M. Tullii Ciceronis Opera ex recensione Christ. Godofr. Schutzii additis commentariis. Tomus primus decimussextus Orationes tom. 3

발행: 1827년

분량: 661페이지

출처: archive.org

분류: 로마

611쪽

ORATIO dentiae est; sinere, sortitudiius; et sentire vero, et sacere, persectae cumulataeque virtutis Adiit ad rempublicam tribunus plebis, Milo de cuius laude plura dicam, non quo aut ipse haec dici, quam existimari mulit, aut ego hunc laudis fructum praesenti libenter impertiam, praesertim quum verbis commisi non misim sed quod existim', si Milonis causam accusatoris voce collaudatam probaro, vos in hoc criniine parem Sextii causam existimaturos. diit igitur T. Annius ad causam reipublicae, sic ut civem

patriae recuperare vellet ereptum Simplex causa, constans ratio, plena consensionis omnium, plena

concordiae Collegas adiutores habebat consulis ab terius summum studium, alterius animus paene se catus. De praetoribus unus alienus senatus incredissilis voluntas equitum romanorum animi ad causam excitati erecta Italia. Duo soli erant empti ad imp diendum : qui si homines despecti, et contempti,

tantam rem sustinere non potuissent, e Causam,

quam Susceperat, nullo labore peracturum videbat.

Agebat auctoritate agebat consilio agebat per summum ordinem agebat exemplo bonorum et sortium civium quid republica, quid se dignum esset, quis ipse esset, quid sperare, quid maioribus suis reddere

deberet, diligentissime cogitarati XLI. Huic gravitati hominis, videbat ille gladiator, se, si moribus ageret, parem esse non posse; ad se xum, ad faces, ad quotidianam caedem, incendia, rapinas, se cum exercitu suo contulit domum or

612쪽

PRO P. SEXTIO , CAP. Al

pugnare itineribus occurrere, vi IaceSSere, et terrere coepit. Non movit hominem summa gravitate, furn ma-que constantia sed quamquam dolor animi, innuia liberias, prompta excellensque virtus, sertissim univirum horiabantur, vi vim oblatam, praesertim sac-Ρius, ut frangeret et resutaret tanta moderatio fuit

hominis, tantia in consilium, ut contineret dolorem neque eadem se re ulcisceretur, qua esset lac situs;

sed illum tot iam funeribus rei publicae exsultantum ac tripudiantem, legum, si posset, laqueis constringeret. Descendit in accusandum. Quis unquam tam proprie reipublicae causa, nulis inimicitiis, nullis praemiis, nulla hominum postulatione, aut etiam

Opilii One, id unquani esse DCturuina Pacti erant animi hominis. HOC enim acciis ante pristini illius sui

iudicii turpitudinem desperabat. Ecce tibi consul, praetor, tribunus plebis ' nova novi generis edicta proponunt: Ne reus adsit, ne citetur, ne quaeratur, me mentionem omnino cuiquam iudicum aut iudici rum sacere liceat. Quid ageret vir ad vii intem, dignitatem, gloriam natus, vi sceleratorum hominum corroborata, legibus iudiciisque sublatis Cervices tribunus plebis privato, praestantissimus vir proni

Ne retis ads t Ne Cli liii acci satu, a Miloue ii dici clieni obeat. vi scilicet Cloilius Actus aedili e

cognoscatur. Huc illa pertineti ex ,ratior e Post red in Sin. Primo de Mi re stralia, ιι Postea quam ab eodem

verba Pendent ob vinione. Nulla scit era hominum opinio Milonem id umquam esse sinurum ut Gaium o usaret Frustra hic viri docti ha seiunt. Si it leg. Manil. c. 4 erat

613쪽

gatissimo homini dares an causam susceptam asiligeret an se domi contineret Et vinci turpe putavit, et deterreri Emim ei publica credidit, ut, quoniamisian in illum legibus, non liceret, illius vim ne pietatio neque in reipublicae periculo pertimesceret. XLII. Quomodo igitur hoc in genere praesidii couis Parati accusas ex uirit, quit idem laudes Milonem' An , qui sua tecta defendit; tui ab aris . iacis serrum flammamque depellit; . . . . qui sibi licere vuli tuto esse inseri, in templo in curia qui vitae praesidium comparat; qui vulneribus , quae cernit quotidie iniueorpore, movetur, ut aliquo praesidio caput et e vices et iugulum ac latera tutetur hunc de vi a

cusandum putas 3 Quis enim vestrum, iudices, ignorat, ita naturam rerum tulisse ut quodam tempore homines, nondum neque naturali neque civili iure

descripto, usi per agros ac dispersi vagarentur, iam Mimque haberent, quantum manu ac viribus per camdem ac vulnera aut eripere aut retinere potuissent' Qui igitur primi virtute et consilio praestanti exstit

