numidici illius Melesti casum vel gloriosum, vel gravem convertisset colla marit vir egregius ac vere Melinus, totumque in P. Semtilio

dicenti etiam tum tradidit nec illam divinam gravitatem, plenam antiquitatis, diutius homo eiusdem sanguinis potuit sustinere, et mecum absebs benescio

rediit in gratiam. Quod certe, si est aliqui sensus in morte praeesaxorum virorum, quum omnibus Meteibiis , tum vero uni viro sortissi,no, et praestantissimo civi gratissimum, fratri suo, iacit, socio laborum,

periculorum, consiliorum meorum.

saremur, vitari studio eo inseam. Quadam graMaais' Summa anis quadam tacite repetetit ita est. Nisi velis ut in orat post Red ad Sen.

638쪽

PRO '. SEXTIO, CAP. 363 S

I XIII. Reditus vero meus qui fuerit, quis ignorat 7 quemadmodum mihi adveniensi tanquam lotius Italiae atque ipsius patriae dexteram porrexerint Brundisinii quum ipsis nonis sext. idem dies adventus mei suis et, reditusque natalis, idem carissimae sitae, quam ex gravissimo tum primum desiderio luctuque conspexi,

idein etiam ipsius coloniae Brundisinae , idemque Salutis quumque me domus eadem optimorum et doctissimorum virorum, Lenii Flacci, et patris, et fratris eius, laetissima accepisset, quae proximo anno mo

xens receperat, et suo praesidio periculoque defenderat quumque itinere toto urbes Italiae sesios dies

agere adventus mei videbantur viae multitudine i gatorum undique missorum celebrabantur, ad urbem

Idem ine n entus meisisset, re usqua natulι Pete Faber h. l. hic constitue iiduni putabat idem dies ad inittis mei Disse , qui reditus' secutis idem eurissimoestiae quo Monvexi. idem et om misceoloniae munis hinariis ti aeitia. Aliram ius ales quum ipsis non ι Sextili sudem dies s enitis mei isset natatis idem carissimae iliae Diem etiam

Disset qui e nn alia metis, idem et flιae mea carissimae. Sie etiam eod. meia qui tamen pro redistis habet

ncinis Sext. Mem dies adMentus mei fuisset, qui natalis idem s. I quam Gonvexi idem ιιam ipsius coloniae

Malalis idem carissimae fliae, quom - compeat idem etiam Prius eoi mae μι- .inae, iuemque Salutis. Alii reditusque natalis idem eum

tur. Deinde ilium in eoioniae iocumventum erut vexilio Maiora, arotinui

circumducebatur, ut territorium eo-loniae te finitetve quod mox limiti hii de elimauia . eardi iribus actuariis distinguebatur, et in centurias dividebatur e quibus ortus modus viritim sortito assi piabatur Quod si illie oppidum non esset locus urbis

aratro designabatur ritu e truseo. Atque ista fiebant omnia auspicato;

coloniaque lustrabatur ab eo, quid ,- dueebat ei ensebantur honis nominibus, qui bosita ad eam lustra

dati ducerent. Quotannia autem coloni coloniae suae natalem masnare lisione eoti baut. v N.

qua die vita Brundisina Monta ta esset populi Boin Stilutis in Laedis deue Salutis quae dedicata erutnonis Sextil. quibus assignatur in lendario Romano DLN.

639쪽

tione floretant, iter a porta, in Capitoliui ad ScenSus, aloliri in Pedi liis erat eius ni Odi , iit summa in laetitia

illud dolerem, civitatem tam gratam, tam miseram utque oppressam fuisse.

LXIV. Habes igitur, quod ex me quaesisti, qui sunt optimates. Non est natio, ut dixisti quod e

verbum lignovi est enim illius, a quo uno maxime P. Sextius se Oppi ignari videt hominis eius, qui hanc talionem deleri et concidi cupivit; qui C. Caesarem, milem hominem, et a caede abhorrentem Saepe in-ci epuit, saepe accusavit, quum assumaret, illum nun- quom dum haec natio viveret, sine cura futurum.

