장음표시 사용
621쪽
stituta est,genera ipsorum, cuius generis unu quodq; per generationem. Ex elementis enim ea,quae similarium partiu:ex his autem, ut materia,omnia opera naturae. Sunt aute omnia, ut ex materia quidem,ex dictis: vi aute secundum substantiam,ratione .Semper autem magis manifestu est in posterioribus,& Omnino, qua cu*, .ut instrumenta, & alicuius gratia. Magis enim ' manifestu est quod mortuus homo aequivoce. Sic igitur & manus mortui aequivoce, quemadmodii & si fistulae lapideae die ς fuerint. ut enim& haec,instrumenta quaeda videtur esse. Minus aute in carne,& osse talia manifesta lanciadhuc aute in igne,& aqua minus. ipsum enim cuius' gratia, nime hic manifestu est, ubi plurimueli materiae. Sicut enim &,si extrema accipia tur,materia quide nihil aliud praeter ipsam:substantia autem nihil aliussi quam ratio:intermedia aute proportionaliter,quo prope sit unumquodq;: quoniam & hom quodcuq; est alicuius
gratia .Et no omnibus moiuis habens, aqua, aut ignis,sicut neq; caro, neq; vistus.his aute adhuc magis facies manus. Omia aute sunt terminata Opere omnia lenim imae possunt facere suuopus,verem Vt oculus,si vide is aute no pO-
test,aequivoce, Ut mortuus,aut lapidetis .neq; enim serra lignea, nisi ut imago.Sic igitur& ca ro:sed opus ipsius minus manifestu estquam qd linguae si iliter autem & ignis .sed adhuc sorte
minus manifestu naturaliter,quam rarnis opus. Similiter aut & quq in plantis sunt,& inanima . ta,Vta S,&argentu. Omnia enim poteria quadasunt aut faciendi,aut patiendi.sicut 3c caro, Mneruus, sed rationes ipsorum non certae.Quare, quando istunt,dc quando non facile , est perspiceres,
622쪽
spicere,nisi valde deperditum suerit, & figurae
solae tuerint reliquae.ut inueteratoru mortuorucorpora ζ quae subitos cinis fiunt' insepulcris. Ecfructus solum figura,secunὰum sensum aurem no videntur inueterati valde, & quae ex lacte concrescunt. Τales igitur partes caliditate, Mfrigiditate,& haru motibus cotingit fieri, concrescentes calido,dc frigido.dico aute, quaecuq; similares,ut carnem,os, pilos . neruos, & quaecunque talia.omnes enim disserunt dictis di serentiis,tesione,tractione,comminutione, duis ritie,mollitie,8c aliis talibus. Hae autem a cali do,& frigido,& motibus fiunt mistis. Constitutae autem ex his,dissimilares nulli utique videbuntur,ut caput,aut manus, aut pes, sed, ut 8c quod tactum sit aes quidem,aut argentum causa frigiditas,& caliditas,& motus:serram aute, aut phialam,aut arcam non adhuc: sed hic qui dem ars, ibi aute natura, vel alia aliqua causa. Quoniam igitur habemus cuius generis unum quodque eorum, quae similariunt partium, ac cipiendum secundum unumquodque quid est, ut quid sanguis,aut caro,aut semen,& aliorum unumquodque.sic enim scimus unumquodque propter quid,& quid est,si materiam,aut ratio , nem habemus,maxiine autem cu ambo, 8c generationis, corruptionis, & unde sit principium motus.Manifestis autem his, similiter ea. quae non similium partium speculandum, Sctandem ex his constituta, ut hominem, plam tamδε alia eiuscemodi. Librarum matuor Meteorologicorum finis.
