Summa theologiae Scotisticae, in qua ex fidei lumine, S. Scripturae oraculis, Ecclesiae traditionibus, & decretis, ss. pp. & theologorum sententia, & rectæ rationis ductu, religionis christianæ mysteria sacramenta, dogmata, & præcepta breviter, & sch

발행: 1706년

분량: 741페이지

출처: archive.org

분류: 철학

721쪽

disputatio m

ADulterium sum machinatione In monem reni tis est impedimentum dirimens subsequens matrimonium inter aduueras machinatores neuta moris ejus ex utriusque consensu.

Prob. i. ex Scoto et t. f J qui cum dixisset, Diastina

Mimina, quae comunEM , vetseparata Deiani diis otiatem circa matrimonium contrahendum , set a Tterium, machinatio in mortem conjuris letisimistii datio is adultera,vel contrectus defacto, vel re missis eum iuramento, quia tae tria ultima pro eo.na reputantur Dko, quod sive primum concurrae eum feeundo sue tertio, in impedis, O dirimis. Et id ni hat ex SS. Decretis. In Reportatis autem viarius i quitur . S; machinari' alterius Gesurum, O Mei datatio de contrahendo ps mortem mariti ejus simul eon.

eurrant eum adulterio, ambo cum I. vel unum euma

3. vel unum eum alio,tunc dirimis, &c. ex statura E elesiae &c. ex cit. cap. Relatum . Addit rationem; Hoc rationabiliter ruit Melassa. quia alito statim cum Odiosae essent mulieres viris vel vινι mulιerιbus, nuter alium magis dilectumma inarentur mortem auerius. Tum in nit condi-

Iones, & circumstantias necessarias pro hoc impedii 4 ex S.Canonibus citatis. Nam inquit

ulti III. cap. Laudabalem, Hac conellii Triburiensis Regula contenti fumus asserentis, quod si in mortem pyprum fueranν machinatae, licet earum studio ad fiadem aecesserant, tamen nec eis adhaerere debent, nec sunt, si eis adhaeserino, etiam tolerandi. Et cap. si quis vivente, quod quidam eidem Concilio tribuunt, alii vero Meldensi , non dirimitur , nisi forte vir, armmutier, virum,qui mortuus fuerae, occidisse notetur' tunc enim absolute separandi sunt. Et cap. signifi--ur, Innoc. III. respondet, quod, nisi alter eorum an mortem uxoris defunctae fuerit machinatus .... legimmum Iud/ces matrimonium , & sic de aliis. Prob.3. ratione Motis nam si talia matrimonia i Ierarentur , homkidae caperent emolumenta ex sua

722쪽

η At ire pedimentis matrimonii

scelere, &coniuges in suo coniugio non essent secuti de vita sua , quotiis iurgia quaedam habreent inter se. aut amarent alios 3 ergo Ecclesia debuit illegitimate tales subditos suos ad nubendum inter se.

A Didimium eum promissisne matrimonia post marceam letis imi conjugis est erimen dirimens matri emonium , etiam sine machinatione. Prob. i. ex Scoto Cit. ut Patet ex utroque textu av

. Prob.a. ex iisdem Canonibus. Nam cap. Relatum incitur quemdam alterius uxorem stupra sedasse, O in- fuster, moechae,vivente viro suo, iuramentum dedise, post istisim ἰ mariti mortem , si superυtasset, duceret M. rem r quod in factum est. Tale connubium prohibe mus, ct anathematigamus. Vides I. ibi nullam majchinationem. 2. prohibet non faciendum , sed fa ctum; & ideo dirimit . Concit. Triburiense dicit

. udivimus rem execrabilem, O eatholicis auribus detostandam, quemdam nefario forniearionis opere,ali cuius uxorem,eo vivente, commaculasse,O in augmensum iniquitatis, iuramento ransirmasse, si eius legitimis supervixilsent ambo maritum , ut ilὶe fornicator uam indulteram , adulterio pollutam sibi a etaret toro, in Iegitimo matrimonio , si Hoc ma rimonium diei potes Ibi nihil de machinatione, sed de solo adulterio curri promissione nubendi. Idem Patet ex aliis decretis E

' 'rob. I. ratione; nam pax familiarum , charitas, de ancolumitas coniugum exigebat, ut Ecclesia adimeret spem coniugii illis, qui sic Paci cebantur, ne sic peccam xent cum tali spe. Iino hinc timendae essent violentis, venena, & mortes coniugum inter se. Requiritur a tem I. ut machinatio in mortem coniugis fiat de eo sensu vel scientia amborum adulterorum. a. ad fine ninuptiarum. 3. cum effectu, ita ut de fa sequatur mors legitimi coniugis, nec sufficit ratiliabitio unius qui non consenserat Gredo tamen hoc impςdimentum

acuiti ab eo, qui cum hac intentione influxit.