3 uni, ii perspecto genere latinianae docilitatis atque ingenii, dissipatos unum in locum congregarunt. GSque ex seritate illa ad iustiuam atque mansuetudinem transed uaerunt. Tum res ad communem uillitatem, quas publicas appellamus;tum conventicula hominum, quae ΡΦstea civitates nominatae sunt; tum domicilia coniuncta, quas urbes dicimus, invenio et divino et humano iure,

Qtii sua tecta -- mellit Manutilia putabat hae ad ilonem referri,

614쪽

moenitriis sepserunt. Atque inter hanc vluim perpo litam humanitate, et illam immanem, nihil tam interest,

quam ius atque vis. Horum utro uti nolimus, altero est utendum. Vim volumus exstingui ius valeat necesse est, id est iudicia quibus omne ius continetur.

Iudicia displicent aut nulla sunt vis dominetur, cesserui. Haec vident omnes Milo et vidit, et secit, ut ius experiretur, vim depelleret. Altero uti voluit, ut virtus audaciam vinceret altero usus necessario

est, ne virtus ab audacia vinceretur. Eademque ratio fuit P. Sextii si minus in accusando neque enim per omnes fuit idem necesse fieri , at certe in necessitate defendendae salutis suae, praesidioque contra vim et manum comparando.

XLIII. Odii immortales quemnam ostenditis exitum nobis' quam spem reipublicae datis' uotus quis Iu

invenietur tanta virtute vir, qui optimam quamque causam reipublicae amplectatur qui bonis viris deserviat qui solidani laudem veramque quaerat quunt sciat, duo illa reipublicae paene sata, Gabinium et Pisonem, alterum haurire quotidie ex pacatissimis auque opulentissimis Syriae gazis innumerabile pondus auri bellum inferre quiescentibus, ut eorum veteres illi iasque divitias, in prosundissimum libidinum suarum gurgitem profundat villam aediscare in oculis omni uni tantam , tugurium ut iam videatur esse

illa villa, quam ipse tribunus plebis pictam olim in com

615쪽

ORATIOcionibus explicabat, quo sortissimum ac summum Civem in invidiam homo castus, ac non cupidus,

ret alterum Thracibus ac Dardanis primum pacem maxima pecunia vendidisse; deinde, ut illi pecuniam conscere possent, vexandam his Macedoniam et spmliandam tradidisse eundemque bona creditorum, civium romanorum , cum debito libus graecis divisisse; cogere pecunias maximas a Vrrhachinis , spoliare Thessalas, certam Achaeis in annos singulos pecuniam imperavisse neque iumen ullo in publico aut religioso loco signum, aut tabulam, aut ornamentum m

liquisse hos sic illudere, quibus omne supplicium

atque omnis iure optimo poena debetur reos sis hos duos, quos videtis omitto iam umerium, Serranum, Aelium, quisquilias seditionis Clodianae sed tamen hi quoque etiam nunc vollitant, ut videtis; nec,

dum vos de vobis aliquid timebitis, illi unquam de

se pertimescent.

XLIV. Nam quid ego de aedile ipso loquar, qui

etiam diem dixit, et accusavit de vi Milonem Neque hic tamen ulla unquam iniuria adducetur, ut eum

tali virtute, tantaque firmitate animi se in rempublicam fuisse poenitoat sed, qui haec vident, adolescentes, quonam suas mentes conserent me, qui monumenta

publica, qui audes sacras, qui domos inimicoruni suorum oppugnavit, excidit, incendit, qui si arus semper sicariis, septus armatis, munitus indicibus suit, quorum hodie copia redundat, qui et peregrinam manum facinorosorum concitavit, et servos ad caedem idoneos emit, et in tribunatu carcerem totum

in forum essudit, volita aedilis occusat eum, qui ali

616쪽

qua ex parte eius furorem exsultantem repressit. Hic, qui se est tutatus sic, ut in privata re deos penates suos , in republica iura tribunatus auspiciaque defenderet, accusare eum moderate, a quo ipse nefarie ac cusatur, per senatus auctoritatem non est situs.

