장음표시 사용
631쪽
tiarir. Disserunt autem & circa multitudinem. hi enimvmina illi vero plura dicunt. - consequenter autem ad haec & animam Tex. 29. assignant. motivum enim secundum naturam primorum existimauerunt non ii ratiotrabiliter. Vnde quibusdam visum est ignem esic. etenim hic partibus subtilissimus est.,-maxime Mementorum incorporeus. adhuc autem mouetur,dc mouet alia primo. Democri v. uI Tex.3oatem elegantius dixit, enuntians propter quid Demoem Vtrunque horum. animam enim Sc in ellectum ,
esse idem:istud autem ex primis,di indivisibili b, .
bus corporibus. Motiuu autem,' proprer i su- τώ, - btilitarim partium, & figuram. figurarum autem facile mobilissimam sphaericam dicit. hu- ι iusi di alitem esse intellectum,& ignem. Anaxagoras autem videtur quid cm allud. Tex. I. dicere animam,Wintellectum, lac ut diximus tinaxas' prius.Vtituet audem utrisq;,sicut una natura.Veruntamen antellectum ponit principi u maxime omnium. solum enim dicit ipsum, eorum, quae siant implicem esse,& immissu',& puru. Ain-gnat autem utraq; ei de principio, &ugnoice- Te,5 mouere,dices intellectum mouilae omne. - Videtur autem & Thales ex iis, quae ς'm f memorant, motivum aliquid animam opinari. si quidem dixit lapidem anima habere, quo- niam larium mouet. Diogenes autem, sicut dc Disicitet. alij quideminerem,huc opinatus omnium subtilissimarum partita esse , & principium,& p
pter hoc cognostere,& mouere animam. secundu quod quidem primum est,)ex hoc cognoscere : secundum quod vero subtili stimu- est motivum eme. Heraclitus autem principia Heraclit M. esse dicit, siquidem vaporem, ex quo aiIa con. PP
632쪽
stituit:& maxime etiam incorporeum,& fluens semper. quod autem mouetur eo , quod moue-rur,cognosci. in motu autem esse quae sulit dc ille arbitrabatur,Sc multi. Similiter autem his M Alcmaeon. Alcmaeo opinari videtur de anima.Dicit enim ipsam immortalem esse, propterea quod assim latur immortalibus. hoc autem ineue ipsi, Ianquam semper motae.moueri autem dc diuina omnia continue semper Lunam, Solem, astra, dctotum coelum. Magis autem onerosorum quida aquam exis mauerunt,ut Hippo .suaderi autem videntur ex genitura, quoniam Omniunx humida est.etenim redarguit sanguinem dicetes animam,quoniam genitura no eltianguis: hanc autem este primam animam. Alij aute sancratias. guinem,quemadmodum Critias, ipsum semireri animae maxime proprium opinantes. hoc autem' ' inesse propter naturam sanguinis.Omnia enim ς't elementa iudicem acceperunt, praeter terram. hanc autem nullus protulit, nili aliquis dixit μο ς ώς φ ipsam ex omnibus elementis esse,aut Omnia. Definiunt autem omnes animam,iribus tTς 3 33- ita dixerim,motu, sensu, incorporeo. horum aucta tem Unumquodq; reducitur ad principia.Vnde &-cognoscere definietes ipsam, aut eleme- elementis faciunr, dicetes similitorinuicem praeter unum. dicunt enim famile cognosci simili.quoniam enim anima omnia co- gnoscit,costituunt eam ex omnibus Driticipiis.
Φ V si Quicunq; igitur unam aliquam dicunt cau
st qui Vero plura dicut 0ς principia,& animam plura dicunt. AnaXagO-ν 37- oe ras autem solus impassibilem esse dicit intelle- ις - ctum, de nihil commune ulli aliorum habere. Huiusti
633쪽
Huiushiodi autem cum sit , quomodo cogno-- propter quam causaminem ille dixit,neisque ex iis,quae dicta sunt,conspicuum est.' Quicunq; autem contrarietates faciunt in principiis,& animam ex cotrariis constituunt. Qui autem alterum contrariorum t calidum,
aut frigidum, aut aliquid huiusmudi aliud, de anima similiter unum aliquod horum esse ponunt. Unde δέ nomina consequuntur. qui quidem calidum dicentes,propter hoc dc τὸ id est,uiuere nominatu esse . qui autem frigidil, propter respirationem,& refrigeratione vocari νυ id est anima. Tradita igitur de anima, di propter quas causas dicunt sica1aec sunt.