723쪽

' . . - ' disputaris IV ' QUAESTIO XVIII. De impedimento Raptust.

Hoe impedimentum habet aliquid de vἰolentia et quae opponitur libertati essentiali matrimonio:

Raptus autem, prout de illo hic agitur . est bducto mistenta personae de lora ad loeum ad explendam ubiacnem, aut matrἰmonium contrahendum', de ut dixi mus ab Initio, iste raptus, qui fit i qtuitu matrimonii contrahendi, ex Concilio Trident. ponitur interima pedimenta dirimentia eius. r

RAptus, seu violanta abductis persime de Leo

intuitu matrimonii contrahendi eum sese est tmpedimentum dirimens matrimonium, si Tontravatur ruamdiu rapta manet in testate raptoris. Prob. breviter ,ex Concit.Τr d. Decreto ab omnibus recepto. Decernis Sta nodus inter raptorem, rapta, quamdiu ipsa in potestate raptoris manserit, nullum posse eonsistere matrimonium . quod si rapta , ἀ rapi νe separata,'in Aeo tum , O tibero constituta, illun in virum habere eo,ifenserit, eam raptor habeat in

Addit tamen alias poenas , se. excommunieatlat, infamiam perpetuam, & omnium dignitatum incapacitatem: contra raptorem, & fautores, dedμgradationem in clericos, si operati, vel cooperati fuerint, dc quod teneatur raptor dotare sceminarii

Plures alii Canones possent adduei sed ' praeferis quam quod videantur stpruere impedimentum me re prohibens cum quibusdam poenis, istud decretum nodis sufficiat. ' . . .. Dixi t. violenta abdunjo ' sam si person, nsen sat, ut saepe contingit in puellis quae sie praetredulis

excusare se de inobedientia in parentes, contra quorum voluntatem volunt nubere cum raptoribus tunc, inquam, non est proprie raptus secundum leges E clesiasticas, bene vero. oc sortesecundum civiles, quae a GS a non

724쪽

hon permittunt filios nubere invitis parentibus. Ide dieitur respectu puellae, fuga potius, quam raprus. Nec puto in hoc casu, raptorem incurrere poenas iulas Ecclesiasticas, nec raptum illum esse impedimentum dirimens; quia Ecclesia in hoc studuit providere Iibertati contrahentium , dc matrimonii, non autem

parentum.. Dixi a. Abdusis deura; nam si fiat violentia In

Propria domo ad contrahendum, hoc pertinebit ad Impedimentum, quod dicitur violenna Dixi Intuitu matrimonii s nam si fiat ad exple iam libidinem, Erit oppressis, em stuprum, non a stem impedimentum raptus , saltem proprie , & in ria ore Concilii, quod hic non considerat violentiam ilia am,nisi inordinead matrimonium,ut cqnsulat libem rati puellae. Erit tamen crimen enormissimum , &Waviter puniendum. Quaeres, An ista raptus, et boe impedimentum Acu ratur, quando sit post sponsalia, aut post matrimonium, alum non eonsummatum s v.g. si sponsus per vim abducat sponsam, aut uxorem, quae vellet deliberare de Ingremi Religionis ante consummationem. . Rese. I. Non incurri post matrimonium ratum,quia: unc vinculum totum matrimonii existit cum sua in-

assolubilitate, licet fiat injuria uxori volenti delib

Resp. a. Incurri post sponsallat 'quia tune Igditur Ita

inerras sponsae, aut sponsa. , r. . Gaeres a. An hoc impedimentum incurratur ex star s.frminas virum invisum rapiat ad contrahendum .i Resp. affirmative, & probabiliter. Nam licet magis nidinarie violentia haec fieri soritueminis potius, quam viris, tamen si aliqua tamina potens ita rapiat virum per suos, ut cogat eum ad nubendum cum Jesa, non video,cui ista lex Canonica non suffragetur viro illi aequE, ac seminae. Quia, ut dicebam, Eccle sia sic voluit consulere Iibertati Matrimonii, quae

tim nec aria est .ex Parte viri, quam stminae . Nec tais diu ius immoranau .

725쪽

Disputatio V. 142

ne dispensationibus impedimentorum matrimonsis, . Uid sit dispensatio, diximusin tri de Legibus, R I quaenam requirantur, ut quis dispensare possit.'Dicemus autem hic praecise de dispensationibus in impedimentis, maximE dirimentibus. N uide mere prohibitivis non est tanta dissicultas .

An in impedimentis matrimonii detin , vel dari post aliqua dispensatio.