XLV. Nimirum hoc illud est, quod de me potissi

mum tu in accusatione quaesisti, quae esset nostra natio optimatium sic enim dixisti. Rem quaeris pra claram iuventuti ad discendum, nec mihi dissicilem ad Perdocendum. De qua pauca, iudices, dicam; et, ut arbitror, nec ab utilitate eorum, qui audient, nec ab ossicio nostro , nec ab ipsa causa P. Sextii abhorrebit oratio mea. Duo genera semper in hac civitato su runt eorum, qui versari in republici, atque in ea sexcellentius gerere studuerunt quibus ex generibus

alteri se populares , alteri optimates et haberi et esse voluerunt. Qui ea, quae aciebant, quaeque dicebant, multitudini iucunda esse volebant, popularesci qui autem ita se gerebant ut sua consilia optimo cuique

Probarent, optimates habebantur. Qui ergo isti opibmale, quia De numero si quaeris, innumerabiles rueque enim aliter sxare possemus sunt principes comsilii publici sunt, qui eorum sectam sequuntur sunt

maximorum ordinum homines, quibus patet curia sunt municipales, rusticique romani sunt negotia gerentes sunt etiam libertini optimates. Numerus, ut

dixi, huius generis, late et varie diffusus est sed genus universum ut tollatur error brevi circumscribi et desiniri potest omnes optimates sunt, qui neque

nocentes sunt, nec natura improba, nec furiosi, nec

617쪽

i lis domesticis impediit. Esto igitur, ut hi sint quainti nationem appellasti, qui qui integri sunt, et sani,

et bene de rebus domesticis constituti. Horum qui umluntati, coni modis opinioni in gubernanda republica serviunt, defensores optimatium . ipsique optimates gravissimi, et clarissimi cives numerantur, et principes civitatis. Quid est igitur propositum his reipublicae gubemaioribus, quod intueri, et quo cursum suum dirigere debeanc Id quod est praestantissimum maximeque optabile omnibus sanis et bonis et beatis,

eum dignitate otium. Hoc qui volunt, omnes optima tes: qui essiciunt sumnii viri et conservatores civitatis putantur. Neque enim rerum gerendarum digniatate homines Maerei ita convenit ut otio non prospieiniud neque ullum amplexari otium, quod abhorreata dignitate. XLVI. iiiiiii autem otiosae dignitatis haec fundamenta sunt, haec membra, quae tuenda principibus, et vel capitis periculo defendenda sunt religiones auspicia potestates magistratuum, senatus auctoritas,

leges , mos maiorum, iudicia, iurisdictio, fides, pr vinciae, socii, imperii laus, res militaris, aerarium. Harum rerum tot atque tantarum esse defensorem et patronum, magni animi est, magni ingenii, magna

que constantiae. Etenim in tanto civium numero magna multitudo est eorum, qui aut propter metum Poenae, peccat in m suorum cons ii, novos motus conversionesque reipublicae quaerant aut qui propter insitum quendam animi surorem, discordiis civium ac seditisne

618쪽

pascantur aut qui propter implicationem rei s

in iliaris communi incendi malint, quam suo denagrare. Qui quum auctores sunt et duces strorum stucliorum vitiorumque nacti, in republica fluctus excitan

tur; ut vigilandum sit iis, qui sibi gubernacula patriae depoposcerunt , enitendumque o ii scientia ac dili- sentia, ut, conservatis his, quae ego paulo ante sun

damenta ac membra esse dixi, tenere cursum possint. Et capere otii illum portum et dignitatis. Hanc egoviani, iudices, si aut asperam , aut arduam aut plena III es e periculorum aut insidiarum negem, mentiar: Ρrae

serturi quum id non modo intellexerim semper, sed etiam praeter ceteros senserim.

XLVII. Maioribus praesidiis et copiis oppugnatur respublica, quam defenditur, propterea quod auda

ces homines et perditi nutu impelluntur, et ipsi etiam sponte sua contra re ublicam incitantur boni, nescio quomodo tardiores sunt, et , principiis rerum neglectis, ad extremum ipsa denique necessitate excitantur ita ut nonnunquam unciniisne, ac x Uitate, dum otium volunt etiam sine disnitate rei nere, ipsi utrumque amitianti Propugnatore autem reipublicae qui esse voluerunt, si leviores sunt, desciscunt; si timidiores, desunt permanent illi soli,

ubi metaphora ducis est a guberii tore, avia, in quo non solum iiiiise tia sed etiana selevita laudauir, ut Inu. I. 3έ, vitigalia re linenda. Nuru immlluntur Vel minima significatione volvvlaiis eomim, quos Miciores, ei aliorum stadiorum viiii

tur ad periurbandam rem . ABn. m. Deseravim eil optimatibus ad Populares aut fit ditiosos. S timidiores, desunt Nota sin sui in ve immin, vim et proprietates Leriores deletaeunt, idest tala voluntate a optimatibus transvolant ad populares timidiore desunt ido si non adsunt reip. sive quum miram opus est non an ui