Summa Tertia. Confutantur muruorum ommones de Gnima essentia: Adducutur, nω- nuta chrea ipsi in unitatem isscultates. caput Primum. Diluuntur opinioner Onimam Amum asserentes.
Onsyderandum autem primsi qui γε dem de motu .fortassis enim non solum falsum est substantiam ipsius huiusmodi esse,qualem aiunt dicetes animam esse ipsum seipsum mouens,aut potens mouere:sed unum quodda im possibiliu est inesse ipsi motu. Qubd igitur non necesse sit mouens & ipssim mcineri, prius dictum est. Dupliciter autem cum moueatur Tex. 'omne,aut enim iucundum alterum, aut secundum seipsum. Secundum alterum autem diciis asimus , quaecunq; mouentyr eo qubd in eo sunt, qI iria quod mouetur,ut nautae.no enim simiIiter mo-
634쪽
uentur naui.'aec enim secundum seipsam mouetur: illi autem eb quod sunt in eo, quod mouetur. Manifestum autem in partibus est. proprius enim motus pedum ambulatio est,haec autem & hominu emnon:inest autem nautis tunc. Dupliciter itaq; dicto ipso moueri,nunc intendimus de anima,si per seipsam mouetur, 3
participat motu . Hatuor aute motus cum sint, latio,alteratis,augmentum,& decremetum,aut secundum unum horum mouebitur,aut secundum plures,aut secundum omnes. Si vero mo-uctur non secundum accides,natura inerit motus ipsi. si autem hoc,& locus.omnes enim dictinuatus in loco sunt. Si autem est iubstantia
animae mouere seipsam,non secundum accidos ipsum moueri ipsi inerit,sicut albo, vel tricubito. mouentur enim & haec, sed sccundum alicidens,cui enim insunt,mouetur illud corpus.Vnde non est locus ipsorum. animae autem erit: si quidem natura motu participat. Amplius autem,si natura mouetur,& violentia moucbitur:& si violentia,& natura. Eodem autem modo se habet & de quiete. in quod enim mouetur natura , & quiescit in hoc natura. in quod auteviolentia mouetur,quiescit & in hoc violentia. Quales autem violenti motus animae erunt, &quietes,neque fingere volentibus facile est reddere. Amplius autem, si quidem sursum mouebitur, ignis erit:si vero deorsum, terra. horum autem corporum motus hi. Eadem autem ratio & de mediis. Praeterea , quoniam videtur mouere corpus , rationabile est iis mouere motibu quibus & ipsa mouetur. Si autum hoc,& conuertentibus en dicere verum, quod secundum quem corpus mouetur, eo & ipsa: corpus
635쪽
autem mouetur secundum lationem: quare dc anima mouebitur,sicut corpus, aut tota, aut secundum. Partes translata. Si autem hoc,& egressamatarum ingredi contingetiad hoc autem scinquetur,ut resurgant mortua animalium. Motu autem secundum accides etia ab al- Tex. alcro moueretur. pelletur enim urique violentia animal.Non oportet autem ui a seipso moueri inest in substantia, hoc abalio moueri, nisi oiccundum accidens. sicut neq; quod secundum se bonum, aut propter seipsum, hoc quide pro--βpter aliud esse,noc autem alterius causa. est sp - Animam autem maxime dicet aliquis utique a sensibilibus moueri, si quidem mouetur. , At vero&si mouet ipsa seipsam, & ipsa moue- Tex-Α3bitur utique. Quare quonia omnis motus et re- 'motio eloius quod mouetur secundum quod mouet anima fre1nouebitur utique a sub- ' exibit. stantia, nisi secundum accidens seipsam --ueat. sed e st motus substantiae ipsius per se. Quida autem dc mouere anima dicunt eor rix. .pus, in quo est, sicut ipsa mouetur. Vt Democri- Democratus similiter dices Philippo Comoediatu magistro. Refert enim Daedalu mobile fecisse lignea Venerem, infundendo argentu fusile. Similitet aute &Democritus dicit.motas enim inquit indivisibiles sphaeras, propterea quod aptae nataesum nunqua manere,cotrahere,& mouere corpus omne. Nos auic interrogabimus,si & quiescere facit hoc ide.quomodo aute faciet hoc,difficile est, aut etiam impossibile dicere.Omnino . aute non sic videtur anima mouere animal, sed GY.ae
per electioue quanda,& intellectione. Fode autem modo & Timaeus ' naturaliter ostendit 'anima mouere. corpus. eo enim quod mouetur
636쪽
ipsa,& corpus mouere,propterea quod conexa ad ipsum.Constituta enim ex elemetis, & di 'SOnom. spartitam secundum ' harmonicos numeros, et conια-- quatenus connaturalem sensum et harmoniae habeat.&, ut totum feratur consonantibus lationibus,rectitudinem in circulum flexit.&, cu' diuidedo fecit ex uno duos circulos dupliciter connexos,iterum unum diuisit in septem circulos:tanqua essent coeli lationes animiae motu S. Primum igitur non bene est dicere anima ' . magnitudinem esse.Εam enim quae uniuersi, talem essse vult,qualis est vocatus intellectus non
Rationes enim qualis sensitiva est,neque qualis deisdera
Mntra Plata tiua harum enim motus,non circulatio est.