623쪽
In Pinna propomtur nobilitas, ae docuit mentia usta In Secuν. nticureum narratur urmones dema essenria. In Tertia eadem confutatur omimer: dducuntura Nonnulla cina rvmae unitatem quassiones. Summa Prima Caput Primum. Ob res Amisma cognitis Onobilis sit,ctiFιilis. Onorum,S honorabiliu notitiam opinantes, magis ad te alteram alicra,aut secundum certitudinem,aut ex eo quod& meliorum, S mirabilioruest: propter utraque haec animae historiam rationabiliter utique an primis ponemus. Uidetur autem&ad veritatem omnem cognitio ipsius multum conferre:maxime autem ad naturam. est enim tanquam principium animalium. Quaerimus autem contemplari,& cognOscere naturam ipsius,& substantia: postea quaecunque
624쪽
cunque accidunt circa ipsam:quorum alia qui . dem propriae passiones videntur,alia aute cominmunes,lc animalibus propter illam inesse. X. . Omniquaque autem, dc omnino dissicilli-. morum est accipere aliqua fidem de ipsa. Cum enim sit quaestio communis & multis aliis dico autem eam,quae circa substatiam,& ipsius quid est)fortassis alicui videbitur una quaedam meis inodus esse de omnibus,de quibus volumus cognoscere substantiam: sicut & ςorum, quaecundum accidens propriorum demon strationem. quare quaerendum. utique erit methodum
ris. istam. Si autem non est una quaeda,& communis methodus de ipso, quid est, adhuc dissicilior fit ipsa negociatio. oportebit enim accipere circa unumquodque quila modus. Si autemanifestum sit utrum demonstratio aliqua fit,
aut diuisio,aut etiam aliqua aliamethodus,adhuc multas habet dubitationes,& errores, excitia a m quibus oportet quaerere. alia enim alioru Prin ..μt princi-- cipia , sicut numerorum; S planorum p . Prtinum autem fortassis necessarium est di- x.s . uidere in quo generum, quid sit. dico autem,
utrum hoc aliquid & substantia sit,an qualitas,
aut quantitas,aut etiam quoddam aliud diuisorum praedicamentorum. Adhuc autem Vtrum, . . ,orum s Quas in potentia sunt , an magis actus quidam Di.differt enim non parum. QConsi erandum autem & si partibilis sit, an impartibilis:& virum sit similis speciei omnis s er anima, an non. si autem non similis speciei,
- - virum specie diErant angenere. nsic enimBi-.'centes,& quaerentes de anima,de humana solu- Tex. 8. Videntur intendere. Cauendum autem est,
ut non lateat virum una ratio ipsius est, sicut anima
625쪽
animalis:an secundum unumquodque altera, ut equi,canis,homini Dei. Animal autem uni- nimal uersale,aut nihil est,aut posterius. similiter au- niuersale, tem & si quod commune aliud praedicetur. aut xihil est, Amplius autem, si non multae animae, sed aut pecteis partes,Vtrum oportet quaere prius toram antis rius. mam, an partes. Dissicile autem & harum de- Tex. s. terminare quales aptae natae sint alterae ab inuicem esse. Et virum partes oportet quaerere Tex. io. prius,an opera ipsarum:vt intelligere an intelia lectum,& sentire an sensitivum.similiter autem&in aliis. Si autem opera prius, verum Vtioue
dubitabit aliquis si opposita prius his quaerendum:sicut sensibile sensitivo,& intelligibile intellectivo. Videtur autem non solum ipsum Tex.rr. quid est cognoscere utile esse ad cognoscendas causas accidentium substantiis,sicut in Mathematicis qui1 rectum, Sr quid obliquum, aut quid linea, & planum ad cognoscendum quot rectis trianguli anguli sunt aequales:sed & eco
trario accidentia conserunt secudum magnam occidentia partem ad cognoscendum ipsum quid est. Cum enim habemus reddere secundum imaginatio- rem conf-nem de accidentibus, aut omnibus, aut pluri- mnr adco bus,tunc de substantia habebimus dicere ali- vescendiim quid quam optime .omnis enim demonstratio- imum quidnis principium est ipsum quid est. Quare se- est. eundum quascunque definitiones non contingit accidentia cognoscere,sed neque coniecta .re de ipsis facile, manifestum quod dialem caedictae sunt & vane omnes. Dubitationem autem habent & passiones animae, utrum sint omnes communes & habentis, an sit aliqua &ipsius animae propria. hoc enim accipere qui-aem necessarium est,non autem fac ile. Videtur Aristot.de Anima. P P