619쪽

atque oninia reipublicae causa perseriint, qui sinit tales qualis pater tuus, M. Scaure, fuit, qui a Graccholis sileai Q. Variu in seditiosis omnibus restitit quem nulla tantiliani vis, nullae ni inue, nulla invidia labefecit aut qualis Q. Metellus, patruus matris tuae qui quunt storenteni hominem in populari ratione, L. Suturninum, censor notasset, quumque insitivum Gracchum contri vim multitudinis incitatae ceruuprohibuisset, quumque in eam legem quam non iure

rogatam uilicarat iurate unus noluisset; de civi intestia aluit quain de se ii tentia demoveri aut ut v

ter exempla, quorum est copia digna huius imperii gloria relinquam, neve eorum aliquem, qui rivum, nominem, qualis nuper Q. Catulus fuit, quem neque periculi tempestas, neque honoris aura potuit umquam de suo cursu, aut spe, aut metu demovere. XLVIlI. IIaec imitamini, pei deos immortales qui digni tutem qui laudem , qui gloriam quaeritis. Haec ampla sunt, haec divina, haec immortalia haec fama celebrantur, monumentis annalium mandantur, poste ritati pilopagantur. Est labor; non nego. Pericula magna fateor. Μ ne insidiae sunt bonis:

.Ferissime dictum est.

stium simularuit esse. Quo mendacio plei,emus ille eo di cepit. il lite induxit, ii tribuitiis plebis designatus sit quum mel e rimo Piceno, obscurissima surpe, utque adeo ut sanguine genitus esset. Vide ori pro C. Rahiri e T. I, IAN. Mittae insidiae Iovis fili lim , Aea in cui fortasse Accius poeta induxit alii, liberis baee tuaeeipientem, quaecisero et bis, et in oratione pro Plau-eio ad suam senientiam amommodati Accii vero, ut haec me existimem Dei illud, quod sequitur, deruu, dum metuant quod Cicero eicisdem poetae dicit esse. Porro id ex Aeeti tragoedia Atreo, ut Pitior, sum pium esse, ostendit Annaeus Senem libro de Clementia ii, quod Omiorum lib. l,lane cognoscitur. Vsurpantur et i hilippica I. u.

620쪽

Sed te id quod muti Druideant , m sque e etant,

Idem alio loco dixit, quod exciperent in ob cives,

oderim, dum metuant. praeclara enim illa praecepta dederat iuventuti Sentarnen eties via . lino ratio reipublicae capessendae, olim erat magis pcrtimescenda, quum multis in rebus

muliit idinus studium ac populi commodum ab utilitate reipublicae discrepabat. Tabellaria lex ab Lia Cassio serebatur. Populus libertatem agi putabat suam. Dissentiebant principes, et in salute optimatium,

temeritatem multitudinis et tabellae licentiam pertimescebant. Agrariam Ti. Gruccluis legem serebat. Grata erat Opulo Fortunae constitui tenuiorum videbantur. Nitebantur contra optimates, quod ea

discordiam excitari videbunt; et, quum locupletes possessionibus diuturnis move tur, η,oliari rempublicam propugnatoribus, Aitrabantur. Frumentariam legem C. Gracchus serebat Iucunda res plebi romanae.

e. 2έ - Λ ihi in editionibus legi-lti Ne te id pro Sed te M. T. Afros Correxi asseras , sensu Postillante. Id iam bramius sense--t.

eo οὐ m. messiis suspicabatur tolum esse insiliti tu . oia toto ialoco lautum studia populi omni morentur. Attamen in sequentihus

notauiur commoda quae sibi populus ab i,iis usibus speraverit. laria sex tam si Mesen

tulit, ut quii de apite civis comitiis centuriatis ageretur, non Mes

sed tabella ferretur suffringium. pulus an legem ferri expetesuit,

ratus se liberius tabella quam voce laturari esse sit stragium. Et evitaturos esse singulos invidiam apud eos eorumque amicos et eo inguineos, quos singuli quique illamnassent in sentiebant principes ivitatis periculosum esse rati optiniatium salutem Oeeulto lilebis sust agio committere , quae licentiam et impunitatemnaei scite damnare inii omnes.

SEARCH

MENU NAVIGATION