DIspensatio propriE, ut diximus alias, est iuris

relaxatio facta ab habente potestatem linit mam : impropriε vero est iuris interpretatio, seu ἡ declaratio. Unde patet, quod inferior non potest proin priε dispensare in lege superioris: benh vero inis propriε per interpretationem, qua iudicat, quod lix certis casibus lex non obligat, nec superioris intentici fuit , ut tunc obligaret. Nam Desitares legum sie eas interpretan ur. Propria autem spectat ad solum ipsum legislatorem, aut eius delitatum cum Plenia tudine potestatis. Diximus etiam , quod ad iustam, εe legitimam dis 'pensationem, requiritur causa rationabilis: alioqui dispensans sine rationabili causa peccat; quamvis sertὸ valere posset dispensatio. Quaerimus ergo, an in Ecclesia sit aliqua facultas dispensandi in impedia. mentis dirimentibus matrimonii. Suppono autem ex disputatione praecedenti, quddimpedimenta haec reducuntur ad tres classes iuxta j xa, quibus statuuntur. I. alia sunt iuris purh naturalis, a. alia iuris Divini, 3. alia humani Ecclesiastici , quaedam vero ex pluribus, vel omibus illis iuribus par. ticipant. His positis

726쪽

his vi putat Deu dispensare posse a re re v

rir suberioritas. & potestas ordinaria, vel celena ux

es,superior, nee habet potestatem -οῦ. να Aivina. vel natur lia , ergo dici

inde patet, quanta sit necessitas libertatiliani, , valorem matrimoni CONCLUSIO IL . TN aliquibus impedimentis, quasvnx desure

Prob.i. nam impedimenta conditionω, nitatist, & impotentiae,

matrimonii sunt turpe a. oriae Pediunt, iccensentur non appositae , di quod, qu

eontrariae sunt substanti sunt ludi sed conditiones appositae in illis essenitales, ec de iure naturae: Papa

727쪽

Disputatio V. : ' πο- dispensat In hoe impedimento; st. doelarat, uua taeonditiones non impediant, vel impediant . ' ob. eadem min. de consan uinitate nari. 3 --tR August. p. creationem fiebant matrimonia in 1. gradu 'li Σ

α. 'diis gradibus diriis

Gros , -ςum duobus fratribus. regor.Mag. dispensavit cum Anglis ut ultra et aut .cu

Φ. graclum aliquando dispensatur; erfactIN;hri impotentia. Nam , dei permittit impuberes, nubere: si ahqua .r- ' με, Μυσre, pro bono statas,. Et Gregor. I. cap.RUuὰisti, t quodam impotente decernit, iste aenon potis ea uri uxore , habeat eam quasi sororem . Quod si retinaevium comulsis voluer/nt rescindere,maneat innupti sergo permittit matrimonium cum impotente.Et P. de *mina clausa respondet Lucius III. quod oeet an essibile sit, quod aliquis eum talibus con- , tranat mammonium, Romana tamen Eceiasia consue vir infimitibus iudicare , O quas tamquam uxores ha i re non possunt, habeant ut sorores. Ergo Papa potesti

728쪽

ro ne dispens imped. matrimonii

.eeIarare, quod in aliquibus impotentia non dirimat, . illis permittere conjugium.

CONCLUSIO III. P a potes dispensare in omnibus impedimentis diarisnentibus ex legensitiva canonica , aliquando Episcopi. . Prob. I. P. quia ex regulis turli; omnes res per quascumque causas nascitur, per easdem di luitur 3 ergo Ecclesia potest dispensare in omnibus impedimentis per illam statutis, sed tota potestas Ecclesiae est in Papa eius capite s ergo dcc. Prob. a. ex Concit. nam in Lateran. IV. dicitur, quod non debes reprehensibile surieari , siseeundum

arietatem temporum statura quandoque varientur.

Ideo tollit impedimentum in a. 6cI. gradu assinitatis, de inter filium a. matrimonii cum cognatione prioris viri, & inter consanguineos ultra a. gradum , quia in ulterioribus gradibus , jam non potest absquetrata dispendio talis prohibitio generaliter observari. Item ex Trid. in quo anathematizantur dicentes,non posse Ecclesiam in ullis gradibus dispensare, aut consi ruere, ut impediant, vel dirimantiergo occ. vide alios nones, dc probationes apud Brancatum nostrum . Prob.2. P. I. communiter docent Theologi, &Canonistae, quod Episcopus dispensare potest in imi dimentis occultis, eccasibus necessitatis , maxime promiserabilibus personis, quae non possunt facile recum xere ad Papam, & quando ex bona fide contraxerunt, di non possunt sine scandalo separati,aut imminet detrimentum gravissimum, aut perieulum sit in mora. Prob. a. Nam ut docet idem Brancatus, praesum tur Papam nolle tam stricto vinculo ligare fideles, ut in his casibus debeant separari, donec obtinuerint di ia ensationem, maximε pro remotioribus locis , ergoam ipse praesumitur relinquere Episcopis dispentitionem in illis casibus. Confir. nam alioqui pro illis pei sonis iugu Christi, ει leges Ecclesiae non essent suavia ,sed dura, bc mcua liter impossibilia s aliqui cogerentur detegere Pro Priam turpitudinem, alii exponerentur gravibus da malo. Vitae, inimicitiae capitalis, inutilationis, Sc.