nnem. Intellectus autem unus, δc continuus est, si x. r. cui & intellectio. intellectio autem ipsae notiones .har autem,eo quod consequenter unum, sicut numerus, sed no sicut magnitudo. Quapropter neq; intellectus sic continuus est,sed aut impers,aut non sicut magnitudo aliqua cotinuus. Qualiter enim inislliget, magnitudo cum sit, qualibet parte sua t parte autem, aut secundum magnitudinem,aut secundum punctum, si oportet & hoc partem dicere. Si igitur secundum punctum : haec autem infinita: manifestum est quod nunquam pertransibit. Si vero secundum magnitudinem, scipe, aut infinities intelliget idem.videtur autem dc semel contingere.Si autem sufficiat qualibet partium tangere, quid
oportet circulo moueri,aut etiam omnino maWX.68. gnitudinem habere Si autem necessarium intelligere toto circulo tangentem,quis est partibus tactus Amplius, quomodo intelliget partibile imperti, aut impers partibili Necessa rium autem est intellectum esse circulum hunc.
637쪽
intellectus enim motus intellectio, circuli autem circumlatio. Si ergo intellectio circumlatio,ic intellectus utique erit circulus, cuius huiusmodi circumlatio intellectio. Semper autem aliquid intelliget, siquidem perpetua circumlatio. Actiuarum enim intelleclionum termini sunt. Omnes enim alterius causa sunt. Specula- uaru enim tiuae autem, rationibus terminantur similiter. OamuisVis Ratio aut omnis definitio est , aut demon- intellicti stratio. Demonstrationes vero & a principio num.
sunt, & habent quodammodo finem syllogismum ,aut conclu sionem. Si autem non terminantur, sed 11on reflectuntur iterum in principium,accipientes autem semper medium,&exis tremitatem recte procedunt. circumlatio autem iterum in principium reflectitur.definitiones enim omnes finitae sunt. Amplius autem, si . eadem circumlatio saepe fiat,oportebit tape intelligere idem. Adhuc autem & intellectio assi- Intellectis milatur cuida qu leti,& statui, magis quam mo magis regiis tui .eodem autem modo & syllogismus. milatur At vero neque beatum, quod non facile, quietiqua
sed violentum. Si autem est motus ipsius non motui. Ne substantia, praeter naturam utique mouebitur. 7.PHstem Laboriosum autem est & commistum esse cor- ao. pori, non potens absolui ,& praeterea fugien- Tex. 9.dum: si quidem melius est intellectui non cum vide contricorpore este, quemadmodum & consilietum est Zim. dici,&multis placet. Immanifesta autem consuetum est & cur circulariter fertur coelum causa. Neq; est dies an enim animae substantia causa est cur circulari- ma non mister fertur: sed secundum accidens sic mouetur. ceri corporio Neque corpus causa , sed anima magis illi. At Tex .sq. vero neque quod melius dicitur,& tame oporis
rebat propter hoc Deum facere circulariter ferri ani
638쪽
ni animam, quia melius sit ipsi moueri quam
manero, moueri autem sic quam ali er. .