Nihil profecit de universis de me agere non destitit; me oppugnavit, primum per indicem Vettium, quem

in concione de me, et de clarissimis viris interrogavit. In quo ante eos cives coniunxit eodem periculo et crimine ut a me inierit gratiam, quod me cum m

plissimis et sortissimis viris congregavit. Sed postea mihi, nullo meo merito, nisi quod bonis placere cimittebam, omnes est insidias sceleratissime machinatus

ille ad eos, a qui bys audiebatur, quotidie aliquid de

verum est indicem.

In Leem Vettiaιm Indicavit L. Vuuius negotium sibi a clari imis viris esse demandalum, ni Cn. Pom-licium ocrideret Ida Vatinio tribuno et Caesare consule siclum u Picio suit: iii.i qui ni itiali eis sa ullas suavisustis siῖuis arguere tur, Vettius in careere mulie longulatus est: d. ri io in Oratioue in Vatinium, et Sueton in I illi . A . De me in nris Vettio nuctor atque impulsor, i uecen i mi elisui sem. D. iis,inti Diris M. Bibulo, lumeonsule L. Lue ullo consulari et triumpitalis C. Curioue consulari

et triuiliphali, L. Domitio Ahenobarbo, qui una pineinmun veterii; L. Lentulo qui consulatum petebat;

L. et illicti Milo. qti tum quaestor Macello ii iam hi iiD bain aliis privatis quos enumerat in epistola ad At-

640쪽

mo seti asserebat ille hominent mihi amicissimum,

Cn. Pompeium, monebat, ut mean clom Im metueret, atque a me ipso caveret ille se sic cum inimico in eo copularat, ut illum meae proscriptionis, quam adiuvabat Sex. Clodius, homo iis dignissimus, quibuscum vivit, tabulam esse , se scriptorem diceret; ille unus ordinis nostri discessu meo, luctu vestro, palam exsultavit. De quo ego, quum quotidie rueret, verbum feci

iudices, nunquam neque putavi, quum Omnibus machinis ac lormentis , vi exercitu copiis oppugnarer, de uno sagittario me queri convenire Acta mea

sibi ait displicere. Quis nescitet qui legem eam coim temnat, quae dilucide velat, gladiatores biennio, quo quis petierit, aut petitum sit, dare 7 In quo eius inmeritatem satis mirari, iudices, non queo. Facie apertissime contra legem; acit is, qui neque elabi

o iudicio iucunditate sua , neque emitti gratia potest, ne lue opibus et potentia leges ac iudicia perfringere. Quae res hominem impellit, ut sit tam intemperans7

ista nimia gloriae cupiditate familiam gladiatoriam,

De me feιι Si optime Manuta emendavit vuls defecti. Ilotom coni. deserat Abram. Otipud de me sere hac μα--λμα ι Legendiun, Uiror odiuorat Tabulam esse vatinius iaciabat. se P. Cloditim doeuisse, ut esset seri in Nnda lex in Ciceronem : se proinde quippe magistrum illius legis scriptorem di lini, P. Uodilin, quoi di- seipulum , tabulam, in qua eam scripserit Sex. Clodium Publii scribam ministrtim , quo usus in scribendo

fuerat. FERB. Rueret Aliquid furiose saceret. Feruntur euii homines improbi ad lacinus eo impetu, ut ruere videantur. AN.

De in sugittario Si per eo templum appellat vatiuium sagi tarii sunt in levi armatura. RN. Aeta mea sibi displicere. Quis a aeu' Ita Lamb. et Memini eouiectura uti e Pal. non S. Viet Gembl. vulgo Mim ta me illi dis p ere, quis neseu Aa dieuntur ieges a

consulibus latae. Legem eam contemnato Legem

Tulliam de anibitu. Gradiutores i. e. ludos gladiutorios. Quo quis petieriι Pantagathus et F. Ursin males, uatmiut, ut in V

SEARCH

MENU NAVIGATION