626쪽
autem plurimarum nullum sine corpore pati, neque agere:Vt irasci, confidere, desyderare, o-- a I - mnino sςΠxire. Maxime aute ' assimilatur pro
f natio quaedam,aut non sine imaginatione, non continget Vtici e hoc sine corpore esse. Tex.13. Si igitur est aliqua animae operatio, aut passionum propria, continget utique ipsam separari.Si vero nulla est propria ipsius,non utique erit separabilis .sed, sicut recto, inquantum te-ehum,multa accidunt,ut tangere aeneam sphaeram secundum punctumio tamen tanget hoc, separatum ipsum rectum inseparabile enim:si, quidem semper cum corpore quodam est T .a . Widentur autem dc animae passiones omnes
esse cum corpore,ira,mansuetudo,timor, misericordia,confidentia,adhuc gaudium, & amare,&odire. simul enim cum his patitur aliquia ipsum corpus. Indicat autem aliquando quidem a validis, & nianifestis passionibus accidentibus nihil exacerbari,aut timere:aliquando autem & a paruis, dc debilibus moueri, cum accenditur corpus,& se habet sic, ut cumit ira-o scitur. Adhuc autem magis hoc manifestum. Nonussi me terribili contingente in passion muta evom, fiunt iis, quae timentis. iςr si autem sic habet, manifestum quod pas- ιιβ έρηtm siones rationes in materia, sunt. Quare defi-zonte' nitiones tales. Vt irasci morus quidam existi: Tex, I talis corporis,aut partis,aut potentiae,ab hoc, gratia huius. Et propter haec iam. Naturalis est cons yderare de
627쪽
caput secundum.Disse iter de iratim ac Diale ticam.
DIsserenter autem definiet Naturalis, & x. Dialecticus unumquodque ipsorum. Vt Naturalis ira quid est.hic enim, appetitum ' reconmsta- de is pertionis,aut aliquid huiusmodi:ille autem,seruo- malmam, rem sanguinis,aut calidi circa cor. Horum au- Dialectia iutem hic quidem assignat materiam, ille Vero autem per formam.& rationema alio enitri liaec ipsius rei. frimam. Necesse autem esse hanc in materia huiusmO- vide eotraiadi,si erit Sicut domus haec quidem ratio talis dicitionem fuerit, quod operimentum prohibens corru- Zimar. 'ptione aventis,& imbribus, scaestibus. haec au- Nindicta. tem dicit lapides lateres,& ligna. alia vero in his formam,propter ista. Quae igitur Naturalis. harum virum quae circa materiam, rati nem autem ignorans, an quae circa rationem
solumian magis quae ex Vtrisque illarum autem quae utraque An non est aliquis, qui Texit . circa passiones materiae non separabiles, neque inquantunx separabiles.Sed Naturalis circa o-Πines,quaecunque talis corporis, & huiusmodi materiae Operationes passiones sunt. Circa quascunque autem quae non sani huiusmodi, , alius,5 circa aliquas quidem est artifex, si sue ivt:ut Faber,aut Medicus. Ipsarum. autem uota separabilium quidem, inquamuria. autem non , talis corporis passiones,sed ex Lemotione, Mathematicus: secundum autam, quod separatae, primus Philosophus. Sed redeundum est, Tex .i8. unde sermo. Dicebamus autem quod passiones animae,non separabiles a naturali materia animalium, inquantum tales existunt,ira,& timo di non sicutilinea,& planum. .PP 2
628쪽
cesse est sint ut dubitates de iis, quibus abundare oportet, Treanseun- tes primum opiniones comprehe-
dere , quicunque aliquid de ipsa
enunciauerunt,ut bene quidem dicta accipiamus: si vero aliquid non bene hoc euiremus. Principium autem quaestionis, praeponere quae . minime videntur ipsi inesse secundum natura. Animatu igitur ab inanimato duobus maxime s. mommo videtur,imotu,& sensu. Accepimus autet
D m αμρρ- & arrogenitoribus kre duo haec de anima. Dicunt enim quidam,& maxime,& primo
animam esse id, quod mouet. existimantes au- quod non mouetiri ,ipsum non contingerem mouere alterum eorum,quae mouentur,aliquidi animam sic arbitrati sunt esse. Unde Democri-