Tex si Quoniam aute huiusmodi intentio est aliis rationibus magis propria,hancquidem dimi tamus nunc. Illud autem inconueniens accidiv& huic rationi,& pluribus, quae de anima. CO-pulant enim & ponunt in corpus animam: nihil ultra determinatues propter quam causam, & quomodo habente corpore. Et tamen Videtur hoc utiq; necessariu esse propter Comuismone enim hoc quide agit,illud aute patitur:&quidem mouet, illud autem mouetur. horum autem nihil inest adinvicem quibuscunque. Hi aute solu conantur dicere quale quid sit anima,de susceptiuo autem corpore nihil amplius determinant:tanquam possibile sit, secum dum Pythagoricas fabulas, quamlibet animam
quodlibet corpus ingredi: Similiter itaq; diciti, atq si quis dicat Tectonica in fistulas ingredi.
oportet enim artem quide uti instrumentis,animam aute corpore. ' Videtur enim unu quodque propriam haaere speciem, bc formam. .
tapin Secundum. Consolatur opinm nimam harmoniam esse asserem. Tex Fq. R Lia autem quaedam opinio tradita est de I, anima,credibilis quidem multis,& nulla. inferior earii, quae dicta sunt rationibus tamen quasi poenis amictata & in iis, qui in communi
Harmonia, nunt, sermonibus. Harmonia enim quandam ipsam dicut etenim harmonia temPerametum,& compositionem esse contrariorum,dc corpus X.ss. componi ex. contrariis. Atqui harmonia ratio quaedam commistorum est, aut comEoii
639쪽
tio: animam autem neutrum possibile est esse
horum- Amplius autem mouere non est harmoniae:animae autem attribuunt hoc omnes.
Congruit autem magis de sanitate dicere Tex .ss..haxmoniam,&omnino de corporeis virtutibus,quam de anima .manifestum atatem,si quis tetauerit reddere passiones,& opera animae harmonia quada: dissicile enim harmonice coap-- - Amplius autem si dicamus harmoniam Tςx SI in duo respicientes,maxime quide proprie magnitudinum in habentibus motum, & positionem compositione ipsarum,cum sic congruunt ut nihil eiusde generis suscipianti hinc autem dc
eorum, quae commilcentur, rationem, neutLoviique modo rationabile. 'Compositio autem Mapartium corporis multum inuestigabilis e&i- composnostit. multae eniimum compositiones partium, pamis cor& multipliciter. Cuius igitur,& quomodo con- poris valde gruitiaccieese intellectuin compositionem esse, examinabι- aut & sentitivum,aut appetitiuum lis est. Similiter autem inconueniens & rationem Tex. g. mistionis esse animam. non enim eandem habet rationem mistio elementorum, secundum quam caro,& secundum quam os. Accidcr igitur & multas animas habere, & secundum totucorpus : siquidem omnia ex elementis commistis sunt, commistionis autem ratio harmonia
est,& anima. Postulabit autem hoc utiq; aliquis & ab Empedocle. unamquanqi enim ipsarum in ratione quadam dicit esse. virum igitur ratio ipsa antiria est, an magis aliquid aliud existes gignitur in membris Amplius aute , Vtrum
concordia cuiussitat mistionis causa, an eius, quae secundum rationem λ Et haec, utrum ratio
est,an aliquid aliud Eraeter rationem Haec
640쪽
Tex.6o. Haec igitul habent huiusmodi dubitatIones. Si vero aliud est a mistione anima, curnam Vn cum ipso carnis esse, & aliarum partium animalis tollitur Ad haec autem, siquidem non unaquaeque partium habet animam , si non est anima ratio commistionis, quid est quod corrumpitur, anima deserente
Tex.6I. Quod igitur neque harmoniam possibile
est esse animam,neque circulariter moueri, manifestum ex dictis. secundum accidens autem moueri, ut diximus, est,&mouere seipsam.Vt moueri quidem id, in quo est , hoc autem mo- ueri ab anima. aliter autem non est possibile moueri secundum locum ipsam. Caput Tertium. Erammatκr dubitationes nonnulia Ammam moueri persuadentes.
Tex.62. D Ationabilius autem dubitabit utique alio quis de ipsa, tanquam quae moueatur,
ad huiusmodi respiciens. Dicimus enim ani mam tristari, gaudere, confidere, timere: amplius autem irasci,&sentire,& cogitare .haec autem omnia motus esse videntur. unu opinabitur aliquis ipsam moueri. Tex.s . Hoc autem non est necesse .nam & si quan- maxime tristari,aut gaudere, aut cogitare mo-' tus simit unumquodque moueri aliquid, moueri tamen ab anima est: ut irasci, aut timere, ed quod cor hoc modo mouetur: cogitare aute, aut huiusmodi, aut sorsitan aliquid aliud. Horum autem accidunt alia quidem secundum lationem quibusdam motis: alia vero secundum alterationem. qualia autem, & quomodo , alia