729쪽

Disputatio R 'oe

'quando sci parentes, & alii viderent matrimonia non

Perlici, aut consummaris ergo&c. Confina. Nam in casibus reservatis, urgente nece.

1itate pro iis, qui non possunt recurrere, solet Pana Perm ittere, ut Ordinarii absolvant 3 ergo & ut in iis.ciem casibus d is pensent ab aliquibus impedimentis. Confirm. denique ex praxi: nam de facto Epist pi in Gallia dispensant non solum in . sed etiam in gradu amnitatis, &consanguinitatis, non ubiaue Id faciunt. II. Dixi, in Oeeultis; non enim puto id fieri posse in publicis; nam inferior non potest dispensate in legibus superiorum ; sed ista impedimenta sunt leges superi rum; ic. ripae, & Conciliorum, quorum potestas est superior potestati ordinariae Episcopi; alioqui potestas eius ellet aequalis Papa lia ergo&c.

Igitur i. si post celebrata sponsalia, & in dicto diὰ

nuptiarum detegeret quis impedimentum affinitatis contractum ex copula fornicaria unius sponsorum cum alterius consanguineo in a. Vel 3. gradu, nec pqssit adiri Papa,nec differri nuptiae sine scandalo πra vi,vel periculo gravis infamiae,aut aliorum malorutra. aut detectionis impedimenti cum infamia, valde prochabile puto Episcopum possie cum illis dispensate. 'a. Idem est de crimine dirimente, si post contractum , & designationem diei nuptiarum adverterent Donsi adesse tale aliquod crimen occultum, nec posset disterri celebratio sine gravi scandalo ἰ vel pericuato gravis infamiae, aut alterius mali etiam gravis, posset Episcopus in toro conscientiae dispensare. 3. Idem est de similibus casibus, nee puto SS. Pontἔ-ficem, aut Ecclesiam, quae piissima est mater, hanc

facultatem Episcopis denegasse. -- obiic. Hae rationes Valerent etiam pro impedimeniatis publicis, sed nemΘ diceret Episcopum dispensare poste in publicis; ergo nec in occultis. Res ndeo neg. maj. nam in publicis non urret i mor ullius ex illis periculis, quia iam periit bona fama ex publicitate criminis, ex quo veniret impedi

mentum.

Haec autem puto vera non solum in matrimon s onande contractis , lc. ante notitiam , vel adverten

tiam tauum impedimentorum , sed etiam in matri-

730쪽

γοε De dis V. impedim. matrimonii

moniis contrahendis ; quia pro utrisque valent rati nes illae in illis ,& similibus casibus. . a

Porro haec fusius discutienda relinquo Canonistis , ad quos praecipue spectat huius materiae discussio. Pla-ςet tamen specialiter inquirere de impedimento voti solemni

dispensare possit in impedimento voti solemnis eum Religioso professio. HAEc d sticultas solet acrius controverti imer Theologos, &ideo iuvabit eam discutere pia complemento hujus tractatus.

CONCLUSIO.

SUmmus Pontifex dispensare potest in impedimenta

moti solemnis in Religione approbata, ita ut matrimonium talis Religiosi valeap supposita dispensatione Apostoliea. Est communissima contra Thom istas, non quidem omnes, nec contra D. Thomam nam P. Ban- i. o. p. 334. asserit, quod potest etiam ex men te S. Thomae lummus Ponti sex in voto solemni Religionis dispensare, propter communem Ecesesiae uti litatem, vel aliam similem rationabilem causam, id probat ex textibus S. Doctori S. . Pr'b. I. ex Moto,qui totam vim huius impedime ti petit ex lege Ecclesiae, quae illegistinavit sic voventem: nam Papa irotest dispentare in legibus positivis Ecclesiasticis, habet enim plenitudinem potestatia

in Ecclesia s ergo&e. Prisb. a. Quia ratio nulla probat potestatem Papae in hoc esse limitatam , ut patebit solutione objectionum s ergo in hoc potest dispensare. Prob.cons. D bemus agnoscere in capite Ecclesiae omnem potestatem, quae illi convenire potest sine absurdo, di pro recto eius regimine, disiaelium bono: sed 'eiod habeat potestatem dispensandi in voto illo, nihilest ab surdi, di utile potest esse bono fidelium, α regi inboi recto Ecclesiae s ergo &z. Confirmatur ex Seripi. nam in Evangelio Christus dat Petro, ut capiti Ecclesiae plenissimam potestatem, di claves reSui caelorum sine restricticae, dicensi

SEARCH

MENU NAVIGATION