ςτ λψ tus' quidem ignem quendam, Sc calorem dicit esse ipsam: infinitis enim existentibus- figuris,
Natomis, quae speciei rotundae, ignem &ani mam dicit:vt in aere, quae vocantur tamenta, quae videntur in radiis, qui per fenestras, quarum omniseminarium elementa dicit Demo-Lεue M ο- critus totius naturae.Similiter autem dc Leucipia pinio. . Pus-Horum autem sphaerica animam propterea quδd maxime posIunt per totum penetrare huiusinodi figurae,ic mouere reliqua, cum moueantur ipsa: arbitrantes animam esse id, quod praestat animalibus motum. Tex. xr. Vnde &Viuendi terminum esse respiratio, mem.Constringente enim eo,quod cotinet co pora,& extrudente figuras praedetes animalibus
629쪽
motum,ex eo quod non est ipsas quiescere unis quam, auxilium fieri deforis, ingredientibus aliis huiusmodi in respirando. prohibere enim has,& quae insunt animalibus segregari, simul prohibentes constringens, & comprimes. & viis
uere autem,quandiu possunt hoc iacere. Videtur aute & a Pythagoraeis dictum ean- Τex.22. dem habere sentctiam .Dixerunt enim quidam aeuo damipλrum animam esse,quae sunt in aere ramen- P agm-ita:alij autem has movcns .de his autem dictum eorώGania est,propterea quδd contiuue videntur moueri, etiam si sit tranquillitas omnimoda. In idem autem feruntur & quicunque dicunt animam esse,quod seipsum mouet. Videntur enim hi mnes existimasse motum maxime proprium esse animae,& alia quidem omnia moueri pro
pter animam, ipsam autem a seipsa: propterea quod nihil videbant moues,qiiod non Sc ipsummoueatur. Similiter autem & Anaxagoras Teπ- animam dicit esse mouentem,& si quis alius dixit quod totum mouit intellectus .non tamen . penitus sicut Democritus. Is enim simpliciter dicit idem esse animam & intellectum. verum enim esse,quod videtur. Vnde bene fecisse Homerum,quod Hector iacet, aliud sapiens. Non itaque utitur intellectu, taquam potentia qua- dam circa veritatem,sed idem dicit animam &intellectum. Anaxagoras autem minus ex- Tex. 4 planat de i psis. multis enim in locis causam eius,quod bene,& recte,dicit intellectum, alibi autem intellectum ipsum esse animam. in omnibus enim ipsum ineste animalibus, magnis,&paruis,& honorabilibus,& inhonorabilioribus. Non videtur autem secundum prudentiam dictus intellectus omnibus similiter inesIς an
630쪽
malibus, sed neque hominibus omnibus. Τex.1s. QViciique igitur ad ipsum moueri, anim tum aspexerunt, hi . maxime motivum opinati sunt animam esse. Quicunque autem ad ipsum cognoscere, & sentire ea, quae sunt,isti dicunt
animam esse principia:illi quidem plura faci
tes haec illi vero unum lis c. Sicut Empedocles Misericlis elementis Omnibus, esse autem dcismi. Unumquodque horum anima sic dicens: Ter
quidem remam cogissimus , aqua autem aquama. Methere vero athera riuum,sed igne ignem stum: Concordiam autem eoneordia, iso diam vero
Tex. 26. discordia trim. Eode autem modo & Plato tinopinio Pla Timaeo animam facit ex elementis. cognosci tonu. enim simile simili,res autem ex principiis esse,
Similiter autem &in iis, 'uae de Philomphia
dicuntur,determinatum est, ipsum quidem an mal ex ipsius unius idea, & ex prima longitudine,& latitudine,& altitudine: alia autem si-- Tex.27. mili modo. σAdhuc autem & aliter, intelle- ctum quidςm ipsum unum, scientiam autem ipsa duo.unice enim ad unum, ani autem numerum opinione:sensum vero,eum, qui solidi Numeri enim sormae ipsae,& principia entium τὸ alia tu dicebantur.sunt autem ex elementis. Iudicantatur in- tur autem res,aliae quidem intellectu, aliae vero Diactu.a. scientia,aliae autem opinione, aliae vero sensu, hascientia, aurem rerum numeri hi. alia opinio- Q Fniam Rutem: motiuu videbatur ani-ne,alia iis. φος &Cognoscitiuum,sic quidam complexire sensu. Uxrisque .enuntiantes animam esse nu-
Tex. 18. mQuςntem seipsum.Disserunt autem de' principiis, quae,& quot sunt:maxime quide qui corporea faciunt ab iis, qui lucorporea. ab iis auic,qui mistent,& ab.utrisque principia enuntiant.